Bestuurs verslag & Jaarrekening 2017Stichting Bibliotheken Midden-Fryslân

blijf ontdekken

dbieb. meer weten dan je wist

3

inhoud

pagina

6

8

9

10

12

14

16

17

18

19

20

21

22

23

28

32

33

36

Bestuursverslag 2017 2017 - Van oud naar nieuw

Jaarstatistieken

Werkgebied

Onze merken

Financieel jaarverslag 2017Begroting 2018

Verslag van de Raad van ToezichtRaad van Toezicht in 2017

JaarrekeningBalans per 31 december 2017 SBMF

Staat van baten en lasten 2017 SBMF

Resultaatbestemming

Kasstroomoverzicht

Toelichting behorende tot de jaarrekening

Toelichting op de balans

Niet in de balans opgenomen rechten/verplichtingen

Toelichting op de Staat van baten en lasten

Toelichting op de jaarrekening

5

Bestuurs verslag 2017

6

Bestuursverslag 2017

2017 - Van oud naar nieuwProces transformatie gaat verderIn 2017 is door de Stichting Bibliotheken Midden-Fryslân (SBMF) gewerkt aan de verdere uitwerking van de nieuwe visie op het bibliotheekwerk in de gemeenten Leeuwarden en Tytsjerksteradiel.Vanuit de visie en missie is begin 2016 een nieuwe koers bepaald. Deze nieuwe koers is medio 2016 vertaald in het Basistransitieplan. Dit plan heeft als onderlegger gediend voor het nieuwe beleid van de organisatie en beschrijft in grotere lijnen de nieuwe dienstverlening en organisatie van de bibliotheek.

Het ‘driesporenproces’Er is in 2017 door de organisatie bijzonder veel werk verzet. De verdere uitwerking van het Basistransitieplan is met volle kracht en met veel elan opgepakt. Het transformatieproces van het bibliotheekwerk van de SBFM bewoog zich in 2017 op drie majeure sporen: de aanpassing van de inhoud van het bibliotheekwerk, een reorganisatie en de herhuisvesting van de centrale vestiging Leeuwarden. Gedurende het jaar 2017 is in dit veelomvattende ‘driesporenproces’ een aantal belangrijke mijlpalen bereikt.

Ondernemingsplan 2017 - 2020Vanuit de grote lijnen van het Basistransitieplan is toegewerkt naar een nieuw inhoudelijk beleidsplan. Dit nieuwe Ondernemingsplan voor de periode 2017 – 2020 is in het najaar 2017 vastgesteld. Het geeft aan waar voor de SBF belangrijke strategische veranderingen liggen, vertaald in het ‘wat’. Het plan is door het MT ontwikkeld in samenwerking met een ‘klankbordgroep’. In deze groep was een brede afvaardiging vanuit de organisatie vertegenwoordigd. Het plan vormt het fundament onder de gedetailleerde jaarwerkplannen van de organisatie die door de verschillende teams en units voor het jaar 2018 worden opgesteld. Het gaat hierbij met name om het ‘hoe’. In de nieuwe visie speelt een sterke centrale vestiging in Leeuwarden een belangrijke rol. Daarnaast is er een ondersteuningsstructuur voorzien daar waar meerwaarde voor stad en dorpen te behalen valt zoals enerzijds een intensievere samenwerking met basisscholen en anderzijds een flexibele samenwerking met andere publieks- en maatschappelijke organisaties. De SBMF werkt vanuit één beleidsvisie voor het gehele werkgebied. De uitwerking van de visie heeft dus ook gevolgen voor het bibliotheekwerk in het gehele werkgebied.

Belangrijk onderdeel van de strategische vernieuwing betreft de ‘rebranding’ van de organisatie. In het afgelopen jaar is er vanuit een werkgroep onderzocht of een nieuwe positionering kan bijdragen aan een nieuw en hedendaags imago van onze bibliotheekorganisatie. In het onderzoek stonden een nieuwe huisstijl en een nieuwe naam voor onze organisatie centraal. Alle voor- en nadelen van een eventuele overstap zijn onderzocht. De eindconclusie van het onderzoek was dat een nieuwe, eigen huisstijl en een nieuwe naam zeker een belangrijk positief effect zullen hebben op het imago van onze bibliotheek. Door een overstap zal de transformatie van onze organisatie en dienstverlening een extra boost krijgen. In september hebben het MT en de Raad van Toezicht het advies van de werkgroep overgenomen. Vanaf eind januari 2018 zal de SBMF onder een nieuwe merknaam en in een nieuwe huisstijl opereren.

Het reorganisatieplanBegin 2017 is een reorganisatieplan vastgesteld. De ingezette innovatie vraagt om een andere organisatiedynamiek. De SBMF staat voor de omslag van een klassieke bibliotheekorganisatie naar een slagvaardige en lerende organisatie. Dit betekent een nieuwe organisatiestructuur en andere bedrijfsvoeringprocessen. De ruggengraad van de nieuwe organisatie wordt gevormd door drie inhoudelijke teams: team Bibliotheken Stad en Dorpen, team Programmering en het team Onderwijs. De strategische vernieuwing – reeds in grotere lijnen beschreven in het Basistransitieplan – vraagt om nieuwe competenties op het gebied van marketing, (digitale) communicatie, ICT, samenwerking en netwerkvorming. Inspelen op actualiteit vraagt om een platte organisatie met bevoegdheden laag in de organisatie. Van aanbodgericht werken naar vraaggericht werken vraagt om pro-activiteit en goede kennis van de lokale samenleving. Vanaf september 2017 opereren de medewerkers van de SBMF in een officieuze setting in nieuw gevormde teams en units met nieuwe functieprofielen. Vanaf januari 2018 is de nieuwe organisatie formeel in bedrijf.

Eveneens begin 2017 is nieuw vrijwilligersbeleid voor de SBMF vastgesteld. Dit nieuwe beleid maakt deel uit van de herinrichting van de organisatie. In de transformatie van de dienstverlening was een heroriëntatie op de inzet van vrijwilligers noodzakelijk. De transformatie vraagt om een ontwikkelingsgericht vrijwilligersbeleid, dat aansluit bij de nieuwe ondernemingsdoelen van de organisatie. Voor het MT staat vast dat inzet van vrijwilligers – met name in de publieksdiensten – onontbeerlijk is in relatie tot het realiseren van de nieuwe visie.

7

Door de inzet van vrijwilligers kan voldoende massa worden gecreëerd in de personeelsformatie. De professionele krachten kunnen zich vervolgens richten op nieuwe en andere vormen van dienstverlening. Alleen op deze wijze kan de strategische vernieuwing van de SBMF vorm krijgen. Om het verder richten van de organisatie vorm te geven werd er in het najaar een operationeel HRM-plan 2017 – 2018 vastgesteld. Dit plan fungeert voor de verdere invulling van de nieuwe organisatie, zowel qua structuur als qua cultuur.

(Her)huisvestingDe herhuisvesting van de Centrale vestiging Leeuwarden is een complex onderdeel van het ‘drie-sporenproces’. Al sinds 2015 wordt gewerkt aan de planvorming van de nieuwe centrale. In 2017 is verder invulling gegeven aan het functioneel vlekken- en inrichtingsplan. Voorstellen zijn gemaakt door de architecten Jan David Hanrath en Bernhard Klok. De voorstellen werden beoordeeld en aangevuld door het interne bouwteam van de bibliotheek. Na de zomer kon het inrichtingsplan worden vastgesteld en begin oktober is gestart met het inrichtingsproces. De oplevering van de nieuwe bibliotheek is gepland begin januari 2018. In de zomerperiode is er in het herhuisvestingsproces een tussenstap gemaakt. De Rijksuniversiteit Groningen (RUG) wordt de nieuwe eigenaar van het Leeuwarder Beursgebouw. De RUG vestigt een faculteit in de Beurs. Daartoe zal de Beurs ingrijpend worden verbouwd. In de planning wil de RUG met ingang van het studiejaar 2018 – 2019 van start met de nieuwe faculteit. De RUG heeft daarom belang bij een spoedige start van het verbouwproces en heeft de bibliotheek verzocht per 1 oktober te vertrekken in plaats van de eerder geplande datum van 31 december. De gemeente wilde graag meewerken aan dit verzoek en gaf aan dat er over de laatste maanden van het jaar geen huur meer zou worden berekend. Dit betekende voor de bibliotheek een groot financieel voordeel omdat de bibliotheek in een ‘pop-up’-vorm gratis kon worden gehuisvest in een leegstaand deel van het winkelcentrum Zaailand. Vanaf medio september heeft de bibliotheek op die locatie succesvol als pop-upbibliotheek gedraaid. Het financiële voordeel is toegevoegd aan het inrichtingsbudget van de nieuwe bibliotheek. In de periode voorafgaand aan de pop-upbibliotheek is de totale inrichting van de Beurs door de medewerkers gesaneerd. Dit voorwerk komt begin 2018 goed van pas bij de uiteindelijke verhuizing van de centrale naar de locatie Blokhuispoort.

