Hedendaags kerk zijn in Vlaanderen

“Machtafstand in het Vlaams evangeliewerk (deel I)”Ze hebben me allemaal in de steek gelaten....Er was eens een christen, hij kende iedereen in de gemeente en was bijzonder geaccepteerd. Hij had de juiste gaven en het karakter om oudste te zijn. Nadat hij tot oudste werd verkozen, veranderde zijn situatie volledig. Weinigen knoopten nog een gesprek aan. Er werd nu een andere “machtsafstand” in acht genomen.1

G. & G.J. Hofstede maten in een internationaal socio-logisch onderzoek grote verschillen in machtsafstand tussen landen en regio’s (schema 1).2 Er bestaat geen machtsstandaard om landen te ijken, dus kan men met schema 1 alleen de verschillende landen onderling ver-gelijken.

De Hofstede’s de!niëren machtsafstand als de mate waarin ondergeschikte groepsleden verwachten en ac-cepteren dat macht ongelijk verdeeld is.3 Niet machtige groepsleden, maar juist de minder machtige bepalen dus de machtsafstand. Hoe minder macht men uitoe-fent, hoe a"ankelijker men zich gedraagt.4

Wat betekent machtsafstand praktisch?5

In culturen met een grotere machtsafstand respecteert men gezagsrollen zoals ouderen, docenten en leiders. Jongeren worden a"ankelijk opgevoed. Er is veel emo-tioneel verkeer tussen leiders en ondergeschikten.

De ideale chef is een ‘goede vader’. Ondergeschikten nemen gemakkelijk een extreem standpunt in: ofwel totaal a"ankelijk ofwel totaal ona"ankelijk van de overste. Politiek is er vaak een sterke linker- en rechter#ank met een zwak middenveld. Vakbonden zijn er meestal direct aan politieke partijen verbonden.

In culturen met een lagere machtsafstand lee$ exact het tegenovergestelde. Zo kan bvb. de positie van iemand ho-ger zijn, maar wordt hij of zij principieel toch als gelijkwaardig ervaren. De ideale chef is een bekwame democraat.

Waar staat Vlaanderen?De Hofstede’s toonden aan dat in elk land regio’s bestaan met verschillende machtsafstanden. In de vergelijking van schema 1 positioneert Vlaanderen zich als een regio met een grotere machtsafstand dan gemiddeld.De machtsfastand ligt in elk geval hoger dan in landen die veel leiders van gemeenten en kerken hebben aangele-verd (bvb. Amerika, Engeland, Nederland, Duitsland).

Hoe is machtsafstand zichtbaar bij ons?Gemeenteleden kunnen zich gemakkelijk extreem opstellen. Ze volgen leiders helemaal of helemaal niet. Daartu-senin ligt weinig nuancering. Volgt een kritische massa de leider(s) niet meer, dan volgt een splitsing die dikwijls persoonlijk gespeeld zal worden. De directe aanleiding kan banaal zijn, maar omwille van de machtsafstand ho-pen spanningen zich onuitgesproken op. Een kleinigheid en de vlam slaat in de pan. Machtsafstand verklaart de radiostilte bij verwerping: macht concentreert zich absoluut in de persoon die verworpen wordt en waarmee men zich niet langer wenst te identi!ceren, omdat die tot een persoonlijke bedreiging uitgegroeid is.

“Machtsafstand” onderzochtPlaats Land/Regio Score1 Maleisië, Slowakije 10422 Zwitserland (Franstalig) 7030 Wallonië 6739 Vlaanderen 6157 Verenigde Staten 4061 Nederland 3863 Groot-Britannië + Duitsland 3570 Zwitserland (Duitstalig) 2674 (laatste) Oostenrijk 11

Schema 1

“België, het kerkhof van het zendingsveld!” Hoezo?

van oorsprong onze taal (Nederlands, Frans, Duits) dan gebruiken zij des te spontaner hun eigen cultuurachter-grond en communicatiestijl om bvb. gemeenteleiding in te vullen.

De leider6 krijgt de tijd zich te bewijzen. Als echter na enige tijd iets niet naar de zin is, keren gemeenteleden zich eenvoudig tegen hem. De eerdere loyaliteit in de groep richtte zich daarom minder op onderzoek van de waar-den van Gods Koninkrijk– de kern van bijbelonderwijs en meer op de meningen van de leider. Men hee$ zich totaal a"ankelijk opgesteld en zich met hem geïdenti!ceerd – de Vlaamse loyale kant van de machtsafstand. Dan komt de omslag. Al langere tijd ontwikkelde zich een onderstroom, maar die symptomen worden te laat zichtbaar voor de hiërarchie om tijdig en accuraat te kunnen reageren. Het conceptueel verschil in machtsaf-stand hee$ een volgende slachto&er gemaakt.

regio’s. Meestal worden de modellen aangeleverd door culturen met een lagere machtsafstand waar duidelijke leidersrollen en een sterke hiërarchie hun plaats hebben .

Daarom zijn zulke modellen bvb. in de Verenigde Staten wel succesvol en slaan ze eveneens in Nederland aan. De machtsafstand in beide culturen scoort immers gelijkaardig

(schema 1).7

De grotere machtsafstand in Vlaanderen beperkt echter het e&ect van sterke hiërarchische structuren omdat ze hier gemakkelijk leiden tot een absolute gezagsopstelling of tot absolute meningsverschillen (met scheuringen tot gevolg). Willen we hier buitenlandse modellen gebruiken, dan moeten ze dus radicaal aangepast worden om groei op lange termijn vast te kunnen houden.

lee$ijd van een leider op speci!eke kennis, achtergrond of geestelijke gaven. Aan ouderen schrij$ onze cultuur meer geestelijke volwassenheid toe, wat echter niet altijd opgaat.

Vanuit hun perspectief heben veel oudere leiders het idee dat jongeren nog niet veel kunnen. Als jongeren ech-ter iets voor andere jongeren organiseren, gaat dat meestal zeer goed (bvb. de kampwerking van EJV en PJV).

Leiders zijn echter ook maar mensen. Absolute machtsuitoefe-ning is niet gezond. In de nieuwsbrief van juni 2006.8

In het artikel hiervoor schetsten we enkele problemen die zich kunnen vorodoen als we de invoed van machtsaf-stand niet onderkennen. Hoe kunnen christenen groeien om bijbelse waarden in gedrag en relaties voorrang te geven?

Herkent u uw gemeente?☐ A"ankelijk opgevoede jongeren☐ Respect voor ouderen☐ Ongenuanceerd volgen of niet-volgen☐ Sterke hiërarchische structuur☐ Vermoede machtsgevoelens☐ Weinig jongeren in leidinggevende posities

Is machtsafstand slecht?God’s relatie met de mens antwoordt heel duidelijk “nee”.

