CVOpen november 2015

Interview mettopambtenaarTessa van Dorp

Uniek binnen CVO:Groen onderwijsop Melanchthon

Een kijkje opopvangvoorzieningOPDC De Enk

Nummer 1 | Jaargang 16 | November 2015

Nieuwe beroepsprofielen

vmbo

Frits Hoorweg, ICT-docent Comenius Beroepsonderwijs:

Uitdaging om goed onderwijs te maken

ColofonCVOpen is het huisorgaan van de Vereniging voor Christelijk

Voortgezet Onderwijs te Rotterdam en omgeving (CVO).

Het verschijnt twee keer per jaar en wordt toegestuurd

aan ruim 2.300 medewerkers van CVO en aan relaties.

Uitgever

Vereniging voor Christelijk Voortgezet Onderwijs

te Rotterdam en omgeving (CVO)

Henegouwerplein 14, 3021 PM Rotterdam

Postbus 2152, 3000 CD Rotterdam

Tel. (010) 217 13 99

Fax (010) 411 42 78

E-mail [email protected]

Internet www.cvo.nl

Redactie

Ramona Bouche-Montfrooij, Nanda Hompus, Nicole Lobbe,

Janetta Ninkeula, Arjen Toet, Nicolette van Velden,

Caroline Verboom en Anja de Zeeuw

Redactieadres

Verenigingsbureau CVO

t.a.v. redactie CVOpen

Postbus 2152

3000 CD Rotterdam

E-mail [email protected]

Eindredactie

Communicatieadviesbureau Anja de Zeeuw, Gouda

Ontwerp

hAAi, Rotterdam

Beeld

Rodney Kersten/Studio Bell, Peter van Dijk, Rick Keus e.a.

Coverfoto

Rick Keus

Druk

Quantes, Den Haag

Aan dit nummer werkten mee:

Karin van Breugel (tekst van breugel),

De Nieuwe Lijn tekst & communicatie, Marijke Nijboer,

Anja de Zeeuw (Communicatieadviesbureau Anja de Zeeuw)

In dit nummer

Interview Tessa van DorpDe projectleider vmbo

bij het ministerie van

Onderwijs legt uit waarom

de vernieuwing nodig is.

2

Best practice: Melanchthon Business SchoolOp deze vmbo/mbo-vestiging

zijn de nieuwe vmbo-profielen

Groen en D&P al ingevoerd.

4

Verder aandacht voor

6 Hoe onderscheiden Melanchthon Wilgenplaslaan

en Kralingen zich van elkaar?

11 Column door Dirk Oosthoek

15 Nieuwe rubriek: De Pluim het Farelcompliment

16 CVO opent het nieuwe schooljaar

18 Interview met Dirk Wakker, de nieuwe rector van CSG Calvijn

20 Personalia

20 Nieuwe profielen in het vmbo vanaf 2016

21 Nieuw: De (CVO)pen aan een oud-leerling: Patrick Kocken

22 Focus Beroepsacademie in nieuw gebouw

23 Personalia

24 Het specialistenteam van Accent Onderwijsondersteuning

stelt zich voor

Post

Motivatie om te leren Noah zit in klas 1C van PENTA De Oude Maas. Hij heeft als droom later

een schadeherstelbedrijf te starten. De huidige structuur in het vmbo

ondersteunt hem daar onvoldoende bij. Dankzij de nieuwe vmbo-profielen

kan hij straks gelukkig kiezen voor het profiel Mobiliteit en Transport en

het keuzevak Ondernemen volgen uit het profiel Economie en Ondernemen.

Zo leert hij wat hij nodig heeft om later een eigen bedrijf te kunnen starten.

Natuurlijk realiseer ik me dat we hier het spanningsveld te pakken

hebben: zoveel mogelijk maatwerk en persoonlijke begeleiding

voor onze leerlingen aan de ene kant en betaalbaarheid (in relatie

tot groepsgrootte) aan de andere kant. De kunst is die kloof zoveel

mogelijk te dichten, rekening houdend met de wensen van de leer-

lingen, maar zeker ook met die van de docenten. De leerroute zo

passend mogelijk maken, is het doel.

Inspirerende begeleiding van docent is nodig.

Dat het beroepsonderwijs op de schop moest, was duidelijk. Te veel

versnippering, te veel afdelingen en onvoldoende aansluiting bij het

mbo. En nog belangrijker: het huidige programma houdt onvoldoende

rekening met verschillen tussen leerlingen en persoonlijke voor-

keuren, zoals die van Noah. Het vmbo moet simpeler en effectiever

georganiseerd worden en beter aansluiten bij de leerlingen, zodat zij

gemotiveerder de lessen volgen. De vernieuwing van het vmbo is in

elk geval een stap in de goede richting en komt voor Noah nog precies

op tijd. In dit themanummer leest u er alles over.

De aanpassingen in het curriculum van het vmbo vormen n schakel

in de motivatie van leerlingen. Tijdens de CVO-Jaaropening, die in

het teken stond van Motivatie om te leren, hebben docenten en leerlingen

gesproken over hoe ze verder gemotiveerd kunnen raken. Prachtig om

te zien hoe bijvoorbeeld Jimmy Martina (leerlingbemiddelaar en docent

LO) en Boaz Tate (docent avo en cordinator fase II) van praktijkschool

Accent Delfshaven de zaal plat kregen met hun bevlogen verhaal.

Uit onderzoek van het LAKS blijkt zelfs dat de rol van de docent

cruciaal is. Zonder inspirerende begeleiding van een docent komt

de intrinsieke motivatie van de leerling zelden tot volledige wasdom.

Lees daarom het verslag van dit evenement op pagina 16 en 17 en

bekijk het door leerlingen gemaakte filmpje op YouTube.

Bij deze in elk geval allemaal alvast uitgenodigd voor de Jaaropening

van volgend jaar op 15 september 2016, de derde donderdag van

september. Save the date!

Henk H. PostVoorzitter van de raad van bestuur van

de Vereniging voor CVO te Rotterdam en omgeving

Interview met expert Frits HoorwegD uitdaging voor leraren is

om eigen onderwijs te maken,'

zegt docent op het Comenius

Beroepsonderwijs.

8

Een kijkje op... OPDC De EnkDe nieuwe opvangvoorziening

biedt drie maanden onderwijs

en jeugdzorg, ook aan

CVO-leerlingen.

12

C VOpen November 2015

Van de redactie

Wat zouden leraren die net in het vmbo werken, moeten weten

van de vernieuwing in het vmbo? Dat komt hierop neer:

- in de leerjaren 3 en 4 van de kaderberoepsgerichte, basisberoeps-

gerichte en gemengde leerwegen komen 10 profielen in plaats

van 35 beroepsgerichte vakken. Het wordt dus overzichtelijker.

- een leerling volgt een gemeenschappelijk deel, een profieldeel

en een vrij deel.

- een leerling kan in het vrije deel kiezen voor vakken uit

een ander profiel. Er is dus meer maatwerk mogelijk.

Een duidelijk introductiefilmpje is te vinden op

www.vernieuwingvmbo.nl > Introductie

Dit nummer besteedt aandacht aan de achtergronden van

de vernieuwing, de nieuwe namen voor de profielen en een aantal

best practices binnen CVO. Veel leesplezier!

Reageren kan op [email protected]

Wil je het thema van de volgende CVOpen (april 2016) bepalen,

stuur dan je suggestie vr 19 december naar [email protected]

Wanneer je thema wordt uitgekozen, maak je kans op 50 euro

aan cadeaubonnen. Die verloot de redactie onder de inzenders

met hetzelfde thema.

Nieuwe beroepsprofielen

vmbo

2 C VOpen November 2015

Vmbo-scholen in Nederland staan aan de

vooravond van een ingrijpende vernieuwing.

Vanaf augustus 2016 gaan ze werken met de

nieuwe beroepsgerichte examenprogrammas.

Tessa van Dorp, projectleider vmbo bij

het ministerie van Onderwijs (OCW), legt uit

waarom de vernieuwing nodig is en hoe

het vmbo-nieuwe stijl er straks uitziet.

De invoering van de nieuwe beroepsgerichte programmas in het

vmbo is allesbehalve een opgelegde vernieuwing vanuit Den Haag,

zegt Tessa van Dorp. De vraag om aanpassing van het curriculum

komt vooral vanuit de scholen zelf. Vijf jaar geleden al klopten de

eerste onderwijsdirecteuren en -managers bij ons aan met de vraag

om een eenvoudiger, duidelijker en actueler onderwijsaanbod voor

de beroepsgerichte leerwegen van het vmbo. En ook het bedrijfs-

leven sprak eerder al de wens uit jongeren sneller en beter voor te

bereiden op de beroepspraktijk. De nieuwe programmas die we nu

opzetten, ontwikkelen we juist in nauwe samenwerking met docenten

van vmbo en mbo, en met de diverse brancheorganisaties.

Waar lopen scholen tegenaan? De afgelopen jaren hebben steeds meer vmbo-scholen te maken

gekregen met dalende leerlingenaantallen. Tegelijkertijd zijn er maar

liefst 35 verschillende beroepsgerichte vakken in de bovenbouw van

het vmbo. Steeds meer scholen hebben door die terugloop moeite

de opleidingsrichtingen aan te bieden die ze willen; ze krijgen veel

klassen niet meer voldoende gevuld. De opwaartse verschuiving was

de afgelopen jaren een van de oorzaken van de terugloop: steeds

minder leerlingen in de basisberoepsgerichte en kaderberoeps-

gerichte leerwegen, meer leerlingen naar vmbo-t, havo en vwo.

We geven het vmbo

nieuw elan. Tessa van Dorp, projectleider

Vmbo maakt zich op voor vernieuwing

Van 35 beroepsgerichte vakken naar 10 profielen

Tessa van Dorp is projectleider vmbo bij het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW).


Daarnaast hebben diverse regios in het land te maken met

forse krimp. Zeeuws-Vlaanderen en Zuid-Limburg zijn daarvan

de bekendste voorbeelden.

Bovendien zijn de beroepsgerichte vakken sinds de introductie van

het vmbo vijftien jaar geleden inhoudelijk nauwelijks aangepast,

terwijl vervolgonderwijs en bedrijfsleven zich in rap tempo door-

ontwikkelen. Dus ook vakinhoudelijk moet het beter. De afgelopen

jaren heeft OCW daarom samen met scholen en bedrijfsleven gewerkt

aan een nieuw beroepsgericht onderwijsprogramma. Een programma

dat beter aansluit op de actuele ontwikkelingen in de (beroeps-)

werkelijkheid en de vervolgopleidingen in het mbo. Een groep van

zon vijftig pilotscholen probeert dit programma nu uit. Per augustus

2016 gaan we over op een landelijke invoering. Een groot deel van

de scholen gaat daarin mee. Een ander deel start een jaar later,

in augustus 2017. Scholen bepalen zelf wanneer ze beginnen.

Hoe ziet het nieuwe programma er uit? De 35 oude vakken, hebben we geclusterd in 10 brede profielen

(zie ook pagina 20). Vanaf augustus 2016 kiezen vmbo-leerlingen in

de bovenbouw van de beroepsgerichte leerwegen en gemengde

leerweg dus voor n van de tien nieuwe profielen.

Het gemeenschappelijke deel is voor alle scholen in het land gelijk,

inclusief de examenprogrammas. Dit gemeenschappelijke basisdeel

vullen leerlingen aan met beroepsgerichte keuzevakken die scholen

zelf organiseren.

