COMPLEXE STADSPROJECTEN

KENNISCENTRUM VLAAMSE STEDEN

-interlokale vereniging

COMPLEXE STADSPROJECTEN

draaiboek

Naam website KCVS

RAPPORT VERNIEUWEND EN DUURZAAM KARAKTER WOONWIJKEN

Oorspronkelijke naam documentMasterplan LO2020, Rapport vernieuwend en duurzaamkarakter woonwijken

ProjectLo2020 Genk

RAPPORT VERNIEUWEND EN DUURZAAM KARAKTER NIEUWE WIJKEN MASTERPLAN LO 2020

DATUM: 28-03-2011

DOSSIER VOOR DE ONDERSTEUNING VAN STADSVERNIEUWINGSPROJECTEN / OPROEP 5

MASTERPLAN LO2020 RAPPORT VERNIEUWEND EN DUURZAAM KARAKTER VAN DE NIEUWE WIJKEN4

0 INHOUD

5

1 VERDERE UITWERKING VAN DE NIEUWE WIJKEN 81.1 INPLANTING VAN DE NIEUWE WOONWIJKEN 8

1.2 UITGANGSPUNTEN 10

1.2.1 GELIJKMATIGE SPREIDING VAN SOCIALE WONINGEN

1.2.2 VERSTERKEN DRAAGVLAK VITALE KERN

1.2.3 MIX AAN WOONTYPOLOGIEËN

1.3 RUIMTELIJKE RANDVOORWAARDEN 10

1.4 PROGRAMMA EN DENSITEIT 12

1.5 OPBOUW INRICHTINGSPLAN 14

1.6 BASISTYPOLOGIEËN VOOR DE INVULLING VAN DE WOONVELDEN BINNEN EEN STERK FRAME 16

1.7 TYPOLOGISCHE INVULLING ‘WONEN IN HET GROEN’ 18

1.7.1 GROTE KAVELS

1.7.2 KLEINE KAVELS

1.7.3 WOONERVEN(WONENTUSSENHETBOS)

1.7.4 URBANVILLA’S(WONENAANHETBOS)

1.7.5 APPARTEMENTEN(WONENINHETBOS)

1.8 INTEGRATIE BIODIVERSITEIT IN HET BEBOUWD WEEFSEL 18

1.9 GEDIFFERENTIEERDE PUBLIEKE RUIMTE 22

2 BIOTOOPOPPERVLAK- TEFACTOR 392.1 ACHTERGROND EN DEFINITIE

2.2 REKENREGELS

2.3 EISEN

3 DUURZAAMHEIDS- TOETS 43

7

1 VERDERE UITWERKING VAN DE NIEUWE WIJKEN



De toevoeging van de nieuwe woonwijken langsheen debuitenzijdevandenieuwewijklusheefttotresultaatdat Nieuw-Sledderlo niet langer een afgezonderdeentiteit betreft, maar wordt ingeschreven in eengrootschalig stedelijk netwerk. Zowel ruimtelijk alssociaal halen de verschillende structurele ingrepen dewijkuithaarisolement.Binnendewijkzelfwordtindedeelstudie‘MasterplanNieuw-Sledderlo’ingezetophetintroducerenleesbaarheidenidentiteit.Hetbestaandewegennetwordtvoorzienvaneenduidelijkehiërarchieenhetmonotonekaraktervandewijkwordtdoorbrokendoordeintroductievannieuwetypologieën.Daarnaastwordt bijzondere aandacht besteed aan de integratievan kwalitatieve publieke ruimten, de verbetering vandekwaliteitvandecentraalgelegengroeneruimteendesynergietussendebebouwingendepubliekeruimte.Derandenvandewijkenondergaantotsloteenvolledigetransformatie: de bestaande appartementen wordenvolledigvervangendoorstempelsinhetlandschap,diedewijkafbouwen,ditzowelinternalsnaardeomgevingtoe.Deoostelijkerandvandewijkwordthierbijzodaniggetransformeerd, dat Nieuw Sledderlo zichmeer richtophaaromgevingeneenkwalitatiefgezichtkrijgtnaardetoekomstigewoonwijkentoe.

Het groene karakter en de unieke ligging tussen hetcentrale parkbos en de Caetsbeekvallei verlenen dewoonwijken een bijzondere kwaliteit. Door de nieuwewoonontwikkelingen aan de rand van het Kempischplateau in te planten, profiteren de woningen van deuitzonderlijke kwaliteiten van de omgeving (reliëf,groen, …). Deze factoren maken het mogelijk eenfinancieel sterker publiek aan te trekken, zodat eengrotere sociale diversiteit binnen Groot-Sledderlo kanontstaan.Depotentievandenieuwewoonwijkenwordtaangegrepenomtekomentoteenbeteresocialemix,wathetsamenleveninGroot-Sledderlozalbevorderen.

1 VERDER UITWERKING VAN DE NIEUWE WIJKEN

Sinds de vorige indiening van het dossier voor deondersteuning van stadsvernieuwingsprojecten /oproep4,werdhetontwerpvandenieuwewoonwijkenverderuitgewerktenkreegdeconcreteinvullingvandewoonwijkeneenmeergedetailleerdeinvulling.Volgendhoofdstukgeefteenoverzichtvandeuitwerkingvandenieuwe woonwijken binnen Lo2020.

1.1 INPLANTING VAN DE NIEUWE WOONWIJKENHetmasterplanschuifteenvernieuwendconceptnaarvoren,waarbijzowelwordtingespeeldopdebestaandelandschappelijke structuur van het gebied als op desocialeproblemendieerzichmanifesteren.Hetconcept,waarbijeensterkeverwevingtussenlandschappelijkeenstedelijke ontwikkeling vooropstaat, past daarenbovenbinnen een lange traditie van de stad Genk met hetontwerpenvaninnoverendestedelijkelandschappen.

Een belangrijk uitgangspunt betreft het behouden enversterken van de intrinsieke kwaliteiten van Oud-Sledderlo en Terboekt. Beide gehuchten danken hunbestaande woonkwaliteit immers in grote mate aande private tuinen en het uitzicht over open velden,gelegen tussen het woongebied en het bos, waarbijhetbosgebiedaandehorizonalseenwaardevoldecorervarenwordt.

Bijgevolg wordt er in het masterplan bewust voorgeopteerd om bepaalde woonuitbreidingsgebiedenbinnen deze overgangszone niet te ontwikkelen,maardit agrarisch weefsel juist op te nemen in de nieuwelandschappelijke structuur van Groot-Sledderlo, diekwaliteitwaarborgtnaardetoekomsttoe.

Het industriegebied Genk-Zuid werd geselecteerd alséén van de ontwikkelingspolen van het EconomischNetwerk Albertkanaal [ENA]. Dit brengt enerzijdswerkgelegenheidmetzichmee,maarzorgtanderzijds–zowelruimtelijkalswatbetreftdemilieu-impact–vooreen zware druk op het projectgebiedGroot-Sledderlo.Geziendeoverlastwatbetreftzicht,geluideneensterkeluchtverontreiniging een belangrijke randvoorwaardevormtvoordewoonkwaliteitentevensdoorhetruimtelijkveiligheidsrapportvanhetENAeenveiligheidszonevan750mrondomGenk-Zuidwerdafgebakend,werdervoorgeopteerd de nieuwe woonwijken op een voldoendeafstandvanhetindustriegebiedinteplanten.

9

bewarenprivatetuinenenopenveldeninOud-SledderloenTerboekt

nieuwewoongebiedenzovermogelijkvandemileuverontreiniging+inschrijvenvanNieuw-Sledderloineengrootschaligstedelijknetwerk

groenekaraktervandewoonwijkentussenhetbosparkendeCaetsbeekvallei

Dezebeeldenzijnafkomstiguitheteindrapportentonenbijgevolgnietdeaanpassingaandecontourenvandewoonwijken,diebepaaldwerdeninhetrapport‘ecologischecorridors’.



1.2 UITGANGSPUNTEN1.2.1 GELIJKMATIGE SPREIDING VAN SOCIALE WONINGEN

Hetnieuwewoningaanboddatgerealiseerdkanworden,biedtkansenomhetgroteaanbodsocialewoningentespreiden over heel Groot-Sledderlo. Het totale aantalsociale huurwoningen, namelijk 529 wooneenheden,is op dit ogenblik volledig geconcentreerd in Nieuw-Sledderlo, wat voor een grote druk zorgt. De socialehuisvestingsmaatschappij Nieuw Dak wenst dit aantalop peil te houden, maar het gelijkmatig te verdelenover Groot-Sledderlo. Minstens 2/3 van het huidigaantal nieuwe woongelegenheden blijft behouden alssocialewoningenineigendomvanNieuwDak,1/3vanhetwoningbestandzalwordenaangebodenalssocialekoopwoningen, sociale kavels of kunnen dienen voorprivatebouw.Concreetbetekentdit dat ernaafbraakvande257appartementenminstens170nieuwesocialehuurwoningen inNieuw-Sledderlovoorzienwordenendat er 90 socialewoningen te voorzien zijn in anderedelen van Groot-Sledderlo. Dit brengt het aandeel op20% socialewoningenperwoonwijk, indiendewijkendie pas op lange termijn gerealiseerd kunnenwordenalsgevolgvandemilieuproblematieknietmeegerekendworden.