De bibliotheek Burgum speelt in toenemende mate een centrale rol in activiteiten rond het thema ‘basisvaardigheden’. Steeds vaker worden er trainingen verzorgd in het kader van taal- en digitale vaardigheden, trainingen op het terrein van het sociaal domein. Bijvoorbeeld in de uitvoering van het aanvalsplan Laaggeletterdheid Tytsjerksteradiel. In het voorjaar nam het MT het besluit om de inrichting van de vestiging aan te passen op de nieuwe functies. Op basis van een speciaal inrichtingsplan werd in de zomer begonnen met de herinrichting. Begin september werd de nieuwe inrichting in gebruik gesteld door wethouder Bruins Slot van de gemeente Tytsjerksteradiel. Het onderzoek naar de mogelijkheid tot verplaatsing van de bibliotheek Gytsjerk naar een nieuw te bouwen MFC aldaar is nog niet afgerond. De SBMF wil eerst zicht hebben op alle financiële en contractuele consequenties alvorens verder te gaan in het proces. Naar verwachting komt de materie in februari 2018 aan de orde in de gemeenteraad van Tytsjerksteradiel.

Gemeentelijke herindeling Eind 2017 is er tussen de gemeente Leeuwarden en de Stichting Bibliotheken Noord-Fryslân overeenstemming bereikt met betrekking tot de overname van de vestiging Stiens per 1 januari 2018. Op die datum wordt een gemeentelijke herindeling geëffectueerd. De gemeente Leeuwarderadeel wordt opgeheven en wordt ‘ingelijfd’ bij de gemeente Leeuwarden. Ook voor het bibliotheekwerk heeft dit gevolgen. In Leeuwarderadeel is één bibliotheek gevestigd. Het gaat hierbij om de bibliotheek Stiens. Vanaf 1 januari 2018 bevindt deze bibliotheek zich op het grondgebied van de gemeente Leeuwarden. Eveneens als gevolg van een gemeentelijke herindeling komen er per 1 januari 2018 nog meer vestigingen bij de SBMF. Het gaat hierbij om een viertal Lytse Bybs (LB’s) die nu nog zijn gehuisvest in de gemeente Littenseradiel. Ook deze gemeente houdt met ingang van 2018 op te bestaan. Een deel van de gemeente wordt bij Leeuwarden gevoegd. De LB’s van Weidum, Hilaard, Mantgum en Easterlittens worden door onze organisatie overgenomen van Bibliotheken Mar&Fean. Deze LB’s zijn ondergebracht op een aantal basisscholen en in één geval in een verzorgingshuis. De collecties en de ICT voorzieningen worden van Mar&Fean overgenomen. De SBMF gaat voorzien in de personele bezetting.

8

Aantal verlengingen:

191.203Aantal bezoekers:

496.694Bereik facebook.com/bieblwd:

131.113Bereik facebook.com/VUfryslan:

37.883

Leden & bereik

Aantal leden:

29.592Aantal uitleningen:

508.833Bezoekers www.sbmf.nl:

206.069Bezoekers volksuniversiteitfryslan.nl:

17.978

JaarstatistiekenSBMF is dé laagdrempelige plek voor kennis en inspiratie. Je vindt er alle middelen voor het (digitaal) lezen, luisteren en kijken over/naar kunst & cultuur, hobby & lifestyle, sport & spel, recreatie & vakantie, loopbaan & carrière. Op al deze gebieden is SBMF de plek waar je zonder drempel naar binnen stapt voor oriëntatie en kennismaking.

Bedrijfsonderdelen die zich concentreren op deelterreinen:

Volksuniversiteit Fryslân: kennis en educatieFrysk Muzyk Argyf: (blad)muziek van Friese componistenbiebWERK(t): persoonlijke en (digi) taalontwikkelingSchoolbibliotheekwerk: lees(plezier)bevorderingZakelijk: zaalverhuur & events

Activiteiten

Aantal Deelnemers

Cultureel 7 255Informatief 261 1488Exposities 113

Personeel

x 14 x 32

9

WerkgebiedSBMF heeft in 2017 de gemeenten Leeuwarden (108 667 inwoners) en Tytsjerksteradiel (31 963 inwoners) als werkgebied. In deze regio is een kwart van de bevolking lid van de bibliotheek.

Leeuwarden Centrum

20.809 leden

376.284 uitleningen

304.611 bezoekers

Grou

2.131 leden

67.895 uitleningen

33.616 bezoekers

Gytsjerk

1.210 leden

42.504 uitleningen

28.705 bezoekers

Hurdegaryp

1.315 leden

42763 uitleningen

31.566 bezoekers

Burgum

4.095 leden

137.218 uitleningen

110.156 bezoekers

10

Onze merkenVolksuniversiteit Fryslân

Laagdrempelige cursusaanbieder op de gebieden taal & lezen, lichaam & geest, digitaal & doen, kunst & cultuur en smaak & kleur

In 2017 verzorgde de VU maar liefst 88 lezingen, workshops en cursussen, die gevolgd werden door 1286 cursisten

www.vufryslan.nl

BiebWERK(T) Label van Stichting bibliotheken Midden-Fryslân voor adviezen en diensten op het gebied van werk, scholing en persoonlijke ontwikkeling.

Passend in ontwikkeling naar een digitale overheid in 2017 is in 2016 een eerste stap gezet naar inzet van de bibliotheek bij voorlichting en hulpverlening bij opgave van belastingen.

In 2017 is de ingezette koers naar zelfredzaamheid en participatie in het maatschappelijk domein, met het accent op werk en opleiding, voortgezet. www.biebwerkt.nl

Frysk Muzyk Argyf Online en fysiek archief met (historische en hedendaagse) bladmuziek van Friese componisten.

In 2017 werden er 122 composities toegevoegd. Het Frysk Muzyk Argyf organiseerde een concert t.b.v. de presentatie van de cd met werken van Popma van Oevering.

Het Frysk Muzyk Argyf bracht een cd uit met de klaviersuites van Reijnoldus Popma van Oevering.

Jeugd- en schoolbibliotheekwerk De tak van de SBMF die zich richt op het ondersteunen van scholen bij lees(plezier)bevordering.

In 2017 maakten de scholen in Aldlân, Bilgaard, Leeuwarden Centrum, Burgum, Grou, Gytsjerk en Hurdegaryp gebruik van klassikaal lenen.

Daarnaast kwamen er 51 groepen (1176 Leerlingen) langs in de bibliotheek

In 2017 participeerden 11 scholen in het concept de Bibliotheek op school.

In 2017 participeerde de SBMF in Kunstmenu, een verkenningsaanbod op het gebied van kunst en cultuur. onderwijs.sbmf.nl

Zakelijk: zaalverhuur & events De mogelijkheid voor bedrijven en instellingen om de zalen en vestigingen van de SBMF te huren voor hun activiteiten en bijeenkomsten.

www.sbmf.nl/zakelijk

11

Financieel jaarverslag 2017

12

Financieel jaarverslag 2017Resultaat SBMFDe jaarrekening 2017 laat een negatief bedrijfsresultaat zien van € 241.003. Aan de bestemmingsreserves en fondsen werd een bedrag van € 235.735 onttrokken en er werd € 10.926 toegevoegd. De resultaten van Tytsjerksteradiel (-/- € 927) en die van het Frysk Muzyk Argyf (€ -/- 15.267) werden aan de algemene reserves onttrokken. Na deze mutaties in de reserves en fondsen eindigt de jaarrekening 2017 zonder saldo. In de toelichting op de jaarrekening worden verder de belangrijkste verschillen tussen jaarrekening en begroting verklaard.

Vooruitblik

AlgemeenIn het nieuwe Strategisch Ondernemingsplan SBMF 2017 – 2020 wordt de visie op relevante maatschappelijke ontwikkelingen weergegeven. Een terugtredende overheid die inzet op zelfredzaamheid van burgers bepaalt voor een deel de accenten die de bibliotheek in de dienstverlening legt. Zelfredzaamheid en participatie vormen sleutelwoorden. Goed geïnformeerde burgers zijn de dragers van de democratie en maatschappelijke participatie. Vrij toegankelijke informatie, toegang tot educatie en zelfontplooiing zijn basaal voor de ontwikkeling van democratische waarden. De bibliotheek ondersteunt daarom burgers in de ontwikkeling van eigen vaardigheden, met name op het terrein van (digitale) geletterdheid. In samenwerking met partners en professionele medewerkers en gastvrije vrijwilligers verleent de bibliotheek diensten aan de klanten. Als netwerkorganisatie is de bibliotheek een aantrekkelijke partner die in gezamenlijkheid een aanbod ontwikkelt dat van toegevoegde waarde is voor die partners én de gebruikersgroepen van de bibliotheek.

