De inhoud van dit thema:

1-1

1.2 Een parlementaire democratie

1.3 De rechtsstaat

Parlementaire democratie in Nederland:

1-2

• een parlement

• een regering

• een staatshoofd

Kenmerken van een rechtsstaat:

1-3

• de grondwet

• grondrechten

• scheiding van machten

• het legaliteitsbeginsel

• openbaarheid van bestuur

• de overheid moet zich aan wetten houden

De inhoud van dit thema:

2-1

2.2 Politieke partijen en stromingen

2.3 Verkiezingen

2.4 Jouw stem

Politieke partijen:

2-2

• links of rechts

• conservatief of progressief

• confessioneel of niet-confessioneel

De inhoud van dit thema:

3-1

3.2 Begrippen en uitgangspunten

3.3 Van voorstel tot besluit

3.4 Politieke functies

3.5 De gemeentelijke overheid

3.6 De provinciale overheid

3.7 De landelijke overheid

Stappen bij politieke besluitvorming:

3-2

• signalering van problemen

• analyse van het probleem en oplossingen bedenken

• bespreken, beoordelen en verbeterpunten aandragen

• besluit

• uitvoering van het besluit

Gemeentelijk niveau:

3-3

• zaken die binnen de gemeente geregeld worden

• besluitvorming

• financiën

De provinciale overheid:

3-4

• zaken die provinciaal geregeld worden

• besluitvorming

• financiën

De landelijke overheid:

3-5

• zaken die landelijk geregeld worden

• besluitvorming

• financiën

De inhoud van dit thema:

4-1

4.2 Lidstaten

4.3 Zaken die Europees geregeld worden

4.4 Bestuursorganen en besluitvorming in Europa

4.5 De betekenis van Europa in je leven

Bestuursorganen en besluitvorming in Europa:

4-2

• de Europese Raad

• de bestuurlijke driehoek:

- de Europese Commissie

- de Raad van de Europese Unie

- het Europees Parlement

• het Europese Hof van Justitie

• de Europese Monetaire Unie

• inspraak

De inhoud van dit thema:

5-1

5.2 Lid worden van een politieke partij

5.3 Lid worden van een vakbond

5.4 Zitting nemen in de ondernemingsraad

5.5 Meedoen aan een handtekeningenactie

Lid worden van een politieke partij:

5-2

• plaatselijke afdelingen

• jongerenafdelingen

• aandachtspunten

Lid worden van een vakbond:

5-3

• waarom is dit invloed uitoefenen?

• aandachtspunten

Zitting nemen in de ondernemingsraad:

5-4

• de rechten van de OR

• hoe kom ik in de OR?

De inhoud van dit thema:

6-1

6.2 Injectienaaldtheorie

6.3 Opinieleidertheorie

6.4 Selectieve perceptietheorie

6.5 Agendasettingtheorie

De inhoud van dit thema:

7-1

7.2 Arbeidsovereenkomsten

7.3 Arbowet

Arbeidsovereenkomsten:

7-2

• collectieve arbeidsovereenkomst

• individuele arbeidsovereenkomst

De Arbowet gaat over:

7-3

• veiligheid

• werkklimaat

De inhoud van dit thema:

8-1

8.2 Professionaliteit

8.3 De beroepshouding

8.4 Uiterlijke verzorging

8.5 Procedures en afspraken

Professionaliteit is:

8-2

• betaald werk

• een beroepsopleiding

• werken volgens beroepsprofiel of beroepscode

• werken vanuit een beroepshouding

De beroepshouding:

8-3

• inlevingsvermogen

• respect of fatsoen

• echtheid

• evenwicht

• nadenken over wat jou drijft

Respect:

8-4

• persoonlijke kenmerken

• persoonlijke keuzen

Aandachtspunten bij echtheid:

8-5

• eigen gevoelens zeggen niets over de ander

• wees duidelijk in het aangeven van grenzen

Uiterlijke verzorging:

8-6

• gezond en fit zijn

• verzorgde kleding dragen

• hygiëne

Hygiëne als onderdeel van je beroepshouding:

8-7

• schone handen

• schone kleding

• schone haren

Procedures en afspraken:

8-8

• op tijd komen

• kwaliteitseisen van de organisatie

• werkhouding

• regels over veiligheid en milieu

• omgaan met cliënten en externe contacten

• coöperatief en flexibel maar tot op zeker hoogte

De inhoud van dit thema:

