LIFESTYLEMAGAZINE VAN HET NOORDEN

11e jaargang / mei 2009

nummer 5 / editie zuid

CulinairFolklore als delicatesse

De meerdere van de barbecue

Terug naar de zuiverheid

de

tie

n v

ra

ge

n..

.5

Ze is samen met kok theo Blaauw, eigenaar van Maestral, het specialiteitenrestaurant aan het Leeuwarder Zaailand. Maestral beschikt over 120 zitplaatsen en een afzon-derlijke ruimte voor gezelschappen tot 40 personen. Margareth heeft een relatie met oud-Cambuurspeler Henk Koetje, die ook regelmatig plaatsneemt achter het fornuis. aan haar stelden we de bekende tien Bijtijds-vragen.

Tien vragen aan

Margareth Kramer

COLOFON: Uitgave: Bijtijds Magazine verschijnt twaalf keer per jaar in de provincie Friesland. Het magazine gaat mee als maandelijkse bijlage van de Leeuwarder Courant. Uitgever: NDC medagroep, Leeuwarden. Redactie: com. bijlagen NDC Postbus 394, 8901 BD Leeuwarden, tel. (058) 284 55 70, fax (058) 284 55 79, e-mail: redactie.bijtijds@ndcmediagroep.nl Fotografie: Fotobureau Het Hoge Noorden/Jeroen Horsthuis. Advertentie-exploitatie: NDC mediagroep, Postbus 394, Leeuwarden, tel. (058) 284 55 08, fax. (058) 284 55 39. Informatie over adverteren: tel. (058) 284 55 40. Opmaak & vormgeving: NDC mediagroep MediaProdukties & Vormgeving Leeuwarden Postabonnementen: € 20,= per jaar. tel. (058) 284 57 45. Druk: NDC Print Leeuwarden. Verspreiding: Als insert in de Leeuwarder Courant en op de openbare leestafel in Friesland Voorwaarden: Op alle door ons uit te voeren adver-tentieopdrachten en af te sluiten contracten zijn de Regelen voor het Advertentiewezen, alsmede onze Algemene Voorwaarden, gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te Leeuwarden, van toepassing. Onder voorbehoud van auteursrechten © NDC mediagroep. Niets uit deze uitgave mag zonder schriftelijke toestemming van de uitgever worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, scan, fotokopie, elektronisch of welke wijze dan ook.

Gebakken SmacHet zal je bij het zien van het fotootje niet zijn

ontgaan dat ik een stevige eter ben. Zeg maar

gerust: ik ben er dól op. En wat mag je je als lief-

hebber dan gelukkig prijzen, als je al een leven

lang wordt omringd door lieden die koken tot kunst

verheffen, met liefde achter het fornuis staan en

de bereiding van copieuze maaltijden tot in detail

beheersen. Mijn moeder was zo’n keukenprinses, mijn

vriendinnen konden er ook wat van en in militaire

dienst kreeg ik elke dag – zelfs tijdens zware oefe-

ningen te velde – heerlijke kost voorgeschoteld. Maar

op kookgebied spant mijn echtgenote de kroon. Ere

wie ere toekomt. In al die jaren dat wij een koppel

vormen, is er nog nooit een maaltijd bij haar mislukt.

Van een eenvoudige stamppot tot de meest bewer-

kelijke exquise Franse maaltijd. Ze doet me telkens

versteld staan. Echt.

Zelf sta ik nooit in de keuken. Ja, als ik eens een paar

dagen alleen thuis ben, wil ik nog wel eens een pizza

in de oven schuiven of een bakje ingevroren snert in

de magnetron opsluiten. De allerlekkerste maaltijd

evenwel die ik voor mezelf steeds met liefde bereid

is macaroni met gebakken Smac, afgeblust met een

prettige scheut tomatenketchup. Verrukkelijk! Goed,

niet echt fantasierijk, maar wel héél lekker. En het vult.

Mijn vrouw heeft het ook eens, zij het met hevige

tegenzin, voor me klaargemaakt. Toen ze deze

lekkernij opschepte, trok ze een heel smerig gezicht.

Mijn dochter is ook duidelijk: ,,gadverdarrie, het lijkt

wel kots!’’ De smaak bij beiden is klaarblijkelijk nog

niet geheel ontwikkeld. Komt nog wel.

Wat je ook eens moet proberen is zure haring in het

weekend. En dan die lekkere van Ouwehand. Elke

zaterdag- en zondagmorgen, voor de ochtend-

kranten en als mijn dames nog uitslapen, neem ik er

één of twee. Op de nuchtere maag natuurlijk, want

dat is het lekkerst. Gewoon eens doen! Er gaat een

wereld voor je open.

We zijn koud terug van wat dagen zon in Bitez.

Heerlijk gegeten op de terrasjes van CJ’s, La Vas en

Golden Spoon. Perfect allemaal! Nee, op culinair

gebied hoef je die Turken niks meer te leren. Maar

toch, na twee weken kijk ik altijd weer uit naar mijn

ochtenden met zure haring. Kennen ze daar niet. En

als ik binnenkort opnieuw ‘es een dagje alleen ben,

staat er natuurlijk weer macaroni met gebakken

Smac op tafel. Komt overigens ook niet voor in de

Turkse kookboeken.

Eigenlijk wel apart hè. Ze koken - net als mijn vrouw

- geweldig, maar wat ècht smakelijk is, kennen ze niet.

En dat is jammer.

Piet Prins,eindredacteur

piet.prins@ndcmediagroep.nl

(meer columns binnenkort op www.bijtijds.nl)

Het covermodel van deze maand is de Turkse

Aysel Balci (www.ayselbalci.com). Voor de visagie

tekende Gwendy Richard (www.blidingbeauty.nl)

en de fotograaf heet Jeroen Horsthuis.

Is eR LeVeN NAAst Uw weRk ALs zeLFstANDIg ONDeRNemeR? ,,Ik hoor van iedereen dat ik veel te hard werk, maar ik weet niet beter. Ik zorg er wel voor dat ik voldoende tijd over houd voor leuke dingen. Een terrasje pakken, met vriendinnen uit en als het weer het toelaat lekker naar het strand.’’

HOe stAAt Uw PARtNeR tegeNOVeR Uw weRk? ,,Henk staat heel positief tegenover mijn werk. Hij juicht het toe en is net als ik heel enthousiast over het restaurant. Hij springt op de woensdag-avond af en toe bij in de keuken.’’

U HeBt De gROOtste HekeL AAN? ,,Oneerlijke en jaloerse mensen. Bah!’’

wIe Is Uw HeLD? ,,Dat is mijn vader Wiebe Kramer. Hij was een positieve, kunstzinnige en bovenal een eerlijke man.’’

U kUNt geNIeteN VAN? ,,Ik geniet van gezelligheid en goede vrienden om me heen. O ja, en van de zon!’’

wAt BetekeNt FRIesLAND VOOR U? ,,Rust en het gevoel van thuiskomen.’’

wANNeeR gAAt BIj U De teLeVIsIe UIt? ,,Die staat bij ons bijna nooit aan. Ik doe liever andere leuke dingen in mijn vrije tijd.’’

weLk BOek HeeFt U Het LAAtst geLezeN? ,,Dat is ‘Herfstlied’ van Simone van der Vlucht.’’

NAAst wIe zOU U IN eeN VLIegtUIg wILLeN zItteN eN wAAR zOU De ReIs NAAR tOe mOeteN gAAN? ,,Naast mijn dochter Greta. Met haar ben ik drie jaar geleden naar Rhodos geweest en dat zou ik nog wel eens willen. Dat was super!’’

wAt Is Uw LeVeNsmOttO? ,,Pluk de dag en leve het leven!’’

