>

NIEUWSBRIEF #95SEPTEMBER 2008 JAARGANG 19

INHOUDAANKONDIGING01 10 10 08

BOOOSTING 20 JAAR VOORUIT

04 AGENDACOLOFONBESTUUR

05 AFSCHEIDHARMBOOMSMA

07 ATTO HARSTA09 BOOOK

THE THINKINGPILL

10 PARTICIPANTEN11 NIEUWS

HININE REVIVAL

12 ANTWOORDKAARTACRONIEMBOOOSTING

booosting

01

V00RUIT

10102008B000STING20JAAR

AANKONDIGING VAN SYMPOSIUM 20 JAAR BOOOSTING,

VRIJDAG 10 OKTOBER 2008 VAN 12:00-19:00 UUR TE

ROTTERDAM

booosting AANKONDIGING 10 10 08

>

ALS JE ALS BEDRIJF TWINTIG JAAR BESTAAT DAN HEB JEWAT TE VIEREN. MAAR ALS JE ALS BOOOSTING, PLATFORMVOOR KOPLOPERS VAN BOUWINNOVATORS TWINTIGJAAR BESTAAT DAN HEB JE WAT TE VERTELLEN.

Innovator zijn en blijven impliceert namelijk constantveranderen en steeds anticiperen op tendensen in jeomgeving. Dat geldt voor aangeslotenen, het bestuur,maar ook de onderwerpen waarmee Booosting bezig is.Hebben we die scherpte als Booosting en zijn we alsplatform futureprooof?

Vrijdag 10 oktober gaan wij dat samen met u onder-zoeken. Niet door twintig jaar achteruit, maar juisttwintig jaar vooruit te kijken. Het thema van 10 oktoberis: Booosting, 20 jaar vooruit.

Wat bepaalt ons leven en werk en dus de bouwsectorover twintig jaar het meest? Met zekerheid stellen wevast dat allerlei factoren ons vakgebied zullen beïn-vloeden. Het bouwproces, de bouwproductontwikkeling,de organisatie- en contractvormen. Maar welke zijn daten hoe? Wat zijn de te nemen vervolgstappen opveranderingen die wij nu zien aankomen?

NIEUWE DRIVERS VOOR BOUWINNOVATIE> Prof. dr. Wim Sinke is stafmedewerker Zonne-energie bij het Energie-onderzoek Centrum Nederland (ECN) in Petten en voorzitter van deWerkgroep ‘Wetenschap, Technologie en Toepassingen’ van het EuropeseTechnologieplatform voor Zonne-energie. In zijn lezing zal hij een overzichtgeven van recente ontwikkelingen en mogelijkheden van zonnestroom in degebouwde omgeving.

> De afsluitende spreekbeurt wordt verzorgd door één van onze oprichters:prof. ir. Jan Brouwer (emeritus hoogleraar TUD Bouwkunde). In zijn voor-malige functie van Rijksadviseur Infrastructuur en als mede-auteur van´De Stadssnelweg´ en ‘De Machinekamer’ zal hij de kwaliteit en de ont-wikkelingen van de ruimtelijke inrichting en daarmee de veranderingen ophet gebied van mobiliteit ter discussie stellen.

B O O O S T I N G F U T U R E P R O O O F ? > De lezingencyclus wordt afgesloten met enige zelfreflectie en heeft tot doelonszelf scherper te stellen. Is Booosting Futureprooof? Wij nemen afscheidvan vier bestuursleden en discussiëren met hun opvolgers u en vijf nieuwebestuursleden over de toekomstige agenda de toekomst van Booosting.Harm Boomsma, André Roelofsen, Thijs Verburg en Frido Van Nieuwamerongenworden vervangen door Martin Smit, Berend Groeneveld, Iwan van Bochoveen Robert Winkel. Voor de afsluitende borrel staat een grote bestuurs-wisseling gepland. Zie ook pagina 07 van deze nieuwsbrief voor eenwoord van Harm Boomsma en Atto Harsta, oud- en nieuw voorzitter.

A A N M E L D E N Een feestelijke middag vol prikkels en eyeopeners, die sturend kunnen zijnvoor de succesvolle innovators van morgen.> U bent uiteraard van harte welkom op het 4e lustrum van Booosting! > Inschrijven via deantwoordkaart onderaan deze nieuwsbrief of viainfo@booosting.nl. > Geeft u duidelijk aan of u van de lunch gebruik maakt. > Zie programma! 02>>

EEN ZESTAL SPECIALISTEN GEEFTU KIJK OP DE ONTWIKKELINGENBINNEN HUN VAKGEBIED

NIEUWE PERSPECTIEVEN VOOR BOUWINNOVATIE> Rutger van Santen, hoogleraar Heterogene Katalyse faculteit Scheikundeen oud rector TU/e, start met een overzicht van technologischeontwikkelingen die ons leven zullen veranderen. Als auteur van het boek ‘TheThinking Pill’ (Zelfdenkende pillen, zie ook pag 09) is hij uitstekend in staatu een breed perspectief te schetsen.

