D. DISSERTATIO ACADEMICA DE C0NVIC1IS SPRETIS …1249126/FULLTEXT01.pdf · 2018. 9. 18. · 3,d....

18
3, D. DISSERTATIO ACADEMICA DE C0NVIC1IS SPRETIS IDEOQUE EXOLESCENTIBUS, QUAM, CONSENS. AMPLISS. FA GULT. PHILOSOPH. IN IL LUST. ACADEMIA UPSALIENSI, PRAESIDE VIRO CELEBE RRLMO, MAG. PETRO EKERMAN, Eloquent. PROFESSORE. Reg. et Ordin. FUBLICQ EXAMINI MODESTE SVBMITTIT Stipendiarius Hyltingianus CAROLUS BJÖRKMAN, ROSLAGUS, IN AU DIT. CAROL. MAJ. DIE XXVIII. JUNII. J; ANNI MDCCI.XVI.J H. A, MS. υ Ρ s A L I JE.

Transcript of D. DISSERTATIO ACADEMICA DE C0NVIC1IS SPRETIS …1249126/FULLTEXT01.pdf · 2018. 9. 18. · 3,d....

Page 1: D. DISSERTATIO ACADEMICA DE C0NVIC1IS SPRETIS …1249126/FULLTEXT01.pdf · 2018. 9. 18. · 3,d. dissertatio academica de c0nvic1is spretis ideoque exolescentibus, quam, consens.ampliss.fagult.philosoph.

3, D.

DISSERTATIO ACADEMICADE

C0NVIC1IS SPRETISIDEOQUE

EXOLESCENTIBUS,QUAM,

CONSENS. AMPLISS. FAGULT. PHILOSOPH.IN ILLUST. ACADEMIA UPSALIENSI,

PRAESIDEVIRO CELEBE RRLMO,

MAG. PETROEKERMAN,

Eloquent. PROFESSORE. Reg. et Ordin.FUBLICQ EXAMINI MODESTE SVBMITTIT

Stipendiarius Hyltingianus

CAROLUS BJÖRKMAN,ROSLAGUS,IN AUDIT. CAROL. MAJ. DIE XXVIII. JUNII.

J; ANNI MDCCI.XVI.JH. A, MS.

υ Ρ s A L I JE.

Page 2: D. DISSERTATIO ACADEMICA DE C0NVIC1IS SPRETIS …1249126/FULLTEXT01.pdf · 2018. 9. 18. · 3,d. dissertatio academica de c0nvic1is spretis ideoque exolescentibus, quam, consens.ampliss.fagult.philosoph.

fvlAGN/R IN&ÄCRAM REGI/VM MA,]ESTATEM FIDE!

-VIRO,THEOIGG!£ DOCTORisDIÜtCKSEOS SCARENS1S

LPISCOPOEMlNENI

VFNEKAXI« CONSISTORIfPR£S1DI,

GYMNAST! REGIT SCHOLARUΜQUΕEPHÖRO

adcuratissimo, ,

REVERESDISS1MO l'ATRl acDOMINO

Tenues hafce pagellas, in tefleram venerabundse& gratiffimae mentis, facras atquc dedicatas voluit,dcbuit > permanfurus, quoad vivere liccatp

REVERÉKfDISSIMI

NOMIN IS TUIciiJfoi· devoriffimus

CAROLUS BJÖRKMAN,

Page 3: D. DISSERTATIO ACADEMICA DE C0NVIC1IS SPRETIS …1249126/FULLTEXT01.pdf · 2018. 9. 18. · 3,d. dissertatio academica de c0nvic1is spretis ideoque exolescentibus, quam, consens.ampliss.fagult.philosoph.

JURIS PU3LTCI och SPEC!Α'ΓΙΜ SVECANI PROFES.HÖGÅDLE OCH v

Herr DiÜCT.kyrkoherden vid sigtuna»

s.-ct olofs och s:ct pers församlingar tvålJeevukdi&e och höglärde

err. S NORELIUSAMT KAMEREKAREN,.ådel och högaktad

HerrGERH.B.STRUTZ,MINE SYNNERLIGA GYNNr och BEFORD.

inga. Vedergällning, For. Oräkneliga* Välgärnin¬gar. Dock. Litet. Prof. Aß Ododehg a- Vördnad. Skyl*dig* Arhånfla.· Nedlägges. For. Eder; Af. Den. Som.Under. Trägna. Suckar. Till. Allmagten. För. Edert.VåL Beßåndigt. Lefvcr. Edan

jüdmjukfiße. t]enari.CARL BJÖRKMAN,

Page 4: D. DISSERTATIO ACADEMICA DE C0NVIC1IS SPRETIS …1249126/FULLTEXT01.pdf · 2018. 9. 18. · 3,d. dissertatio academica de c0nvic1is spretis ideoque exolescentibus, quam, consens.ampliss.fagult.philosoph.

