Bewijs je bekwaamheid

Studievoortgang op grond van eerder verworven kwali�caties (EVK) en competenties (EVC)

Bewijs je bekwaamheid �

InhoudInleiding 2

1 FlexibelestudievoortgangopbasisvanEVKenEVC 31.1 Watisflexibilisering? 3

1.2 WatisEVK? 3

1.3 WatisEVC? 4

1.4 StudievoortgangopbasisvanEVKenEVC 4

�.4.� Vrijstelling 4

�.4.2 Studietraject 4

�.4.3 Diplomaverwerving 5

1.5 EVKenEVCalsafwijkendetoelatingsvoorwaarde 5

2 EVKenEVC 62.1 EVK-procedure 6

2.�.� WaaromeenEVK-procedurestarten? 6

2.�.2 WatkosteenEVK-procedure? 6

2.2 EVC-procedure 6

2.2.� WaaromeenEVC-procedurestarten? 6

2.2.2 HoeeenEVC-procedurevoorbereiden? 7

2.2.3 Basisprincipes 7

2.2.3.1 Procedurestappen 7

2.2.3.2 Bewijs van bekwaamheid 7

2.2.3.3 Standaarden 8

2.2.3.4 Garanties 8

2.2.3.5 Verantwoordelijkheid 8

2.2.4 WaareenEVC-procedurestarten? 8

2.2.5 WatkosteenEVC-procedure? 8

2.3 RechtsbescherminginhetkadervanEVKenEVC 9

3 Begrippenkader 10

Wegwijsinformatie 15

Bewijs je bekwaamheid 2

Je hebt al een diploma hoger onderwijs op zak, bent al een tijdje professioneel aan de slag, maar wil je loopbaan een nieuwe wending geven…

Je kreeg vroeger niet de kans om verder te stu-deren, hebt intussen in je job heel wat leererva-ringen opgedaan en wil deze nu inzetten in een opleiding…

Je behaalde een buitenlands diploma dat hier slechts gedeeltelijk wordt erkend en wil in een versneld studietraject ook je professionele erva-ringen in rekening brengen …

Je wil in je huidige baan promotie maken, maar je beschikt niet over de vereiste kwalificatie…

Door beroep, vrijwilligerswerk of andere activi-teiten beschik je over ervaring die ook voor jouw opleiding relevant is…

Herken je jezelf in een van deze situaties?

Dan is een efficiënt en flexibel studietraject wellicht wat je zoekt.

Het flexibiliseringsdecreet voor het hoger onderwijs creëert hiertoe veel kansen. Aan jou om de mogelijkheden binnen het nieu-we studievoortgangsysteem te benut-ten. Met wat je eerder hebt gestudeerd (eerder verworven kwalificaties – EVK) of elders hebt geleerd door ervaring (eerder verwor-ven competenties – EVC) kan jouw studietraject misschien wel ingekort worden.

Deze brochure maakt je wegwijs in de algemene procedures en principes van flexibele studie-voortgang. Voor concrete informatie over welke procedure jij moet volgen, kan je terecht bij de individuele instellingen en hun associaties. Hoe je hen contacteert en waar je hun reglementen vindt, lees je in de wegwijsinformatie achteraan in deze brochure. Daar vind je ook interessante links en een uitvoerige begrippenlijst. Alle vetgedruk-te termen die je in deze brochure tegenkomt, zijn er met hun verklaring opgenomen.

Inleiding

Bewijs je bekwaamheid 3

EVKstaatvoor‘EerderVerworvenKwalificaties’.

Kwalificaties zijn creditbewijzen, getuigschriftenof alle binnen- of buitenlandse studiebewijzen�die aangeven dat een formeel leertraject metgoedgevolgwerddoorlopen.Erisslechtssprakevan een kwalificatie wanneer bij het leertrajectdedoelenopvoorhandvastliggenéndezeuit-eindelijkookwordengeëvalueerd.Jemoetduseenexamenhebbenafgelegddatuitmonddeineenformeelattest.Eenbewijsvandeelnameaaneenvormingofopleidingisbijgevolggeenkwa-lificatie.

Metdeterm‘eerder’wildeoverheidbenadruk-kendathetgaatomeenkwalificatiediemenalverworvenheeft voordeaanvangvandeoplei-dingwaarmendezekwalificatiewil latenerken-nen.Om tebenadrukkendatdekwalificatieopeenandereplaatswerdverkregengebruiktmensomsookdeterm‘elders’verworvenkwalificatie.

HoedeEVK-procedureverlooptwordtverderindezebrochuretoegelicht.

1 Flexibelestudievoortgangopbasis vanEVKenEVC1.1 Watisflexibilisering?

Hetdecreetvan30april2004betreffendedeflexi-biliseringvanhethogeronderwijsinVlaanderen,hetzogenaamdeFlexibiliseringsdecreet,heeftinVlaanderen een nieuw studievoortgangsysteemingevoerd. Het uitgangspunt hiervan is dat eenstudentopeenaangepastewijzeenaangepasttempoaanhogeronderwijs kandeelnemenencompetentieskanverwerven.

De flexibilisering van het hoger onderwijsbetekentdeoverschakelingvaneenjaarsysteemnaar een creditsysteem. Studievoortgang wordtnietmeerbepaaldopgrondvanslagenvooralleexamensstudiejaarnastudiejaar,maardoorhetverwervenvancreditbewijzenvoordeafzonderlij-keopleidingsonderdelen.Jebehaalteencredit-

bewijsvoorelkopleidingsonderdeelwaarvoorjemitseenevaluatie(examen)hebtaangetoonddatjederelevante(deel)competentiesinvoldoendemateverworvenhebt.Desomvanallevoorzienecreditsvaneenopleidingleidttoteendiploma.

Studievoortgang kan vereenvoudigd en/ofversneld worden door erkenning van eerderverworvenkwalificaties(EVK)eneerderverwor-ven competenties (EVC). De juiste kwalificatiesof competenties kunnen tot (deel)vrijstellingenleiden.Hetresultaatiseengeïndividualiseerdstu-dietraject.IndithoofdstukvertellenwewatEVKenEVCinhoudtenhoediteenplaatsheeftbin-nenhetsysteemvanflexibelestudievoortgang.