> Hoe communiceren we met elkaar? Een onderdeel van informatiebeheeren -uitwisseling is Creative Commons. Behoud je auteursrechten maar geefanderen de mogelijkheid om jouw werk te gebruiken, op een manier die jezelf kiest. Architect en publicist Piet Vollaard geeft aan hoe hij zijn werk deeltonder zijn voorwaarden.

NIEUWE TECHNOLOGIEEN VOOR BOUWINNOVATIE> Materiaalwetenschappen en -techniek. Ongetwijfeld krijgen we ookandere materialen tot onze beschikking. De radicale impact van nano-technologie neemt Dipl.-Ing. BDIA Sylvia Leydecker interieurarchitect teKeulen voor haar rekening. Zij schreef onlangs ‘Nano Materials inarchitecture, interior architecture and design’. Voor de architectuur vindenzeer interessante ontwikkelingen plaats, nanomaterialen met grotere trek-sterkte, zelfreinigend vermogen of als ecologisch isolatiemateriaal.

> Worden materialen dynamisch? Prof. dr. ir. Sybrand van der Zwaag is hoog-leraar Fundamentals of Advanced Materials aan de faculteit Luchtvaart- enRuimtevaarttechniek van de TU Delft. Zijn lezing gaat over de meeste recenteontwikkelingen op het gebied van zelf herstellende materialen. Zijn onder-zoek richt zich op de ontwikkeling van materialen met unieke eigenschappendie nodig zijn voor de volgende generatie vliegtuigen en ruimtevaartuigen.

03<>

DAGVOORZITTER Harm BoomsmaMODERATOR Robert WinkelLOCATIE Scheepvaart- en Transportcollege RotterdamTOEGANG gratisLUNCH 12:00 -13:00 (aangeven of u hiervan gebruik maakt)SYMPOSIUM 13:00 -19:00TOEGANG gratis

12:00 inlooplunch13:00 opening door Harm Boomsma, dagvoorzitter13:10 inleiding door Jouke Post

hoogleraar Bouwtechnisch Ontwerpen TU/e Bouwkunde

NIEUWE PERSPECTIEVEN VOOR BOUWINNOVATIE13:20 filmshooot13:25 ‘The global perspective’

Rutger van Santen, hoogleraar Heterogene Katalyse faculteit Scheikunde en oud rector TU/e

13:45 ‘The knowledge perspective: Creative Commons’Piet Vollaard, publicist/directeur Archined

14:05 Discussie o.l.v. moderator/architect Robert Winkel met aankomend voorzitter Atto Harsta, bouwinnovator

14:20 pauze

NIEUWE TECHNOLOGIEEN VOOR BOUWINNOVATIE14:40 filmshooot14:45 ‘Nanotechnology’ (engelstalig)

Sylvia Leydecker, interieurarchitect te Keulen15:05 ‘Self-healing materials’

Sybrand vd Zwaag, hoogleraar Fundamentals of Aerospace Materials TUD Lucht- en Ruimtevaarttechniek

15:25 Discussie met aankomend vice-voorzitterMartin Smit, architect

15:40 pauze

NIEUWE DRIVERS VOOR BOUWINNOVATIE16:00 filmshooot16:05 ‘The future of Solarenergy’

Wim Sinke, stafmedewerker Zonne-energie Energieonderzoek Centrum Nederland (ECN)

16:25 ‘Fast Lane’Jan Brouwer, voormalig Rijksadviseur Infrastructuur, architect, oprichter Booosting

16:45 Discussie met scheidend voorzitter Harm Boomsma, bouwinnovator

BOOOSTING FUTUREPROOOF17:00 Coming Soon

Samen met de nieuwe bestuursleden kijken wij 20 jaar vooruit17:30 Overdracht voorzitterschap

Afscheid van Harm Boomsma‘Van drivers naar doen’ door Atto Harsta

18:00 Feestelijke borrel tot 19:00

p r o g r a m m a

1010200820JAAR

voorzitter Atto Harsta Aldus Bouwinnovatievice-voorzitter Martin Smit Martin W Smit Architects penningmeester Berend Groeneveld Interdam Projectssecretaris Karel Vollers TU Delft, faculteit Bouwkundealgemeen lid Esther Hebly Oskomera Gevelbouwalgemeen lid Iwan van Bochove Ecofysalgemeen lid Robert Winkel MEI architecten en stedenbouwersstudentbestuurslid Jasper Moelker TUD Bouwkunde/Bout