God staat oneindig boven ons in macht en als ondergeschikte schepselen is het goed om Hem als Schepper te er-kennen. Jezus sprak heel duidelijk als gezaghebbende (Mat.7:29). Paulus toont zich in Galaten ook heel duidelijk als gezaghebbend apostel (Gal.1:1). Telkens blijkt dat God macht ingesteld hee$ en dat die met liefde gerespec-teerd hoort te worden.

Een christelijke benadering voor een leider?

God’s macht en gezag vraagt van een leider dat hij of zij9 zich weet door God geroepen te zijn en zich in karakter en christelijke volwassenheid weet te onderscheiden.

Toch gebeurt dit meer dan men vermoedt. Leiders willen immersd van nature graag en direct en geven daarom gemakkelijker toe aan groepsdruk of omstandigheden. Dat kan hun natuurlijk groeiproces grondig verstoren en de nieuwbakken leider samen met de groep op termijn problemen van macht, con#icten of van persoonlijke burn out bezorgen.

-soon aansluitend op diens omstandigheden te dienen. Dus moet een leider eerst vragen stellen, luisteren en dan pas spreken (Jac.1:19). De “inventaris nemen van wie men dient” bepaalt de keuze hoe men toerust. De leider investeert zo aktief en overbrugt de machtsafstand. Hij leidt mensen door hen te dienen in liefde, vriendelijk-heid en goedheid.

10 karaktereigenschappen als zelfcontrole, beschaafdheid, gastvrijheid, vriendelijkheid (1Tim.3), geduld en goedheid, (1Cor.13). Dit lijstje is niet theoretisch, want Pau-lus vraagt naar de toets van het gezinsleven: je moet een goede echtgenoot en vader zijn. Dus hangt het van de bereidheid voor voortdurende karaktervorming af of leiders ook nog blijven groeien in de bediening die God hen gee$.

geven. Dat is moeilijk, maar God vraagt niet voor niets dat leiders in de eerste plaats een sterk, dienend karakter ontwikkelen en de minste zouden zijn.

-teleden in een gezamenlijke teaminzet. Als in een bespreking klinkt “wij als oudsten hebben besloten...”, kan dat leidersteam zelf beoordelen wat dat uitdrukt over het instandhouden of overbruggen van onze Vlaamse machts-afstand – ondanks het grote gelijk dat men mogelijk aan zijn kant hee$.

Hoe dient een leider?☐ Met het juiste karakter ☐ Duidelijke communicatie☐ Luisterend ☐ Kwetsbare opstelling☐ Toerustend

Een christelijke benadering voor gemeenteleden?

Gemeenteleden worden verwacht open te staan voor toerusting om te dienen. Eerlijkheid beoefenen naar oud-sten en naar uzelf is belangrijk als kernwaarde in Gods Koninkrijk. Vaak zijn leiders niet geliefd omdat ze impo-pulaire dingen doen of zeggen. Het is dan verleidelijk op fouten te wijzen en die terug te koppelen naar karakter-eigenschappen of gaven van die mensen De machtsafstand in onze cultuur doet ons nogal eens heel snel die fout maken... Is kritiek terecht, dan dienen liefde en zachtmoedigheid de toetsstenen van onze bereidheid te zijn om hen op onze beurt in openheid en geestelijke integriteit te dienen.

Als leiders dienen en gemeenteleden op hun beurt leren dienen, groeit een gemeenschap die de samenleving laat zien wie Jezus is: de Dienaar bij uitstek. Jezus waste de voeten en zo mogen wij onze maatschappij dienen. Daar-voor is roeping en karakter nodig als groep en als individueel christen. Jezus wil ons als Hoofd van zijn lichaam ook Zijn karakter geven op de wijze die hij voor leiders en navolgers vastgelegd hee$.

Dus laten leiders nadenken over hun roeping, karakter en gaven. Laten gemeenteleden zich eerlijk openstellen voor toerusting. Zo kunnen we toenemen in wijsheid om een onbijbelse werking van machtsafstand tussen lei-ders en leden te overbruggen voor de bouw van Gods Koninkrijk.

Voel u vrij om te reageren op hetgeen u leest. U mag van ons steeds een antwoord verwachten op uw vragen en bemerkingen._________

Herman Heyman, maart 2007uit “Evan-Assistance” (Nieuwsbrief van ABC Ministries vzw)

Hoe dient een gemeentelid?☐ De leiders niet bekritiseren als ze gewoon doen wat ze moeten doen. ☐ Bij terechte kritiek met de leider spreken☐ Eerlijk zijn (naar uzelf en uw naaste)

1 Dit verhaal komt op hoofdlijnen recht uit de praktijk.2 Deels overgenomen uit Geert en Gert Jan Hofstede, Allemaal andersdenkenden: Omgaan met cultuurverschillen, geheel vernieuwde editie (Amsterdam, Antwerpen: Uitgeverij Contact, 2005), 563 Hofstede & Hofstede, 58.4 Hofstede & Hofstede, 58.5 In deze paragraaf is veelvuldig gebruik gemaakt van Hofstede & Hofstede, 58-72.6 In bijna alle gevallen gaat het om mannen, dus we gebruiken hier mannelijke voornaamwoorden.7 Er zijn natuurlijk meer culturele factoren. Voor de vijf factoren die Hofstede en Hofstede behandelen komen de Verenigde Staten en Vlaanderen slechts op twee kenmerken ongeveer overeen (individualisme en langetermijngerichtheid), Nederland en de Verenigde Staten op vier kenmerk en. Zie Hofstede & Hofstede, 56, 90, 129, 174 en 212.8 Zie de website onder “info” en ”niewsbrieven” voor de download en de extra informatie.9 Hoewel wij geloven dat vrouwen uitstekende leiders kunnen zijn, gebruiken we om taalkundige redenen de mannelijke voornaamwoorden.10 In Titus 1:5-9 worden deze termen door elkaar gebruikt.

[email protected] - www.abcministries.be - 016/62.31.72. - St.Jansbergsesteenweg 97 - 3001 heverlee

Machtafstand in het Vlaams evangeliewerkdeel (II)

In het artikel van maart 2007 las u al over machtafstand (MA). Fris uw MA-kennis via onderstaand kader even op. Overdenk dan met ons een bekende barrière in het Belgische evangeliewerk.

Machtafstand veronachtzamen = ongepaste risico’s nemenAlléén aan de top staan, is niet aanlokkelijk voor wie opgroeit in een cultuur met een hogere MA (zie kader). De top is eenzaam, met een ondankbare opdracht en verplichte dienstbaarheid ondanks onzekere relaties. Dat verklaart gedeeltelijk de terughoudendheid onder Vlaamse christenen om in een leidingpositie te stappen. Het is een van de redenen voor het gebrek aan voldoende Vlaamse leiders in het evangeliewerk.

Wat is machtafstand (MA) ?-

len tegenover wie leiding (=macht) verpersoonlijken.