1.2 WatisEVK?

1 De Vlaamse overheid heeft een regelgeving met betrekking tot de gelijk-waardigheid van buitenlandse diploma’s. Meer info hierover vind je via: http://www.ond.vlaanderen.be/hogeronderwijs/interna/Naric/default.htm

Bewijs je bekwaamheid 4

1.4.1 Vrijstelling

Op basis van je behaalde kwalificaties (EVK) enbewijzen van bekwaamheid kan je vrijstellingenaanvragen.

Een vrijstelling betekent dat je geen examenmoet afleggen over een bepaald opleidingson-derdeel of een deel ervan. Dit vrijgestelde op-leidingsonderdeelresulteertdanooknietineencreditbewijs. Op het diplomasupplement wordtwel vermeld dat je voor het betrokken oplei-dingsonderdeelwerdvrijgesteld.

Let wel, een EVK of bewijs van bekwaamheidgeeft niet automatisch recht op vrijstelling(en).De instelling kan oordelen dat een EVK niet ofonvoldoendebeantwoordtaanhaarcriteriavoorvrijstelling. Ingevalde instellinggeenvrijstellingtoekent,dientzeditweltemotiveren.

De studenten kunnen in de onderwijs- en exa-menreglementenvandeinstellingendeconcreteprocedure voor vrijstellingen terugvinden. Opniveau van de associatie wordt een algemeenreglementopgesteld.

1.4.2 Studietraject

Studenten die zich inschrijven voor een oplei-ding om het betreffende diploma te behalen,

sluiten met de instelling van hun keuze eendiplomacontract. Om de opleidingsdoelstel-lingen te realiseren en de daaraan verbondencompetenties te verwerven, dien je het oplei-dingsprogramma te doorlopen. De instellingenontwikkelen daartoe verschillende studietrajec-ten.

Demeestestudentenvolgenbijdeaanvangvanhun studies een modeltraject van ongeveer 60studiepuntenperjaar,watovereenstemtmethetvoltijdse jaarsysteem. Ook andere modeltrajec-ten voor studenten zijn mogelijk. Deze wordenvoorafgaand uitgetekend en aangeboden doordeinstellingenvooreengroepvanstudenten.Inhet diplomacontract van deze studenten wordtvermeldwelkmodeltrajectzevolgen.

Eenstudentkanookeengeïndividualiseerdtra-ject volgen. De instellingen gaan de wenselijk-heid daarvan na op basis van je studentendos-sier.Socialeenmaatschappelijkeredenenliggenvaakaandebasisvaneenstudietrajectopmaat(vb. topsporters, voltijds werkenden, studentenmeteen functiebeperking,...).Ookvoorstuden-ten die op basis van EVK en/of EVC een grootaantal vrijstellingen hebben verworven, kunnenverkorte en geïndividualiseerde studietrajectenworden samengesteld. In het diplomacontractvandezestudentenwordengeïndividualiseerde

1.4 StudievoortgangopbasisvanEVKenEVC

kunnendezeals‘eerderverworvencompetentie’erkend worden en leiden tot vrijstellingen voordezedelenvandeopleiding.

Met de term ‘eerder’ wil de overheid ook hierbenadrukkendathetgaatomeencompetentiediemenalverworvenheeftvoordeaanvangvandeopleidingwaarmendezeEVCwillatenerken-nen. Soms gebruikt men hiervoor ook de term‘elders’ verworven competentie. Dit doet menom te benadrukken dat deze competentie opeenandereplaatswerdverkregen.

HoedeEVC-procedureverloopt,wordtverderindezebrochuretoegelicht.

EVC staat voor ‘Eerder Verworven Competen-ties’.

Een competentie is het geheel van kennis,inzicht, vaardigheden en attitudes verworvendoormiddelvanleerprocessen,waardooriemandinstaatisomeffectievekwaliteitsvolleprestatiesteleverengerichtopeenbepaaldefunctieofrol.Deprestatieszijnzichtbaarinconcretehandelin-genenverbondenmeteenbepaaldecontext.

Mensenverwervenookcompetentiesbuitendehogeschoolofuniversiteit. Bijvoorbeeldviabe-roep, vrijwilligerswerk of mantelzorg. Deze zijnmisschiengelijkaanbepaaldecompetentiesvaneen bachelor- of masteropleiding. In dat geval

1.3 WatisEVC?

Bewijs je bekwaamheid 5

voorwaardenvoordeopbouwvanhetstudiepro-grammaendestudieduurovereengekomen.

Eenstudentdieopgrondvanvrijstellingeneenverkort studieprogramma kan volgen, zal ookverminderd studiegeld moeten betalen. Binnenhet creditsysteem betaal je namelijk een vaststartbedrag en een aanvullend variabel bedragin functievanhetaantalstudiepuntenwaarvoorjeinschrijft.Eenuitgebreidetoelichtingbijdere-geling voor studiegelden is terug te vinden opdewebsitevandeadministratiehogeronderwijs(www.ond.vlaanderen.be/hogeronderwijs).

1.4.3 Diplomaverwerving

Ineencreditsysteembehaaljeeengraadofeendiploma van een opleiding als je voor alle op-

leidingsonderdelen ervan een creditbewijs hebtbehaald. De mogelijkheid van deliberatie encompensatiewordtbehouden.Zokaneenexa-mencommissie op gemotiveerde wijze van oor-deelzijndatdedoelstellingenvaneenopleidingglobaalzijngerealiseerdookalheeftdestudentniet voor alle opleidingsonderdelen een credit-bewijsverworven.Hoewel indergelijkegevalleneen diploma kan worden toegekend, betekenthetnietdatdestudenteencreditbewijsverwerftvoorhetopleidingsonderdeelwaarvoorhijnietisgeslaagd.

Wanneereeninstellingopgrondvaneenbewijsvanbekwaamheidofopbasis vanEVKvaststeltdat een persoon al de nodige competentieseigen aan een welomschreven opleiding bezit,kanzijhetdiplomarechtstreeksuitreiken.