LOB-project op Zuid: werk in haven, techniek of zorg.

Met de keuzevakken bieden scholen hun leerlingen mogelijkheden

voor verbreding en verdieping. Daarbij houden ze rekening met

de opleidingsbehoefte in de regio. Scholen krijgen veel ruimte voor

het ontwikkelen van keuzevakken, maar hoeven niet altijd zelf het wiel

uit te vinden. OCW zet momenteel, samen met de Stichting Platforms

vmbo (SPV) en het Nationaal Expertisecentrum Leerplanontwikkeling

SLO, een helpdesk op waarin we alle kennis en ervaring met keuze-

vakken bundelen. Scholen kunnen daar een beroep op doen.

Loopbaanorintatie en -begeleiding wordt een verplicht onderdeel van het nieuwe beroepsgerichte curriculum. Wat merken leerlingen hier straks van?

Loopbaanorintatie en -begeleiding (LOB) vormt de rode draad

door alle profielen. Dat betekent dat scholen hun leerlingen zeker in

het derde jaar volop meer zullen stimuleren kennis te maken met

de beroepspraktijk, bijvoorbeeld via snuffelstages of bedrijfsbezoeken.

Een leerling die kiest voor het profiel Zorg en Welzijn en graag met

kinderen wil werken, kan eens een dagje meelopen op een crche

bijvoorbeeld. Zo kan de leerling erachter komen of het echt iets voor

hem of haar is. Het gaat erom dat leerlingen eerder nadenken over

wat ze wel en niet willen en kunnen, en zich zo beter voorbereiden

op een vervolgopleiding en later op werk. Er vallen nu nog te veel

leerlingen uit wanneer ze die stap naar het mbo zetten, omdat

ze geen goed beeld hebben van de sector waarvoor ze kiezen.

Mede daarom mogen leerlingen bijvoorbeeld ook beroepsgerichte

keuzevakken binnen andere profielen kiezen. Zo krijgen ze de kans

ook van andere sectoren en opleidingen te proeven. Het profiel dat ze

op het vmbo kiezen hoeft overigens niet (vakinhoudelijk) aan te sluiten

bij de vervolgopleiding. Leerlingen mogen dus nog switchen als ze

overstappen naar het mbo.

OCW stimuleert vmbo-scholen en mbo-opleidingen in de regio hun

krachten te bundelen bij het aanbod van keuzevakken. Scholen hoeven

dan niet langer altijd zelf alle vakken te blijven aanbieden. Als ze

samen een dekkend aanbod verzorgen, blijft er voldoende keuze voor

leerlingen bestaan. En als vmbo-leerlingen op een mbo in de buurt een

keuzevak volgen, dan kunnen ze alvast kennismaken met de vervolg-

opleiding en zo weten scholen welke leerlingen ze binnenkrijgen.

In Rotterdam-Zuid is er bijvoorbeeld al een LOB-project gestart dat

jongeren naar werk leidt in de haven, techniek of zorg. Dat zijn de

sectoren waarin voor jongeren in die regio straks het meeste werk te

vinden is. Basisscholen, middelbare scholen, mbo- en hbo-opleidingen

werken daar intensief samen om leerlingen perspectief te bieden

op een leuke en passende baan. Ze leren bijvoorbeeld al vroeg dat

werken in de haven niet altijd vieze handen hoeft te betekenen.

Er komt tegenwoordig veel moderne, schone technologie aan te pas.

Veel kinderen en ouders weten dat helemaal niet.

Deze nieuwe structuur doet een groot beroep op het aanpassings- vermogen van scholen en docenten. Hoe gaan zij zich deze nieuwe werkwijze eigen maken?

De Stichting Platforms vmbo biedt elk profiel een platform.

Zij ondersteunen scholen en leraren bij de inhoudelijke vernieuwing.

Voor docenten organiseren de platforms, in aanloop naar de invoering

per augustus 2016, diverse bijeenkomsten en trainingsdagen.

Daarnaast kunnen docenten vanuit de budgetten voor bekwaam-

heidsonderhoud investeren in scholing. Staatssecretaris Dekker

ondersteunt scholen en docenten nog eens met 5,5 miljoen,

speciaal voor professionalisering in de nieuwe profielen.

Natuurlijk gaan dit soort grootse vernieuwingsoperaties nooit zonder

slag of stoot. Gelukkig zijn alle betrokken partijen wel overtuigd van

de noodzaak van deze verandering. Daarom verwacht ik zeker dat ze

slaagt. Met deze vernieuwing kunnen we het onderwijs beter

organiseren en aantrekkelijker maken, leerlingen sneller en beter

voorbereiden op de beroepspraktijk, en een nauwere aansluiting op

vervolgonderwijs en regionale arbeidsmarkt realiseren. Zo geven we

het vmbo het nieuwe elan dat het nodig heeft.

[De Nieuwe Lijn]

Kijk voor meer informatie op www.vernieuwingvmbo.nl;

op deze site vind je ook informatie over het LOB-project in

Rotterdam-Zuid (dit valt onder de activiteiten van

het Nationaal Programma Rotterdam Zuid, NPRZ).

Op www.platformsvmbo.nl lees je meer over de activiteiten

van de Stichting Platforms vmbo.

Op www.vo-raad.nl/themas/professionalisering-docenten/

financiele-bijdrage-professionalisering-leraren-vernieuwd-vmbo

staat de laatste informatie over de financile ondersteuning.


Nieuwe vmbo-profielen al operationeel

MBS nauwelijks een rol. In de gezamenlijke werkruimte kunnen

verschillende leerlingen bij wijze van spreken met tien verschillende

keuzevakken aan het werk zijn. Bij klassikaal onderwijs is dat vrijwel

uitgesloten.

Aansluiting mboMBS is de enige school in de regio die groen (Landbouw breed)

onderwijs aanbiedt. Alle basis- en kaderleerlingen volgen auto-

matisch het profiel Groen. De leerlingen van de gemengde

leerweg (GL) kunnen kiezen tussen de profielen Groen of Dienst-

verlening en Producten (D&P).

Wij hechten veel waarde aan de doorlopende leerlijn tussen vmbo

en mbo. Bij het bepalen van onze keuzevakken houden wij steeds

die doorlopende leerlijn voor ogen. De leerling kiest daarom altijd

twee keuzevakken die inhoudelijk een goede voorbereiding zijn op

een van de vakrichtingen in het mbo. Een deel van de leerlingen

kan daardoor zelfs versnellen in het mbo. Dat is natuurlijk erg

interessant, zegt Jaco.

De enige school in de regio

met groen onderwijs.

Dan zijn er nog twee keuzevakken over. Het eerste keuzevak op MBS

is water. Water is maatschappelijk gezien een belangrijk onder-

werp, het is het probleem van de toekomst. Daarom bieden wij dit

aan in een schoolbreed project, vertelt Jaap Harreman, vakgroep-

hoofd Techniek, Natuur & Dienstverlening (TND).

Het laatste keuzevak kiezen de leerlingen zelf, op basis van hun

Melanchthon Business School in Bleiswijk

Melanchthon Business School in Bleiswijk loopt op de troepen vooruit.

De nieuwe vmbo-profielen zijn daar namelijk al dit schooljaar ingevoerd.

Alle pijlers van het vernieuwde vmbo zijn aanwezig: doorgaande lijn

naar het mbo, samenwerking met regionale partners en interessante

keuzevakken voor de leerlingen.

Eigenlijk hebben wij al jaren geleden de basis gelegd voor het

vernieuwde vmbo, zegt Jaco Speksnijder, teamleider vmbo-mbo

op Melanchthon Business School (MBS). Zon tien jaar geleden

zijn we in eigen huis mbo-onderwijs gaan aanbieden. Aanvankelijk

ging dat slechts om een handjevol leerlingen, maar toen we als

pilotschool aan het VM2-project mochten meedoen, werd dat al

snel een kleine honderd.

Dankzij de integratie van het mbo-onderwijs binnen de school

staat de doorlopende leerlijn inhoudelijk als een huis. Dat wordt

nog versterkt door het feit dat alle docenten aan zowel mbo- als

vmbo-klassen lesgeven. Daardoor is het heel vanzelfsprekend dat

programmas op elkaar worden afgestemd. De meeste van onze

mbo-studenten hebben hier al eerst vmbo gedaan. De docenten

kennen hen dus goed. Dat werkt fantastisch, vertelt Jaco

enthousiast.

WerkplekkenstructuurOok de Werkplekkenstructuur (WPS), waar de school al geruime tijd

mee werkt, maakt deel uit van het fundament onder het vernieuwde

vmbo. Bij WPS werken verschillende groepen leerlingen tegelijkertijd

in n grote werkruimte. In die ruimte zijn verschillende docenten

aanwezig, die de leerlingen begeleiden, coachen en zo nodig

instructie geven.

Als de vernieuwing van het vmbo vanaf 2016 voor alle scholen in

Nederland een feit is, kunnen leerlingen verschillende keuzevakken

kiezen. Voor de gemiddelde school is dat best lastig te organiseren.

Om praktische redenen zal het aantal keuzemogelijkheden daarom

beperkt zijn. Dankzij WPS spelen die praktische problemen op de

Jaco Speksnijder (links)

en Jaap Harreman.


persoonlijke interesse. De keus is bescheiden maar divers:

Verzorging breed, Ondernemerschap, Smakelijk eten, Milieu,

hergebruik en duurzaamheid en Organiseren van een activiteit.

Met deze keuzevakken zijn leerroutes uit te stippelen die aansluiten

op het vervolgonderwijs, zowel binnen als buiten de MBS.

Regionale bedrijfslevenDe nieuwe vmbo-profielen moeten niet alleen zorgen voor een goede

aansluiting op het mbo, maar zeker ook op de arbeidsmarkt.

Niet voor niets dringt de staatssecretaris aan op nauwe samen-

werking met het regionale bedrijfsleven. Jaap en Jaco onderschrijven

het belang daarvan. Als je in het onderwijs zit, kun je nit alle

ontwikkelingen in je vak en het bedrijfsleven volgen. Het is dus pure

noodzaak dat je bij bedrijven over de vloer komt! Jaco voegt eraan

toe: Ook voor de leerlingen is het belangrijk dat ze de school uit gaan.

Buiten is enorm veel te leren. Zo wordt het onderwijs levensecht en

veel uitdagender.

Onderzoek naar de teelt

van tomaten op zout water.

MBS heeft met een aantal bedrijven en instellingen een langdurige

samenwerkingsrelatie. Zo assisteren leerlingen bij het scheren van

koeien op een boerderij en ze organiseren uiteenlopende activiteiten

voor bewoners van een verzorgingshuis. Bijvoorbeeld een dieren-

knuffelmiddag, een pannenkoekenmiddag en een Valentijnsactie.

Er gebeuren in dat verzorgingshuis zoveel fantastisch gave dingen.

Jong leert van oud, oud leert van jong. Dit draagt echt bij aan samen-

hang in de maatschappij, vertelt Jaco.

Ook met de vestiging van Wageningen University & Research (WUR)

in Bleiswijk werkt de school samen. De WUR doet onderzoek naar

orchideen, vertelt Jaap als voorbeeld. Als zij klaar zijn met dat

onderzoek, zijn de orchideen nog heel klein, er zitten nog geen

takken en bloemen aan. Onze leerlingen mogen die planten verder

opkweken, sorteren, inpakken en aanbieden bij de veiling. Dat zijn

heel leerzame zaken.

