NUMMER 202 | PRIJS € 6,95

DE DIERENARTSAUTO | BETERE HOUDING EN ZIT | RELAXT TE PAARDDRESSAGE NATURALLY | TAPING VOOR PAARDEN | THUIS BIJ PATRICK VAN DER MEEROPINIE: WELZIJNSMONITOR | ROLLEN IN DE SNEEUW | FEESTELIJK VLECHTEN

Plus!PAARDENKRANT

+EXTRA

EVENTER

LEKKER DIK B

IT N

UM

ME

R 202 2012

DE

PAA

RD

EN

KR

AN

T N

UM

ME

R 101

DE

PAA

RD

EN

KR

AN

T E

XT

RA

NU

MM

ER

6

Tim LipsOVER BODY & MIND

LDR: ZO MOET HET WEL

winternummer

BP

01_Cover.indd 1 10-12-12 16:50

BIT 202 | 2012 5

MA

RJA

N T

ULP

WIEBELTENEN

Toen ik op de redactie vroeg: ‘Heb jij ook iets in je houding en zit wat je altijd fout doet?’ barstte iedereen los over uitstekende ellebogen, wiebelende hoofden en fl apperende knieën. Herkenning alom. Zitdeskundige Barbara van den Broek geeft tips om al die on-willige lichaamsdelen in vijf minuten onder controle te krijgen. Je moet het wel fl ink herhalen, want de nieuwe houding moet in je bovenkamer ook geïnstalleerd worden als nieuwe software. Body & mind dus, en dat is tevens het thema van deze uitgave. Het leek ons, de redactie dus, ook leuk om eventer Tim Lips eens te vragen hoe hij over EDITORIAL

body & mind denkt, zowel voor zichzelf als voor zijn paarden. Tim kan daar goed over vertellen, zo merkte collega Linde Oortveld, die bij hem op bezoek ging. Karin Retera had iets wat haar al een tijd dwars zat: ruiters die wel LDR (Laag, Diep en Rond) willen trainen, maar het verkeerd doen, waardoor de paarden met hun body & mind in de knoop komen. Kortom, Karin legt uit hoe het wél moet. En als altijd geldt het wijze ad-vies: bij twijfel niet doen. Wil je deze kerst nog wat aan mindfullness doen, ga dan aan de slag en vlecht de manen van je paard in eindejaarssferen. Lekker creabea!

Veel leesplezier,Marjan Tulp Hoofdredacteur Bit

Ps: Als extraatje krijg je in deze lekkere dikke winteruitgave ook lezenswaardige artikelen met veel diepgang van onze collega’s van De Paardenkrant en De Paardenkrant Extra.

Volg je Bit ook online?www.facebook.com/bitpaardenwww.twitter.com/bitpaardenwww.paardenblad-bit.hyves.nl

P.s. Heb je een vraag, een opm

erking of wil je m

et jouw paard in aanm

erking komen voor een

artikel? Dat kan! Stuur een e-m

ail naar bit@eism

a.nl, paardenkrant@eism

a.nl of horses@eism

a.nl,

afhankelijk van het medium

dat je wilt bereiken. O

p Horses.nl vind je ook onze sites: check

ww

w.horses.nl/bit en w

ww

.horses.nl/paardenkrant. Heb je vragen over

je abonnement? Stuur dan een e-m

ail naar abonneren@eism

a.nl of bel naar (088) 226 66 47.

05_Editorial.indd 5 10-12-12 16:41

BIT 202 | 2012 7

BODY & MIND10 TIM LIPS Eventer vertelt over body & mind van zijn paard.

14 BIT TRAININGSDAGEN Kom je ook kijken in Drachten?

19 IN BALANS Onthaast voordat je naar de stal gaat.

23 ZIT! Snelle oplossingen voor een betere houding en zit.

27 ROLLEN IN DE SNEEUW Van sneeuw worden paarden blij.

30 LDR Laag, Diep en Rond-trainen; zo doe je het.

36 WELZIJNSMONITOR Opinie over de langverwachte welzijnsmonitor voor paarden.

40 KAREN ROHLF De Amerikaanse Grand Prix-dressuuramazone rijdt natural.

44 TAPING Het lijkt kunst, maar het is goed voor je paard: taping.

57 NERVEUZE RUITER Jij nerveus, paard nerveus? Ontspan, het is een fabel.

64 FEESTELIJKE MANEN Versier de manen van je paard en maak een leuke wenskaart.

10

EN VERDER… 1 COVERFOTO DOOR KATYA DRUZ 5 EDITORIAL 9 VERSE BROKKEN 16 PAARD & HAARD: PATRICK EN SYLVIA VAN DER MEER 47 HOEFMECHANISME 52 HET NIEUWE ZADEL VAN ADELINDE 60 DIT NEEMT DE DIERENARTS MEE IN ZIJN AUTO 63 COLUMN KARIN RETERA 68 MANEGETEST: MANEGE DE HORST IN GROESBEEK 72 VOLGEND NUMMER & COLOFON

