De positie van de academische bibliotheek in hedendaags onderwijs & onderzoek

DE POSITIE VAN DE ACADEMISCHE BIBLIOTHEEK IN HEDENDAAGS ONDERWIJS & ONDERZOEK

Saskia ScheltjensUniversiteit Gent, Faculteit Letteren & Wijsbegeerte

VVBAD PraktijkmiddagWerken aan meerwaarde in een veranderende omgeving

18.02.2011

1. Theorie en context

1. Case-study

INHOUD

18/02/2011 2VVBAD Praktijknamiddag

• Collectiebeherende instellingen binnen een grotere organisatie die onderwijs verstrekt en onderzoek pleegt

• Missie ligt in het verlengde van deze van de overkoepelende organisatie

• Gevoelig voor impact wijzigingen binnen actuele onderwijs- en onderzoekspraktijken

Academische bibliotheken ?

3VVBAD Praktijknamiddag18/02/2011

Everything sort of looks the same, but everything has changed.Michelle Rabinowitz, MTV producer


DIGITALISERING

MONDIALISERING

BUDGET-CUTS

The Usual Suspects


Amerikaans strategisch onderzoeksbureaudie het onderwijs en onderzoeksinds 2000 in kaart brengtvia 3-jaarlijkse landelijke surveys.

Rapport 2009

• Gewijzigd academisch informatiegebruik heeft dramatische impact op rol en taak van de academische bibliotheek

• De functies van buyer / gateway / archive van de bibliotheek verschuiven bij de humane wetenschappen het meest geleidelijk

Faculty Surveys / S+R ITHAKA


vb. Gebouwen zijn niet langer startpunt wet. onderzoek


Facu

lty S

urv

ey 2

00

9/ S

+R

IT

HA

KA

vb. Evaluatie belang taken academische bibliotheek


Facu

lty S

urv

ey 2

00

9/ S

+R

IT

HA

KA

Jaarlijks rapport door Amerikaanseexperts die kritieke veranderingen voor onderwijs en onderzoek in kaartbrengen, met sterke focus op technologie.

Rapport 2010

• Trends• Uitdagingen• Technologische ontwikkelingen

Horizon Reports – New Media Consortium + EDUCAUSE


TRENDS

Abundance of resources made easily accessible via the web is challenging the roles of educators and researchers

People expect to be able to work, learn and study whenever and wherever they want to

Technologies are increasingly cloud-based

Work by students is increasingly collaborative by nature and intrinsically interdisciplinary

Horizon Report 2010


UITDAGINGEN

Role of the academy is changing and so are the teaching and learning practices

New scholarly forms of authoring, publishing and researching continue to emerge but appropriate metrics for evaluating them lag behind

Digital media literacy is key in every discipline and profession

Institutions focus more narrowly on key goals as result of shrinking budgets in the present economic climate

Horizon Report 2010


TECHNOLOGISCHE ONTWIKKELINGEN

Mobile computing

Open content

E-books

Augmented reality (‘internet of things’)

Gesture –based computing

Visual data analysis

Horizon Report 2010


18/02/2011 VVBAD Praktijknamiddag 13

htt

p:/

/co

mm

on

s.w

ikim

edia

.org

/wik

i/Fi

le:M

ath

emat

ical

_Bri

dge

_Cam

bri

dge

.jp

Each pattern is dependend on others to create a whole

Christopher Alexander


A pattern language is a structured method of describing good designpractices within a field of expertise.

It is characterized by:1. Noticing and naming the common problems in a field of interest,2. Describing the key characteristics of effective solutions for meetingsome stated goal,3. Helping the designer move from problem to problem in a logical way, 4. Allowing for many different paths through the design process.

Problem => Context => Solution

Pattern language


Reorganisatie UGent Bibliotheken

Reorganisatie Faculteit Letteren en Wijsbegeerte

Case Study


• Los-vast netwerk van centrale Universiteitsbibliotheek (‘boekentoren’), faculteitsbibliotheken, vakgroepbibliotheken, seminariebibliotheken, handbibliotheken in het Gentse

• Boekentoren / centrale Universiteitsbibliohteekontwerp Hendry Van de Velde uit 1934. Opgeleverd in 1942 geplande renovatie toren + nieuw ondergronds depot tussen 2012-2016erg rijke erfgoedcollectiecirca 4 miljoen bandencirca 35 medewerkers