1.2.2 VERSTERKEN DRAAGVLAK VITALE KERN

Daarnaast vervullen de nieuwe woonwijken ook eenbelangrijke rol in de levensvatbaarheid van het lokalehandelsapparaatinOud-Sledderlo.Hetbeperkteaantalinwoners dat zich op deze handelskern richt blijktonvoldoende voor het overleven van de handel. Doorhet inwonersaantal op te krikken, kan een voldoendekritischemassabereiktwordendieeengrotercliënteelgegarandeert. Groot-Sledderlo, en in het bijzonderde lokale kern zouden bovendien gebaat zijnmet eenstijgingvandekoopkrachtvandeinwoners.Hetvereistdatdenieuwewoonwijkeneveneensaantrekkelijk zijnvoor een financieel sterker publiek, dat aangetrokkenwordtdoorruimekavelsineengroeneomgeving.Hoewelhetvoorzienvaneenruimaanbodaannieuwewoningen,met een substantieel percentage aan grotekavels, op ruimtelijk vlak niet meteen duurzaam kangenoemd worden, lijkt het in deze specifieke situatietoch verantwoord. Het bevordert namelijk in sterkematedesocialeeneconomischeduurzaamheidvanhetprojectgebied.

1.2.3 MIX AAN WOONTYPOLOGIEËN

In functie van de spreiding van de sociale woningenenerzijdsendeversterkingvanOud-Sledderloanderzijds,dienen de nieuwewoningen aantrekkelijk te zijn vooreen divers publiek. Bijgevolg is de integratie van eenruime mix aan woontypologieën [groepswoningbouw,grondgebonden woningen, gestapelde woningen,seniorenwoningen, …] van groot belang om deze

uiteenlopende doelgroepen te kunnen aantrekken. Deuniekeliggingvandewoningeninhetgroenvormteenextrarandvoorwaardeomtestrevennaarvernieuwendetypologieën die specifiek inspelen op het omgevendlandschap.

1.3 RUIMTELIJKE RANDVOORWAARDENDe ontwikkeling van de nieuwe woonwijken gaat uit van enkele randvoorwaarden die worden opgelegd zoweldoor de specifieke ligging van de woonwijken binnenGroot-Sledderloalsdoorenkeleuitgangspuntenvanhetglobalemasterplan.

De Caetsbeekvallei, inclusief de steilrand van hetKempisch Plateau, wordt volledig gevrijwaard vanbebouwing,envormtdelandschappelijkedragervandenieuwewoonwijken.Dekritischehoogtelijndiedegrensmarkeert tussenhetKempischPlateauende steilrand(vastgelegdbinnendedeelstudie ‘Caetsbeekvallei’ vanhetmasterplan LO2020) bepaalt de strikte begrenzingvandebebouwbarezone.Hetreliëfvormtdusdeeersterandvoorwaardevoordenieuwewoonwijken.

De bestaande padenstructuur die doorheen het Hei-enMeibos loopt,wordtgeïntegreerdalsstructurerendelement. Deze paden vormen de basis voor deruimtelijke structuurvandenieuwewoonwijkenzodatdebestaanderecreatieveverbindingentussencentraalbosparkenCaetsbeekvalleibestendigdblijven.

De woonwijken worden tevens vormgegeven door deecologische corridors. In het zuidwesten worden zijbegrensd door de bovenlokale corridor die over eenminimalebreedtevan130mbeschikt.Tussendenieuwewoonwijken zorgen voldoende brede ecologischecorridors voor zowel een landschappelijke als eennatuurlijkeverbindingtussenhethogergelegencentraalparkbosendelagergelegenCaetsbeekvallei.

Dooreengoedeverhouding tussendewoonwijkenende ecologische corridors ontstaat er een evenwichtigeafwisseling tussen bebouwing en groene ruimtenlangsheendewijklus.Dezeafwisselingbiedteensterkerelatie tussen het landschap en de wijklus, zonderdatdit tenkostegaat vande sociale veiligheid vandehoofdontsluitingswegvanGroot-Sledderlo.

De randen vandewoonwijkendienen in te spelen opde unieke ligging in het groen. Het concept van deranden laat toe dewijk op een hoogwaardigemanieraf te bouwen naar zowel de Caetsbeekvallei als detussenliggendegroenecorridors.

Totslotwordtelkenieuwewoonwijkvoorzienvaneensubstantiële hoeveelheid wijkgroen, die zich inschrijftindestructuurvanhetwijkgroenopschaalvanGroot-



Sledderlo.HetwijkgroenlegteveneenseenecologischeverbindingtussenhetbosparkendeCaetsbeekvalleienvolgt hierbij de afwateringsrichting waardoor het eenbelangrijkerolopneemtindewaterhuishoudingvandewoonwijken.

1.4 PROGRAMMA EN DENSITEITHet programma voor de nieuwe woonwijken wordtsterkbepaalddoordeknelpuntendiezichophetniveauvan Groot-Sledderlo stellen. Groot-Sledderlo bestaatnamelijk opdit ogenblik uit ongeveer 1200woningen,waarvan650woningengelegenzijninNieuw-Sledderloen550 indeoverigewijkenvanGroot-Sledderlo.Bijnadehelftvandezewoningenzijnsocialehuurwoningen,diezichhoofdzakelijkconcentreren inNieuw-Sledderloen een meerderheid van de bewoners is van Turkseorigine. Om een beter evenwicht te verkrijgen heeftGroot-Sledderlonoodaaneensterkeimpulsvannieuwebewoners. Er wordt gestreefd naar een toename vanongeveer1/3.

Om een antwoord te bieden aan deze nood aanbijkomende inwoners,worden binnen Groot-Sledderlotwee interventiezones geselecteerd. Een eerste zonebevindtzichindekernvanOud-Sledderlo.Omwillevandemilieuproblematiek,veroorzaaktdoorhetnaastgelegenindustriegebiedGenk-Zuid, dient er hier in twee fasesgewerkt teworden. In eeneerste fase kanhet gebiedrondomdekerkversterktwordenenkanPaulissenberg-Noord aangesneden worden. Beide gebieden samenbestrijken eenoppervlakte van ca 5ha. In een tweedefase, die uitgaat van een substantiële verbetering vandemilieuproblematiek,kandeverkaveling‘Vogelsberg’bijkomendaangesnedenworden,goedvoor3,60ha.DitbetekentdatdekernvanOud-Sledderloca8,70haaanontwikkelingspotentieelherbergt.

Een tweede zonedie in aanmerking komt, is deze vande bestaande en nieuwe woonwijken aan de wijklus. Rekeninghoudendmetderandvoorwaarden,bestrijkende nieuwewoonlobben een oppervlakte van 18,55ha.BinneneeneerstefasekaneveneensdenieuwekopvanNieuw-Sledderlo gerealiseerd worden (zie deelstudieNieuw-Sledderlo) en kan het noordelijke deel van deverkaveling Paulissenberg-Zuid, waarvoor reeds eenvergunningwerduitgeschreven,aangesnedenworden.In een tweede fase, op voorwaarde van een sterkgereduceerde milieuhinder, kan tot slot het meestzuidelijkegebiedvandeverkavelingPaulissenberg-Zuidgerealiseerdworden.

Wanneer deze interventiezones ontwikkeld wordenaan een gemiddelde dichtheid van 15 wo/ha (woneninhetbuitengebied),dievooropgesteldworden inhetstructuurplandoordestadGenk,kanhetwoningbestandvanGroot-Sledderloalsvolgtevolueren: - 550bestaandewoningeninGroot-Sledderlo(exclusiefNieuw-Sledderlo)

- 650bestaandewoningeninNieuw-Sledderlowaarvan260vervangendenieuwbouw

- 50bijkomendewoningenterhoogtevankop/schakelNieuw-Sledderlo

- 42 bijkomende woningen in eerste fase woonlobPaulissenberg

- 288 (140+103+45) bijkomendewoningen in nieuwewoonwijken ten oosten van Nieuw-Sledderlo langswijklus

- 140(60+80)bijkomendewoningenineeneerstefasevandekernversterkingOud-Sledderlo

- 33 bijkomende woningen in tweede fase in dezuidelijke woonlob van Paulissenberg (gerelateerdmet de milieuproblematiek ten gevolge van hetindustriegebiedGenk-Zuid)

- 54 bijkomende woningen in de tweede fase vande kernversterking Oud-Sledderlo (gerelateerdmet de milieuproblematiek ten gevolge van hetindustriegebiedGenk-Zuid)

Er worden dus ruim 600 bijkomende woningengerealiseerd, waarvan 87woningen in een latere fasevoorzien worden omwille van de milieuproblematiek.OpdezemanierishetmogelijkomhetaandeelsocialewoningeninGroot-Sledderlotelatendalenvandehelftvanhetwoningbestandtotslechts1/3.