30

INHOUD NUMMER 202

27

36

47

07_Inhoud.indd 7 11-12-12 08:43

INTERVIEW TEKST: Linde Oortveld FOTOGRAFIE: Lonneke Ruesink

BODY & MINDVAN TIM LIPS

EN ZIJN PAARDEN

10 BIT 202 | 2012

Body en mind zijn belangrijk voor ruiter en paard. Eventingruiter Tim Lips weet daar alles van. Hij vertelt over uitdagingen,

mentale druk, winnaarsmentaliteit, wedstrijdvoorbereiding, voeding en natuurlijk zijn paarden.

‘IK LEG MEZELF NU MINDER DRUK OP’

10-13_Tim Lips.indd 10 10-12-12 16:44

WELLNESS

BIT 202 | 2012 19

Je bent moe, prikkelbaar en staat bijna te trillen op je benen.Het is zo’n dag dat alles tegenzit, maar je moet nog naar stal. Snel rijden,

haastig afzadelen en rap naar huis. Stop! Relax. Dit heeft je paardniet verdiend. Onthaast voordat je opstapt.

ONTHAAST VOOR HET RIJDEN

TEKST: Marja Teekens FOTOGRAFIE: Ekaterina Grishina

Chill

19-20-21_Onthaasten.indd 19 12-12-12 13:19

RIJTECHNISCH

BIT 202 | 2012 23

TEKST: Barbara van den Broek, Linde Oortveld FOTOGRAFIE: Lonneke Ruesink

Onjuiste houdingen zijn onbewust aangeleerd en helaas een gewoonte geworden. Gelukkig is het mogelijk om je verkeerde houding

zelfs al in een paar minuten te corrigeren. Barbara van den Broek, zitspecialist en oefentherapeut Cesar, geeft achttien oplossingen om je

houding in vijf minuten te verbeteren. Daarna is het een kwestievan volhouden tot de houding in je systeem zit.

HOUDING ENZIT VERBETEREN

»

18X

BOLLE RUG Versterk de bovenrugspieren.

Strek je borstwervelkolom uit zonder je schouderbladen

naar elkaar toe te trekken. Dan pas doen de juiste

spieren het werk dat ze zou-den moeten doen om je

rug recht te houden.

ACHTEROVER ZITTENDenk aan de loodrechte

lijn oor, schouder, heup en enkel. Ga recht op je zit-

beenknobbels zitten en strek je borstwervelkolom naar

voren uit zodat je schouders recht boven je bekken

komen te staan.

HOLLE RUG Ga niet voor, maar op je

zitbeenknobbels zitten. Dus meer op je billen. Hierdoor

kantelt het bekken wat meer naar achteren en voelt

de onderrug meer ontspannen.

VOOROVER ZITTENGa op je zitbeenknobbels zitten in plaats van alleen

op het schaambeen. Houd de bilspieren ontspannen en

zet de romp iets naar achteren in je heupgewrichten.

23-24-25_Houdingen.indd 23 10-12-12 16:48

BIT 202 | 2012 39

We leven in een wereld waarin uiterlijk een belangrijke rol speelt. Wie je bent lijkt wel bepaald te worden door hoe je eruitziet en wat je draagt. En hoe groter het huis waarin je woont en hoe dikker de auto waarin je rijdt, hoe hoger je als persoon door sommigen wordt aangeslagen. Volstrekt belachelijk natuur-lijk, maar de mens heeft nou eenmaal behoefte aan het vaststellen van een rangorde. Wij zijn in dat op-zicht niet anders dan dieren. Goed beschouwd is het toch vreemd dat je in een Mercedes gemakkelijker zonder kaartje de vip-parkeerplaats oprijdt dan in een Fiat. En dat je in een spijkerbroek met slobbertrui minder snel aan de champagnebar wordt geholpen dan in een strak Armani pak. We willen ons graag onderscheiden van de massa en tegelijkertijd zijn we bang om er niet bij te horen. Ons hippische

KARIN RETERA

Karin Retera (1958) verdiept zichin alle facetten van het paard.