Foto rechts: leerlingen kweken orchideen op, sorteren ze en pakken ze in.

WereldverbeteraarsIn het rijtje van samenwerkingspartners mag de onderzoeks-

afdeling van de Dienst Landbouwvoorlichting (DLV) absoluut niet

ontbreken. Vorig jaar hebben de leerlingen deelgenomen aan een

onderzoek naar de teelt van tomaten op zout water. Het project is

mede mogelijk gemaakt met een subsidie van het ministerie

van Economische Zaken via de Vereniging Buitengewoon Groen.

Bij dat onderzoek is gekeken of het zoute water de smaak en

de voedingsstoffen benvloedt.

De leerlingen hebben er zelfs een nationale prijs mee gewonnen.

Jaco vertelt vol passie: Ik vind de gedachte achter dit onderzoek

zo mooi. De wereld verzilt. Als we in staat zijn om gewassen

op zout water te telen, kunnen we opeens de gigantische zout-

deltas in India benutten en heel veel mensen van voedsel voorzien.

Het is geweldig dat de leerlingen bij dergelijke ontwikkelingen

betrokken worden en de kans krijgen om verder te kijken dan hun

eigen wereldje groot is. Dat is toch wel de reden waarom ik voor

het onderwijs heb gekozen!

Schatjes en ratjesDe samenwerking met het regionale bedrijfsleven mag dan een

belangrijke pijler zijn van het vernieuwde vmbo, de verwezenlijking

ervan is geen eenvoudige opgave. Jaap en Jaco weten dat als

geen ander. Het aanboren en onderhouden van een goed netwerk

kost veel tijd. Er zijn altijd wel bedrijven waar je met de hele klas

mag langskomen, maar dat soort bezoeken blijven inhoudelijk

vaak oppervlakkig. Als je de diepte in wilt en ambieert dat de

leerlingen echt iets leren in het bedrijf, moet je in kleine groepjes

gaan. Liefst met goede begeleiding vanuit het bedrijf. Daarvoor heb

je bedrijven nodig die de jongeren echt iets willen leren. Niet alleen

de schatjes maar ook de ratjes.

[Karin van Breugel]

Meer informatie: www.melanchthon.nl/mbs/


Melanchthon Wilgenplaslaan en Melanchthon

Kralingen liggen dicht bij elkaar en er is een overlap

in het voedingsgebied van beide vmbo-scholen.

Volgend schooljaar bieden ze deels dezelfde profielen

aan. Hoe zijn ze tot hun keus gekomen, hoe zorgen ze

voor voldoende onderscheid en hoe profileren ze zich?

Vergelijkbare profielen en toch heel anders

Melanchthon Wilgenplaslaan (voorheen: Melanchthon Prinses

Irene) biedt op dit moment twee beroepsgerichte programmas

aan: Handel & Administratie en Dienstverlening & Commercie.

Vanaf schooljaar 2016-2017 maken deze plaats voor de profielen

Economie en Ondernemen (E&O) en Zorg en Welzijn (Z&W).

Stefan de Winter, (nieuw) afdelingshoofd bovenbouw, vertelt dat

de school bij het maken van deze keus niet over een nacht ijs is

gegaan. We hebben met alle beroepsgerichte docenten de profiel-

programmas doorgenomen die we met onze licentie mogen

aanbieden. Er is zorgvuldig gekeken welke programmas goed

aansluiten bij de belangstelling van onze leerlingen, de skills van

de docenten, en de mogelijkheden van het gebouw. Ook hebben

we het opleidingsaanbod van het mbo bekeken en besproken

hoe we hierop aansluiten, plus analyses van het UWV bestudeerd.

Deze maken duidelijk waar de komende jaren kansen op

de arbeidsmarkt liggen. Op basis hiervan hebben we besloten

om E&O en Z&W te gaan aanbieden.

Nieuw profiel voor KralingenOok Melanchthon Kralingen biedt op dit moment Handel & Admini-

stratie en Dienstverlening & Commercie aan. Deze school kiest

er echter voor om volgend jaar met een extra profiel verder te gaan.

Dus niet alleen E&O en Z&W (net als de collegas van de Wilgen-

plaslaan), maar k Dienstverlening en Producten (D&P).

Ook UWV-analyses bestudeerd.

Pim Herweijer, afdelingshoofd bovenbouw: We merken dat een deel

van onze leerlingen na het vmbo een technische mbo-opleiding wil

gaan doen. De UWV-analyses bevestigen dat er ook behoefte is aan

technisch opgeleid personeel. Voor deze technisch genteresseerde

leerlingen is het interessant om met name ICT aan het programma

toe te voegen. Het profiel D&P voorziet daarin.

Verdiepen of verbreden Hoewel Wilgenplaslaan en Kralingen dus goeddeels dezelfde

profielen zullen aanbieden, wordt het onderscheid tussen beide

scholen gewaarborgd. Voor leerlingen is er dus echt iets te kiezen

in het noorden van Rotterdam. De vestigingen treden ook anders

naar buiten met hun aanbod. Zo hanteert Wilgenplaslaan de drie-

slag Ondernemen, Welzijn en Sport voor het bovenbouwaanbod,

terwijl Kralingen inzoomt op algemene vorming en toekomstige

beroepen in de fijne techniek (bijvoorbeeld: apothekersassistente).

Melanchthon Wilgenplaslaan en Kralingen

Melanchthon Wilgenplaslaan heeft bij de profielkeuze ook gekeken naar de belangstelling van leerlingen.

E&O-leerlingen krijgen op Melanchthon Kralingen een flinke portie vakmanschap mee.

Melanchthon Kralingen kiest bij het E&O-profiel nadrukkelijk voor

een verdieping van de stof. Pim Herweijer legt uit: Vanuit het mbo

krijgen wij het signaal dat zij vakmensen willen. Daarom moeten

onze E&O-leerlingen hoe dan ook de keuzevakken Commercieel 2,

Secretarieel 2, Logistiek 2 en Administratie 2 volgen.

Deze leerlingen gaan dus echt de diepte in, zodat ze een flinke

portie vakmanschap meenemen naar het mbo. Bij onze twee

andere profielen Z&W en D&P ligt dat anders. Leerlingen

knnen daarmee de diepte in, maar ze kunnen zich ook wat breder

orinteren en meer vervolgmogelijkheden in het mbo openhouden.

Voorsorteren Het palet keuzevakken van Melanchthon Wilgenplaslaan wordt

breed en gevarieerd. Er is een klein aantal verdiepende keuze-

vakken: Commercieel 2 en Administratie 2. Andere keuzevakken

zijn Ondernemen, Dagbesteding, Facilitaire Dienstverlening,

Sport & Bewegen, Communicatie, Multimediaal product maken,

Geniformeerde dienstverlening en veiligheid en Presenteren,

promoten en verkopen. Deze keuzevakken hebben een inhoudelijke

link met de profielen E&O, Z&W en zelfs D&P (hoewel de school

dat profiel dus niet zelf aanbiedt). Hoe groot de keuzevrijheid van

de leerlingen uiteindelijk wordt, is op dit moment nog niet helemaal

duidelijk. Er is bepaald welke tien keuzevakken we aanbieden,

maar per profiel zal het aantal keuzes beperkt zijn. We zullen dus

zelf al tot op zekere hoogte voorsorteren, anders is het niet meer

te organiseren, zegt Stefan de Winter.

Training voor docenten Het is duidelijk dat beide scholen vooral profielen en keuzevakken

gaan aanbieden die redelijk dicht bij de huidige programmas

liggen. Stefan de Winter verwacht dan ook dat de docenten van

zijn school voldoende expertise en kwaliteiten in huis hebben om

alle vakken te kunnen geven. Voor Melanchthon Kralingen ligt

dat iets anders, vertelt Pim Herweijer. Wij willen bijvoorbeeld

aan de slag met technisch tekenen, maar de docenten zijn

daar nog niet in thuis. Daar worden dus een of twee collegas

in getraind.

Toffe mogelijkheidMet de keuzevakken kunnen vmbo-scholen accenten leggen in hun

programma en onderscheidend zijn. In dit verband is het bijzonder

interessant dat leerlingen ook keuzevakken op een andere vmbo-

school kunnen volgen.


Pim Herweijer: Als ik op dit moment een leerling heb die wil leren

lassen, kan ik hem best naar onze collega-school Melanchthon

Mathenesse sturen om daar twee uur per week te lassen. Maar dat is

dan echt een extraatje, de leerling moet bij ons gewoon het volledige

onderwijsprogramma volgen. Dit biedt leerlingen nieuwe, interessante

ontplooiingsmogelijkheden. Voorlopig gaan wij deze optie overigens

nog niet aanbieden, maar het vernieuwde vmbo houdt deze mogelijk-

heid in principe wel open. Dat is natuurlijk heel tof.

Regionale samenwerking De staatssecretaris ziet graag dat vmbo-scholen inhoudelijke

afspraken maken met mbo-opleidingen, zodat er doorlopende

leerlijnen ontstaan. Bij het bepalen van de keuzevakken zou ook

rekening moeten worden gehouden met de regionale arbeidsmarkt.

Stefan de Winter: Leren doe je niet alleen op school, maar ook

daarbuiten. Daarom investeren wij al jaren in de samenwerking met

het regionale bedrijfsleven. In de praktijk komt dat echter moeizaam

van de grond. Komend jaar gaan we gelukkig samenwerken met

Rotterdam The Hague Airport. Ik ben erg benieuwd welke vorm

dat krijgt.

Samenwerken met Rotterdam

The Hague Airport.

Pim vult aan: Bedrijven vinden het doorgaans prima als we met

een groepje leerlingen langskomen voor een bedrijfsbezoek, maar

echt samenwerken gaat natuurlijk een flinke stap verder. Wij zouden

graag meer realistische opdrachten vanuit het bedrijfsleven krijgen.

We hebben zeker ambities op dat vlak, maar voorlopig focussen we

op het goed neerzetten van de profielen en de keuzevakken. Pas als

we dat op de rails hebben en de leerlingen goede resultaten behalen,

kunnen we weer met andere zaken aan de slag.

[Karin van Breugel]

Links Pim Herweijer (Melanchthon Kralingen), rechts Stefan de Winter (Melanchthon Wilgenplaslaan).

Dit kiezen deze twee scholen:

Profielen Melanchthon Wilgenplaslaan

1. Economie en Ondernemen (E&O)

2. Zorg en Welzijn (Z&W)

Profielen Melanchthon Kralingen

1. Economie en Ondernemen (E&O)

2. Zorg en Welzijn (Z&W)

3. Dienstverlening en Producten (D&P)

Leerlingen en ouders kiezen nu vaak om andere redenen voor

een van deze vestigingen, bijvoorbeeld vanwege de kleinschalig-

heid (Kralingen) of de grote ouderbetrokkenheid (Wilgenplaslaan).

Dankzij loopbaanorintatie en begeleiding (LOB) is het voor

leerlingen overigens goed mogelijk om eventueel tussentijds over

te stappen naar een andere vestiging van Melanchthon, voor een

profiel dat beter aansluit bij hun talenten en loopbaanwensen.

Frits Hoorweg is docent op het Comenius Beroepsonderwijs en examenmaker bij het Cito.

LOB is het sleutelwoord:

leerlingen nog beter

begeleiden en ontdekken

waar hun talenten liggen. Frits Hoorweg, docent ICT Comenius Beroepsonderwijs



Voor de leerlingen: een verrijking. Voor de

docenten: even wennen aan een nieuwe rol!