Begin 2018 komen voor de SBMF de drie belangrijke sporen bijeen. Het eerste spoor betreft de inhoudelijke transitie van het bibliotheekwerk in het werkgebied. De basis voor de inhoudelijk transformatie is voor een belangrijk deel gelegd. De teams en units van de SBMF werken het ondernemingsplan uit in specifieke jaarwerkplannen. Voor de teams Bibliotheken ligt het accent op een verdere uitwerking van het serviceconcept. Centraal staat de deskundigheidsbevordering van de medewerkers frontoffice. De integratie van een grote groep vrijwilligers in de frontoffice is eveneens een belangrijk aandachtspunt. In 2018 wordt vanuit de bibliothekenteams bekeken in hoeverre de openingstijden van de vestigingen op

een verantwoorde wijze kunnen worden uitgebreid. Voor het team Programmering ligt in 2018 het accent op het verder vormgeven van de vastgestelde programmalijnen en de opbouw van het netwerk. Er worden activiteiten en doelstelling bepaald ten aanzien van de 21st century skills, de persoonlijke ontwikkeling en zelfredzaamheid. Tevens richt het team Programmering zich op de verdere invulling van het format ‘connectiepunten’. Het team Onderwijs gaat verder met de invulling van het concept ‘De Bibliotheek op School’ (dBos). Dit concept is inmiddels uitgerold op meer dan 25 scholen in het primair onderwijs in het het werkgebied van de SBMF. Het programma dBos bestaat uit een pakket gevarieerde en samenhangende diensten gericht op schoolse en naschoolse leesstimulering. Professionele leesconsulenten en mediacoaches van de bibliotheek zijn daadwerkelijk aanwezig op de scholen. De bibliotheken maken hierbij gebruik van diensten die landelijk zijn ontwikkeld voor toepassing binnen de gehele Nederlandse bibliotheeksector.

Het tweede spoor is gerelateerd aan de aanpassing van de organisatie. Per januari 2018 is een nieuwe organisatiestructuur van kracht. Het ‘inrichten’ van de organisatie is daarmee grotendeels afgerond. Het ‘richten’ van de organisatie wordt ter hand genomen. De ingezette innovatie van de vraagt om een andere organisatiedynamiek. De SBMF staat voor de omslag van een klassieke bibliotheekorganisatie naar een slagvaardige en lerende organisatie. Dit betekent een nieuwe organisatiestructuur en andere bedrijfsvoeringprocessen. In dit transformatieproces worden ICT, marketing en (digitale) communicatie op een nieuw up-to-date niveau gebracht. Er wordt een platte netwerkorganisatie opgebouwd die in staat is in te spelen op de actualiteit. De bevoegdheden in deze netwerkorganisatie zijn laag belegd. Van aanbodgericht werken naar vraaggericht werken vraagt om pro-activiteit en een goede kennis van de lokale samenleving. Het MT rolt in 2018 het vastgestelde HRM-plan uit. De inrichting van een nieuwe HR cyclus – inclusief de opzet van de persoonlijke ontwikkelingsplannen (POP’s) – staat centraal.

Het derde spoor is gericht op de nieuwe huisvesting van de Centrale Bibliotheek Leeuwarden. Met de verhuizing van de Centrale naar de Blokhuispoort is een aanzienlijk deel van het herhuisvestings-dossier Leeuwarden afgerond. Dit dossier kent echter nog een aanzienlijk aantal ‘losse einden’ die nog de nodige inzet zal vergen.

13

Financiën - de begroting 2018 in twee versiesDe begroting geeft de financiële effecten van de plannen en dienstverlening in het komende jaar weer. De begroting 2018 wordt evenals in 2017 geproduceerd in zowel de “klassieke” vorm als in de vorm van een productenbegroting. Met deze opzet van de begroting beoogt SBMF de transparantie voor subsidiegevers te vergroten. De indeling in producten moet ertoe bijdragen dat zichtbaarder wordt hoe subsidies worden ingezet en aan welke prestaties zij bijdragen. Hierdoor wordt een meer beleidgestuurde en minder budgetgestuurde financiering gerealiseerd. Ook draagt de productenbegroting bij aan de vraaggerichtheid en het kostenbewustzijn van de organisatie. De vraaggerichtheid wordt gestimuleerd door meer in termen van producten en diensten te definiëren in welke maatschappelijke behoeften wordt voorzien en hier interne ontwikkeldoelstellingen aan te verbinden. En het kostenbewustzijn neemt toe door een directe verbinding te leggen tussen te bereiken resultaten (te leveren producten en diensten) en de daartoe in te zetten middelen. Eind 2018 zal een financiële meerjarenplanning worden gemaakt. Centraal in de meerjarenplanning staan onder andere de upgrading van de in richting van de Centrale Leeuwarden Blokhuispoort in het jaar 2024 en de langetermijneffecten van de reorganisatie zoals die in 2017 is uitgevoerd.

Financiën - solvabiliteit en liquiditeitDe solvabiliteit en liquiditeit is gezond. Zowel op korte als lange termijn is de verwachting dat de stichting aan haar verplichtingen kan blijven voldoen. De aanwezige liquide middelen zijn voldoende om te voorzien in de liquiditeitsbehoefte in de komende jaren.

14

Begroting 2018

Baten   Lasten

Subsidies € 3.081.130 Bestuur en organisatie € 172.100

Bijdrage Fries € 5.470 Huisvesting € 624.980

Provinciale subsidie € 30.000 Personeel € 2.100.870

Opbrengsten € 615.030 Afschrijvingen € 119.340

Specifieke dienstverlening € 229.200 Administratie € 190.350

Diverse opbrengsten € 4.890 Transport € 23.050

Prjojectbaten € - Automatisering € 175.500

Rentebaten € 1.860 Collectie & media € 446.730

Specifieke kosten € 174.000

Diverse kosten € 13.290

Totaal baten € 3.967.580 Totaal lasten € 4.040.210

Bedrijfsresultaat € -72.630

Begrote onttrekkingen reserves € 72.630

Resultaat verslagjaar € -

Stichting Bibliotheken Midden-Fryslân, 5 april 2018,

Hans van der Veen, directeur-bestuurder

15

Verslag van de Raad van Toezicht

16

Verslag van de Raad van ToezichtDit is het verslag van de Raad van Toezicht van de Stichting Bibliotheken Midden-Fryslân met haar zetel in Leeuwarden. De stichting heeft ten doel in de gemeenten Leeuwarden en Tytsjerksteradiel openbare bibliotheken op te richten en in stand te houden voor het beschikbaar stellen van media en informatie aan een ieder, zonder onderscheid des persoons en voorts al hetgeen met een en ander rechtstreeks of zijdelings verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn, alles in de ruimste zin van het woord (artikel 2.1 van de statuten).

De stichting houdt daarvoor een aantal bibliotheekvestigingen in stand. Deze vestigingen zijn tijdens openingsuren voor een ieder vrij toegankelijk. De mediacollectie wordt jaarlijks geactualiseerd. Alleen leden kunnen media lenen. Geschoold personeel is beschikbaar om te bemiddelen bij vragen naar informatie in de meest brede zin. Er worden activiteiten uitgevoerd, soms in samenwerking met andere organisaties, om de rol van de bibliotheek actief uit te dragen. De bibliotheek streeft naar een zo hoog mogelijk bereik onder de totale bevolking van haar werkgebied. Een cijfermatig overzicht van leden, bezoekers en uitleningen is toegevoegd.

Cultural GovernanceDe Raad van Toezicht hanteert de Code Cultural Governance bij de vormgeving van het toezicht. Tijdens de jaarlijkse evaluatie van de Code wordt vastgesteld aan welke punten wordt voldaan.

VergaderingenDe Raad van Toezicht heeft in 2017 in totaal acht maal vergaderd, te weten op 17 januari, 21 maart, 3 mei, 29 juni, 26 juli, 2 oktober, 25 oktober en 11 december. In deze vergaderingen kwam eens per kwartaal de managementrapportages aan de orde. Daarnaast zijn in de vergaderingen de volgende onderwerpen aan de orde geweest: het jaarverslag en de jaarrekening over 2016 en de begroting voor 2018. Vast onderwerp van bespreking was het transitieproces van de organisatie en zaken die daarmee annex zijn, zoals het strategisch ondernemingsplan, de rebranding, de reorganisatie en de aanstaande verhuizing van de centrale vestiging naar de Blokhuispoort. Andere onderwerpen waren een wijziging van de statuten, de overname van de bibliotheek in Stiens en de lytse bybs in Weidum, Mantgum, Hilaard en Easterlittens, de verkoop van vastgoed en de huurcontracten voor de Blokhuispoort.Op 28 september heeft een delegatie van de Raad overleg gehad met de ondernemingsraad en de bestuurder.

Financiële verantwoordingDe bestuurder van de Stichting Bibliotheken Midden-Fryslân heeft de bijgaande jaarrekening 2017 aan de Raad van Toezicht voorgelegd, evenals het verslag over de gang van zaken en het gevoerde beleid in het afgelopen boekjaar. De jaarrekening werd gecontroleerd door KPMG. De verklaring van de accountant is in de jaarrekening opgenomen. Conform de bepalingen in artikel 18 van de statuten heeft de Raad van Toezicht de door de bestuurder opgemaakte jaarrekening goedgekeurd en aan de bestuurder kwijting en decharge verleend voor het gevoerde beleid. De Raad van Toezicht spreekt zijn waardering uit jegens de bestuurder, het managementteam en de medewerkers voor de in het verslagjaar behaalde resultaten.