Ze is amazone, instructeur eninternationaal jurylid op Grand

Prix-niveau.

Ze is ook dressuurpaardenfokker en KWPN-keurmeester.

wereldje is in dat opzicht een perfecte afspiege-ling van de maatschappij. Met een simpel trailertje het concoursterrein op komen rijden staat garant voor meewarige blikken vanaf de laadklep van gi-gantische, met sponsornamen beplakte woonmo-bielen. Het vervoer van paarden lijkt wel onderge-schikt te zijn aan de presentatie van waterbed en video. En kom ook vooral niet aanzetten met een lelijke vos, want zwart is nu de kleur.Kleding is ook een uitstekende manier om er ener-zijds bij te horen, maar om je anderzijds te onder-scheiden van de rest. We worden overspoeld met wervende campagnes van hippe merken die gepre-senteerd worden door superslanke modellen die al-lemaal jong en mooi zijn. Zo willen we allemaal wel zijn. Maatje 34 in een leggingstrakke rijbroek met ul-

trakort jasje en rijlaarzen zo smal dat ik er met mijn onderarm net in kan. Allemaal Emmelie’s en Imke’s. Niet natuurlijk. De meesten van ons zijn nou een-maal van nature niet gezegend met een ideaal fi -guur. Maar wat is ideaal? Ik heb veel meer waarde-ring voor iemand met korte beentjes die in staat is om die lelijke vos fi jn in balans met een stille inwer-king voor te stellen, dan voor een scheefzittende langpootmug met glimmende cap en met strass-steentjes afgezette laklaarzen die probeert om een slecht afgerichte zwarte met de voorbenen langs de oren te laten lopen. Ik denk dat het belangrijk is om je niet gek te laten maken door allerlei uiterlijk ver-toon, maar dat je het meeste plezier in de sport houdt door gewoon op een gezonde manier bezig te blijven met goed paardrijden.

COLUMN

UITERLIJK VERTOON

39_Column Retera.indd 39 12-12-12 11:51

INTERVIEW

BIT 202 | 201240

TEKST: Ingrid Damen FOTOGRAFIE: Terri Miller

De Amerikaanse Karen Rohlf was volkomen gelukkig als dressuuramazone en reed met veel plezier Grand Prix met haar Hannoveraan

Vivaldi. Toen Vivaldi’s pensioen naderde, wilde Karen iets nieuws met hem gaan doen, iets leuks. Ze hoorde over natural horsemanship

en over Parelli en besloot zich erin te verdiepen. Nu verzorgt ze clinics Dressage Naturally. Dressuur volgens de natuur.

NATUURLIJKE DRESSUUR VOLGENS KAREN ROHLF

&LICHAAM, gevoelgeest

40-41-43_Karen Rohlf.indd 40 11-12-12 08:47

HARNACHEMENT

BIT 202 | 201252

Het moderne dressuurpaard vereist een specifi ek zadel. Daarbij heeft de moderne dressuuramazone ook zo haar eisen.

Adelinde Cornelissen heeft sinds kort haar eigen zadellijn, ontworpen door Roberto Rasia. ‘Roberto ziet wat ik voel.’ Al haar vier

wedstrijdpaarden, waaronder Jerich Parzival, krijgen een eigen zadel met de handtekening van hun amazone in het zweetblad.

VAN ADELINDEHet zadel

52-53_Adelinde.indd 52 11-12-12 10:35

15 JANUARI DRACHTEN

TOPFOKKERS EN JURYLEDEN DELEN HUN KENNISTopfokkers en vooraanstaande juryleden zijn dinsdagavond 15 januari 2013 in het Fries Paardencentrum om lezingen en clinics te geven over de fokkerij van sportpaarden. Cees Klaver, Fred van Straaten, Arnold Kootstra en Jan Greve spreken over hun eigen inzichten en ervaringen en discussiëren in een forum met elkaar en het publiek. Het motto van deze avond luidt ‘Gas geven’. Om de economische recessie tegemoet te treden is kostenreductie voor fokkers geen optie. Een goedkope hengst of tweederangs voer zorgen niet voor een beter resultaat. Versnelde genetische vooruitgang lijkt een middel om de fokkerij crisisbestendiger te maken.