Kenmerken in Vlaanderen?

scoren veel lager.

Zichtbaar in kerken, gemeenten en organisaties?

-emende persoonlijke bedreiging.

niet of te laat.

-verschillen.

Maar wat gebeurt er dan als in een groep met een hogere MA een leider wordt aangesteld met een achtergrond van lagere MA? In de meeste groepen, gemeenten of kerken vindt men ook informele leiders. Zij zoeken voort-durend bevestiging van hun leiderschap en gebruiken daarvoor alternatieve communicatiekanalen. Informeel leiderschap steunt uitermate op relaties. Dat hoe! niet verkeerd te zijn, zolang het informele verkeer maar steunt op integriteit en zich richt op het gemeenschappelijke doel.

Formele leiders met een lagere MA gebruiken echter een andere leiderschapsstijl dan waarmee men in een cul-tuur met een hogere MA vertrouwd is. Dikwijls gaat die stijl in tegen het informeel leiderschap. Als dit verschil in MA veronachtzaamd wordt, neemt het risico op machtsstrijd en partijschappen sterk toe. Informeel leider-schap voelt zich dan gemakkelijk aangewakkerd om “ondergronds” te gaan.

Bouwen ondanks verschillen in machtafstand: het kan!

(een missie en visie) en de manier waarop dat bereikt wordt (strategie) brengen rust in de relaties.

betrokkenheid en waardering voor opbouwende bijdragen.

verzoening, mentoring). Dit is het keurmerk van christelijke handel en wandel voor gemeenten, kerken en

-legenheid om met die talenten te werken. Bouw samen mogelijkheden om vaardigheden verder te laten groeien.

dienend leiderschap. Dit is een intensieve en meerjarige investering, maar een gemeente plukt er meer dan honderdvoudige vrucht van!

deugdelijk christelijk rentmeesterschap zullen iedereen verrassen, én de ervaren machtafstand zal zich met-tertijd aanpassen aan bijbelse waarden.

-

vrezende wijze krachten te bundelen.

ABC wil helpen nadenken over e!ectief evangeliewerk binnen de Vlaamse cultuur. Behalve machtafstand is er ook sprake van: onzekerheidsvermijding; de wisselwerking maculiniteit-feminiteit; de wisselwerking individualisme-collectivisme en ten slotte de wisselwerking korte en lange termijn denken.


Herman Heyman, juni 2007 uit “Evan-Assistance” (Nieuwsbrief van ABC Ministries vzw)


Het Vlaams evangeliewerk en het vermijden van onzekerheidIn onze serie “hedendaags kerk-zijn in Vlaanderen” hebben we in maart en juni aangetoond hoe sterk macht-afstand ook in het evangeliewerk tot uiting komt. Deze keer bekijken we het vermijden van onzekerheid.

Onzekerheidsvermijding: angst voor het onbekende... (Zucht) “Waarom kost het zoveel moeite om dit te veranderen...?” Op de werkvloer, in scholen en in bedieningen is die verzuchting zeker geen onbekende. In alle eerlijk-heid: waarom kost het moeite om iets te veranderen? In de evangeliebeweging is onzekerheidsvermijding intrigerend, omdat geloven juist van onwankelbare zeker-heden getuigt. Hoe gedragen we als Vlaamse christenen ons dus op grond van onze geloofsopstelling?

De tabel toont Vlaanderen tussen de uitersten Griekenland en Singapore. We leven vanuit een zeer hoge on-zekerheidsvermijding (OV). Wat betekent dit? Hoe gaan we als christenen met onzekerheid om? Als individu? Als gemeente, kerk of organisatie?

Volgens Hofstede is onzekerheidsvermijding “de mate waarin de dragers van een cultuur zich bedreigd voelen door onzekere of onbekende situaties; dit gevoel wordt onder andere uitgedrukt in stress en in een behoe"e aan voorspelbaarheid: aan formele en informele regels.”1

Volgens Hofstede wordt die behoe"e aan voorspelbaarheid op drie domeinen opgevangen:

1 Techniek helpt de natuur te beheersen en de onzekerheden te beperken die zij veroorzaakt.2 Wetten regelen het onzekere gedrag van mensen.3 In religie zoeken mensen een bovennatuurlijk antwoord waarmee zij hun onzekere toekomst kunnen beïn-

vloeden.2

Griekenland 112 Vlaanderen 97 Wallonië 93 Farnkrijk 86 Duitsland 65 Nederland 53 VS 46 Groot Brittanië 35 Singapore 8

Wat is hóge onzekerheidsvermijding?

de onze.” Die ”ene waarheid” draagt men gemakkelijk over op mensen. Daarom raken andersdenkenden (bvb. vreemdelingen) niet vlot geaccepteerd.3 Deze houding maakte bvb. het Vlaams Blok/Belang zo populair, maar die zorgde er ook voor dat evangelische gemeenten en organisaties op een sektenlijst terecht kwamen.4

ze volgen strak opgelegde regels.5 Om het onzekerheidsgevoel te temperen wordt vaker alcohol gebruikt.6 Men-sen voelen zich in het algemeen ook minder gelukkig.7

Bestaat hoge onzekerheidsvermijding (OV) ook in de Vlaamse evangelie-beweging?Ja. En dat is logisch. De meeste christenen groeien hier op tussen mensen die ook zo functioneren. Een paar

overtuigd dat veranderen goed is, maar blijven aan het oude vasthouden – zelfs over onderwerpen die weinig leerstelligs om handen hebben. Herinnert u zich hoe men in gemeenten discussieerde om van een orgel naar een muziekgroep te evolueren? Hoe lang duurde het om het oorspronkelijke idee uit te voeren? En wat met de projector, de opstelling van de stoelen, of de volgorde in de samenkomst?

-kommerd met de dagelijkse gang van zaken dan met strategisch nadenken over de toekomst.8 Herkent u hoe u zelf of oudsten tijd verliezen door brandjes te blussen?9

interpretatiemogelijkheden. Dikwijls gaat die houding ten koste van eenheid en liefde. Voorbeelden: vraag-stukken als de opname van de gemeente in de eindtijd, echtscheiding en hertrouwen, ruimte voor de bedie-ning door een vrouw, ....

-zekerheid over de orthodoxie van het standpunt. Vragen en twijfel onder ogen zien, is nochtans essentieel in een leerproces om een volwassen geloof te (mogen) ontwikkelen.10 Is er weinig ruimte om stellingen af te wegen? Dan zijn er weinig groeikansen om diepgang te halen. Nieuwe leiders zullen oppervlakkiger worden,

-tuur die onzekerheid vermijdt. Onze kerken vertonen die in een mate dat het de vraag rechtvaardigt hoe het zit met de “hervorming van ons denken” (Ef.4:17- 18, Rom12:2) zodat we eerder aan bijbelse waarden dan culturele waarden gehoor geven.

Herkent u uw gemeente?