Groot-Sledderlo kent een bijzonder brede range aankaveloppervlakten. De kleinste kavels van de wijkbevinden zich in Nieuw-Sledderlo en kennen eengemiddelde oppervlakte van 180m² tot 285m². Voorde ontwikkeling van de nieuwe verkavelingen in Oud-Sledderlowerdeengemiddeldekavelgroottevan550m²tot750m²gehanteerd.Deruimstekavelsbevindenzichtot slot in de kernen van Oud-Sledderlo en Terboektmetkavelstotruim1350m².Hetmasterplanmiktinhetkader van een duurzame ontwikkeling van de nieuwewoonwijkenopeengemiddeldekavelgroottevan400m²,dienogvoldoenderuimtelaataanhetvoorzienvaneenbreedaanbodaankavelgrootten.

13

kaveloppervlakteninGroot-Sledderlo

interventiezones-fase1(donkerroze)enfase2(lichtroze)

Dezebeeldenzijnafkomstiguitheteindrapportentonenbijgevolgnietdeaanpassingaandecontourenvandewoonwijken,diebepaaldwerdeninhetrapport‘ecologischecorridors’.



1.5 OPBOUW INRICHTINGSPLANDe vooropgestelde randvoorwaarden vormen deuitgangspunten voor de opbouw van de nieuwewoonwijken.Dedriewoonwijkenbevindenzichvolledigop het Kempisch plateau, respecteren de bovenlokalecorridor,schrijvenzichininhetnetwerkvanbestaandebospaden en brandwegen en laten voldoende afstandtussendewijkenonderling.

De hoofdstructuur van de wijk wordt gevormd dooreen omschrijvende weg, verder randweg genoemd,diedehardegrensmarkeerttussendewoonwijkendeCaetsbeekvallei. Het landschap laat zich sterk voelenvanopdezeweg,aangezienhetreliëfhaartracébepaaltenhetomringendelandschapsteedsaanéénzijdevande weg aanwezig is.

Centraal in de woonwijken ligt het wijkgroen.Naargelang de grootte van de woonwijk wordt ditwijkgroen vormgegeven in één of twee groenruimten.

Deze groenruimten zijn opgespannen tussen dewijklus en Caetsbeekvallei en vormen hierdoorbijkomende ecologische verbindingen tussen de tweelandschappelijkedeelruimtenvanhetcentraalparkbosendezeCaetsbeekvallei.VormeninvullingpastbinnendebestaandelogicavanhetwijkgroeninGroot-Sledderloen binnen de voorwaarden die de realisatie van eenecologischecorridorstelt.

Tussen deze randweg en het wijkgroen worden deerfstraten aangelegd, evenwijdig aan de wijklus. Ookdezekenneneensterklandschappelijkebeleving,vermitsmensteedsinderichtingvaneengroengebiedbeweegt,zijndehetwijkgroenofdeecologischecorridorstussende wijken/ Caetsbeekvallei.

De ruimten die gedefinieerd worden door de wijklus,de randweg, het wijkgroen en de erfstraten zijn dewoonvelden.Deze kenneneen gemiddeldediepte vanca.60menwordenelkingevulddooreentypologievan‘woningeninhetgroen’.

schematischinrichtingsplannieuwewoonwijken

Dezebeeldenzijnafkomstiguitheteindrapportentonenbijgevolgniet de aanpassing aan de contouren van dewoonwijken, diebepaaldwerdeninhetrapport‘ecologischecorridors’.



1.6 BASISTYPOLOGIEËN VOOR DE INVULLING VAN DE WOONVELDEN BINNEN EEN STERK FRAMEHetmasterplanlegtdestructuurvandewoonwijkenende organisatie van de kavels vast. De structuur vormteen stedenbouwkundig kader voor de wijk waarbijeen uitgesproken beleving van het landschap vooropwordt gesteld. De nieuwe woonwijken aan de wijklushebben namelijk de maatschappelijke taak om zowelde sociale woonwijk Nieuw-Sledderlo in te schrijvenbinneneennieuwgeheelmaarookombewustom tespringenmethetuniekegegevenvan‘wonenineenbos’aan de steilrand van het Kempisch plateau en tussenecologischecorridors.

De randweg vormt een cruciaal onderdeel van ditstedenbouwkundig frame voor de beleving vanhet landschap. Deze weg omarmt de woonwijk encombineert op diemanier eenontsluiting van dewijk-met eenminimum aan aantakkingen ter hoogte vandewijklus -met eendirecte en continue ervaring vanhetlandschapbijhetbinnenkomenenverlatenvandewoonwijk. Wonen in een bos wordt zo een ervaringvoor alle bewoners (en bezoekers) van de wijk engeenprivilegevoorenkelegelukkigenaanderand.Derandweg, als omschrijvende, creëert tegelijkertijd denodigeademruimtetenopzichtevanhetdichtbebostedennenlandschap. Eendoordachteaanleg versterktdelandschappelijke ervaring en ondersteunt de werkingvandeecologischecorridors.Hetwijkgroenspeelthierverderopinenlaathetbestaandelandschapoverheendeze randwegdoordringen tot indewijk.De tedensebebossing wordt hierbij getransformeerd naar eenaangenaam bospark voor de wijk met aandacht voorlichtenzicht.Deerfstratenzijnopgespannentussenderandweg en het wijkgroen waardoor het contact metrespectievelijkhetomgevendelandschapendecentralegroenruimtevandewijknooitverafis.

De woonvelden groeperen de kavels en vormen deinverse figuur van het stedenbouwkundig frame. Voordezewoonveldenworden een aantal basistypologieënvooropgesteld.Dekeuzevoorbasistypologieëninplaatsvanspecifiekeenvaaktijdsgebondentypologieënhoudtrekening met het grote tijdsperspectief waarbinnenhet plan zal uitgevoerd worden. De basistypologieënvoorziennamelijk denodigeflexibiliteit om te kunneninspelenopdewensenvanwelbepaaldedoelgroepen,nu én in de toekomst. Een huidig aandachtspunt vande stad Genk in deze context is het aanbieden vanbetaalbarebouwgrondenengrondgebondenwoningenvoor jongeren en jonge gezinnen. Wat betreft degrondgebonden woningen gaan de basistypologieënvan kleine kavels voor open of halfopen bebouwing,over eengezinswoningen of gestapelde woningengeorganiseerd rond een gemeenschappelijk erf,tot grote kavels voor alleenstaande of urban villas.De eerste twee categorieën spelen bij uitstek inop het aanbod van betaalbare bouwgronden en

grondgebonden woningen voor jongeren en jongegezinnen waarbij een goede mix tussen enerzijdskoopkavels en anderzijds koop- en huurwoningen kangerealiseerd worden. Naast basistypologieën voorgrondgebonden eengezinswoningen, worden ook eenaantalbasistypologieënvoorgeschakeldeengestapeldewooneenheden beschreven. Deze typologieënwordenbepaald door hun specifieke relatie ten opzichte vanhetlandschap,respectievelijktussen,aaneninhetbosen de invulling van de gemeenschappelijke en privatebuitenruimte.

De architecturale invulling van de woonvelden enbasistypologieëngenietdusnogeengrotevrijheid.Deuitwerking ervan dient, aanvullend aan de hierbovenbeschrevenhoofdstructuurvandewoonwijk,gestaltetegevenaandedoelstellingvan‘eengroenewoonwijkinhetbos’.Deuitgangspuntenvoordezelandschappelijkebeeldkwaliteit zijn per basistypologie beschreven,een projectontwikkeling dient ze op een adequatemanier te vertalen naar kwalitatieve, vernieuwendeen markconforme ontwerpen voor het woonveld ofde specifieke kavels. Het masterplan legt bijkomendop dat elk woonveld wordt opgevat als een coherentgeheel dat inspeelt op het landschappelijk gegeven.Concreetbetekentditdatelkwoonveldwordtingevuldaandehandvanéénenkelebasistypologieendateenminimum van drie basistypologieën dient aanwezigte zijn per woonwijk. De keuze voor de typologie perwoonveldligtnietvast,maardientwelterdegerekeningte houden met de positionering van het woonveldbinnendehoofdstructuur.Verschillendestrategieënzijnmogelijkbijdeinvullingvandewoonvelden.Zokanmenkiezenomdetypologieëntespreidenoverdewoonwijkvolgens een gradiënt die toewerkt naar de steilrandvan het Kempisch plateau. Een andere optie is omdetypologieënevenwichtigtespreidenoverdewoonwijkafhankelijk van de positionering van het woonveldbinnen de hoofdstructuur. Op deze manier bekomtmen een doordacht ‘lappendeken’ van woonveldendat zorgt voor een uiterst gevarieerd beeld, zowelbinnendewoonwijkalstenopzichtevandeomgeving.Het inrichtingsvoorstel kiestdanookvoordeze laatstevariantalsreferentiekader.