Foto: Simon van der Woude

hig

hli

gh

t6

Terug naar de

zuiverheid

De groentebitterbal, gebarbecuede paling in stroop, andijviestamppot en gebrande vanillevla met boerenjongens. in ‘De Nieuwe Nederlandse Keuken’ van topkok Albert Kooy wordt uitsluitend gekookt met verse seizoensgebonden producten van eigen bodem, eenvoudig en herken-baar klaargemaakt. Eerlijke hollandse kost, maar wel verfijnd en volgens de modernste keukeninzichten bereid. ,,Op je bord moet je kunnen zien wat je eet. Proeven waar je bent. En weten in welk seizoen je leeft.’’

hig

hli

gh

t7

De nieuwe chef van het Stenden University Hotel heeft nog geen tijd gehad om zijn seizoenentuin in te richten, maar de lap grond ervoor heeft hij alvast bij de hogeschool in Leeuwarden bedongen. Kruiden, groenten en vers fruit moet je het liefst zo onder het keuken-raam kunnen wegplukken. En als je dat niet lukt, zoek dan een goede markt of groenteboer in de buurt op. Vergeet je boodschappenlijstje en vraag de experts naar de producten van hier en nu. Wat van dichtbij komt is namelijk vers, dus lekkerder en dikwijls ook nog eens goedkoper, weet Kooy. En duurzaam, ook niet onbelangrijk. Keus genoeg, laat je maar door de seizoenen leiden.

Vetsmelters en oploskoningenWant culinair gezien zijn wij de weg behoorlijk bijster, meent de kok die eerder al landelijke bekendheid verwierf met zijn gezonde groen-tegerechten in het SBS televisieprogramma Big Diet. ,,Het ambachtelijke koken zijn we verleerd.” Hij praat nu even niet over de sterrenrestau-rants, die wereld kent hij van binnenuit maar dat boeit hem steeds minder. Het probleem met onze eetcultuur ligt buiten het gezichtsveld van de kleine elitaire toplaag; waar kunnen we nog heen om gewoon lekker en betaal-baar te eten? Waar krijg je nog een fatsoen-lijke gehaktbal of een smaakvolle kroket, een liefdevol bereide kapucijnerschotel? Waarom vallen simpele basisgerechten als bouillon of sauzen toch altijd tegen in de restaurants om de hoek? In de keuken van de kokopleiding in Den Bosch schrok hij zich een ongeluk van de pakjes en de kant-en-klaar ingrediënten. ,,Zo kweek je vetsmelters en oploskoningen. Ik heb

meteen alles waar een e-nummer op stond in de grijze container gekieperd en we zijn zelf ketchup gaan maken.”

Stort in dit land een bult aarde op een hoop en binnen de kortste keren is de berg begroeid met een overvloedige schakering aan kruiden en planten. Hij wil er maar mee zeggen: met ons gematigde klimaat en rijke variëteit aan grondsoorten is die rivierendelta van ons een ongekend vruchtbaar paradijs, het hele jaar door. Daarbij ligt de zee aan onze voeten en hebben we een veeteelttraditie waar je u tegen zegt. Dan is het toch van de gekke dat in onze restaurants vooral buitenlandse gerechten en uitheemse producten op de kaart staan. Dat we in de winter spinazie of asperges kunnen bestellen, dat we vissen opgediend krijgen in een tijd waarin die kuit zouden moeten schieten. We zijn kortom de weg kwijt, conclu-deert Kooy. In zijn boek De Nieuwe Nederlandse Keuken roept hij koks en consumenten op om weer eens na te denken wat lekker eten nu eigenlijk inhoudt. ,,We moeten terug naar de zuiverheid.”

ZuiVer koken Dat inzicht kwam niet zomaar uit de lucht vallen. Kooy stond achter het fornuis bij grootheden als Cas Spijkers, die het als voorloper aandurfde om met seizoensproducten van eigen bodem te werken. Bij Wulf Engel, de meester van de klassieke Franse keuken. Op voorspraak van restaurateur Gerard Fagel mocht hij als eerste Nederlander een kijkje nemen in de Japanse keuken van het Okura hotel. Hij wist binnen te dringen in de gesloten Chinese gemeenschap

om les te krijgen in de vier authentieke wijzen van oosters koken. Aan de Côte d’ Azur leerde hij de Cuisine du Soleil van de wereldberoemde Roger Vergé kennen met de eigen groenten en kruidentuin. ,,Als gedreven kok zuig je al die invloeden als een spons in je op.” Verliefd als hij was op de keuken van de Provence serveerde hij terug in Nederland enthousiast tomaten met basilicum en maakte hij ijs van lavendel. Maar hier smaakte het toch anders. Minder gloedvol, en dat zette hem aan het denken. ,,We moeten niet willen imiteren, maar teruggaan naar de kern van onze eigen kookkunst. Weer proeven wat hier van het land komt.”

Kooy pleit voor een revival van de Nederlandse eetcultuur. Hebben we die dan? Jazeker, niet zo subtiel als de Japanse of Italiaanse keuken, die hebben uit noodzaak geleerd om hun gewassen te koesteren. Bij ons wilde van alles wel groeien en dus mengden we het maar gemakzuchtig bij elkaar tot hutspot of erwten-soep. Op zich niks mis mee, de stamppot hoort bij ons erfgoed, maar hoe verfijnd dien je hem op? Wat kun je nog meer doen met die oorspronkelijke gerechten en ingrediënten uit onze achtertuin? Dat moet in combinatie met de kennis en kunde die we intussen van de internationale keuken hebben – het gebruik van olijfolie en sojasaus bijvoorbeeld – toch leiden tot een eigen pure smaak. Met wat minder grote biefstukken en wat meer nadruk op gezonde groente. ,,De koe heeft ten slotte de ecologische footprint van een Hummer.”

tekst: Wim Bras

Foto’s: Hoge Noorden/Jeroen Horsthuis

tre

nd

s9

Fries: een sterk merk Het horecacomplex ligt landelijk gelegen tussen de meren de Fluessen en de Morra. Op dezelfde plek had het adellijke geslacht Galama ooit het recht van water- en wegtol in de 17e eeuw. Eerst was er een overzetveer en later een brug. Pas in 1942 werd het tolrecht afgekocht door de toenmalige gemeente Hemeler-Oldeferd. De functie van horeca uitspanning bleef. En Hotel GalamaDammen is nog steeds een familiebedrijf. De horecaonderneming is in handen van nakomelingen van het geslacht Galama.

Sterke bindingDe huidige eigenaren wonen in Den Haag maar hebben een sterke binding met Friesland, vertelt Haitsma. ,,Ze willen dan ook dat de GalamaDammen een Fries gevoel uitstraalt. Wat dat gevoel precies is, kan ik niet een-twee-drie onder woorden brengen. Het zal waarschijnlijk de gemoedelijke sfeer zijn die hier heerst. Die vriendelijkheid en gastvrijheid is misschien wel typisch Fries. En daar mogen we eigenlijk wel trots op zijn. Friesland is gewoon een sterk merk.