☐ Als leider geef je mensen het best precieze instructies.☐ Er wordt weinig strategisch nagedacht.☐ De spreker is expert in wat hij zegt.☐ We hebben als gemeente veel geschreven en ongeschreven regels.☐ Er mag weinig getwijfeld worden over onze theologie.☐ Een lange termijn visie is... voor de lange termijn.

Wat doen we eraan?

We maken God gemakkelijk tot Iemand op een afstand naar Wie bijbelteksten verwijzen. Verengt ons ge-loof zich tot bijbelteksten, dan ontstaat een vacuüm: onzeker, bedreigend. Geloofsbeleving verkrampt. God moet zijn rechtmatige plaats krijgen. Hij openbaart zich in de bijbel en in de schepping. Hij zorgt voor ons, zoals Hij ook voor de raven zorgt (Luc. 12:24). Is God in het dagelijks leven die Persoon van vertrouwen, dan leren christenen bezorgdheid en vermijding van het onbekende los te laten. Dat is inderdaad moeilijk. Maar deze houding is de sleutel om verdere knelpunten op te lossen.

verkeerd. In Genesis 1 werkt God zijn visie voor de aarde stap voor stap uit. God voegt scheppend toe aan wat Hij de vorige dag goed vond. Dagelijks veranderde Hij zo het totaalbeeld van de schepping. Ook na de

zal straks nog leiden tot een nieuwe hemel en aarde. Alles verandert dus! Aan de mens gaf God de opdracht de aarde te onderwerpen: dat is verandering (Gen.1:28). Hij draagt op de goede boodschap uit te leven met wat we zeggen, doen en vooral met wie we zijn. Terwijl onze leefomgeving verandert, dienen wij voor onze omgeving relevant te blijven in ons kerk-zijn. Gods Woord en Geest helpen ons te onderzoeken welke me-thoden daarvoor vandaag e"ectief zijn. Verandering houdt onzekerheid in. We moeten wel het lef gebruiken om in te gaan tegen onze Vlaamse culturele hang naar onzekerheidsvermijding. Dat doen we o.a. door de aanwezige creativiteit te mobiliseren.

over de lange- en korte termijnplannen. Proefperiodes om nieuwe dingen uit te proberen zijn daarom heel nuttig. Iedereen weet waar hij aan toe is. Men kan aan de verandering wennen zonder zich te hoeven ergeren of generen. Het risico op verlamming is zo veel meer beheersbaar.

-heidsvermijding, sluiten we afwijkende meningen uit, hoewel ze net zo goed bijbels gefundeerd kunnen zijn. Samen rond de tekst zitten en alle aspecten bespreken, is daarom een zegen. Laat iemand de vragen eens

verketteren. Volwassen geestelijk leven kenmerkt zich namelijk door niet op het eigen gelijk te staan, maar in eenheid en liefde samen te kunnen leven (Joh.17:20-23, 1 Joh.3:14).

Herkent u uzelf?☐ Een betrouwbare God staat boven onze regels.☐ Die regels zijn soms zelf verzonnen.

☐ Liefde en eenheid laten serieuze discussies over moeilijke onderwerpen toe.☐ Eerlijke antwoorden voor zoekende mensen zijn moeilijk, maar komen er.☐ De leider is een facilitator, geen expert

Onderwerpen als de Drie-eenheid vragen om een geloofshouding. Mensen hebben echter ruimte nodig om te mogen twijfelen. Is bvb. wie twijfelt aan de schepping in zes dagen afvallig? Goede vragen hebben de ruimte en de omkadering nodig die iemand ondersteunen om via twijfel te kunnen groeien in geloof. Laten we bovendien integer zijn: de bijbel laat sommige vragen onbeantwoord. Krijgen antwoorden direct uit de schepping of de wetenschap geen tegenspraak uit de bijbel, dan is het mogelijk dat God ook op die wijze openbaart.11

BesluitVlaamse christenen willen vanuit hun cultuur nadrukkelijk onzekerheid vermijden. Geloven in de God van de bijbel gee" zekerheid... dat het beter is alles over te geven aan Hem:


Herman Heyman, september 2007 uit “Evan-Assistance” (Nieuwsbrief van ABC Ministries vzw)

1 Geert Hofstede en Gert Jan Hofstede, Allemaal andersdenkenden: Omgaan met cultuurverschillen, geheel vernieuwde editie (Amster-

2 Hofstede & Hofstede, 170. 3 Hofstede & Hofstede, 179. 4 Parlementair onderzoek met het oog op de beleidsvorming ter

bestrijding van de onwettige praktijken van de sekten..., http://www. dekamer.be/FLWB/pdf/49/0313/49K0313008. pdf, 245, 272.

5 Hofstede & Hofstede, 172. 6 Hofstede & Hofstede, 176. 7 Hofstede & Hofstede, 180.

8 Hofstede & Hofstede, 188. 9 Evan-Assistance, december 2004.

-gave (Toronto, Morehouse, 1999), 93, 94.

-troduction to Biblical Interpretation, herziene uitgave (Nashville:

openstaan. Een interessant boek rond cultuurverschillen tussen Ned--

turele waarden en communicatie in internationaal perspectief. Bus-


Twijfel, geloof en onzekerheidsvermij-ding in het Vlaams evangeliewerk In de serie “hedendaags kerk-zijn in Vlaanderen” toonden we in maart en juni aan hoe machtafstand ook in het evangeliewerk tot uiting komt. In september lichtten we het zeel over de Vlaamse voorkeur om onzeker-heid te vermijden. Maar hoe ziet een Vlaamse gemeente er uit als we de e"ecten van machtafstand en onzeker-heidsvermijding tezamen bekijken?

Kenmerken van geloofsgroei Vraag: “Wat hee! twijfel met geloven te maken?” Antwoord: “alles!” Veel geloofshelden handelden vanuit twijfel. Abram twijfelt aan een nageslacht bij Sarai en verwekt een kind bij Hagar. Mozes toont zijn twijfel uitgebreid bij de brandende braamstruik. Gideon hee# veel opeenvolgen-de tekens nodig. En toch spreekt Hebreeën 11 hen allemaal aan als geloofshelden.

1. Kinderen van 2 tot 6-7 jaar beperken hun geloven tot het imiteren van hun ouders. 2. In een “mythisch - letterlijk geloof ” nemen kinderen van 6-12 jaar zonder eigen afwegingen de verhalen en

geloofsovertuigingen over die in hun groep leven. Zij kunnen nog geen afstand nemen van hun eigen per-soon. Adolescenten en zelfs volwassenen kunnen deze houding ook nog aanhouden.

3. Adolescenten en veel volwassenen zijn in staat andermans geloofspunten samen te voegen met de eigen standpunten. Zij weten ook hoe ze verondersteld worden zich te gedragen binnen de normen van het ge-loofssysteem van een groep. Zij ontwikkelen een “synthetisch – conventioneel geloof ”:

4. Een deel van de volwassenen geloo# “individuatief ”: zij kiezen zelf en bewust hun geloofssysteem. Ze zijn ook “re$ectief ” door de kern van de verhalen tot principes te vertalen.