Eenuitgangspuntvoordewoonwijkenwashetkunnenaanbiedenvankoopkavels.Zoalshierbovenalvermelddientditaanbodechtervoldoendeinevenwichttezijnmethetaanbiedenvankoop-enhuurwoningen.Ditzorgtnamelijk niet enkel voor een goede maatschappelijkemix maar biedt ook de mogelijkheid om het ‘goedevoorbeeld’ te geven naar architecturale uitwerkingtoe.Demogelijkheidomwoonvelden inhungeheel tekunnenontwerpenendanpasopdemarkttebrengen,creëertoptimalekansenombijdeuitwerkinginnovatiefmet de relatiemet het landschap om te springen. Deselectievandearchitecteneneenontwerpprocesmetdenodigebegeleidingenkwaliteitsbewakingverdienenhierbijvoldoendeaandacht.



1.7 TYPOLOGISCHE INVULLING ‘WONEN IN HET GROEN’Omwillevandebijzondereliggingvandezewoonwijken,is het concept ‘wonen in het groen’ geen vrijblijvendgegeven, maar zal het de identiteit van de nieuwewoonwijkenbepalen.

Het masterplan zet in op een brede waaier aantypologieën,dieinspelenopdewensenendebehoeftenvanuiteenlopendedoelgroepen.Zegaan iederopeenspecifiekemanierderelatiemethet landschapaanendragenbijaanhetconceptwoneninhetgroen.

1.7.1 GROTE KAVELS

Voor de grote kavels wordt gestreefd naar eenoppervlakte die de financieel sterkere Genkenaaraanspreekt en kent een gemiddelde kavelgrootte van800m² tot 1000m². Deze oppervlakte laat toe om deeigenaarsopteleggeneenbepaaldpercentagevanhunkavelsnietteontbossen.Wanneererconsequentwordtomgesprongenmetdenietontbostedelenopdekavels,levertditeencoherentgroenbeeldopvoorhetvolledigewoonveld als geheel.

1.7.2 KLEINE KAVELS

Dekleinekavels,meteengemiddeldekaveloppervlaktevan250m² tot400m²krijgende toelatingdevolledigekavelteontbossen,geziendebeperkteoppervlakte.Erwordtcentraalinhetwoonveld,tussendeachtertuineneen collectieve groene ruimte ingericht waarop debestaande bosstructuur bewaard blijft. Deze ruimtedringtopenkeleplaatsendoor tot aande randenvanhetwoonveld,staatsteedsinrelatiemethetwijkgroenenisrechtstreekstoegankelijkvanuitiederetuin.

1.7.3 WOONERVEN(WONENTUSSENHETBOS)

Detypologievanhetwonentussenhetbosbestaatuiteenopenschakelingvangrondgebondenengestapeldeeengezinswoningen rondom een gemeenschappelijkerf, waarbij doorzichten aanwezig zijn naar hetomringende landschap. Dit landschap wordt gevormddoor het bestaande bos, maar ondergaat dicht bij dewoningen een selectieve kap. Het centraal gelegenerf bedient de woningen en biedt voldoende ruimtevoor bewonersparkeren. Iedere woning beschikt aande buitenzijde over een private buitenruimte, dierechtstreeksaansluitophetcollectieveparkgebieddatzichtussendeverschillendewoonervenbevindt.

1.7.4 URBANVILLA’S(WONENAANHETBOS)

Voorhetwonenaanhetboswordtgestreefdnaareentypologievangestapeldwonenmeteengeringefootprint,dietoelaatdewoningenteconcentrerenaanéénzijdevanhetwoonveld.Hierdoorishetmogelijkopdeanderehelftvanhetwoonveldhetbestaandebosonaangeroerd

telaten.Dewoningenstaanalshetwaremetéénvoetaandeerfstraatenmetdeanderevoet inhetbos.Erwordt slechts een beperkt aantal wooneenheden pergebouwvoorzien,zodat iederewoningkanbeschikkenovereenruimeprivatebuitenruimteeneventueeleentuin.

1.7.5 APPARTEMENTEN(WONENINHETBOS)

De laatste typologie is deze van wonen in het bos,waarbijeengrootschaligerevormvangestapeldwonenvoorzienwordtopeenuiterstcompactemanierbinneneenkleinefootprint.Dezetypologiemaakthetmogelijkeen maximale open ruimte rondom het gebouwmogelijk te creëren, waarbij het bos de woning langsalle zijden omringt. Woningen beschikken over eenbeperkteprivatebuitenruimteindevormvanterrassen,diekunnengenietenvaneenuniekzichtopdenatuur.

Het masterplan geeft een simulatie van mogelijkeinvulling weer. De woonvelden worden afgebakend,maardeinvullingervanwordtverdernietvastgelegd.Dewoonveldenkunnenflexibelworden ingevuldmetéénvanbovenstaande typologieën in functievande vraagofspecifiekenodendiezichindetoekomststellen.Perwoonwijkdienterechtersteedsgerichttewordennaareendichtheidvanminstens15woningenperhectare.

1.8 INTEGRATIE BIODIVERSITEIT IN HET BEBOUWD WEEFSELOmdebiodiversiteitvandebebouwderuimtebijkomendteversterkenwordtbijdeontwikkelingvaneenkavelofeenwoonveldeenBiotoopOppervlakteFactortoegepast.Dit is een flexibel planningsinstrument, ontwikkelddoor de dienst stadsontwikkeling van Berlijn, dat eenzichtgeeftopdeverhoudingtussende ‘natuuractieve’oppervlakteendetotalebodemoppervlakte.Hetlegtopdezemanierdeondergrens vast voordebiodiversiteitvandebebouwderuimte.DeBiotoopOppervlakteFactorgrijpt niet in op de ontwerpvrijheid en is niettypegebonden,maarvormteensterkestimulans is tothet ontwikkelen van een duurzame en kwalitatievegroenebebouwdeomgeving.

Elk perceel biedt verschillende mogelijkheden omde ontwikkeling van de biodiversiteit te verhogen.Groenvoorzieningenaandegrondzoals tuinen invollegrondverdienendevoorkeur.Daarnaastkunnenanderevoorzieningen worden overwogen, zoals doorlatendeverhardezones,groendakenengroenegevels.

Zoweldeachtergrond,dedefinitiealshetrekensysteemomdezeBiotoopOppervlakteFactortebepalen,wordenverdergedetailleerdinhoofdstuk2vanditrapport.

19

typologischeinvulling‘woneninhetgroen’



1.9 GEDIFFERENTIEERDE PUBLIEKE RUIMTE1.9.1 WIJKLUS

De nieuwe woonwijken takken aan op de wijklus,waardoor zij zich samen met Nieuw-Sledderlo inhetzelfde ruimtelijke systeem inschrijven. De wijkluszorgt voor de rechtstreekse ontsluiting van de nieuwewoonwijken naar zowelGroot-Sledderlo als de hogereschaalniveaustoe.

Dewegenconfiguratie biedt eveneens demogelijkheidtot een uitbreiding van het busaanbod van Groot-Sledderlo, waardoor de nieuwe woonwijken genietenvaneengoedeontsluitingviahetopenbaarvervoer.NietenkeldeverbindingmetGenkcentrumwordtverbeterd,maar dankzij een frequent aanbod van verschillendelijnen die de wijklus aandoen, ontstaat eveneens eengoedeverbindingtussendegehuchtenonderling.

Dewijkluswordtvoorzienvaneenverschillendesectieterhoogtevandedoortochtlangsheendewoonwijkenendezedoorheendeecologischecorridors.Hetverschilinsectielaattoedewegoptimaalinterichtennaargebruiktoeterhoogtevandewoningenenhetmeestoptimaalprofieltevoorzieninfunctievandeoversteekbaarheidvoordierenterhoogtevandecorridors.De2profielenworden hierbij zodanig op elkaar afgestemd dat hetstraatbeeld als één doorlopend geheel ervarenwordt.Dezecoherentiewordtverkregendooreen toepassingvaneenzelfdeopbouwvandewegenis indevormvaneenkarrenspoor,doorgebruiktemakenvanmaterialendie continu doorlopen en door de inrichting van eennieuwe bomenrij die de volledige wijklus flankeert.Dezeinrichtingwordtindetailuitgewerktinhetrapport‘ecologischecorridors’.