BORGMÄSTARENädelochh0gagtad,

HemCJRL C.BJoch dygdJdla frkjn,

Fm CHRIST.född LILLJA,

MINE HULDASTE FÖRÄLDRAR,et är och blir min Ijnfßa lottAtt Härλ amma hjerten ßrifa :

DOf a t jag nanjin kunde vijhMin vårdnad for fä mycket godt,jfi% bijfnay rår jag eftertänkerEr kärlek, fotn fä vårdat migMitt finne Jlraxt förlorar fig,i djup förundran ned mg fäuker.Mitt upfät är att hita feHet rena nit, fort bes mig brinner',Min pligt jag väl, men ord, ej finner ,Jag kan ej mer än ödmjukt be;Lät defa blad min lydnad tyda;Er ömhet fom dem aJflrat harFor gjerniug foiflig väja tarOch kan dem enfam fyllejt pryda.Till Gud i Ml min iefnads tidJag trßgnpt flickar fkMl ipfändaSin nåd kan täckes till Er våndaOch fkäiicka Sälja I trefnaå■, frid iHan leite Er i verläcu hinnaSå flor och ovillig fäühets bägdAtt efterrid i himlensi hågfen ni el den flérfla vinna,MINA HULDASTE FÖRÄLDRARS

lydigibe ίοaCARL/BJÖRKMAN.

Page 5: D. DISSERTATIO ACADEMICA DE C0NVIC1IS SPRETIS …1249126/FULLTEXT01.pdf · 2018. 9. 18. · 3,d. dissertatio academica de c0nvic1is spretis ideoque exolescentibus, quam, consens.ampliss.fagult.philosoph.

*kil tam exquiiitum dlxeris bonutn,illä nu^umque adeq praeilantis u-

feJSl^us coramodum, quin idem inmjü l>:I,\ r \ ·f \ ζ peiTmium degenerarqpoiTe abufum

Iii atque incommodum, concedas, ne-p|pt^ ^ g||| cefte fit, Sic gloriam comitatur

invidia, fic veritas odium parit, fic.libertas in licendam immutatur fa?-

pius procacern. Faculcatem loquendi Si fcribendi, initru-mentum illud human i generis belli ilimum, atque pretioomni pretiofius, quo careht bruta animantia, at, quo DE·us nos magnificentiiTime ornatos voluit, in fcedum, & fi-ni, ab optimo Condi-torc, inftituto contrarium migrareabufum, quis crederet? Haec enim> divin# amplificanda?gloria?,^ noftroque & aliorum commodo &: emolumen-to deihnata, non tam viaro flernit, quam portam past-dit latam ad mala qua:yi$ pat randa. Hü jus ope, rixas &qontentionesde rebus, genis, quod ajunt, Siculis vanio-ribuSj inter eruditos, non raro, cooriri videbis, A) Per

A hanei

Page 6: D. DISSERTATIO ACADEMICA DE C0NVIC1IS SPRETIS …1249126/FULLTEXT01.pdf · 2018. 9. 18. · 3,d. dissertatio academica de c0nvic1is spretis ideoque exolescentibus, quam, consens.ampliss.fagult.philosoph.

& ) 2 ( &hane obfcuri quilibet homines, peflimarque frag«, quosalias lodere non poilunc, in eos ore (altem, vel fcripto,peffiferum virus evomunt fuum. Hinc apud Ciceronem"le&itare licet j-calliditate perpaucibene utuntur;innume-"rabiles autem improbe utunrur, ut donum hoc divinum''rationis & confilii ad fraudem hominibus, non ad boni-"tatem, impertitum elfe videatur, (ed urgent identidem"alii hominum eile iftam culpam,, non Deorum. a) Necdefunt usque eo progredientes, ut iingularem gloriolamiibi captare autument, dum in quodvis involanr, ficutimufc^j quodvis allatrant, veluri canes, & quodvis de-nique reprehendunt, ac malitiofe carpunt, uti Μomus,Inter Graicos, haud paucos in id prapcipue ingenia iuaexacuiile conftat, omnibus, ne primariis quidem virisex-ceptis , varia ut inurerent ftigmata, dente eos roderentTheonino , feque invicem mutuis profcinderent convi-ciis Quot ludos, quot ceniiiras ridiculas, quot demumfabulas mordaces, hunc in finem, procacitas eorum nonexcogitavit? Ariftophanes aiiique Comici vel ipium So-cratem publice cavillari non deilitere; neque Bomerofuus defuit Zoilus, nec Hefiodo Cecrops. Nemo itaquemiretur, hunc morbum in Romanos poflea irrepfide , cuinon lateat mores Gra;corum, quod adrnaximarn paffem,firoul cum doflrina, huc-transrhigrafle. Sic adnoftrapro-pius ubi accedimus tempora, quid frequentius, quam (tri-ptis Satyricis in aliorum gradan famam, iéque invicemfat piperatis verbis, imrao mordacioribus notare crimi-nation.bus? Si magis tecteatque infidioiiusidfiat,afapien-tioridus tarnen clare perfpici poteft. Quot vero hinc,omni xvO) irz exftitere mcrrtifere? Quot in c ivi li no-ilra focietate funeftae inde concitata: fuere turfoe: Quamdeniq.ue pauei funt, qui vel minima in le jä&a conviciacpncoquere, ltämquerecfcas fubjicere valeant rationi? Hacc& iimilia nobis animo volvemibus. locus quidam Corn.