Ook dressuurfokkers komen aan bod. Wim Ernes, de nieuwe voor-zitter van de KWPN-hengstenkeuringscommissie, en Marian Dorresteijn, die sinds kort deel uitmaakt van die commissie, buigen zich over de basisgangen van het dressuurpaard. Fokkers bepalen het genetische plafond van hun fokproducten. Maar waar moeten ze op letten om later in de ring de hoogste cijfers mogelijk te maken? Gekte en genialiteit in stap, het versnelde achterbeen in draf en het vierde voetje aan de vloer in galop… Alle natuurlijke eigenschappen, alle bijzondere kenmerken van de drie basis-gangen komen aan bod.

HET IDEALE EXTERIEUROok wordt deze avond stilgestaan bij exterieurbeoordeling. Maar dan niet het bekende werk van de schuine schouder en het recht-hoeksmodel. Biomechanici hebben al veel onderzoek gedaan naar sportpaarden. Vooral over dressuurpaarden is al het nodige bekend. Wat is anatomisch gezien gunstig en welke aspecten aan het exterieur werken juist het succes in de sport tegen? Deze lezing gaat nu eens niet over dat wat fokkers op keuringen altijd horen, maar over het resultaat van wetenschappelijk onderzoek.

VETERINAIR Ieder jaar mijn merrie drachtig, kan dat? Volg de lezing over heden-daagse voorplanting bij paarden, opvoelen, scannen, inspuiten, insemineren, transplantatie, diepvriessperma of… terug naar de natuurlijke dekking? En wat te doen bij OCD? Opereren of laten zit-ten? Wat is de oorzaak, wat zijn de operatietechnieken? En in hoeverre heeft het gevolgen voor sport en fokkerij?

BEOORDELEN VAN PAARDEN Maak je avond compleet, en neem je paard mee! Deze avond heb je de kans om je paard door KWPN-inspecteurs te laten beoordelen op vrijspringen en exterieur voor zowel spring- als dressuurpaarden. Heb je een merrie? Dan ontvang je hierbij professioneel fokadvies!

BIT TRAININGSDAGEN 2013

FOKKERIJAVOND

IN SAMENWERKING MET: OPGAVE

Entree € 12,50. Ben je lid van Bit, De Paardenkrant of Jong KWPN, dan ontvang je € 2,50 korting.Wil je graag je paard meenemen? Als lid betaal je slechts € 15,niet-leden betalen € 20Bestel je kaarten online via www.bittrainingsdagen.nl

VOOR OPGAVE EN HET VOLLEDIGE PROGRAMMA

WWW.BITTRAININGSDAGEN.NL54-55-56_Bit Trainingsdagen 2013.indd 56 12-12-12 13:21

VERZORGING TEKST: Linde Oortveld FOTOGRAFIE: Lonneke Ruesink

Ben jij een beetje creabea? Tover de manen van je paard om in een feestkapsel, zet je viervoeter op de foto en maak een winterse wenskaart. Kapper

Marja Braker, van kapsalon Haarzaakje, legt uit hoe je dit doet. Stal El Paradiso stelde hiervoor twee prachtige Spaanse schimmels beschikbaar.

Als je haarMAAR GOED ZIT

BIT 202 | 201264

feestkapsel, zet je viervoeter op de foto en maak een winterse wenskaart. Kapper Marja Braker, van kapsalon Haarzaakje, legt uit hoe je dit doet. Stal El Paradiso

stelde hiervoor twee prachtige Spaanse schimmels beschikbaar. stelde hiervoor twee prachtige Spaanse schimmels beschikbaar. stelde hiervoor twee prachtige Spaanse schimmels beschikbaar.

64-65_Kerstmanen.indd 64 11-12-12 10:32

BIT 202 | 201272

DEZE UITGAVE LIGT VANAF 1 FEBRUARI 2013 IN DE WINKEL

VOLGEND NUMMER

HAPPY HORSE

Bit 202 (20 december 2012 – 31 januari 2013) Onafhankelijk magazine voor de paardenliefhebber - ISSN 1383-8342

