CENTRE FOR POLICING AND SECURITY vz activiteiten CPS 2016.pdf · Maatschappij en Veiligheid en...
Transcript of CENTRE FOR POLICING AND SECURITY vz activiteiten CPS 2016.pdf · Maatschappij en Veiligheid en...
CENTRE FOR POLICING AND SECURITY vzw
EINDACTIVITEITENVERSLAG 2016
(JANUARI 2016 - DECEMBER 2016)
1
Inhoud
1 STRUCTUUR vzw 3
1.1 ALGEMENE VERGADERING 3
1.1.1 Leden dd. 06/12/2016 3
1.1.2 Vergaderingen 5
1.2 RAAD VAN BESTUUR 5
1.2.1 Leden dd. 06/12/2016 6
1.2.2 Vergaderingen Raad van Bestuur 7
2 Werking CPS 9
2.1 Lokale politie 9
2.2 Lokaal integraal veiligheidsbeleid 10
2.3 Federale politie 11
2.4 Evenementen- en crisisbeheer 11
2.5 Inspectiediensten en fraudebestrijding 12
2.6 Innovatie en veiligheid – INNOS 12
2.7 Publiek-private samenwerking (PPS) 13
3 Activiteiten CPS 2016 13
3.1 STUDIEDAGEN EN SEMINARS 13
3.1.1 Studiemiddag “ Cahiers op de campus” ism Universiteit Leiden en Stichting
Maatschappij en Veiligheid: “Verantwoording en politie” 14
3.1.2 Coproductie:e Crisiscentrum –CPS: studiedag: “10 jaar noodplanning – Wat heeft
het KB van 16/02/2006 in de praktijk veranderd? “ 14
3.1.3 Coproductie CPS-vzw De Huizen : Studiedag “ Community Oriented Custody: van
gevangenis naar detentiehuis?” 14
3.1.4 Coproductie CPS-School voor Bestuursrecht (SBR): Studiedag “ Domiciliefraude” 15
3.1.5 CPS-studiedag: “Accountability en politie” 15
3.1.6 CPS-studiedag “Groen, een taak voor blauw?” 16
3.1.7 Studiemiddag “ Cahiers op de campus” ism Universiteit Leiden, Stichting
Maatschappij en Veiligheid en Avans Hogeschool: “Groene criminologie en
veiligheidszorg” 20 april 2016, Avans Hogeschool, Den Bosch 16
3.1.8 CPS-studiedag: “Recherchemanagement: gewonnen voor de zaak” 16
3.1.9 Coproductie ism FOD Binnenlandse Zaken “Radicalisering aanpakken: nu of
nooit!” 31 mei 2016, Stadhuis Vilvoorde 17
3.1.10 Studiemiddag Cahiers op de campus: Studiemiddag “Criminele organisaties en
organisatie-criminaliteit” 8 september 2016, 13.00 – 17.00 uur, Campus Erasmus
University Rotterdam 17
3.1.11 CPS-studiedag: "Wegwijs in Organisatiecriminaliteit: tipje van de witteboorden
opgelicht" 17
3.1.12 Studiedagen: “Politie en geestelijke gezondheidszorg: gedeelde zorg(en)?” 18
3.1.13 CPS-Studiedag "Omgaan met potentiële agressie: verzorgen of bedwingen?" 18
3.1.14 CPS-studiedagen: "Salduz+ en Potpourri II: ingrijpende wijzigingen voor de
politiepraktijk" 19
3.1.15 CPS-coproductie: "Hoe omgaan met familie van geradicaliseerde personen?" 19
3.2 LEZINGEN EN DEBATTEN 19
3.2.1 Debatavond met Professor James Sheptycki: "Let’s talk about information flows
in policing" 19
3.2.2 Interne infosessie over (Europese) subsidiefondsen 24 oktober om 13u30,
Politiehuis Wemmel Een initiatief van de studielijn ‘LIVB’. 20
3.3 OPLEIDINGEN 20
2
3.3.1 Cursus analyse van schriftelijke verklaringen (SCAN): 3-daagse basiscursus:
Basiscursus: 27-29 september 2016 Piloot: Marc Bockstaele 20
4 PUBLICATIES 21
4.1 Cahiers Politiestudies 21
4.2 Reeks Veiligheidsstudies 22
5 PERSONEEL 23
6 FINANCIËN 23
3
1 STRUCTUUR vzw
1.1 ALGEMENE VERGADERING
Leden van de algemene vergadering van de vzw zijn lid van het CPS. Leden treden vrijwillig toe
en dragen bij tot de realisatie van de missie op vrijwillige basis. Zij zijn bereid belangeloos op te
treden als werkende leden. Zij treden toe in persoonlijke naam en vertegenwoordigen geen
instellingen, noch organisaties of belangengroepen.
Het CPS huldigt het principe dat de leden ervan zich vrij kunnen uitdrukken. Dit betekent dat zij
in persoonlijke naam opinies kunnen verwoorden of verdedigen. Alle overige leden dienen
hiermee respectvol om te gaan. Anders gezegd wordt in de schoot van het CPS geen rekening
gehouden met hiërarchische verhoudingen die erbuiten mogelijkerwijs spelen.
Kortom, het CPS moedigt iedereen die de missie ervan wenst te onderschrijven aan om zich
actief in te zetten voor de realisatie van deze missie en dit wars van enige hiërarchische geleding
waarin men zich ook moge bevinden buiten de context van het CPS.
De rol en functie van de algemene vergadering betreft een algemene “werk”-vergadering,
waarbij de voorstellen voor de diverse initiatieven initieel worden toegelicht, voorgesteld en
goedgekeurd. Hier worden tevens de concrete uitvoering van die werkplannen en de inbreng
van de leden afgesproken. Deze algemene vergadering vervult dus een functie waaruit het
daadwerkelijk engagement en de betrokkenheid blijkt van de leden bij de werking van de vzw.
Daarnaast wordt de Algemene Vergadering minstens jaarlijks bijeengeroepen om een aantal
belangrijke beslissingen te nemen die de wet voor dit orgaan uitdrukkelijk voorbehoudt, o.a. de
goedkeuring van het budget en van de financiële rekeningen. In de algemene vergadering
zetelen eveneens van de lokale en de federale politie en academici.
1.1.1 Leden dd. 06/12/2016
Allaerts Dirk, Hoofdcommissaris, Federale Politie, Commissariaat-generaal
André Marc, Commissaris, Dienstchef Federale Politie, DGA/DAO/BIO
Bauwens Tom, Postdoctoraal onderzoeker, Vrije Universiteit Brussel, Vakgroep Criminologie
Bloeyaert Marc, ere Hoofdcommissaris, Gewezen directeur West-Vlaamse Politieschool
Bockstaele Marc, Gewezen Hoofdcommissaris, Federale Gerechtelijke Politie Gent
Boddin Johan, Commissaris, Politiezone Deinze-Zulte
Bombeke Chris, Directeur Risk-Compliance and Quality BELUX, Manager Internal Security
BELUX, Securitas NV
Broekaert Tom, Hoofdcommissaris, Federale Gerechtelijke Politie, DJSOC
Bruggeman Willy, ere-Hoofdcommissaris, Voorzitter Federale Politieraad, Professor,
verbonden aan BeNeLux Universitair Centrum
Brugghemans Bert, Majoor, Brandweer Antwerpen
Ceuppens Gunter, Beleidsadviseur ‘Veiligheid’, Cel Strategische Ondersteuning (CSO)
– Diensten van de Voorzitster van het Directiecomité, FOD Binnenlandse Zaken
Cloet Barbara, Hoofdcommissaris Korpschef Politiezone Noorderkempen
Collier Alain, Hoofdcommissaris, Politiezone Sint-Niklaas
Cools Marc, Hoogleraar, Universiteit Gent, Vakgroep Criminologie, Strafrecht en Sociaal Recht
en Vrije Universiteit Brussel, Vakgroep Criminologie
Crispel Mark, Hoofdcommissaris, Korpschef Politiezone Zennevallei, VICEVOORZITTER CPS
D'haese Wim, Hoofdcommissaris, Korpschef Politiezone Haacht
De Bie Bart, Partner, i-Force
De Bolle Catherine, Hoofdcommissaris, Commissaris-generaal van de federale politie
de Hert Paul, Docent Vrije Universiteit Brussel en Universiteit Tilburg
De Kimpe Sofie, Docent Vrije Universiteit Brussel, Vakgroep Criminologie
4
Decuyper Ronny, Beleidsmedewerker Federale Politie, CSD Gent
Depuydt Leen, Attaché, Alg. directie Crisiscentrum, Noodplanning, FOD Binnenlandse Zaken
Demaree Chaim, Wetenschappelijk medewerker, Vrije Universiteit Brussel, Vakgroep
Criminologie
Denolf Johan, Hoofdcommissaris, Gewezen Directeur DGJ-DJF, Federale Politie
De Pauw Evelien, Assistent, doctoral researcher, Universiteit Gent, Fac. Economie en
Bedrijfskunde, Vakgroep Handelswetenschappen en Bestuurskunde
De Vlieger Stanny, Hoofdcommissaris, Gerechtelijk Directeur, Federale Gerechtelijke Politie
Antwerpen
Devroe Elke, Associated professor of Criminology, Leiden Law School - Institute for Criminal