1.9.2 RANDWEG

Binnen de duidelijke hiërarchie die voor deweginfrastructuur van de nieuwe woonwijken wordtvooropgesteld, zorgt de randweg van de woonwijkenvoor de ontsluiting van de wijk naar de wijklus. Dewegnegotieerttussendewoonwijkenhetomgevendelandschap (tussenliggende ecologische corridors enCaetsbeekvallei).Degolvende lijnvandezewegwordthierbij bepaald door de kritische lijn van de steilrandnaar deCaetsbeekvallei toe. Een asymmetrisch profielspeelt in op hetwoonkarakter aan de ene kant en delandschappelijkebelevingaandeanderekant.

Ook de randwegen rondom de nieuwe woonwijkenwordenvoorzienvaneenverschillendesectieterhoogtevan de doortocht langsheen de woonwijken en dezelangsheenhetwijkgroen.Dezeinrichtingwordtindetailuitgewerktinhetrapport‘ecologischecorridors’.

Aandebuitenzijdevanderandwegwordtdemogelijkheidgecreëerdeenvrijliggendfietspad(parkweg)tevoorziendat een verbinding legt voor zacht verkeer tussen deverschillendewoonwijken.Vermitshetpaddebewegingvandekritischelijntussenhetplateauendevalleivolgt,kenthetminimalehoogteverschillenenbeschikthetpadovereengrotegebruikskwaliteit.

1.9.3 ERFSTRATEN

De straten, vertrekkende vanaf de randweg naar hetwijkgroen toe, worden ingericht als erven met eeneenheidsaanlegoverdevolledigebreedtevandeweg.Dezeerfstratengenieteneensterkverblijvendkarakter.In elke erfstraat worden parkeerplaatsen voorzien opalternerende stroken, voorzien vaneenhalfverhardingen bomen. Deze stroken organiseren zowel hetbezoekersparkeren als het voorzien van bijkomendeparkeerplaatsen voorbewoners.Deafwatering vandewegenis gebeurt bij voorkeur in open lucht naar hetwijkgroentoe.

1.9.4 WIJKGROEN

Voorhetwijkgroen,centraalindenieuwewoonwijken,wordt een selectieve kap doorgevoerd, waarbij eendiversiteit aan meer open of gesloten zones zorgtvoor een afwisselende groenstructuur. Deze genereertdoorzichtennaarbeidezijdenenkanzoeenkwalitatieverelatie leggen tussen de verschillende deelgebiedenvandewijk.De gedifferentieerde groene ruimtebiedteveneens plaats aan uiteenlopende activiteiten. Hetwijkgroen wordt tevens ingezet als een volwaardigeecologischecorridor.Deinrichtingenhetgebruikwordenbijgevolgafgestemdophetharmonieussamengaanvanbeidefunctiesdiehetwijkgroenopneemt.Het hemelwater, afkomstig van de erfstraten, wordtopgevangenensamengebrachtindezegroengebieden.Zijzorgenvooreeninfiltratieenbufferenhetwaterbijgrotehoeveelhedenneerslag,alvorenshetverderafteleidennaardeCaetsbeekvallei.

referentie woonerven: afvoer regenwater in open lucht enparkeerstrokeninhalfverharding

27

sfeerbeeldwijklusterhoogtevandewoonwijken

29

sfeerbeeldwijklusterhoogtevandeecologischecorridors

31

sfeerbeeldrandwegen

33

sfeerbeelderfstraten



1.10 PARKEREN1.10.1 PARKEERVERORDENING

De stedenbouwkundige verordening van de stad Genk,vastgelegd tijdens het college van Burgemeester enSchepenenop12december2007,vormthetbasisdocumentvoor de uitwerking van de parkeervoorzieningen in denieuwe woonwijken.Als algemene regel geldt dat parkeerplaatsen in eersteinstantie op het bouwperceel zelf dienen te wordenaangelegd. Erwordt geen verdere detaillering vandezeregel bepaald voor grondgebonden woningen. Voormeergezinswoningen daarentegen geldt dat minimum1 parkeerplaats voorzien dient te worden voor elkewoongelegenheidvanminderdan150m².Voorwoningenvanmeerdan150m²vloeroppervlaktedient1parkeerplaatsvoorzientewordenperbegonnenschijfvan150m².Vooreen appartementsgebouw vanaf 3 woongelegenhedenis minstens 1 autobergplaats per woongelegenheidopgelegd. Voor appartementsgebouwen vanaf 5woongelegenheden worden de autobergplaatsenverplichtondergrondsvoorzien.

1.10.2BEWONERSPARKERENPERTYPOLOGIE

Iedere woongelegenheid wordt, los van het openbaardomein,voorzienvan2individueleparkeerplaatsen.Bij de grote kavels en de kleine kavels zijn de percelendermate gedimensioneerd dat het steeds mogelijk isnaast een inpandige parkeerplaats, nog minstens éénparkeerplaatstevoorzienvoorofnaastdewoning.Opdegrondgebondenwoningengeschakeldrondomhetwoonerfwordenuitgerustmeteeninpandigeparkeerplaatsenkande tweedeplaatsopgevangenworden inopen luchtophet erf zelf. De integratie van deze parkeerplaatsen ophet erf gebeurt zodanig dat de in- en uitrit van iederewoningvrijblijft,ervoldoenderuimteisvoorhetkruisenvan2wagensendeparkeerplaatsengeclusterdwordenmethetoogophetbehoudvanderuimtelijkekwaliteitvanheterf.Aangezientypologieënmetgestapeldwonenvolledigonderdenoemermeergezinswoningenvallen,isdeparkeerverordeninghieropvantoepassingenwordendeparkeerplaatsenondergrondsvoorzien.Inopenluchtkanopbeperkteoppervlakteplaatsvoorzienwordenvooreen eventuele tweede wagen.

1.10.3BEZOEKERSPARKEREN

Het bezoekersparkeren wordt opgevangen in deerfstraten. Deze zijn, zoals hoger beschreven,voorzien van parkeerstroken alternerend aan beidezijden van de straat, die telkens plaats bieden aan 2tot 6 parkeerplaatsen. Deze inrichting laat toe 126parkeerplaatsen te voorzien verspreid over de 3woonwijken.Wanneerdezewoonwijkeningevuldwordenaan een dichtheid van 15 woningen/hectare, zullen erom en bij de 300wooneenheden gerealiseerdworden,waardoorderatiovanhetbezoekersparkerenuitkomtop0,4parkeerplaatsenperwoning.

referentieparkerengrotekavels

referentieparkerenkleinekavels

referentieondergrondsparkeren

referentieparkerenwonentussenhetbos

39

2 BIOTOOPOPPER-VLAKTEFACTOR


2 BIOTOOPOPPERVLAKTEFACTOR

2.3 EISEN (STREEFWAARDEN GEBRUIKT IN BERLIJN CENTRUM)

GEBRUIK BESTAAND NIEUWBOUWWoongebied 0,30-0,60 0,60Gemengdprogramma 0,30 0,30Centrumfunctie 0,30 0,30PubliekeVoorzieningen(cult/soc) 0,30–0,60 0,60Scholen 0,30 0,30Kinderopvang 0,30–0,60 0,60Technischeinfrastructuur 0,30 0,30

Deze streefwaardenwerden ontwikkeld voor de binnenstad van Berlijnen dienen bijgevolg herzien teworden infunctievandeminderstedelijkecontextvanhetprojectLo2020.Omwillevandespecifiekegroenecontextvandenieuwewoonwijkenzullenbovenstaandestreefwaardenwaarschijnlijkietsverstrengdkunnenworden.

Meerinformatieoverdezebiotoopoppervlaktefactorkanteruggevondenwordenopvolgendewebsites:

http://app.leefmilieubrussel.be/handleiding_duurzaam_gebouw/(S(lfknwla5raq0y44550wpf2zg))/docs_NL/TER05_NL.pdf

http://www.stadtentwicklung.berlin.de/umwelt/landschaftsplanung/bff/download/Auszug_BFF_Gutachten_1990.pdf

http://www.stadtentwicklung.berlin.de/umwelt/landschaftsplanung/handbuch/de/biotopflaechenfaktor/index.shtml

43

3 DUURZAAMHEIDSTOETS

45

3.2 DUURZAAMHEID OP NIVEAU GROOT-SLEDDERLO3.2.1 ECOLOGISCHEKWALITEIT

B E S C H E RM E N VA N WA A R D E V O LE C O L O G I S C H G E B I E D

De inplanting van de nieuwe woonontwikkelingen inSledderlowilderuimtelijkeisolatievanNieuw-Sledderlodoorbrekenendesocialeeneconomischedraagkrachtvan het hele gebied vergroten, vandaar dat gekozenis voorde locatie langsde steilrand vanhet Kempischplateau.Ditheeftineersteinstantieeenaantalnegatievegevolgenvoorhetecologischelandschap: - natuurlijkeopenruimte,biologischwaardevol,wordtingenomenvoorwoonontwikkeling

- de inplanting zorgt echter voor een grotereversnipperingvanhetcontinuebosgebied

- ecologischeverbindingenwordendoorsneden

Omhieraan tegemoet te komen, zijn enkele treffendemilderende maatregelen getroffen. De woonwijkenworden namelijk zo ingeplant dat de 3 verschillendetypesbiotopenendebijhorendehabitatsdieaanwezigzijn binnenhetprojectgebiedbewaardblijvenen zelfsverderwordenversterkt: - bovenlokalecorridortussenHaspengouwendeHogeKempen

• reserveren van een corridor met een minimalebreedtevan130m

• bewarenvanvoldoendebosvoordemigratievandierendieopenruimtenschuwen

- Hei-enMeibos • inzettenopdewerkingvandehabitatalsgeheel:bijzondere aandacht voor het oversteken vanwegenendedoortochtdoorheenwoonwijken

- heideengraslanden • beschermen van deze bijzondere open ruimte:woonwijken worden volledig buiten deCaetsbeekvalleiingeplant

• binnen de open ruimte onder dehoogspanningsleiding worden enkele bossagestoegevoegd ifv van de oversteek van dieren diemigreren doorheen de bovenlokale corridor enopenruimtenschuwen

De verlegging Oosterring zorgt bovendien voor decreatievaneendoorlopendegroenbuffervan40à50mbreed tussen het industriegebiedGenk-Zuid enGroot-Sledderlo.