Het Fries eigene laat het restaurant GalamaDammen ook uitkomen in de menukaart. Zo staat op het menu momenteel

onder andere Friese suikerbroodpudding en tartaar van gerookte IJsselmeerpaling met op Ierse wijze gerookte zalm. De Ierse invloed komt van de Ierse chef-kok Sean O’Connor die zijn afkomst niet verloochend. Puur en ongebonden. Hij wordt in ‘zijn’ keuken bijgestaan door tien koks.

gemoedelijkHotel GalamaDammen heeft een bijzondere uitstraling. Naast een zwembad en sauna beschikt het horecabedrijf onder meer over diverse zalen, een groot buitenterras, een havencafé, een serre en wintertuin. Haitsma: ,,Je ervaart hier bij binnenkomst misschien een exclusieve uitstraling, maar dat is voor ons beslist niet belangrijkste. Onze gasten moeten zich hier thuis voelen. Een gemoedelijke sfeer daar hechten we de meeste waarde aan. We richten ons zowel op de zakelijke als particuliere markt. Die mix kunnen we hier prima maken. In het hoogseizoen komen hier vooral toeristen en in het naseizoen en de wintermaanden, als de meeste toeristen wegblijven, kan het bedrijfsleven hier uitstekend terecht voor bijvoorbeeld vergaderingen, workshops en trainingen.’’

tekst en foto’s: Theo Douma

Voor de eerste keer in haar geschiedenis houdt Hotel Galamadammen een open dag op zondagmiddag 17 mei. Het hotel-restaurant bij het nieuwe aquaduct bij Koudum heeft de eerste fase van de renovatie van de hotelkamers achter de rug en wil dat tonen aan iedere geïnteresseerde. Volgend voorjaar wordt het karwei afgemaakt en zijn alle 46 kamers gemoderniseerd en van alle gemakken voorzien zoals een flatscreen televisie, smaakvolle inrichting en ruime badkamers. ,,Hoewel we nog niet alle bouwperikelen achter de rug hebben, willen we het publiek alvast wel het resultaat tot nu laten zien’’, vertelt sales manager Gerard Haitsma. ,,We zijn een compleet horecabedrijf. naast hotel en restaurant beschikken we ook over twee jachthavens met tweehonderd ligplaatsen.’’

MU

LTIM

ED

IA1

1

Gadgets

Samenstelling: Theo Douma

De MS500 is de eerste draadloze bluetooth outdoor speaker van Sony-Ericsson. Koppel hem via tooth aan je mobieltje en je kunt tot op tien meter ver via de speaker naar de muziek van je mobiele telefoon

luisteren. De MS500 is bovendien spatwaterdicht en geschikt voor buitengebruik. Op twee AA-batterijen, kun je 5 uur muziek luisteren.

Hij is er in zwart met oranje, of wit met roze. De buitenspeaker is compatibel met de meeste Bluetooth telefoons van Sony Ericsson en andere merken.

Wakker worden met een knal

Voortaan kun je opstaan met een knal met deze klassiek gestylde bomklok. De fabrikant waarschuwt de bom alleen te gebruiken in de slaapkamer om geen paniek te veroorzaken

in het openbare leven. Ook als reiswekker is de klok niet geschikt. Douanebeambten staan namelijk niet bekend om hun grappen en grollen.

De klok is is onder meer te koop voor 22 dollar bij www.kapowgifts.co

Miniauto vanGM en SegwayGeneral Motors heeft samen met Segway de PUMA miniauto ontwikkeld. De Personal Urban Mobility and Accessibility Project werkt net als de bekende Segway. Het is een apparaat op twee wielen die naast elkaar staan, de elektromotor zorgt ervoor dat hij altijd rechtop blijft staan of rijdt. In deze PUMA kun je echter met twee personen naast elkaar zitten en heb je een dak boven je hoofd. Het getoonde model is een prototype, in de concept tekeningen is de PUMA ook voorzien van deuren zodat je lekker droog blijft in de regen. Op de li-ion accu leg je 55 kilometer af, hierna kun je hem in drie uur opladen voor vijftig cent. Ook de topsnelheid van dit kooitje op twee wielen is 55 km/u. Zoals gezegd is de PUMA voorlopig nog een prototype en nog niet in productie genomen.

Snelheid meten op de vooruit

Er zijn nieuwe auto’s die een kilometerteller op de voorruit kunnen projecteren. Maar dat kan voortaan ook op de ruit van de oudere auto. Voor 150 dollar kun je de AutoSport HG400

Heads Up Display set in iedere auto installeren. De snelheid wordt door de GPS ontvanger gemeten en op de binnenruit geprojecteerd. Als je harder gaat dan toegestaan, kun je

hiervoor een waarschuwingssignaal instellen. De HG400 is bovendien voorzien van bluetooth om verbinding te maken met je PDA, laptop of mobieltje om je locatie

aan je navigatiesoftware door te geven. De snelheidsmeter is onder andere te bestellen bij: www.skysmall.com

Draadloze bluetooth outdoor speaker is spatwaterdicht

Geluidloze karaokeJapanners zijn gek op karaoke, maar het grote probleem is dat maar weinigen maatgevoel hebben, vaak slecht de toonhoogtes kunnen vinden en daarbij ook nog eens een luide keel opzetten. Niet leuk voor de omstanders. Er is echter nu een microfoon op de markt die voor een potje geluidloos karaoke zingen kan zorgen op de Wii. Je hoeft alleen een koptelefoon aan te sluiten en deze microfoon om de mond plaatsen en niemand zal last van je hebben. Omgerekend kost de Mute Karaoke Mic 25 euro en is alleen op aanvraag verkrijgbaar via bijvoorbeeld www.Japantrendshop.com

De

Hij is er in zwart met oranje, of wit met roze. De buitenspeaker is compatibel

13

Diphoorn wil de mensen in de eigen huisomge-ving culinair verwennen en verrassen. Wel inven-tariseert ze vooraf of er speciale wensen zijn, maar verder verzorgt zij het menu. ,,Het leuke van een verrassingsmenu voor mij is dat koken nooit standaard wordt. Niet alleen het maken en bereiden, maar vooral het creëren van een diner, barbecue, picknick of borrelhapjes vind ik mooi om te doen. Ik ben altijd opzoek naar nieuwe smaakverrassingen.”

MenukaartMensen laten zich graag culinair verrassen, merkt Diphoorn. ,,Als je kiest van een menukaart ben je toch gauw geneigd om uit te zoeken wat je kent.’’ Daar is Johanna Zaagmans uit IJlst het mee eens. Jaarlijks komt zij met een groep oud-studenten bij elkaar. ,,Dit jaar wilden we naar een kookstudio, maar daar was onze groep te klein voor. Barry Diphoorn heeft geen minimaal aantal deelnemers als eis, zo kwamen we bij haar terecht. Verschillende kennissen hadden Barry al eens ingehuurd en waren enthousiast. Daarnaast zijn we net verhuisd en vond ik het leuk om ons huis aan de anderen te laten zien.”

Huiselijke oMgevingIn eerste instantie wilde Zaagmans een bepaalde lijn in het menu aangeven. ,,Als gastvrouw voel ik me toch verantwoordelijk voor mijn gasten. Uiteindelijk ben ik blij dat ik dit niet heb gedaan, omdat je dan vaak toch weer op de geijkte gerechten uitkomt. Het menu was nu echt verrassend en iedereen vond het heerlijk. We hadden gekozen voor zes kleine gerechten. Het eten was heel divers en de sfeer ongedwongen, omdat je in je eigen huiselijke

Culinaireverrassing thuis

tre

nd

s

omgeving bent. En Barry redde zich helemaal zelf. Dat vond ik erg prettig. Zo was ik ook echt een avondje uit.”

Mag ik ’t recept?Het grootste compliment dat mensen Diphoornkunnen geven, is wanneer ze haar nieuwsgierig vragen naar het recept. ,,Ik wil mijn gasten niet alleen culinair verwennen en verrassen,maar ook inspireren. Laatst maakte ik portobello’s (grote champignons) gevuld met onder andereRoquefort en lente-ui. Eén van de gasten vond het heerlijk en vroeg naar de ingrediënten. Toen ik haar die vertelde, riep ze verbaasd: ‘Maar ik lust helemaal geen blauwe kaas!’ En dat is nu het leuke van verrassingen.”

tekst: Ellen Salverda

Foto’s: Hoge Noorden/Jeroen Horsthuis

Uitgebreid tafelen in je eigen huis en zelf niets hoeven doen. niet nadenken over het menu, geen boodschappen doen en het eten wordt bereid en geserveerd. Zelfs de vuile vaat wordt voor je gedaan. Het enige wat je zelf hoeft te doen is tafelgenoten uitnodigen, gezellig zijn en genieten van het verrassingsmenu dat Barry diphoorn van Barrykookt.nl voor je creëert.