17

Raad van Toezicht in 2017Dhr. R.E.J. Veldhuyzen van Zanten, voorzitterNevenfuncties: Voorzitter Stichting tot behoud van Amerikaanse windmolens te Goutum en Wirdum, Voogd van de Stichting Ritske Boelema Gasthuis, Bestuurslid Stichting ‘’Tot een weldadig einde”, bestuurslid van het Frysk Akademie Fûns.Eerste benoeming: 2011Einde lopende termijn: 2019.

Dhr. R.H.E.M. Uildriks, lidNevenfuncties: Lid van de Raad van Toezicht Natuurmuseum Fryslân (tot 1 maart), Voorzitter ijsclub Kurkemeer Foarût Eerste benoeming: 2010Einde lopende termijn: 2018.

Dhr. C.J. Klomp, lid Nevenfuncties: geenEerste benoeming: 2015Ende lopende termijn: 2019.

Mw. C.M.P.W. van den Hoek, lid tot 11 december 2017Bureau STA in Onderwijs: scholing, training en advies.Nevenfuncties: Lid raad van toezicht Witova Trainingscentre, vrijwilliger infobalie Fries MuseumEerste benoeming: 2010Einde lopende termijn: 2017.

Stichting Bibliotheken Midden-Fryslân, 5 april 2018

R.E.J. Veldhuijzen van Zanten, voorzitter Raad van Toezicht

Dhr. F.J. Hobma, lidOprichter/directeur van Innovicto ; advies en support m.b.t. business development & sales.Nevenfuncties: geenEerste benoeming: 2010Einde lopende termijn: 2018.

Mw. S.A. van der Weij, lidAdviseur organisatieontwikkeling en interne communicatie bij de provincie FryslânNevenfuncties: geenEerste benoeming: 2011Einde lopende termijn: 2019

Mw. S. van den BroekManager afdeling Crisisbeheersing Veiligheidsregio FryslânNevenfuncties: Eerste benoeming: 2016Einde lopende termijn: 2020, herbenoembaar.

BestuurDe heer H. van der Veen, directeur/bestuurder per 1 mei, daarvoor waarnemend directeur/bestuurder

19

Jaar- rekening

19

BALANS PER 31 DECEMBER 2017 STICHTING BIBLIOTHEKEN MIDDEN-FRYSLâN

ACTIVA (na resultaatbestemming) 31-12-2017 31-12-2016

1) Materiële vaste activa 482.214 900.618

2) Vlottende activa

Vorderingen 344.612 329.552

Liquide middelen 2.293.048 912.552

2.637.660 1.242.104

Totaal 3.119.874 2.142.722

PASSIVA (na resultaatbestemming) 31-12-2017 31-12-2016

3) Eigen vermogen

Algemene reserves 316.993 333.187

Bestemmingsreserves 650.987 868.337

Bestemmingsfonds 27.595 35.054

995.575 1.236.578

4) Voorzieningen 100.348 101.847

5) Kortlopende schulden 2.023.951 804.297

Totaal 3.119.874 2.142.722

12

20

STAAT VAN BATEN EN LASTEN 2017 STICHTING BIBLIOTHEKEN Midden-Fryslân

BATEN jaarrek.2017 begroting 2017 jaarrek. 2016Subsidies

Exploitatiesubsidie gemeente 2.452.123 2.805.230 3.384.975

Subsidie rebranding 39.411 - -

Subsidie Pop-up 161.019 - -

Bijdrage Friese literatuur 5.200 5.470 5.186

Provinciale subsidie 30.000 30.000 30.000

2.687.753 2.840.700 3.420.161

Overige bedrijfsopbrengsten

Opbrengsten 569.713 561.590 643.742

Specifieke dienstverlening 151.389 174.050 163.071

Diverse baten 46.530 3.970 50.865

767.632 739.610 857.678

Projectbaten 23.056 15.500 16.000

Som der baten 3.478.441 3.595.810 4.293.839

LASTEN jaarrek.2017 begroting 2017 jaarrek. 2016Personeel

Lonen en salarissen 1.253.663 1.369.290 1.313.398

Sociale lasten 211.212 223.190 214.367

Pensioenlasten 187.360 201.920 196.346

Overige personeelskosten 318.649 194.290 568.973

1.970.884 1.988.690 2.293.084

Overige bedrijfskosten

Bestuur en organisatie 174.351 95.900 119.291

Huisvesting 496.699 1.004.220 973.121

Afschrijvingen activa en afwaardering 275.713 169.340 204.492

Administratie 125.935 153.250 141.429

Transport 4.629 24.500 4.615

Automatisering 164.378 162.150 231.790

Collectie & media 426.144 435.950 473.599

Specifieke kosten 41.643 30.500 32.261

Diverse kosten 1.169 12.390 4.031

1.710.661 2.088.200 2.184.629

Projectkosten 38.445 - 32.142

Som der lasten 3.719.990 4.076.890 4.509.855

Bedrijfsresultaat -241.549 -481.080 -216.016 Rentebaten 546 2.600 2.053

Rentelasten

Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening -241.003 -478.480 -213.963 Onttrekkingen aan bestemmingsreserves/fondsen 235.735 96.220 218.056

Toevoegingen aan bestemmingsreserves/fondsen 10.926 - 18.561

Onttrekkingen aan algemene reserves 16.194 22.470 40.047

Toevoegingen aan algemene reserve - - 25.579

- -359.790 - 13

21

RESULTAATBESTEMMING 2017Stichting Bibliotheken Midden-Fryslân

Resultaatbestemming jaarrek.2017 begroting 2017 jaarrek. 2016

LeeuwardenOnttrekking van reserve inrichting Leeuwarden -76.744 -12.790 -12.790

Onttrekking van reserve inrichting Grou - - -1.980

Onttrekking van reserve herbouw Bilgaard -93.494 -64.010 -74.220

Onttrekking aan reserve transitiekosten -35.660 - -98.127

Totaal Leeuwarden -205.898 -76.800 -187.117

TytsjerksteradielOnttrekking aan algemene reserve -927 -22.470 -40.047

Totaal Tytsjerksteradiel -927 -22.470 -40.047

AlgemeenOnttrekking/toevoeging algemene reserve FMA -15.267 - 25.579

Onttrekking aan reserve innovatie -11.452 -14.560 -4.740

Onttrekking aan fonds Boersma -7.459 -4.860 -7.638

Totaal Algemeen -34.178 -19.420 13.201

-241.003 -118.690 -213.963

LeeuwardenDe onttrekking aan reserve inrichting Leeuwarden betreft een gedeelte van de afschrijflasten gebouw/inrichting

Leeuwarden.

De onttrekking aan reserve herbouw Bilgaard betreft de afschrijflasten gebouw en inrichting en het boekverlies bij verkoop Bilgaard.

De onttrekking aan reserve transitiekosten betreft het gedeelte van het exploitatieresultaat wat is toe te schrijven aan de transitie.

TytsjerksteradielDe onttrekking aan de algemene reserve betreft het exploitatieresultaat na mutaties in de bestemmingsreserves.

AlgemeenDe onttrekking aan de algemene reserve Frysk Muzyk Argyf (FMA) betreft het exploitatieresultaat.

De onttrekking aan de reserve innovatie betreft een gedeelte van het exploitatieresultaat.

De onttrekking aan het fonds Boersma betreft een gedeelte van het exploitatieresultaat van de Volksuniversiteit.

14

22

KASSTROOMOVERZICHT OVER 2017Stichting Bibliotheken Midden-Fryslân

2017 2016

Kasstroomoverzicht volgens de indirecte methode:Bedrijfsresultaat -241.549 -216.016

Aanpassingen voor:

Afschrijvingen 275.713 204.492

Mutaties voorzieningen -1.499 -20.413

Mutaties in werkkapitaal:

Mutatie vorderingen -16.496 -171.919

Mutatie kortlopende schulden 54.238 140.547

37.742 -31.372

Kasstroom uit bedrijfsoperaties 70.407 -63.309

Ontvangen interest 1.982 2.936

Betaalde interest - -

1.982 2.936

Kasstroom uit operationele activiteiten 72.389 -60.373

Investeringen in materiële vaste activa -841.893 -44.908

Ontvangen investeringssubsidies 1.900.000

Desinvesteringen van materiële vaste activa 250.000 -

Kasstroom uit investeringsactiviteiten 1.308.107 -44.908

Opgenomen langlopende schulden - -

Aflossingen langlopende schulden - -

Kasstroom uit financieringsactiviteiten - -

Toename geldmiddelen 1.380.496 -105.281

De in 2017 ontvangen investeringssubsidie voor verhuizing naar de Blokhuispoort ad. EUR 1.900.000 is als kasstroom

gepresenteerd onder de investeringsactiviteiten. Het niet bestede deel van deze investeringssubsidie is onder de

kortlopende schulden opgenomen in de balans.