Dat verwacht Frits Hoorweg, docent ICT-route

op het Comenius Beroepsonderwijs in Capelle,

van de vernieuwing in het vmbo.

Frits zit in de werkgroep voor het profiel Dienstverlening en

Producten (D&P), waarin zijn ICT-route opgaat. De school profiteert

van Frits kennis van en ervaring met de vernieuwing; hij is ook actief

als examenmaker (zie kader).

Wat vind je van de verandering die voor de deur staat?Het is een goede zaak dat het vmbo zich vernieuwt. De leerling

van nu is mondiger en weet steeds beter wat hij of zij leuk vindt.

Het onderwijs moet leerlingen telkens een stapje vr zijn om hen

te triggeren.

Toen we in 2003 de intersectorale vmbo-ICT-route startten, waren

de leerlingen enthousiast over de twaalf uur die ze achter de pc

mochten zitten. Intussen doen ze dat thuis ook uren, en is het

minder aantrekkelijk om dat op school te doen.

Wat merken leerlingen ervan?Het grote doel van de vernieuwing is leerlingen in het vmbo

een passender keus te laten maken in het mbo. Een belangrijk

instrument daarvoor is Loopbaanorintatie en -begeleiding (LOB).

LOB is het sleutelwoord: leerlingen nog beter begeleiden en

ontdekken waar hun talenten liggen, zodat ze daar hun keuzes

op baseren voor een profiel en keuzevakken, en daarna voor

een vervolgopleiding in het mbo. Als de leerling beter en sneller

op zn plek zit, krijg je minder gehop in het mbo.

Daarom is het belangrijk dat leerlingen kunnen proeven van keuze-

vakken, om een idee te krijgen of ze iets leuk vinden, en erin

verder willen gaan. Eventueel kan dat ook een keuzevak op een

andere school zijn; dat zou ik als docent graag willen. Voor het zover

is, moet er nog heel wat geregeld worden.

Voor het rooster kan dat betekenen dat er een lint wordt ingepland,

waarin iedere leerling naar zijn of haar keuzevak gaat. Hoe dat kan

heb ik gezien op een van de pilotscholen in Teteringen, daar wrkt

het lintrooster.

Interview met Frits Hoorweg, docent ICT op het Comenius Beroepsonderwijs:

Hoe maak je er onderwijs van?

Frits Hoorweg Met zijn diploma pedagogische academie startte Frits Hoorweg

(60) als avo-docent op De Schakel (lhno), een van de voorlopers van

het Comenius Beroepsonderwijs. Ruim twintig jaar geleden ging

hij verder als docent Kantoorpraktijk. Na 25 jaar voor de klas

maakte hij een uitstapje naar de commercie, maar keerde al snel

weer terug naar zijn vertrouwde baan op Comenius.

Frits was actief betrokken bij de vormgeving van de vmbo-ICT-

route, en maakte in die hoedanigheid deel uit van de landelijke

intersectorale commissie. Daardoor werd hij gevraagd als lid van

de Cito-examencommissie voor het nieuwe profiel Dienstverlening

en Producten (D&P).

En dag per week vrijdag is hij door Comenius gedetacheerd

naar het Cito, waar hij samen met anderen landelijke (proef)-

examens maakt. En keer per maand reist hij naar Arnhem, voor

overleg. Dan bespreek ik met de andere leden van de examen-

commissie of de concept-vragen de lading dekken van de syllabus

waarin staat wat een leerling moet kennen en kunnen.

Heel interessant!


Wat zullen je collegas, de leraren, merken van de vernieuwing?Om leerlingen uit te dagen en vooral te laten beseffen wat ze

leuk en niet leuk vinden, zullen ze veel werkvormen en probleem-

gestuurd onderwijs (pgo) voor de beroepspraktijk moeten

aanbieden.

Een busopstelling is hiervoor niet geschikt. In zon klassikale

setting kun je goed theorie behandelen, maar de vmbo-leerling

leert juist door te doen. Projectmatig werken is hiervoor een beter

instrument! Daar hebben ze straks in het mbo ook profijt van.

De uitdaging en ook het grootste struikelblok voor leraren is

om van de syllabus onderwijs te maken: een activiteit zo aanbieden

dat leerlingen er iets van leren. D kans dus voor leraren om

hun eigen onderwijs te maken! Ik laat leerlingen bijvoorbeeld

een animatiefilmpje maken over de veiligheidsvoorschriften in

de Splashbus, bedoeld voor de inzittenden. In groepjes zoeken ze

uit welke voorschriften er gelden, hoe ze die kunnen verduidelijken,

en hoe filmen en monteren in zn werk gaat. Ik bied dan een cursus

Moviemaker aan binnen mijn lessen.

Ik bied een cursus Moviemaker aan binnen mijn lessen.

Als docent verandert je rol. Je wordt van bijna alwetende docent

een coach, iemand die leerlingen op weg helpt. Daar ben ik voor-

stander van. Je moet het ook niet erg vinden als je als docent niet

alles weet. De techniek gaat snel, waarom zou je geen gebruik-

maken van de kennis van leerlingen op dat gebied? Als zij jou iets

kunnen vertellen, vinden ze dat fijn, daar groeien ze door. En dn

willen ze verder.

Hoe bereidt het Comenius Beroepsonderwijs zich hierop voor?Er is een stuurgroep onderwijs die het proces cordineert.

Hierin zitten de directeur en de leden van de werkgroepen,

per profiel is er een werkgroep. Ook is er een commissie

Vernieuwing Examens die zich bezighoudt met de examens van

alle profielen. Per profiel zorgt een werkgroep voor de lesinhoud

die het examenprogramma afdekt. Zo zit ik in de werkgroep

Dienstverlening en Producten.

We denken na over het aanbieden van de keuzevakken. Inmiddels

heeft de stuurgroep bepaald dat de profielen bij ons op de vestiging

ieder vijf keuzevakken selecteren uit de honderd die genoemd

worden. Bij het profiel D&P zijn er zeven om uit te kiezen.

We onderzoeken nog welke bijscholing collega's nodig hebben.

Heb je tips voor collega-scholen met beroepsonderwijs?Zorg dat je als team weet wat de veranderingen zijn. Lees je in

op de profielen. Kijk wat je hebt liggen aan onderwijsmateriaal

dat past om een profieldeel in te vullen. Lees je goed in op

het examenprogramma en de daarbij behorende syllabus.

(Anja de Zeeuw)

Meer informatie: www.comenius.nl

Je wordt van bijna alwetende docent iemand die leerlingen op weg helpt.

vervolg van pagina 11

Van projectmatig werken hebben leerlingen ook profijt in het mbo.

Beroepsprofielen Comenius Beroepsonderwijs Het Comenius Beroepsonderwijs bestaat uit twee beroeps-

gerichte opleidingen en een beroepsorinterende opleiding:

- Het Vakcollege Techniek; dit biedt straks twee profielen aan:

Bouwen, Wonen en Interieur (BWI) en Produceren, Installeren

en Energie (PIE).

- Het Vakcollege Mens & Dienstverlenen; dit biedt straks

het profiel Zorg en Welzijn (Z&W) aan.

- Veelzijdig Vakkundig, voor leerlingen die veel dingen

interessant vinden en nog geen keuze kunnen of willen maken;

deze opleiding biedt straks Dienstverlening en Producten (D&P)

aan, en Media, Vormgeving en ICT (MVI).

Keuzevakken

Voor de profielen BWI, PIE en Z&W kunnen leerlingen een keuze-

vak kiezen uit vijf mogelijkheden De school beoordeelt welk

aanbod zij kan doen, bijvoorbeeld of er voldoende deskundige

docenten voor een keuzevak zijn. Voor D&P wordt een lijst van

zeven keuzevakken opgesteld na een enqute onder tweedejaars

leerlingen, om maatwerk te kunnen bieden. Wel moeten knowhow

en outillage van de school het toelaten om een veelgevraagd

keuzevak aan te bieden.


Rij met je hart was enkele jaren geleden een campagne

van het ministerie van Verkeer en Waterstaat. Het doel was

automobilisten bewuster maken van de risicos van te snel

rijden binnen de bebouwde kom. Opmerkelijk, omdat rijden

met je hart volgens Plato juist zou leiden tot het tegen-

overgestelde. Hij gebruikte daarvoor de metafoor van de

menner en een tweespan paarden. Het witte paard staat

voor de thymos, het temperament, terwijl het zwarte paard

staat voor epithumia, de begeerte. Beide moeten in

evenwicht gehouden worden door de rede ofwel de menner.

Als de automobilist zijn temperament en begeerte zou

volgen, zou deze niets liever dan plankgas geven en wordt

het gevaarlijker op de weg. Rij met je hoofd zou een beter

motto zijn geweest dan Rij met je hart.

Ook in het onderwijs wordt steeds meer beroep gedaan

op het hart. Passie in onderwijs is in de mode. Een goede

ontwikkeling? Moet de sturing in het onderwijs bij het

leiden van een school of bij het managen van een klas

aan het hart en de passie overgelaten worden? Of is dat

net zo gevaarlijk als rijden met je hart?

De filosofie kent een lange traditie van wantrouwen jegens

alles wat gevoelig is: emoties, passies, hartstochten en

gevoelens. Spinoza zag passies als vergissingen. Als je

je laat leiden door de gevoeligheden van de passie, krijg

je willekeur. Om bij de beeldspraak van het autorijden te

blijven: de passie kan een motor zijn waar je op rijdt, maar

deze motor mag nooit het navigatiesysteem overnemen.

Dan krijg je ongelukken. Tegenover dit wantrouwen jegens

passies staat de romantische argwaan jegens het redelijke

denken. Rousseau stelde zelfs dat de mens met zichzelf

en de natuur in conflict was geraakt door zijn gevoel te

verloochenen en zijn verstand te ontwikkelen.

De passie als motor is vanuit de Romantiek bezien dan ook

volkomen fout. Beter is het te spreken van de bron waaruit

je leeft en die jou inspireert in je werk. Deze bron is de oor-

sprong die je tot een bevlogen mens maakt. Leven en leren

doe je niet met je hoofd, maar met je hart, zoals je ook moet

autorijden met je hart. Rij met je hart is niet een oproep tot

Passie: de enige echte 21st century skill

Column

lekker hard rijden, maar doet een beroep op jouw gevoel.

Je niet laten opfokken door andere weggebruikers, maar

teruggaan in jezelf en bij jezelf blijven.

Rij met je hart: de slogan raakt aan een vraag die wezen-

lijk is voor ieder mens: hoe stuur ik mijn leven? Moet ik nu

wel of niet gehoor geven aan mijn passie?

De Amerikaanse filosofe Martha Nussbaum stelt voor om

af te stappen van tegenstellingen als hoofd en hart of

motor en bron. In Oplevingen van het denken (2001)

omschrijft ze passies als gevoelige gedachten. De kern

van een passie is rationeel en informeert ons over zaken

die we waardevol vinden. Er zijn redenen voor het hebben

van passies en als zodanig zijn ze niet de bron van jouw

zelf, maar gericht op de wereld waarin je leeft. Een passie

toont hoe jij in de wereld staat, toont wat jij belangrijk vindt

en helpt je bij het maken van keuzes.

Dit betekent voor onderwijs dat betrokkenen zich niet

kritiekloos overgeven aan modes als studiehuis, differen-

tiren, iPads, flipping the classroom of 21st century skills.