Ta-

Page 7: D. DISSERTATIO ACADEMICA DE C0NVIC1IS SPRETIS …1249126/FULLTEXT01.pdf · 2018. 9. 18. · 3,d. dissertatio academica de c0nvic1is spretis ideoque exolescentibus, quam, consens.ampliss.fagult.philosoph.

SK ) s C JRTaciti fat elegans, &ponderofuss fefeobtulit, ex Ana-lium Libr. IV:toc. 34: Convicia fpreta exolejcunt; fi ira-fearis, agnita videntur, Hujus ube riorem expofitionem excommentario Taeiti 111 ufumDelphini,^) adferre haud poe·''nitebit: prudenter fecerunt fénefcere flnen tes coiivicia,"quorurn ea natura-efl, ut contenata per fe vaneicant, &"exfpirent, revocata vero ad animum & cum indignatio-"ne accepta ideo doluiile putentur, quia vera & ex rae-"rito obiec/ta eilent. Et paulo iη fra: agnofcere flagitia"eil: profiten, & habere pro fuis, velut urgente confcien-"tia. Qu^ monita ne mireris B. L., anfam nobisprrehuiile, perievem hane tecum communicandi Diflerta-tionem, eamque benigniori Tua? fufrmittendi cenfurae.

A) Cfr. Drfput. nuperrime bobit, de Ahufu LiterarumLJnmaniorum vitand..·, lt. Ji crenjolfi Diß. de LogomachiisLruditorum. a) Natura Deorum L. 111. c. 30. b) Tont.

Convicium, ß primam, eamque propriam vocisReffes notionem , eit quafi Cmvocium r) feu inordinatamultarum vocum collifio, qute au res gravitier adficere fve~vit. Soient nempe conviciatores itafperfkpe, foeda ma-ledicendi libidine, transverfi agi, ut tili penfi habeant,quid dicant, fed voces fundant huc, & illuc, fme modo,ime ordine; hinc efficiturclamor diiTbnus, voces inter feftrepentes,& qusedemum cunqueauribus molefta. Dein isalten conviciari dicitur, qiff in eundem probris, contu-meliarum plenis, five vera (int, five fiäa, utrum feripto,an ore, invehitur: male ergo, uti nonnuilis placuit ,aui-tio. deducitur, Et, ut clarius mentem aperismus, convi*ciorum voeuia a nobis comprehenduntur epifiolß, concio-·nes, falfa prob-o ^ multa cum acerbitate havita 6c carminacontumeliis re.fertar quorum mentionem loco citato facitTacitus noflen. Verum, ne pedem in ipfo limine offen-5

A % da«

Page 8: D. DISSERTATIO ACADEMICA DE C0NVIC1IS SPRETIS …1249126/FULLTEXT01.pdf · 2018. 9. 18. · 3,d. dissertatio academica de c0nvic1is spretis ideoque exolescentibus, quam, consens.ampliss.fagult.philosoph.

& > 4 ( <%damus, & fcrupulum cuidam injiciamus, fciat, noftrum,inpradenti, non eile, quatenus, vel quomodo contem-tus, qui tantopere commendatur, conviciorum toti regnoflve reipublicx prodeile poilit, difquirere. Aliud pro-fe&o furama* poteftati, cujus fupreraa ialus publica eftlex, aliud cuilibet, privatim confiderato, vitam, pruden·ter firnul ac decore, a&uro, obfervandum. In co nos

prxcipue fumus, ut, qux regulis prudentix, decori, at-que honefti, hac in re, conientanea maxime vifa fint &adcommodata, quidve magno & heroico animo fuerit di-gnura, paucis exponaraus«

%; ni.Ad honorem verum, totis viribus, confeåandum,

adeoque ad dedecus omne vitandum, iumus natur« ipfiuslege obligati. Juxta vero cujusvis eile exiftimaverim,accurata prii*> mentis examinare trutina, qux revera ho¬norem imminuere, dedecusqueei adferre poiTmt, quamiisdem obviara ire,moIiatur. Nobiscum, ante omnia, re«·putemus, oportet, quid vems honor fit, & quo nitaturfundamento, neque tam lubrico,ut ore quorundam im»puro concuti& debilitari queat; quippe vera in virtutereponendus. Profe&o, fl confervatio & amiffio honorisnoftri ex fallaci & inftabili hominum judicio, quod adeoinjufta fxpelance fuum cuique admetiri novimus, pen-deret, mille quotidie fubjicerernur periculis, neque vir-tuti fuum unquam h. e. folidum,^ remaneret pretium.Jam vero itaeft comparatum , nulli, nifi mihi ipfi, utpoteilas fit famx maculandx me«i quare nefcio quid ho·nod meomalevola quorundam convicia tantisper deroga-rent, dum ipfe incompoiita vivendi ratione anfam aliismea ridendi vitia non patefaciam. Contra, ii de ho-nore falfo, qui in opinione duntaxat hominum confiftiefermo fuerit, quiyis yidet, neminem unquam bonum"

eum

Page 9: D. DISSERTATIO ACADEMICA DE C0NVIC1IS SPRETIS …1249126/FULLTEXT01.pdf · 2018. 9. 18. · 3,d. dissertatio academica de c0nvic1is spretis ideoque exolescentibus, quam, consens.ampliss.fagult.philosoph.