Op 31 augustus 1988 is Booosting platform voor koplopers in bouwinnovatie opgericht vanuit een gecombineerd initiatief vanindustrie, industrieel ontwerpers en architecten. Booosting heeft zich als doel gesteld het proces van vernieuwing en verbetering inde bouw wezenlijk te versnellen; daarvoor wil zij ideeën en projecten op het gebied van Onderzoek, Ontwerp en Ontwikkeling initiëren

en faciliteren. Door haar structuur en de stimulerende en activerende initiatieven die zij ontplooit heeft Booosting een unieke positie binnen de bouw verworven. Aangeslotenenwordt de gelegenheid geboden om hun eigen bouwwereld te vergroten door ervaringen te delen, ideeën op te doen en banden aan te gaan met aanpalende disciplines.

booosting

BESTUUR

>

GROOTHANDELSGEBOUW UNIT A7.006

BEZOEKADRES: STATIONSPLEIN 45 ROTTERDAM

POSTADRES: POSTBUS 386 3000 AJ ROTTERDAM

TELEFOON 010 2829 950 TELEFAX 010 2829 813

E-MAIL INFO@BOOOSTING.NL SITE WWW.BOOOSTING.NL

booosting COLOFON booosting AGENDA

oooCONTACTPERSOON

Jolanda Steenhouwer BEREIKBAAR

maandag en donderdag 9.00-14.30 uur en dinsdag 9.00 - 17.30 uurREDACTIE

Jolanda Steenhouwer VORMGEVING

Patricia Brouwer DesignDRUK

Drukkerij Impressed

<<<

<04

ACTIVITEITEN 200810 oktober 20 jaar Booosting

noteer alvast in de agenda!

(Zie pag 01-02-03 van deze nieuwsbrief )

in de planning Architect en ProductontwikkelingArchitectenpresentatieCentraal Staal Corus IJmuidenProjectbezoek nieuw bestuurscentrum Rabobank UtrechtScheuten Glas

10102008B000STING20JAAR

wel

PER 10 10 08

Eindelijk is het dan zover: Booosting viert op 10oktober a.s. haar feestje. Twintig jaar actief op hetgebied van bouwinnovatie vereist een dagjerelativeren. Een mooi moment voor enige be-spiegelingen, ook voor mij persoonlijk. Die dagdraag ik de voorzittershamer over aan Atto Harsta.Toen ik vier en een halfjaar geleden aantrad, steldeik (waarschijnlijk net als mijn voorgangers) vast datde ambities van Booosting onze mogelijkheden veroverschreden. Naast de veelheid aan zeer gewaar-deerde activiteiten en projectbezoeken hadden weook concrete ideeën over het organiseren van veelmeer zaken. Innovatieprijzen, internationalesamenwerking, kennisuitwisseling met gelijk-gestemde organisaties en het opzetten van eenwebsite gericht op kennisdeling en samenwerkingtussen aangeslotenen. Onze missie omvat het versnellen van het procesvan vernieuwing en verbetering in de bouw. Dit impliceert dat we niet alleenverbeteringen moeten nastreven maar dat we deze ook in een steeds hogertempo moeten realiseren. Het bereiken van die doelstelling is dus waarlijkniet eenvoudig. Voordeel is wel dat dit continuïteit genereert; Booosting zalniet snel het punt bereiken dat haar missie is volbracht. De voldoening zullenwe vooral moeten halen uit het nastreven. De vraag die we ons erbij steedsmoeten stellen is of we dit nog steeds scherp en gedreven doen.

booosting BESTUUR

AFSCHEIDSWOORD VAN HARM BOOMSMAVoorzitter van 13 januari 2004 tot 10 oktober 2008

SCHERP EN GEDREVEN

Ik denk daarbij aan onze frisse ‘ElevatorPitches’, waarbij we bouwinnovaties vannieuwe marktintreders een duwtje in de ruggaven. Ook onze expertmeetings over onder-werpen als houtinnovaties en energie-neutraal bouwen waren inspirerend. Ik droegmijn steentje bij door enkele Booostingprojecten te starten met belangrijke maat-schappelijk thema’s. Zoals, het onderzoeks-project Renovatie- en transformatietechno-logie van kantoren, dat waardevolle spin-offsopleverde. Als vrijwillig bestuurder besef jedat je inderdaad je voldoening moet halen uithet nastreven, want de benodigde energievoor het uitvoeren van een dergelijk project iszeer groot. De eerdergenoemde initiatievengaven veel mogelijkheden voor bredere toe-passing.

