Beoordeling effecten additionele N-depositie in Natura 2000

Gerard Smit, Rob Lensink (Bureau Waardenburg)Jeroen van Rooij

Natura 2000

• Onderdeel Europees Netwerk

N2000 gebieden komen verspreid in Nederland voor.

Natura 2000

•Instandhoudingsdoelen voor

- Habitattypen

- Soorten van bijlage 2

- Vogelsoorten

Foto heide

Voor habitats als deze heide zijn doelen geformuleerd om de instandhouding in de toekomst te waarborgen.

Natura 2000

Kwaliteit habitattypen• abiotische omstandigheden (grondwater)• beheer (kappen, plaggen, maaien, branden)• externe factoren als N-depositie

hydrologie

Ndep

beheerbodem

Veel habitats zijn afhankelijk van zorgvuldig beheer om instandhouding in de toekomst te waarborgen.

N-depositie

• Achtergronddepositie (1.000 – 3.000 mol N/ha/jr)

De achtergrond depositie in ons land is (te) hoog. Gemiddeld valt het equivalent van een zak kunstmest jaarlijks op een ha. Vooral in het midden en zuiden.

N-depositie

• Kritische depositiewaarde (517 - >2.400 mol N/ha/jr)

De achtergrond depositie in ons land is (te) hoog. Natuur op hogere zandgronden is gevoeliger dan natuur in de lagere delen van ons land.

BronnenGemiddelde opbouw stikstofdepositie in Nederland

BronnenGemiddelde opbouw stikstofdepositie in Nederland

BronnenVoorbeelden van projecteffecten op Natura 2000Bestorting Vooroeververdeding en Oosterscheldekering lokaal 1,5-2 mol/ha/jaar

Diesel aangedreven puinbreker 0,051 mol/ha/jaar op circa 8 km

Tapijtfabriek 8-10 mol/ha/jaar op 500 meter

Aanpassing randweg (+3.000 mvt/etmaal) 2-3 mol/ha/jaar op ca. 5 km

Zandwinning 5-10 mol op 750 meter

Bronnen

• Additionele depositie (0 – 10 mol N/ha/jr)

1 mol = 14 gram(3 zakjes suiker)

Het effect van projecten die in de praktijk beoordeeld worden ligt vaak in de orde van grootte van enkele molen.

De perceptie

• Achtergrond ca 2000 mol/ha/jr

• Effect enkele mol: 1 mol is 14 gram

• Hoe 14 gram terug te zoeken op een ha?

Jaarlijks valt er een zak kunstmest gratis uit de lucht op 1 ha. Wat is de toegevoegde waarde van een hoeveelheid van enkele zakje suiker?

Effecten beoordelen

• Relevante factoren kwaliteit habitat

• Omvang additie stikstof

• Verschil tussen achtergrond en kritische depositie habitat

• Juridische werkelijkheid

• Ecologische werkelijkheid

Van belang zijn: ruimtelijke spreiding Ndep, KDW habitats, sleutelfactoren kwaliteit uit de N2000 beheerplannen.

A2 Leenderheide - Valkenswaart

• In de berm heidevegetaties van goede kwaliteit (kdw 1.071 mol)

• Maatregelen beheerplan gericht op verbetering door beheer en waterhuishouding.

• Ondanks de forse overschrijding KDW goede kwaliteit habitat op korte afstand van de rijksweg.

• Goede kwaliteit habitat door recent uitgevoerd herstelbeheer.

• Plaatselijke verschillen in Ndep, aanzienlijk hoger dan de bijdrage project.

• Projectbijdrage zeer klein (0,1% - 0,3 % van KDW) ten opzichte van lokale variatie.

• Autonome ontwikkeling Ndep is gunstig.

• Effecten op maatregelen voor kwaliteits verbetering zijn uit te sluiten.

• Effecten op instandhoudingsdoelen behoud oppervlakte en verbetering kwaliteit uit te sluiten.

Hier is de kwaliteit van heide gekarteerd binnen 500 m van de rijksweg.

Kleinschalige woningbouw Breda

• Personenauto in 2015: 0,0327 gram NH3 en 0,30 gram NOx per km

Particuliere verbrandingsemissies (o.a. verwarming)

• Gemiddeld per huishouden: 1,72 kg NOx per jaar (CBS)

Overige emissies• Respiratie en transpiratie mens en gezelschapsdieren,

schoonmaakmiddelen (www.emissieregistratie.nl)

Woningbouw - bronnen

Transport

Kleinschalige woningbouw Breda

grenzend aan N2000-gebied

28 woningen

220 autoverplaatsingen/weekdag

0,05 mol/ha/jaar op 500 meter

Het gevoelige habitat ligt buiten 500 m, de uitbreiding ligt buiten 500 m, sleutelfactoren kwaliteit hydrologie en beheer. Kortom geen effecten agv woningbouw.

Conclusie

• De ecologische werkelijkheid is een ander dan de juridische

• De enkele mol is ecologisch niet relevant

• Sleutelfactoren in kwaliteit habitat bepalen ernst eventueel effect

• Via beheer en inrichting zijn veel effecten te mitigeren

• Belang generiek beleid dat leidt tot reductie emissie is groot.

Grootschalig overlast zal grootschalig bestreden moeten worden. Of er nu een supporter meer of minder in het stadion zit is voor de overlast niet van belang. Ook als is het effect op het geluidsniveau met modellen te berekenen.