20 mei eerste presentatieBiënnale 2010

agenda en doel van de bijeenkomstaanleiding, eerdere ontmoetingen, deelnemers2 trajecten, 1e bijeenkomst netwerk (1/5)resultaat;

opwarming, inspireren, zorgen voor structuur en verbinding

concrete afspraken vastleggen

Korte voorgeschiedenis:

Het Centrum Beeldende Kunst Gelderland organiseert al sinds jaren biënnales van Gelderse beeldende kunst. Najaar 2010 komt hiervan de zesde editie, een manifestatie die een beeld geeft van de stand van zaken in de beeldende kunst & vormgeving. De overzichtstentoonstelling is in Museum Het Valkhof in Nijmegen, daarnaast worden er diverse ‘satelliet’-locaties gezocht die op een logische manier verband hebben met de manifestatie zelf, van zichzelf al een zuigende werking hebben, of op een onverwachte plek kunst kunnen laten zien aan veel (toevallige) voorbijgangers. De curator is Tiziana Nespoli, een tentoonstellingsmaker met een wetenschappelijke achtergrond. Haar thema voor deze manifestatie is ‘Toeval’: “Traditioneel gezien wordt van ieder van ons verwacht dat wij op een zeker punt in ons leven keuzes maken. Je wordt dichter of fysicus, leest Komrij of de tweede wet van de thermodynamica, je verstaat Rachmaninoff of DNA, Rubens of relativiteit. Maar is deze tweedeling wel realistisch? Het lijkt er soms op dat kunstenaars en wetenschappers toevallig tot dezelfde structuren aangetrokken worden, toevallig met dezelfde grote vragen rondlopen. Slechts de verbeelding van de werkelijkheid neemt een andere vorm aan in kunst en wetenschap.”

Toeval - kunst - wetenschap, een prachtig uitgangspunt.

Zowel Tiziana als de projectleider vanuit het CBKG, Terry van Gurp, hechten veel waarde aan een goed educatief traject bij deze biënnale en hebben daarvoor contact gezocht met EDU-ART (voortgezet onderwijs) en de KCG (amateurkunstonderwijs). Daarnaast is de masteropleiding educatie van ArtEz benaderd omdat een van hun alumni wellicht zeer geschikt is wanneer er een educatief (half)-fabricaat verlangd wordt. Diverse bijeenkomsten tussen deze partijen hebben geleid tot een door EDU-ART uitgewerkt plan waarvan deze bijeenkomst de start is.

Tiziana legt de laatste hand aan haar presentatie. De start van de bijeenkomst

voorstelrondeCBKG, curator, kunstenaarsMuseum Het ValkhofArtEZKCG, docenten centra voor kunstzinnige vormingEDU-ARTdocenten VO

interesses en verwachtingenvastleggen /beamen

Het CBKG is deze middag vooral voorwaarden scheppend bezig en houdt zich op de achtergrond.

Vanuit EDU-ART zijn aanwezig Lidwin van Grunsven, adviseur VO en Rose Figdor, adviseur instellingen. Zij zijn teven de organisatoren van de twee educatieve trajecten waarvan deze middag de start is.

Vanuit de amateurkunst is Erna aan de Stegge, de centrale figuur van het overkoepelende netwerk vanuit de KCG aanwezig en Natasja van Geel (Lindenberg, Nijmegen) en Berna Bonekamp (Gruitpoort, Doetinchem). Vanuit Arnhem, Tiel en Harderwijk is er ook geïnteresseerd gereageerd maar kon men niet aanwezig zijn deze middag. We willen overigens niet alleen een link leggen tussen de amateurkunstenaars en de biënnale, maar ook kijken of er dwarsverbanden te leggen te zijn tussen de VO-scholen en de centra voor kunst / cultuur / kunstzinnig onderwijs.

Vanuit ArtEZ is Ariane Vervoorn er, zij is verantwoordelijk voor de externe projecten binnen het expertisecentrum. ArtEZ heeft de oud-Master studente Marieke Oorthuys op het oog die gezien haar ervaring als projectmedewerker bij stichting Toeval Gezocht in Noord Holland -waarbij volgens de Reggio Emilia-methode gewerkt is op een aantal basisscholen- over interessante expertise beschikt die van pas komt bij het educatief project van de Biënnale Gelderland. In onderling overleg met geïnteresseerde scholen en de Biënnale zou zij wellicht ondersteuning kunnen bieden bij de totstandkoming van een passend educatief traject met leerlingen en kunstenaar(s).

