Jaap van Dissel / Cib-RIVM

1

COVID-192e Kamer briefing13 jan 2021

2

COVID-19tweede golf Nederland

-12%afgelopen week tov

week daarvoor

laatste 2 weken ziekenhuis

IC’s

meldingen

0

2,5

5

7,5

10

12,5

15

17,5

20

22,5

25

0

50

100

150

200

250

300

350

400

450

500

% p

ositie

f

aanta

l gete

ste

pers

onen p

er

100.0

00 (

met

uitsla

g)

Aantal getest per 100.000 (met uitslag) % positief

landelijk aantal testen per 100.000 en % positief, 1 okt- 5 jan(bron: CoronIT data, GGD testlocaties)

COVID-19testen en percentage positief

3

afgelopen week340.285 testen (-8%)

4

COVID-19testen en percentage positief

5

COVID-19testen – PCR en antigeensneltest

continue evaluatie noodzakelijk!test uitslag = context setting

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

afn

am

elo

catie

COVID-19tweede golf in Nederland

200-250

400-450

6

meldingsdatum

Aanta

l m

eld

ingen p

er

100,0

00 inw

oners

per

regio

op G

GD

meld

ingsdatu

m

150-200

COVID-19meldingen per leeftijd

7

Aantal meldingen per 100.00 inwoners, per leeftijdsgroepper kalenderweek – 30 nov t/m 10 januari

meld

ingen

per

100.0

00 inw

oners

+12%

COVID-19infectieradar – trend klachten

-40%

febr dec

%positie

f

aantal nieuw besmette locatiesgedaald

aantal nieuwe bewoners met COVID-19 licht gedaald

COVID-19verpleeghuizen en woonzorgcentra

9

Ook hoge zorgdruk: mantelzorg, thuiszorg, wijkverpleegkundige, etc.

848 (34,6%)

aantal nieuw besmette locatiesgedaald

aantal nieuwe bewoners met COVID-19 ook gedaald

COVID-19instellingen gehandicaptenzorg

10

167 (6,5%)

COVID-19kinderen, school en sporten

fractie c

luste

r sett

ing

aanta

l clu

ste

rs

leeftijd cohort

vrijetijdsbestedingzoals sporten

11

school en kinderopvang

sept decembersept december

cf. Imperial College London, 2020

kinderen vaak asymptomatisch

21% (14-28%)

3%

9%

13%

indexsecundaire

gevallen

12“ … estimated lower susceptibility to infection in children and adolescents … of 0.56 (95% CI: 0.37 – 0.85) …”

COVID-19leeftijd en secundaire gevallen

COVID-19leeftijd en secundaire gevallen

cf. Imperial College London, 2020

13

str

atificatie

op

leeft

ijd

van

index

en

locatie

str

atificatie

op

leeft

ijd

conta

ct

en

locatie

Overdracht van en gevoeligheid voorCOVID-19 naar leeftijd:

index 0-19 jr: 4.4% [95% CI: 0.0%-10.8%] vs. index ≥20 jr: 10.0% [95% CI: 8.2%-11.8%]

contact 0-19 jr: 6.1% [95% CI 4.1%-8.2%] vs.contact ≥20 jr: 13.7% [95% CI: 8.7%-18.7%]

● lichte afname aantal nieuwe meldingen

maar – nog steeds zeer hoge incidentie (~275 meldingen per 100.000/week) en forse maar afnemende verschillen tussen regio’s (~200-450 meldingen per 100.00/week)

● afname klachten in lijn met gedaalde testvraag (340.285 -8%)maar – percentage positieve testen nog erg hoog (~13.7 naar 12.8%)

● instroom ziekenhuis en IC lijkt over piek heen

● eerste daling van meldingen instellingen

● oversterfte in laatste week 2020 iets lager dan week daarvoor

beeld voorzichtig positief – maar er is ‘ a new kid in town’ VOC 202012/01 = B.1.1.7

COVID-19beeld epidemiologie

14

OSIRIS

● Blauw: meldingen naar meldingsdatum

● Grijs: verwachte meldingen (correctie voorrapportagevertraging)

● Groen: eerste ziektedag van gemelde patiënten

● Data recenter dan 1 januari zijn onzeker

● Paars: reproductiegetal, aantal secondairebesmettingen per geval

− reflecteert toename en afname van groene epicurve

− volgens Wallinga & Lipsitch Proc R Soc B 2007

● Schattingen recenter dan 25 december zijn onzeker

Schatting 25 december: 0.95 (0.93 – 0.97)

COVID-19reproductiegetal op basis meldingen Osiris

15

eerste ziektedag

COVID-19reproductiegetal per veiligheidsregio

16

• Gebaseerd op CoronaPienter juni 2020

• Gebaseerd op ziekenhuisopnames NICE

• Blauw: aantal besmettelijken naar ‘eerste ziektedag’ (niet alle besmettelijken vertonen symptomen)