5. Volwassenen kunnen rond het midden van hun leven het zelfgekozen systeem van fase 4 loslaten om te erkennen dat het leven complexer is dan hun eigen voorstellingen. Zij bouwen een “conjunctief geloof ” op.

6. Een enkeling tenslotte gaat zichzelf sterk relativeren en zich voor anderen opo"eren: een “universaliserend geloof ”.

James Fowler hee# zich als psycholoog over dit onderwerp gebogen. Hij ontdekte dat in een mensenleven zes geloofsfasen kunnen gevonden worden en dat twijfel daarin een logische plaats hee#1:

Deze zes fasen bouwen op elkaar verder, maar dat betekent niet dat een hogere fase beter zou zijn2. Fowler ontdekte ook dat de meeste men-sen in de fasen drie of vier blijven en dat hun geloof uiteindelijk niet verder groeit. In de derde fase gedraagt de gelovige zich conform aan wat een groep voorop stelt3. Het belangrijk-ste kenmerk is dat een andere autoriteit (van kerk of kerkleiders) het geloof bekrachtigt in de plaats van de persoon zelf4. De kerk wordt bovendien als één grote familie gezien, die vei-ligheid en gemeenschap biedt. Daarom worden con$icten en tegenstellingen als sterk bedrei-gend ervaren5.

“Het geloof nu......is de zekerheid van de dingen die men hoopt en het bewijs van de dingen die men niet ziet. [...] En in dat geloof geloven we dat God de wereld hee# geschapen [...], bouwde Noach de ark [...] en ging Mozes met het volk Israël door de Rode Zee.”

Heb. 11:1,3,7,27

Soms doen gebeurtenissen mensen naar fase vier overgroeien. Bij voorbeeld omdat autoriteiten elkaar tegen-spreken. Of men verlaat het ouderlijk huis6. Zulke overgangen veroorzaken twijfel aan wat altijd werd voorge-houden. Deze twijfel laat adolescenten en volwassenen zoeken naar hun eigen vorm van geloven.

Door zelf speci"eke geloofsstandpunten in te nemen, wordt geloven een zaak van de gelovige zelf in plaats dat het uit een groep wordt overgenomen. Dit is de vierde fase. Deze gelovigen gaan echter vaak zo sterk in de eigen schoenen staan, dat er geen ruimte voor andere standpunten behalve die van henzelf overblij#7.

Geloofsgroei in VlaanderenIn Vlaanderen neigen mensen tot het vermijden van onzekerheid (zie de artikel september 2007).

Onzekerheidsvermijding maakt dat gelovigen in fase drie de autoriteit van leiders of de groep minder in vraag stellen, waardoor zij niet tot een ‘eigen’ geloof komen. Vele christenen van de eerste generatie kunnen zich in fase vier herkennen – met een radicale en zeer rigide houding zetten ze zich af tegen onzekerheid. Maar als nevene$ect worden wie aan die standpunten twijfelt gemakkelijk de kop ingedrukt. Als dominant en sturend leiderschap die houding bovendien versterken, dan wordt het echt wel moeilijk om samen verder te gaan voor wie zoekt naar fase vier door te groeien8.

Welke gevolgen worden zichtbaar uit de combinatie machtsafstand/onzekerheidsvermijding-geloofsgroei?

hoofdzakelijk kenmerken van fase drie.

Uitsmijters in maart en juni 2007.) Een triest voorbeeld zijn gemeentesplitsingen. Een verblijdend voorbeeld is de verjongingsbeweging Breeze.

Hoe kan het geloof dan toch groeien?

nog altijd open en liefdevol verlopen9.

10.

Gevolgen van grote machtsafstand:

niet gevolgd.

minder op de inhoud gespeeld.

scheuringen en splitsingen leidt.

Gevolgen van grote onzekerheidsvermijding:

In een gemeenschap van gelovigen hee! dit voor gevolg dat christenen bereid moeten worden om elkaar nog beter te leren kennen.

haar als individu willen leren kennen.

in de praktijk brengen.

-antwoordelijkheid om informatie uit de kleine groep niet door te roddelen. Hoe kunnen die kleine gemeen-schapsgroepen een gemeente vormen? Daarop proberen we in het volgende artikel een antwoord te geven.

Hoe kunnen die kleine gemeenschapsgroepen een gemeente vormen? Daarop proberen we in het volgende artikel een antwoord te geven.


Herman Heyman, december 2007uit “Evan-Assistance” (Nieuwsbrief van ABC Ministries vzw)

and the quest for meaning. San Francisco: Harper & Row, 1981. De

gelijkenis: Geloofsopvoeding in godsdienstpsychologisch perspec-tief ” (Dissertatie,

2. Katholieke Universiteit Nijmegen, 2001), 87-94.

Story and Vision (San Francisco: Harper & Row, 1980; herdruk, idem: Jossey-Bass, 1999), 69.

4. Vergouwen, 89. 5. Groome, 71.

7. Vergouwen, 90. 8. Vergouwen, 91. 9. Downs, 79. 10. zZie Vergouwen, 345.


Machtafstand en onzekerheidsverijdingOp naar een gezond Vlaams kerkmodelIn maart, juni en september 2007 beschreven we uitgebreid hoe het Vlaamse evangeliewerk een grote machtsaf-stand kent en hoe onzekerheid bij voorkeur vermeden wordt1. Een van de conclusies was dat machtsafstand op zich theologisch nog wel kan verdedigd worden. Voor onzekerheidsvermijding geldt dat zeker niet als we dat bui-ten God om willen oplossen.

Binnen de activiteiten van ABC hebben we gaandeweg met enkele mensen nagedacht welk gemeentemodel in een Vlaamse context zou kunnen passen – rekening houdend met machtafstand, onzekerheidsvermijding en geloofs-groei. Daaruit zijn wat ideeën gesprokkeld:

Het idee draait helmaal om groepen die de conclusies van het vorige artikel over geloofsgroei mogelijk maken.

Om de e"ecten van machtafstand te beperken, zijn de lijnen tussen gemeentelid en leiding best zo kort mo-gelijk. Elke leider (L) moet in contact kunnen staan met elke deelnemer (D) in zijn groep. Daarom is die maxi-maal 11 personen groot. Zij komen minstens wekelijks samen rond hun geloof: soms meer als een typische samenkomst; andere keren meer als studie, een zanguur, een gebedstijd of dienstbetoon (bvb. elkaar helpen verhuizen of een gezamenlijk project in de samenleving). Deze activiteiten kunnen behalve in de week ook op zondagmorgen vallen.

