Awareness Bewust van de risico’s tav veiligheid op …...Awareness Bewustzijnvan veiligheidop...

Awareness

Bewust van de risico’s tav veiligheid

op een laboratorium.

Willem Reijnders,

Arbo-adviseur VU-AMD

Awareness

Wikepedia:

In de biologische psychologie betekent “awareness” bij mensen of

dieren een waarneming en een cognitieve reactie op een

omstandigheid of een gebeurtenis.

“Awareness” betekent niet noodzakelijkerwijs begrip, maar slechts een

vermogen je ergens van bewust te zijn, iets te voelen of waar te

nemen.

Awareness

Awareness

Bewustzijn van veiligheid op laboratoria:

-Voor jezelf, je gezondheid

-Voor het milieu

-Voor de maatschappij, Dual Use van middelen

(misbruik van kennis en materialen)

Awareness



Werken op een lab is gevaarlijker

dan werken in een kantoor.In 1973 was de gemiddelde levensverwachting van

laboratoriumpersoneel 7 jaar lager dan die van “gewone”

medewerkers.

In 2009 is deze levensverwachting voor beide groepen

gelijk.

Awareness



Algemene Maatregelen:

- zorg voor goede opleiding

- geef goede voorlichting

- pas genomen maatregelen op laboratoria toe

- handhaaf gemaakte afspraken

- geef medewerkers verantwoordelijkheden

Awareness



-Werk nooit alleen op een laboratorium bij gevaarlijke

werkzaamheden.

-Niet eten, drinken en roken. Bewaar geen dranken en etenswaren op

een laboratorium.

-Niet met de mond pipetteren.

-Was je handen voor en na het werk en nadat je hebt opgeruimd wat je

gemorst hebt.

-Draag beschermende kleding zoals een labjas, een veiligheidsbril en

draag geen sieraden.

-Voorzie flessen van een duidelijk opschrift.

Awareness



-Laat geen hittebronnen zonder toezicht aan staan, bunsenbranders,

warmhoudplaten, thermoblokken.

-Bewaar geen apparatuur en reagentia op je labtafel en hou je labtafel

schoon en opgeruimd.

-Zet geen reactieve chemicalien (in flessen, erlenmeyers, wasflessen)

op de rand van je labtafel.

-Gebruik een zuurkast wanneer je met vluchtige stoffen werkt.

-Werk nooit met je hoofd in de zuurkast.

-Gebruik de zuurkast niet voor opslag.

Awareness



-Gebruik Material Safety Data Sheets (MSDS) en Chemiekaarten

voordat je met een nieuw experiment begint.

-Lees nieuwe procedures eerst goed door om gevaarlijke onderdelen

op te sporen.

-Analyseer eerder gebeurde ongevallen om herhaling te voorkomen.

-Bescherm niet alleen jezelf maar ook je buurman op het lab.

-Meng geen chemicalien in de gootsteen.

-Informeer altijd andere labgenoten wanneer je van plan bent

gevaarlijke werkzaamheden uit te voeren. Zorg er voor dat iedereen

weet hoe te handelen wanneer er iets mis gaat.

Awareness



-Hou een logboek bij om eventueel achteraf te kunnen reconstrueren

wat er mis ging bij een ongeval.

-Voer huisregels in tav veiligheid. Wanneer er onverhoopt toch iets mis

gaat, leg dan de nadruk op verbetering en niet op schuld.

-Leidinggevenden zijn verantwoordelijk voor veiligheid, maar informeer

ook leidinggevenden over geschikte procedures voor noodgevallen..

-Weet hoe je moet handelen wanneer er iets mis gaat. Waar bevinden

zich de afsluiters van gassen en water. Welke apparatuur moet

uitgezet worden, hoe is de vluchtroute, waar is de opvangplaats. Weet

wie er aanwezig was.

Awareness



-Kijk ontruimingsplannen nog eens na en organiseer

brandblusoefeningen.

-Loop vluchtroutes na.

-Zorg voor EHBO-ers op je afdeling.

Awareness



-Gooi geen gebroken glas in gewone prullenbakken,

schoonmaakpersoneel kan zich verwonden.

-Hou vluchtroutes vrij van obstakels. Laboratoria moeten altijd via 2

verschillende routes verlaten kunnen worden.

-Hou deuren van een compartimentscheiding dicht. Bij een brand kan

rook zich dan niet snel verspreiden en ook zal er geen extra toevoer

van lucht plaatsvinden.

-Doe veiligheidskasten dicht wanneer deze niet worden gebruikt.

-Sluit veiligheidskasten af.

-Gebruik het lab niet als opslagplaats.