& ) ί ( £eum carare & defenfium ire, quem nullum ei jas, fed falianonnullorum adjudicavit opinio Itaque, fi , farto te·ftoque hönore, iiiiusmodi defpicatui haberi poflunt ver¬borum contum'eliae, quid iatius, quam i ilas apud fe con-coquere, iramque proicribere omnemr Kam Γι vel maxi·'me honor ab aiio kedi pofiet, quis credat lin integrumillum, etjam per fangüinem & mortem lsedent&3 reiii-tui? Certe honor vere femei amifius, Γι nullo aiio, hocfaltem modo non potefl recuperari; ut Poetacanit:

Nec veva virtus, .cum femel excidii,Curat repoiii deterwvibus. b)

Qux cum ica fint, & Cicero generation inimicis non gra-viter irarcendum, nihilque laudabilius, nil magno & ρ ras¬chro yiro digniirs placaoifitate atque elementet c) adfir-rnetj tum muitomagis, hac in re, prseeipue erunt com-mendanda. Prasclare Seneca: "quid eil, cur tu fils allcujus"aut fter-nutamentum,aat muica.parum curioie fugata,nos"in rabiem agat, aue obveris tus canis, au t clavis negli-"gentis iérvi manibus elapfia ? Feret animus seqvus civile"eonvicimn, & inge ila in concione curiaye makdi&a, cujus"aures traft i fufe>ieilii ftridor ofFenuit? Alibi: ut in benefi-"ciis honeftum eil merita nieritis repen|aré; ita injurias'Sinjuriis: iliie, vinci turpe eil ; hicvincere. In humanum"verbum eft, & quidem pro judo receptum ultio, & a"contumelia nondiffert nifiordine, Alibi: ultio, doloris"confeifio eft: non eil magnus animusquem incuryat"injuria, d)

l·) Horat. L. III. Ode. f, c) de Ojficiis Ju% I. Cmd) de Jra L% II. c. 25. 32. it. Lil\ III. c. j.

§. tv.Verum, haud immerito, quispiam dixerit,* quxde heroico fcedarum vituperationum contemtu a no·

bis diiputantur, noftri non elTe ieculi , ubi fluirxopimenes Pol« nonnunquam regnant & fingula ad

A a * γi-

Page 10: D. DISSERTATIO ACADEMICA DE C0NVIC1IS SPRETIS …1249126/FULLTEXT01.pdf · 2018. 9. 18. · 3,d. dissertatio academica de c0nvic1is spretis ideoque exolescentibus, quam, consens.ampliss.fagult.philosoph.

& ) € r &virum reiecantur, Neque negandum, in vita, quam νϊ-vimus, civili obftri&os nos quodammodo eile, ad alio-rum proborum, de nobis, bonam confervandam ialtemfi non augendam, exiftimationem. Igitur nos tam vecor-des & nullius,fenius non iamus, ut quarcumque,a?que con-temnenda cenieamus, convicia hominumque mala bona-que juxta acilimanda- judicia. Adhibita jufta caudone, fu·pra qux inculcavimus, accipienda volurnus. Si quandone-ceiTitas urferit ggavfifinta, resque fvafennt circumftantes,,convicia objecla eile diiuenda, ilne ullo anirni motu, comtemtira quafi, fimulac caute, hoc fiat, ne, quod multisaccidit, minus ejFugientes malum, ma jus nobis contra-hamus, five Charybdin vifantés, in Scyllam inci'damus.Inprimis, ubi in faman noftram injuriofos quosdam vide-mus, rationem habeamus, oportet, perfonarum, exqueaufioribus di£ta penfémus. Prius enim , quam quis advituperandum quempiam feie accingit, id vel maximerequiritur, ut péripecla atque exploraca nabe.at vitia, qui-bus alter; iaborat, prseeipua, itemque, quidvirtus, quidVitium fit, prope intelligat, ne, quöd in akero laude, di-grjrum vitio ei vertatur. ^ltaque, fi calumnix tela, in noseonjefta, a viris dpilis, magnre aufi:öritati3? mult^qpe fi-riei, quique variis verborum lenociniis 'Sc facetiis eademinvolviere optime· fcrunt, profccta fuerint c noa pofilintnon ad auörum probum de noftra virtute deminuendumJudicium , magnam- habere vim» Qüare usqne adeo fa-mx & exifiimadonis non fimus obüti, ut innocentiamnofiram, contra focdas iiliurasodi vituperatibnes, decla-rare megligeremus. Re^ifiime' igitur, qubd apiid Thuci-num de Condxo diffamato L. XXIV legi tur, feie habet;"confiiltatione inter flios habita, tentaretne defenfionem,"an vuigi rumores ac crediilitatem tempore väneicere fine«"ret, primo quidem rfem, diifimulandam ceniuerat; ve-"rura cum fibi idem a rege ipiö exprobratum döleret-,

- - de-

Page 11: D. DISSERTATIO ACADEMICA DE C0NVIC1IS SPRETIS …1249126/FULLTEXT01.pdf · 2018. 9. 18. · 3,d. dissertatio academica de c0nvic1is spretis ideoque exolescentibus, quam, consens.ampliss.fagult.philosoph.