DE KRACHT VAN DE AANGESLOTEN ORGANISATIESDe kracht van Booosting als platform van koplopers inbouwinnovatie wordt volledig bepaald door de krachtvan de aangesloten organisaties. En die is groot. Onzeinbreng op bouwinnovatie in Nederland is zeersubstantieel. Vrijwel altijd als ik geconfronteerd wordt

> 05>

elkaar te krijgen en vooral voor haar geduld met ons als Booostingbestuurvan vrijwilligers. Aangeslotenen, Raad van Advies, dank voor jullie inbrengen support.

Ook voor mijzelf gaat de verandering door.Na vier en een halfjaar Booosting-voorzitterschap ga ik mijn eigen activiteitenaanscherpen. Jullie horen nog van mij.

Harm Boomsma

<

met een vernieuwend product of project blijkt dat er een Booosting aan-geslotene, of het nu een architect/ ontwerper, toeleverancier, constructeuris, bij betrokken is geweest. De inhoudelijke expertise van alle Booosting-aangeslotenen is van groot belang. Bouwinnovatie krijgt in Nederlandgelukkig steeds meer de wind in de zeilen en ook juichen we de prioriteit toedie gegeven wordt aan het ontwerpen van een duurzame leefomgeving.

Indien ‘de maatschappelijke wind’ uit een andere hoek gaat waaien, kunnenprioriteiten opeens wijzigen. Juist dan is het heel belangrijk dat er partijenzijn die de eerdergenoemde onderwerpen op de agenda houden.

V R I J W I L L I G E N T H O U S I A S T B E S T U U RMet deze praktische, inhoudelijke insteek onderscheidt Booosting zich vanandere initiatieven. Wij ontlenen daar onze identiteit aan. Een aantalbeginselen van onze ‘founding fathers’ wordt ook nog steeds gerespecteerd.Booosting heeft nog steeds een enthousiast bestuur dat volledig opvrijwillige basis functioneert en een schijnbaar niet te tillen activiteitenpakket,inclusief het uitgeven van de nieuwsbrief, op de schouders neemt.

Als platform van bouwinnovators moeten we steeds alle vensters open-houden en scherp zijn om de eerste signalen van sociaal-maatschappelijke,technologische en internationale ontwikkelingen op te vangen en door tegeven. Op 10 oktober kijken we dan ook vooruit.

A A N S L U I T I N G B I J B O O O S T I N GEr is veel interesse voor aansluiting bij Booosting en er staan vier formi-dabele nieuwe bestuursleden klaar om mij en mijn collega’s op 10 oktoberaf te lossen. Ik weet dat de gedrevenheid zo gewaarborgd wordt en dat deverandering op de manier kan doorgaan.

DANKIk dank mijn (oud-) medebestuurders voor de alle samenwerking en voor devele prikkelende discussies en de inzet in het aandragen van alle diverseactiviteiten en projecten. Ook Jolanda, onze enige professional, bedank ikook voor al haar inzet en het organisatie- en regelwerk om activiteiten voor 06<

VISIE VAN ATTO HARSTAPer 10 oktober 2008 voorzitter van Booosting

BOOOSTING 2028 MORE NATURE INSIDE

booosting BESTUUR

>

Sociale, maatschappelijke, economische entechnologische ontwikkelingen zijn zoals allenatuurlijke processen, cyclisch, organisch encontinu. Ontwikkeling en vernieuwing blijkensteeds vaker transsectoraal plaats te vinden.Blijkbaar zijn er sectoroverstijgende krachtendie invloed uitoefenen op ons systeem. Devraag is naar welke kant deze ontwikkelingenen krachten zich bewegen, hoe zij elkaarbeïnvloeden en wat dat betekent voor debouw.

De bouw moet de komende twintig jaar eenenorme verandering ondergaan. Als groot-verbruiker van fossiele energie, als mega-afvalproducent en CO2 uitstootkampioenmoet zij zich omvormen tot een bedrijfstakdie bouwwerken en een gebouwde omgevingrealiseert die in balans zijn met mens en natuur. Zonder de natuur uit teputten of er blijvende schade aan toe te brengen. Er zal nog heel veelgeïnnoveerd moeten worden om die balans te bereiken.

Mijn overtuiging is dat de mens in alle aspecten van het leven weer dichternaar de natuur gaat. In de afgelopen honderd jaar dwaalden we daarvan af.We geloofden dat de mens leidend is, onze technologie onoverwinnelijk en

het leven volledig maakbaar enkunstmatig is. In ons dagelijksleven en in steeds meer vak-gebieden ontdekken we nu dat denatuur ons meer kan bieden. Veelmeer dan wij de afgelopen jarenhebben ingezien, geloofden enhebben benut.