V E R H O G E N VA N D E B I O D I V E R S I T E I T

In het bosgebied wordt selectieve kap ingezet alsinstrument voor een hogere biodiversiteit, aangeziendoor het selectief kappen van naaldhout loofhout dekanskrijgtomdoortegroeien: - dezetechniekwordt ingezetvoordegroengebiedenbinnendewoonwijken,degroencorridorstussendewoonwijkenendeNZ-padenvanhetcentraalparkbos

- Hei-enMeibosiseenhistorischijlbos.Deselectievekapcreëertopnieuwdeconditiesvooreengroeivanhet aanbod heide (herstellen historische situatie),vooreendiversificatievanhetbomenbestandeneenmeerkwalitatievehabitatvoordierenpopulaties(diezo kunnen toenemen in aantal),wat een verhogingbetekent van de biodiversiteit van zowel fauna alsflora

3.2.2 ECONOMISCHEKWALITEIT

E C O N OM I S C H E WA A R D E O N TW I K K E L I N G

Een duurzaam project draagt ook op een kwalitatieveen positieve manier bij aan de economischewaardeontwikkeling van de omgeving zodat heteen economische meerwaarde betekent, zoals eenversterking of vergroting van de arbeidsmarkt of deondersteuning van al bestaande economische functiesindeomgeving: - door het toevoegen van 600 nieuwe woningenbinnen kwalitatieve woonomgevingen kunnennieuwe bewoners aangetrokken worden in Groot-Sledderlo. Er wordt hierbij ingezet op een breedwoningaanbod,datvoldoendeaandachtschenktaandevestigingsvoorwaardenvooreenfinancieelsterkerpubliek.Opdezemanierwordteenruimtegecreëerdvoor het vergroten van de draagkracht van nieuwevoorzieningenenhet al bestaandehandelsapparaatinkernOud-Sledderlo.

- doorde strategische inplanting vandewoonwijken,hetcreërenvaneensterkelandschappelijkestructuurals basis voor een kwalitatieve woonomgevingen de omvorming van het bestaande bos tot eenrijker ecologisch bosbestand, verhoogt de woon-en leefkwaliteit van Groot-Sledderlo als geheel enkrijgt de wijk een nieuwe identiteit en uitstraling.Deze brengt een heropleving van Oud en Nieuw-Sledderlo met zich mee en stabiele economischewaardeverhoging van de wijken, terwijl ook eendiverserpubliekaangetrokkenzalworden.

- Sledderlo behoudt zijn karakter als woonweefselmet een duidelijke sociale inslag. Anderzijds is hetvan belang dat de nieuwe woonontwikkelingen economisch haalbaar en marktconform blijven enoplangetermijnzelfredzaamkunnenoverleven.Driescenario’s zijnmogelijk: een evenwichtige verdelingvan 20% sociale woningen in alle ontwikkelingen



(economischminst plausibel), een concentratie vanalle sociale woningen in Nieuw-Sledderlo en geenin de nieuwe wijken (sociaal discutabel) of eencompromisverdeling zoals bijvoorbeeld 5-95% (lijktmomenteel meest haalbaar en combineert socialespreidingmetmarktconformiteit)

I N V E S T E R I N G S E F F I C I Ë N T I E

Publieke investeringen in een project moeten op eenverantwoorde wijze gebeuren zodat de ingezettemiddelenineengezondeverhoudingstaantotdenettomeerwaarde (economisch, maatschappelijk,…) die hetprojectoverzijnvolledigelevensduurzalopleveren. - hetmasterplanLO2020vereisteenbetrekkelijkgroteoverheidsinvestering op een redelijk korte termijn.DezezorgterechtervoordatdeGroot-Sledderlooplange termijn zonder grootschalige ondersteuningvoort kan (aangezien de draagkracht vergroot ensocialeproblemenafnemen).Ditisindeeersteplaatseen grote meerwaarde voor de buurt zelf, maarimpliceerttevensdatdebelastingvandewijkvoordelokaleoverheidingrotematezalafnemen.

- om investeringsrisico’s te laten dragen door dieactoren die hiervoor het beste geschikt zijn,wordt gekozen voor een PPS-constructie (zie notaaddendum,hoofdstuk4)

3.2.3 SOCIO-CULTURELEKWALITEIT

G EM E N G D E S T R U C T U R E N E N A A N B O D

Om Groot-Sledderlo sociaal zo inclusief mogelijk temaken, is het belangrijk dat de structuren en hetaanbod divers zijn. Hierbij speelt zowel het woon- enarbeidsweefsel een rol als het aanwezige of geplandeprogramma aan culturele, commerciële en publiekevoorzieningen. - de nieuwe woonontwikkelingen laten toe om hethuidig aantal sociale woningen in Nieuw-Sledderlote verspreiden over Groot-Sledderlo (in de nieuwewoonwijken langsheendewijklusen indekernvanOud-Sledderlo), waardoor het sociaal stigma vanNieuw-Sledderlodoorbrokenkanworden

- de aanwezigheid van een kwalitatief en gemengdprogramma in de bestaande kern, verbetert dewoonkwaliteitinGroot-Sledderlo

- een typologische diversificatie (van kleine tot grotekavels,vaneengezinswoningen,overappartemententot seniorenflats) bij de invulling van de nieuwewoonontwikkelingen zet in op een optimale socialemix

- depubliekefunctiesenvoorzieningenhangenopaande wijklus (die de centrale en gemeenschappelijkestructuur van Groot-Sledderlo vormt), waardoor zenietenkeleengoedebereikbaarheidenzichtbaarheidgenieten maar zich ook richten naar alle inwoners

van Groot-Sledderlo, en zelfs op termijn eenaantrekkingskracht op een groter schaalniveaukunnenuitoefenen

- de nieuwe woonwijken zoeken aansluiting metTerboekt, dit biedt namelijk de kans omde nieuwewoonwijkenreedsineeneerstefaseteontwikkelen,losvanhetstigmavanNieuw-Sledderlo,wateensterkeinvloedzalhebbenophetpubliekdataangetrokkenwordtindezenieuwewijken

L E E F B A A R H E I D E N G E Z O N D H E I D

Hoehogerde leefkwaliteit indewijkenhoegezonderdeomgeving,hoegroterdekansdatmensenergelukkigzullen worden en zich ook op lange termijn aan deomgeving willen binden. De natuurlijke omgeving vanSledderlodraagthierinbelangrijkematetoebij. - denieuwewoonwijkenaanwijkluswordeningeplantop voldoende afstand van de geluidshinder enluchtvervuiling t.g.v. industriegebied Genk-Zuid.Daarbij bevinden de nieuwe woonwijken zicheveneens buiten de veiligheidszone van 750m, dieafgebakend werd rondom Genk-Zuid binnen hetruimtelijkveiligheidsrapportopgemaaktinhetkadervan de ontwikkeling van het Economisch NetwerkAlbertkanaal.

- een sterke landschappelijke structuur met ruimtevoor een aantrekkelijk recreatief aanbod zorgt vooreengezondeenaangenameleefomgeving

3.2.4 RUIMTELIJKE KWALITEIT

S L I M M E L O C A T I E

Zoals eerder aangehaald is de locatie van nieuwewoonontwikkelingengekozenopbasisvaneenintegralevisie waarbij zowel de versterking van de socialedraagkracht,devergrotingvande stedenbouwkundigeintegratie van Nieuw-Sledderlo als het aanbieden vaneen kwalitatieve leefomgeving voor alle bewonerscentraalstonden.Dathiervoorbijkomendeopenruimteontwikkeldwordtennietvoordemeerecologischeoptievan een compacte stedelijke ontwikkeling is gekozen,wordtechteropgevangendoordewijkenlandschappelijkte integrerenbinnendebestaande fysische structurenenecologischecorridors(zieecologischekwaliteit).