1.5 EVKenEVCalsafwijkendetoelatingsvoorwaarde

Hetbezitvaneendiplomasecundaironderwijs,ofeendaarmeegelijkgesteldstudiebewijs,isdealgemenetoelatingsvoorwaardetotdebachelor-opleidingen. Het flexibiliseringsdecreet laat be-paaldeafwijkingentoe.IndienwordterkenddatdekandidaatdoorEVKen/ofEVCeenvoldoendealgemeen niveau behaalt, kunnen instellingenvandealgemenetoelatingsvoorwaardeafwijken.Eventueelkandeinschrijvingookafhankelijkge-maaktwordenvanhetvoltooienvaneenvoorbe-reidingsprogramma.

Hetkadervoordealgemene,afwijkendeenbij-zondere toelatingsvoorwaarden is decretaal be-paald. Elke onderwijsinstelling heeft deze toe-latingsvoorwaarden verder uitgewerkt in haaronderwijs- en examenregeling. Binnen de asso-ciaties waartoe de instellingen voor hoger on-derwijs behoren, wordt een algemene regelinguitgewerktwaaropdeinstellingsreglementenzijngeënt.

Bewijs je bekwaamheid 6

2 EVK/EVC2.1 EVK-procedure

2.1.1 WaaromeenEVK-procedure starten?

HetdoelvandeEVK-procedureisdoordeerken-ning van eerder verworven kwalificaties vrijstel-lingen te behalen in de opleiding die men wilstarten.

De student die eerder verworven kwalificaties(EVK) in rekening wil brengen, kan rechtstreeksterechtbijdeinstellingwaarhijofzijeenopleidingwensttevolgen.Deaanvraagvooreenerkenningvaneerderverworvenkwalificatieshangtimmerssamen met het aanvragen van vrijstellingen ende inschrijving in de opleiding. De EVK-proce-duremaaktdanookdeeluitvandeonderwijs-enexamenreglementenvandeinstellingen.

De instelling vergelijkt je behaalde kwalificaties(EVK)metdeinhoudvandeopleidingdiejewilvolgen.Jebrengtdaaromalle relevantebewijs-stukkenmee.Deinhoudstafelvaneenbepaaldecursuskaneengoedbewijszijn,evenalshetop-leidingsprogrammadatjevolgdewaarinalleop-leidingsonderdelen en de ‘learning outcomes’vanheteerstetotenmethet laatste jaarvanjestudiesvermeldstaan.

Beschik je over een studiebewijs waarvan dewaarde binnen het hoger onderwijs voor de in-stelling niet onmiddellijk duidelijk is, zoals bij-voorbeeld een bepaald attest van het HogerOnderwijsvoorSocialePromotieofeenattestvanVDAB,VIZO,…?Ookdankanjeonderbepaaldevoorwaardenvrijstellingenbekomen.Ditkanopvoorwaardedatkanaangetoondwordendathetstudiebewijsinhoudelijkaansluitbijdeopleidingdiejewensttevolgen.Hetaandragenvanover-tuigendebewijsstukkenisinditgevalessentieel.

Deinstellingkan,indienhetonderzoeklouteropstukken onvoldoende blijkt omdat de ‘waarde’niet duidelijk is en/of de stukken onvoldoendeinformatiebevattenoverde‘learningoutcomes’,jedoorverwijzennaareenvaliderende instantieopniveauvandeassociatievooreenbekwaam-heidsonderzoekzoalsvoorgeschreveninhetka-der van EVC. Hoe deze EVC-procedure vervol-gensverlooptleesjeverderindezebrochure.

2.1.2 WatkosteenEVK-procedure?

De procedure voor EVK is kosteloos, tenzij hetgaatomattestenofgetuigschriftenwaarvandeinstellingde ‘waarde’niet kenten zij hetnodigachteenbijkomendbekwaamheidsonderzoektedoen.

2.2 EVC-procedure

2.2.1 WaaromeenEVC-procedure starten?

De kennis en de vaardigheden die nodig zijnomtekunnen functioneren indehuidigemaat-schappij veranderen snel. Het is belangrijkdat iedereen blijft leren, ook nadat men hetonderwijsheeftverlaten.Hethogeronderwijswilbovendien toegankelijk zijn voor hen die nahet secundair onderwijs niet onmiddellijk hethogeronderwijshebbenaangevatenenkelejarenervaringenhebbenopgedaaninbijvoorbeeldhetwerkveld,ofvoorhendieenkelejarennadatzehundiploma hoger onderwijs hebben behaald toch

nogbeslissenverdertestuderen.Hetisdebedoe-lingomdoorEVChetresultaatvanditlevenslanglerenteerkenneninhetverderestudietraject.

EVCkandedrempeltothetverderstuderenverla-gendoorpraktijkervaringinrekeningtebrengen.IndeEVC-procedurewordenervaringenerkendmeteenbewijsvanbekwaamheid.Ditdocumentheeftvoorjestudieloopbaanslechtseffectalsjeermee naar de hogeschool of universiteit staptmetdevraagomvrijgesteldtewordenvooreen(deelvaneen)opleidingsonderdeel.

Eenstudentdieeerderverworvencompetenties(EVC)inrekeningwilbrengenmoeteersteen‘be-kwaamheidsonderzoek’doorlopendateventueel

Bewijs je bekwaamheid 7

resulteert in een ‘bewijs van bekwaamheid’. Devaliderendeinstantievandeassociatieisverant-woordelijk voor dit onderzoek. Elke associatieheefthiertoeeenreglementvoordeEVC-proce-dureuitgewerkt.

2.2.2 HoeeenEVC-procedure voorbereiden?

StartenmeteenEVC-proceduremoetgoedvoor-bereid worden. Uitgebreide informatie over deproceduresenreglementenvindjeopdewebsi-tesvandeassociaties(zieverder).

Het is tevens nuttig vooraf uit te zoeken voorwelkeopleidingjouwcompetentieshetmeestinaanmerkingkomen.Eenoverzichtvanalleoplei-dingenhogeronderwijsvindjeinhetHogeron-derwijsregister.