100% CRADLE TO CRADLEDe intelligentie van twintig miljoenjaar evolutie kan en zal onzeomgeving, onze gebouwen en degebouwde omgeving verbeteren.Innovatie in de natuur staatoverigens niet ter discussie, zij iscontinu. De onbewust van de natuurafgedwaalde mens komt weer in

balans met de natuur en dat zal ons een hernieuwd en authentiek gevoel vanwelbevinden geven. Een pleidooi voor natuurlijkventileren, verlichten, koelen en verwarmen is alwaarneembaar. Bouwen met zoveel mogelijk natuurlijkematerialen zonder uitstoot van schadelijke emissies. Hetmoet 100% Cradle to Cradle, CO2neutraal en zondergebruik van eindige energiebronnen. >07

>

Zoals gebruikelijk gaan andere vakgebieden de bouw voor. In de medische,de voedsel-, lucht- en ruimtevaart- en energietechnologie worden knellendevraagstukken met behulp van biomimicry opgelost. Biomimicry is dewetenschap waar de natuur wordt bestudeerd om nieuwe producten enprocessen te ontwerpen waarbij natuurlijke structuren, processen enontwikkelingen worden geïmiteerd. Denk daarbij aan het proces enrendement van photosynthese dat nog steeds het rolmodel is voor PV-cellen.

Booosting, hét platform voor innovatie in de bouwkolom zal veel meer dantwintig jaar geleden moeten bewijzen dat wij deze essentie begrijpen. Aande hand van scenario’s voor de toekomst zullen concrete veranderingenworden gestimuleerd en bewerkstelligd. Booosting moet er voor zorgen datde ideeën waarmee architectuur kan worden verrijkt en waarmee degebouwde omgeving kan worden verbeterd ook daadwerkelijk wordengerealiseerd.

Het bestuur onderkent dat bouwinnovatie mensenwerk is. Persoonlijkeeigenschappen als enthousiasme, gedrevenheid, volharding en het lef omrisico’s te nemen, zijn de belangrijkste succesfactoren voor vernieuwing.Volwaardige samenwerking tussen de verschillende disciplines en partijenis voor grote innovaties eveneens noodzakelijk. Booosting aangeslotenen hebben deze kenmerken, zij durven ‘natuurlijk’met elkaar te innoveren. Met hen gebruiken wij de komende twintig jaar omde uitdagende omslag in de bouw naar meer ‘nature inside’ te volbrengen.

Onze platformfunctie om vernieuwingsgezinde mensen samen te brengen,blijven wij inzetten om deze veelomvattende transitie te bereiken. Elkaarblijven inspireren. Kennis en ervaringen over innovaties in en buiten de bouwsamen delen. Het toekomstgerichte symposium BOOOSTING 20 JAARVOORUIT, dat ter gelegenheid van ons twintigjarig bestaan op 10 oktoberwordt gevierd, wordt daar een prachtig voorbeeld van!

Atto Harsta

08<

n HET VOGELNEST, BEIJING STATION LYON-SATOLAS, CALATRAVA !

nodig een ‘fout-tolerant’ design te maken. Door ervan uit te gaan dat bijcomplexe systemen vele wegen naar het doel kunnen leiden, moet eenflexibele structuur juist de basis zijn van een zogenaamd foutloos ontwerp.Het systeem zoekt zijn eigen weg.

Jacco Hoekstra geeft als decaan van de faculteit Lucht- RuimtevaarttechniekTUD zijn visie over intelligenter reizen. Hij pleit ervoor om files op de gronden in de lucht te vermijden. De ontwikkeling is gebaseerd de natuurkundigewetten dat gelijknamige elektrische ladingen elkaar altijd afstoten.Vliegtuigen draaien onafhankelijk van de mens een andere kant op als ze tedicht bij elkaar komen. In de verre toekomst zal dit ook in auto’s wordentoegepast; een doorbraak voor het wegennet.

Een andere doorbraak in de infrastructuur is te verwachten van decentra-lisatie in de chemische productie. Prof. Jaap Schouten (TU/e Scheikunde):‘Mijn droom is een chemische fabriek waarin alles op elkaar is afgestemd.Geen bijproducten en zonder overschotten of energieverliezen. Een fabriekdie zich automatisch aanpast aan de omstandighedenen die dicht bij de gebruiker staat.’ Minifabrieken enminicentrales met een kleinschalige productie. Grotetransportleidingen en vrachtverkeer worden overbodigen alle productie bevindt zich op één plek: ‘Dechemische fabriek komt naar je toe!’.