UGent Bibliotheken


2004 Globale doorlichting + implementatieplan (rapport Bjørnshauge)

gecöordineerd gedistribueerd model

taakverdeling UB en faculteitsbibliotheken

gefaseerd stappenplan per faculteit

Reorganisatie bibliotheken UGent 2004 -


2010 Doorlichting IBL-diensten

2011 - Doorlichting Digitale Bibliotheek

Reorganisatie bibliotheken UGent 2004 -


2006 Masterplan Faculteit Letteren en Wijsbegeerte:- opsplitsing in functionele entiteiten (vakgroepen, centrale diensten,bibliotheken)- centralisering vakgroepen in Blandijnberg 2 - centralisering bibliotheken in nieuwe faculteitsbibliotheek Rozier 44

2007-2016Onroerend beleidsplan (DGFB)- begroting project ‘1133’ (renovatie en inrichting Rozier 44)

2010Actualisering Masterplan FLW- atrium- tijdelijke depots



Probleem : Versnippering

• 48 bibliotheken• 222 locaties• 48 verschillende plaatsingssystemen• circa 660.000 banden• slechts 52% in Aleph• geen geautomatiseerde uitleen• geen gebruikerscijfers• overal verschillende reglementen en openingsuren• chronische onderbezetting• geen geschoold bibliotheekpersoneel

=> dramatische visitatierapporten 1996 - 2009



Oplossing binnen Masterplan FLW

Gefaseerd centraliseren en professionaliseren van• collecties• personeel• financiering• dienstverlening

Na intensieve onderhandelingen met vakgroepen en centrale diensten

Methodiek

• voorbereiding (registratie, deselectie, overleg) en consensus opbouwen• (tijdelijke verhuis volledige collectie als vakgroepbibliotheek )• definitieve verhuis deel collectie, budget en personeel naar nieuwe site




blauw = bibliotheken / rood = vakgroepen / bruin = auditoria,neutrale seminarieruimtes of centrale diensten

Overzicht Masterplan FLW – stand van zaken 2010


blauw = bibliotheken / rood = vakgroepen / bruin = auditoria,neutrale seminarieruimtes of centrale diensten

Overzicht einde Masterplan FLW 2014

Indeling Faculteitsbibliotheek LW


Atrium


Timing


Van 19de eeuws klassiek bibliotheekmodel

Uitdaging


Ledeganck Bibliotheek Botanisch Instituut, 1883


Naar 20e eeuws gescleroseerd bibliotheekmodel

Blandijn Bibliotheek Middeleeuwse Geschiedenis, 2009

Naar 21e eeuws genetwerktontwikkelplatform


InQbate University of Sussex2010

• Grote OPEN (digitale) collecties

• Gedrukte collecties naar GESLOTEN depots

• Verruimde gebruikersgroepen

• Betere inbedding in onderzoek en onderwijs binnen faculteit

• Verdichting van het UGent bibliotheek netwerk:

o Genetwerkte services en collectieso Gedeelde infrastructuuro Herstructureren workflows

Hoe?


When we shift our attention from “save libraries” to “save scholarship”, the imperative changes from “preserve the current institutions” to “do whatever works”

parafrase naar Clay Shirky



Vragen?

ACRL Research Planning and Review Committee. “2010 Top ten trends in academic libraries : a review of current literature”. C&RL News, June 2010 : 286-292

Denton, William, en Stacy Allison-Cassin. “One Big Library”. Presentatie op de Ontario Library Association Super Conference. 2009 http://hdl.handle.net/10315/2501 [18.02.2011]

Ithaka S+R. “Faculty Survey 2009 : Key Strategic Insights for Libraries, Publishers and Societies”. April 2010

Shaw, Jonathan. “Gutenberg 2.0. Harvard’s Libraries deal with disruptive change”. Harvard Magazine, May-June 2010 : p. 36-41; 82-83

The Horizon Report. 2009, 2010 and 2011 edition

Van Peteghem, Sylvia. “Architecture of libraries, of het verhaal van het UGent-bibliotheeknetwerk”. Bibliotheek- en Archiefgids, 81 (2005)1 : 23-27

Bronnen


http://hdl.handle.net/10315/2501

Contact...

Saskia ScheltjensUniversiteit Gent Faculteit Letteren & WijsbegeerteB - 9000 Gent

T + 32 (0)9 264 39 85saskiascheltjens (skype id)@saschel (twitter id)

http://www.flw.ugent.be/bibliotheek

38

mailto:[email protected]

http://www.flwi.ugent.be/bibliotheek

http://www.flwi.ugent.be/bibliotheek

De positie van de academische bibliotheek in hedendaags onderwijs & onderzoek

Business

Transcript of De positie van de academische bibliotheek in hedendaags onderwijs & onderzoek