15

23

Toelichting behorende tot de jaarrekening 2017

Algemeen

Voornaamste activiteiten

De stichting is statutair gevestigd te Leeuwarden.

De stichting heeft ten doel in de gemeenten Leeuwarden en Tytsjerksteradiel openbare bibliotheken op te richten en in stand te

houden voor het beschikbaar stellen van media en informatie aan een ieder.

Toegepaste standaarden

De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de richtlijnen voor de Jaarverslaggeving, RJ 640 "Organisaties zonder winststreven"

en de bepalingen van en krachtens de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT).

Vergelijkende cijfers

Waar nodig zijn de cijfers voor 2016 geherrubriceerd teneinde vergelijkbaarheid met 2017 mogelijk te maken. Dit betreft het op de

nominatie tot verkoop staande pand van Aldlân.

Continuïteit

Deze jaarrekening is opgesteld uitgaande van de continuïteitsveronderstelling.

Grondslagen voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling

Algemeen

De grondslagen die worden toegepast voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling zijn gebaseerd

op historische kosten.

Voor zover niet anders is vermeld, worden activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde.

Een actief wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de toekomstige economische voordelen ervan naar

de stichting zullen toevloeien en de waarde daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld. Een verplichting wordt in de balans

opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de afwikkeling daarvan gepaard zal gaan met een uitstroom van middelen die

economische voordelen in zich bergen en de omvang van het bedrag daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld.

Baten worden in de staat van baten en lasten opgenomen wanneer een vermeerdering van het economisch potentieel,

samenhangend met een vermeerdering van een actief of een vermindering van een verplichting, heeft plaatsgevonden,

waarvan de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. Lasten worden verwerkt wanneer een vermindering van het

economisch potentieel, samenhangend met een vermindering van een actief of een vermeerdering van een verplichting,

heeft plaatsgevonden, waarvan de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld.

Indien een transactie ertoe leidt dat nagenoeg alle of alle toekomstige economische voordelen en alle of nagenoeg alle

risico's met betrekking tot een actief of verplichting aan een derde zijn overgedragen, wordt het actief of de verplichting

niet langer in de balans opgenomen. Verder worden activa en verplichtingen niet meer in de balans opgenomen vanaf het

16

24

tijdstip waarop niet meer wordt voldaan aan de voorwaarden van waarschijnlijkheid van de toekomstige economische

voordelen en betrouwbaarheid van de bepaling van de waarde.

De opbrengsten en kosten worden toegerekend aan de periode waarop zij betrekking hebben. Opbrengsten worden

verantwoord indien alle belangrijke risico’s zijn overgedragen aan de koper.

De jaarrekening wordt gepresenteerd in euro's, de functionele valuta van de stichting.

Gebruik van schattingen

De opstelling van de jaarrekening vereist dat het management zich oordelen vormt en schattingen en veronderstellingen

maakt die van invloed zijn op de toepassing van grondslagen en de gerapporteerde waarde van activa en

verplichtingen, en van baten en lasten. De daadwerkelijke uitkomsten kunnen afwijken van deze schattingen.

De schattingen en onderliggende veronderstellingen worden voortdurend beoordeeld. Herzieningen van schattingen

worden opgenomen in de periode waarin de schatting wordt herzien en in toekomstige perioden waarvoor de herziening

gevolgen heeft.

Financiële instrumenten

Onder financiële instrumenten worden zowel primaire financiële instrumenten, zoals vorderingen en schulden, als

afgeleide financiële instrumenten (derivaten) verstaan. Voor de grondslagen van primaire financiële instrumenten

wordt verwezen naar de behandeling per balanspost.

Een financieel actief en een financiële verplichting worden gesaldeerd indien de rechtspersoon beschikt over een deugdelijk

juridisch instrument om het financiële actief en de financiële verplichting gesaldeerd af te wikkelen en de stichting het stellige

voornemen heeft om het saldo als zodanig netto of simultaan af te wikkelen. Indien sprake is van een overdracht van een

financieel actief dat niet voor verwijdering uit de balans in aanmerking komt, wordt het overgedragen actief en de daarmee

samenhangende verplichting niet gesaldeerd.

De stichting maakt geen gebruik van afgeleide financiële instrumenten.

Materiële vaste activa

De bedrijfsgebouwen en –terreinen en andere vaste bedrijfsmiddelen worden gewaardeerd tegen hun kostprijs, verminderd

met de cumulatieve afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen. Op gronden en terreinen wordt niet afgeschreven.

De kostprijs bestaat uit de verkrijgings- of vervaardigingsprijs en overige kosten om de activa op hun plaats en in de

staat te krijgen noodzakelijk voor het beoogde gebruik.

Overheidssubsidies worden in mindering gebracht op de kostprijs van de activa waarop de subsidies betrekking hebben.

De afschrijvingen worden berekend als een percentage over de aanschafprijs volgens de lineaire methode op basis van

de economische levensduur. Op terreinen wordt niet afgeschreven.

De volgende afschrijvingspercentages worden hierbij gehanteerd:

· Bedrijfsgebouwen : 2,5 - 10.

· Andere vaste bedrijfsmiddelen : 6,7 – 33,3.

Onderhoudsuitgaven worden slechts geactiveerd, indien zij de gebruiksduur van het object verlengen.

17

25

Voor periodiek groot onderhoud wordt verwerkt via een voorziening voor groot onderhoud.

Buiten gebruik gestelde activa worden gewaardeerd tegen boekwaarde of lagere opbrengstwaarde.

Bijzondere waardeverminderingen

Voor materiële vaste activa wordt op iedere balansdatum beoordeeld of er aanwijzingen zijn dat deze activa onderhevig

zijn aan bijzondere waardeverminderingen. Als dergelijke indicaties aanwezig zijn, wordt de realiseerbare waarde van

het actief geschat. De realiseerbare waarde is de hoogste van de bedrijfswaarde en de opbrengstwaarde.

Verder wordt op iedere balansdatum beoordeeld of er enige indicatie is dat een in eerdere jaren verantwoord bijzonder

waardeverminderingsverlies is verminderd. Als een dergelijke indicatie aanwezig is, wordt de realiseerbare waarde van

het betreffende actief geschat.

Terugneming van een eerder verantwoord bijzonder waardeverminderingsverlies vindt alleen plaats als sprake is van een

wijziging van de gehanteerde schattingen bij het bepalen van de realiseerbare waarde sinds de verantwoording van het

laatste bijzonder waardeverminderingsverlies. In dat geval wordt de boekwaarde van het actief opgehoogd tot de

geschatte realiseerbare waarde, maar niet hoger dan de boekwaarde die bepaald zou zijn (na afschrijvingen) als in

voorgaande jaren geen bijzonder waardeverminderingsverlies voor het actief zou zijn verantwoord.

Onderhanden projecten

In de waardering van onderhanden projecten worden de kosten die direct betrekking hebben op het project (zoals

personeelskosten voor werknemers direct werkzaam aan het project en andere externe kosten die bij de uitvoering

van het project worden gebruikt), begrepen.

De toerekening van opbrengsten en kosten op onderhanden projecten geschiedt naar rato van de verrichte prestaties

bij de uitvoering van het werk (‘percentage of completion’-methode) per balansdatum.

Uitgaven die verband houden met projectkosten die na de balansdatum tot te verrichten prestaties leiden, worden als activa

verwerkt indien het waarschijnlijk is dat ze in een volgende periode zullen leiden tot opbrengsten. Verwachte verliezen

op onderhanden projecten worden onmiddellijk in de staat van baten en lasten als last verwerkt.

Vorderingen en overlopende activa

Vorderingen worden bij eerste verwerking gewaardeerd tegen reële waarde. Na eerste verwerking vindt waardering plaats

tegen geamortiseerde kostprijs op basis van de effectieverentemethode, onder aftrek van een voorziening voor oninbaarheid.

Voorzieningen worden bepaald op basis van individuele beoordeling van de inbaarheid van de vorderingen.

Eigen vermogen

Algemene reserve/ egalisatierekening

Reserve waarin het resultaat na resultaatbestemming wordt gemuteerd. Het betreft in beginsel een vrije reserve, eventuele

beperkingen kunnen zijn opgelegd door de subsidieverstrekker in de subsidievoorwaarden. Hiertoe wordt verwezen naar

de toelichting op de balans.

Bestemmingsreserve

Reserve waaraan een beperkte bestedingsmogelijkheid is gegeven door het bestuur van de bibliotheek.

Dotaties aan en onttrekkingen uit deze reserves vindt plaats door middel van resultaatbestemming.

De beperkte doelstelling van de reserve wordt uiteengezet in de toelichting op de balans.

18

26

Bestemmingsfonds

Reserve waaraan een beperkte bestedingsmogelijkheid is gegeven door derden.

Dotaties aan en onttrekkingen uit deze reserves vindt plaats door middel van resultaatbestemming.