In 2028 hoeven wij nog maar één pil teslikken. Deze pil slikken we terwijl wegezond zijn en ze zorgt ervoor dat we datook blijven. De pil reageert op manke-menten. De pil werkt dus niet preventiefmaar is wel alert en maakt onze gezond-heidszorg aanzienlijk goedkoper. Ditmedicijn wordt momenteel ontwikkelddoor Jaques Souquet, directeur van hetSupersonic Imagine. Het is een van deontwikkelingen binnen de biomoleculairegeneeskunde.

Dit was een korte samenvatting van één van de dertig visies die zijn samen-gebracht in het boek ‘Zelfdenkende pillen en andere technologie die onsleven zal veranderen’. De wetenschapper Rutger van Santen, oud-rector vande TU/e heeft samen met Djan Khoe en Bram Vermeer deze visiesgebundeld. Het boek heeft drie hoofdstukken; Communicatie, Duurzaam-heid en Gezondheid. Ik licht enkele interessante visies toe.

De hoogleraren Geers en Coenraad (beiden TU/e) gaan ervan uit dat softwareop een andere manier ontworpen moet worden. Nu is het zo dat fouten vaakenorme storingen veroorzaken en netwerken geruime tijd stilliggen. Het is 09>>

booosting boookTHE THINKING PILLAND OTHER TECHNOLOGY THAT WILL CHANGE OUR LIVES

Ook de thuiszorgrobot komt naar ons toe. Een visie en ontwikkeling van KoosRooda en Maarten Steinbuch, beiden hoogleraar TU/e (faculteit Werktuig-bouwkunde). Robots besparen loonkosten en kunnen veel productieleveren, maar hun programmering wordt steeds ingewikkelder. Samen-werking van verschillende disciplines maakt het makkelijker om met nieuweprogrammeringmethodes de software zo te verbeteren dat de robot zichmenselijk gedrag eigen kan maken. De robot zal huishoudelijke taken gaanvervullen. Robots hoeven qua uiterlijk niet op mensen te lijken, maar op denduur wel qua motoriek, flexibiliteit en intelligentie. Uiteraard is ook mijn lifespanvisie met het project XX in dit boek opgenomenen is een hoofdstuk gewijd aan de problematiek van de vervangende nieuw-bouw.

De essentie van al deze visies is natuurlijk de interactie tussen de kennis-gebieden. Door van elkaar kennis te nemen wordt het mogelijk vraagstukkenanders te benaderen en veel verder te komen dan het oplossen van de eerstevraag. Het bij elkaar brengen van meerdere kennisgebieden leidt tot hetverbreden van de vraag en het verbeteren van de oplossing. Deze verzame-ling van visies van verschillende wetenschappers past dan ook uitstekend inde visie van Booosting. Bij elkaar in de keuken kijken, met elkaar praten enkomen tot vernieuwende oplossingen van aanvankelijk eenvoudigeproblemen. Het geeft aan dat nieuwe technologieën ons leven inderdaadzullen veranderen.

Jouke Post, Oud voorzitter Booosting

TITEL The Thinking PillAUTEURS Rutger van Santen, Djan Khoe, Bram Vermeer TAAL Engels/NederlandsISBN 978 90 468 0358 55PRIJS € 15,95

Rutger van Santen, de samensteller van dit boek, zal op10 oktober op de feestelijke Booostingdag ons een nogruimere blik op het leven in het jaar 2028 geven.

ADVIES- EN CONSTRUCTIEBUREAUS > ABT adviseurs inbouwtechniek > Aldus bouwinnovatie > Arcadis > Boomsma Innovations >Corsmit Raadgevend Ingenieursbureau > dgmr raadgevende ingenieurs >DHV Bouw en Industrie > Ecofys > Façade Consulting & Engineering > GeNieConsult en Partners > IBS Consultants > InnoBuild > Interdam Projects >MetzConsult > RGD, directie Advies en Architecten > Schoonderbeek &Partners Advies > Ingenieursbureau Zonneveld > Els Zijlstra <

PRODUCTIE- EN BOUWBEDRIJVEN > Alcoa Architectuursystemen >Bayards Aluminium Constructies > BIK Bouwprodukten > BRS Staalwerken > Corus Colors > Doorwin > Eaton Holec Laagspanning > van Geel Legrand > Holonite > Hunter Douglas > Limelight > Mat Afbouw >

MBI > De Meeuw Oirschot > Octatube Space Structures > Oskomera >Plastica Plaat > Platinox Special Products > Polyblock > Poly Products >Rockwool > SAPA RC System > Trespa International > Ubbink Nederland >Vastbouw Oost > Wagenbouw Accommodaties > ZNS Van DamGeveltechniek > Zoontjens <