9-1

9.2 Wat is een consument

9.3 Kiezen wordt ingewikkelder

9.4 Ondersteuning voor de consument

9.5 Consumentenrecht

9.6 Klachtenprocedure

Punten om op te letten bij het kiezen van

producten en diensten:

9-2

• prijs-kwaliteitverhouding

• gebruikersgemak

• gevolgen voor milieu en gezondheid

• gevolgen voor je eigen leven

• kiezen met je geweten

Ondersteuning voor de consument:

9-3

• Consumentenbond

• televisieprogramma’s

Consumentenrecht:

9-4

• ruilen is geen recht

• deugdelijkheid

• aansprakelijkheid

• onderzoeksplicht

• informatieplicht

Klachten:

9-5

• teruggaan naar de winkel

• de geschillencommissie

De inhoud van dit thema:

10-1

10.2 Wat is duurzame ontwikkeling?

10.3 Duurzaam consumeren

11.4 Duurzaam produceren en ondernemen

Duurzame ontwikkeling:

10-2

ontwikkeling waarbij aan de behoeften van de huidige

generatie tegemoet wordt gekomen zonder dat

toekomstige generaties eenzelfde kans wordt ontnomen

De inhoud van dit thema:

11-1

11.2 Uitkomen met je geld

11.3 Reclame

11.4 Geld tekort

Reclame:

11-2

• reclame heeft invloed op iedereen

• pas vooral op voor ‘objectieve’ informatie

Schulden en schuldhulpverlening:

11-3

• schulden opbouwen

• schuldhulpverlening

Schulden opbouwen:

11-4

• lenen

• kopen op afbetaling

• ondersteuning zoeken

Schuldhulpverlening:

11-5

• zelf de schulden afbetalen

• BKR-registratie

De inhoud van dit thema:

12-1

12.2 Wetgeving over vrijheid van meningsuiting

12.3 Vrijheid van meningsuiting in de praktijk

De inhoud van dit thema:

13-1

13.2 Een leefbare openbare ruimte

13.3 Wat je beter niet kunt doen

13.4 Wat je wel kunt doen

Niet doen in de openbare ruimte:

13-2

• vooroordelen

• te grote assertiviteit

• overlast geven

Wel doen in de openbare ruimte:

13-3

• ruzies voorkomen en bijleggen

• je actief opstellen

• realistisch zijn

• tips om de openbare ruimte leefbaarder te

maken

Je actief opstellen:

13-4

• activiteiten

• zorg voor anderen

• communicatie

De inhoud van dit thema:

14-1

14.2 Wat is cultuur?

14.3 Socialisatie

14.4 Cultuurverschillen

14.5 Omgaan met cultuurverschillen

Cultuur:

14-2

alle waarden en normen die mensen aan elkaar

doorgeven

Socialisatie:

14-3

• socialisatie thuis en op school

• latere socialisatie

Cultuurverschillen:

14-4

• hoe zien de regels eruit

• op welke gebieden zie je verschillen

Gebieden waarop je de verschillen goed kunt

zien:

14-5

• wie is het belangrijkst voor je

• gastvrijheid

• dichtbij of wat verderaf

• eer, eerlijkheid en vertrouwen

• overzicht

De inhoud van dit thema:

15-1

15.2 Hindoeïsme

15.3 Boeddhisme

15.4 Jodendom

15.5 Islam

15.6 Christendom

15.7 Overeenkomsten

De inhoud van dit thema:

16-1

16.2 Voeding

16.3 Nachtrust

16.4 Hygiëne

Gezonde voeding:

16-2

• is gevarieerd

• is niet te veel

• bevat weinig verzadigd vet

• bevat veel groente, fruit en brood

• is veilig

• snacks

• voedingssupplementen

Gevolgen van te dik zijn:

16-3

• last van je gewrichten

• te weinig lichaamsbeweging

• chronische ziekten

Nachtrust:

16-4

• wat doet slaap?

• hoeveel slaap heb je nodig?

• wat kun je doen als je niet kunt slapen?