Schoolleiders en docenten denken zelf gepassioneerd

na over de inhoud van goed onderwijs en de middelen

die daarvoor nodig zijn. Een docent wordt dan iemand die

voor leerlingen een wereld opent die zij nog niet kenden

en waardoor ze worden veranderd. En een schoolleider

iemand die uitgekiende voorwaarden schept om een leer-

gemeenschap te vestigen waarin dit optimaal mogelijk

wordt. Een gemeenschap waarin de weg naar een

betekenisvol leven wordt onderwezen. In de Johannes

Passion het verhaal bij uitstek over de diepte en

betekenis van ons bestaan gaf Johann Sebastian Bach

daartoe al de opmaat: Zeig uns durch deine Passion1.

(met dank aan Martijn Pieterse, docent filosofie op

Melanchthon Schiebroek)

1 'Toon het ons door je passie, volledig fragment: Zeig uns durch

deine Passion, / da du, der wahre Gottessohn, / zu aller Zeit, / auch

in der grten Niedrigkeit, / verherrlicht worden bist.

Dirk OosthoekVoorzitter van de Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad

van CVO, docent filosofie op Melanchthon Schiebroek en

vakdidacticus filosofie aan het ICLON (Universiteit Leiden)


Een kijkje op Orthopedagogisch Didactisch Centrum (OPDC) De Enk Tijdelijke opvang met combinatie van onderwijs en jeugdhulp

De opvangvoorzieningen van CVO (Accent Onderwijsopvang) en BOOR zijn opgegaan in de huidige twee Orthopedagogische

Didactische Centra (OPDCs). Hier worden leerlingen van alle schoolbesturen opgevangen. De centra in Rotterdam Noord

en op Zuid bieden elk 40 plekken. De OPDCs worden gerund door LMC Voortgezet Onderwijs en Horizon Jeugdzorg en

Onderwijs en bekostigd door het samenwerkingsverband Koers VO.

De gangen zijn vrolijk door de schilderijen.

Algemeen directeur Robert Roks.

In kleine groepjes gaan de leerlingen

aan het werk.

Soms zijn er zoveel problemen tussen een leerling en een school,

dat ze (tijdelijk) niet samen verder kunnen. In zon situatie kunnen

jongeren terecht bij een van de twee Rotterdamse Orthopeda-

gogische Didactische Centra (OPDC). CVOpen maakt kennis met

het centrum aan De Enk op Zuid.

Verscholen tussen het groen in Rotterdam Vreewijk staat een

charmant, klein schoolgebouw. Aan de achterzijde grenst het plein

aan een parkachtig landschap met treurwilgen langs een watertje.

Trots wijst algemeen directeur Robert Roks naar het groen:

Boffen wij niet met zon achtertuin? Roks werkt al jaren voor

de Rotterdamse onderwijsopvangcentra, evenals teamleider

Wim van Starrenburg. Mooi werk, knikken ze allebei.

Elke schooldag begint met een ontbijt, want de leerlingen komen

vaak binnen met een lege maag. Roks: We leren ze meteen ook

tafelmanieren, en we bespreken wat er de afgelopen avond en nacht

is gepasseerd. Daarna gaat iedereen aan het werk, in kleine groepjes

verspreid over de lokalen. De ruimtes zijn licht en opgeruimd,

de gangen vrolijk door de meer dan levensgrote olieverfschilderijen,

gemaakt door leerlingen onder begeleiding van kunstenaars.

Allerlei jongerenHet OPDC heeft drie groepen. En groep is voor degenen die

problemen internaliseren (niet uiten), bijvoorbeeld kinderen met

schoolangst of een lichte stoornis in het autismespectrum.

De tweede groep bestaat uit leerlingen van het praktijkonderwijs

en de onderste leerweg van het vmbo, die hun problemen vaak

juist externaliseren. De derde groep is voor externaliserende

leerlingen uit de hogere schoolniveaus.

We leren tijdens het ontbijt meteen ook tafelmanieren.

We hebben hier allerlei jongeren, zegt Roks, daders en slacht-

offers van seksueel geweld, jongeren met weinig steun van thuis

die te maken hebben met verslaving, schulden of armoede, en jonge

moeders die kampen met achterstand en soms een gebrek aan

steun van hun familie. Leerlingen blijven in principe drie maanden.


School als een spelletje Nadia (niet haar echte naam), een vmbo-leerling met halflang haar

en roze gestifte lippen, komt van het Farelcollege. Ik had geen

motivatie voor school, kwam vaak te laat en deed mijn huiswerk niet

op tijd. Ik dacht: school is een spelletje, het is niet nodig. Nadia heeft

veel gesproken met de hulpverlener van STEK (organisatie voor jeugd-

hulp) die op het OPDC werkt. Ze hebben mij hier laten zien dat

school nodig is voor je toekomst.

Ze heeft geleerd om haar schoolwerk beter te plannen. Maar ze vindt

wel dat de opvangvoorziening wat groter moet worden. Door die

kleine klassen val je te veel op. En je mag hier niet eens je telefoon

gebruiken in de pauze. Binnenkort gaat ze terug naar het Farel-

college. Leuk, lacht ze, ik ga mn best doen.

ToelatingDe toelatingscommissie van het samenwerkingsverband (swv),

beleidsmedewerker Koert Sauer en orthopedagoge Martine Pauptit

van swv Koers VO, beslissen over de toelating, waarbij de ouders

moeten instemmen. Verzetten de ouders zich en ziet de school

het echt niet meer zitten met deze leerling, dan wordt het kind een

thuiszitter. Directeur Roks: Ouders van kinderen die bij ons terecht-

komen, zien hun kind veranderen en zijn daar achteraf vaak blij mee.

Per groep n docent en per 11 leerlingen een hulpverlener .

Tijdens het kennismakingsgesprek met een nieuwe leerling, ouders,

iemand van de toeleverende school en eventueel een bij het gezin

betrokken hulpverlener, worden de doelen geformuleerd, bijvoorbeeld:

op tijd komen, of: je huiswerk noteren. Teamleider Van Starrenburg:

We checken of iedereen daarachter staat. Geregeld ontmoet hij bij

zon gesprek weerstand. Het kind voelt zich vaak afgekeurd door

het reguliere onderwijs. Soms heeft de school tevoren gedreigd met

deze opvangvoorziening. Ik heb een bepaalde school per brief laten

weten dat zij ons niet moeten afficheren als strafkamp. Wij willen niet

eerst wekenlang bezig zijn met het wegnemen van wantrouwen.

Leerachterstand Het team bestaat uit n docent per groep, plus per vestiging een

pedagogisch medewerker en een klassenassistent. Per elf leerlingen

is er een hulpverlener aanwezig. De leerlingen krijgen wekelijks

32 uur onderwijs. Iedereen volgt zo veel mogelijk het programma

van zn klas op de oude school en maakt dezelfde toetsen. Het OPDC

stuurt deze naar de school, die een cijfer geeft en dit verwerkt in

het schooladministratiesysteem. Veel leerlingen beginnen met

achterstand. Van Starrenburg: Samen trekken we er hard aan.

Sommigen zijn enorm gemotiveerd. En jongen werkte zelfs tijdens

de vakantie door. Hij maakte 17 toetsen in twee weken tijd en ging

uiteindelijk alsnog over.

Soms lopen zorg en onderwijs een beetje door elkaar. Dat kan bijna

niet anders, zegt docent Rianne Schop, je hebt kinderen de hele

week in je klas. Zij doet dit werk al negen jaar en vindt het superleuk.

Al was ik zelf het braafste meisje van de klas Je moet een zekere

echtheid uitstralen, dan klikt het met de leerlingen.

De leerlingen komen vaak binnen met een lege maag. Rechts teamleider Wim van Starrenburg aan het gezamenlijke ontbijt.

Ouders zijn achteraf vaak blij met de verandering die ze bij hun kind zien.

Wie zich aan de school- regels houdt, kan per dag maximaal een kwartier tijd verdienen. Hij of zij mag aan het eind van de week eerder naar huis.

De gangen zijn vrolijk door de schilderijen.

Leerlingen volgen zo veel mogelijk het programma van hun klas op de oude school.

Straal echtheid uit, dan klikt het met de leerlingen, zegt een docente (niet op de foto).


Huisbezoek Bij het vak fysieke training werken leerlingen aan communicatie-

vaardigheden, onderling vertrouwen, het geven en volgen van

instructies, het omgaan met autoriteit, het aangeven van de eigen

grenzen en die van de ander respecteren. Verder krijgen ze agressie-

regulatie, art en theater als middel.

We laten zien wat het effect is van hun gedrag op anderen, vertelt

ambulant hulpverlener Marianne Scheelbeek. Ik houd in de gaten

of kinderen vorderen met hun individuele doelen en indien nodig

geef ik een zetje. Als er iets extras nodig is in de klas, bijvoorbeeld

een beloningssysteem, maak ik dat. Zij gaat ook op huisbezoek.

Dan kijk ik of er meer hulp nodig is.

Soms is er een grote kloof tussen thuis en de maatschappij.

De hulpverleners maken gebruik van het signaleringssysteem SISA,

waardoor alle partijen rondom een bepaald kind de aanpak op

elkaar kunnen afstemmen. Vaak is er al andere hulp aanwezig.

We zien veel gezinnen met financile en opvoedproblemen.

Soms is er een grote kloof tussen wat kinderen thuis meekrijgen

en wat de maatschappij van hen vraagt. Daar zouden we ouders in

een eerder stadium over moeten bijpraten.

Docenten soms pedagogisch zwak Het ligt niet altijd alleen aan de leerling dat deze vastloopt op de

reguliere school, zegt Van Starrenburg. Ik hoor soms dezelfde

namen van bepaalde scholen en leraren die regelmatig problemen

hebben met leerlingen. Sommige docenten zijn alleen bezig met

kennisoverdracht en bieden kinderen geen veilige geborgen relatie.

Zij sturen alleen op zichtbaar gedrag en houden geen rekening met

de achtergrond van leerlingen.

Het OPDC geeft handelingsadviezen aan de school van herkomst.

Misschien helpt het ook als we in het ontwikkelingsperspectief van

leerlingen de hulpvraag van de docenten opnemen. Om de samen-

werking verder te verbeteren, wil Roks werken aan nauwer overleg

en meer afstemming met de toeleverende scholen.

Nieuwe start Van de jongeren die het OPDC verlaten vertrekt 21 procent naar

het speciaal onderwijs; 7,9 procent komt thuis te zitten of belandt in

een gesloten setting (1 procent). Maar de grootste groep, 70 procent,

maakt een nieuwe start op de eigen of een andere school.

Rianne Schop denkt met voldoening terug aan een meisje dat

slaagde voor haar eindexamen ondanks psychische problemen.

Ze heeft keihard gewerkt en wij hebben veel geduld met haar gehad.

Dat zij slaagde, was een cadeau voor haar en voor ons.

[Marijke Nijboer]

Ambulant hulp-

verlener Marianne

Scheelbeek gaat

ook op huisbezoek.

De grootste groep leerlingen maakt na drie maanden een nieuwe start op de eigen of een andere school.

Het ligt niet alleen aan de leerling dat deze vastloopt.

Bij het vak fysieke train

ing

leren leerlingen

communicatie-

vaardigheden.vervolg van pagina 15


Elk jaar reikt het Farelcollege een prijs uit

aan een of meer collegas. In juli viel die eer

te beurt aan Thijs Bok en Peter-Bas Maaskant,

beiden docent biologie en 21st centrury skills.