Informeerjeeerstgoedviadewebsiteofbrochu-revandeinstellingwaarjejecompetentieswilla-tenonderzoeken.Ditgeeftjereedseenbeeldofjeinaanmerkingkomtvoordieprocedure.NeemooktijdigcontactopmeteenEVC-begeleiderineen onderwijsinstelling. Deze kan je ook infor-merenovermogelijkeinformatiesessiesdievoorkandidatenwordengeorganiseerd.

2.2.3 Basisprincipes

2.2.3.1 Procedurestappen

IndeverschillendeassociatieskandeEVC-proce-dureopeenaantalpuntenvariëren.Jevindtdeverschillende procedures op de respectievelijkewebsites. De volgende vier stappen komen tel-kensterug:

1 Informatieverstrekking

Dit onderdeel is facultatief. Indien gewenst,kan je een EVC-begeleider aanspreken diejezal informerenoverdeprocedure,hetop-leidingsaanbod, de competenties, enz. EVC-begeleiders vind je in de onderwijsinstellingwaar jeeenEVC-procedurewensttestarten.Informatieoverwieditkanzijn,kanjeookviadeassociatiekrijgen.

2 Aanmelding

Bij de aanmeldingsfase registreer je je voordeEVC-procedureenbetaaljeeenbepaaldesom(zieKostprijs).Vanafdatmomentstartdeprocedurevoordeerkenningvan jouwcom-petenties.

3 Bekwaamheidsonderzoek

Indeze fasewordtonderzochtof jebeschiktoverdecompetentiesdie jewil latenerken-nen. Het onderzoek wordt uitgevoerd doorassessoren(beoordelaars)enkanbestaanuitverschillendemethodes:

a)hetportfolio

Het portfolio zal in de procedure het basis-documentzijnwaarmeejekanaantonenofjereedseencompetentiebezit.Hetisbelangrijkdat je per competentie voldoende relevantebewijsstukkenverzamelt,(evaluatieverslagen,maquettes,papers,opleidingscertificatendieniet verbonden zijn met EVK, CV, …) op ba-siswaarvan je jeervaringduidelijk aantoont.Dereflectieopdeverzameldebewijsstukkenvormtdekernvanhetportfolio.

b)eencompetentiegerichtinterview

Tijdenshetinterviewzalmenjevooralvragennaarconcretevoorbeeldendieaantonendatje de competentie beheerst. Men vertrektdaarbijmeestalvanhetportfolio.

c)eenbeheersingsproef

Dezeproefkan,afhankelijkvanjouwcompe-tenties,verschillendevormenaannemen:eensimulatieopdracht,eencase-studie,eenken-nistoets.

d)eendirecteobservatievangedragingen

4 Erkenning

Naeenpositievebeoordelingvolgtdeerken-ningenontvangjehetbewijsvanbekwaam-heid.

2.2.3.2 Bewijsvanbekwaamheid

HetbewijsvanbekwaamheidisheteindproductenhetofficiëlebewijsstukvaneenEVC-procedu-re.Ditdocumentwordtuitgereiktinnaamvandevaliderendeinstantievandeassociatie.Hetgeeftduidelijkweerwelkecompetentiesdoordevali-derendeinstantieerkendwerden.Hetdocumentvermeldttevensdemethodologieendegehan-teerdestandaarden.Hetwordterkenddooralleinstellingenvandeassociatiewaarhetonderzoekgebeurde.

Inprincipeblijft jebewijsvanbekwaamheidon-beperkt geldig. De instelling waar je aankloptmet het bewijs van bekwaamheid heeft echter

Bewijs je bekwaamheid 8

wel het recht om een ‘actualiseringprogramma’opteleggenwanneerjemeerdanvijfjaargele-denhetbewijsbehaalde.

2.2.3.3 Standaardenvanhetbekwaam- heidsonderzoek

Het bekwaamheidsonderzoek hanteert, afhan-kelijk van de aanvraag, een aantal standaar-den,dieookvermeldwordenophetbewijsvanbekwaamheid:

a)decompetentieseigenaanhetniveauvanba-chelorinhethogerprofessioneelonderwijsofhetacademischonderwijsofhetmasterniveau2;

b)dedoordeassociatieofinstellinggehanteerdeeindcompetenties voordeopleiding,hetoplei-dingsonderdeel,ofenigdeelervan,ofdeclustervanopleidingsonderdelen.

2.2.3.4 Procedurelegarantiesvanhet bekwaamheidsonderzoek

De aanvrager kan bij elk bekwaamheidsonder-zoeksteedsuitgaanvaneenaantalwaarborgendiedekwaliteitvanhetonderzoekgaranderen:

�)de aanvrager heeft recht op begeleiding bijhetverwervenvaninzichtindemogelijkhedeninzakedeopbouwvanhetstudieprogrammainhethogeronderwijsenbijhetverzamelenvandebewijslastinzakedevoorgelegdecom-petenties;

2)debeoordelaarszijnbekwaamomoverdebe-wijslastteoordelen;

3)debegeleider(s)endebeoordelaarszijnnietdezelfdepersonen;

4)de privacy en de persoonlijke integriteit vandeaanvragerwordtbeschermd;

5)de interne beroepsprocedure is gericht opbemiddeling.

2.2.3.5 Verantwoordelijkheid

Doorheen de EVC-procedure, van bij de aan-vang tot en met de erkenning en het uitreikenvanhetbewijsvanbekwaamheid,zullenverschil-lende personen betrokken zijn: de begeleider,beoordelaar,aanvrager,...Elkvanhenheeftdaar-bijeenspecifiekerolenverantwoordelijkheden.De associatie waarbij men zich voor erkenningregistreert,iseindverantwoordelijkevoorhetge-heelvandeEVC-procedure,dewaarborgenmetbetrekking tot de kwaliteit van deze procedure(zie ‘rechtsbescherming’) en de methodologiediewerdtoegepast.

De aanvrager heeft ook specifieke verantwoor-delijkheden. Zoals eerder gesteld, heeft dekandidaat recht op begeleiding maar is hij/zijzélf verantwoordelijk voor het verzamelen vande bewijsstukken die zijn/haar competentiesbewijzenenvoorhetsamenstellenvaneengoedgedocumenteerdportfolio.Deaanvragerkanzichvoorafookgoedvoorbereidendoorzichgrondigteinformerenoverdeprocedure.

