Roelof Benthem

Zeist

29 maart 2018

Canvas OmgevingsmanagementSamen goed voorbereid richting stakeholders

Canvas Omgevingsmanagement 29 maart 2018 2|© Twynstra Gudde |

Omgevingsmanagement

Wat is het ?En een paar principes

Canvas Omgevingsmanagement 29 maart 2018 3|© Twynstra Gudde |

Projectomgeving verandert voortdurend

R

Sturen op resultaatBeheersenKeuzes maken en vastleggen, Helder opdrachtgeverschap

Initiatief Voorbereiding Realisatie

Canvas Omgevingsmanagement 29 maart 2018 4|© Twynstra Gudde |

De werkwijze die gericht is op samenwerking en ruimte biedt aan stakeholders

om zo goed mogelijk voor hun eigen belangen op te komen, ook als er grote

verschillen zijn. Centraal in deze benadering staan het werken aan

vertrouwen en het realiseren van een opgave die van waarde is voor de

initiatiefnemers én voor de stakeholders.

Professioneel omgevingsmanagement

Canvas Omgevingsmanagement 29 maart 2018 5|© Twynstra Gudde |

Onmachtige stakeholder Vermogende stakeholder

Ik ben overal buitengehouden Ik ben erbij betrokken vanaf het moment dat het mij

aanging

Ik hoorde ervan via iemand anders We bespreken wat mij raakt

De echte pijnpunten bleven onbesproken,

zo bleek later

Ik heb informatie gekregen die voor mij belangrijk is en er

is tijd om me erin te verdiepen

Datgene wat mij aangaat, ligt al vast Ik heb de mogelijkheid bezwaar te maken

Ik moet snel oordelen en beslissen,

terwijl ik geen idee heb wat de consequenties zijn

Ik heb kunnen uitleggen waarom de voorgelegde opties

mij niet helpen

Ik heb geen formele mogelijkheden meer om mijn

kant van de zaak te belichten

Er was tijd en ruimte om samen na te denken over betere

oplossingen

Canvas Omgevingsmanagement 29 maart 2018 6|© Twynstra Gudde |

Waarom kiezen organisaties omgevingsmanagement?

Projectmanagement Strategisch Extern

Risico’s inzichtelijk voor

planning en budget

(Toekomstige) Klanten/kiezers

betrokken

Wettelijke verplichting

Gebruik maken van kennis

en kunde van stakeholders

Er komt (op korte termijn) een

volgend project aan

Bestuurlijke druk

Conflicten voorkomen Innovatie Opgelegd door aandeelhouders

Voorspelbaarheid vergroten Concurrentie doet ‘t Onderdeel planproces

Stakeholders betrekken voor

het verhogen van de kwaliteit

Onderdeel uitvraag

Reputatie

Maatschappelijk Verantwoord

Ondernemen

Overtuiging van de organisatie;

samen een betere opgave

realiseren

En waarom jij?

Canvas Omgevingsmanagement 29 maart 2018 7|© Twynstra Gudde |

‐ Maak stakeholders zo vroeg mogelijk deelgenoot

‐ Onderzoek het perspectief en de houding van de

ander

‐ Creëer een gemeenschappelijk beeld van de

situatie (samen feiten verzamelen)

‐ Verken de belangen achter een standpunt en help

stakeholders om voor hun belang op te komen

‐ Wees eerlijk en open, maar ook hard op de

inhoud.

Om uiteindelijk:

‐ Uitkomsten te vinden die ook aansluiten op de

belangen van elkaar

‐ Samen te komen tot een vorm waarbij je opgave

van waarde is voor elkaar (waarde creatie)

Mutual Gains benadering als basis ….

Canvas Omgevingsmanagement 29 maart 2018 8|© Twynstra Gudde |8

Verschil ‘standpunt’ en ‘belang’ volgens Van Dale:

Standpunt; manier waarop men iets bekijkt =>

gezichtspunt, zienswijze, opvatting

Belang; iets waarmee iemands voordeel gemoeid is =>

interesse

Standpunt en Belang

Canvas Omgevingsmanagement 29 maart 2018 9|© Twynstra Gudde |

Canvas Omgevingsmanagement 29 maart 2018 10|© Twynstra Gudde |

MethodeCanvas Omgevingsmanagement

Canvas Omgevingsmanagement 29 maart 2018 11|© Twynstra Gudde |

Wat is een canvas en waar komt het vandaan?

Canvas Omgevingsmanagement 29 maart 2018 12|© Twynstra Gudde |

Werken met het Canvas Omgevingsmanagement

‐ In het Canvas staan de belangrijkste

elementen van Omgevingsmanagement

‐ Het Canvas biedt een structuur om aan de

voorkant van een opgave met

hoofdrolspelers de essentiële onderdelen

van Omgevingsmanagement te bespreken

‐ Gezamenlijk voer je een gesprek over de

hoofdlijnen

‐ De uitkomst is richtinggevend voor de

acties daarna en kan de basis vormen voor

een Omgevingsplan

Canvas Omgevingsmanagement 29 maart 2018 13|© Twynstra Gudde |

Drie pijlers van het Canvas

Canvas Omgevingsmanagement 29 maart 2018 14|© Twynstra Gudde |

Canvas Omgevingsmanagement 29 maart 2018 15|© Twynstra Gudde |

Rijk kijken

Canvas Omgevingsmanagement 29 maart 2018 16|© Twynstra Gudde |

Waarom?