Law & Criminology
Dormaels Arne, Dr. Assistent, Hogeschool Gent, Fac. Economie en Bedrijfskunde, Departement
Handelswetenschappen en Bestuurskunde
Duchatelet Alain, gewezen Directeur-generaal Federale Politie, VICEVOORZITTER & DIRECTEUR
CPS
Easton Marleen, Hoofddocent Opleiding Bestuurskunde, Universiteit Gent, Fac. Economie en
Bedrijfskunde, Vakgroep Handelswetenschappen en Bestuurskunde
Franceus Frank, Directeur Dienst Enquêtes, Vast Comité I
Haenen Wim, Federaal Gezondheidsinspecteur van Antwerpen | Celhoofd Federale
Gezondheidsinspectie Antwerpen, DG Gezondheidszorg, Dienst Dringende Geneeskundige en
Psychosociale Hulpverlening
Hardyns Wim, Docent, Universiteit Gent, Vakgroep Criminologie, Strafrecht en Sociaal Recht
en Universiteit Antwerpen, Veiligheidswetenschappen
Hendrickx Eddie, gewezen Korpschef Politiezone Geel-Meerhout-Laakdal
Huybrechts Peter, Hoofdcommissaris, Adviseur Federale Politie, Algemene Directie van de
Bestuurlijke Politie (DGA)
Keersmaekers Hendrik, Legal Affairs Manager, G4S
Lox Alwin, Hoofdcommissaris, Directeur HRM, Algemene Directie Federale Gerechtelijke Politie
Loyens Kim, Postdoctoraal onderzoeker, Katholieke Universiteit Leuven, Vakgroep Strafrecht,
Strafvordering en Criminologie en assistant professor bij het Departement Bestuur- en
Organisatiewetenschap, Universiteit van Utrecht
Maesschalck Jeroen, Hoofddocent, Katholieke Universiteit Leuven, Vakgroep Strafrecht,
Strafvordering en Criminologie
Ponsaers Paul, Em. Gewoon Hoogleraar Universiteit Gent, Vakgroep Strafrecht, Sociaal Recht
en Criminologie,
Philippaerts Jacques, Hoofdcommissaris, Korpschef Politiezone Lanaken-Maasmechelen
Plasschaert Karen, Commissaris, Verbindingsambtenaar bij de Gouverneur Vlaams-Brabant
Putteman Paul, Hoofdcommissaris, Directeur-generaal Federale Politie, Alg. Directie van het
Middelenbeheer en de Informatie (DGR)
Reynders Diane, Magistraat
Reyniers Dominique, Substituut Procureur des Konings, parket Antwerpen
Scharff Patricia, Beleidsmedewerkster cel "politie" bij Kabinet Jan Jambon, Vice Premier &
Minister van Veiligheid & Binnenlandse Zaken
Tirez Kurt, Hoofdcommissaris, Korpschef Politiezone AMOW
Van Daele Dirk, Gewoon Hoogleraar, KU Leuven, Leuvens Instituut voor Criminologie VOOR-
ZITTER CPS
Van Daele Eddy, Hoofdcommissaris, Korpschef Politiezone Het Houtsche
Van den Bossche Antoinnette, Hoofdcommissaris, Korpschef Politiezone Meetjesland-Centrum
Van Den Broeck Tom, Commissaris-auditor, Dienst Enquêtes, Comité P
Vanderhallen Miet, Docent, Onderzoeksgroep Rechtshandhaving Universiteit Antwerpen en
Capaciteitsgroep Strafrecht en Criminologie Universiteit Maastricht
Vandenbogaerde Ellen, Docent, VIVES Hogeschool Kortrijk
Van Duffel Willy, Kwaliteitscoördinator, Pedagogisch adviseur, GIP
Vanhoyland Peter, Korpschef Politiezone Voer en Dijle
Van Isterbeek Liesbeth, Directeur-coördinator Federale Politie, CSD Halle-Vilvoorde
Van Nuffel Dirk, Hoofdcommissaris, Korpschef, Politiezone Brugge
5
Vanrobaeys Lee, Hoofdcommissaris, korpschef Politiezone Hekla
Van Ryckeghem Dominique, Adviseur Beleidsondersteuning Federale Politie, Commissariaat-
Generaal
Van Walleghem Pim, Substituut Procureur-generaal bij het Hof van Beroep te Brussel
Van Wymeersch Ine, Woordvoerder Parket van de Procureur des Konings te Brussel
Verbist Kelly, Adviseur Politiezone Zennevallei
Verhage Antoinette, Dr. Assistent, Universiteit Gent, Vakgroep Criminologie, Strafrecht
en Sociaal Recht
Verpoort Peter, Division Manager Seris Security
Verwee Isabel, Adviseur, Federale Politie, Alg. Directie van het Middelenbeheer en de
Informatie (DGR)
Vissers Jack, Hoofdcommissaris, korpschef Politiezone KASTZE
Vynckier Gerwinde, vrijwillig wetenschappelijk medewerker, Universiteit Gent,Vakgroep
Criminologie, Strafrecht en Sociaal Recht en forensic auditor bij I-Force
Wauters Eric , adjunct-secretaris Vaste Commissie van de Lokale Politie
1.1.2 Vergaderingen
1.1.2.1 Algemene vergadering 3 mei 2016
1. Goedkeuring van het verslag van de Buitengewone Algemene Vergadering van 13
november 2015.
2. Samenstelling raad van bestuur en algemene vergadering
3. Financiën - Jaarrekening 2015
4. Financiën – stand van zaken Fondsenwerking / structureel partnership
5. Organigram 2016
6. Korte stand van zaken van de activiteiten in chronologische volgorde tot en met 2018
(zie planningsschema) en toelichting door de piloten van de verschillende studielijnen
7. Varia
1.1.2.2 Algemene vergadering 6 december 2016
1. Goedkeuring van het verslag van de algemene vergadering van 3 mei 2016
2. Algemene werking: Opvolging voorzitter op 01/01/2017
3. Samenstelling raad van bestuur en algemene vergadering: benoemingen en ontslagen
4. Financiën: stand van zaken rekeningen
5. Financiën: structureel partnership
6. Publicatiebeleid
7. Korte stand van zaken van de activiteiten in chronologische volgorde tot en met 2018 (zie
kalender en planningsschema) en toelichting door de piloten van de verschillende
studielijnen + voorstel nieuwe thema’s
8. Varia
1.2 RAAD VAN BESTUUR
Het Centre for Policing and Security heeft een raad van bestuur. Deze vergadert maandelijks en
bestaat uit leden van de lokale en federale politie én academici. De samenwerking tussen deze
politiediensten en de academische wereld blijkt dus niet alleen uit de vormgeving en de inhoud
van de georganiseerde activiteiten maar zij zit reeds in de structuur van het CPS verweven.
Het komt de raad van bestuur toe de verschillende mandaten van de bestuursleden te
definiëren. Het gaat minimaal om een voorzitter, een bestuurder financiën, en een bestuurder
verslaggeving.
6
Onder de bestuurders worden, naast de voorzitter, twee ondervoorzitters aangewezen.
Daarnaast werd sinds juli 2012 ook een directeursfunctie toegevoegd. De bestuurders worden
benoemd door de algemene vergadering en de mandaten worden binnen de raad verdeeld. De
raad van bestuur kan voor het behandelen van bepaalde punten om de aanwezigheid verzoeken
van externe experten. De raad van bestuur coördineert de werking van het centrum en doet
voor de concrete uitwerking ervan een beroep op de medewerking van leden van de algemene
vergadering.
De agenda van deze raad van bestuur gaat meer in de richting van interne visievorming als
toetsingskader voor de beoordeling van voorstellen betreffende acties, werkzaamheden zoals
voorgesteld in de bijeenkomsten van de nieuwe algemene vergadering (die een tweetal keer per
jaar vergadert).
1.2.1 Leden dd. 06/12/2016
Bauwens Tom, Postdoctoraal onderzoeker, Vrije Universiteit Brussel, Vakgroep Criminologie
Bockstaele Marc, ere-Hoofdcommissaris, Federale Gerechtelijke Politie Gent
Bombeke Chris, Directeur Risk-Compliance and Quality BELUX, Manager Internal Security
BELUX, Securitas NV
Brugghemans Bert, Kapitein-Commandant, Brandweer Antwerpen
Crispel Mark, Hoofdcommissaris, Korpschef Politiezone Zennevallei, VICEVOORZITTER CPS
D'haese Wim, Hoofdcommissaris, Korpschef Politiezone Haacht
De Bie Bart, Partner, i-Force
De Kimpe Sofie, Docent, Vrije Universiteit Brussel, Vakgroep Criminologie
De Pauw Evelien, De Pauw Evelien, Assistent, doctoral researcher, Universiteit Gent, Fac.