15

De meerdere van de barbecue

tre

nd

s

In steeds meer Friese tuinen verschijnt een buitenkeuken. Ze zijn er in allerlei soorten en maten en in vele prijsklassen. Waar die trend, om buiten te koken, vandaan komt kan tabe Velink van de Mazzelshop in Leeuwarden niet een-twee-drie verklaren. ,,Misschien ligt het aan het veranderende klimaat, maar zeker is dat de tuin steeds meer bij het huis wordt betrokken en als extra woonruimte wordt beschouwd.

Maar hoe het ook zij. Velink springt met zijn bedrijf in op de buitenkeukentrend. ,,Ik durf gerust te zeggen dat wij in deze provincie marktleider zijn op het gebied van buitenkeukens en barbecues. We hebben hier meer dan dertig typen keukens staan.’’

Een buitenkeuken is in culinair opzicht beslist de meerdere van de gewone barbecue, zegt Velink. ,,Op een barbecue kun je niet te dikke stukken vlees gaar maken. En dan gaat het bij veel mensen vaak ook nog niet goed. Aan de buitenkant wordt het vlees zwart en binnenin is het vlees niet echt gaar. Daar moet je mee oppassen. Zwart aangebrand vlees is namelijk kankerverwekkend.’’

Het geHeimMet een buitenkeuken heb je dat ongemak van een open barbecue niet. ,,Het geheim van de buitenkeuken zit hem in de kap. Met de kap open werkt het rooster of de grillplaat van een buitenkeuken hetzelfde als een gasbarbecue. Maar gaat de kap dicht, dan circuleert de warmte en werkt het als een oven.’’ De ovenfunctie kan gebruikt worden voor

bijvoorbeeld: groot vlees, vlees dat gelijkmatigbruin moet worden, warm houden van eten, afbakken van stokbrood, maar ook het bereiden van groente en vegetarische gerechten en talloze soorten borrelhapjes.

Er is veel kwaliteitsverschil in buitenkeukens, vertelt Velink. Degelijke apparaten zijn van roestvaststaal, lichtmetaal of emaille. ,,Ovens die je gerust buiten kunt laten staan en tegen een regenbui kunnen. Maar, als je de keuken niet gebruikt is het uiteraard altijd beter deze af te dekken met een hoes.’’

tuinfeestjesVolgens Velink zijn er al kwalitatieve goede buitenkeukens te koop vanaf ongeveer 350 euro. ,,Maar er zijn ook buitenkeukens die enkele duizenden euro’s kosten.

Het is bij aanschaf belangrijk bij jezelf na te gaan met hoeveel mensen je de keuken gaat gebruiken en welke mogelijkheden de keuken moet hebben. Veel mensen maken de fout om een te grote keuken te nemen. Als je de buitenkeuken als een goede vervanging van de barbecue ziet, heb je meestal aan een eenvoudige uitvoering voldoende. Mensen die een buitenkeuken gaan gebruiken voor gezellige tuinfeestjes met vrienden en familie is aan te raden een buitenkeuken aan te schaffen met voldoende capaciteit.’’

Volgens Velink zorgt de buitenkeuken er voor dat er gezond gekookt kan worden. ,,Het vlees wordt klaargemaakt op een rooster. Je bakt het vlees dus niet in vet. Op die manier eet je vetarm vlees. Ik heb hier een klant die iedere dag op zijn buitenkeuken het vlees klaarmaakt, terwijl zijn vrouw binnen op het fornuis de groenten en aardappelen kookt. Het lijkt er daarom op dat de buitenkeuken steeds meer deel uit gaat maken van het huishouden.’’

tekst: Theo Douma

17

life

sty

le

One of a kind tas bij Boeji

Gasbarbecues worden steeds populairder. Je kunt immers, zonder gedoe, ‘direct’ aan de slag. Voor velen vormt echter het ontbreken van die typische barbecuesmaak en -geur een minpuntje. Dat is nu voorbij, want de Belgische speci-alist barbecook introduceert de nieuwe Brahmaanbarbecue. De gasbarbecue met smaak en geur naarkeuze.

Alle Brahmamodellen zijn uitgerust met een Aromaz-systeem: onder het barbecuerooster zitten roestvrijstalen schaaltjes. Deze kun je vullen met een smaakmaker naar keuze: van rookchips tot een kruidenmix tot wijn of bier.

Verkoopadviesprijs: vanaf €E329.

Het nieuwe Gardena besproeiingssysteem zorgt dat het sproeien van de tuin auto-matisch op de gewenste tijd start en stopt.

In grotere tuinen met flinke borders en grote gazons is het een hele opgave om in droge periodes op het juiste moment de goede hoeveelheid water te geven. Met een ondergronds buizensysteem (met op strategische plekken verzonken sproeiers) is het probleem onzichtbaar opgelost. Onder de waterdruk komen de sproeiers omhoog, besproeien het gazon – en verdwijnen na het werk weer onder de grond.

Kijk voor meer informatie op www.gardena-partner.nl

Wolspecialist TexelWool uit Oudeschild (Texel) introduceert een nieuwe generatie wollen dekbedden onder de naam Waddenglorie. Door gebruik te maken van een nieuw ‘vernadelingsproces’ van Texelse schapenwol, waarbij de wolvezels met speciale naalden horizontaal en verticaal verweven worden, voelt het zuiver wollen dekbed zeer licht en luchtig aan. Dat systeem zorgt tevens voor een ongekend zacht en luxe slaapcomfort. Een spectaculaire verbetering ten opzichte van de oude generatie wollen dekbedden, die vaak als log en ‘zwaar’ ervaren wordt.

Het nieuwe dekbed bestaat uit een zomer- en winterdeel die met een rits aan elkaar te koppelen zijn.

Kijk op www.texelwool.nl voor prijsinformatie en verkoopadressen.

Licht en luchtigin de zomer

Als je op zoek bent naar een ´one of a kind´ tas, dan is Lifestyle merk Boeji geeft oude zeilen een ‘second life’ en maakt er jassen, tassen en schoenen van. Na de succesvolle lancering van de zomercollectie introduceert Boeji nu een nieuwe gelimiteerde tassencollectie bestaande uit zeven exclusieve gerecyclede tassen.

Een BOEJI tas is van ver te herkennen dankzij de onmiskenbare nautische look. Iedere tas is voor honderd procent vervaardigd van bruin leer en de originele opgestikte nummers zorgen voor bijzondere kleuraccenten in zwart, rood en blauw. Bovendien variëren de schouderband, kleur van het leer en de accenten per model. Door het gebruik van verschillende zeilen is ieder item uniek.

De tassencollectie is verkrijgbaar vanaf E179. Voor meer informatie: www.boeji.com.

Gasbarbecue met geur naar keus

Automatisch water in de tuin

Varia

18

PR

IJS

PU

ZZE

L

Winnen met de Bijtijds

Wat moet je doen?

Op elke rij (horizontaal en verticaal), alsmede in elk vierkantje van drie bij drie, dienen de cijfers 1 t/m 9 komen te staan. Puzzel A is het minst moeilijk, puzzel D is een echte breinkraker. Veel succes.

Derde prijs: Menu Lighthouse stapelbare

porselein ovenschalen. (ter waarde van 99 euro).