Awareness



-Laat elektrische apparatuur keuren en verwijder apparatuur met

ondeugdelijke stekkers en snoeren.

-Leg de werking van de oogdouche uit. Laat deze regelmatig op een

goede werking testen.

-Inspecteer regelmatig de staat van de blusdekens.

-Staat het lokaal alarmnummer op alle telefoons vermeld?

-Wordt blusapparatuur regelmatig gecontroleerd en hangen ze bij de

uitgangen van het lab?

Awareness



-Worden zuukasten regelmatig gecontroleerd op hun werking.

Functioneert de afzuiging/airco in het laboratorium?

-Staan gasflessen op de juiste wijze geborgd? Is bekend welke gassen

gebruikt worden en hoe de gasflessen snel afgesloten kunnen worden

in geval van een calamiteit?

-Zijn alle koelkasten explosievrij uitgevoerd?

-Is er absorbsiemateriaal aanwezig voor het opruimen van gemorste

vloeibare chemicalien?

Awareness

Gevaarlijke stoffen:

Waar werken we mee?

Waar werken we er mee?

Wie werkt er mee?

Wat wordt er mee gedaan?

Hoe werken we er mee?

Awareness

Awareness

Gevaarlijke stoffen: Waar werken we mee?

CBRN:

Chemicaliën

Biologische Agentia

Radiologische stoffen

Nucleaire stoffen

Awareness


CBRN:

De overheid is een project gestart onder ziekenhuizen

en universiteiten. Deze instanties zijn verzocht een plan

in te dienen waarin maatregelen worden genoemd om

gebruik van CBRN-stoffen voor terroristische acticiteiten

tegen te gaan..

Awareness


CBRN: legitimatie voor dit beleid:

•Toegenomen invloed van terroristische groepen (zoals Al Qa’ida) op de dreiging in Europa

•Aanhoudingen aanslagplegers in Spanje in januari 2008

•Dreiging uit het buitenland professioneler van aard dan home-grown dreiging

•Nederland afgelopen tijd negatief in beeld

•Film Wilders

Awareness

Awareness


Oud: Chemicaliën: R&S zinnen

Of chemicalieen gevaarlijk zijn, brandbaar dan wel giftig, bijtend dan wel

kankerverwekkend, kun je zien aan pictogrammen op de pot en aan de R&S-

zinnen. Risc en Safety. Informatie over de R&S-zinnen is op de labs aanwezig.

Nieuw: Globaly Harmonised System, GHS

GHS, voluit Globally Harmonised System of Classification and Labelling of

Chemicals is de nieuwe wijze van indeling, kenmerking en etikettering van

chemische stoffen en preparaten. Het systeem is ontwikkeld binnen de

Verenigde Naties en is gebaseerd op bestaande systemen uit verschillende

delen van de wereld.

Awareness


Explosiegevaar Houder onder druk Brandgevaarlijk Brandbevorderend Giftig

Lange termijn

gezondheidsscha

delijk

Schadelijk,

minder giftig

MilieugevaarlijkBijtend

Awareness

Awareness


De invoering van GHS in de EU zal gefaseerd gebeuren:

•voor zuivere stoffen wordt het huidige systeem behouden tot 1 december 2010;

voor mengsels en preparaten wordt het behouden tot 1 juni 2015. Het GHS-etiket

mag wel eerder op vrijwillige basis worden gebruikt;

•tussen 1 december 2010 en 1 juni 2015 worden stoffen ingedeeld volgens beide

systemen, maar is het GHS-etiket verplicht;

•vanaf 1 juni 2015 vervalt het huidige systeem van indeling en etikettering en is

enkel het GHS geldig.

Awareness

Gevaarlijke stoffen: Wie werken er mee?

-Laboranten en analisten, technici

-Studenten, aio’s

-Verpleegkundigen en artsen

-Patienten

-Medewerkers logistiek, transport

-Medewerkers fabrikanten

Awareness

Gevaarlijke stoffen: Wie werken er mee?

In alle gevallen is opleiding en voorlichting belangrijk:

-Laboranten en analisten, technici Algemene labvaardigheden, VM

regels, Chemiekaarten

-Studenten, aio’s VMT-regels, brandblusinstructies

-Verpleegkundigen en artsen Kennis van medicijnen

-Patienten Bijsluiters, bijwerkingen

-Medewerkers logistiek, transport Kennis gevarenpictogrammen

-Medewerkers fabrikanten BHV

Awareness

Gevaarlijke stoffen: Wat wordt er mee gedaan?

