Ontwikkelingspsychologie I: bijeenkomst 5

Beroepstaak Ontwikkelingsstimulering

2010-2011

Cognitieve Psychologie

• Ontstaan in jaren ‘60 van de 20e eeuw (vooral als reactie op black box van Behaviorisme)

• Onderzoeken “binnenkant” van de mens om gedrag te kunnen begrijpen

• Gedrag begrijpen in plaats van voorspellen

• Mensen kunnen zelfstandig richting geven aan gedrag (niet alleen reactie op stimuli)

• Theorieën over denken, geheugen, taal

• Analogie met computer (die in opkomst was)

• Kwalitatief verschil tussen mens en dier

Denken

• De mens is een actieve informatieverwerker

• Input leidt tot output

• Wijze van informatieverwerking leidt tot interpretatie

• Waarneming is een wisselwerking tussen cognitieve schema’s en informatie uit de omgeving

• Adaptatie: assimilatie en accommodatie

Cognitieve ontwikkelingsfasen volgens Piaget

Ontwikkeling van het denken verloopt in 4 fasen:

1. sensomotorische fase

2. preoperationele fase

3. concreet operationele fase

4. formeel operationele fase

JEAN PIAGET(1896-1980)

Sensomotorische fase (0-2 jaar)

• Denken door zintuiglijke waarneming en motoriek

• - reflexen - herhaalde handelingen- doelgerichte handelingen - combinaties van doelgerichte handelingen - oplossing van eenvoudige problemen - begin van mentale representaties

• Objectpermanentie• http://www.youtube.com/watch?v=ue8y-JVhjS0

Preoperationele fase (2-7 jaar)

• nog geen begrip van conservatie:

http://www.youtube.com/watch?v=GLj0IZFLKvg&NR=1

• egocentrisme in het drie bergen experiment:

http://www.youtube.com/watch?v=OinqFgsIbh0&NR=1

Conservatieproef

Concreet operationele fase (7-11 jaar)

• Zowel aandacht voor toestand als voor proces

• Conservatiebegrip

• Minder egocentrisch

• Magisch denken maakt plaats voor logischer redeneren:http://www.youtube.com/watch?v=gA04ew6Oi9M&feature

=related

Formeel operationele fase (vanaf 11 jaar)

• Logisch redeneren

• Begin van abstract denken

• Geen concrete objecten meer nodig

• http://www.youtube.com/watch?v=zjJdcXA1KH8&feature=related

Kritiek op Piaget

• Te weinig aandacht voor rol van taal

• Te weinig aandacht voor rol sociale omgeving

• Geen aandacht voor externe stimulering

• Hij onderschatte de leeftijd waarop kinderen bepaalde dingen konden begrijpen

• Hij overschatte abstract denken in formeel operationeel stadium

Informatieverwerkingsmodel

• Sensorisch geheugen

• Korte termijn geheugen (werkgeheugen)

• Lange termijn geheugen

• Herkenning

• Reproductie

Informatieverwerkingsprocessen

• Codering

• Strategieën

• Generalisatie

• Automatisering