Tweede prijs: Weber Bar-B-Kettle barbecue. Doorsnede rooster 47cm. (ter waarde van 199 euro)

Eerste prijs: Solingen zeer luxe 12-delige pannenset

van hoogwaardige kwaliteit type Classics Line - bestaande uit onder meer vier

kookpannen, koekenpan, steelpan, vergiet. (ter waarde van 450 euro)

Dit kun je winnen:

De prijzen zijn beschikbaar gesteld door Electroworld Koelmans-Van der Lep, Leeuwarden.

Los deze vier Sudoku’s op. Knip deze langs de lijntjes uit en stuur de oplossing UITERLIJK VOOR 22 MEI naar de Puzzelredactie Bijtijds, Postbus 887, 8901 BR Leeuwarden. In de Bijtijds van 12 juni lees je of je tot de winnaars behoort.

Naam: m/v

Adres:

Postcode:

Woonplaats:

Geboortedatum:

Telefoonnummer :

Emailadres:

Ja, houd mij op de hoogte van acties of aanbiedingen van NDC mediagroep BV of van zorgvuldig geselecteerde partners.

18

PR

IJS

PU

ZZE

L

Winnen met de Bijtijds

Wat moet je doen?

Op elke rij (horizontaal en verticaal), alsmede in elk vierkantje van drie bij drie, dienen de cijfers 1 t/m 9 komen te staan. Puzzel A is het minst moeilijk, puzzel D is een echte breinkraker. Veel succes.

Derde prijs: Menu Lighthouse stapelbare

porselein ovenschalen. (ter waarde van 99 euro).

Tweede prijs:Weber Bar-B-Kettle barbecue. Doorsnede rooster 47cm. (ter waarde van 199 euro)

Eerste prijs: Solingen zeer luxe 12-delige pannenset

van hoogwaardige kwaliteit type Classics Line - bestaande uit onder meer vier

kookpannen, koekenpan, steelpan, vergiet. (ter waarde van 450 euro)

Dit kun je winnen:

De prijzen zijn beschikbaar gesteld door Electroworld Koelmans-Van der Lep, Leeuwarden.

Los deze vier Sudoku’s op. Knip deze langs de lijntjes uit en stuur de oplossing UITERLIJK VOOR 22 MEI naar de Puzzelredactie Bijtijds, Postbus 887, 8901 BR Leeuwarden. In de Bijtijds van 12 juni lees je of je tot de winnaars behoort.

Naam: m/v

Adres:

Postcode:

Woonplaats:

Geboortedatum:

Telefoonnummer :

Emailadres:

Ja, houd mij op de hoogte van acties of aanbiedingen van NDC mediagroep BV of van zorgvuldig geselecteerde partners.

A

C

B

D

8

7

7

46

38

3

9

54

6

3

2

7

8

2

15

4

9

69

45

3

2

9

7

483

6

16

6

258

6

47

1

39

8

1

19

8

47

2

379

283

2

315

4

71

59

9

2

8

3

43

76

1

4

2

39

24

5

9

1

5

85

73

4

82

1

5

3

2

5

3

4

8

6

9

1

7

7

6

8

9

6

2

4

2

16

5

tre

nd

s1

9

,,eten brengt mensen bij elkaar. Via koken en eten praat je al snel over andere culturen en gebruiken. Ik merk dat mijn gasten tijdens de workshops open staan voor de rituelen uit turkije. Ze zijn belangstellend en hebben veel vragen. die interactie is altijd heel leuk’’. Sultan Kus woont sinds haar derde jaar in Nederland. Zij is eigenaresse van Turks restaurant Kaya in Leeuwarden, dat zij samen met echt-genoot Ismael runt. Zwager Arif Demirci zwaait de scepter in de keuken. Regelmatig staan er ook Nederlanders achter zijn potten en pannen om de fijne kneepjes te leren. Want samen met Sultan geeft hij kooklessen aan kleine groepen hobby-koks. Ook is er veel belangstelling voor de workshops. ,,We zien hier drie categorieën’’, zegt Sultan. ,,De Turkije-liefhebbers, de echte kookliefheb-bers en de groepen die voor de speciale thema’s komen. Op vrijgezellenfeestjes zijn dat bijvoorbeeld Turkse bruiloftsrituelen. Op verzoek kan ik ook vertellen over het gebruik van henna of over de buikdans, eventueel gecombineerd met een optreden van een echte buikdan-seres.’’ Verrassen,,Het koken staat natuurlijk centraal. Bij de wereldkeukens horen niet alleen China, Italië en Frankrijk, maar zeker ook Turkije. De liefheb-bers kennen ons van de kebab, heerlijk gekruid, gegrild vlees. Ook zie je in de Turkse keuken veel pasta’s en gerechten met witte bonen, kikker-erwten, gehakt, aubergines of yoghurt. Tijdens de workshops proberen we nu juist nèt iets anders te maken dan wat op onze kaart staat. We willen deelnemers verrassen. Onze stelregel is wel dat het eenvoudig thuis te bereiden is.’’

Voor een workshop heeft Sultan minimaal zes mensen nodig. ,,Als het er veertig zijn, lukt het ook - hoewel die natuurlijk niet allemaal tegelijk in de keuken passen. In dat geval kookt men in groepjes een voor-, hoofd- of nagerecht.

,,En bovendien’’, zegt ze lachend, ,,zijn er altijd deelnemers met nèt te lange nagels om mee te helpen of die niet tegen de lucht van uien kunnen. Is niet erg, zij maken de foto’s, schrijven de recepten op, serveren en ruimen af. Stilzitten is er dus niet bij, ieder krijgt een taak.’’

TradiTieSoms, als ze ervoor in de stemming is, demon-streert ze haar gasten na het drinken van echte Turkse koffie het koffiedik-kijken. Het is een typisch Turkse traditie waarbij het koffiekopje ondersteboven op het schoteltje wordt gezet. In de figuren in de koffiedrab ‘leest’ zij het verhaal van de persoon tegenover haar. ,,Mensen doen vaak eerst wat lacherig. Tot ik begin te vertellen. Zelfs degene die aanvankelijk sceptisch was, verandert dan van mening. Want men herkent altijd veel in hetgeen ik vertel. Er is me wel eens gevraagd: ,,Kun je dat ook in mijn cappucino zien?’’ Ze lacht. ,,Nee, zóver ben ik nog niet geïntegreerd.’’

Tekst: Aukje Mulder

Foto’s: Hoge Noorden/Jeroen Horsthuis

Koffiedik-kijken bij Kaya

Plissé HordeurHet zwarte geplisseerde horgaas van de Plissé geeft een extra dimensie aan elk interieur. Het is enigszins zonwerend en beter zichtbaar zodat er ongewild tegenaan lopen wordt voorkomen. De montage geschied in het kozijn, dus blijft er meer ruimte over voor vitrage of gordijnen. De Plissé hordeur heeft een extreem lage geleiderail van slechts 3 mm op de vloer of drempel. Geschikt voor toepassing binnen- en buitenshuis en uitbreidbaar voor toepassing in een schuifpui, voor schuifdeuren en voor dubbele openslaande deuren. Maatwerkspecialist Hubo Bergsma uit Leeuwarden is een van de bedrijven die deze plisséhor kan plaatsen.

eta

lag

e2

1Samenstelling: Theo Douma

Kubuskast naareigen smaak

Meubeldesigner Gube heeft met haar eerste eigen product meteen de pres-tigieuze RedDot Design award 2009 gewonnen. De modulaire kubuskast is dan ook een echte innovatie. Je bouwt en verandert naar believen zonder gereedschap of schroeven. Met de bijbehorende accessoires vormen de kubussen van ordnerformaat naar keuze een stilistische wandkast, bureau met archiefkast, verlichte bar, et cetera. Verkrijgbaar in zwart, wit en naturel MDF. Voorlopig is dit product in deze provincie alleen verkrijgbaar bij Puotti aan de Suupmarkt in Sneek.