Schatting 31 december: 140.833 (10328 – 181450)

COVID-19beeld aantal besmettelijken

17

reproductiegetal

dagen 0,8 0,85 0,9 0,95

0 140000 140000 140000 140000

4 112000 119000 126000 133000

8 89600 101150 113400 126350

12 71680 85978 102060 120033

16 57344 73081 91854 114031

20 45875 62119 82669 108329

24 36700 52801 74402 102913

28 29360 44881 66962 97767

~10 IC/dag

~40 IC/dag

~25 IC/dag

COVID-19dagelijkse IC-opnames

gegevens niet gecorrigeerd voor rapportagevertraging 18

10 IC/dag

effect extra maatregelendecember

COVID-19bedbezetting IC

19

effect extra maatregelendecember

COVID-19dagelijkse opnames ziekenhuis (IC inbegrepen)

20gegevens niet gecorrigeerd voor rapportagevertraging

effect extra maatregelendecember

40 ZH opnames/dag

COVID-19bedbezetting ziekenhuis (IC inbegrepen)

21gegevens niet gecorrigeerd voor rapportagevertraging

effect extra maatregelendecember

• verpleeghuizen nietexpliciet in model

• tot voor kort konincidentie goed wordenvoorspeld door koppelingaan ziekenhuisopnames

• dit blijkt niet meer tewerken

COVID-19verpleeghuizen

22

Signaalwaardes

● 10 IC-opnames: 26 februari (23/1 – 13/5)

● 40 ZH-opnames: 5 maart (31/1 – 14/5)

● 3 IC-opnames: 30 maart (5/2 – 9/7)

− was resp. 26 februari / 1 maart / 25 maart

● belangrijk: dit is bij vasthouden maatregelen na 19 januari!− loslaten van maatregelen: extra simulaties

23

COVID-19scenario’s loslaten lockdown – grote onzekerheid!

24

25

vergelijkbare hellingshoek/opbouw mutatie frequentie

stap metrelatiefgroot aantal mutaties

Eerste indicatie VOC mutant

● verandering epidemiologie

● snelle toename ondanks ‘lockdown’

● enkele uitbraken in verpleeghuizen

● enkele clusters in ziekenhuizen

introductie vanuit buitenland?vermeerdering in patient met afweerstoornis?

‘opbouw

muta

ties’

COVID-19mutaties in SARS-CoV-2

(In Engeland: S-gene target failure in PCR = S-mutant)

26

alternatieve verklaringen:- founding effect?- testbereidheid leeftijdcohort- toename besmettelijkheid- et cetera ….

in 6 wekenvan 5 tot 80%

mutantlockdown

London & SE England England

EM

SE EEE

Ld

COVID-19VOC 202012/01 (S-) in VK

27

‘S-gene target failure’

naar geografie

lockdown

COVID-19VOC 202012/01 (S-) in VK

28

S-mutant

wild-type

Rt

S-mutant1

2

cf. Imperial College London, 2020

lockdown

COVID-19VOC 202012/01 (S-) in VK

29

overall secondary attack rate 12.7% in UK- index VOC 202012/01 – 14.7 resp. 14.9 % - index wild-type – 11.0 resp. 11.0 %

30-50%

sequentie analyse S-gen PCR TaqPath analyse

COVID-19VOC 202012/01 (S-) in VK

30

COVID-19tweede golf in Engeland en Ierland

cf. RIVM/NOS

lock-down

eerste analyse:VOC 202012/01van ~20 naar 45%

31

COVID-19BCO in Nederland

overall secondary attack rate 12.7% in UK- index VOC 202012/01 – 14.7 resp. 14.9 % - index wild-type – 11.0 resp. 11.0 %

30-50%

● lichte afname aantal nieuwe meldingen, maar % positieve testen hoog (~ 13%)

● instroom ziekenhuis en IC lijkt over piek heen

● modellering laat evident effect lock-down zien, bestendiging onzeker

● onzekerheid over seizoen effect (maar nog nauwelijks ‘griep’!)

● maar ‘a new kid in town’ VOC 202012/01 = B.1.1.7 – voorlopig circulatie 1-5%

advies OMT – nog kwetsbare situatie en veel onzekerheid over B.1.1.7, dus:

● probeer snel zo laag mogelijk te komen – verleng lock-down met tenminste 2 weken

● houd scholen nog (tenminste) 2 weken dicht, leer van opgestarte klassen (~ 2/6 gestart)

● voortschrijdend inzicht (ook van buiten NL – op scholen, fieldlabs, testen, etc.)!

COVID-19beeld epidemiologie en prognose

32