ARCHITECTENBUREAUS > AA Architecten > Archipel Ontwerpers >Architectenburo Agterberg > AREA architecten > Arconiko Architecten >Atelier PRO > Van der Breggen Bouw i.d. > Architectenbureau Boesten- van Vliet > Böhtlingk architectenbureau > Jan Brouwer > CEPEZED > EGMArchitecten > Henket en partners architecten > Marco Henssen Architecten >INBO > JMDS > Martin W Smit Architects > MAS architectuur > MeiArchitecten en Stedenbouwers > Architecten Van Mourik > MoveYou > Piode> Jouke Post > Royal Haskoning Architecten > RPHS architecten > JanTimmers > Verburg Hoogendijk Architecten <

INDUSTRIEEL ONTWERPBUREAUS > Designers ‘N Associates | DNA >Friso Kramer > Jaap Koning > Robin Hood Produkties > Marcel Vroom <

BRANCHE-ORGANISATIES > Bouwen met Staal >Cement&BetonCentrum > Centrum Hout > VMRG <

ONDERWIJS > TU Delft, vakgroep Bouwtechnologie > TU Eindhoven,faculteit Bouwkunde < <

<< 10

booosting PARTICIPANTEN

moeilijk om de relatie tussen architectuur en techniek op een goedemanier te definiëren? Aan onze taligheid lag het niet. Ik citeer:Moshé Zwarts: ‘De taal van de techniek is vaak zo kaal. Het lijkt wel alsof dearchitectuur die zich uitdrukkelijk van techniek bedient, zich afzet.’Jan Pesman: ‘Hoe worden de deugd, de duurzaamheid, de degelijkheid ende overtuiging van de traditionele bouwwijze gepareerd door het moderneconcept.’Thijs Asselbergs: ‘Als je de popnagels om je heen hebt horen fluiten bij jeeerste ontwerp dan zal elke volgende bouwopgave een fluitje van een cent zijn.’Jan Westra: ‘Architectuur is een commercial die het ingeblikte programmaonderbreekt. Voor zoutjes en een plas.’Na een tijd trad er een zekere vermoeidheid op en hadden we ook zo onzecommerciële sores. Maar na twintig jaar vond ik het tijd worden voor eenrevival. De brunch werd opnieuw ten tonele gevoerd en de discussie kwamweer vanzelf. Zoals Jan Westra al schreef. ‘Minder narcistisch, eerderrealistisch en cynisch, maar wel met veel grappen.’

R E S E A R C H & D E S I G NHet kan geen toeval zijn dat we ons opnieuw willen buigen over de‘slechte gesteldheid van de techniek in de architectuur’, nu Booosting depuberale leeftijd is ontstegen. Booosting kan hier een belangrijke rolspelen. Niet slechts als een netwerkorganisatie, maar vooral op het gebiedvan Research & Design. Het ontwerpen is nog steeds een resultaat van deinnige wens van een mens voor de hoop op een betere toekomst. Dementaliteiten van Booosting en Hinine sluiten naadloos bij elkaar aan.

In de uitnodiging voor de revival was ik zo on-verstandig om opnieuw te spreken over eenmogelijk manifest. Als Booosting maar niet zo domis om dat ook te willen. Een manifestatie isuitstekend. Daar doen we graag aan mee.

Jan Brouwer, oprichter Booosting

>

booosting NIEUWS

11<

HININEREVIVAL

HET IS MEER DAN TWINTIG JAAR GELEDEN DAT DE GROEP ‘HININE’ OPZONDAGEN BIJEENKWAM ONDER HET GENOT VAN CHIQUE FRANS BROOD,GOEDE PARMAHAM EN CHAMPAGNE.

Wie waren ze: Thijs Asselbergs, Michiel Cohen, Mick Eekhout, Hubert-JanHenket, Jan Pesman, Marcel Vroom, Jan Westra, Moshé Zwarts en ikzelf. Ukent ze als individu, maar niet als collectief. Het optimisme over de essentievan de techniek in de architectuur was en is nog steeds in hoge mate aan-wezig. We waren eerder opportunisten dan optimisten. Een aantal keren isgeprobeerd in een manifest duidelijk te maken wat de betekenis is van hetmateriële in de architectuur. Er werd uiteraard geconstateerd dat architectuurmeer is dan beeld en techniek. We hadden grote zorg om de klimaat-verandering en de duurzaamheid.Aan de namen herkent U het hoge Booostinggehalte van de club. Bijna elklid heeft in het bestuur gezeten en getracht de Hinine-gedachte over derelatie techniek en architectuur verder te brengen. Waarom is het toch zo

nJA

N B

RO

UW

ER

(L) E

N J

AN

WE

STR

A (R

)

12<booosting ACRONIEM

B EVORDEREN VAN

ONDERZOEK,

ONTWERP EN

ONTWIKKELING DOOR

SAMENWERKENDE

TEAMS M.B.T.