Voorzieningen

Een voorziening wordt in de balans opgenomen, wanneer er sprake is van:

· een in rechte afdwingbare of feitelijke verplichting die het gevolg is van een gebeurtenis in het verleden; en

· waarvan een betrouwbare schatting kan worden gemaakt; en

· het waarschijnlijk is dat voor afwikkeling van die verplichting een uitstroom van middelen nodig is.

Indien (een deel van) de uitgaven die noodzakelijk zijn om een voorziening af te wikkelen waarschijnlijk geheel of gedeeltelijk

door een derde worden vergoed bij afwikkeling van de voorziening, wordt de vergoeding als afzonderlijk actief gepresenteerd.

Voorzieningen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde van de uitgaven die naar verwachting noodzakelijk zijn

om de verplichtingen en verliezen af te wikkelen.

Voor verwachte kosten inzake onderhoud van panden, installaties e.d. wordt een voorziening gevormd. De toevoegingen

aan de voorziening worden bepaald op basis van het geschatte bedrag van groot onderhoud en de periode die telkens

verloopt tussen de werkzaamheden van groot onderhoud, een en ander zoals blijkend uit een meerjarenonderhoudsplan.

De kosten van groot onderhoud worden verwerkt ten laste van de voorziening voor zover deze is gevormd voor de

beoogde kosten.

Langlopende en kortlopende schulden

Langlopende en kortlopende schulden en overige financiële verplichtingen worden bij eerste verwerking gewaardeerd tegen

reële waarde. Na eerste verwerking vindt waardering plaats tegen geamortiseerde kostprijs op basis van de

effectieverentemethode. Indien er geen sprake is van agio of disagio of transactiekosten is de geamortiseerde kostprijs

gelijk aan de nominale waarde van de schuld.

Opbrengstverantwoording

Opbrengsten worden alleen verantwoord als er een redelijke zekerheid bestaat dat toekomstige voordelen naar de stichting

zullen toevloeien en dat deze voordelen betrouwbaar kunnen worden ingeschat.

Zodra een betrouwbare schatting kan worden gemaakt van het resultaat van een onderhanden project, worden de

projectopbrengsten en -kosten als opbrengsten en kosten in de staat van baten en lasten verwerkt naar rato van de

verrichte prestaties per balansdatum.

Onder projectopbrengsten wordt verstaan de in het contract overeengekomen indien en voor zover het waarschijnlijk is dat

de opbrengsten zullen worden gerealiseerd en betrouwbaar kunnen worden bepaald.

De mate waarin prestaties van een onderhanden project zijn verricht, wordt bepaald aan de hand van de tot de balansdatum

gemaakte projectkosten in verhouding tot de geschatte totale projectkosten. Indien het resultaat van een onderhanden

project niet betrouwbaar kan worden bepaald, worden de projectopbrengsten slechts verwerkt tot het bedrag van de

gemaakte projectkosten dat waarschijnlijk kan worden verhaald. Verwachte verliezen op projecten worden onmiddellijk

in de staat van baten en lasten opgenomen.

19

27

Overheidssubsidies

Overheidssubsidies worden aanvankelijk in de balans opgenomen als vooruitontvangen baten. Zodra er redelijke zekerheid

bestaat dat zij zullen worden ontvangen en de stichting zal voldoen aan de daaraan verbonden voorwaarden worden zij

verantwoord als subsidie-opbrengsten. Subsidies ter compensatie van door de stichting gemaakte kosten worden systematisch

als opbrengsten in de staat van baten en lasten opgenomen in dezelfde periode als die waarin de kosten worden gemaakt.

Subsidies ter compensaties van de stichting voor de kosten van een actief worden systematisch in de staat van baten

en lasten opgenomen gedurende de gebruiksduur van het actief.

Overige opbrengsten

De overige opbrengsten bestaan voor een groot deel uit ontvangen contributies en telaatgelden. De opbrengsten worden

verantwoord zodra deze zijn ontvangen en worden vanaf dat moment systematisch in de staat van baten en lasten

opgenomen.

Personeelsbeloningen

De beloningen van het personeel worden als last in de winst-en-verliesrekening verantwoord in de periode waarin de

arbeidsprestatie wordt verricht en, voor zover nog niet uitbetaald, als verplichting op de balans opgenomen. Als de reeds

betaalde bedragen de verschuldigde beloningen overtreffen, wordt het meerdere opgenomen als een overlopend actief voor zover

er sprake zal zijn van terugbetaling door het personeel of van verrekening met toekomstige betalingen door de stichting.

De verplichting uit hoofde van beloningen tijdens dienstverband wordt gewaardeerd tegen nominale waarde van de uitgaven die naar

verwachting noodzakelijk zijn om de verplichting af te wikkelen.

Pensioenlasten

De stichting kent voor haar werknemers een toegezegde bijdrage-regeling. De regeling is ondergebracht bij het

bedrijfstakpensioenfonds. De stichting heeft geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen in geval van tekort

bij het bedrijfstakpensioenfonds, anders dan het effect van hogere toekomstige pensioenpremies. De pensioenregeling

is daarom verwerkt als toegezegde bijdrage-regeling; alleen de verschuldigde premies tot en met het einde van het boekjaar

zijn in de jaarrekening verantwoord.

Leasing

De stichting kan financiële en operationele leasecontracten afsluiten. Een leaseovereenkomst waarbij de voor- en nadelen

verbonden aan het eigendom van het leaseobject geheel of nagenoeg geheel door de lessee worden gedragen, wordt

aangemerkt als een financiële lease. Alle andere leaseovereenkomsten classificeren als operationele leases. Bij de

leaseclassificatie is de economische realiteit van de transactie bepalend en niet zozeer de juridische vorm.

Operationele leases

Als de stichting optreedt als lessee in een operationele lease, wordt het leaseobject niet geactiveerd. Leasebetalingen

inzake de operationele lease worden lineair over de leaseperiode ten laste van de staat van baten en lasten gebracht.

Kasstroomoverzicht

Het kasstroomoverzicht wordt opgesteld op basis van de indirecte methode.

20

28

TOELICHTING OP DE BALANS PER 31 DECEMBER 2017Stichting Bibliotheken Midden-Fryslân

ACTIVA

1) Materiële vaste activaActiva Afschrij- Aanschaf- Boekwaarde Investering Desinvest. Afschrijving Boekwaarde

ving % waarde 01-01-2017 2017 2017 2017 31-12-2017

31-12-2017

Bedrijfsgebouwen en -terreinen

Grond 44.790 44.790 - 44.790

Gebouwen 2,5%-10% 240.830 84.738 32.761 4.697 47.280

285.620 129.528 - 32.761 4.697 92.070

Andere vaste bedrijfsmiddelen

Inrichting/inventaris 6,67%-20% 337.414 192.824 53.428 58.510 88.458 99.284

Automatisering 12,5%-33,3% 128.665 65.049 28.881 17.959 39.138 36.833

Bedrijfswagen 12,5% 33.517 3.217 25.000 4.190 24.027

Activa in uitvoering 853.208 853.208 853.208

Af: investeringssubsidie -853.208 -853.208 -853.208

499.596 261.090 107.309 76.469 131.786 160.144

Niet aan de activiteiten dienstbare materiele vaste activa

0% 387.070 510.000 - 280.000 - 230.000

387.070 510.000 - 280.000 - 230.000

Totaal 1.172.286 900.618 107.309 389.230 136.483 482.214

Niet aan de activiteiten dienstbare materiele vaste activa

In 2015 is op basis van een gemeenteraadsbesluit van de gemeente Leeuwarden besloten tot het sluiten van de vestigingen

in Aldlân en Bilgaard per 1 januari 2017. De gebouwen van deze vestigingen zijn in eigendom van de stichting. Het

management heeft taxaties op beide gebouwen laten uitvoeren, teneinde de directe opbrengstwaarde te kunnen bepalen.

Op basis van de door een gecertificeerde taxateur uitgevoerde taxaties bleek de directe opbrengstwaarde voor beide gebouwen

lager te liggen dan de huidige boekwaarde. Om deze reden heeft in 2015 een afwaardering van beide gebouwen plaatsgevonden.

Eind 2017 is het appartementsrecht van de vestiging in Bilgaard verkocht.

Activa in uitvoering

Activa in uitvoering betreft de investeringen in de Blokhuispoort. Hiervoor is van de gemeente Leeuwarden een investeringssubsidie

ontvangen van € 1.900.000. hiervan is per ultimo € 853.208 uitgegeven.

2) Vlottende activa 31-12-2017 31-12-2016

Vorderingen

Debiteuren 20.136 22.943

Te vorderen BTW 191.739 59.441

Te verrekenen pensioenpremie - 2.272

Nog te ontvangen bedragen 42.845 6.782

Gemeentelijke bijdrage Leeuwarden transitiemanager - 9.887

Gemeentelijke bijdrage Leeuwarden transitievergoeding - 88.843

Overige vorderingen en overlopende activa 89.892 139.384

344.612 329.552

Overige vorderingen en overlopende activa:

De daling van de overige vorderingen wordt veroorzaakt doordat de contibutie-incasso van 31/12/2016 pas in januari 2017 werd

bijgeschreven.