) 7 ( $**- - decoris memor & Infamie atrocitate perculfus ,

- fe, qua erat dicendi facultate, - ■- magna fx-ducia purgavit, &c. Nos tantummodo, uti monuimus-,omnis he-tc faceiTat iracundia, volumus, & placido tran-quilloque animo figmenta dilqafttur: ne, pra?textu famaötuende, coecse vindil cupidini litare lselus videatur. Po-t'ius enim, quam convicia conviciis fmt compenfanda, vi·■ftoriam, qu-ae cedendo reportatur , vir magnus & excehTus Femper eligec. Nempe tum iliud Ovidii vere locumhabet»

Cede repugiianti: cedendo viBor alibis· e)t) Ds Arte amandi L. II. v, iy~j.'f

v,

Conviciandi verohancce & carpendi injuflam libi-dinem , cum la;pe,aüos, tpm inprimis inficetam piebemvexare, cxperientia abunde conftac. Jam, Γι convicia,in nos direda, ab hominibus infru-nitis-, intimae iorcis,rerum ignaris, in omneque n-efas projeTis, & quibusdudum turpitudinis inuib. ed: nota, örtum iuum traxcrint,quid prccilat, quam i ila generoib diiHmolare contemtu?Neque pluris infulia vulgi judicia Fabius, apudXJ vium,habuit, dum Tic dEmillum , in bellum adverfus Hanni-baiem proficiicentem, adloquitur: Sine, timidum pro"cauto, tardum pro condderato , imbellem pro perito"belli vocent Malö te fapiens hoftis metuat, quam ftul-"ri cives laudent. /) Fr^terea arma contra tam knbel·les hoftes capere operae non eilet pretium , & cum ho¬minibus profiigad pudoris decertare, honeftatem toilicomnera, quippe, dum paria ieurrili dicacitate retorque-mus, fimiles ipiis vociiabiniur, Quare coniultius nilatque prteclarius, quaraeventu ipib rerum, faTorumque,ii neri poteil, (plendore hujuscemodi, dispellere criml»nationes. Tum certe, ubi-· rerum adfunt ^teftimonia,

no»

Page 12: D. DISSERTATIO ACADEMICA DE C0NVIC1IS SPRETIS …1249126/FULLTEXT01.pdf · 2018. 9. 18. · 3,d. dissertatio academica de c0nvic1is spretis ideoque exolescentibus, quam, consens.ampliss.fagult.philosoph.

'» > * ( &non optrs efl verbis. Denique, fi rem penitus τηίΓοφία-aiTiua, miierandos potius, &c arnice corrigendos, quamulcifcendos, tales cavillatores arbitramur, Nam pleriquehorum coeca ignorantia-, & perverfa, cafpendi omnia,cupidine feruntur. Jam aiitem cuivis natura injunSüm«ft, errorum, quibus alii involvuntur, quantum in eofitum, diffipare caligtnero, a vitiorum illecebris in vir-tutis reducere viam, ad omneque demurn ofificii munusbumanitatemque eosjnvitare. Verum hxc Γι minus exvoto iuccederent, nefcimus, quid excelfo viro dignum,.liifi refponrum rllud apri, getierofum impetum cum fa-cerei, at iram illico reprimencis, datum cuidam aielloi

- Facilis vindicla efi mibi\Sed ittquinari nolo igfiavo fangvine. g)

A quo nec abludit proverbium: Aquila nan captat tnujcas.f) Lik XXII. c, qy, g) Ρbasar. L. I Fak 30»

f, VT.Contra angufhe & leviöris eil mentis, quibusvis

pertnrbari rumufcylis, minasquc flatiro fpirare. Paucisjgitur dicere lubetj quam male mifeiii iili Tibi intempe-itiva confuiant ira, quotque prxcipue in rebus, fax dentpcenas temeritatis. Primb5 fi Cornelium audimus, con-feilione iua, plus ipfi vapulant, quam famofis aHorum& fcripticmihus & vocibns. Namque videntur fua ira-patientia & ftomachandi pruritu quodammodo ea connr-mare Sc agnofcere, qute Tibi objiciantur* Ad hocidemdigitum intendit Poeta canens :

Heu quam dijficile efl, crimen von prodere vultu! b)Dein ipfi fie non modo timidioris animi manifeilos faci-unt, fed & immenfe philavthia?, tot formitis malorum.Prreterea iftis conatibus nil prorfus efficient boni,Ted plus.2uali, nolint, velint, arceilunt Quantopere enim ad¬laborant, obtrevtatores fuos ad ultimamThülen, & ex-

tre-

Page 13: D. DISSERTATIO ACADEMICA DE C0NVIC1IS SPRETIS …1249126/FULLTEXT01.pdf · 2018. 9. 18. · 3,d. dissertatio academica de c0nvic1is spretis ideoque exolescentibus, quam, consens.ampliss.fagult.philosoph.