Economie en Bedrijfskunde, Vakgroep Handelswetenschappen en Bestuurskunde
De Vlieger Stanny, Hoofdcommissaris, Gerechtelijk Directeur, Federale Gerechtelijke Politie
Antwerpen
Devroe Elke, Associated professor of Criminology, Leiden Law School - Institute for Criminal
Law & Criminology
Dormaels Arne, Dr. Assistent, Opleiding Bestuurskunde, Universiteit Gent, Fac. Economie en
Bedrijfskunde, Vakgroep Handelswetenschappen en Bestuurskunde
Duchatelet Alain, gewezen Directeur-generaal, Federale Politie, VICEVOORZITTER CPS en
DIRECTEUR CPS
Easton Marleen, Hoofddocent Opleiding Bestuurskunde, Universiteit Gent, Fac. Economie en
Bedrijfskunde, Vakgroep Handelswetenschappen en Bestuurskunde
Haenen Wim, Federaal Gezondheidsinspecteur van Antwerpen, Celhoofd Federale
Gezondheidsinspectie Antwerpen, DG Gezondheidszorg, Dienst Dringende Geneeskundige en
Psychosociale Hulpverlening
Hardyns Wim, Docent Universiteit Gent, Vakgroep Criminologie, Strafrecht en Sociaal Recht
en Universiteit Antwerpen, Veiligheidswetenschappen
Hollevoet Fernand, Senior Advisor, G4S
Ponsaers Paul, Em. Gewoon Hoogleraar Universiteit Gent, Vakgroep Criminologie, Strafrecht
en Sociaal Recht, VOORZITTER CPS
Tirez Kurt, Hoofdcommissaris, Korpschef Politiezone AMOW
Van Daele Eddy, Hoofdcommissaris, Korpschef Politiezone Het Houtsche
Van Daele Dirk, Gewoon Hoogleraar, KU Leuven, Leuvens Instituut voor Criminologie VOOR-
ZITTER CPS
Vanhoyland Peter, Korpschef Politiezone Voer en Dijle
7
1.2.2 Vergaderingen Raad van Bestuur
1.2.2.1 Raad van Bestuur van 21 januari 2016
1. Goedkeuring van het verslag van de Raad van Bestuur van 13 november 2015
2. Algemene werking
3. Samenstelling raad van bestuur en algemene vergadering
4. Financiën – stand van zaken rekeningen
5. Financiën: structureel partnership
6. Samenwerking met Womenpol voor organisatie studiedag in 2016 of 2017
7. Samenwerking met Federale Politie voor organisatie studiedag in 2017
8. Samenwerking FOD Binnenlandse Zaken (ADVP) voor Dag van de Veiligheid in juni 2016
9. Samenwerking met CPL
10. Publicatiebeleid
11. Activiteiten CPS 2015-2016-2017 (zie bijgevoegd planningsschema)
12. Varia
1.2.2.2 Raad van Bestuur van 21 maart 2016
1. Goedkeuring van het verslag van de Raad van Bestuur van 21 januari 2016
2. Algemene werking
3. Financiën – stand van zaken rekeningen
4. Financiën: structureel partnership
5. Publicatiebeleid
6. Samenwerking FOD Binnenlandse Zaken (ADVP) voor Dag van de Veiligheid in
september/oktober 2016
7. Samenwerking met CPL
8. Stand van zaken BISC
9. Korte stand van zaken van de activiteiten in chronologische volgorde tot en met eind 2017
(zie kalender en planningsschema) en toelichting door de piloten van de verschillende
studielijnen
10. Varia
1.2.2.3 Raad van Bestuur van 3 mei 2016
1. Goedkeuring van het verslag van de Raad van Bestuur van 21 maart 2016
2. Algemene werking
3. Financiën – stand van zaken rekeningen
4. Financiën: structureel partnership
5. Publicatiebeleid
6. Samenwerking met CPL
7. Korte stand van zaken van de activiteiten in chronologische volgorde tot en met
eind 2017 (zie kalender en planningsschema) en toelichting door de piloten van de
verschillende studielijnen
8. Varia
1.2.2.4 Raad van Bestuur van 28 juni 2016
1. Goedkeuring van het verslag van de Raad van Bestuur van 3 mei 2016
2. Algemene werking
3. Financiën – stand van zaken rekeningen
4. Financiën: structureel partnership
5. Publicatiebeleid
8
6. Korte stand van zaken van de activiteiten in chronologische volgorde tot en met 2018 (zie
kalender en planningsschema) en toelichting door de piloten van de verschillende
studielijnen
7. Discussie over de toekomst van het CPS
8. Varia
9
1.2.2.5 Raad van Bestuur van 2 september 2016
1. Goedkeuring van het verslag van de Raad van Bestuur van 28 juni 2016
2. Algemene werking
3. Financiën – stand van zaken rekeningen
4. Financiën: structureel partnership
5. Publicatiebeleid
6. Korte stand van zaken van de activiteiten in chronologische volgorde tot en met 2018 (zie
kalender en planningsschema) en toelichting door de piloten van de verschillende
studielijnen
7. Varia
1.2.2.6 Raad van Bestuur van 13 oktober 2016
1. Goedkeuring van het verslag van de Raad van Bestuur van 2 september 2016
2. Algemene werking
3. Financiën – stand van zaken rekeningen
4. Financiën: structureel partnership
5. Publicatiebeleid
6. Korte stand van zaken van de activiteiten in chronologische volgorde tot en met 2018 (zie
kalender en planningsschema) en toelichting door de piloten van de verschillende
studielijnen
7. Varia
1.2.2.7 Raad van Bestuur van 6 december 2016
1. Goedkeuring van het verslag van de Raad van Bestuur van 13 oktober 2016
2. Algemene werking
3. Financiën – stand van zaken rekeningen
4. Financiën: structureel partnership
5. Publicatiebeleid
6. Korte stand van zaken van de activiteiten in chronologische volgorde tot en met 2018 (zie
kalender en planningsschema) en toelichting door de piloten van de verschillende
studielijnen
7. Varia
2 Werking CPS
Sinds 2015 werkt het CPS middels een matrixstructuur volgens een aantal studielijnen. Dit zijn
werkdomeinen waarrond het CPS in de toekomst wenst te werken. Zo zal het CPS zich niet langer
beperken tot louter politie gerelateerde problemen en materies maar zal het zich focussen op de
ruime veiligheidssfeer. Het doel hiervan is een ruimer publiek aan te spreken.
2.1 Lokale politie
De Lokale Politie verzekert binnen het Belgische politiebestel de basispolitiezorg. Zeer concreet
betekent dit dat zij instaat voor een gedegen wijkwerking, een 24h onthaal, een interventie of
noodhulpverlening, een politionele slachtofferbejegening, een lokale recherche, verkeer en de
handhaving van de openbare orde. Op dit ogenblik telt de lokale politie 188 lokale politiezones
verdeeld over de Vlaamse, Waalse en Brusselse landsgedeelten. Doordat de politiezones
georganiseerd zijn op niveau van het gemeenten – afhankelijk van de organisatie van de
politiezone bestaat deze uit één- of meer gemeenten- staat ze dicht bij de gemeenschap, de
burger. De lokale politie staat in die zin ook in voor een eerstelijnspolitiezorg en doet dit vanuit
een gemeenschapsgerichte politiezorg.
10
Het oogmerk van de studielijn “Lokale politie” bestaat daarom in het uitdenken en ontwerpen
van organisatiebrede opleidings- en vormingsinitiatieven rond thema’s die de lokale politie
aanspreken en bezig houden. Hierbij gaan we geen onderwerpen uit de weg. In het aanbod
komen zowel thema’s die een academische uitdieping vergen, als beleidsvraagstukken, als
operationele (dagdagelijkse) problemen van het terrein op de kaart. Het doelpubliek is zeer
divers, dit wil zeggen over de kaders en statuten heen: van agent tot hoofdcommissarissen, van
CaLog-personeel tot geüniformeerd politieambtenaar, van werkende bij de lokale politie tot
geïnteresseerde in de lokale politie. In die zin hopen we dat éénieder die werkt in of begaan is
met de lokale politiewerking te kunnen prikkelen met nieuwe vormen van leren en
competentieontwikkeling, zonder daarbij het concept van de klassieke studiedagen over boord
te gooien.
Aangezien de lokale politie in nauw contact staat met haar gemeenschap, wensen we in deze
studielijn nauw samen te werken met de (provinciale) politiescholen, lerende organisaties
ingebed in een lerende omgeving.
Samen denken en leren over de lokale politiezorg van vandaag en morgen!
Piloten
De Kimpe Sofie, Docent Vrije Universiteit Brussel
Van Daele Eddy, Hoofdcommissaris, Korpschef, politiezone Het Houtsche
2.2 Lokaal integraal veiligheidsbeleid
Interventies op het vlak van veiligheid zijn complex, niet louter omwille van het feit dat
onveiligheidsproblemen vaak ongestructureerd zijn – er zijn geen pasklare oplossingen voor
handen – maar eveneens omdat er heel wat verschillende actoren en beleidsniveaus bij
betrokken zijn. De afstemmingsproblematiek is in die zin in elk aspect van het veiligheidsbeleid
aanwezig. Het lokaal veiligheidsbeleid kan worden beschouwd als een plek waar verschillende
visies over (on)veiligheid elkaar ontmoeten.
Het uitgangspunt van de studielijn “Lokaal Veiligheidsbeleid” is dat het onduidelijke concept
“veiligheid” haar concrete invulling krijgt op het lokale niveau. Het is de ambitie van deze
studielijn om de discussie over de wijze waarop het begrip “lokaal veiligheidsbeleid” haar
invulling krijgt te stimuleren. Men zal hiervoor aandacht schenken aan drie topics. Deze zijn:
beleidsafstemming, een brede invulling van het begrip “veiligheid” en kennismanagement. De
studielijn wil zich daarnaast toespitsen op de verschillende aspecten van het lokaal
veiligheidsbeleid. De verschillende fasen van de veiligheidsketen (proactie, preventie, repressie
en nazorg) zullen daarbij als een conceptuele kapstok worden gebruikt. De ambitie van de
studielijn is om de vertaalslag te helpen maken van losse informatie tot concrete kennis. Niet
alleen op basis van wetenschappelijk onderzoek, maar ook op basis van inzichten die
voortvloeien uit de praktijk.