De groepen bestaan maximaal uit 11 personen. Zo past de groep nog in een huiskamer en blij# er een beetje ruimte om te groeien. Komen er meer bij, dan kan de groep splitsten in twee lee$arekleinere groepen. 14 mensen is het absolute maximum, omdat het aantal relaties anders het e"ect van onderlinge gemeenschap teniet doen. Een groep stemt het programma af op wat er lee# onder zijn leden. Vanuit de bijbel leren we dat de belangrijkste kern-waarde liefde naar God en naar onze naaste moet zijn (Luc.10:25-28). Maar de relaties met die naaste kunnen ook wel eens vijandig zijn (Luc.10:29- 37). Liefde impliceert dat men elkaar kent en ondanks verstoorde relat-ies elkaar lie%ee#. Op grond van openhartige vriendschappen in Christus in de gemeenschapsgroep kunnen mensen elkaar leren vergeven, bemoedigen, dienen én opbouwen.

Het doel is elkaar op te bouwen tot echte discipelen van Christus. Daarom mag een kleine groep niet enkel op activiteiten gericht zijn. De groep moet ruimte laten voor mensen die elkaar opzoeken om elkaar op alle levensge-bieden te leren kennen. De kleine groep draait om het lie%ebben en dienen, in tegenstelling tot een bijbelstudie-groep. Die draait hoofdzakelijk om bijbelstudie en minder om relaties. Bijbelstudie hee# een plaats om tot liefde op te roepen en te toetsen of doorheen de activiteiten nog blijkt dat we elkaar vanuit Christus lie%ebben.

D = gemeentelidL = leiderC = coördinatorB1 = bezoekerB2 = buitenstaander

Ruimte voor vragen en om twijfels te kunnen uiten is een absoluut vereiste2. In een liefdevolle sfeer komen mensen over hun onzekerheid heen om vragen te durven stellen. Die onzekerheid kan bespreekbaar gemaakt worden zodat gelovige vrienden elkaars geloof leren verdiepen. De rol van de leider is daarin natuurlijk uiter-mate belangrijk.

Groepsleiders3 zien namelijk toe op het welzijn van de groep. Zij waarborgen een open en liefdevolle sfeer van vergeving, verzoening en opbouw. Een leiders is dus vooral gericht op het groepsproces en zorgt als dienaar dat iedereen gevoed wordt vanuit de groep. Daarom zijn leiders volwassen christenen die (1) goed onderwijs kun-nen geven (1Tim.3), (2) vaardig leiding kunnen geven en (3) een e"ectieve groei in karakter- en geloofsbelev-ing koesteren.

Om de kleine groep te beschermen tegen eenzijdigheid ontmoeten leiders elkaar regelmatig. Ze krijgen onder-steuning van een professioneel opgeleide coördinator (C). Op deze ontmoetingen delen groepsleiders informa-tie over de werking en bespreekt men mogelijkheden voor samenwerking tussen de groepen en de groepslei-ders. Groepsleiders hebben als bijkomende taak dat ze via een mentorrelatie al een volgende leider opleiden. Wordt een groep te groot, dan kan een opkomende leider bij de opdeling een van de kleinere groepen opstarten.

Maandelijks of tweemaandelijks een grotere activiteit organiseren stimuleert het onderlinge verband tussen de gemeenschapsgroepen. Dat kan gaan van een samenkomst tot gezamenlijk een maatschappelijk project uit-werken. Op deze manier zien christenen uit de kleine groepen ook anderen met hun geloof bezig.

De coördinator (C) is professioneel opgeleid in vormingswerk en ondersteunt één of meerdere clusters van groepen met onderwijs en pastoraat en coördinatie. Vanuit die functie luistert de coördinator mee in de lei-dersontmoetingen en adviseert waar nodig. Als een gemeenschapsgroep verdieping over een onderwerp nodig hee#, kan de coördinator dat op zich nemen of zorgen dat een leider uit een andere groep daarmee dient. Door de professionaliteit van de coördinator (een combinatie van ervaring, opleiding, vaardigheid en karakter) kan eenzijdigheid in theologie weerlegd worden. De coördinator is vrijgesteld en wordt betaald door de groepen (bvb. via een constructie van een vzw: afvaardigingen van de gemeenschapsgroepen zijn leden; de leiders zijn bestuurders; de coördinator is werknemer).

ConclusieFactoren zoals machtafstand en onzekerheidsvermijding spelen evenzeer in het Vlaamse evangeliewerk als in de Vlaamse cultuur een reële rol. Hun e"ecten kunnen benut worden in een gemeentemodel, dat zich toelegt op het stimuleren van de geloofsbeweging en op de natuurlijke groei van geloofsgemeenschap. Dit is maar een eerste aanzet tot een model van een plaatselijke gemeente. We hebben niet de pretentie het laatste woord daarin te willen (kunnen) hebben.


Herman Heyman, december 2007uit “Evan-Assistance” (Nieuwsbrief van ABC Ministries vzw)

1. Ook de bekende theoloog Allistar McGrath gee# aan dat twijfels geen teken is van geestelijke zwakheid maar het bewijs van groe-ipijnen zijn. Aangehaald op www.christianbook.com gelezen op 20 november 2007. We waren helaas niet in staat om het boek zelf nog in te kunnen zien.

2. Zie www.abcministries.be voor de vorige nieuwsbrieven. 3. In deze tekst gebruiken we mannelijke verwijzingswoorden, maar

we willen geschikte vrouwen zeker niet uitsluiten.


Mannen en vrouwen in het Vlaams evangeliewerkIn de serie “hedendaags kerk-zijn in Vlaanderen” overdachten we in 2007 hoe machtafstand en onzekerheids-vermijding via de Vlaamse cultuur ook in het Vlaams evangeliewerk tot uiting komen. (U kan die eventueel nog ophalen via onze website www.abcministries.be)

Behalve machtafstand en onzekerheidsvermijding spelen in een cultuur nog drie andere begrippen: individua-lisme versus collectiviteit, korte termijn versus lange term denken, masculiene of feminiene oriëntering. Deze keer bespreken we de masculiene/feminiene oriëntering in onze cultuur.

Inzicht in de kenmerken van een cultuur helpt verwachtingspatronen en gedrag beter te begrijpen. Juist in het Vlaams evangeliewerk is dat een belangrijk gegeven want er spelen zeer veel internationale invloeden. Geregeld is er ook een confrontatie met geïmporteerde gemeente- en groeimodellen.

Mannelijke of vrouwelijke cultuur?