» ) 9 ( 5Κtremas relegare Garamantas, eo tameu plures ils dom!fuccrefcent. Quo diligentius convicia ία fe ja&a den·fis mandare ftucfent tenebris, eo prius ac planius orbi in-notefcent. Neque enirn potentsilimus unquam regumvsl farviifimus tyrannorum, contume»ias& calumnias ia-tis coérqere potuit, ne erumperent adferam usque trans¬mitterades poiferitatem; cantum abeffc, ut alias quisquamvi iflas cohibere queat. Quid, quod hoc potius modo,ubi malum malo eompeniant, ipfi inimicis arma fubrai-niflrant, quibus diutius in eos faeviant, nullus demum ptcontentionum & calumniarqm futurus fit finis. Hincfimultates fnveceratac, in ca:des& qua^cunque atrocia» fiqua occafio daeur, prorurapentes, prohcifeuntur. Deni-que ftcco nec praftereundurn pede , quod iratusmediocri-tatem illam ? ut Cicero loquitur, i } quae eft inter nimi-ura & parum,nunquam teneat. Unde non raro accidit,ut multi, cum equo apud Phtedrum, modo ufum ex al-terius pernicie oculis capiant, proprium non cogitentdamnum. k )

b) Metamnrpb. Oviå\ L, IL v. 448* i) L Offic*c. 2j, k) L. IF· Fal. 3.

J. VILInfignior vero ex contemtu conviciorum redundafc

utilitas. Exoiefcunt nempe, iecundum effatum Taciti,opinione celerius. Nemo epim tam facile aucupareturleves iiliusmodi rpmufculos, iisdemque adeo patulasprasberet aures, ii eosdem ubique contemtos videret pro¬fus & negle£tos·, nec aliud quidquam adeo morderet ma·ledicos iftos, & licentiam eorum frenaret, atque hicipfe,de quo loquimur, yere heroica contemtio. Sic injuilipennam ponerent fimul, ac iingyam potius coércerentimpiam, quam fruftra, iSc, Anaabatarum more, fua vi-brari fulmina paterentur, Nam pteriquc certe cayillato-

B rum

Page 14: D. DISSERTATIO ACADEMICA DE C0NVIC1IS SPRETIS …1249126/FULLTEXT01.pdf · 2018. 9. 18. · 3,d. dissertatio academica de c0nvic1is spretis ideoque exolescentibus, quam, consens.ampliss.fagult.philosoph.

$ ) 10 ( 5Krum coeco reguntur ii vore, maximoque in lucro depu»tant, ü alios"contra fe irntare& ad irarn laceiiercpcilint,quo largior illis, in eos biiem effundendi fuam, por-rigafur materies. Nonnuili inimieitits, & contumeliisvexando primarios quosque viros, & injufto ilios carpen-do dente , ad famam adipirare faiagunt. Hinc univerfi& fmguli plus vapulabunt, finibus prlecifis, quam fivelintegrum annum quis in eorum refutandis commentisdefudaret, vel graviifimä quarvis in eos decerneret, Ad»de, quod multi, hocmodo, in faniorem redavTti fuerintfrugem, eorumque, a quibus nuper odio tantum noncapitali diilederint, vel integerrim i amici, vel devotis-fimi evaiciint cultores. Denique, fijex ignorantia vel ilu-piditare, qua maximam partera, profeclae fuerint con-tumeli«, tantum hinc gloria: nohis acceflurum fore,quantum ad auäöres ipfos ignominise & dedecoris, exiili»maverim. Unde, fi exemplo rem clariorem redriere Ii»ceat, Låcedarmonii, a itupidis quibusdam Clazomeniis,jgnominia adfectt, nil gravius tentarunt, nifr, quod percaduceatorem exclamandum curarint: Εξεζω ΚλοιζομενίοιςάκτχημονΤιν, quod SvecKico aiiquatenus convenit prover-bio; Narrar hafva fritt [prak.

§. VlU.Ad ufum veroprudenter fpretorum conviciorum illn-

ftrandum exempla nonnulla, & quidem (eleJliora , ad-ducam. Et, vel primo loco , Julius Cariar norqinandusmihi erit, cujus cum in raultis alixs, tum praecipué, haein parte incomparabilis éluxit magnanimitas Valerii Ca-tulli ktiferum virus & jjvidam libertatem, cum faciieul-ciici poifet, generofa difiimulatione usqueeo conterriiif,ut, eodem die, ad coenam eum vocaverit, patrisquee-jus, ut antea, uti perieveraverithofpitip i). SicC. Memonrii afperrimis orationibus licet traduåus, tarnen mox in

peti-

Page 15: D. DISSERTATIO ACADEMICA DE C0NVIC1IS SPRETIS …1249126/FULLTEXT01.pdf · 2018. 9. 18. · 3,d. dissertatio academica de c0nvic1is spretis ideoque exolescentibus, quam, consens.ampliss.fagult.philosoph.