Met de studielijn “Lokaal Veiligheidsbeleid” wenst het CPS naast de traditionele
veiligheidsprofessionals ook actoren uit andere beleidsdomeinen bereiken. Het
maatschappelijke middenveld alsook de private sector zullen hierbij betrokken worden.
Piloten
Bauwens Tom, Postdoctoraal onderzoeker, Vrije Universiteit Brussel
Tirez Kurt, Hoofdcommissaris, Korpschef, politiezone AMOW
D'haese Wim, Hoofdcommissaris, Korpschef, Politiezone Haacht
11
2.3 Federale politie
De Federale Politie is één van de twee pijlers van de Belgische geïntegreerde politie (wet van 7
december 1998 op de geïntegreerde politie). De andere pijler is de Lokale Politie. De federale
politie verzekert de lokale politiezones van gespecialiseerde ondersteuning voor bestuurlijke,
gerechtelijke en administratieve opdrachten. Voor de bestuurlijke opdrachten biedt de federale
politie ondersteuning door middel van grenscontroles, wegpolitie, spoorwegpolitie of scheep-
en luchtvaartpolitie. Federale gerechtelijke politiediensten voeren eigen activiteiten uit, in
hoofdzaak met het oog op de strijd tegen de georganiseerde criminaliteit, en bieden
gespecialiseerde steun en opdrachten aan de lokale politie om bovenlokale, of meer complexe
vormen van criminaliteit te helpen opsporen. Tot slot voorziet de federale politie in de
administratieve en logistieke steun en vertegenwoordigt ze de Belgische politiediensten in het
kader van de internationale politiesamenwerking.
De studielijn “Federale Politie” wil komen tot een brede en gedragen visie voor de federale
politie in haar geheel, zonder de aansluiting van de lokale politie te vergeten.
Met de studielijn “Federale Politie” wenst het CPS dan ook voornamelijk de verschillende
publieke actoren te bereiken, werkzaam in of begaan met “capacity building” in de ruime scope
van politiewerking en de zorg voor integrale veiligheid. Hierbij kan gedacht worden aan de
overheid, de civiele of private veiligheid, de “first responders”, enz. Daarnaast wordt ook
gerekend op de personen die actief zijn binnen het onderwijs en de personen die onderzoek
doen binnen de domeinen innovatie, technologie en veiligheid tot mogelijke doelgroep.
Piloten
De Vlieger Stanny, Hoofdcommissaris, Gerechtelijk directeur, FGP Antwerpen
Dormaels Arne, Dr. Assistent, Universiteit Gent
2.4 Evenementen- en crisisbeheer
Dagelijks vinden overal in België verscheidene evenementen plaats. Gaande van festivals tot
betogingen en sportwedstrijden kunnen we geconfronteerd worden met allerhande
crisissituaties, zoals ongelukken, natuurrampen of terroristische aanslagen. Een belangrijk en
steeds weerkerend aspect bij deze manifestaties of situaties is het waarborgen van de
veiligheid. Hierbij spelen de zogenaamde “first responders” een vooraanstaande rol. Dit zijn de
personen/instanties (brandweer, civiele bescherming, MUG, enz.) die de eerste hulp aanbieden
en assisteren bij veiligheidsproblemen die zich voordoen in het kader van evenementen of
crisissituaties.
Onder evenementen kan elke gebeurtenis, hetzij recreatief van aard (sportwedstrijden,
muziekfestivals,…), hetzij van openbare orde (manifestaties, bedreigingen,…), groot of klein, met
een multidisciplinaire impact op de veiligheids- en interventiediensten, worden verstaan.
Onder crisisbeheer wordt verstaan: het management van elke gebeurtenis die schadelijke
gevolgen voor het maatschappelijk leven veroorzaakt of kan veroorzaken, zoals een ernstige
verstoring van de openbare veiligheid, een ernstige bedreiging ten opzichte van het leven of de
gezondheid van personen en/of ten opzichte van belangrijke materiële belangen, en waarbij de
coördinatie van verscheidene disciplines is vereist om de dreiging weg te nemen of om de
schadelijke gevolgen te beperken.
De studielijn “Evenementen- en crisisbeheer” voorziet in het aanbieden van zowel praktische als
wetenschappelijke expertise met betrekking tot alle aspecten die te maken hebben met het
voorkomen, controleren en afhandelen van evenementen en crisissituaties.
12
Met de studielijn “Evenementen- en crisisbeheer” wenst het CPS een verscheidenheid aan
doelgroepen te bereiken. Het gaat meer bepaald om noodplanningsambtenaren, provinciale en
federale diensten voor noodplanning en federale gezondheidsinspecteurs. Daarnaast zal worden
getracht de verscheidene brandweerzones, de lokale politiezones en de steden en gemeenten
bij de werking van de studielijn te betrekken. Bovendien zullen ook de organisatoren van
(muziek)festivals en sportwedstrijden benaderd worden. De civiele bescherming alsook
Essenscia (koepel SEVESO bedrijven) en de logistieke dienstverlening zullen worden
aangesproken.
Piloten
Hardyns Wim, Docent, Criminoloog, Universiteit Antwerpen, Universiteit Gent, Vrije Universiteit
Brussel
Evelien De Pauw, Assistent en doctoral researcher UGent
2.5 Inspectiediensten en fraudebestrijding
In tegenstelling tot reguliere politiediensten richten bijzondere inspectiediensten zich tot een
bepaalde tak van het bijzonder strafrecht. De omvang en verscheidenheid van deze bijzondere
wetten is zeer groot en bijgevolg is ook het aantal bijzondere inspectiediensten omvangrijk en
verscheiden. Ook de bevoegdheden en actiemiddelen van de bijzondere inspectiediensten
kennen een grote diversiteit. Fraude is zo’n fenomeen dat wordt bestudeert en onderzocht door
de bijzondere inspectiediensten. Het is een vorm van bedrog waarbij de zaken anders worden
voorgesteld dan ze zijn, door op papier of digitaal een onjuiste weergave te geven van de
werkelijkheid. Men spreekt ook wel van oplichting.
Het opzet van de studielijn “Inspectiediensten en fraudebestrijding” bestaat in het aanbieden
van zowel praktische als wetenschappelijke expertise en reflectie met betrekking tot alle
aspecten die zowel de publieke als de private actoren die op de een of andere manier bezig zijn
met het voorkomen dan wel bestrijden van bijzondere misdrijven of inbreuken en fraude
specifiek aanbelangen. Daarnaast zal getracht worden (een betere) samenwerking te bekomen
tussen de verschillende publieke actoren onderling en tussen de private en publieke actoren.
Het gevoerde regeringsbeleid zal kritisch getoetst worden, alsook zal er gezocht worden naar
mogelijkheden tot technologische ondersteuning en innovatie binnen dit werkdomein. De
studielijn zal daarbij verkennen of er mogelijkheden zijn tot Europese dan wel internationale
samenwerking.
Met de studielijn “Inspectiediensten en fraudebestrijding” wenst het CPS voornamelijk leden
van bijzondere en private inspectiediensten te bereiken. Leden van de fraude-auditoren IFA en
ACFE worden ook als doelpubliek beschouwd. Daarnaast zullen ook de financiële rechercheurs
van de federale en lokale politie benaderd worden.
Piloten
De Bie Bart, Partner, i-Force
Ponsaers Paul, Voorzitter CPS, Em. Gewoon Hoogleraar, Universiteit Gent
2.6 Innovatie en veiligheid – INNOS
INNOS, ofwel het Innovatiecentrum voor Veiligheid, brengt kennis en behoeften op het gebied
van veiligheid en beveiliging samen. INNOS heeft als doel om een antwoord te bieden op
hedendaagse uitdagingen op het gebied van nieuwe technologieën, sociale innovatie en
maatschappelijke ontwikkelingen. Ze wil dit doen door deel te nemen aan de interactie tussen
de overheid, het bedrijfsleven en onderwijs en onderzoek.
13
De studielijn “INNOS” beoogt het opzetten van een samenwerking tussen het CPS en de vzw
INNOS.
Met de studielijn “INNOS” wenst het CPS voornamelijk de verschillende publieke actoren te
bereiken. Hierbij kan gedacht worden aan de overheid, de civiele veiligheid, de “first
responders”, enz. Daarnaast wordt ook gerekend op personen die actief zijn binnen het
onderwijs en de personen die onderzoek doen binnen de domeinen innovatie, technologie en
veiligheid tot mogelijke doelgroep. De private bedrijven werkzaam binnen het domein van
veiligheid en beveiliging (bv. technologie sector, BVBO,…) worden ook als doelgroep aanzien.
Piloten
Bombeke Chris, Directeur Risk-Compliance and Quality BELUX, Manager Internal Security BELUX,
Securitas NV
Easton Marleen, Hoofddocent opleiding Bestuurskunde, Universiteit Gent
2.7 Publiek-private samenwerking (PPS)
De private of particuliere beveiligingssector staat naast de publieke veiligheid en de opdrachten
van overheidsdiensten zoals politie- en inspectiediensten.
Onder particuliere beveiliging verstaan we:
• particuliere bewaking
• particuliere beveiliging
• particuliere opsporing
De private sector draagt eveneens bij tot de veiligheid in onze samenleving en is in de huidige
samenleving niet meer weg te denken. Het CPS zal eveneens aandacht besteden aan de
samenwerking met private partners aan de hand van studiedagen, publicaties en debatten.