21

29

TOELICHTING OP DE BALANS PER 31 DECEMBER 2017Stichting Bibliotheken Midden-Fryslân

ACTIVA (vervolg)

Liquide middelen

De liquide middelen staan ter vrije beschikking

Kassen bibliotheken 1.034 434

Banken bibliotheken 2.290.461 904.184

Gelden onderweg 1.553 7.934

2.293.048 912.552

Totaal vlottende activa 2.637.660 1.242.104

Liquide middelen

De stijging van de liquide middelen wordt veroorzaakt door de ontvangen investeringssubsidie welke nog niet geheel is besteed.

22

30

TOELICHTING OP DE BALANS PER 31 DECEMBER 2017Stichting Bibliotheken Midden-Fryslân

PASSIVA

3) Eigen vermogen

Overzicht reserves Stand per 1-1-2017 Toevoeging Onttrekking Overboeking 31-12-2017

Algemene reserves

Algemene reserve Leeuwarden 152.559 152.559

Algemene reserve Tytsjerksteradiel 150.433 927 149.506

Algemene reserve Frysk Muzyk Argyf 30.195 15.267 14.928

Totaal algemene reserve 333.187 - 16.194 - 316.993

Bestemmingsreserves

Inrichting Centrale 183.611 120.266 303.877

Transitiekosten 256.582 35.660 220.922

Promotie en publiciteit 13.799 13.799

Totaal Leeuwarden 453.992 - 35.660 120.266 538.598

Automatisering 42.261 42.261

Promotie en publiciteit 22.937 22.937

Totaal Tytsjerksteradiel 65.198 - - - 65.198

Innovatie 58.643 10.926 22.378 47.191

Totaal Organisatiebreed 58.643 10.926 22.378 - 47.191

Bestemmingsreserves tbv activa

Inrichting Centrale 76.744 76.744 -

Activa Bilgaard 213.760 93.494 -120.266 -

Totaal Leeuwarden 290.504 - 170.238 -120.266 -

Totaal bestemmingsreserves 868.337 10.926 228.276 - 650.987

Bestemmingsfondsen

Fonds Boersma 35.054 7.459 27.595

Totaal bestemmingsfondsen 35.054 - 7.459 - 27.595

TOTAAL MIDDEN-FRYSLAN 1.236.578 10.926 251.929 - 995.575 Bestemmingsreserves ten behoeve van activa:

In Leeuwarden en Tytsjerksteradiel bestaan bestemmingsreserves ter dekking van afschrijfkosten van activa. De aard en

bestemming van deze specifieke reserves is aangebracht door de bestuurder en zal niet worden gewijzigd. Bij beoordeling

van de financiële positie van de bibliotheken dient hier rekening mee te worden gehouden.

Overige bestemmingsreserves:

Op 1 januari 2015 is de WSOB in werking getreden. Deze nieuwe wet benoemt 5 kernfuncties voor de openbare bibliotheek.

De reserves zijn bestemd om inhoud en vorm te geven aan de 5 kernfuncties en om de transformatie van collectie naar

connectie te realiseren.

Voor de verklaring van de mutaties in de reserves zie resultaatbestemming op pagina 41 .

23

31

TOELICHTING OP DE BALANS PER 31 DECEMBER 2017Stichting Bibliotheken Midden-Fryslân

PASSIVA (vervolg)

4) VoorzieningenStand per 1-1-2017 Toevoeging Onttrekking 31-12-2017

- onderhoud gebouw Grou 28.781 4.571 1.711 31.641

- onderhoud gebouw Aldlân 25.000 25.000

- onderhoud gebouw Gytsjerk 19.100 19.100

72.881 4.571 1.711 75.741

- jubilea 28.966 3.003 7.362 24.607

TOTAAL 101.847 7.574 9.073 100.348 De toevoegingen aan de voorzieningen zijn gebaseerd op de onderhoudsplannen.

De onttrekking aan de voorziening onderhoud gebouw Grou betreft bijdragen aan de stichting beheer

Huisvesting OB/OSG.

De toevoeging aan de voorziening jubilea betreft de herberekende verplichting. De onttrekking betreft uitbetalingen dienstjubiliea.

5) Kortlopende schulden 31-12-2017 31-12-2016

Te betalen salaris 1.543 -

Te betalen loonheffing en sociale premies 66.459 61.622

Te betalen pensioenpremie 33.134 -

Reservering vakantiedagen 52.050 39.590

Reservering vakantiegeld 51.987 54.615

Totaal 205.173 155.827

Crediteuren 367.953 134.644

Personeelskosten beëindiging dienstverband - 163.843

Vooruitontvangen contributie 302.796 316.438

Overige schulden en overlopende passiva 1.148.029 33.545

Totaal kortlopende schulden 2.023.951 804.297

Overige schulden en overlopende passiva

De stijging van de overige schulden wordt veroorzaakt door de nog niet bestede investeringssubisidie van de Blokhuispoort ad.€ 1.046.792.

24

32

NIET IN DE BALANS OPGENOMEN RECHTEN/VERPLICHTINGENStichting Bibliotheken Midden-Fryslân

Niet in de balans opgenomen verplichtingen:

Huurverplichtingen:

Locatie:

Grou: De huurverplichting bedraagt € 12.500 per jaar voor onbepaalde tijd met een opzegtermijn

van 1 jaar.

Leeuwarden: De huurverplichting bedraagt € 238.150 per jaar en loopt tot 1 januari 2028.

Burgum: De huurverplichting bedraagt € 64.197 per jaar en loopt tot 1 april 2022.

Hurdegaryp: De huurverplichting bedraagt € 33.057 per jaar en loopt tot 1 september 2026.

25

33

TOELICHTING OP DE STAAT VAN BATEN EN LASTEN 2017Stichting Bibliotheken Midden-Fryslân

BATEN jaarrek.2017 begroting 2017 jaarrek. 2016

Subsidies 2.687.753 2.840.700 3.420.161 De subsidies vallen € 152.947 lager uit dan begroot.

Bij de subsidierealisatie van Leeuwarden is rekening gehouden met de verlening. De subsidie wordt voorlopig bevoorschot exclusief

het huurdeel voor de Centrale. Samenhangend met deze taakstelling hoefde er geen huur meer worden betaald voor de Centrale.

Verder is hier de aangevraagde herziening van de toegekende subsidie verantwoord.

Ook is hier de incidentele subsidie voor de in het verslagjaar bestede kosten voor rebranding en kosten met betrekking tot de

Pop-up centrale verantwoord. De verdere besteding hiervan vind in 2018 plaats.

Bij het inboeken van de gemeentelijke subsidies is uitgegaan van:

begroting

Leeuwarden Verlening 09/02/2017 1.760.000 2.150.500

Aanvraag herziening 37.500 -

Rebranding 39.411 -

Pop-up bibliotheek 161.019 -

1.997.930 2.150.500

Tytsjerksteradiel beschikking 08/12/2016 654.623 654.730

Totaal gemeentelijke subsidies 2.652.553 2.805.230

Totaal overige subsidies 35.200 35.470

2.687.753 2.840.700

De subsidies voor het boekjaar zijn nog niet definitief vastgesteld. Definitieve vaststelling van de subsidies door de

gemeenten vindt plaats na overleg van de definitieve jaarrekening aan deze gemeenten.

Opbrengsten 569.713 561.590 643.742 De opbrengsten zijn in lijn met de begroting.

Specifieke dienstverlening 151.389 174.050 163.071 De specifieke dienstverlening is € 22.661 lager door te hoog begrote opbrengsten cursussen en workshops, dienstverlening

scholen en verhuur gebouwen.

Diverse baten 46.530 3.970 50.865 De diverse baten vallen € 42.560 hoger uit dan begroot. Dit wordt veroorzaakt door niet begrote bijdrages voor stimuleringsregelingen

voor dBos en (V)oortgezet (O)nderwijs, vrijval van lededeposito's en verkoop van inventaris uit het Beursgebouw.

Projectbaten 23.056 15.500 16.000 (Voor verdere toelichting : zie kosten projecten)

Som der baten 3.478.441 3.595.810 4.293.839

26

34

TOELICHTING OP DE STAAT VAN BATEN EN LASTEN 2017Stichting Bibliotheken Midden-Fryslân

LASTEN jaarrek.2017 begroting 2017 jaarrek. 2016

Personeelskosten 1.970.884 1.988.690 2.293.084 Het gemiddeld aantal werkzame werknemers, berekend op uurbasis, bedroeg:

Werkelijk 2017 Begroting 2017 Werkelijk 2016

Totaal formatie per week Midden-Fryslân in fte 30,32 33,06 32,28

Gemiddeld aantal extra uren per week in fte 0,70 0,85 0,55

31,02 33,91 32,83

In totaal zijn de personeelskosten € 17.806 onderbesteed. Doordat het gemiddeld aantal gewerkte uren 1.117 bedroeg, waar

1.190 was begroot zijn de salariskosten € 175.644 onderbesteed. Regulier uitzendwerk is € 47.798 overbesteed.