Daarnaast zijn zij iPad-coordinatoren.

Wat is het Farelcompliment?Thijs Bok: Je krijgt het Farelcompliment als

je voor de school uitzonderlijk werk hebt

verricht. Het bestaat uit een oorkonde en

een beeldje plus een kleine toelage. Dit geld-

bedrag mag je priv besteden. Ik ben ervan

uit eten geweest.

Peter-Bas Maaskant: Mijn vrouw heeft

het uitgegeven, nee hoor, geintje! Ik heb het

bij het bedrag voor een Apple Watch gelegd.

Thijs: Het beeldje zien we als een wissel-

trofee: het staat tot en met de Kerst bij

Peter-Bas, daarna komt het naar mij.

Peter-Bas: Het Farelcompliment is een actie

van het personeel. De voordrachten komen

vanuit het personeel. Wie er verder genomi-

neerd waren weten we niet, de voordrachten

zijn geheim. Een afvaardiging uit het personeel

kiest wie het compliment krijgt.

Waarom kregen jullie m dit jaar? Thijs: We kregen m voor ons werk betreffende

de iPads op school. We zijn nu drie jaar bezig

met het invoeren van iPads in het onderwijs.

Dat betekende: scholing van collegas,

het tackelen van organisatorische problemen,

het ontwikkelen van lessen en vorig jaar

het introduceren van een nieuw vak voor

leerlingen: 21st century skills. Dat vak houdt in:

het vertrouwd maken van leerlingen met de

iPad, dus leren hoe de iPad werkt en digitale

vaardigheden bijbrengen en uitleggen hoe

apps zoals iMovie werken. Dan hoeft dat niet

in de vakles biologie of aardrijkskunde te

gebeuren, waardoor er effectiever lesgegeven

kan worden. Daarna gaan de leerlingen met

vakoverstijgende opdrachten aan het werk.

We zien het beeldje

als een wisseltrofee.

Een voorbeeld daarvan is een filmpje maken

over hoe een microscoop in elkaar zit en werkt,

en dit filmpje uploaden bij YouTube of Vimeo.

Dit wordt becijferd. We besteden in dit vak ook

aandacht aan gebruik of misbruik van sociale

media, en we proberen de leerlingen vaardig-

heden als presenteren, kritisch denken en

samenwerken bij te brengen.

Hoe ging de overhandiging in zn werk? Peter-Bas: De rector riep ons tijdens

de slotvergadering op de laatste schooldag

naar voren, en hield een korte toespraak

met een toelichting waarom we het Farel-

compliment kregen. We kregen een bos

bloemen, het beeldje, het geldbedrag en

applaus. Ik was zo overdonderd dat ik niets

van de speech heb gehoord.

Thijs: Ik stond toch een beetje te trillen.

De toespraak was een opsomming van onze

werkzaamheden, en de waardering daarvoor.

Het was een warme speech.

Wat betekende het voor jullie om de prijs te krijgen? Peter-Bas: Voor een deel is het toch persoon-

lijk; je doet altijd je best voor de school, maar

door de nominatie vanuit het personeel zeggen

je collegas blijkbaar: Jullie hebben iets moois

neergezet. Dat klinkt nu zakelijk, maar als je

daar staat is het toch wel bijzonder.

Wat is erdoor veranderd voor jullie? Thijs: Er is niks veranderd in onze werkzaam-

heden, maar het compliment geeft ons

de bevestiging dat we op de goede weg zijn.

Onze visie wordt ondersteund. Je denkt wel

eens dat collegas het vervelend vinden dat

we hun vragen om iets nieuws te doen, en

hiermee zeggen ze toch: Het is prima!

(Anja de Zeeuw)

De Pluim

Farelcompliment voor Thijs Bok en Peter-Bas Maaskant

In deze nieuwe rubriek vertellen mede-

werkers van een CVO-school waarom zij op

hun eigen school een prijs kregen. Links Thijs, rechts Peter-Bas, met het beeldje waarmee het Farelcompliment vergezeld gaat.

Nieuw!


CVO opent het nieuwe schooljaar

Met de Jaaropening-nieuwe stijl heeft CVO dit schooljaar op een leuke en boeiende

manier afgetrapt. Op 17 september werd het nieuwe schooljaar feestelijk geopend

in de prachtige nieuwbouw van het Comenius College in Capelle aan den IJssel.

De bijeenkomst stond in het teken van leerlingmotivatie. Er is niet alleen met

docenten, teamleiders en directieleden over het thema gesproken, maar ook met

de leerlingen. Van vrijwel alle leerlingenraden van de CVO-scholen waren vertegen-

woordigers aanwezig. Zij leverden een actieve bijdrage aan het programma.

De basis van goed onderwijs is motivatie van de leerlingen om

te leren. Uit onderzoek van de Onderwijsinspectie is gebleken

dat leerlingen in Nederland minder gemotiveerd zijn dan leeftijd-

genoten in het buitenland. Ook hebben ze minder plezier op school.

Docenten en leerlingen hebben daarom tijdens de Jaaropening

aan de aanwezigen verteld hoe zij gemotiveerd raken.

Amelie Balkenende, leerlinge van het Comenius College, vertelde

dat ze haar droom wil waarmaken om later een paard aan huis te

hebben. En dan het liefst niet een gewoon huis, maar een heuse

villaboerderij. Juriaan Schnelzer, leerling van het Marnix

Gymnasium, vertelde juist dat een zes halen helemaal niet

verkeerd is: Ik en veel van mijn schoolgenoten zijn zo gefocust op

de toekomst, dat het niet uitmaakt hoe we daar komen, als we er

maar komen. En is het doel van ons onderwijssysteem uiteindelijk

niet het helpen van de leerlingen bij het ontwikkelen van hun

talenten, dromen en idealen? Moet het doel van het onderwijs

niet zijn dat de school de leerlingen zo opleidt dat deze dromen

bereikt kunnen worden, in plaats van het huidige kwantitatieve

doel (hoge cijfers) op veel scholen?

Hoe meet je inzet? De docenten Jimmy Martina en Boaz Tate van Accent Praktijk-

onderwijs Delfshaven vertelden in een aangrijpend betoog hoe

het hun lukt om leerlingen in het praktijkonderwijs te stimuleren.

Zij werken allereerst aan het opbouwen van de relatie.

Rene van den Berg-Dijkstra, teamleider tweetalig atheneum

van het Farelcollege, vertelde hoe de volgende formule haar kijk

op het leren van leerlingen veranderd had:

inzet = (waarde x verwachting) + plezier

beloningstermijnLAKS-bestuurslid Jelmer Hoogland (foto rechtsboven) roept CVO-scholen op om mee te doen aan onderzoeken en congressen.

Sorry, pal, right metaphor,wrong motivation.


Doe mee aan LAKS-onderzoek Jelmer Hoogland, algemeen bestuurslid van het LAKS (Landelijk

Actie Komitee Scholieren), presenteerde de highlights uit het LAKS-

onderzoek onder leerlingen in het voortgezet onderwijs over hun

(gebrek aan) motivatie1. Mooi om te zien was dat de bevindingen

van het LAKS naadloos aansloten bij de wensen van de leerlingen

uit de CVO-leerlingenraden. Verder riep Jelmer de scholen

van CVO op om deel te nemen aan het landelijke tevredenheids-

onderzoek onder scholieren. Geen enkele CVO-school doet daaraan

mee. Ook nodigde hij de leerlingen uit naar de scholierencongressen

te komen die het LAKS organiseert.

Wat leerlingen willenDe leerlingen hebben zelf ideen aangedragen voor het vergroten

van hun motivatie. Zo willen ze graag de mogelijkheid om vakken

op een hoger of lager niveau af te ronden. Ook willen ze ook meer

praktische zaken leren die ze als volwassene nodig hebben in

het dagelijks leven. Eveneens zien ze graag dat school- en huiswerk

niet meer dan veertig uur per week in beslag nemen, zodat er tijd

blijft om te sporten of aan hobbys te besteden. Daar leer je immers

ook heel veel van, was hun argument.

Een panel bestaande uit een docent (Chris van den Berg), een team-

leider (Bas van Houte), een directeur (Harry van Alphen) en een

vertegenwoordiger van het LAKS (Carmen Heijligers) heeft over

de ideen van de CVO-leerlingen gediscussieerd. Bestuursvoorzitter

Henk Post gaf aan dat hij er benieuwd naar was of ideen van de

leerlingen ook in het advies van Ons Onderwijs 2032 terechtkomen.

CVO Jongtalentbeurs uitgereiktTijdens de Jaaropening zijn voor de tweede maal de Jongtalent-

beurzen van CVO uitgereikt. De winnende ideen van leerlingen zijn:

- het verbeteren van de integratie tussen bevolkingsgroepen

op Rotterdam-Zuid;

- het opzetten van een examentrainingsbureau;

- het tegengaan van voedselverspilling;

- wetenschapskennis ophalen en delen over het (puber)brein

en de vrije wil.

De Jongtalentbeurs2 van CVO is een steuntje in de rug om

initiatieven van leerlingen die leiden tot betere motivatie,

ondernemerszin en maatschappelijke betrokkenheid daad-

werkelijk te kunnen uitvoeren.

Vier CVO Jongtalentbeurzen

werden uitgereikt.

CVO gelooft in het talent en de innovatieve kracht van zijn leerlingen

en is ervan overtuigd dat de leerlingen op deze manier vanuit

hun eigen motivatie waardevolle praktijkervaring opdoen en

tegelijkertijd de CVO-scholen nog beter maken. Bestuursvoorzitter

Henk Post: CVO is trots op zoveel talent en betrokkenheid van

onze leerlingen uit de iGeneration. Het is prachtig om te zien hoe

leerlingen oog en hart hebben voor de medemens. Maar het aantal

aanmeldingen voor de beurs kan en moet volgend jaar cht beter!

[Arjen Toet/Nadine Vestering]

1 Eindrapportage scholierencongressen 2014-2015

2 Zie: www.jongtalentbeurs.nl

Twee leerlingen, Juriaan Schnelzer (bovenste rij, tweede van links) en Amelie Balkenende (idem, rechts), vertelden over hun motivatie om te leren.

Filmpje Nieuwsgierig geworden naar de Jaaropening? Een korte impressie

is te vinden op www.cvo.nl > Nieuws > oktober. Deze impressie is

gemaakt door leerlingen van het PENTA college CSG Jacob van

Liesveldt, die actief zijn onder de naam High Class Production.

Deze leerlingen hebben een passie voor filmen en dat spat van

de impressie af.

CVO Jaaropening 2016In 2016 wordt het nieuwe schooljaar opnieuw op een leuke

manier afgetrapt op de derde donderdag van september.

Alle medewerkers en leerlingen van CVO zijn van harte welkom!

Dirk Wakker was negen jaar rector van het Farelcollege en is nu rector van Calvijn.

Waarom wilde je rector worden bij CSG Calvijn? Bij het Farelcollege heb ik me negen jaar samen met het team

ingezet om de financin op orde te krijgen, het leerlingenaantal

omhoog te brengen en de onderwijskwaliteit een impuls te geven.

Voor mijn gevoel zat mijn opdracht bij Farel erop toen eind vorig jaar

het nieuwe mavogebouw in Ridderkerk geopend werd. Toen duidelijk

werd dat Martine Visser als rector van Calvijn zou vertrekken,

heb ik gesolliciteerd. En hier zit ik dan. Inmiddels heb ik een rondje

gemaakt langs alle vestigingen en leerlingen, docenten en directie-

teams ontmoet. Ik zie veel enthousiasme en trots op Calvijn.