S T E D E N B O UW KU N D I G E I N T E G R AT I E

DoordeaanlegvandewijklusalsnieuwekapstokvoorGroot-Sledderlo waarlangs de bestaande en nieuwewoonwijken ingeplant worden, krijgt de locatie vanNieuw-Sledderlo een nieuwe ruimtelijke logica die dewijkuithaarisolementhaaltendemogelijkheidcreëertom het stigma van de wijk te doorbreken. Door denieuwewoningenniettevoorzienbinnendegeplandeverkavelingen in Oud-Sledderlo blijven de intrinsiekekwaliteiten van het bestaandwoonweefsel in de kernvan Oud-Sledderlo bewaard. Beide gehuchten danken

47

hun bestaande woonkwaliteit immers in grote mateaandeprivatetuinenenhetuitzichtoveropenvelden,gelegen tussen het woongebied en het bos, waarbijhetbosgebiedaandehorizonalseenwaardevoldecorervarenwordt.

V E R B L I J F S KWA L I T E I T

Dewoonwijken kennen een grote ruimtelijke kwaliteitomwillevandeuitgesprokenrelatiemethetlandschapenhetgroen.

3.2.5 TECHNISCHEKWALITEIT

M O B I L I T E I T

In een duurzamemobiliteitwordt het S.T.O.P.-principegevolgd,waarbijdevoetgangerprimeert,gevolgddoordefietser,hetopenbaarvervoerenpasals laatstehetindividueel gemotoriseerd verkeer. Het zacht verkeerkrijgtdanookeenbelangrijkerolbinnendeontwikkelingvanGroot-Sledderloendenieuwewoonwijken: - via de wijklus wordt een verkeersveilige verbindinggelegd met het centrum van Oud-Sledderlo voorfietsersenvoetgangers

- de paden doorheen het centrale bospark vormenshortcuts vanuit Nieuw-Sledderlo en de nieuwewoonwijken naar de school- en sportinfrastructuur,die het zacht verkeer binnen Groot-Sledderlostimuleren

- de woonwijken sluiten aan op de bestaandebospaden.Opdezemanierwordthetgebruikvandezepaden,dietotnutoeonbekendterreinvoormensenvan Sledderlo omwille van slechte bereikbaarheid,gestimuleerd.

- aandebuitenzijdevandewijkenwordtdeparkwegtoegevoegd, zijndeeenonverhardfiets- envoetpaddat alle nieuwe woonwijken vanaf Nieuw-Sledderlotot Terboekt met elkaar verbindt en het recreatieffiets-enwandelaanbodbijkomendversterkt

Doordewoonwijkentevoorzien langsheendenieuwewijklusontstaatdemogelijkheidtothetcreërenvaneenperformantebusverbindingdiedebestaandeennieuwewoonwijken met het centrum van Genk verbindt.Daarnaast is de bereikbaarheid van alle woningen enfuncties per auto gewaarborgd, maar zonder dat deauto in het ontwerp van de verkeersinfrastructuur debepalendefactorisgeworden.

V E R K E E R S I N F R A S T R U C T U U R

Verharde ruimte wordt, zeker in een natuurlijkeomgeving als die van Sledderlo, best zo veelmogelijkvermeden – hoewel verkeersinfrastructuur een zekereverhardingvereist,isdaaromgekozenvooreenabsoluutminimaalprofiel. - dewegenisdieecologischecorridorsdoorsnijdtkrijgteenaangepastprofiel,waarbijdeoversteekbaarheidvoordierenopdrieniveaus(onder,overenbovende

wegenis) gewaarborgd blijft. De uitwerking van deprofielenkanworden teruggevonden inhet rapportecologischecorridors.

- de nieuwe wegenis infiltreert het hemelwatermaximaal in de bodem. Bij piekcapaciteiten wordtovertolligregenwateropgevangendooreenriolering,diehetwater afvoert naarde groencorridors endeCaetsbeekvallei,waarhetkaninfiltreren.

- het profiel van de wijklus neemt een dubbeleverbindende functie op, namelijk zowelverkeerskundigalsecologisch

• profiel in functie van de doortocht vanpersonenwagens, busverkeer en beperktvrachtverkeer binnen een verkeersregime van 50km/u.

• gemotoriseerdverkeerwordtgescheidenvanhettraagverkeer

• beveiligde oversteekplaatsen voor traag verkeerterhoogtevandeaansluitingenvanderandwegen.

• profiel wijzigt ter hoogte van de ecologischecorridor: zelfde verkeerscapaciteit, maar meteen minimale verharding en een maximaleoversteekbaarheidvoordieren.

3.2.6 PROCESKWALITEIT

D R A A G V L A K E N B E T R O K K E N H E I D

De duurzaamheid van een project wordt voor eengrootdeelbepaalddoordematewaarinhetaanvaarden ondersteund wordt door de directe betrokkenen– bewoners, gebruikers, beleidsvoerders, etc.Participatie isdanook steedseenwezenlijkonderdeelvan hetmasterplan geweest. Het volledige doorlopenparticipatietraject staat beschreven op volgendewebsite: http://www.kenniscentrumvlaamsesteden.be/samenwerken/pa r t i c i pat i e / in te res sante%20participatietrajecten/Masterplan/Pages/default.aspx

P L A N N I N G S P R O C E S E N O R G A N I S A T I E

Deweg van eerste visievormingover ontwerp tot aandeuiteindelijkerealisatieiseenandercruciaalelementrichtingduurzaamheid.Naasthetbelangvanvoldoendedraagvlak komt hier ook de inhoudelijke aanpak aanbod, dewijzewaarophet project tot stand komt, hoehet in de ruimereplanningscontext ingepastwordt enhoedeprocesorganisatiewordtaangepakt: - projectdefinitieopgemaaktdoorOSA–KULeuven - selectieprocedureontwerpteamdmvOpenOproep - integrale planning: integratie in bestaandeplanningskader, rekening houdend metbeleidsdoeleinden

- sterkesturingvanuitdelokaleoverheid

Meer informatie over participatie en organisatie is tevindeninhetaanvraagformulier.



3.3 DUURZAAMHEID OP NIVEAU VAN DE WOONWIJKEN3.3.1 ECOLOGISCHEKWALITEIT

E C O L O G I S C H E C O R R I D O R S

Om de continuïteit van het natuurlijk gebied rond denieuwe woonontwikkelingen te verzekeren, wordenbinnenhetmasterplanecologischecorridorsuitgebouwdlangsheen,tussenéndoorheendewijken. - wijkgroen:samengaanvanhetgebruikvanhetgroendoor de bewoners met de eigenschappen van hetgroen als ecologische verbinding. Het masterplanzetinopeengoederelatietussenhetwijkgroen,hetcentralebosparkenCaetsbeekvallei:

• hetwijkgroenwordtgerealiseerdalsononderbrokengebieden,waaropdeerfstratendoodlopen

• ergaatspecifiekeaandachtnaardeverbindingenter hoogte vandewegenis, zodat de ecologischecorridorsdoorlopenoverheendewegenis

• hetwijkgroenwordtniet‘aangelegd’,degebiedenondergaan slechts een selectieve kap van hetbestaandebosbestand,metgrotereopeningenterhoogtevandeerfstraten

B I O D I V E R S I T E I T I N D E B E B O UWD ER U I M T E

Hoewel een woonontwikkeling sowieso een artificiëleomgeving is, betekent dat niet dat er geen ruimtekan zijn voor ecologische elementen. Er zijn diversemogelijkheden om de natuurlijkheid in de gebouwderuimte te stimuleren en zo de biodiversiteit en debiologischeactiviteittevergroten: - extensiefbeheervanhetwijkgroen - bewaren van een minimale hoeveelheid vanhet bestaande bomenbestand binnen iederevoorgeschreven woontypologie, dit telkens op eenspecifiekemanier

• bewarendeelvanhetoorspronkelijklandschap • groenekarakterwijk • juridischverankerdinhetRUP

- toepassenvanBiotoopOppervlakteFactor • factor die de verhouding weergeeft tussen‘natuur-actieve’ oppervlakte en de totalebodemoppervlakte

• flexibeleeisdienietingrijptindeontwerpvrijheidendiediverseoplossingentoelaat

• basisprincipes: verhoging evotranspiratie vande bodem, verhoging van de opname van stofen vervuiling door vegetatie, betere afvoeringen opname van regenwater in het grondwater,scheppenvanleefruimtevoorplantenendieren