De studiekosten zijn € 25.174 onderbesteed. Overige personeelskosten was € 13.112 te laag begroot. Er is voor € 12.460 meer

recht verlofuren dan voorgaand jaar.

De werkzaamheden in verband met de transitie en huisvesting Blokhuispoort veroorzaakt een overbesteding op de post advieskosten

derden van € 106.658.

Bestuur en organisatie 174.351 95.900 119.291 De kosten bestuur&organisatie wordt € 78.451 overbesteed. Dit wordt veroorzaakt door kosten van een CD-opname van het Frysk

Muzyk argyf, het maken van een film en de niet begrote bijdrage Leen een Fries. Ook zijn hier de in het verslagjaar gemaakte kosten

ad. € 39.411 voor Rebranding verantwoord.

Huisvesting 496.699 1.004.220 973.121 De huisvestingskosten zijn € 507.521 onderbesteed.

Voor Leeuwarden Centrale hoefde in 2017 geen huur meer te worden betaald. Dit veroorzaakt een onderbesteding van € 654.000.

Door gunstige afrekeningen is energie en water is € 18.948 onderbesteed. Door overlast zijn de kosten beveiliging € 12.665

hoger dan begroot.

Ook zijn hier de in het verslagjaar gemaakte kosten voor de Pop-up bibliotheek ad. € 161.019 verantwoord.

Afschrijvingen activa en afwaardering 275.713 169.340 204.492 Dit bedrag kan also volgt worden gespecificeerd:

Afschrijvingen activa 136.483

Boekwaarde gedesinvesteerde activa 389.230

Opbrengstwaarde desinvesteringen -250.000

Boekverlies bij vervreemding 139.230

Door afwaardering in 2015 van de panden van Aldlân en Bilgaard tot de taxatiewaarde en lager dan begrote investeringen in

automatiseringsapparatuur veroorzaakt een onderbesteding van € 32.857.

Het verlaten van het Beursgebouw en de verkoop van Bilgaard veroorzaken een boekverlies van € 139.230. Dit wordt via de

resultaatbestemming deels gedekt uit reserves ten behoeve van de activa.

Administratie 125.935 153.250 141.429 De administratiekosten vallen € 27.315 mee omdat een aantal kosten (reproductie&drukwerk,financiele administratie,

salarisadministratie) te hoog zijn begroot.

Transport 3.043.582 3.411.400 3.731.417

27

35

TOELICHTING OP DE STAAT VAN BATEN EN LASTEN 2017Stichting Bibliotheken Midden-Fryslân

LASTEN (vervolg) jaarrek.2017 begroting 2017 jaarrek. 2016

Transport 4.629 24.500 4.615 De transportkosten vallen € 19.871 mee, mede omdat de nieuwe expeditiewagen later dan gepland in gebruik is genomen.

Automatisering 164.378 162.150 231.790 De automatiseringskosten vallen € 2.228 hoger uit dan begroot.

Actualisering van de infrastructuur leidt tot € 13.050 hogere onderhoudskosten. De licentie- en communicatie-kosten vallen € 10.718

mee.

Collectie & media 426.144 435.950 473.599 De collectie & media is € 9.806 onderbesteed. Dit wordt veroorzaakt door het te hoog begroten van de post huur boeken.

Specifieke kosten 41.643 30.500 32.261 Niet begrote aanschaf van Toolkits leidt tot overbesteding van € 11.143 van de specifieke kosten.

Diverse kosten 1.169 12.390 4.031 De overige kosten waren te hoog begroot.

Projectkosten 38.445 - 32.142 In totaal is er aan projecten € 15.389 meer besteed dan ontvangen:

Baten Kosten Saldo

Europe Direct 16.000 31.389 15.389

Digitale dienstverlening 7.056 7.056 -

23.056 38.445 15.389

Som der lasten 3.719.990 4.076.890 4.509.855

Bedrijfsresultaat -241.549 -481.080 -216.016 Rentebaten 546 2.600 2.053

Rentelasten - - -

Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening -241.003 -478.480 -213.963

28

36

TOELICHTING OP DE JAARREKENINGStichting Bibliotheken Midden-Fryslân

WNT-verantwoording 2017 Stichting Bibliotheken Midden-FryslânOp 1 januari 2013 is de Wet normering topinkomens (WNT) in werking getreden. De WNT is van toepassing op Stichting

Bibliotheken Midden-Fryslân

Leidinggevende topfunctionarissen en gewezen topfunctionarissen met dienstbetrekking

bedragen x € 1 J. van der Veen

FunctiegegevensAanvang en einde functievervulling in 2017 1-1/31-12

Deeltijdfactor in fte 1,0

Gewezen topfunctionaris? Nee, Directeur-Bestuurder

(Fictieve) dienstbetrekking? Ja, onbepaalde tijd

BezoldigingBeloning plus belastbare onkostenvergoedingen € 77.555

Beloningen betaalbaar op termijn € 10.264 (pensioenpremie)

Subtotaal € 87.819

Individueel toepasselijke bezoldigingsmaximum € 181.000

-/- Onverschuldigd betaald bedrag € 0

Totaal bezoldiging € 87.819

Gegevens 2016Aanvang en einde functievervulling in 2016 15-1/31-12

Deeltijdfactor 2016 in fte 1,0

Beloning plus belastbare onkostenvergoedingen € 69.419

Beloningen betaalbaar op termijn € 9.177 (pensioenpremie)

Totaal bezoldiging 2016 € 78.596

bedragen x € 1 A. Tiemersma

FunctiegegevensAanvang en einde functievervulling in 2017 1-1/31-1

Deeltijdfactor in fte 1,0

Gewezen topfunctionaris? Ja, Directeur-Bestuurder

(Fictieve) dienstbetrekking? Onbepaalde tijd t/m 31-01-2017

BezoldigingBeloning plus belastbare onkostenvergoedingen € 11.155

Beloningen betaalbaar op termijn € 1.007 (pensioenpremie)

Subtotaal € 12.162

Individueel toepasselijke bezoldigingsmaximum € 15.373

-/- Onverschuldigd betaald bedrag € 0

Totaal bezoldiging € 12.162

Gegevens 2016Aanvang en einde functievervulling in 2016 1-1/31-12

Deeltijdfactor 2016 in fte 1,0

Beloning plus belastbare onkostenvergoedingen € 88.941

Beloningen betaalbaar op termijn € 11.936 (pensioenpremie)

Totaal bezoldiging 2016 € 100.877

29

37

TOELICHTING OP DE JAARREKENINGStichting Bibliotheken Midden-Fryslân

WNT-verantwoording 2017 Stichting Bibliotheken Midden-Fryslân (vervolg)

Uitkeringen wegens beëindiging dienstverband aan topfunctionarissen met of zonder dienstbetrekking

bedragen x € 1 A. Tiemersma

FunctiegegevensFunctie(s) gedurende dienstverband Directeur-bestuurder

Deeltijdfactor in fte 1,0

Jaar waarin dienstverband is beëindigd 2017

OntslaguitkeringOvereengekomen uitkeringen wegens beëindiging dienstverband 63.000€

Individueel toepasselijk maximum 75.000€

-/- Onverschuldigd deel -€

Totaal uitkeringen wegens beëindiging dienstverband 63.000€

Waarvan betaald in 2017 63.000€

Reden waarom de overschrijding al dan niet is toegestaan n.v.t.

Toezichthoudende topfunctionarissen

Leden Raad van Toezicht functie van totR.E.J. Veldhuyzen van Zanten voorzitter 1-jan 31-dec

R.H.E.M. Uildriks lid 1-jan 31-dec

C.M.P.W. van den Hoek lid 1-jan 11-dec

F.J. Hobma lid 1-jan 31-dec

S.A. van der Weij lid 1-jan 31-dec

C.J. Klomp lid 1-jan 31-dec

S.van den Broek lid 1-jan 31-dec

Bovenstaande toezichthouders ontvangen geen beloning, belastbare onkostenvergoedingen en/of beloningen betaalbaar op

termijn in het kader van de WNT.

Naast de hierboven vermelde topfunctionarissen zijn er geen overige functionarissen met een dienstbetrekking die in 2017 een

bezoldiging boven het individueel toepasselijke drempelbedrag hebben ontvangen.

Gebeurtenissen na balansdatum

In januari 2018 is de bibliotheek Leeuwarden Stad definitief verhuisd van de tijdelijke Pop-up bibliotheek aan het Zaailand naar

het Blokhuisplein 40 in de Blokhuispoort.

Per 1 januari 2018 is door gemeentelijke herindeling bibliotheek Stiens (Leeuwarderadeel) overgegaan van Stichting Openbare

Bibliotheken Noord Fryslân naar Stichting Bibliotheken Midden-Fryslân.

Deze gebeurtenissen na balansdatum hebben geen invloed op de situatie op balansdatum.

30

43

44

dbieb.nl