Regelmatig spreken mensen plagend over typisch “mannelijke” of “vrouwelijke” waarden. De onderzoeker Geert Hofstede ontdekte dat deze typering in verschillende gradaties in culturen voorkomt. Zijn de"nities luiden:

“Een samenleving is masculien als emotionele sekserollen duidelijk gescheiden zijn: mannen worden geacht assertief en hard te zijn en gericht op materieel succes; vrouwen horen bescheiden en teder te zijn en vooral gericht op de kwa-liteit van het bestaan. Een samenleving is feminien als emotionele sekserollen elkaar overlappen: zowel mannen als vrouwen worden geacht bescheiden en teder te zijn en gericht op de kwaliteit van het bestaan.”1

In meer masculien georiënteerde samenlevingen identi"ceren behalve mannen ook vrouwen zich duidelijker met masculiene waarden, maar zijn de verschillen tussen mannen en vrouwen veel groter dan in feminiene culturen. In feminiene samenlevingen zijn die dan weer veel kleiner.2

Onderstaande "guur toont de graad van masculiniteit voor enkele landen gebieden.3 Vlaanderen wordt door Hofstede en Hofstede als matig feminien gezien. Het gebied is feminiener ten opzichte van bvb. de VS en Wal-lonië, maar het is veel masculiener dan Nederland of Zweden. Vlaanderen bevindt zich in het midden en is dus niet uitgesproken masculien of feminien.

Slowakije 110 Groot-Brittanië 66 Duitsland 66 VS 62 Wallonië 60 Luxemburg 50 Vlaanderen 43 Groot Frankrijk 43 Nederland 14 Zweden 5

Dat leidt tot twee vragen:

1. Hoe e!ectief is Vlaams evangeliewerk als het onder sterke invloed staat vanuit culturen met een uitgesprokener ander

2. Masculien of feminien) karakter? Benadrukt het evangelie zelf masculiniteit? Of femininiteit? Of beide?

Femininiteit is geen feminisme! Laten we eerst vaststellen dat dit artikel gaat over femininiteit, niet over feminisme. Femininiteit legt uit hoe een cultuur “uit-zichzelf ” op vrouwelijke waarden richt. Feminisme daarentegen is een ideologie.

Feminisme neemt ook een andere vorm aan a#ankelijk van een masculiene of feminiene omgeving. In mascu-liene culturen wil het feminisme vrouwen vooral helpen zich als mannen te laten gelden. Kijk bij voorbeeld naar Hillary Clinton en haar mannelijke gespierde taal4 in de sterk masculiene Verenigde Staten.

In feminiene landen richt het feminisme haar pijlen veel meer op de herverdeling van rollen tussen mannen en vrouwen binnens- en buitenshuis.5 Een voorbeeld vindt u bij het Vrouwen Overleg Komitee in Brussel. Dat staat onder andere voor een evenwichtigere verdeling tussen vrouwen én mannen voor wat betre$ werktijd, zorgtijd en vrije tijd.6

Het feminisme stree$ in een masculiene cultuur naar mannelijke waarden. In een feminiene cultuur stree$ het naar vrouwelijke waarden. Dit artikel probeert een Vlaams cultuurkenmerk in kaart te brengen en bespreekt dus de feministische beweging niet. Kan de Vlaamse evangelikale beweging met een matige feminiene cultuur reke-ning houden? Waar trekt een bijbelse theologie een grens?

Invloeden van buitenaf: de masculiene Angelsaksische invloed7

De vraag rond masculiniteit en femininiteit lee$ in de bredere Vlaamse cultuur bijna niet. Het onderscheid in oriëntering op waarden en rollen voor mannen en vrouwen is er redelijk klein. Onder Vlaamse christenen con-centreert het thema zich in de discussie over de ruimte voor vrouwen in christelijk leiderschap.

In de Vlaamse gemeenten bestaan voor mannen en vrouwen afgebakende rollen, zoals bvb. voor prediking, oud-stenschap en zondagsschool. Het verschil met de omgevende cultuur wordt gebaseerd op theologisch-bijbelse argumenten. Dat rechtvaardigt volgens ons twee vragen:

8

cultureel geen echte aansluiting gemaakt wordt met die culturele omgeving?

Laten we even voorbij de theologische stellingen kijken. De oorsprong van de evangelikale beweging hee$ zijn wortels in Engeland en de Verenigde Staten. Denkt u maar aan John Wesley en Jonathan Edwards. Beide landen scoren vrij hoog op de masculiniteitsindex. In deze culturen liggen de rollen van man en vrouw dus sterk uit el-kaar.

Daarvan vinden we een illustratie in Vlaanderen. Er is vrij veel christelijke literatuur over de rolverschillen en de relaties man-vrouw voor handen. Een kleine (niet-representatieve!) steekproef in Het Goede Boek van Leuven leverde onder de boeken over huwelijk en de man/vrouwthematiek het gegeven op dat 20 van de 31 titels oor-spronkelijk door Amerikaanse auteurs, en nog eens 3 andere door Britse auteurs zijn geschreven.9

Voor dit thema ontleent de Vlaamse evangelikale theologie haar bronnen dus bij culturen die meer masculiene rolverschillen tussen vrouw en man hanteren.

Dus staan we voor enkele vragen: moeten we onze matig feminiene Vlaamse cultuur volgen of de masculiene Angelsaksische? En wat is bijbels-theologisch correct? Welke vrijheid of a"akening gee# God via de bijbel om-trent mannelijke en vrouwelijke waarden en rolverschillen? De nood aan een bezinning dringt zich dus aan de Vlaamse evangelikale beweging op.

Bij een toenemend aantal christenvrouwen groeit overigens het verlangen om God te dienen met de gaven die Hij hen gegeven hee#. Een aantal voelt zich in de huidige situatie beknot, getuige de citaten die we uit het werk-veld hebben opgepikt: “Bij leiderstrainingen worden alleen mannen uitgenodigd”; “Ik mag in de gemeente alleen maar mooi zijn en voor de kinderen zorgen.” Deze opmerkingen hoort men nauwelijks in het openbaar. Als dat dan toch gebeurt, worden als verweer enkele bijbelteksten geciteerd, waarbij het risico reëel is dat die uit hun verband worden gerukt. Over dit onderwerp is immers in veel plaatselijke gemeentes geen uitgebalanceerde bij-belse theologie voor handen of er wordt zeer weinig ruimte geboden om verschillende visies naast elkaar te laten bestaan.

Omdat ze al zo vaak weggewuifd zijn, droogt de energie op om weer tegen een oppervlakkig antwoord op te tor-nen. Relationeel ondervinden zowel mannen als vrouwen trouwens dat ze naar aanleiding van zulke gesprekken gemakkelijk scheef worden aangekeken, ook al is hun theologie even sluitend op de bijbel gebaseerd. De christe-lijke liefde wordt wel hard op de proef gesteld om dan nog tot een diepgaand gesprek te kunnen komen.

Invloeden van buitenaf: de feminiene Nederlandse invloedDe verschillen in masculiniteit en femininiteit komen ook tot uiting in de stijl van leiding geven. In veel Vlaamse gemeenten nemen Nederlanders actief deel in de leiding. De Nederlandse cultuur is meer feminien georiënteerd dan de Vlaamse. Dat betekent bvb. dat Nederlanders van nature meer nadruk leggen op samenwerken en op werksfeer. Zij zullen dus minder geneigd zijn uitdrukkelijk te zeggen dat iemand iets goed gedaan hee#. Dat zit gewoon niet in hun cultuur.