Redactieadres: Informaticaweg 3, 7007 CP, DoetinchemTelefoon: (088) 294 49 71, e-mail: bit@eisma.nlInternet: www.horses.nl/bitRedactie: Marjan Tulp (hoofdredacteur), Lonneke Ruesink (redacteur), Linde Oortveld (eindredacteur)Ontwerp en vormgeving: ZeeDesign, WitmarsumMedewerkers voor dit nummer: Eric van Breda, Barbara van den Broek, Tessa van Daalen, Ingrid Damen, Marc Pierard, Karin Retera, Marja Teekens,Afke TeunenFotogra� e: Arnd Bronkhorst, Lode Greven, Terri Miller, Lonneke Ruesink, dr. Christoph von Horst/HC Biovision, Arjan WijnstraIllustraties: Ekaterina Grishina, PennestreekAdvertentieverkoop: Cindy Haentjens, tel. (088) 294 49 80, c.haentjens@eisma.nl; Eddy Hoornstra, tel. (088) 294 48 54, e.hoornstra@eisma.nl; André Kunze, tel. (088) 294 49 82, a.kunze@eisma.nl; Irene Leusink, tel (088) 294 49 83, i.leusink@eisma.nlE-mail: verkoop.paarden@eisma.nlVerantwoordelijke uitgever Nederland/België: Eisma Horsesmedia, Informaticaweg 3, 7007 CP, DoetinchemDirectie: Egbert van Hes (algemeen directeur), Bouke Hoving (fi nancieel directeur), Gerbert Tiecken (uitgeefdirecteur)Uitgever: Minne HovengaAlgemeen hoofdredacteur Eisma Horsesmedia: Dirk Willem RosieMarketing: Julien Scholte, Geeske Postma, Karla Moust (stagiaire) Druk: Senefelder Misset bv, DoetinchemAbonnementen: Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip ingaan. Opgave via www.horses.nl/bit of via Eisma Mediagroep abonneeservice, Postbus 2238, 5600 CE Eindhoven; telefoon: (088) 226 66 47; fax: (088) 226 66 75; e-mail: abonneren@eisma.nl. Abonnementen lopen automatisch door, tenzij 30 dagen voor de vervaldatum bij onze abonneeservice wordt opgezegd. Ook voor informatie over uw lopende abonnement kunt u contact opnemen met onze abonneeservice. Indien u per brief of e-mail wilt opzeggen, vermeld dan duidelijk uw naam, adres, telefoonnummer, e-mailadres, rekeningnummer, de juiste productnaam en de reden van. Abonnementsprijs € 69,50 per jaar. Bit ver-schijnt 12 keer per jaar (waarvan een dubbel nummer). Bij betaling via accept-girokaart wordt € 2,50 extra aan kosten in rekening gebracht. Extra verzend- kos-ten België en overig buitenland op aanvraag. Adreswijzigingen drie weken van tevoren schriftelijk doorgeven of maak gebruik van het TNT Post Verhuisbericht. Uw gegevens kunnen worden gebruikt voor het toezenden van informatie en/of speciale aanbiedingen door Eisma Media Groep en speciaal geselecteerde bedrijven. Indien u hiertegen bezwaar heeft kunt u dit schriftelijk doorgeven aan Eisma Media Groep, Informaticaweg 3, 7007 CP, Doetinchem of aan Bit@eisma.nl. Voor meer informatie verwijzen wij u naar het Privacy statement op www.eismabusinessmedia.nl/privacy-statement.

© Copyright 2012 Eisma Media Groep bv, Doetinchem.Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of overgenomen in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Uitgever en auteurs verklaren dat dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid en/of volledigheid van de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die geba-seerd zijn op bedoelde informatie. Gebruikers van dit blad wordt met nadruk aangeraden deze informatie niet geïsoleerd te gebruiken, maar af te gaan op hun professionele kennis en ervaring en de te gebruiken informatie te controleren.

UTA GRÄFGrand Prix-amazone Uta Gräf rijdt in de interna-tionale dressuurtop met haar zwarte hengst Le Noir. De goedlachse amazone kan de proeven met haar paard ook op een touwhalster rijden.

PSOASEen goede zit komt vanuit je psoas-spieren. Hoe je dat doet, leggen Tom Nagel en Karen Ireland uit in de workshop Zen & Riding bij Ylvie Fros. In Bit leer je het ook toe te passen.

In de volgende editie van Bit is het thema ‘happy

horse’. Met interviews, trainingsmethodes

en inzicht over hoe je het paard moet houden,

krijg je je paard nog gelukkiger dan hij nu al is.

In de volgende editie van Bit is het thema ‘happy

horse’. Met interviews, trainingsmethodes

en inzicht over hoe je het paard moet houden,

krijg je je paard nog gelukkiger dan hij nu al is.

72_Volgend nummer.indd 72 11-12-12 10:34