‐ Van elkaar weten hoe en met wie je in de omgeving werkt

‐ Individuele bril is te beperkt

‐ Eerst denken dan doen

‐ Buiten naar binnen halen

Hoe?

‐ Bij de start van een opgave

‐ Met relevante betrokkenen tegelijkertijd aan het werk

‐ Samen een beeld vormen en beperk tot de hoofdlijnen

‐ Werk in een ruimte gezamenlijk aan het vraagstuk

‐ Een procesbegeleider die de vragen stelt en antwoorden samenvat

‐ Iemand die permanent schrijft, zodat niets verloren gaat

‐ Op geeltjes! “Never write on the Canvas”

‐ Geen vaste route

‐ Circa drie uur

Werken met het Canvas

Canvas Omgevingsmanagement 29 maart 2018 17|© Twynstra Gudde |

Dansen door het canvas

Canvas Omgevingsmanagement 29 maart 2018 18|© Twynstra Gudde |

‐ Werk uitkomsten uit in omgevingsplan of project- of programmaplan

‐ Leg contact met stakeholders (toetsen van aannames etc.)

‐ Tweede sessie, omdat in eerste sessie veel te weinig infomartie

beschikbaar was

‐ Bijstelling project- of programmaplan?

‐ Visualiseer omgeving

‐ Issuelijst

‐ Ontwikkel een monitor en leg informatie vast

‐ Houd uitgangspunten levend

‐ …..?

Na de Canvassessie ……….

Canvas Omgevingsmanagement 29 maart 2018 19|© Twynstra Gudde |

Bron boek: Canvas Omgevingsmanagement

Canvas Omgevingsmanagement 29 maart 2018 20|© Twynstra Gudde |

Suggesties om verder te lezen

‐ http://www.twynstraguddekennisbank.nl/

‐ Bekkering, T. en J. Walter, Management van processen, Spectrum, 2009

‐ Bos, J. e.a., Projectmatig Creëren binnen handbereik, Scriptum 2010

‐ Bruijn, J. de, J. ten Heuvelhof en R. in ‘t Veld, Procesmanagement, Academic Service, 2012

‐ Kaner e.a., Facilitator’s guide to Participatory Decision-Making, 2003

‐ Kor, R., Managen = Gewoon Doen, Vakmedianet 2011

‐ Kor, R., J. Bos en T. van der Tak, Project Canvas, Vakmedianet 2016

‐ Lint de, J. , T. Kraassenberg en R. Benthem, Canvas Omgevingsmanagement, Vakmedianet 2017

‐ Oosterhout, D. van, Procesinterventies, Van Duuren Management, 2012

‐ Spaans, Ploeg van der, Resink, Hoe richt je de Zwerm? Een eenvoudige aanpak voor complexe

vraagstukken, 2016

‐ Susskind ea., The consensus building handbook, 1999

‐ Wesselink, M., Handboek Strategisch Omgevingsmanagement ,

Kluwer, 2010

Canvas Omgevingsmanagement 29 maart 2018 21|© Twynstra Gudde |

Over Roelof Benthem

Roelof Benthem is (sinds1990) als organisatieadviseur werkzaam

bij Twynstra Gudde. Hij helpt organisaties bij het professioneler

uitvoeren van projecten en programma’s. Dit doet hij als manager,

trainer of coach van project- en programmamanagers. Zijn

drijfveer zit in het mogelijk maken van een succesvolle

samenwerking: dit vraagt leiderschap, een goede onderlinge

samenwerking en het verbinden van belangen. Hij maakt daarbij

gebruik van zijn expertise op het terrein van communicatie,

veranderkunde en project- en programmamanagement.

Hij heeft ruime ervaring in het geven van trainingen voor

medewerkers in het ruimtelijk domein. Opdrachtgevers zijn onder

andere Rijksoverheid (Min. I&M en Buitenlandse zaken), energie-

en drinkwaterleiding bedrijven, provincies en diverse gemeenten,

(waaronder recent Amsterdam en Hoogeveen), GGz-instellingen

en universiteiten (zoals TU Eindhoven, Universiteit Utrecht en

Maastricht University).

Roelof is afgestudeerd aan de Landbouw Universiteit Wageningen

en heeft daar als onderzoeker gewerkt. Later heeft hij de

postdoctorale opleiding voor managementconsultant aan de Vrije

Universiteit Amsterdam gevolgd en met succes afgerond. Recent

heeft Roelof ‘The Negotation and Leadership Program’ van

Harvard University gevolgd.

Alle intellectuele eigendomsrechten met betrekking tot deze presentatie

berusten bij Twynstra Gudde.

Niets uit deze presentatie mag worden verveelvoudigd of openbaar gemaakt

zonder schriftelijke toestemming van Twynstra Gudde.

Roelof Benthem

rbh@tg.nl