Babybelt geeft goede steunVeel aanstaande moeders vinden baat bij een steunhulpmiddel. Bij het dragen van een Anita baby-belt zeggen ze duidelijk minder pijn, druk en spanning te voelen in rug, buik en bekken. Na de bevalling is een goede voedingsbh aan te raden. Deze zijn tot en met cup I te krijgen bij Mosselman Bodyfashion in Leeuwarden en Stiens.

Hippe tatoo brillenvan Don Ed HardyHip zijn ze de vintage tatoo eyewear zonne-brillen van de wereldbekende Amerikaanse tatoo artiest Don Ed Hardy. De opvallende brillen zijn onder meer te koop bij Anton Hofstede in Leeuwarden.

De Kontur overal in huis te gebruiken

Voor het vooruitstrevende Deense merk Normann Copenhagen, ontwierp Mette Kargo Hvid een flexibel vaasje van silicone. De jonge generatie ontwerpers hebben silicone als nieuw materiaal ontdekt, niet alleen als een vervanger van kera-miek maar het geeft het object ook een zachte uitstraling. De Kontur is een vaas die niet alleen door zijn eenvoud en

stijl heel bijzonder is maar die je ook overal in huis kan gebruiken. Op tafel met een veldboeketje, in

de badkamer of op het buro voor de kleine attributen of gewoon met helemaal niets. Prijs is e 23,95.

Te verkrijgen bij Liesbeth Zwaag Interieur in Akkrum.

Nieuwe serie RoadblockDe nieuwe serie Roadblock van Marlies Dekkers’ Sundressed collectie heeft als thema gele en zwarte strepen. De waarschuwings-signalen op gevaarlijke wegen. Roadblock is te krijgen in de maten 70a tot en met 80f. Onder meer te koop bij Luan bodyfoundation speciaalzaak in Leeuwarden.

tre

nd

s2

3

Producten promoot je door naamsbekend-heid op te bouwen. reclamespotjes op radio en tv, artikelen in de krant en tijdschriften worden hier vaak voor gebruikt. Maar hoe maak je nu reclame voor een provincie?

Een reclameboodschap is te vatten in een slogan, zoals: Beleef Friesland. Er is een speciale website voor gemaakt. Het beeld creëer je door foto’s van mooie plekjes in Friesland. Niet zo moeilijk met zoveel idyllische watertjes en groene weilanden vol Friese paarden en zwart-bonte koeien. Maar er is meer… Friese folklore als delicatesse. Dat is leuk weggeven aan mensen buiten de provincie. Zo associeer je Friesland met iets lekkers en dat blijft hangen, want bij velen gaat de liefde door de maag.

ChoColade pompeblêdDe oranjekoek, het suikerbrood, de dúmkes en de Beerenburgbonbon waren al bekend als Friese specialiteiten, maar een pompeblêd of een skûtsje van chocola zie je niet vaak op een bonbonschaaltje. Bij banketbakker Salverda in Leeuwarden liggen de platbodems in puur en melk in de vitrine. Het symbool van de Friese vlag is in een pure, melk en witte variant. Volgens Jet Postma, eigenaresse van banket-bakkerij Salverda kopen mensen de Friese specialiteiten vaak voor eigen gebruik, omdat ze er liefhebber van zijn. De Fryske sukelarje verpakt in de Friese vlag wordt vaker door toeristen gekocht. Die Friese vlag is een herken-baar symbool in de hele wereld. Beroemd geworden door de zogeheten condensfabriek. Aan de andere kant van de wereld kun je in een piepkleine toko blikken vinden met de welbekende blauwe-witte strepen met rode pompeblêden.

Friese sportenTypisch Friese sporten worden ingezet om de

watersportprovincie onder de aandacht van het grote publiek te brengen. Het emmertje Alve stêden drop is redelijk bekend, maar fier-ljepstokken in drop uitgevoerd of een doosje Fryske keatsballen zijn redelijk nieuwe souvenirs. Ze worden vaak weggeven aan Friezen ‘om útens’ of vrienden en familie in andere streken of landen. Bij het VVV liggen pakketten met Friese delicatessen: bedrijven kiezen het als geschenk bij het afscheid van een collega, anderen geven het aan familieleden of vrienden die ergens anders gaan wonen.

stad en wadOok Leeuwarden doet mee in de race om bekendheid te verwerven via eetbare aanden-

kens. Wat te denken van Mata Hari pralinés of Oldehove bonbons. Volwaardige bonbons in de vorm van markante vormen van de Friese hoofdstad of Ús memkes: zwarte en witte dropjes in de gestileerde vorm van het stand-beeld van de koe Ús mem.De wadden hebben zo hun eigen lekkere hapjes. Eilander specialiteiten als cran-berry producten, maar ook honing en kaas. Waddendelicatessen hebben niet de vorm van een herkenbaar gebouw of sport van het desbetreffende eiland. Misschien zijn vuurtorens geschikt als drop of bonbon.

tekst: Caroline Sandberg

Foto’s: Hoge Noorden/Jeroen Horsthuis

Friese folklore als delicatesse

tre

nd

s2

5

Licht, fris, makkelijk, soepel en mooi zomer-weer. daar denkt vinoloog Hens Jansen van Wijnkoperij Wielinga uit Leeuwarden aan bij zomerwijnen. trendy zomerwijnen noemt hij naast witte wijn: rosé en prosecco. ,,deze wijnen kun je prima drinken als aperitief of bij de barbecue en bijvoorbeeld een salade.’’

Prosecco is een licht mousserende wijn uit Italië. De prosecco-wijn wordt gemaakt van de prosecco-druif . Deze witte druivensoort groeit in een gebied ongeveer 50 kilometer ten noorden van de stad Venetië in de regio Veneto.

Prosecco wordt vaak vergeleken met cham-pagne, zegt Jansen. ,,Maar de bubbel in Prosecco is veel kleiner dan in champagne. De druk in een fles champagne is 3,5 atmosfeer en in een fles Prosecco 1,5 atmosfeer.’’

VrouwendrankjeHelemaal terug van weggeweest is de rosé.

verfrissend en fruitig. Tegenwoordig heb je ook rose’s uit de ‘nieuwe wereld’, zoals bijvoorbeeld Chili, Zuid-Afrika en Australië. Deze wijnen komen vaak uit warme gebieden waar de druiven goed kunnen rijpen. Het gevolg is dat deze wijnen vaak meer alcohol bevatten en een overdadige smaak hebben. Ik word moe van deze wijnen. Ze vervelen me. Door de neutrale smaak hebben ze voor mij geen span-ning.

Wel een verrassende en verfrissende witte zomerwijn vindt Jansen de Picpoul de Pinet uit het plaatsje Pinet in de Franse wijnstreek Languedoc. Een wijn voor nog geen zes euro per fles. Picpol de Pinet heeft een geel-groene kleur, is fruitig en moet jong worden gedronken. ,,Een echte zomerwijn die prima past bij visge-rechten en salades.’’