Piloten
Fernand Hollevoet, Senior Advisor G4S
ad interim: Evelien De Pauw, Assistant Universiteit Gent
3 Activiteiten CPS 2016
3.1 STUDIEDAGEN EN SEMINARS
CPS-STUDIEDAGEN
Het CPS organiseert studiedagen en seminaries in eigen beheer, de zogenaamde CPS-
studiedagen. Een studiedag heeft meestal betrekking op één thema. De thema’s sluiten vaak
nauw aan bij actuele politie- of veiligheidsvraagstukken in het politielandschap of hebben
betrekking op academische politie- of veiligheidsvraagstukken, die binnen de onderzoekswereld
bijzondere belangstelling genieten.
CPS-COPRODUCTIES
Naast het organiseren van studiedagen in eigen beheer wordt er regelmatig een beroep gedaan
op het CPS door externe (politionele) organisaties om studiedagen te organiseren of mee te
ondersteunen, de zogenaamde CPS-coproducties Veiligheidsstudies. Het CPS stelt daarbij zijn
expertise ter beschikking aan een externe organisatie en werkt hierbij intensief samen met
14
diverse partners van de maatschappelijke veiligheidsketen. In deze werkvorm biedt het
secretariaat van het CPS steun aan de organisatie van een studiedag onder de vorm van
logistieke ondersteuning of marketingsteun (vb. gebruik van logo CPS). In ruil voor de
ondersteuning wordt het logo van het CPS vermeld bij alle PR van de betreffende studiedag
(uitnodiging, documentatiemap, etc.) Voor het CPS betekent deze activiteitenstroom een extra
bron van inkomsten en een extra vorm van marketing.
3.1.1 Studiemiddag “ Cahiers op de campus” ism Universiteit Leiden en Stichting Maatschappij en
Veiligheid: “Verantwoording en politie”
28 januari 2016, Politie Den Haag
Een samenwerking tussen CPS, Universiteit Leiden en Stichting Maatschappij en Veiligheid.
Cahiers op de Campus is een initiatief rondom de Cahiers Politiestudies waarbij een breed
publiek van wetenschappers, beleidsmakers en politiepersoneel de mogelijkheid krijgen kennis
te maken met de Cahiers en de besproken vraagstukken.
Het thema van de tweede bijeenkomst is ‘Verantwoording en politie' (Cahier 37). Wellicht is
accountability één van de kernproblemen van de politieorganisatie. Ook het vraagstuk van de
interne en externe controle zijn nauw verbonden met dit thema. Hoe afhankelijk zijn deze
vormen van controle? Hoe is de controle op de politie in andere landen geregeld? Het zijn een
aantal van de vragen die op deze studiemiddag aan het licht worden gesteld.
3.1.2 Coproductie: Crisiscentrum –CPS: studiedag: “10 jaar noodplanning – Wat heeft het KB van
16/02/2006 in de praktijk veranderd? “
17 februari 2016, Leuven
Het Koninklijk Besluit over de noodplanning viert binnenkort zijn tiende verjaardag. De
voorbereiding op noodsituaties door overheden en interventiediensten is sinds 2006 grondig
gewijzigd. Het KB impliceerde de actualisering van de principes van noodplanning. Daarnaast is
het de leidraad geworden om een nood- en interventieplan op te maken voor de
burgemeester en gouverneur. Het crisiscentrum grijpt deze verjaardag aan om de balans op te
maken en vooruit te kijken. Deze studiedag wordt hét moment om samen te debatteren over
de praktische toepasbaarheid van het Koninklijk Besluit. Tegelijkertijd is het de uitgelezen kans
om de toekomstige pistes van samenwerkingen tussen alle mogelijke noodplanningspartners
te verbeteren en te versterken.
Deze studiedag is een initiatief van het Crisiscentrum met de steun van het CPS.
3.1.3 Coproductie CPS-vzw De Huizen : Studiedag “ Community Oriented Custody: van gevangenis
naar detentiehuis?”
19 februari 2016, Congreszaal Kamer van Volksvertegenwoordigers, Brussel
Deze tweetalige studiedag is een initiatief van vzw De Huizen in samenwerking met het Centre
for Policing & Security (CPS), studielijn LIVB.
De discussie over de opeenvolgende Masterplannen voor het bijbouwen van nieuwe
gevangeniscellen verlegt zich geleidelijk van het kwantitatieve naar het kwalitatieve
aspect. Ook de keuze om kleinschalige, anders beveiligde detentievormen in overweging te
nemen vond zijn weg naar de regeringsverklaring, naar de justitienota en naar de beleidsnota
van de justitieminister.
Op de drempel van de eerste proefprojecten is de tijd rijp om alle actoren uit de
strafrechtsketen, alle bestuurlijke niveaus en de
verschillende machten in het land samen te doen nadenken over hoe we zo’n detentiehuizen
een plaats kunnen geven in ons maatschappelijk en ruimtelijk weefsel.
15
Vzw De Huizen en het Centre for Policing and Security sloegen de handen in elkaar en vonden
lokale, gerechtelijke, communautaire en federale sprekers bereid om hun bedenkingen en
aandachtspunten over de inplanting van kleinschalige, maatschappelijk verankerde en
gedifferentieerde detentievormen te formuleren.
Het vraagstuk is van groot maatschappelijk belang. Een toekomstgerichte strafuitvoering is het
sluitstuk van een strafrechtsapparaat en een strafrechtsapparaat dat vertrouwen geeft is een
noodzakelijke randvoorwaarde voor de verdere ontwikkeling van een beschaving.
Samen met de academische wereld zoeken de sprekers en de deelnemers aan de studiedag op
19 februari 2016 uit of er voldoende in stelling is gezet om de proefprojecten een kans te
geven. Zijn de detentiehuizen een middel om uit de impasse te klimmen en een nieuw
penitentiair spoor te trekken ?
3.1.4 Coproductie CPS-School voor Bestuursrecht (SBR): Studiedag “ Domiciliefraude”
22 februari 2016, SBS ( Boeverbos ), Brugge
Deze studiedag is een initiatief van het CPS (studielijn lokale politie) in samenwerking met de
School voor Bestuursrecht van de Provincie West-Vlaanderen.
De strijd tegen domiciliefraude wordt zowel op federaal, gewestelijk als gemeentelijk niveau
terecht opgedreven. Het beleid op elk van deze niveaus vat de strijd tegen domiciliefraude
ernstig op en neemt maatregelen om deze te versterken, zowel op reglementair als op
praktisch vlak.
Deze studiedag heeft een praktijkgerichte aanpak als doel. We richten ons hierbij niet enkel tot
leden van de geïntegreerde politie en leden van de magistratuur (arbeidsauditoraten), maar
ook in het bijzonder naar mandatarissen en personeelsleden (dienst burgerzaken, ruimtelijke
ordening) van gemeenten en OCMW’s.
Naast een inleidend kader in de voormiddag volgen in de namiddag vijf praktijkgerichte
workshops van mensen die dagdagelijks met deze materie bezig zijn. We willen op deze
manier niet enkel de beleidsmakers bereiken, maar onze doelgroep verbreden naar de
onderzoekers inzake sociale en fiscale domiciliefraude.
3.1.5 CPS-studiedag: “Accountability en politie”
11 maart 2016, PIVO, Asse
Wellicht is accountability, als één van de vijf pijlers van gemeenschapsgerichte politiezorg, de
laatste jaren het minst belicht geweest in onze politieorganisatie. Nochtans is verantwoording
afleggen over wat je doet en over wat je niet doet een absolute noodzaak voor een
democratische politie. Juist nu deze democratische politie onder druk komt te staan door de
actuele maatschappelijke problemen die her en der de kop opsteken, is het zeer actueel om
hieraan een studiedag te wijden. Er is de laatste decennia al veel geïnvesteerd in transparantie,
helaas niet altijd op een professionele en hedendaagse manier, zonder nog maar rekening te
houden met een aantal ongewenste effecten die accountability teweeg kan brengen.
Tijdens deze studiedag wordt vanuit een breed spectrum gekeken naar dit onderwerp. We
laten tal van sprekers aan het woord die ons leiden over het pad van integriteit,
performancemanagement, klachtenmanagement etc. om uit te monden in debat van
deskundigen. Ook het vraagstuk van de interne en externe controle is nauw verbonden met dit
thema. Hoe onafhankelijk zijn deze vormen van controle? Waar zit hun meerwaarde en wat
zijn de verschillen tussen België en Nederland? Hoe kunnen we controle beter structureren?
Wat zijn de key performance indicatoren waarover verantwoording moet worden afgelegd?
Moeten er geen normen zijn voor verslaggeving? Zijn wij klaar om een beleid te voeren rond
klokkenluiders? Hoe moeten we omgaan met nieuwe technologie en welke grenzen moeten
16
we stellen? Kortom, een resem van interessante items die u zeker een aangename en leerrijke
studiedag zullen opleveren.CPS-studiedag “Groen, een taak voor blauw?”
15 april 2016, De Schorre, Boom
Deze studiedag is een initiatief van de studielijn ‘Lokale politie’.
De handhaving inzake milieu en ruimtelijke ordening is in Vlaanderen in handen van diverse
actoren. Het gros van de inspanningen wordt geleverd door de reguliere politie, vooral op
lokaal vlak. Daarnaast zijn ook federale politie, bijzondere inspectiediensten en diverse
gemeentelijke toezichthouders actief op dit domein. Er wordt op elk niveau hard gewerkt maar
wie bewaart het overzicht? Is er een coherent beleid om deze criminaliteitsvormen in kaart te
brengen, te analyseren en een gerichte contrastrategie uit te werken?
