1

Kloof tussen Plan en Praktijk?Gastcollege Bestuurs- en Organisatiewetenschap, Universiteit Utrecht

Gelre Ziekenhuizen, Machteld Ploeg, manager snijdende vakken | 24 oktober 2011

2

Profielen

3

Tussen Plan en praktijk: Publiek management

• Op welke manieren reageren ziekenhuizen op plannen van het ministerie van VWS?

• En wat betekent dit voor de praktijken van artsen en verpleegkundigen?

• Publiek management verkent de kloof tussen beleid en uitvoering zowel op het niveau van nationaal beleid als op het niveau van uitvoeringspraktijken van professionals.

• En de publieke manager bevindt zich in het spanningsveld tussen deze twee kloven.

4

Petje op, petje af

5

Gelre Ziekenhuizen

• 2 ziekenhuizen, 1 diagnostisch centrum, 3 buitenpoli’s

• STZ (Samenwerkend Topklinisch Ziekenhuis)

• 280 miljoen opbrengsten, 3,5 miljoen nettomarge (2010)

• 2500 FTE, 3500 medewerkers

• Agis/Achmea, gevolgd door UVIT en Menzis

• Raad van Toezichtmodel, RvB, directeuren en zorgbesturen

• Verenigingen medische staf op 2 lokaties

6

Organogram Gelre Ziekenhuizen

7

Verzorgingsgebied Gelre Ziekenhuizen

8

Kerngetallen 2010

Adherentie: klinisch 269.168; poliklinisch 283.198

Capaciteit:• gewogen erkende specialistenplaatsen 123 (190)• bedden (erkenning) incl. dagopnamen, 925 (567)

Productie (excl. PAAZ):• opnamen 36.974 • verpleegdagen 174.292 • dagopnamen 32.540• 1e polikliniekbezoeken (EPB) 182.245• herhaalbezoeken 277.940• gemiddelde verpleegduur 4,7

9

Samenwerkingsrelaties

• huisartsen

• verpleeg- en verzorgingshuizen;

• thuiszorgorganisaties;

• GGNet (Geestelijke Gezondheidszorg);

• transmurale initiatieven;

• Regionaal Overleg Acute Zorgketen (ROAZ);

• Radiotherapeutisch Instituut Stedendriehoek en Omstreken (RISO);

• Integraal Kankercentrum Noord Oost Nederland;

• Stichting Ambulance Zorg Noord Oost Gelderland.

10

11

MarktaandelenPer specialisme Gelrebreed

Onderstaande diagrammen tonen de (poli)klinische marktaandelen in 2010 van de verschillende poortspecialismen ten opzichte van 2009 en ten opzichte van het marktaandeel van het totale ziekenhuis.

Specialisme 2009Specialisme 2010Ziekenhuis 2010

PolikliniekPolikliniek Kliniek- en dagverplegingKliniek- en dagverpleging

Definitie marktaandeel (=behandelaandeel)Het marktaandeel (ook wel behandelaandeel genoemd) van het specialisme X in het verzorgingsgebied van Gelre ziekenhuizxen is het percentage patiënten dat specialisme X heeft behandeld ten opzichte van alle uit het verzorgingsgebied behandelde patiënten voor het betreffende specialisme.

Bron: LMR, 2010

12

Demografische analyse

Aantal 65+-ers per gemeente

Bron: CBS Stattline

2010

• Oost Nederland vergrijst!• 2010 - 2020: +31%• 2010 – 2030: +61%

• Opvallende groei 65+ 2010 – 2020• Flevoland +55% • Nijmegen +48%• Zutphen

+43%• Zwolle +41%• Arnhem

+37%• Ede +30%• A’doorn/Veluwe +

28%• Twente + 27%

• Opvallend:• Rozendaal –5%

2030

2020

13

Toekomstige Zorgvraag

Consequenties van de demografische ontwikkelingen tot 2025 per specialisme

14

Landelijk Beleid (Politiek, VWS, IGZ)

Financieel• Beperkte groei!• Concentratie en spreiding!• Macroverevening• Verschuiving naar eerstelijn

Kwalitatief• Volumenormen, striktere richtlijnen• Veiligheidsmanagementsysteem & Compliance!• EPD, EVS, e-health• Strengere eisen patientgerichtheid• ..

15

Bedrijfsmatig Zorginhoudelijk

1. Financieel 7. Klanttevredenheid.

2. HRM. 8. Patiëntveiligheid.

3. ICT. 9. Kwaliteit van zorg

4. Logistiek (poliklinieken en kliniek)

5. Marketing! 10. Externe en Interne

6. Inkoop! samenwerking

Zorgmanager: bedrijfsmatig en zorginhoudelijkzorgbestuur met medisch manager

16

Financieel

• Productie-afspraken 2012

Hoe creëer je een tuimelaar?

17

HR

• Arbeidsproductiviteit

• Stevige groei, geen extra personeel …

• Krapte arbeidsmarkt

• Cultuur

Kloof overbruggen door: Opleiden, opleiden, opleiden (cocreatie) Taakdifferentiatie Medisch teamwork

18

ICT

• Waar bestaat de GAP uit?

19

Kwaliteit van zorg

• Wat is de ondergrens?

• Wat is de bovengrens?

• Mogen we ook zorg gaan weigeren? Wie bepaalt de keuze?

• Volumenormen, concentratie, indicatoren, ..

20

Leiderschap in de ´publieke´ sector

Maakt het veel verschil met de commerciële sector?

• Ja, je kunt je klanten niet kiezen/weigeren

• Ja, je personeel heeft een wettelijke verplichting tot het leveren van goede zorg (BIG, WGBO, WKCZ, WMCZ)

• Ja, je hebt de belangrijkste actoren niet in loondienst (geen zeggenschap)

• Ja, je kunt geen echte tarieven bepalen en doorrekenen (A-segment)

• Ja, ….

21

Leiderschap in de ´publieke´ sector

Maakt het veel verschil met de commerciële sector?

• Nee, in die sector moet er bij een gezond bedrijf ook altijd sprake zijn van groei

• Nee, concurrentie is steeds meer een feit

• Nee, er komt steeds meer vrije prijsvorming (meer B segment)

• Nee, ….

22

Leiderschap in de ´publieke´ sector is ….?

• Kansen creëren binnen snel veranderend speelveld

• Dus snel acteren/reageren (soms met enig opportunisme)

• Win/win creëren

• Verbinden!

• Passie en plezier op werkvloer behouden / creëren

• Keuzes maken

• …

23

Leiderschap in de ´publieke´ sector is ….?

• Verbinden!

• Win/win creëren

• Snel acteren/reageren (soms met enig opportunisme)

• Grenzen stellen en keuzes maken