Vraagdeverschillendebrochuresopbijdeasso-ciatieseninformeerjeovermogelijkeinformatie-sessiesrondEVC;opdiemanierzaldebegelei-dingeenstukvlotterverlopen.

2.2.4 Waarkanikeen EVC-procedurestarten?

JekaneenEVC-procedurestartenviaelkeVlaam-seinstellingvoorhogeronderwijs.Decontactge-gevensvindjeachteraanindezebrochure,onder‘wegwijsinformatie’.

2.2.5 WatkosteenEVC-procedure?

DekostprijsvandeEVC-procedurehangtafvande omvang van het bekwaamheidsonderzoek.De kandidaat krijgt door erkenning van EVC’sechter toegang tot flexibele leertrajecten metverkortingofaanpassingvandenormalestudie-tijd. Aangezien studiegelden berekend wordenin functievanhetaantal studiepuntenwaarvoormen inschrijft, levert EVC indirect toch een ver-minderingvandetotalestudiekostop.

Hieronder wordt een overzicht gegeven van dekostenvooreenEVC-procedure,zoalsdecretaalbepaald.

2 Artikel 58 van het decreet van 4 april 2003 betreffende de herstructurering van het hoger onderwijs in Vlaanderen

Bewijs je bekwaamheid �

Vooraleer je aanvraagonderzochtwordt, betaaljeeenadministratievekostvan55eurovooreenintakegesprekmetaansluitendadviesofhetzin-volisdeEVC-procedureaantevatten.

Ga je daarna over tot een bekwaamheidson-derzoek,dankande instelling joudevolgende(maximale)kostenaanrekenen:

Kosten voor een bekwaamheidsonderzoek van een hele opleiding of niveauonderzoek

• 590eurovoorhetniveauvanbachelorinhethogerprofessioneelonderwijs

• 590eurovoorhetniveauvanbachelorinhethogeracademischonderwijs

• 770 euro voor het masterniveau als de aan-vrager niet beschikt over een bachelor-diploma

• 230eurovoorhetmasterniveaualsdeaanvra-geralbeschiktovereenbachelordiploma

Kosten voor een bekwaamheidsonderzoek van één of meerdere opleidingsonderdelen

Als het bekwaamheidsonderzoek betrekkingheeft op afzonderlijke opleidingsonderdelen ofeen cluster van opleidingsonderdelen, wordendiebedragengedifferentieerdevenredigmetdeomvangervan,eenvastbedragvan55eurovooradministratievekostenbuitenbeschouwinggela-ten.Hoederespectievelijkeassociatiesdekost-prijs van dergelijk bekwaamheidsonderzoek inpraktijkbepalen,vindjeterugophunwebsites.

De hierboven bepaalde bedragen gelden voorhet academiejaar 2005-2006 en kunnen met in-gang van� september2006,en vanafdan jaar-lijks, worden aangepast aan de evolutie van degezondheidsindex.

2.3 RechtsbescherminginhetkadervanEVKenEVC

Omdatjenetzoalsbeslissingenvaneenexamen-commissieookdetoekenningvaneenbewijsvanbekwaamheid of een vrijstelling kan betwisten,is hiervoor in elke onderwijsinstelling en/of as-sociatieeenprocedurevanbezwaarontwikkeld.Dezeklachtenprocedure staatbeschreven indebetreffendereglementen.Wanneerdezeinterneprocedure niet tot een oplossing leidt, kan hetprobleemwordenvoorgelegdaandeRaadvoorbetwistingen inzake studievoortgangsbeslissin-gen.

Eenuitgebreidetoelichtingvanjouwrechtsposi-tiealsstudentofkandidaatvindjeindebrochurevandezeRaad.Jekaneenexemplaaraanvragenbijelkeinstellingofdebrochureraadplegenopdewebsitevandeadministratiehogeronderwijs(www.ond.vlaanderen.be/hogeronderwijs).

Bewijs je bekwaamheid �0

3 Begrippenkader

Eerderverworvencompetenties,associaties,credits…samenmetdenieuweregelgevingstekenookveelnieuwebegrippendekopop.Dezewordenhierverklaard.Begrippendieindeverklaringinhetvetzijngedrukt,zijnookapartuitgelegd.

Associatie

Ineenassociatiewerktéénuniversiteitmetéénofmeerderehogescholensamenophetvlakvandeor-ganisatievanonderwijs-enstudieactiviteiten,onderzoek,dienstverlening,kwaliteitszorgenhetgebruikvaninfrastructuur.Deassociatieheeftookbepaaldebevoegdheden,zotreedtzijindeEVC-procedureopalsvaliderendeinstantie.

DeVlaamseassociatieszijn

• AssociatieUniversiteit&HogescholenAntwerpen

• UniversitaireAssociatieBrussel

• AssociatieUniversiteitGent

• AssociatieK.U.Leuven

• AssociatieUniversiteit-HogescholenLimburg

Bachelor – Master

HetVlaamseonderwijs inhogescholenenuniversiteitenwordtgestructureerdvolgensdegraadvanbachelorendegraadvanmaster.HiermeesluithetonderwijsaanbijdeEuropeseafsprakenoverdeinrichtingvanhetonderwijs.

De graad van bachelor behaal je na een studie van ten minste �80 studiepunten. Er is een onder-scheidtussenprofessionelebachelorsenacademischebachelors.Eenprofessionelebacheloropleidingisberoepsgericht.Eenacademischebacheloropleidingisvoorbereidendvooreenmasterprogramma.Academische bachelors worden georganiseerd door universiteiten of door hogescholen die in hetkadervaneenassociatiesamenwerkenmeteenuniversiteit.Professionelebachelorswordengeorgani-seerddoorhogescholen.

Eenmasteriseenopleidingdievolgtopeenacademischebacheloropleidingofeenmasterprogram-ma,enheefteenomvangvantenminste60studiepunten.Professionelebachelorsmoeteneenscha-kelprogrammavolgenomeenmastertekunnenstarten.Masterswordeningerichtdooruniversiteitenofdoorhogescholendieinhetkadervaneenassociatiesamenwerkenmeteenuniversiteit.