Bovendien rijzen er nogal wat problemen bij de taakverdeling op het terrein tussen de diverse
diensten. Zo is er bij de lokale politie veel ongenoegen over het feit dat zij via ‘de
Salduzomweg’ ook de dossiers van bijzondere inspectiediensten voor verdere afhandeling op
hun bord krijgen. Hierdoor gaat de ruimte voor de aanpak van lokale milieu- en ruimtelijke
ordeningsproblemen teloor. Recent werd door een werkgroep binnen het politie-
kerntakendebat zelfs boudweg gesteld dat de handhaving inzake milieu en ruimtelijke
ordening geen politietaak meer is.
Vraag is wie dit dan wel zal doen?
Stof genoeg om op een studiedag uitgebreid over deze zaken te reflecteren. Wat is de stand
van zaken op vandaag? Welke richting geven de nieuwe kadernota integrale veiligheid en het
nationaal veiligheidsplan aan? Hoe ziet het openbaar ministerie haar spelverdelende rol? Wat
denkt Minister Schauvliege over dit alles? We kijken ook even over het muurtje. Nederland
kende recent een ingrijpende politiehervorming. Ook daar kwamen dezelfde vragen aan bod.
Welk antwoord hebben zij daarop geformuleerd?
Kers op de taart waseen debat tussen de verschillende actoren. Is groen nog langer een taak
voor blauw?
3.1.7 Studiemiddag “ Cahiers op de campus” ism Universiteit Leiden, Stichting Maatschappij en
Veiligheid en Avans Hogeschool: “Groene criminologie en veiligheidszorg”
20 april 2016, Avans Hogeschool, Den Bosch
Cahiers op de Campus is een initiatief rondom de Cahiers Politiestudies waarbij een breed
publiek van wetenschappers, beleidsmakers en politiepersoneel de mogelijkheid krijgt kennis
te maken met de Cahiers en de besproken vraagstukken. Het thema van de derde bijeenkomst
is ‘Groene criminologie en veiligheidszorg’ (Cahier 38). Tijdens deze studiemiddag
onderzoeken we wat de groene criminaliteit betekent voor de politiewerking. Is de politie in
staat om over de eigen landsgrenzen heen samen te werken en internationale vormen van
groene criminaliteit het hoofd te bieden? Ook niet-politionele actoren krijgen aandacht,
waarbij gedacht wordt aan inspectiediensten, milieuadministraties, douanediensten en NGO’s.
Zij zijn voor de politie belangrijke partners in de veiligheidszorg.
3.1.8 CPS-studiedag: “Recherchemanagement: gewonnen voor de zaak”
29 april 2016, CC De Werf, Aalst
Deze studiedag is een initiatief van de studielijn ‘Federale politie’.
Recherchemanagement is binnen de politioneel-gerechtelijke keten niet langer een buzzword.
Met z’n allen, rechercheurs, politioneel leidinggevenden en het Openbaar Ministerie trachten
we in te zetten op dossiers, materies, fenomenen die de schaarse energie in recherche en
vervolging echt nodig hebben. Hoe alle spelers zich daarop organiseren, hoe de interactie
tussen die spelers op gang komt, dat trachten we als CPS bloot te leggen.
Ketengericht wil men vooruit, maar waar eindigt deze keten. Is het arrondissement de habitat,
of is criminaliteit nu eenmaal ook nationaal en internationaal. Hoe leggen we daar de
koppeling en verantwoording.
17
En, hoe gaat een onderzoeker om met deze gewijzigde management omgeving, voelt men zich
gekoesterd, of is dergelijk management verstikkend ?
Tal van vragen waarop het CPS de politioneel/gerechtelijke wereld een antwoord wil bieden.
3.1.9 Coproductie ism FOD Binnenlandse Zaken “Radicalisering aanpakken: nu of nooit!”
31 mei 2016, Stadhuis Vilvoorde
Recente gebeurtenissen leren ons dat er een wezenlijke kloof gaapt tussen theoretische
inzichten met betrekking tot radicalisering en de aanpak ervan in de praktijk. Hoe kunnen we
in de praktijk omgaan met fenomenen als radicalisering en terrorisme en hoe maken we de
overstap van theoretische verklaringsmodellen naar realiseerbare en effectieve initiatieven en
maatregelen? Hoe kunnen we als individu, als familie, als school, als (moslim)gemeenschap, als
justitie dergelijke drama’s in de toekomst trachten te voorkomen? Hoe kan het beleid omgaan
met deze problematiek en hoe kan de maatschappij bijdragen aan een oplossing?
Voorafgaand aan een systematische uitwerking van toekomstige maatregelen en initiatieven,
dient de huidige aanpak aan een grondige evaluatie onderworpen te worden. De conclusies
van de ondertussen opgestarte parlementaire onderzoekscommissie naar de aanslagen van 22
maart 2016 zullen alvast bepalend zijn voor de initiatieven die moeten genomen worden om
de aanpak (van pro-actie tot preventie en nazorg) te professionaliseren en waar nodig ook te
vernieuwen. Deze studiedag wil alvast een aanzet vormen tot deze grondige analyse.
3.1.10 Studiemiddag Cahiers op de campus: Studiemiddag “Criminele organisaties en organisatie-
criminaliteit”
8 september 2016, 13.00 – 17.00 uur, Campus Erasmus University Rotterdam
Cahiers op de Campus is een initiatief van de hoofdredacteur Elke Devroe van de Cahiers
Politiestudies waarbij een breed publiek van wetenschappers, beleidsmakers en
politiepersoneel de mogelijkheid krijgt kennis te maken met de Cahiers en de besproken
vraagstukken. Het thema van de vierde bijeenkomst is ‘Criminele organisaties en
organisatiecriminaliteit’ (Cahier 39). Tijdens deze studiemiddag onderzoeken we wat
organisatiecriminaliteit en georganiseerde criminaliteit inhouden. Op het eerste gezicht lijken
het twee verschillende zaken. Het eerste wordt vooral geassocieerd met grote bedrijven en
speelt zich grotendeels in de bovenwereld af, het tweede met maffia-achtige groepen
gesitueerd in de onderwereld. In de praktijk blijkt het onderscheid niet altijd zo gemakkelijk te
handhaven. Op de studiemiddag brengen we empirisch onderzoek in kaart en gaan we in op
de verschillende verschijningsvormen en de dilemma’s bij de aanpak hiervan.
Een samenwerking tussen CPS, Universiteit Leiden, de Stichting Maatschappij en Veiligheid en
Erasmus University Rotterdam.
3.1.11 CPS-studiedag: "Wegwijs in Organisatiecriminaliteit: tipje van de witteboorden opgelicht"
29 september 2016, Provinciaal administratief Centrum Gent-Zuid
Deze studiedag is een initiatief van de studielijnen ‘Federale politie’ en ‘BID en fraude’.
Organisatiecriminaliteit is opnieuw een actueel thema geworden naar aanleiding van fraude
met autosoftware en de recente banken- en boekhoudschandalen. Criminaliteit achter de
structuren van organisaties is moeilijk te typeren.
Bij witte boordencriminaliteit denken we spontaan aan dames en heren in maatpak die zich
verrijken ten koste van anderen. Misdaad in maatpak! Witwassen, fraude, oplichting, … Maar
er is ook die bijzondere vorm van witteboordencriminaliteit waarbij diezelfde dames en heren
misdrijven plegen om de organisatie waarvoor ze werken te verrijken: grote bedrijven, banken,
KMO’s, … Hun eigenbelang komt hier meestal op de tweede plaats. We noemen het
organisatiecriminaliteit. Daar is weinig wetenschappelijke studie over.
Deze studiedag staat daarom ook stil bij de vraag wat organisatiecriminaliteit is en hoe
toezicht, handhaving en opsporing op het bedrijfsleven kan bijdragen tot een meer efficiënte
bestrijding van organisatiecriminaliteit. Een divers aantal sprekers zullen duiding geven over
18
typische dader- en delictvormen. Inzicht in de aard en achtergrond van organisatiecriminaliteit
en goede praktijken worden aan de hand van praktijkgetuigenissen toegelicht.
We eindigen met keynote speaker Pol Hauspie, medeoprichter van L&H. Hij wil delen waar het
is fout gelopen en welke lessen eruit kunnen worden getrokken.
3.1.12 Studiedagen: “Politie en geestelijke gezondheidszorg: gedeelde zorg(en)?”
8 november 2016 - Psychiatrisch Centrum Sint-Amandus te Beernem
17 november 2016 – Psychiatrisch Ziekenhuis Asster te Sint-Truiden
Deze studiedagen zijn een initiatief van de studielijn ‘Lokale politie’.
Politiemensen en medewerkers uit de geestelijke gezondheidszorg hebben voor een deel
hetzelfde cliënteel.
Tot op heden lagen de meeste raakvlakken in de samenwerking politie - residentiële
geestelijke gezondheidzorg. Denken we maar aan gedwongen opnames, verdwijningen,
agressie en zo meer.
Actuele trend is dat de geestelijke gezondheidszorg de residentiële zorg afbouwt en de
ambulante zorg fors uitbreidt. Dit brengt een pak uitdagingen met zich en dit niet alleen voor
de geestelijke gezondheidszorg maar ook voor de politie.
Een optimale samenwerking tussen beide actoren is enkel mogelijk als men elkaars
werkwereld leert kennen en samen naar oplossingen op zoek gaat.