De curator Tiziana Nespoli is er en heeft als kunstenaars meegenomen Suze May Sho, Jerome Symons en Bruno van Hooijdonk (Buro Bruno).

Vanuit het voortgezet onderwijs is goed en enthousiast gereageerd. Zeven scholen hebben zich aangemeld met zowel docenten van de creatieve vakken, cultuurcoördinatoren als ook docenten taal en exacte vakken.

Olympus College, Arnhem: Merel van HeusdenLotte Pera

Dominicus College, Nijmegen:Anne van den Bosch

Pax Christicollege, DrutenAnneke Olde Daalhuis

N.S.G. Groenewoud, NijmegenMevr. Drs. J.N.M. ArpotsRobert BokMaarten Blaauw

Karel de Grote College, NijmegenSjoerd van GendHans de Leeuw

S.G. de Driemark, WinterswijkSabrina Heesen

Liedy Brus van het Ulenhofcollege uit Doetinchem kon deze middag niet aanwezig zijn.

Last but nog least, Odette Straten, educatief medewerker Museum Het Valkhof.

idee en concept Biënnale 2010Toeval, kunst en wetenschap

presentatie Tiziana Nespoli

presentaties kunstenaars

Wat is toe val?

Per ongeluk?Met voorbeachte rade?

Evolutie?Kiezen?Een lot uit de loterij?

Een ballenbak?

Een enquête?Een ontmoeting?Een dobbelspel?Chaos? Zelforganisatie?

Een voltrefferRadioactiviteit?

Expres?

De wil van god?

Het noodlot ?Een keuze?

moedwillig?

Gepolariseerd licht?

?

toe val?

Deel van onze belevingswereld

toe val?

Kaleidoscoop van de particuliere fascinaties

Tiziana filosofeert er onder begeleiding van een powerpoint lustig op los: wat is toeval eigenlijk...Wat doen we ermee, wat moeten we ermee, is het mijn eigen leven? “Toeval vraagt om erkenning als belangrijk gegeven in ons leven. In een artikel voor de British Journal for the Philosophy of Science (augustus 1992) beschrijft Pek van Andel dat veel dingen bij toeval zijn ontdekt. Volgens de auteur moet we wetenschappelijk rekening gaan houden met diverse vormen van toeval. Toeval vraagt erom om een handje te worden geholpen door werkelijk open te staan voor nieuwe mogelijkheden. En zeker niet door te geloven dat God alles organiseert, dat is arrogant, zo meent hij.”

We zien geen toeval in ons werk, niet qua werkwijze en ook niet qua thematiek.Ons werk ontstaat niet per ongeluk en alles wat we doen is op het ziekelijke af geregisseerd. 

Maar voor wat het waard is; we zijn wel een heel mooi filmpje in Probe aan het opnemen met een Belgische choreografe/danser/mime speler, waarbij we suggereren dat de doos gekanteld is en de zwaartekracht van de zijkant komt. Het meisje in de doos heeft iets wezenloos en ontheemd. We doen hier een poging alle disciplines vanuit een zelfde mentaliteit te benaderen: decor, kostuum, dans en zo een gesamt "kunstwerk" te maken (eigenlijk het thema waar wij ons in ons werk al zes jaar toe verhouden).Maar goed we kunnen niet zo heel erg goed bedenken wat dat met toeval te maken heeft. Er moet veel getrokken,gepraat, geduwd en geschaafd worden om unisono te bereiken.

toeval = uit te vlakken

Suze May Sho

www.suzemaysho.com

De komende zomer voer ik een project uit in Istanbul waarin het toeval een grote rol speelt. Samen met een Turkse muntontwerper produceer ik de eerste Turkse Euro in een oplage van 1000. Deze munten gaan we in omloop brengen door ze verspreid op straat (Istiklal Caddesi) te 'verliezen'. Met candid camera maken we een opnames van wat er gebeurt als iemand zo'n munt opraapt.  Uiteindelijk worden alle vondsten gemonteerd tot een videoLilm van ongeveer 20 minuten. Deze Lilm zou ik in de Biënnale willen laten zien. 

toeval = on-vermijdelijk

Jerome Symons

www.jeromesymons.com

Ik werk bijna altijd zonder vooropgesteld plan. Wel met een begin idee, of vorm, maar dan volgt een maakproces waarbij ik gedachtenloos dingen laat gebeuren. Deze gebeurtenissen komen ergens tot stilstand en vormen dan wel of niet een uitgangspunt voor een eindproduct of serie vormschetsen. Essentieel voor mij is bovendien dat dit toevallige proces altijd resulteert in verrassingen. Verrassing is voor mij een wezenlijk onderdeel van toeval. Juist het verrassingeffect, zonder dat je vooraf weet wat het gaat worden, is euforisch. 