Figuur 1: structuur hoger onderwijs in Vlaanderen

HO

GE

R O

ND

ER

WIJ

S

THEORETISCHE

LEEFTIJDEN

HOGER PROFESSIONEEL ONDERWIJS ACADEMISCH ONDERWIJS

Bachelor-na-bachelor

Professioneel gerichte bachelor

Master na master

Doctor

min

. 12

0 E

CTS

min

. 60

EC

TS

min

. 18

0 E

CTS

min

. 60

EC

TS

min

. 60

EC

TS

min

. 18

0 E

CTS

schakelprogramma

Academisch gerichtebachelor

Master

Bewijs je bekwaamheid ��

Bekwaamheidsonderzoek

Kandidatenkunnenhuneerderverworvencompetentieslatenevalueren.Erwordtdannagegaanofdecompetentieswaaroverdezepersoondenkttebeschikken,overeenstemmenmetcompetentiesvan

• hetniveauvanbachelorinhethogerprofessioneelonderwijsofhetacademischonderwijs,of

• hetmasterniveau,of

• een welomschreven opleiding, opleidingsonderdeel, cluster van opleidingsonderdelen, deel vaneenopleidingsonderdeelofclustervandelenvanopleidingsonderdelen

Eenbekwaamheidsonderzoekishetonderzoekvandecompetentiesvaneenpersoon,voorafgaandaanhetafleverenvaneenbewijsvanbekwaamheid.

Bewijs van bekwaamheid

Dit ishetdocumentofde registratiediebekrachtigtdateenbekwaamheidsonderzoekmet succeswerddoorlopen.

EenbewijsvanbekwaamheidattesteertdateenstudentopgrondvanEVCdecompetentiesheeftverworveneigenaan:

• hetniveauvanbachelorinhethogerprofessioneelonderwijsofhetacademischonderwijs,of

• hetmasterniveau,of

• een welomschreven opleiding, opleidingsonderdeel of cluster van opleidingsonderdelen, deelvaneenopleidingsonderdeelofclustervandelenvanopleidingsonderdelen

Competentie

Hethogeronderwijswordtstilaanmeergestructureerdvolgenscompetenties.Ditbetekentdatoplei-dingengeorganiseerdwordenronddevraagwelkekennis,vaardigheden,inzichtenenattitudesafge-studeerdenmoetenhebbenominhunberoepofberoepscontexttekunnenfunctioneren.Enkelhetvanbuitenlerenvankennisisnietmeervoldoendeomstudentenberoepsbekwaamtemaken.Competentzijnomvatsteedseensamenspelvankennis,vaardigheden,inzichtenenattitudes.Competentiegerichtonderwijsstaptafvanhetsysteemwaarbijverschillendeonderdelenvollediglosvanelkaarwordenaan-geboden,maarprobeertelementenuitverschillendeonderdelenteintegrerentotzinvollegehelen.

Eencompetentieisdegeïntegreerdekennis,inzichten,vaardighedenenattitudeswaardooriemandin staat is om effectieve, kwaliteitsvolle prestaties te leveren gericht op een bepaalde functie/rol.Dieprestatieszijnzichtbaarinconcretehandelingenenverbondenmeteenbepaaldecontext.

Credits - creditbewijs

Eencreditbewijsisdeerkenningdateenstudentdecompetenties,verbondenaaneenopleidingson-derdeel,verworvenheeft.Destudentlegdedusmetsuccesexamensafvoorditopleidingsonderdeel.

Hetbegrip‘credits’hangthiermeesamen.Creditszijndestudiepunten,verbondenaandatopleidings-onderdeel,diedestudentheeftverworven.

Alseenstudentallecreditsvaneenopleidingverzameldheeft,heefthij/zijrechtophetdiplomadatdeopleidingafsluit.Eencreditblijftinprincipeonbeperktgeldig,maarerkannavijfjaarweleenactuali-seringprogrammawordenopgelegd.

Bewijs je bekwaamheid �2

Eencreditbewijsisdeerkenningvanhetfeitdateenstudentblijkenseenexamendecompetenties,verbondenaaneenopleidingsonderdeel,heeftverworven.Dezeerkenningwordtvastgelegdineendocumentofeenregistratie.Deverworvenstudiepunten,verbondenaanhetbetrokkenopleidings-onderdeel,wordenaangeduidals“credits”.

Creditcontract

Studenten kunnen ook inschrijven voor één of meerdere opleidingsonderdelen in het kader vanbij-,na-ofherscholingzonderhetdoeltehebbeneengraadofeendiplomatebehalen.Zijsluiteneencreditcontract.Anderestudiecontractenzijnhetdiplomacontractenhetexamencontract.

Eencreditcontractiseencontract,aangegaandooreeninstellingsbestuurmetdestudentdiezichinschrijftmethetoogophetbehalenvan(een)creditbewij(s)(zen)vooréénofmeeropleidingsonder-delen.

Diplomacontract

Een student die een graad en een diploma wil behalen schrijft zich in met een diplomacontract.Inhetcontractwordtaangegevenopwelkewijzedestudiewordtgeordend.Anderestudiecontractenzijnhetcreditcontractenhetexamencontract.

Eendiplomacontractiseencontract,aangegaandooreeninstellingsbestuurmetdestudentdiezichinschrijftmethetoogophetbehalenvaneengraadendiplomavaneenopleidingofdiezichinschrijftvooreenschakel-ofvoorbereidingsprogramma.

Eerder verworven competenties (EVC)

Eeneerderverworvencompetentieishetgeheelvankennis,inzicht,vaardighedenenattitudesver-worvendoormiddelvanleerprocessendienietmeteenstudiebewijswerdenbekrachtigd.

Eerder verworven kwalificaties (EVK)

Eeneerderverworvenkwalificatieiselkbinnenlandsofbuitenlandsstudiebewijsdataangeeftdateenformeelleertraject,aldannietbinnenonderwijs,metgoedgevolgwerddoorlopen,voorzoverhetnietgaatomeencreditbewijsdatwerdbehaaldbinnendeinstellingendeopleidingwaarbinnenmendekwalificatiewensttelatengelden.