Dat stemt me positief en geeft een goede basis om aan de slag

te gaan. Want natuurlijk zijn er ook uitdagingen.

Welke uitdagingen zie je hier? De school heeft vijf vestigingen in Rotterdam en twee in Baren-

drecht. In Rotterdam-Zuid werken gemeente, woningcorporatie,

zorgorganisaties, bewoners, ondernemers en het onderwijs

samen aan de ontwikkeling van Zuid binnen het Nationaal

Programma Rotterdam Zuid (NPRZ). Vanuit het onderwijs doen

we dat onder de naam Passie op Zuid. Het NPRZ is een lang-

lopend project van twintig jaar, waarin je dus echt verschil

kunt maken.

Onderwijs maak je in de klas


Dirk Wakker verliet het Farelcollege om Martine

Visser op te volgen als rector van de Christelijke

Scholengemeenschap Calvijn. Wat drijft hem?

Een interview met een bevlogen onderwijsman.

Interview met Dirk Wakker, de nieuwe rector van CSG Calvijn


Onderwijs is daarin een sleutel tot vooruitgang. Nu is het nog zo

dat een kwart van alle leerlingen op Zuid, buiten Zuid naar school

gaat omdat ze hier niet het onderwijs vinden dat bij hen past.

Ook leerlingen die het goed doen, gaan weg van Zuid. Terwijl het juist

zo belangrijk is dat deze jongeren hier blijven, zodat op termijn het

gemiddelde opleidings- en inkomensniveau op Zuid omhoog gaat.

Hoe pakt Calvijn dat op? Door passend en kwalitatief hoogwaardig onderwijs te bieden voor

iedereen: van vmbo tot gymnasium en alles daartussenin. Dat klinkt

als een open deur, maar als je wilt voorkomen dat leerlingen vroeg-

tijdig de school verlaten, dan is de crux dat je onderwijs op maat

biedt. Ook bnnen de niveaus. We willen iedereen de begeleiding

geven die hij of zij nodig heeft om het eindexamen te halen en

de overstap te maken naar beroepsonderwijs of arbeidsmarkt.

Zo hebben we bijvoorbeeld een huiswerkvrije school, waar kinderen,

onder begeleiding, al hun huiswerk op school maken. Een uitkomst

voor leerlingen bij wie dat in de thuissituatie niet lukt. Verder vinden

we het belangrijk dat onze leerlingen straks in de samenleving hun

rol als burger goed op kunnen pakken. Landelijk is het accent van

het onderwijs steeds meer verschoven naar de kernvakken.

Ook aandacht voor kunst en cultuur, democratie en mensenrechten.

Dat moet zeker blijven, maar daarnaast is het belangrijk om

aandacht te hebben voor bijvoorbeeld kunst en cultuur, democratie

en mensenrechten. Vanuit het Rijk en de gemeente krijgen we daar

in Rotterdam-Zuid gelukkig extra middelen voor. Een andere cruciale

succesfactor is ouderbetrokkenheid. Het kan niet zo zijn dat ouders

pas in beeld komen als er problemen zijn. Op Calvijn werken we

er op alle locaties aan ouders positief te betrekken bij wat er op

school gebeurt, wie de docenten zijn en wat er verwacht wordt van

de leerlingen. Dan kunnen zij hun kind beter steunen en begeleiden,

en zo bijdragen aan de kwaliteit van het onderwijs.

En de scholen in Barendrecht, welke uitdagingen zie je daar? Barendrecht is een groeikern, dat vraagt om een andere aanpak

vanuit het onderwijs. Hier hebben we de Focus Beroepsacademie

met zowel vmbo als mbo. Een uniek concept waarbinnen CSG Calvijn

en het Dalton Lyceum samen het onderwijsaanbod verzorgen.

Beide scholen hebben een eigen profilering en schrijven hun eigen

leerlingen in, maar voor de leerling is de Focus Beroepsacademie

n school, met n directeur en n docententeam. De winst is dat

beide scholen samen meer kunnen bieden en minder afhankelijk zijn

van een jaarlijks wisselend aantal inschrijvingen. Zo kunnen we goed

inspelen op de bevolkingsdynamiek van Barendrecht.

Op onze andere vestiging hier, Calvijn Groene Hart, bieden we mavo,

havo en vwo. Beide scholen zijn trouwens gevestigd in een nieuwe

locatie op de Campus Lagewei. Een multifunctionele omgeving waar

onderwijs, sport en cultuur samenkomen. Die geweldige locatie,

maar ook de samenwerking binnen Focus, zijn mooie voorbeelden van

wat er mogelijk is als verschillende partijen de handen ineen slaan.

Dat vind ik heel inspirerend.

Welke ervaringen uit de periode Farel neem je mee naar Calvijn? De ervaring dat je met elkaar, directie en docententeams samen, cht

een impuls aan de onderwijskwaliteit kunt geven. Onderwijs maak je

in de klas. Dat is mijn stellige overtuiging. Maar je moet die kwaliteit

vervolgens ook kunnen meten om ze te kunnen verbeteren. Het is

belangrijk dat docenten zich realiseren dat we kwaliteit meetbaar

moeten maken in de vorm van bijvoorbeeld indicatoren. En het is

net zo belangrijk dat directies beseffen dat goed onderwijs begint in

de klas, in de interactie tussen docent en leerlingen. Als je alleen bezig

bent met de output, verlies je de essentie van onderwijs uit het oog.

Hoe zie je de overeenkomst tussen beide scholen, de bindende CVO-cultuur?

CVO profileert zich al jaren met de uitspraak Meer dan het gewone.

Dat is geen loze kreet. We voelen ons verantwoordelijk onze leer-

lingen vooruit te helpen in het leven en hun alles te bieden wat in

ons vermogen ligt. Goed onderwijs, maatwerk met zo nodig extra

begeleiding, huiswerkklassen, dat is het gewone. Het meer komt

voort uit onze christelijke identiteit en is niet alleen zichtbaar in de

vieringen, maar ook in de aandacht voor onze leerlingen als mens.

Dat inspireert mij zelf ook. Een leerling is geen onderwijsproduct, hij

is als mens van waarde. Of je nou excelleert op het vwo of ternauwer-

nood mee kunt komen op het vmbo, je doet er toe. En dat betekent

dat we leerlingen niet loslaten maar begeleiden tot hun eindexamen

of als een kind het echt niet bij ons redt naar een school die beter

past bij zijn of haar mogelijkheden.

Welk boek heeft je erg genspireerd? Het boek Pedagogische tact (onder redactie van Luc Steevens en

Geert Bors). Hierin komt heel mooi het spanningsveld naar voren

tussen enerzijds onderwijsresultaten waarbij het om de output draait,

en anderzijds de menselijke maat waarbij de leerling centraal staat.

Bij CVO hebben we een hierop gent opleidingstraject waarbij

docenten in de klas leren omgaan met verschillen. Als je in staat

bent maatwerk te bieden in de klas zodat alle leerlingen zich gekend

en gezien voelen, dan vertaalt dat zich in betere resultaten. Dat is de

allergrootste uitdaging voor docenten: oog hebben voor individuele

verschillen en mogelijkheden tussen leerlingen en onderwijs bieden

dat daarop is afgestemd.

(De Nieuwe Lijn)

Win het boek Pedagogische tactMaak kans op een gratis exemplaar van Pedagogische tact en

mail je adresgegevens vr 27 november naar [email protected].

Uit de inzendingen wordt een winnaar getrokken. Deze ontvangt

het boek per post thuis.

20 C VOpen November 2015Bron: www.vernieuwingvmbo.nl/routekaart-naar-profielen-3/

Personalia

Drs. Dirk Wakker MME (52) is sinds 1 augustus algemeen rector van

CSG Calvijn. Sinds 2006 was Dirk rector

van het Farelcollege. Dirk heeft daarvoor

diverse directiefuncties bekleed in zowel

in het bedrijfsleven als het onderwijs,

onder andere bij ROC A12. Lees ook

het interview met hem op pagina 18-19.

Truus de Haan (62) is met ingang van dit schooljaar interim-directeur van

Calvijn Vreewijk. Truus begon als (Dalton)

docente aardrijkskunde en conrector,

was APS-adviseur en werkt al acht jaar

als rector/interim-manager en coach.

Erna van Dijk (48) werkt sinds 1 augustus als onderwijsteamleider

onderbouw op Focus Beroepsacademie

(Calvijn). Voorheen heeft Erna 13 jaar

in het vmbo gewerkt als docent en

afdelingsleider. Daarna werd ze locatie-

directeur van Praktijkschool De Wissel.

Sinds 2006 was ze directeur van de Gooise

Praktijkschool in Hilversum.

Debora van Os (32) is benoemd als adjunct-directeur van de Farel Mavo en

de Farel Business School. Sinds maandag

26 oktober leidt Debora beide scholen.

Zij was vestigingsleider op Accent Praktijk-

onderwijs Delfshaven en sinds augustus

ook op Accent Praktijkonderwijs Hoogvliet.

Bas Visser (34) als teamleider havo/vwo. Hij gaf tien jaar les, onder andere

lichamelijke opvoeding, Engels en

aardrijkskunde op het Driestar College

in Gouda en het Kalsbeek College in

Woerden. De afgelopen drie jaar was hij

resourcemanager bij Teach-In Group,

specialist in interim-docentschap.

Anja Vries (27) als teamleider mavo. Anja begon haar onderwijsloopbaan als

leerkracht in het basisonderwijs.

Daarna werd ze docent Nederlands op

PENTA Hoogvliet en Edudelta College

Barendrecht.

Op de vestiging van het Comenius College in Nieuwerkerk

werken sinds 1 augustus twee nieuwe teamleiders:

Nieuwe profielen in het vmbo vanaf 2016

Huidige sectoren

Economie en Ondernemen Administratie

Handel en verkoop

Handel en administratie

Mode en commercie

Horeca, Bakkerij en Recreatie Consumptief

- Horeca

- Bakken

Consumptief breed

Zorg en Welzijn Verzorging

Uiterlijke verzorging

Zorg en welzijn breed

Groen Landbouw en natuurlijke omgeving

Landbouw breed

Maritiem en Techniek Haven en vervoer

Kust-, Rijn- en binnenvaart

Bouwen, Wonen en Interieur Bouwtechniek

- Timmeren

- Metselen

- Schilderen/afwerkingstechnieken

- Fijnhoutbewerking

Bouw breed

Techniek Breed

Produceren, Installeren en Energie Metaaltechniek

Elektrotechniek

Installatietechniek

Instalektro

Metalektro

Techniek Breed

Mobiliteit en Transport Voertuigentechniek

Transport en logistiek

Media, Vormgeving en ICT Grafimedia

ICT-route

Dienstverlening en Producten ICT-route

Technologie in de gemengde

leerweg

Intersectoraal

- Technologie en commercie

- Technologie en dienstverlening

- Dienstverlening en commercie

Sport, dienstverlening en veiligheid

(SDV)


Nadat veel VIPs in onderwijsland een gastbijdrage hebben verzorgd, laat de redactie nu graag

oud-leerlingen van CVO-scholen aan het woord in deze rubriek. Patrick Kocken trapt af.