Deze unieke studiedag richt zich enerzijds tot eerstelijnsmedewerkers uit politie, tot
de magistratuur en anderzijds tot medewerkers uit de geestelijke gezondheidssector.
Beide groepen krijgen vooreerst een inkijk in elkaars werkwereld en elkaars visie op geestelijke
gezondheidszorg.
Vervolgens passeren de problemen van vandaag en morgen de revue en wordt gezocht naar
synergie.
Uniek is het casusdebat waarin de beide groepen tot gedeelde oplossingen komen!
Deze out of the box-studiedag is een must voor iedereen die in de geestelijke gezondheidszorg
of bij de politie in de eerste lijn werkt!
3.1.13 CPS-Studiedag "Omgaan met potentiële agressie: verzorgen of bedwingen?"
18 november 2016, Historisch Stadhuis Leuven
Deze studiedag is een initiatief van de studielijn ‘LIVB’.
Actoren uit de veiligheidszorg en uit de gezondheidszorg mogen dan wel een andere opdracht
en finaliteit hebben, in concrete situaties komen ze op regelmatige basis met elkaar in contact.
Gestimuleerd door een toenemende professionalisering in beide domeinen wordt steeds meer
op een integrale wijze over bepaalde probleemgevallen nagedacht en in netwerkverband naar
een geïntegreerde oplossing gezocht.
Soms staat de zorg voor de veiligheid van de samenleving echter op gespannen voet met de
zorg voor het welzijn van het individu, met name wanneer men geconfronteerd wordt met
gevallen van potentiële agressie. Om de vraag te beantwoorden of er op dergelijke momenten
tot zorg of tot dwang moet worden overgegaan, is er nood aan voorafgaandelijke
multidisciplinaire afstemming. De problematiek van het (gedeeld) beroepsgeheim ten spijt, is
de behoefte aan het uitwisselen van informatie in het kader van zorgnetwerken, case-
management of professionele contacten immers uitermate belangrijk om op dergelijke
situaties een kwaliteitsvol antwoord te bieden. Op deze studiedag staat daarom de
uitwisseling van concrete ervaringen centraal.
Samen met actoren uit beide sectoren (politie, welzijnsorganisaties, scholen, zorginstellingen,
hulpverleners, preventiewerkers, ...) gaan we op zoek naar goede praktijken over de wijze
waarop we zowel preventief als reactief met uiteenlopende gevallen van potentiële agressie
kunnen omgaan.
19
3.1.14 CPS-studiedagen: "Salduz+ en Potpourri II: ingrijpende wijzigingen voor de politiepraktijk"
22 november 2016, Nieuw gerechtsgebouw Gent
16 december 2016, Gerechtsgebouw Antwerpen (Vlinderpaleis)
Deze studiedagen zijn een initiatief van de studielijn ‘Federale politie’.
Tegen 27 november 2016 is België verplicht met een nieuwe wet de EU-richtlijn 2013/48 toe te
passen die meer rechten geeft aan personen die worden verhoord. Op deze studiedag is het de
bedoeling in de voormiddag toelichting te geven bij de wijzigingen die deze wet met zich
meebrengt.
In de namiddag worden verschillende wetswijzigingen ingevolge de Potpourri II-wetten die
voor de politie van belang zijn toegelicht.
Ter gelegenheid van deze studiedag werd tevens, aan het eind van de voormiddag, de CPS-prijs
uitgereikt voor het beste Nederlandstalige eindwerk (academiejaar 2014-2015) door de
juryvoorzitter Herman Balthazar. Alle deelnemers ontvingen een exemplaar van de winnende
publicatie .
3.1.15 CPS-coproductie: "Hoe omgaan met familie van geradicaliseerde personen?"
24 november 2016, Huis der Parlementsleden Brussel
Deze tweetalige studiedag is een gezamenlijk initiatief van het Franstalige Centre d’Etudes sur
la Police asbl en het Nederlandstalige Centre for Policing and Security vzw (studielijn LIVB).
Voor de familie van zelfmoordterroristen en geradicaliseerde Syriëstrijders is de toekomst
veelal donker, uitzichtloos. Waar kunnen zij met hun verdriet naar toe, wie wil er nog met hen
spreken en hoe?
De politie? Zij ziet ze als medeplichtigen, eventueel als mogelijke informatiebronnen, zelden
als slachtoffers.
Daarom willen we in deze studievoormiddag even pijlen naar het fenomeen radicalisering en
zijn evolutie, maar vooral nagaan wat de families zelf ervaren en wensen vanwege de overheid
om dit dan met de lokale veldwerkers van gemeenten en politie en met de lokale overheid met
als doel de reeds beschikbare middelen te evalueren en te bespreken om hieruit lessen te
trekken voor de toekomst.
3.2 LEZINGEN EN DEBATTEN
Deze activiteit geeft een meer academische toets aan de organisatie en de dienstverlening van
het CPS. Het biedt ruimte om op meer kritische en wetenschappelijke wijze meer diepgang te
geven aan bepaalde vraagstukken.
Het CPS staat – en blijft staan – voor grootschalige studiedagen, maar wenst tevens via een
aantal kleinschalige alternatieve werkvormen de discussie omtrent de politie en samenleving
verdergaand te verdiepen. Het CPS wenst in de toekomst meer dergelijke discussie- en
gespreksmomenten als deze, rond specifieke en actuele thema’s, te organiseren. Mochten leden
of partners hieromtrent suggesties hebben, dan vernemen we dat graag via
Het Centrum hoopt alleszins door de organisatie van deze open discussies bij te dragen tot een
constructieve dialoog tussen veiligheidspractici en wetenschap.
3.2.1 Debatavond met Professor James Sheptycki: "Let’s talk about information flows in policing"
27th September 2016, Casa Rosa, Kammerstraat 22,9000 Gent
Deze debatavond is een initiatief van de studielijnen ‘INNOS’ en ‘Federale politie’.
Debate organized by the Research Group Governing and Policing Security (GaPS), Ghent
University, and the Centre for Policing and Security (CPS)
20
Every day we are confronted with the fact that information flows and the exchange of
information and intelligence are critical success factors in every police organization. It is
essential to be able to develop a police policy at a strategic and tactical level and to effectively
manage the police. Furthermore, it is crucial to get the right information at the right time on the
right place to the right person during daily police operations.
So let’s talk about information flows in policing and exchange your ideas and experiences on this
topic.
3.2.2 Interne infosessie over (Europese) subsidiefondsen
24 oktober om 13u30, Politiehuis Wemmel
Een initiatief van de studielijn ‘LIVB’.
Tijdens werkgroepvergaderingen van het CPS is vaak de bezorgdheid geuit dat het niet evident is
financiering te bekomen voor grote of kleine projecten. Door de complexiteit van de procedures
van nationale en internationale subsidiefondsen worden vele organisaties afgeschrikt. Het
aantal internationale financieringsprogramma’s waaraan men kan deelnemen is ook fors
toegenomen.
Op initiatief van de studielijn “Lokaal Integraal Veiligheidsbeleid” organiseert het CPS voor haar
bestuursleden en de leden van de verschillende studielijnen op 24/10/2016 om 13u30 in het
politiehuis in Wemmel een interne brainstorming rond de mogelijkheden van (Europese)
subsidiesfondsen (bvb. Horizon 2020) en andere financieringsbronnen.
Wij zouden een beeld willen schetsen van verschillende bestaande financieringsmogelijkheden
en hoe men hierbij te werk kan gaan.
3.3 OPLEIDINGEN
Voor het overige organiseert het CPS ook gespecialiseerde opleidingen. Hiermee speelt het CPS
in op een specifieke vraag vanuit de praktijk.
Een opleiding die reeds 14 jaar jaarlijks wordt ingericht is de SCAN cursus (analyse van
schriftelijke verklaringen). Hierbij speelt het CPS in op specifieke noden vanuit de praktijk. Deze
cursus richt zich niet alleen op politie, maar ook op burgers en leden van de rechtelijke orde.
Deze multidisciplinaire benadering heeft aanleiding gegeven om hierin verder te gaan en te
starten met een bredere reeks CPS Opleidingen.
De idee is dus gegroeid vanuit specifieke noden van het werkveld. We stellen vast dat er voor
sommige doelgroepen behoefte is aan opleiding op maat. Vanuit deze vaststelling werd een
werkgroep opgericht en werd naar een afstemming gezocht. De CPS opleidingen willen niet in
het vaarwater van bestaande opleidingsinstellingen komen, maar willen zich richten op een
breed doelpubliek vanuit een multidisciplinaire benadering.
Opleidingen in 2016:
3.3.1 Cursus analyse van schriftelijke verklaringen (SCAN): 3-daagse basiscursus:
Basiscursus: 27-29 september 2016
Piloot: Marc Bockstaele
Bij deze cursus ligt de focus op analyse van schriftelijke verklaringen en speelt het CPS in op
specifieke noden vanuit de praktijk. Deze cursus richt zich niet alleen op politie, maar ook op
burgers en leden van de rechtelijke orde.
In 2016 werd er geen 2-daagse gespecialiseerde cursus ingericht worden waarbij enkel de
personen toegelaten worden die de basiscursus in het verleden reeds volgden, wel in 2017.
21
4 PUBLICATIES 4.1 Cahiers Politiestudies
De Cahiers Politiestudies is een kwartaalreeks, die zich richt op hoogstaande, kwalitatieve
bijdragen over politiële vraagstukken en fenomenen die de politie interesseren. De
kwartaalreeks is multidisciplinair opgezet, waarbij de criminologen een prominente plaats
krijgen naast andere disciplines.