Examencontract

Alseenstudentzichenkelwilinschrijvenvoorhetafleggenvandeexamensvaneenopleidingofvanhetexamenvaneenopleidingsonderdeelvraagthij/zijeenexamencontract.Hetexamencontractver-vangtvoorhethogeronderwijshetsysteemvandeExamencommissievandeVlaamseGemeenschap.Anderestudiecontractenzijnhetdiplomacontractenhetcreditcontract.

Eenexamencontractiseencontract,aangegaandooreeninstellingsbestuurmetdestudentdiezichonderdedoorhetinstellingsbestuurbepaaldevoorwaardeninschrijftvoorhetafleggenvanexamensmethetoogophetbehalenvan:

a) eengraadofeendiplomavaneenopleiding,of

b)eencreditbewijsvooréénofmeeropleidingsonderdelen

Bewijs je bekwaamheid �3

Flexibilisering

Flexibiliseringiseenruimbegripdatbetrekkingheeftopveelaspectenvanhethogeronderwijs:

• de toegang tot het hoger onderwijs,meto.m.flexibeleovergangen,hetinaanmerkingnemenvaneerderverworvencompetentiesenkwalificaties;

• de leeromgeving,meto.m.andereleervormenzoalsprojectonderwijs,afstandsonderwijs,deinte-gratievanICT,hetherdefiniërenvandestudentenbegeleiding,detimingenwijzevanevalueren/examineren;

• het curriculum,meto.m.hetevenwichttussenhetbepalenvanheteigenprogrammadoordestu-dentendevoorstructureringvanhetaanboddoordeinstelling;

• de organisatie van het onderwijs,meto.m.hetwerkenbinneneenjaarsysteemofbinnenkleineretijdsgehelen zoals semesters en trimesters, studievoortgang via accumulatie van creditbewijzen,enz.

Hogeronderwijsregister

OpdewebsitevanhetHogeronderwijsregisterzijnallegeaccrediteerde,endusdoordeVlaamseover-heiderkende,opleidingenmethunbelangrijkstekenmerkenterugtevinden.Dewebsitebestaatuittweedelen.Naasthetdeeldatdetoegangvormttotdeopleidingen(viadezoekfuncties) isereendeel dat (uitgebreide) achtergrondinformatie met betrekking tot het hoger onderwijs in Vlaanderenverschaft.

Meerinformatie:http://www.hogeronderwijsregister.be

Learning outcomes

De ‘learningoutcomes’geveneengoedbeeldvandekennis,devaardighedenendeattitudesdiede studenten tijdenshetopleidingstrajectdienen te verwerven.Demeestgangbaredefinitie is: “Alearningoutcomeisastatementofwhatalearnerisexpectedtoknow,understandandbeabletodoattheendofaperiodoflearning.Learningoutcomesarelinkedtotherelevantlevelandsincetheyshouldgenerallybeassessabletheyshouldbewritten intermsofhowthe learning is represented.”(JennyMoon).

Opleiding

Eenopleidingiseensamenhangendgeheelvanonderwijs-,studie-entoetsactiviteiten.Zeisgerichtopduidelijkomschrevendoelstellingeninzakekennis,inzicht,vaardighedenenattitudes.Eenstudentdiemetsucceseenopleidingaaneenhogeschoolofuniversiteitvoltooit,behaalteenbachelordiplomaofeenmasterdiploma.Eenbacheloropleidingbestaataltijduittenminste�80studiepunten,eenmaster-opleidinguittenminste60studiepunten.

Alleerkendehogeronderwijsopleidingenvindtmenteruginhethogeronderwijsregister.

Eenopleidingisdestructurerendeeenheidvanhethogeronderwijsaanbod.Eenopleidingwordtbijsuccesvollevoltooiingafgeslotenmeteendiploma.

Opleidingsonderdeel

Eenopleidingsonderdeeliseendeelvaneenopleiding.Hetbestaatuitéénofmeeronderwijsactivitei-tenenbijhorendestudieactiviteiten.

Eenopleidingsonderdeeliseenafgebakendgeheelvanonderwijs-,leer-enevaluatieactiviteitendatgerichtisophetverwervenvanwelomschrevencompetentiesinzakekennis,inzicht,vaardighedenenattitudes.

Bewijs je bekwaamheid �4

Schakelprogramma

Eenschakelprogrammaiseenprogrammaspeciaalontworpenomprofessionelebachelorstoegangtegeventoteenmaster.Eenschakelprogrammaheeftinregeltussende45en�0studiepunten.Alsdestudentgeslaagdisvooreenschakelprogramma,dankrijgthij/zijeengetuigschriftdattoeganggeefttoteenspecifiekemaster.

ECTS -Studiepunten (European Credit Transfer System)

Hetbegripstudiepuntsluitaanbijde internationaleafsprakenoverhethogerenuniversitaironder-wijs.Peropleidingsonderdeelendusookperopleidingwordenerstudiepuntentoegekend.Verworvenstudiepunten,verbondenaanhetbetrokkenopleidingsonderdeel,wordenaangeduidals“credits”.

Hetstudiepuntiseeninternationaleeenheiddieuitdrukthoeveeltijdsinvesteringmenvandegemid-deldestudentverwachtomtekunnenslagenvoordatopleidingsonderdeel.Elkstudiepuntstemtover-eenmettenminste25entenhoogste30urenvoorgeschrevenonderwijs-,leer-enevaluatieactiviteiten.Indieneenopleidingsonderdeelbijvoorbeeldeenwaardevandriestudiepuntenkrijgt,verwachtmendatdestudentgespreidoveréénacademiejaar75tot�0urenbesteedtaanhetvolgenvandelessen,hetverwerkenvandestofenhetafleggenvanexamens.

Een bacheloropleiding bestaat altijd uit ten minste �80 studiepunten, een masteropleiding uit tenminste60studiepunten.

Een studiepunt is een binnen de Vlaamse Gemeenschap aanvaarde internationale eenheid dieovereenstemtmettenminste25entenhoogste30urenvoorgeschrevenonderwijs-,leer-enevalu-atieactiviteitenenwaarmeedestudieomvangvanelkeopleidingofelkopleidingsonderdeelwordtuitgedrukt.