Dagelijks profijt van hoofdrekenen

Mijn naam is Patrick Kocken; ik heb in 2006

mijn diploma vmbo-kbl elektrotechniek

gehaald op het PENTA college CSG De Oude

Maas. Sinds 2010 werk ik als allround

operator bij BP-raffinaderij Rotterdam.

Na De Oude Maas ben ik op het Scheepvaart-

en Transportcollege in Brielle verdergegaan

met de opleiding Algemene operationele

techniek. In leerjaar 2 zat ik niet zo lekker in

mijn vel en dat had ook zijn weerslag op mijn

schoolprestaties. Uiteindelijk heb ik dat jaar

overgedaan. Daarna ging ik er vlot doorheen.

Bij BP Europoort houd ik me bezig met

het bedienen en controleren van het proces.

De crude (olie) komt per zeeschip aan en

wordt naar de voedingstank gepompt.

Vanuit deze plaats prepareren wij het voor

de crude-destillatie-unit in de fabriek.

Hieruit raffineren we benzine, diesel en

andere producten.

Als ik terugkijk op mijn periode op De Oude

Maas geeft dat nog steeds een warm gevoel.

Er waren fijne docenten bij wie je je thuis

voelde en die je zagen staan als je het hard

nodig had. Gelukkig hadden ze er geen

moeite mee om ons af en toe op ons nummer

te zetten als we over de schreef gingen.

Vooral van het praktijkgedeelte heb ik nog het

meeste profijt en verder van het hoofdrekenen.

Dat gebruik ik dagelijks bij het uitrekenen van

de voedingsstromen die uitlopen van de fabriek

naar de opslagtank. Ik zal niet snel een reken-

machientje gebruiken.

Terugkijken geeft nog steeds een warm gevoel.

Met de school zelf heb ik geen contact meer,

maar wel met de jongens die toen mijn

vrienden werden en het nu nog zijn.

Met Rutger samen werd ik meestal de klas

uit gestuurd en een keer hebben we als straf

een presentatie moeten geven voor de klas.

Die presentatie kan ik nu nog uit mijn hoofd

geven. Hier en daar kom je nog weleens een

docent tegen in het centrum en het contact is

altijd hartelijk.

Ik hoop dat het beroepsgerichte gedeelte

meer de aandacht krijgt. Ik vond vakken

als muziek, geschiedenis en aardrijkskunde

helemaal niks. Liever meer techniek!

Desondanks heb ik een geweldige tijd gehad

op De Oude Maas en ik heb er mijn beste

vrienden aan overgehouden.

De (CVO)pen aan een oud-leerling

Patrick Kocken

Schoolfoto van Patrick.

Patrick pendelt elke werkdag (of nacht) tussen de opslagtanks, het laboratorium en het kantoor.

In de controlekamer gaat hij na of er storingen zijn.

Patrick controleert

monsters voor ze

naar het laboratorium

gaan.


Focus Beroepsacademie in nieuw gebouw

De nieuwbouw van Focus Beroepsacademie op het Barendrechtse

sportpark De Bongerd is op 8 oktober geopend door Jan van Belzen,

burgemeester van Barendrecht. De Focus Beroepsacademie

verzorgt zowel vmbo (bbl/kbl) als mbo in samenwerking met

de gemeente, de bedrijven en de instellingen in de regio.

De Focus Beroepsacademie stelt zich ten doel beroepsgerichte

opleidingen te bieden die goed aansluiten bij de belevingswereld

van de leerlingen en bij de ontwikkelingen in de branches waarvoor

opgeleid wordt.

SamenwerkingsschoolFocus is een samenwerkingsschool van CSG Calvijn en het Dalton

Lyceum. Samen verzorgen zij, elkaar aanvullend, het onderwijs-

aanbod. Beide scholen schrijven eigen leerlingen in, maar de

Focus Beroepsacademie is voor de leerling n (ongescheiden)

locatie. De leerlingen kiezen in de onderbouw voor Focus Calvijn

of voor Focus Dalton. De scholen verschillen in onderwijsvorm

en in levensbeschouwelijke identiteit christelijk respectievelijk

openbaar , maar de onderwijskundige ambitie is dezelfde,

namelijk aantrekkelijk beroepsonderwijs aanbieden dat voldoet

aan de geldende kwaliteitseisen.

Focus Calvijn bevindt zich op verdieping 1 en 2, Focus Dalton op verdieping 3.

Het atrium is d plek waar leerlingen en medewerkers elkaar ontmoeten.

Focus Beroepsacademie biedt leerlingen speciale trajecten,

waaronder leerwerktrajecten voor leerlingen die behoefte hebben

aan een meer praktisch georinteerde opleiding. Voor interne

opleidingen op mbo-niveau 2 werkt de school samen met de ROCs

Da Vinci College en Albeda College.

Een duidelijk hartHet nieuwe schoolgebouw heeft een duidelijk hart, het atrium

is d plek waar leerlingen, medewerkers en anderen elkaar

ontmoeten. De entree leidt via een logische, korte route

naar dit kloppend hart van de school. In het atrium en de aan-

grenzende kantine kunnen leerlingen elkaar ontmoeten en

ontspannen. De ruimte is licht en ruimtelijk, de groene wand

brengt de natuur letterlijk in de school. De ruimte leent zich

ook uitstekend voor voorstellingen en andere bijeenkomsten

voor grote groepen.

Vanuit dit centrum van Focus Beroepsacademie gaan leerlingen

en medewerkers naar de onderwijsruimtes op de eerste,

tweede of derde verdieping. Op de eerste en tweede verdieping

zijn de onderwijsruimtes van Focus Calvijn gesitueerd, op

de bovenste verdieping bevinden zich die van Focus Dalton.

Adjunct-directeur Marjo Klaassen over haar droom van een school: In die hele lange periode die voorafgaat aan de opening van de school

vorm je je steeds opnieuw beelden van hoe het zal worden. Je maakt

je in je fantasie of in je droom een voorstelling van hoe je wilt dat het

wordt. Het is zo geweldig om dan op een dag te kunnen vaststellen

dat je droom waargemaakt is. Voor mij was dat de dag waarop ik voor

de eerste keer onze leerlingen op een heel natuurlijke manier bezit

zag nemen van het voor hen bedoelde atrium van de school.

Personalia

Stefan de Winter (45) is benoemd als afdelings-hoofd bij Melanchthon Wilgenplaslaan. Stefan is sinds

2008 werkzaam als docent bij de Wilgenplaslaan voor

de vakken economie, handel & administratie en dienst-

verlening & commercie. Hiernaast heeft hij de afgelopen

jaren de taak van leerjaarcordinator ingevuld.

Harald van Vugt (46) is per 1 augustus benoemd als directeur van het onderwijscluster avo Rotterdam bij

Melanchthon dat bestaat uit de vestigingen Melanchthon

Schiebroek en Melanchthon Mavo Schiebroek. Harald heeft

diverse leidinggevende functies bekleed en komt van CSG

De Lage Waard in Papendrecht.

Remko Stehmann (43) is per 1 augustus benoemd als adjunct-directeur van Melanchthon Wilgenplaslaan.

Remko was vanaf 2003 werkzaam op het Corbulo College

in Voorburg. Eerst als leraar maatschappijleer en sinds

2010 als lid van de schoolleiding.

Ilse Immink (43) is per 1 augustus benoemd als afdelingshoofd van de brugklas bij Melanchthon Schiebroek.

Ilse vervulde deze functie reeds als vervanger van het vorige

afdelingshoofd. Vanuit deze ervaring heeft zij aangegeven

met enthousiasme en daadkracht deze functie verder te

willen vervullen.

Cees de Jong (58) is per 1 augustus benoemd als directeur onderwijscluster vmbo Lansingerland bij

Melanchthon. Dit cluster omvat Melanchthon Business

School en Melanchthon Berkroden. Ook is hij benoemd

als regiodirecteur van mbo Edudelta, gevestigd op MBS in

Bleiswijk en is Cees voorzitter van de Vereniging Buiten-

gewoon Groen, die landelijk 37 VO-scholen met vmbo

Groen omvat.

Nadine Vestering (33) werkt sinds 1 september als beleidsadviseur bij de afdeling Beleid van het CVO-bureau.

Nadine werkte als onderzoeker en later als adviseur bij BMC

vooral in het voortgezet onderwijs. Haar expertise betreft

de onderwerpen vernieuwing vmbo, Passend onderwijs en

wetgeving scholenplanning.

Gilles de Boer (43) is sinds 13 juli werkzaam als hoofd van de Personeels- & Salarisadministratie bij

het CVO-bureau. Gilles heeft de afgelopen jaren binnen

verschillende bedrijven leidinggevende functies bekleed.

Zijn specialiteit is gelegen in het digitaliseren van

de personeels- en salarisadministratie (EHRM).


De personeelskamer en een deel van de onderwijsruimtes en

kantoren zijn gericht op het atrium. Er ontstaat daardoor een natuur-

lijke verbinding van de verdiepingen met het hart van de school.

Praktijklokalen, onderwijsruimtes en werkpleinen

Op de verdiepingen worden de praktijklokalen van de beroeps-

gerichte vakken afgewisseld met onderwijsruimtes die zijn ingericht

voor instructie aan grotere of kleine groepen. Tussen de instructie-

ruimtes liggen de werkpleinen. De werkpleinen zijn ingericht voor

groepen tot vijftig leerlingen, die zelfstandig, individueel of in kleine

groepjes werken aan opdrachten. Daar kunnen bijvoorbeeld ook

gemaakte producten getaleerd worden. Theorieonderwijs en

meer praktisch onderwijs zijn door de indeling van het gebouw

gemakkelijk met elkaar te verbinden.

Leerlingen uit diverse leerjaren en

afdelingen zien elkaar werken.

Het gebouw kenmerkt zich door een grote mate van transparantie.

Ruimtes zijn in open verbinding met elkaar en gesloten onder-

wijsruimtes kennen grote glaspartijen. De afwisseling van

de verschillende ruimtes door het gebouw en de transparantie

van het gebouw stimuleren uitwisseling. Leerlingen uit diverse

leerjaren en afdelingen zien elkaar leren en werken. Zo is bijvoor-

beeld de afdeling Zorg en Welzijn direct verbonden met het atrium

van de school. De school biedt op deze manier veel mogelijkheden

aan leerlingen die graag met hun hoofd, hart en handen werken.

De ik doe en ik begrijp-leerling is bij Focus op zijn plaats.

Een flexibel gebouw De indeling van het gebouw biedt Focus de mogelijkheid om door

de jaren heen de indeling flexibel aan te passen aan veranderende

inzichten en leerlingaantallen. Het gebouw biedt de teams van

Focus Calvijn en Focus Dalton voldoende mogelijkheden om vorm

te geven aan de verschillende onderwijsconcepten. Bij Focus Dalton

is dat het Dalton-concept met de mentorstart en de Dalton-uren

waarin leerlingen zelfstandig werken aan de vakken waar zij op dat

moment de meeste aandacht aan willen geven. Bij Focus Calvijn is

het onderwijsconcept juist meer gericht op het differentiren binnen

klassenverband.

In het nieuwe schoolgebouw zijn het vmbo en mbo van Focus

Beroepsacademie, en een aantal opleidingen van de ROCs

Albeda College en het Da Vinci College gehuisvest. Ook is er

een NOC*NSF-sporthal gebouwd. Het nieuwe LOC (lokaal

opleidingencentrum) beslaat ongevee

CVOpen november 2015

Documents

Transcript of CVOpen november 2015