Een veelgemaakte fout, vertelt Jansen, is dat witte wijn, rosé en prosecco te koud wordt gedronken. ,,Worden deze wijnen te koud geserveerd, dan vermoord je de smaak. Je moet ze niet beneden de acht graden drinken. Het beste is wijn bovenin de koelkast te bewaren, daar is het minder koud dan onderin. Uiteraard is het ook belangrijk de wijnen niet te warm te laten worden, dan verdwijnt de smaak ook. Als je op een warme dag buiten een fles wijn bewaart kun je deze het beste een koelmantel omdoen die je uit het vriesvak hebt gehaald. ’’

Tekst en foto’s: Theo Douma

,,Vroeger had het de naam van een vrouwen-drankje, maar dat is al lang niet meer zo,’’ vertelt Jansen. ,,Ook denken de meeste mensen onterecht dat rosé louter een mix is van rode en witte wijn.’’

Rosé wordt gemaakt uit rode druiven. De truc van de wijnmaker is dat hij bij de geperste druiven schillen en sap van elkaar scheidt. Hoe langer de schillen en het sap contact hebben, des te donkerder wordt de kleur en krach-tiger de smaak van de rosé. ,,Er zijn duizenden soorten rosé en in allerlei kleuren en smaken. Van heel droog tot zoet. Hoewel je tegen-woordig niet veel zoete roséwijnen meer hebt. Door de bank genomen kun je zeggen dat de smaak van rosé tussen een witte en rode wijn in zit. Ik vind rosé een ideale beginners wijn. Een niet te zware wijn met een vriendelijke smaak.’’

VerVelenPersoonlijk prefereert de vinoloog de Zuid Franse rosé’s. ,,De rosé’s uit dit gebied zijn licht,

Licht, fris, makkelijk en soepel

hig

hli

gh

t2

6

‘De Aga kookt voor jou’ Wereldwijd staan er intussen ongeveer 750.000 stuks; in Nederland is hij het middel-punt in tienduizend keukens. Jamie Oliver heeft er thuis ook eentje. het Aga fornuis. De gietijzeren alleskunner van Engelse makelij met zijn verschillende warmteovens en de twee kenmerkende kookdeksels, glanzend geëmailleerd in een van die typisch diepe kleuren waar Britten het patent op lijken te hebben. Wie zich eenmaal de wat aparte manier van Aga koken eigen heeft gemaakt wil nooit meer anders, bezweren bezitters van het robuuste fornuis. Smaak en kook-gemak zijn nu eenmaal niet te overtreffen.

hig

hli

gh

t2

7

Sinds de uitvinding in 1922 door de Zweed Gustaf Dalen heeft het werkingsprincipe van de Aga geen noemenswaardige verande-ringen ondergaan. Een enkele warmtebron zorgt ervoor dat de ovens en de afsluitbare kookplaten constant op temperatuur blijven. Een Aga werkt op gas, elektra, kolen, stookolie, en als het moet zelfs op hout. Hij heeft geen knoppen of digitale displays, een afzuigkap is niet nodig. ,,Groente breng ik alleen maar even aan de kook en laat die vervolgens zonder kooknat gaar smoren in de oven”, zegt Janna van der Berg uit Broek bij Joure. ,,Niks geen luchtjes en de smaak blijft optimaal behouden.”

SpijtWie in Friesland wat over de Aga wil weten kan niet om Van der Berg heen. Binnenkort verschijnt haar derde boek met Aga recepten, haar eerste boekje is inmiddels uitverkocht. In haar sfeervolle woonkeuken geeft ze workshops aan haar eigen Aga fornuis en verzorgt ze het dealerschap voor het Noorden. Als tienjarig kind bakte ze al koekjes in de Aga op kolen in haar ouderlijk huis. ,,Mijn grootvader had als een van de eersten het exemplaar in 1925 gekocht. Mijn moeder kookte er nog steeds op totdat mijn vader in 1954 meende haar te moeten verwennen met een elektrisch fornuis. In de jaren na de oorlog waren de kolen namelijk schaars en hij vond dat we moesten meegaan in de vooruitgang. De fout van zijn leven, gaf hij al snel spijtig toe, hij heeft nooit meer zo lekker gegeten. Wat hebben mijn moeder en ik gemopperd.”

RuSt in de keukenEen Aga brengt rust in de keuken, vertelt Janna. ,,Je staat er niet bij te koken, maar je loopt er bij weg. Je kunt een gerecht ’s morgens vroeg al in de oven zetten om het ’s avonds op welk tijdstip dan ook op te dienen.” Ideaal met een echtgenoot als huisarts en de onregelmatigheid die dat teweeg brengt, vond Janna. Maar door opeenvolgende verhuizingen en het ontbreken van een verkooppunt, duurde het uiteindelijk toch nog tot 1990 voordat ze met haar eigen Aga aan de slag kon. ,,Maar ik wist nog precies hoe mijn moeder het deed en ben vrijwel meteen begonnen met het geven van demon-

straties.” Net als vroeger thuis staat bij haar in de oven altijd een pan met bouillon en een pan met kookwater klaar voor gebruik. ,,Dat leer je niet bij de keukenboer.”

Een Aga stel je bij de installatie af op de tempe-ratuur van de kookoven, legt Janna uit. Als die eenmaal op 98 graden staat, volgt door de ingenieuze constructie de rest vanzelf. De braadoven om vlees of vis te bakken komt dan op 220º, de bakoven voor ovengerechten, taart koekjes en cakes staat op 160º, en de onvol-prezen warmhoudoven op 60º. Daar kun je de hele dag heerlijk vlees in laten garen of zachtjes vis in stoven met wat olijfolie, kruiden en citroen. Zijn de groentes uit de kookoven gaar en je wilt nog niet aan tafel dan schuif je die erbij, plaats genoeg. Het geheim van de Aga is dat de kooksappen niet vervluchtigen, aldus Janna. Zo gaat niets van de smaak verloren en je hoeft niet bang te zijn dat de boel aanbrandt. Bovenop de hete linkerplaat kun je snel even iets aan de kook brengen, bijvoorbeeld om groente te blancheren. De andere plaat is weer uitermate geschikt om sauzen te bereiden - die dan vervolgens de warmhoud ingaan - of om een eitje, of pannenkoeken te bakken. Het brede plateau ernaast is makkelijk om de

borden voor te verwarmen, kruiden te drogen, en een plek waar je even een pan op kwijt kunt.

120 gaStenEen Aga past niet in ieder huis, waarschuwt Janna bij haar workshops. Hoewel de elek-trische uitvoeringen zichzelf tegenwoordig met het slimme ‘Aims’ systeem afregelen, moeten kopers er rekening mee houden dat de Aga permanent brandt. ,,Prima als je een beetje vochtig huis hebt, of in een boerderijtje woont zoals wij, dan is het behaaglijk. Maar in een woning met veel glas en de keuken op het zuiden wordt het al gauw te warm in de zomer.” Raak je echter verslingerd aan de Aga dan is er doorgaans geen weg terug, weet Janna uit eigen ervaring. Je moet er wat voor over hebben; sommigen kopen er zo een, anderen sparen er voor. De Aga staat voor een onthaaste manier van leven. Toen zij en echtge-noot Han onlangs veertig jaar getrouwd waren schotelde Janna de 120 gasten zelf het feest-maal voor en vond ze evengoed nog tijd om zich met een glas wijn onder de genodigden te mengen. ,,De Aga kookt voor jou.”

tekst: Wim Bras

Foto’s: Hoge Noorden / Jeroen Horsthuis

Wayfarer is terug van weg geweest

De stijl van de eighties is al een tijd terug te vinden in kleding, schoenen en accessoires. En ook met

je zonnebril kun je nu deze memorabele tijd weer helemaal naar boven halen, want Ray-Ban heeft

de wereldberoemde Wayfarer een prominente rol in haar collectie gegeven. Waren het in de jaren tachtig nog Madonna en Tom Cruise die voorop

liepen in de modestrijd, ook nu wordt dit herkenbare model gelijk weer opgepakt door de beroemd-

heden. Want Jude Law, Paris Hilton en Sienna Miller zijn al gespot met de Wayfarer. Deze legendarische bril is voor e 119 te koop bij optiek Bootsveld in

Grou. Naast ‘gewoon’ zwart en ‘opvallend’ wit en rood, is deze klassieker dit voorjaar ook in meerdere pasteltinten zoals zachtroze en mintgroen te krijgen.