Studieomvangvermindering - studieduurverkorting

Hetverkrijgenvanvrijstellingen leidttoteenverminderingvandestudieomvangvaneenopleiding.Zokanbijvoorbeeldopgrondvanvrijstellingenhetstudieprogrammavaneenmasteropleidingherleidwordentot40studiepunten.

Ditkanerbijgevolgtoeleidendateenstudenteenopleidingkanvolgeninminderdandenormaalvoorzienetijdsduur.Jekanbijvoorbeeldeenopleidingdienormaaldriejaarduurt,viavrijstellingenintweejaarvoltooien.

Validerende instantie

Devaliderende instantie ishetorgaanwaareenkandidaathetbekwaamheidsonderzoekaanvraagt,endathetbewijsvanbekwaamheidtoekent.Enkelassociatiebesturen,ofinstellingendieonderhettoezichtvanassociatiebesturenvallen,mogenoptredenalsvaliderendeinstantie.

Voorbereidingsprogramma

Eenprogrammadatkanwordenopgelegdaaneenstudentdienietinhetbezitisvaneendiplomadatoprechtstreeksewijzetoelatingverleenttotdeopleidingwaarvoorhijzichwenstinteschrijven.

Eenvoorbereidingsprogrammakanbijvoorbeeldwordenopgelegd:

• aaneenstudentvaneenacademischebachelordienietoverhetjuistebachelordiplomabeschiktomineenbepaaldemasteropleidingtewordentoegelaten;

• aaneenstudentvaneenmasterdienietoverhetjuistemasterdiplomabeschiktomineenbepaaldemaster-na-mastertewordentoegelaten.

Bewijs je bekwaamheid �5

Sint-Jacobstraat6

2000Antwerpen

Tel.:03-2�2�675

Fax:03-2�2�68�

E-mail:info@auha.be

Website:www.associatie-antwerpen.be

DeUniversitaireAssociatieBrussel

Pleinlaan2

�050Brussel

Tel.:02-62��2�6

Fax:02-62�3650

E-mail:associatie@vub.ac.be

Website:www.vub.ac.be/infoover/associatie

AssociatieUniversiteitGent

Onderbergen�

�000Gent

Tel.:0�-2648224

Fax:0�-26483�4

E-mail: info@augent.be

Website:www.augent.be

Vrijstelling

OpbasisvaneenEVKofeenbewijsvanbekwaamheidkunnenvrijstellingenwordenaangevraagd.

Eenvrijstelling isdeopheffingvandeverplichtingomovereenopleidingsonderdeel,ofeendeelervan,examenafteleggen.Eenvrijstellingwordtaltijdingehelestudiepuntenuitgedrukt.

Wegwijsinformatie

Gegevens van de associaties Oponderstaandewebadressenvindjedereglementenopassociatieniveau,decontactgegevensvandeinstellingenendewegwijsinformatienaardereglementenopinstellingsniveau.

AssociatieUniversiteit&HogescholenAntwerpen

AssociatieK.U.Leuven

Schapenstraat34

3000Leuven

Tel.0�6-324084

Fax0�6-324088

E-mail:info@associatie.kuleuven.be

Website:www.associatie.kuleuven.be

AssociatieUniversiteit-HogescholenLimburg

Agoralaan

GebouwD

35�0Diepenbeek

Tel.:0��-268034

Fax:0��-26803�

E-mail:info@auhl.be

Website:www.auhl.be

Andere interessante bronnen Voorhetraadplegenvanonderwijsdecreten,contactgegevens,infooverstudietoelagen,lijstvandein-stellingenmetlinksnaardewebsite...kanjeterechtopdewebsitevandeAdministratieHogerOnder-wijsenWetenschappelijkOnderzoekvanhetDepartementOnderwijsvandeVlaamseGemeenschap

http://www.ond.vlaanderen.be/hogeronderwijs

Bewijs je bekwaamheid �6

HetHogeronderwijsregisterbiedteenoverzichtvanhetHogerOnderwijsinVlaanderen.Jevindterhetgeheleopleidingsaanbodendecontactgegevensvanalleinstellingenvoorhogeronderwijs.

http://www.hogeronderwijsregister.be

Wieeenbijkomendeverduidelijkingwilbijveelgebruikteonderwijstermenkanterechtbijdebegrip-penlijstopdewebsitevandeTaalunie.

http://taalunieversum.org/onderwijs/termen/

Regelingen voor werkende studentenWerknemers die hun beroepsloopbaan volledig of gedeeltelijk willen onderbreken om terug testuderen,kunnenbijhunwerkgevereenaanvraag indienenvoor loopbaanonderbreking.Tijdensdeperiode van schorsing van de arbeidsovereenkomst of de vermindering van arbeidspresta-ties kan je een onderbrekingsuitkering krijgen van de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA).Deze aanvraag moet ingediend worden bij de RVA. Meer informatie vind je op de website van deRVA.

http://www.rva.be

Daarnaastbestaanerbinnenjouwinstellingmogelijkspecifiekebegeleidingsprogramma’sofvoorzie-ningenvoorwerkendestudenten.

Verantwoordelijke uitgeverMinisterie van de Vlaamse GemeenschapDepartement OnderwijsAdministratie Hoger Onderwijs en Wetenschappelijk Onderzoek

RedactieRita Bleys (Associatie Universiteit-Hogescholen Limburg)Christine Ceulemans, Georges Goffin (Associatie Universiteit & Hogescholen Antwerpen)Beatrijs Hollebosch (Associatie Universiteit Gent)Saskia Lieveyns (Universitaire Associatie Brussel)An Peeters (Associatie K.U.Leuven)Karla Van Lint (Administratie Hoger Onderwijs en Wetenschappelijk Onderzoek)

DepotnummerD/2006/3241/045

Grafische vormgevingAfdeling Communicatie en OntvangstPatricia Vandichel

Druk Boone-Roosens - Lot

Voor een elektronische versie van deze brochure surf naar:www.ond.vlaanderen.be/hogeronderwijs