Maar de gemeenten draaien niet vanzelf. Ze steunen in Vlaanderen hoofdzakelijk op vrijwilligers die hun hart en ziel aan God gegeven hebben en daarom ook aan de kerk. In de relatief meer masculiene Vlaamse cultuur wil het individu vooral persoonlijk erkend worden en vooruitgang van het werk zien.11

Een bezinning hoe we als gemeenten met onze vrijwilligers omgaan is dus eveneens broodnodig. Het geven van gemeende complimenten is zó eenvoudig, dat vergeten wordt hoe doeltre$end het is. Er zijn tal van andere mo-gelijkheden om appreciatie en ruimte te geven: organiseer een jaarlijkse receptie, geef een klein cadeau. Betrek vrijwilligers in het beslissingsproces. De erkenning van hun vaardigheid en inzet motiveert hen, en bovendien gebruikt u hun ervaring en kennis van het werk om de inhoud van de beslissingen sterker te maken.

Kortom: welk medewerkerbeleid voert u in uw gemeente? God zelf erkent en complimenteert mensen.12 Hij zorgt voor Zijn mensen. Hij bemoedigt en beloont hen. Zouden we dat dan niet meer in de verf mogen zetten?

Het evangelie hee! masculiene én feminiene kantenEerder stelden we al dat onze theologie sterk beïnvloed wordt vanuit de Angelsaksische cultuur. Ze is blijkbaar daarom ook “masculiener” getint dan onze eigen Vlaamse cultuur.

In masculiene christelijke culturen hechten christenen belang aan de expliciete geboden die direct op God gericht zijn: je mag alleen God aanbidden; Zijn naam mag je niet ijdel gebruiken; je houdt je aan de sabbat.13 Feminiene christelijke culturen vinden de relationele geboden veel belangrijker: eer je ouders, steel niet, dood niet, begeer niet, leg geen vals getuigenis af.

Jezus zet beide invalshoeken naast elkaar tijdens het gesprek over het grootste gebod:

“U zult de Heer uw God lie!ebben met heel uw hart en met heel uw ziel en met heel uw verstand. Dat is het grootste en eerste gebod. Het tweede is daaraan gelijk: U zult uw naaste lie!ebben als uzelf. Aan deze twee geboden hangen heel de Wet en de Profeten” (Mattheüs 22:37-40)

Jezus gee" hier een blik op masculiene én feminiene aspecten in zijn bediening. Hij is Koning en Heerser en schuwde op aarde de confrontatie niet (Matt. 21:12, 13; Matt 23). Dat zijn masculiene waarden. Tegelijk is Hij ook zorgzaam. Hij geneest, zorgt voor eten, wast voeten, enz. (Joh. 13, 21), wat bij uitstek feminiene waarden zijn.

Omwille van onze masculien gerichte theologie benadrukken we in Vlaanderen gemakkelijk het eerste gebod. We zien het tweede regelmatig over het hoofd, ondanks een omgeving die toegankelijker is voor zo’n benade-ring. Voor de ander tot God bidden is heel geestelijk (masculien). Maar het is net zo geestelijk om de handen uit de mouwen te steken, zodat onze naaste daar ook bemoediging uit kan halen (feminien). We moeten ons er dus van verzekeren of de balans zoals Jezus die toont, nog wel klopt.

Dan dringt zich nog één vraag op: moeten we tegen de waarden van de cultuur om ons heen in roeien? Of moeten we antwoorden zoeken hoe we haar juist meer plaats kunnen geven? Aan welke benadering zou God kracht en bevestiging verlenen? Wat kan en mag (niet) binnen een bijbels-theologisch cultuurmandaat?

En hoe nu verder?Binnen ABC denken we dat de tijd dringt om na te denken of de huidige bijbels-theologische a#akening in onze Vlaamse cultuur evenwichtig en verdedigbaar is. Kunnen we verloren Vlamingen op dit ogenblik voldoende helpen om hen het Koninkrijk van God te laten ontdekken in heel zijn kleurrijke breedte? Kunnen we een on-veranderlijk evangelie met meer herkenning, diepte en beleving bekend maken voor de doorsnee Vlaming? Hoe gebruiken we dan de aanwezige masculiene en feminiene waarden in onze cultuur wijs en goed?


Herman Heyman, maart 2008uit “Evan-Assistance” (Nieuwsbrief van ABC Ministries vzw)

1. Geert Hofstede en Gert Jan Hofstede, Allemaal andersdenkenden: Omgaan met cultuurverschillen, geheel vernieuwde editie (Am-sterdam, Antwerpen: Uitgeverij Contact, 2005), 128.

2. Hofstede & Hofstede, 133. 3. Voor een grotere lijst, zie Hofstede & Hofstede, 129. 4. Nichola D. Gutgold, “Hillary Clinton’s Masculine Communication

Style Just Might Win the Prize”, Truthout Issues, 13 november 2007; op http://www.truthout.org/issues_06/111407WA.shtml; in-ternet, gezien op 28 februari 2008.

5. Geert Hofstede, Culture’s Consequences: Comparing Values, Be-haviors, Institutions, and Organizations Across Nations, 2e editie (Londen: Sage, 2001), 310.

6. “Waar staat het VOK voor?”, op http://www.gelijkekansen.be/Nomi-natims/Nomin-VOK.htm; internet, gezien op 15 februari 2008. Zie ook de doelstellingen van de Nederlandstalige Vrouwenraad op http://www.gelijkekansen.be; internet, gezien op 28 februari 2008.

7. Dit is slechts een opiniërend artikel, we kunnen dit onderwerp niet helemaal uitdiepen.

8. Voor een kort overzicht van de historische en de twee belangrijkste standpunten op dit moment, zie het korte artikel van Kevin Giles op onze website onder info/nieuwsbrieven. Hier vind u ook een aantal verschillende boeken over dit onderwerp uit verschillende culturele achtergronden.

9. De steekproef is genomen op 12 februari in Het Goede Boek in Leuven. Hier zijn de werken van Focus of the Family niet bi-jgeteld. Dit had de verhouding nog Amerikaanser gemaakt. Van de overige acht boeken waren er zes expliciet uit Nederland, één uit Vlaanderen van een Nederlander en één van iemand die niet direct nationaal te duiden viel.

10. 1 Korinthe 14:34 en 1 Timotheüs 2:11-15. 11. Hofstede, Culture’s Consequences, 315. 12. o.a Mattheüs 25:21. 13. Hofstede & Hofstede, 160.


Hedendaags kerk zijn in Vlaanderen

Documents

Transcript of Hedendaags kerk zijn in Vlaanderen