$ ) » ( »

pétitione Confulatus fufFragatorfuk; fic L. Calvi fimiofåtepigrarnrnata non graviter excipiebat Auguiius,jam rerumdominus, multorumcalamosm le dire£tos,lingVarumquetela in fe fixa (enfit, in omnibus tarnen comumeiih, admiraeulum usque, patientiarn declarabac rariffimam, quip -pe contenfbs aiiquando a conviciatore fuo fecedere. HmqcumTimagenes,nobilis quidamliiiloriarum icnptor,queiiiin domo iua alebat, muiiis in ipfum Sc famiiiaro Inve·Bus eilet, eaque ut arguta vuigo circimiierrentur, nii aipe-rius" tentavitj quippe id iolum monulf, ut modeßius lin-gva a inferno uteretur. Sed cum ne ii c quidem a foedo

. roaledioendi ftudid avocari po (I.et, domo tandem euminterdicere coactus eil. m) Äd Tacicuiri fi regrediamur,Cremudum. Gordum i ta ille mducic loquetttenvfalia pro«"bra, multum licet a·-erb i ta t is habenf ia, carminaq tie con tu -"nieiis referca, ipfe divus Julius, ipie divus Auguftus,"δι tulerit & reiiquerit; moderat ione magis, an iapientiaembiguum. In ter hos tandem Romanos·Principes, mo¬derat tone fua nobhes, dignus, qui referatur, eil T. Fla»vias Veibafiånus. Demetrius enim Cyriicus vel inprimispurpuram ejus Caefaream fuis adgreflüs fuit coramaeu»lare ignojninifc» Huic tandem, perpetuo maledicenii, haec-"verba denuntiari jufllt: tu quicken nii interrmttis, ut in-9'terfici ego te jubearo ; mihi vero noη placet de canc la»trante vi deor i a. n) Quid, quod ctmdem in i tinere πb i ohvi-uro·, ac neque adfürgere neque ialutare ie dignantem, oblar ran tem etjam neicio quid, iafishäbuit canem adpellare,Lucem hifee fccnerabitur illudSenecar.* "nuiu quiseonftare'Vidcatur, ii mulam calcibus repetat & canemmorfuj^DeJa L. III. c. 27. Alibi.· iraferis catenario cani? δι hic,"com miiitim latravit, objecto cibo manfveicit: recede''iongius a cävillatare,& ride, (Ib.c i 7.) Idem carmineele-gantufimo perfecutym eile meminimus Stifernhielaiiumipllrum;*

.b 2 mz-

Page 16: D. DISSERTATIO ACADEMICA DE C0NVIC1IS SPRETIS …1249126/FULLTEXT01.pdf · 2018. 9. 18. · 3,d. dissertatio academica de c0nvic1is spretis ideoque exolescentibus, quam, consens.ampliss.fagult.philosoph.

?& ) 12 ( &Waifan i tyflbet garfin gång, och achtar ej hund-gläfs ?Så gor en laß - IlsMan, Jcm åhrliga lefver i fliUo,1er åt gahhara*glånt%, och klaffare - tunga fårachtar.

Ftenlmferociores iunti]li,quimagnasinjuriasut concoque-renefciunt; ita injurias injuriis, convicia conviciis oppo-nunt, revera imbecilliores, ciixit non nemo. Sic cuidamqueren« fe valde cruciari a rnaledicis,argute refpondit alius:öraDeum, ut maneant rftaledici, ne fia-nc malefici. HeumanPcscil. Tom. Ii. p. iii8. Accedat tandem iilud DjftichonCatonis L. III» 3:

Qvum reåie vinas, ne eures verka malörum,Arbitrii non eft noflri quid quisque loquatur.

Item illud Ovidii IV. Fall. v. 311:Confcia mens re-Sli fant e mendacia ridet.

Pneter hsecad exteras,moratiores quasque, nationesexcur®rere poflemus; verum, cum plurima, hucfpe&antia, re-cenfeat Difp,, Piapiidis mei duåu, Anno 1746 de SilJif ven*«lata, fatis habere mihi videor, fubjunxiflé Cpnftitutio-ηem Theodoßi Magni,Filiorumque , Arcadii & Honoriinomine, his verbis proraulgatam: Si guis Imperatori male"dixerit,fi quismodeftisenefciiisjoc pucWisignarus, imprq-"bo petulantique rnaledi£to,nomina noftra crediderk lacos-'Tenda , ac temulentia turBulentusobtredlator temporum"noftrorum fuerit,eum poenx nolumus iubjugari , neque"durum aliquid", nec afperum volumus fuflinere. Quo-"niam, Γι id ex levitate proceilerit, contemnendum eft,"ii ex infama, raiieratione dignum,fi ab injuria, remitten-"dum. Unde, integris omnibus, hoc ad noftram fcientiam"referatur, ut ex perfonis hominum di£la penfemus, &, u-"trum pra^errnitti, an exquiri, debeant, cenfeamus. Dat.VI id. Augufti Conftandnopoli Theodofio A. III;tio &Abundanrio Cofs.

