Consolidatie pensioenfondsen

3
Consolidatie pensioenfondsen De vlucht vooruit of doelgericht handelen vanuit een toekomstvisie? Als pensioenfondsbestuur dient u het best passende toekomstscenario voor uw pensioenfonds te bepalen. Missie en visie vormen daarvoor een noodzakelijk beleidsmatig vertrekpunt. Maar hoe komt u als bestuur, in afstemming met sociale partners, tot zo'n vertrekpunt? Dit artikel schetst hoe u, vanuit een objectieve oriëntatie op uw omgeving, vorm geeft aan uw strategie. Waarbij schaalvergroting geen 'moetje' is. Hooguit een bewust gekozen optie. Is schaal de heilige graal? Over consolidatie is veel te doen in de sector van pensioenfondsen. Getallen doen de ronde: 5 miljard belegd vermogen? Te klein.... Minstens 150.000 deelnemers, 35 miljard is het streven. De angst om tussen servet en tafellaken te eindigen heerst. Het middel lijkt soms doel te worden. Deze tendens wordt met name veroorzaakt door een te eenzijdige focus op kosten én de onderliggende aanname dat schaal, optimalisatie van kosten en kwaliteit een volledig lineair verband met elkaar vertonen. Dat is niet zo, is onze stelling. De 'ideale omvang' van een pensioenfonds, om die grootheid toch maar te hanteren, is per pensioenfonds anders. Deze wordt ingegeven door factoren als: premieruimte, behoefte aan grip op de pensioenregeling en uiteraard door een schaal die in een gezonde verhouding staat tot de kosten en te verwachten ontwikkelingen in de sector of bedrijf(stak) waarvoor de oudedagsvoorziening wordt uitgevoerd. Waarom juist nu visie & strategie bepalen? Missie, visie en strategie wordt als een drie-eenheid gehanteerd voor het bepalen van consistent beleid. De missie die u als fonds uitdraagt 'wat is ons werkterrein en bestaansrecht, voor wie doen we het?' draagt bij in het bereiken van de 'gedroomde toekomst' op het gebied van oudedagsvoorziening voor uw belanghebbenden: uw visie. Om gestelde doelen ook tijdig te bereiken, stelt u een actieplan op, de strategie: 'wat wilt wanneer bereikt hebben?' Omdat er momenteel dermate veel verandert in de pensioensector, overleeft uw fonds niet zonder een actueel beeld van visie & strategie. Onder andere DNB vraagt fondsen actief na te denken over hun bedrijfsmodel. De externe toezichthouder bedoelt daarmee: 'is uw huidige vorm, invulling en schaal van uitvoering de best passende gezien de visie en missie die u in het belang van uw stakeholders heeft geformuleerd?'.

Transcript of Consolidatie pensioenfondsen

Page 1: Consolidatie pensioenfondsen

Consolidatiepensioenfondsen

Devluchtvooruitofdoelgerichthandelenvanuiteentoekomstvisie?Alspensioenfondsbestuurdientuhetbestpassendetoekomstscenariovooruwpensioenfondstebepalen.Missieenvisievormendaarvooreennoodzakelijkbeleidsmatigvertrekpunt.Maarhoekomtualsbestuur,inafstemmingmetsocialepartners,totzo'nvertrekpunt?Ditartikelschetsthoeu,vanuiteenobjectieveoriëntatieopuwomgeving,vormgeeftaanuwstrategie.Waarbijschaalvergrotinggeen'moetje'is.Hooguiteenbewustgekozenoptie.Isschaaldeheiligegraal?Overconsolidatieisveeltedoenindesectorvanpensioenfondsen.Getallendoenderonde:5miljardbelegdvermogen?Teklein....Minstens150.000deelnemers,35miljardishetstreven.Deangstomtussenservetentafellakenteeindigenheerst.Hetmiddellijktsomsdoelteworden.Dezetendenswordtmetnameveroorzaaktdooreenteeenzijdigefocusopkostenéndeonderliggendeaannamedatschaal,optimalisatievankostenenkwaliteiteenvollediglineairverbandmetelkaarvertonen.Datisnietzo,isonzestelling.De'idealeomvang'vaneenpensioenfonds,omdiegrootheidtochmaartehanteren,isperpensioenfondsanders.Dezewordtingegevendoorfactorenals:premieruimte,behoefteaangripopdepensioenregelingenuiteraarddooreenschaaldieineengezondeverhoudingstaattotdekostenenteverwachtenontwikkelingenindesectorofbedrijf(stak)waarvoordeoudedagsvoorzieningwordtuitgevoerd.Waaromjuistnuvisie&strategiebepalen?Missie,visieenstrategiewordtalseendrie-eenheidgehanteerdvoorhetbepalenvanconsistentbeleid.Demissiedieualsfondsuitdraagt'watisonswerkterreinenbestaansrecht,voorwiedoenwehet?'draagtbijinhetbereikenvande'gedroomdetoekomst'ophetgebiedvanoudedagsvoorzieningvooruwbelanghebbenden:uwvisie.Omgesteldedoelenooktijdigtebereiken,steltueenactieplanop,destrategie:'watwiltwanneerbereikthebben?'Omdatermomenteeldermateveelverandertindepensioensector,overleeftuwfondsnietzondereenactueelbeeldvanvisie&strategie.OnderandereDNBvraagtfondsenactiefnatedenkenoverhunbedrijfsmodel.Deexternetoezichthouderbedoeltdaarmee:'isuwhuidigevorm,invullingenschaalvanuitvoeringdebestpassendegeziendevisieenmissiedieuinhetbelangvanuwstakeholdersheeftgeformuleerd?'.