In deze reeks kunnen, naast Nederlandstalige publicaties, ook Engelstalige bijdragen hun plaats
vinden. De reeks wordt begeleid door een redactieraad waarin onder meer leden zetelen van
het Centre for Policing and Security (BE) en de Stichting Maatschappij, Veiligheid en Politie (NL).
De redactieraad waakt over de kwaliteit van de ingediende manuscripten dankzij een double
blind peerreview-procedure en ontwikkelt een proactief beleid met het oog op het samenstellen
van thematische volumes. Daartoe worden gasteditoren in België en Nederland aangezocht.
Op dit moment telt het Cahier een oplage van ongeveer 1000 exemplaren.
Jaargang cahiers 2016
� Nr. 38 - 2016/1: Groene criminologie en veiligheidszorg
� Nr. 39 - 2016/2: Criminele organisaties en organisatiecriminaliteit
� Nr. 40 - 2016/3: Politie en gezondheidszorg
� Nr. 41 - 2016/4: Meten is weten
� Cahier 38: Groene criminologie en veiligheidszorg Editoren: Janine Janssen (piloot ), Tim Boekhout van Solinge, Lieselot Bisschop, Philippe De
Baets
Criminologie heeft lange tijd de studie van milieucriminaliteit en -regulering genegeerd. Het
was Lynch die in 1990 voor het eerst wees op het belang van een kritisch criminologische
studie van milieuschade en daarmee was de term “groene criminologie” geboren.
Milieucriminaliteit verwijst naar schade veroorzaakt door zowel individuen, als bedrijven én
overheden aan ecosystemen, mensen en dieren. Het hoeft daarbij niet steeds te gaan om
(reeds) strafbaar gesteld gedrag. De aandacht voor het milieu blijft echter nog beperkt,
ondanks de gegroeide aandacht. Daarom stellen we in dit Cahier dit studiegebied centraal.
We onderzoeken wat de groene criminaliteit betekent voor de politiewerking. Is de politie
in staat om over de eigen landsgrenzen heen samen te werken en internationale vormen
van groene criminaliteit het hoofd te bieden? Ook niet-politionele actoren krijgen aandacht
in dit Cahier, waarbij gedacht wordt aan inspectiediensten, milieuadministraties,
douanediensten en NGO’s. Zij zijn voor de politie belangrijke partners in de veiligheidszorg
(ISN-nummer : 1784-5300).
� Cahier 39: Criminele organisaties en organisatiecriminaliteit Editoren: Antoinette Verhage (piloot), Ann Jorissen, Ruth Prins, Jelle Jaspers
Organisatiecriminaliteit en georganiseerde criminaliteit lijken op het eerste gezicht twee
verschillende zaken. Het eerste wordt vooral geassocieerd met grote bedrijven en speelt
zich grotendeels in de bovenwereld af, het tweede met maffia-achtige groepen gesitueerd
in de onderwereld. In de praktijk blijkt het onderscheid niet altijd zo gemakkelijk te
handhaven. Er bestaan immers allerhande tussenvormen en de grens tussen de financiële
boven- en onderwereld vervaagt meermaals. In dit Cahier willen we aandacht besteden aan
de aanpak van deze fenomenen, variërend van financiële recherche tot het nemen van
22
bestuurlijke maatregelen. Maar ook willen we nagaan met wie de politie samen opereert in
deze kwesties. Gaat het om een probleem dat een louter nationale/federale aanpak vraagt,
of heeft de lokale overheid hier ook een rol in? Wat is de rol van de politie binnen de
samenwerking en hoe verloopt de informatiedeling? We brengen het empirisch onderzoek
in kaart en gaan verder in op de verschillende verschijningsvormen en de dilemma’s bij de
aanpak hiervan (ISN-nummer : 1784-5300).
� Cahier 40: Politie en gezondheidszorg
Editoren: Lodewijk Gunther Moor (piloot), Wouter Vanderplasschen, Tom Balthazar, Auke
van Dijk
In de uitvoering komen politie en gezondheidszorg elkaar vanuit hun eigen functie
regelmatig tegen. De contacten kunnen betrekking hebben op (drugs-)overlast of
gerelateerde problemen, zedenzaken, psychiatrische stoornissen bij (veel-)plegers, geweld,
calamiteiten en crisissituaties. Het gemeenschappelijke element bij al deze zaken is dat zij
direct de leefbaarheid en veiligheid van buurtbewoners raken. Politie en gezondheidszorg
hebben niettemin een andere functie en finaliteit, wat tot grensproblemen kan leiden. En
toch is het ondertussen overduidelijk dat de aanpak van veel urgente maatschappelijke
problemen om een gecombineerde aanpak vraagt van beide sectoren. Ondanks deze
groeiende nood aan een betere afstemming en gemeenschappelijke aanpak bestaat er
relatief weinig literatuur over de raakvlakken en vormen van samenwerking tussen politie
en gezondheidszorg. Dit Cahier tracht in deze leemte te voorzien (ISN-nummer : 1784-
5300).
� Cahier 41: Meten is weten Editoren: Elke Devroe (piloot), Eddy De Raedt, Henk Elffers, Dorian Schaap
New Public Management en vooral besparingen bij politie en justitie leiden tot het meten
van allerhande prestatieafspraken en activiteiten van politiewerk. Ook de geregistreerde
criminaliteit wordt jaarlijks gepresenteerd in politiestatistieken, waarbij het aantal feiten
vastgesteld in proces-verbalen worden geteld. In dit Cahier wordt de vraag gesteld naar de
betrouwbaarheid van deze cijfers. Wat zeggen cijfers en wat blijft verborgen? Er wordt
immers vaak geregistreerd om aan prestatieconvenanten tegemoet te komen en proces-
verbalen uitgeschreven om bepaalde quota te halen. Wat leert dat nog over de werkelijk
gepleegde criminaliteit? Kan de Politiemonitor en de integrale veiligheidsmonitor in
Nederland en/of de Veiligheidsmonitor in België een degelijke aanvulling zijn? En wat zijn
huidige registratiepraktijken en valkuilen daarbij? Heeft meten nog een toekomst als het
gaat om accountability van politiewerk? Op deze en andere vragen biedt dit Cahier een
antwoord (ISN-nummer : 1784-5300).
4.2 Reeks Veiligheidsstudies
De Reeks Veiligheidsstudies is de voortzetting van de Reeks Cahiers Integrale Veiligheid en
de Reeks Politiestudies.
In de Reeks Politiestudies verschijnen maatschappelijk relevante geschriften over
veiligheidgerelateerde onderwerpen.
Alle bijdragen zijn wetenschappelijk onderbouwd en onderworpen aan peer review. Deze peer
review wordt gestuurd door een onafhankelijke academische editorial board, en verricht door
interne en/of externe referees. Zowel bundels als monografieën vinden hun plaats in deze
reeks.
23
Editorial Board:
Prof. Dr. Paul Ponsaers, gewoon hoogleraar emeritus Criminologie en Rechtssociologie
verbonden aan de Universiteit Gent, Faculteit Rechtsgeleerdheid, Vakgroep Strafrecht &
Criminologie.
Prof. dr. Elke Devroe, Associate Professor, universitair hoofddocent Universiteit Leiden, Campus
Den Haag, Nederland.
Prof. Dr. Willy Bruggeman, verbonden aan BeNeLux Universitair Centrum (BUC) en voorzitter
van de Belgische Federale Politieraad.
Prof. dr. Wim Hardyns, Docent verbonden aan de Universiteit Gent, Faculteit Rechtsgeleerdheid,
Vakgroep Strafrecht & Criminologie.
Verschenen:
10: De toekomstpolitie. Triggers voor een voldragen debat (P.Ponsaers et al.)
11: Salduz plus. Aandachtspunten bij de implementatie van de EU-richtlijn 2013/48 (M.
Bockstaele & Paul Ponsaers (red.)
12. “Zicht op First responders - Handboek bij het beheer van evenementen en noodsituaties in
Nederland en België”
13. Internationale politie- en justitiesamenwerking (W. Bruggeman)
14. Bijzondere inspectiediensten: Overzicht bevoegdheden, instrumenten, samenwerking en
knelpunten (M. Bockstaele, P. Ponsaers)
5 PERSONEEL
De administratieve kracht, Nathalie Roegiers, Niveau A werkte in 2016 4 dagen per week voor het CPS.
Zij wordt rechtstreeks tewerkgesteld door het CPS.
6 FINANCIËN • In 2016 ontving het CPS geen subsidie van de Federale Politie. De Federale Politie stelt wel een
kantoorruimte ter beschikking van het CPS.
• In 2016 zette het CPS in op de verdere uitbouw van het structureel partnership. De inkomsten
uit het structureel partnership bedroegen in 2016 ongeveer 25.000 euro. In ruil hiervoor
organiseerde het CPS enkele activiteiten (nieuwjaarsdiner, CPS-prijs, debat) en ontvingen de
structurele partners 10 % korting op de inschrijvingsprijs op de activiteiten.
• De kloof tussen het bedrag van de structurele inkomsten en de vaste loon- en werkingskosten
is zeer groot. Desondanks slaagde het CPS er in 2016 een kleine winst te boeken. Deze winst zal
worden aangewend als reserve om de continuïteit van de vzw te verzekeren.
Gent, 14 maart 2017
I.o. Nathalie Roegiers, Secretaris
Voor Prof. dr. Dirk Van Daele, Voorzitter van het Centre for Policing and Security vzw