/) Conf. Sveton. Vit. Jul. Ccef. c. 73. τη) Senec. deJra L. III. c. 24. n) Sveton. Vit. Vefpaf. c. 13.

i. IX.

Page 17: D. DISSERTATIO ACADEMICA DE C0NVIC1IS SPRETIS …1249126/FULLTEXT01.pdf · 2018. 9. 18. · 3,d. dissertatio academica de c0nvic1is spretis ideoque exolescentibus, quam, consens.ampliss.fagult.philosoph.

$ ) »e C ψ§. IX.

Vela jam contra$uri fcriptionis, id maxiine rogä-ifiam volumus, nequis, opuicuto qualicunque, giylumfceleratiiiirriis hominibus, Tub quo deliteicentes ar tern,certe pfaviifimam , eo tutius exerceant,· exftructum,,. ex-flruendumve putet. Hoc, inquam, toto, quoel ajunt y coe-lo a rsoilro diitare propofko, quilibet facile deprehendet,rem intentloribus contemplaturus oculis„ Convicia qiii-dem, tamquam el> cui objiciunturT modo iüpra o ilen-io,contemnenda abfirmavimus; ideo tarnen Vitium ipiummafedicendi nos non extenuamus, quocl iane per ie hauteit fpemendum, fed piacu.o omη i no; dignum·.. Sic CadarAuguftus, qui ipfe vere heroico animo contumelias, iaie jactas, vicit, ut alii tantam importunkatem ferre cö-gerentur promiicere, noluit, unde primus quaeftionem deLibellis Famofis haberi jufferat, & quidemad diclata legisXII Tabularum: Si quis occentaßt malum Carmen,ßve condidi

<duoä infaminm faxit flagitiumve alteri.t capital eßo. o)Quin imo feuere audebimus, Vitium hoc fempermane-re & verbis & verberibus caftigandum, quemcunque licetimprobi: eidem prastexant titulum. Sive enim urbanita-tis,1 five veritåtis pr® fe ferat fpeciem, vel aliam deraum,omnes tamen ita funt comparatae, ut, tametfi rudioribuscaliginem ofhmdaut, non tarnen fapkntiores, multo mi¬nus Denm faliere poffint fapient fTimum.- Ät nos dicen-da concludimus Scholio johv Witekihdi ad Epifleti Enchi-"ridion c 59, p. 103. Stultis habitat animus inauribus, le-·"vibusque ierbis, furfum ac deorfurn impellitur; lapi-"entibus vero, in profupdb, corde ftabilis ac immotus ma-·''net. Quicquid igitur nos non urit, non extinguamus:Con~"vicia, fi irafcare 5 agnitn videntur\ fpreta exolefcunt. Defen-T10 indicium eft tes hominum laudes quasrere. Sit virtus"tibi foli eulta , vitia tua omnibus nota.

o) Cfrn Solden de Lilris p. 409, Jeqv. p) Cfr, Epiftet«-«. XIF, c» XXFJLc. XLFIlf.

S. D. G*,

Page 18: D. DISSERTATIO ACADEMICA DE C0NVIC1IS SPRETIS …1249126/FULLTEXT01.pdf · 2018. 9. 18. · 3,d. dissertatio academica de c0nvic1is spretis ideoque exolescentibus, quam, consens.ampliss.fagult.philosoph.

Äraico SVAVISSIMO

£\uod in eo jam es, Armee dile£tiihmeut fpecimen.Nc hoc eruditionis tu#:, elegans certe, publice defenßtan*dum,, prftpediem fis edititrus, mihi temperare non potui rquin data uterer occafione, & communi quidem gratulantiummoreat fincero tamen peclore, intimam, qua perfundor %

voluptatem publice, teflarer. Cum enim amicorum omnia ßntcommunia, tum multo magis nos inter illud obtinet,. quoarBiori colligati fumus amicitics vinculo. Macla igitur vir*tute,*, qua ornat tis es, fingularil Madie egregiis, quce in teelucent, auimi dotihisl Ρerge, qua capifti, via, donecmetans feheiter attingas &Γ liicubrationum Puarum Academim-urn frucius conjequaris uberrimosv.

MICHAEL BJUR-

Till auctorn;

Lycka till, Min vårde Bror!Kår- du ftraffar ladbar tunga,Dygden fjelf ditt lof vill iiungs*:Hon allena gör dig flor.,Hon det målet efterjagar,Och den lon i följe harSom Forfynens råd behagar.Qch blir efter tiden, quar».

FREDRIC AE)OXJ?H^BJÖRKMAN0