INDUSTRIELE

GEBOUW(ONDERDELEN)

booostingB

ooos

ting

post

bus

386

300

0 A

J Rot

terd

am

an

two

ord

ka

artPOSTZEGEL

NAAM

BEDRIJF

ADRES

POSTCODE

WOONPLAATS

TELEFOON

E-MAIL

kom

t op

vri

jdag

mid

dag

10 o

ktob

er n

aar

Boo

ostin

g 20

jaar

voo

ruit

neem

t w

elde

el a

an d

e lu

nch

neem

t ni

etde

el a

an d

e lu

nch

Z

ie p

agin

a 01

-02

van

deze

nie

uwsb

rief

Is g

eïnt

eres

seer

d in

een

lidm

aats

chap

bij

Boo

ostin

g en

ont

vang

t hi

erov

er g

raag

info

rmat

ie.

�

Welke recente

ontwikkelingenhebben

het meest impact op

bouwinnovatie in de

komende 20 jaar?

‘Monoculturen verdwijnen. Functies integreren: wonen, werken

en recreëren bijeen. Kantoren opluchthavens en woningen langs of

op een ondergrondse snelweg. Dit biedt architecten veel nieuwe

ontwerpmogelijkheden. ’Harm Boomsma, bouwinnovatieadviseur5e voorzitter booosting

Directeur Boomsma Innovations

10102008B000STING20JAAR V00RUIT

FOTO’S: TOWER FLOWER, PARIJS EN WILD TOWER , LA DÉFENSE VAN ÉDOUARD

FRANÇOIS, - MUSEE DU QUAI BRANLY, PARIJS VAN JEAN NOUVEL, TECHNISCHE

TEKENING VAN ‘TWIST CONSTRUCTION’ MERCEDES-BENZ MUSEUM, STUTTGART

- MODEL GEMAAKT MET 3-D PRINTER - MIRRA BUREAUSTOEL VAN HERMAN

MILLER - RECYCLOOP FESTIVAL AAN DE WERF, UTRECHT VAN 2012 ARCHITECTEN

- COMPOSTCUP ECOGRIP - MILIEU-INTELLIGENTE STOF CLIMAX LIFECYCLE VAN

BRAUNGART EN MCDONOUGH - PREFAB BETONELEMENTEN

‘More Nature Inside. Vooruit naar een gebouwde

omgeving in evenwicht met denatuur en met gebruikmaking van

20 miljoen jaar evolutionaireintelligentie. ’Atto Harsta, bouwinnovator

Aankomend voorzitter BooostingDirecteur Aldus Bouwinnovatie

‘Bouwinformatiebeheer. Er is heelveel kennis, maar je ziet door de

bomen het bos niet meer. De juistekennis moet bekend, toegankelijk en

beschikbaar zijn voor debouwinnovatoren van de toekomst. ’Martin Smit, architect

Aankomend vicevoorzitter booostingDirecteur Martin W Smit Architects

‘De wereldwijdewelvaartsgroei zal ons

dwingen te bouwen met respect

voor onze leefomgeving. ’Esther Hebly, bouwtechnoloogAlgemeen bestuurslid Booosting

Hoofd research & development Oskomera Gevelbouw

‘Materiaal ontwikkeling door micro-organismen.

Bacteriën en algenbreken materialen af en

bouwen materialen op. ’Robert Winkel, architectAankomend bestuurslid Booosting

Directeur MEI architecten en stedenbouwers

‘Print jezelfgemaakte

ontwerp in 3D. ’Karel Vollers, architect,

onderzoekerSecretaris Booosting

Docent TU Delft, faculteitBouwkunde

‘Bouw: van energie

consumptie naar energieproductie. ’Iwan van Bochove, industrieel

ontwerper, Aankomend algemeen bestuurslid Booosting

Ontwikkelaar R&D Ecofys

‘Toename van functie-integratie enprefabricage. Reeds toegepasteindividuele innovaties wordenfabrieksmatig verknoopt tot

standaardconcepten waarmeesneller, kwalitatiever en voordeliger

wordt gebouwd. ’Berend Groeneveld, bedrijfskundige, adviseurDirecteur Interdam ProjectsAankomend penningmeester

10102008B000STING20JAAR V00RUIT