toeval = de verrassing van een kadootje na het uitpakken

bruno van hooijdonk

www.burobruno.nl

Reactie op eerste presentatie TOEVAL 20 mei 2010

I. ideeA. toeval gebruiken, II anders gaan werken, laten ontstaanB. toeval, paradox, je gaat selecteren, ingrijpen beslissingen, daarmee afscheid van toeval,

waar ligt de grens1. werken met vrijheid van kind en keuzes van volwassenen

C. verhalen van kunstenaars1. op verschillende plekken in centra brengen2. ook naar scholen

a. ook naar kunstenaars toe3. interactie is ook belangrijk

D. satellietlocaties ook op universiteit?1. misschien daar ook locaties realiseren voor amateurkunstenaars en scholen

E. leerlingen maken produkt, mogen dit zelf aangaan en ook exposerenF. leerlingen leveren als toevalsfactor input aan kunstenaarsG. kruisbestuivingen binnen de scholen zelf via media II

1. toevalsfactor communicatie leerlingen2. platform waar van alles uit kan ontstaan3. forum op website

H. doet mij denken aan1. reggio emilia, toeval gezocht, zoekend tot resultaat

a. creativiteit en willen onderzoeken essentieel2. er bestaat ook een festival voor onderzoek wat ergens nergens over

gaat3. Robert Dijkgraaf bij Wintertuin verhaal hierover gehouden

a. moeilijk planbaar, wil Gelders aanbod

II. wensA. is er een kans dat mijn school te zien is in de tentoonstelling (Pax)

1. Druten naar Nijmegen is een probleem2. goed als het wat meer in de school komt, hoort bij het leven

B. leerlingen bezoeken de tentoonstelling(en)1. budget is al uitgegeven

a. heel veel dingen komen te laatb. heel veel dingen komen ook wel weer goed

C. kunstenaars en wetenschappers in het echt1. wij op school wel een ingenieurs laten vertellen over ontstaan

a. zie hiermee linken met voorbeeld meubelontwerp2. combi’s op school dit extra aanbieden

D. op zoek naar parallel ontwerpproces en onderzoeksproces, wetenschapniet objectief1. kunst en techniek

III. vragenA. is alle kunst toeval

1. misschien inspiratie ook al toevala. cultiveer je, splitst uit, bruikbaar toeval

(1) onderzoek staat centraal(a) op zoek naar bewijs

B. wat is er in tentoonstelling te zien1. proces of eindproduct?

a. beideC. wanneer zijn de andere kunstenaars bekend

1. hoe brengen we deze mensen in beelda. site biënnale Gelderland zodra keuze bekend is

2. ook op de volgende bijeenkomsta. wetenschapper volgende keer aanwezig

D. geld / budget?1. materialen voor de school zelf

E. verhouding tot studiedag over kunst en wetenschap?1. 3 juni Vasim

a. Andrée Van De Kerckhoven

met deze verhalen in je hoofd wat

zijn dan je wensen en ideeën

presentatie 2 trajecten met VOvervolgbijeenkomsten netwerk (4)

24 juni 2e bijeenkomst16.30 CBK Nijmegen

9 september 3e bijeenkomst16.30 CBK Nijmegen

7 oktober 4e bijeenkomst voorbereiding presentaties16.30 CBK Nijmegen

14 oktober presentaties netwerk inspiratiedag16.30 Museum Het Valkhof

inspiratiemiddag 14 oktober 16.30 Museum Het Valkhof

Afspraken:

Voortgezet onderwijs

Naar aanleiding van de gegeven informatie, presentaties en eerste brainstorm van deze middag gaan alle betrokkenen vanuit het V.O. nadenken over of, en zo ja op wat voor manier ze willen participeren in dit educatieve traject.

De terugkoppeling hiervan gebeurt op de volgende bijeenkomst van 24 juni. Op basis van de uitkomst daarvan worden vervolg stappen gezet.

Centra voor amateurkunst

Eind mei is er een overkoepelend overleg met alle docenten beeldend van de centra. Deze middag zal daarin besproken en voorgelegd worden.

Het traject met de amateurkunst zal vanaf dit moment een andere richting op gaan, maar hopelijk weten we verbindingen te leggen met het andere traject.

afsluiting

wie doet mee (inventariseren)

data checken en afspraken maken

Terry van Gurp - CBKGelderland - terry@cbkgelderland.nl - 06 25011694 - 11-6-’10