Page 2: Consolidatie pensioenfondsen

Hetisduszaakomoptimaal'meeteademen'metbehoeftenvan:• Werkgevers-watheefteenbedrijfstaknodigalshetgaatomdearbeidsvoorwaarde

pensioen?• Werknemers-watisderisicobereidheid?

Daarmeezijnmissieenvisieookeengezamenlijkbelangvansocialepartners(belanghebbenden)enbestuur.Ualsbestuurbentechteraanzetomheldertekrijgen:'Waarzettenwedestipopdehorizon?'Watmeebeweegt,breektnietDekwaliteitenvanhethuidigeNederlandsepensioenstelselzijnonslief.Gezondeorganisaties,pensioenfondsen,zijninstaathetgoedetebehoudenenzichaantepassenaanveranderendeomstandigheden.Wijpleitendaaromvooractieveoriëntatieopdepositievaneenfondstenopzichtevanhaaromgeving.Datkanbijvoorbeeldaandehandvaneenviertalfactoren:

• Socialeontwikkelingen:watzijnderelevantedemografischeontwikkelingen?Welkecultureleofethischeaspectenvindtuwachterbanvanbelang?

• Politiekeontwikkelingen:metwelk-toekomstig-wettelijkkaderheeftuterekeningtehouden?Welkeruimtekrijgtuomoptimaaltevoorzienindeoudedagsvoorzieningvooruwachterban?

• Economischeontwikkelingen:Watzijndeverwachtingentenaanzienvangroeidanwelkrimp?Watisdeteverwachtenrenteontwikkeling?Envooral:wieneemtwelkrisicoalsgevolgdaarvan?

• Technologischeontwikkelingen:Metwelkekansenenuitdagingenmoetenwealspensioenfondsrekeninghouden?Watbetekentditvoordekeuzesin-bijvoorbeeld-hetuitbestedingbeleid?

Uiteindelijkbepaaltdeuitkomstperaspectvooruwpensioenfondswatuwiltenkuntbereiken,watdaarvoornodigisenvervolgenswiewatgaatdoen.Hetspeelveld:hoeverkijkjevooruit?Wijpleitenvooreenblikdievoldoendevervooruitreiktenvooreenobjectieveoriëntatieopuwomgeving.Stel:ukiestalspensioenfondsweloverwogenvooreengroeistrategie.Houdtudanrekeningmethetfeit,dathetslagenvanuweigenstrategiekanstaanofvallenmetdestrategie(ofdeafwezigheiddaarvan)vananderepensioenfondsen.'Ittakestwototango',wordtoverfusiesvaakgezegd.Eenwaarheiddiebijdeuiteindelijkekeuzevooreenpartijvoorvergaandesamenwerkingabsoluutopgaat.Zohebbenwijervarenbijdebegeleidingvandekeuzevoorgeschiktefusiepartijen.Maarbinnenhetspeelvelddatdepensioensectormomenteelvormt,iseenconsolidatiestrategiegeenoperatiedieualsfondseenzijdigkuntvoltrekken.Anderefondsenbewegenimmersook.Wetrekkendeanalogiedoor:degenoemdetangoiseerdereenwals,ineenvollebalzaal.Omterugtekomenopeerdergenoemde'stipopdehorizon'.Alshethelderiswanneervoor-eengroepvan-pensioenfondsendeoptimaleomvangisbereikt,beantwoordtdatookdevraaghoeveelenergieengeldergestokenkanenmagwordeninvolgtijdelijkefusiesensamenvoegingen.Metanderewoorden:danwordtfuserengeendoelmaareenmiddel,datvoorafkanwordengewogenopzijnmerites.

Page 3: Consolidatie pensioenfondsen

Totsloteenactueelthemabinnenhetspeelveld.Datterechtopuwvizierhoorttestaan:assenwaaroverualspensioenfondskuntsamenwerken,buitenhetbestuurlijke.Indeuitbestedingvantakenzijnuiteraardgoedesamenwerkingsmogelijkhedenmetanderepensioenfondsenmogelijk.Tijdelijkofmeteen'permanent'karakter;alsmiddelvoorkostenreductieofalsaanloopnaareenverdergaandeverbintenis.Hetiszaakookdittedoenvanuiteenhelderevisieopdetoekomst.Eneenobjectievebeoordelingvandeoptiesdieuterbeschikkingstaanomuwdoeltebereiken.Vuistregels?Dezekopsuggereertdatheteenvoudigisomtotgoedevisie&strategietekomen.Dieuuiteindelijkbrengtwaaruwiltzijnalsvertegenwoordigervandebelangenvande(gewezen)werknemersendewerkgevers.Inhoudelijkisditallesbehalveeenvoudig,omdatbelangensomstegengesteldzijnendeomgevingzeerturbulentis.Hethelptdaaromdevolgendevuistregelsinachttenemen:

• Beginoptijdmetoriënteren:'kiesoptijd,acteerindiennodig'.• Hanteereengestructureerde-multidisciplinaire-aanpakvooruworiëntatie.• Kijkookbuitendevoordehandliggendekadersdieuwuitvoerder(s)enadviseursaanreiken

-objectiveeruwbeslissingen.• Houdgoedzichtopdebewegingeninhetgenoemdespeelveld.

Totslot:bewustgeenofjuistwéleengroeistrategieomuwvisieterealiserenisveruitteprefererenbovengeenkeuze.Wantwieniétkiest,verliest.Houdalsbestuurensocialepartnersuwtoekomstdusineigenhand.MaasSimonisManagingPartnerbijXudooPensionProJosDeebenisManagingPartnerbijStrategIM,AdviesenInterim-managementEenverkorteversievanditartikelwerdgeplaatstindeeditie121vanPensioenPro