Hygiëne:

16-5

• infectieziekten

• besmettelijke ziekten

• tips voor hygiënisch gedrag

Hygiënisch gedrag:

16-6

• lichamelijke hygiëne

• seksuele hygiëne

• hygiëne in huis en op school

De inhoud van dit thema:

17-1

17.2 Seksueel overdraagbare aandoeningen

17.3 Veilig vrijen

17.4 Alleen wat je zelf wilt

De inhoud van dit thema:

18-1

18.2 Het belang van sport en bewegen

18.3 Georganiseerd of ongeorganiseerd sporten

18.4 Doelgroepen

Positieve gevolgen van sport en beweging:

18-2

• voor jezelf

• voor de organisatie of instelling

• voor de samenleving

Effect op de samenleving:

18-3

• ontwikkeling van sportiviteit

• ontwikkeling van respect

• saamhorigheid

• lagere zorgkosten

Sport voor specifieke doelgroepen:

18-4

• allochtonen

• mensen met een beperking

Aandachtspunten voor sport voor allochtonen:

18-5

• aparte ruimtes voor vrouwen

• toestemming van ouders of echtgenoot

• onder schooltijd

• tijdsbeleving en afspraken

• regels van fatsoen

• winnen en verliezen

De inhoud van dit thema:

19-1

19.2 Roken

19.3 Alcohol

19.4 Drugs

Roken:

19-2

• de effecten

• de risico's

• aandachtspunten

Risico’s van roken:

19-3

• snel verslavend

• infectieziekten

• schade aan de bloedvaten

• meeroken

Alcohol:

19-4

• de effecten

• de risico's

• aandachtspunten

Effecten van alcohol:

19-5

• loskomen

• zelfoverschatting

• controle van de spieren verdwijnt

• kater

Cannabis, speed, XTC:

19-6

• de effecten

• de risico’s

• de aandachtspunten

De risico’s van cannabis:

19-7

• je problemen ‘weg blowen’

• psychische stoornissen

• dezelfde gevaren als bij roken

• algemene gevaren

De inhoud van dit thema:

20-1

20.2 Intervisie

20.3 Functioneringsgesprekken en

beoordelingsgesprekken

20.4 360 graden feedback

Intervisie:

20-2

• wat is intervisie

• persoonlijke leerdoelen stellen

• geen tijd voor intervisie

De inhoud van dit thema:

21-1

21.2 De arbeidsmarkt

21.3 Een vacature zoeken

21.4 Een sollicitatiebrief schrijven

21.5 Op sollicitatiegesprek gaan

Onderzoeken van de arbeidsmarkt:

21-2

• welke organisaties zijn er?

• welke organisaties passen bij jou?

Welke organisatie past bij jou?

21-3

• grote of kleine organisatie

• organisatiecultuur

• levensbeschouwing van de organisatie

• doelgroep van de organisatie

Een vacature zoeken:

21-4

• via het UWV WERKbedrijf

• via uitzendbureaus

• via personeeladvertenties

• via het internet

De inhoud van dit thema:

22-1

22.2 Vaardigheden en houding bij

deskundigheidsbevordering

22.3 Manieren voor deskundigheidsbevordering

Houding en vaardigheden bij

deskundigheidsbevordering:

22-2

• nieuwsgierigheid

• je leerdoel bepalen

• initiatief nemen

Nieuwsgierigheid naar:

22-3

• je eigen functioneren

• je werkplek

• ontwikkelingen in je beroep

Manieren voor deskundigheidsbevordering:

22-4

• vakdocumentatie

• vakbondsbijeenkomsten

• bijscholing en specialisatie

Bronnen vakdocumentatie:

22-5

• vakliteratuur

• bibliotheken

• internet

De inhoud van dit thema:

23-1

23.2 Assertief tegenover agressief en subassertief

23.3 Feedback geven en ontvangen

23.4 Feedbackregels

Assertief zijn:

23-2

opkomen voor jezelf met respect voor jezelf en de

ander

Reageren op een ongewenste en onterechte

situatie kan leiden tot:

23-3

• een win-verliessituatie (agressief)

• een verlies-winsituatie (subassertief)

• een win-winsituatie (assertief)

Feedback:

23-4

het gevraagd of ongevraagd leveren van zowel positief

als negatief commentaar op het handelen van iemand

of op wat iemand gezegd heeft

Regels om feedback te geven:

23-5

• geef feedback op concreet aanwijsbaar gedrag

• zeg wat dat gedrag met je doet

• geef geen waardeoordeel

• gebruik ik-boodschappen

• wacht niet met feedback

• geef niet op alle punten tegelijk feedback

• geef negatieve én positieve feedback

• vraag of het klopt