Minimalistisch metmagnetische sluiting Remark Juwelier aan de Nieuwestad in Leeuwarden heeft een nieuwe lijn minimalisti-sche sieraden in de aanbieding. Halskettingen zonder onnodige opsmuk met handige magne-tische sluitingen. Sommige sieraden zijn op verschillende manieren te dragen doordat de vorm kan worden veranderd.

31

Lekker wokkenNou moeder, óp je verjaardag. Proost. Leuk hè, zo met de kinderen en kleinkinderen bijelkaar! Lekker wokken met zijn allen.Weet je wat de bedoeling is? Gewoon pakken waar je zin in hebt. Simpel. Nee, d’r is geen bediening, je moet het zelf halen. Hè? Nou gewoon naar die tafels daar, een bord pakken en dan in die rij staan... Hoezo, het lijkt de gaarkeuken wel? Wát nou, de crisis van 1930? Ma, doe even zeg! En begin nou niet wéér over die hongertochten in de Tweede Wereldoorlog, alsjeblieft. Alsof je toen zalm kreeg en ossen-haas. Toe nou. Hoezo gedoe? Je kunt daar heus wel tussen-door met je rollator. Jawel, zet je dat bord op het plankje, rij je zo weer terug. Nou, iedereen is al eten halen. Ik ga voor de soep en die kleine loempiaatjes eerst, denk ik. En jij, weet je het al? Nee? Nou, anders wacht je even, als je nog niks wil. Kijk ma, wat Ton en Ankie hebben, lijkt je dat niks: saté? Dora is al voor de tweede keer weg volgens mij. Haha. Gezellig dit. Hoezo onrustig? Praten? Met wie wil je dan zonodig praten? Ma, we zijn hier nou om te eten. Hoor eens, meeste stemmen gelden hè. Ja, en dan kun je toch niet alleen maar willen wat je zelf wil moeder: in een huisje en dan gezellig ganzenborden, daar krijg je de jeugd niet mee, hè. Dit vinden wij leuk. Haha, Patrick heeft zijn hele bord met toetjes. Kijk nou, nou mixt hij alles doorelkaar! Ach, laat die kinderen toch lekker. Nee Suze, als je het niet lust hoef je het niet op te eten hoor –laat maar staan, ze komen wel langs om het op te ruimen. Daar betalen we voor. Wat zeg je ma? Jaja, daar betaal jij voor. Is toch leuk! Nee, ik zou het zonde vinden als iedereen maar een heel klein beetje zou nemen. Dat is ook een beetje de sport: gewoon van alles op je bord en dan naar zo’n kok en dan kijken of het smaakt. Maar doe nou wat ma, anders heb je straks niks gehad... He? Last van je maag? Al de hele tijd? Sja... had je beter thuis kunnen blijven! Moet je misschien wat witte rijst nemen. En water. Zie maar even hè.Oké dan jongens, ik loop twee rondes achter. Haha, aanvalluh! Wat is dit gezellig!

Jaap Mulder

Samenstelling: Theo Douma

Basic-ringen met edelsteen in zilver Een mooie edelsteen in puur zilver. Dat is het kenmerk van de Basic-ringen van LYAM edel-smeden. Er zijn ringen met carneool, amethist, tijgeroog, onyx en vele andere edelstenen. Puur natuur en handgemaakt. LYAM edelsmeden, atelier zit aan het Helmhout in Joure www.lyam.nl.

eta

lag

e

Relaxen met de Dancing Queen

Loungebank Dancing Queen van de online winkel Gooi Design was onder andere te zien in het SBS6-programma Dancing Queen. Een riante loungebank met meer-dere opstelmogelijkheden. Een bank met duidelijke lijnen en vlakken uitgevoerd in eenvoudig te reinigen microvezel velours. Verkrijgbaar in de kleuren beige en zwart. Voor meer informatie www.gooidesign.nl.

Boeken

Onder redactie van Piet Prins

Gordon Ramsay kookt

Na ‘100 % Ramsay’, ‘Fastfood’, ‘Gezond met Ramsay’ en ‘Gordon Ramsay maakt het makkelijk’ komt uitgeverij Tirion met een nieuw culinair meester-

werkje: ‘Gordon Ramsay kookt’. Voor dit boek heeft de Britse meesterkok meer dan 100 recepten verzameld die voor iedereen een genot zijn om te

maken voor gezin, familie en vrienden. Ramsay geeft de recepten prijs die hij zelf graag thuis maakt (en eet) als hij ‘off duty’ is. Het boek ligt voor €29,95 in

de boekwinkel.

Israël en de Palestijnse gebiedenBij Dominicus zijn ze het er over eens dat het voor een reisgidsenuitgever een heikel project is om een gids te maken over Israël. Er zijn immers weinig landen ter wereld waarover de meningen zo duidelijk uiteenlopen als bij Israël. Daar komt bij dat elke nieuwe confrontatie tussen de Israëlische overheid en de Palestijnen ogen-blikkelijk gevolgen heeft voor het toerisme. Toch is onlangs ‘Israël en de Palestijnse gebieden’ verschenen en zoals we van Dominicus gewend zijn, is het een heldere, informatieve en praktische reisgids geworden. Samenstellers zijn Marco Baars en Eric van der Donk en de prijs is €19,95.

Exit supermamaVan Spectrum komt ‘Exit supermama’, een bijzonder aardig boekje voor

de vrouw die een ‘goedgenoegmoeder’ wil worden, want volgens de schrijfsters Denis Hulst en Sjoukje van der Kolk is het ,,een onmogelijke

opgave om een supermama te zijn.’’ Het kan volgens de dames, respectie-velijk professional organiser en oprichtster van www.simplifylife.nl, best een tandje lager. Zij helpen je op weg en leren je aan de hand van praktische

tips de dagelijkse dingen makkelijker op te lossen (€ 15,95).

Spyker. Langs de afgrondTirion Sport presenteert ‘Spyker. Langs de afgrond’ een boekje over de wereldwijde overlevingstocht van een sportwagen uit Zeewolde. Journalist André Hoogeboom schrijft op boeiende wijze over het klassieke Nederlandse automerk, dat aanvankelijk in 1925 ophield te bestaan, maar door investeerder Victor Muller in 2000 nieuw leven werd ingeblazen. Twee jaar geleden evenwel gaat het weer mis en leidt de Spykerfebriek in Zeewolde een verlies van 72 miljoen euro. Voor dit boek betaal je €16,95.

SMS & MSN ,,Was da tog K dat mensuh msn taal gebruike op wmr! Als k zo-wiets sie dnk k altijd ‘was da nou weer voor mogool!’ Tis nie eens so da ze egt sneller ziyn op die manier fzo!’’ SMS-taal en MSN-taal wordt in dit Prisma-boekje door Wim Daniëls behandeld. Hij legt op heldere wijze uit hoe de taal is ontstaan, hoe het er uit ziet en wat de invloed er van is op het gewone Nederlands. De prijs: slegs € 5,-

29

Inspiraties voor de zielKate Kippenberger schreef in ‘Inspiraties voor de ziel’ (uitgeverij BZZTôH) 150 inspirerende gedachten en spreuken die je helpen om positiever in het leven te staan. Je kunt je volgens Kippenberger gelukkiger voelen en meer voldoening uit je leven halen, als je de manier van denken over jezelf en anderen verandert. Het boekje kost €12,50.

bo

ek

en