• streefcijfer:0.7(nadertebepalen) • eveneensjuridischverankerdinhetRUP

S T E D E L I J K M E TA B O L I S M E

Steden(plekkenwaarmensenwoneninhetalgemeen)hebbennet als andere verzamelingen van organismeneendefinieerbaarmetabolisme,bestaandeuitdestroom(in enuit) vanproductenen grondstoffendie nodig isvoor het welbevinden van de bewoners. Ecosystemenin de natuur, zoals bijvoorbeeld een bos, bezitten eencirculairmetabolisme, waarbij alles wat geproduceerdwordt(deoutput)tegelijkvoedsel(deinput)wordtvoornieuwe processen en zo de continuïteit van leven inhetecosysteemverzekert.Stedenhebben indeeersteplaatseenlineairmetabolisme,waarbijweinigaandachtbesteed wordt aan waar producten vandaan komenenwaarhetafvalnadienheengaat.Omdit anders tebenaderen, zijnerverschillendeelementenuitgewerktin de nieuwe woonwijken: - grondbalansgeslotenhouden - energie-efficiëntie: nieuwbouw en groterenovatiewerken door/in opdracht van de stad enprojecten, die ontwikkeld worden op gronden ineigendomvandestad,voldoenvanaf1januari2012aan een E30-eis

- duurzame energieproductie: de bosrijke omgevingen de grote hoeveelheid bomen in de wijk zelfmaken dat photovoltaïsche cellen onvoldoenderendement zullenhalen,ookwindenergie is indezecontextonrealistisch.Opgebouwniveaukanweleenprogrammaopgezetwordenomwarmtepompenendeaankoopvangroeneelektriciteittepromoten

- waterbeheer:wegenis en publieke ruimtewordt zoontworpen dat regenwater natuurlijk afvloeit en indebodemkandringen.Derioleringdientslechtsvoorhetopvangenvanpiekcapaciteiten,ditwaterwordtafgevoerdnaardeCaetsbeekvallei.HetgebruikvandeBiotoopOppervlakteFactorzetookaanomopdakenregenwaternatuurlijkoptevangenenafteleiden.DeinstallatievaneenhemelwaterputopgebouwniveauwordtbovendiendoordeVlaamseoverheidopgelegdvoorallenieuwbouwprojecten.

- dewegenisiszoontworpendathetmateriaalgebruikzo minimaal mogelijk is en duurzame materialenwordenverkozen

3.3.2 ECONOMISCHEKWALITEIT

E C O N OM I S C H E WA A R D E O N TW I K K E L I N G

- De investeringen inkwalitatievegroeneruimten,ditzowel door private eigenaars als door de overheiddragenbij aandealgemenekwaliteit endewaardevan de wijk.

- Het voorzien van eerder lage woningdichtheidbeantwoordt aan de vestigingsvoorwaarden voorjonge tweeverdieners die op zoek zijn naar woningmet ruime tuin in een kwalitatievewoonomgeving.Ditbiedtmogelijkhedenvoorhetaantrekkenvaneenfinancieelsterkerpubliek.

49

- Hetweren van handel en horeca in dewoonwijkenversterkt het handelsapparaat van Oud-Sledderlo.Zelfstandigen en kantoren zonder loketfunctie zijnwel(inbeperktevorm)toegelaten.

I N V E S T E R I N G S E F F I C I Ë N T I E

- De woningen kunnen op verschillende manierenop de markt worden gebracht: koopwoningen,huurwoningen, koopkavels, projectontwikkeling perwoonveld,…

- De keuze voor de ontwikkeling van verscheidenebasistypologieën

• zorgt voor flexibiliteit (kwalitatieve ontwikkelingmogelijk zowel op korte als op lange termijn,waarbijdetypologieënsteedskunneninspelenopvraagenaanbod)

• creëert vrijheid naar architectuur op maat bijprojectontwikkeling

- De inrichting van de wegenis in functie van deecologische corridors zorgt slechts voor beperktemeerkostbijaanleg,enbiedtlagereonderhoudskostenoplangetermijn:

• aanleg: beperkte materiaalkost: smaller profiel, minder materiaal,slechts1enkeleriolering amfibietunnelszijnstandaardbetonnenelementen

• onderhoud: slechts1rioleringteonderhouden extensiefbermbeheer afwezigheidtechnischeingrepen(zoalspompen)

3.3.3 SOCIO-CULTURELEKWALITEIT

G EM E N G D E S T R U C T U R E N E N A A N B O D

Hetgevarieerdtypologischwoningaanbodvan5gangbarebasistypologieën (grondgebonden eengezinswoningenopgroteofkleinekavelen3uiteenlopendevormenvangeschakeld/gestapeld wonen) speelt in op de wensenvan verschillende doelgroepen waardoor een goedesocialemixbekomenkanwordenindewoonwijken.

L E E F B A A R H E I D E N G E Z O N D H E I D

Binnen de wijken wordt ingezet op een maximaleverblijfskwaliteit. - opbouw van de wijk: creëren van 1 enkeleontsluitingswegmeteenverkeersregimevan30km/uwaarop enkel doodlopende woonstraten aantakkendieeenverblijfskarakterkrijgen

- de wijken kennen een groot en divers aanbodaan groen, dat voor alle inwoners van de wijkbereikbaar is (privaat groen, semi-publiek groen engemeenschappelijkgroen)…

- decollectievevoorzieningen(wijkgroen,semi-publiekgroen)vormenontmoetingsplekkenenversterkendesocialegemeenschap

- door de ontwikkeling per woonveld te voorzien, is

het mogelijk dat een groep individuele eigenaarszich organiseert en gezamenlijk ontwikkelt (cfrBaugemeinschaft in het Duitse Freiburg). Op dezemanier ontstaat er een sterke vorm van socialecohesie.

3.3.4 RUIMTELIJKE KWALITEIT

Landschappelijkeintegratie&integratievanlandschapDewoonwijkengaanderelatieaanmethetlandschap,zonder te raken aan de bovenlokale corridor en deCaetsbeekvallei. Daarnaast worden de wijken ook zelfopgebouwdaandehandvaneenlandschappelijkframe. - vormgeving wijk ifv bovenlokale corridor, deecologische corridors tussen de wijken en de randvan het Kempisch Plateau die de grens van deCaetsbeekvalleibepaalt

- creëren van volwaardige ecologische corridorsdoorheen dewijken, die eveneens de rol opnemenvanwijkgroen

- grotecontactoppervlakkentussenhetwoonmilieuenhetlandschap

- ontwikkelen van gevarieerde wijken enwoontypologieën,steedsbinnenhetconcept‘woneninhetgroen’

- groot aanbod aan diverse groene ruimten (privaat,semi-publiek,gemeenschappelijk)

B E E L D KWA L I T E I T

Bij de ontwikkeling van de woonwijken wordt groteaandacht geschonken aan de beeldkwaliteit. Ditgebeurt onder andere door het opleggen van eenbeeldkwaliteitsplan bij de ontwikkeling van eenwoonvelddooreenprojectontwikkelaar.Bijkomende maatregelen zijn mogelijk, bijvoorbeeldhetopstellenvaneenpoelvanarchitectendoordestadGenkwaaruitprivatepersonenkunnenkiezenvoorderealisatie van hun woning. Dit kan voor de stad eengarantiebetekenenvoordekwaliteitenvandearchitectendecoherentievandearchitectuurbinnenéénwijk.



3.3.5 TECHNISCHEKWALITEIT

M O B I L I T E I T

Dewijken kennen een goede ontsluiting via openbaarvervoer.Iederewoonwijkenbeschiktovereenhalteopwijklus,bereikbaarheidvandehaltevoorzachtverkeerisgewaarborgdviahetwijkgroenofderandwegen.De randwegen zetten in op verkeersveiligheid en derelatiemethetlandschap - verkeersregimevan30km/u:gemengdverkeer - minimaal profiel (vrachtwagens krijgenuitwijkingsmargevan1minhalfverharding),

• minimalehoeveelheidmaterialen • minimaleimpactopdeomgeving

- ter hoogte van het wijkgroen wijzigt het profiel ifvde verbindende werking tussen de habitats. Dezeverbinding wordt gemaakt op 3 niveaus: onder deweg,overdeweg,bovendeweg.(Voordeuitwerkingvandeprofielen:zierapportecologischecorridors.)

De erfstraten zetten in op verkeersveiligheid,verblijfskwaliteitenbereikbaarheid - lopendoodopwijkgroen:realisatievanverkeersluwewoonstraten

- erfinrichting - parkeerstrokendiehetbezoekersparkerenopnemenineenwaterdoorlatendeverharding(halfverharding):minimalefootprint

- max30km/u.

3.3.6 PROCESKWALITEIT

PlanningsprocesenorganisatieAangezien de ontwikkeling van de nieuwe woonwijken op een langere termijn gepland staat, werd er op ditogenbliknoggeenplanningsprocesenprocesorganisatieuitgezet.

COMPLEXE STADSPROJECTEN

Documents

Transcript of COMPLEXE STADSPROJECTEN