Chemicaliën: allerlei reacties, explosiegevaar, brandgevaar,

bijtend, giftigheid, oxiderend, milieuschadelijkheid

Biologische agentia cloneringen, milieugevaar, toxinevorming, GGO’s: ML-

I/II/III; risicoklasse 1, 2, 3 en 4, pathogeniteit

Radiologische stoffen Bronnen in CT-apparatuur, PET-scans,

echografie, MRI (magnetisme)

Nucleaire stoffen Uranium in laboratoria als ijkstof voor straling van

gesteenten (VU), Nucleaire geneeskunde, Nucleaire

energie

Awareness

Gevaarlijke stoffen: Hoe werken we er mee?

-Zijn gevaarlijke stoffen veilig opgeborgen?

-Is er een sleutelbeleid? Wie heeft toegang tot

de chemicalien?

-Zijn persoonlijke beschermingsmiddelen aanwezig?

-Is gehoorbescherming aanwezig?

-Veiligheidsbril aanwezig?

Awareness

Gevaarlijke stoffen: Hoe werken we er mee?

-Zijn non-latex handschoenen aanwezig?

-Zijn beschermende handschoenen aanwezig

wanneer met cryogenen wordt gewerkt?

-Staan gasflessen veilig opgeborgen?

-Is apparatuur electrisch goedgekeurd?

-Zijn oogdouches aanwezig?

Awareness


-Voor het milieu

Voer gebruikte chemicalien veilig af, gooi niets in de gootsteen:

Awareness


-Voor het milieu

Onderzoek of voor milieuschadelijke chemicaliën alternatieven

bestaan.

Awareness


-Voor het milieu

Gooi afval in speciaal daarvoor bedoelde containers.

Cytostatica

Sharpsafe Glas SZA-vaten Cytostatica Batterijen

Papier

Awareness


-Voor het milieu

Gebruik energiezuinige apparatuur en laat deze elektrisch keuren.

Awareness


-Voor de maatschappij, Dual Use van middelen

(misbruik van kennis en materialen)

Wat is Dual Use?

Onderzoek dat, op basis van de huidige stand van de kennis,

redelijkerwijs kan leiden tot kennis, producten of technologieën

die direct (of indirect) misbruikt kunnen worden door derden

voor de bedreiging van volksgezondheid, landbouw, planten,

dieren, milieu of materie.

Awareness


Als een van de eerste landen ter wereld heeft Nederland een

gedragscode voor Biosecurity. Deze gedragscode voor

onderzoekers is gericht op bewustwording van de mogelijke risico's

van het misbruik van levenswetenschappelijke kennis.

Gedragsregels:

Bewustmaking

Onderzoek- en publicatiebeleid

Signalering en waakzaamheid

Interne en externe communicatie

Toegankelijkheid

Verzending en transport

http://www.knaw.nl/publicaties/pdf/20071069.pdf

Awareness

Awareness


Dual Use van biologische agentia

•Schadelijke gevolgen van het biologisch agens versterken

•De detectie van het biologisch agens onmogelijk maken met de

huidige technieken

•Overdraagbaarheid van het biologisch agens verhogen

•Host range van een biologisch agens vergroten

•Nieuw pathologisch agens maken of een uitgestorven biologisch

agens herontwikkelen

Awareness



CDC-lijst: (categorie A) CDC=Centers for Disease Control and Prevention

Pokken (Variola major)

Anthrax (Bacillus anthracis)

Pest (Yersinia pestis)

Botulisme (Clostridium botulinum)

Tularemie (Francisella tularenensis)

Virale Haemorarghische koortsen (Lassa, Ebola, Marburg)

CDC-lijst: (categorie B):

Brucella spp.

Burkholderia (pseudo)mallei

Etc.

Awareness



Voorbeeld biologisch agentia bij de VU:

-GGO's zijn allen aangemeld, labniveau t/m ML-III (HIV)

-Neisseria meningitidis, in gemodificeerde vorm (buiten lab niet

levensvatbaar)

-Salmonella typhimurium: afgezwakte vorm

-Biologische agentia categorie 2 en hoger zijn gemeld bij de

arbeidsinspectie.

Awareness

Awareness


Dual Use van chemicalienChemicaliën Drugsprecusoren

-Categorie 1 aanwezig,

-Phenylacetone, 99+% (amphetamine)

-Piperonal, 99 (amphetamine)

-Ephedrine((-)-) anhydrous (amphetamine)

-Lysergic(-d) acid hydrate, 95% (LSD)

-Categorie 2 aanwezig,

-Acetic anhydride 99 (tientallen liter periode 2000-2008) (heroine)

-Piperidine (PCP/Angel Dust)

-Anthranilic acid, 98+%

Chemicaliën vuurwapens

-Potassium permanganate, 97% (explosieven)

Awareness


Dual Use van chemicalien

En wat dacht u van alle chemicaliën die de

ziekenhuisapotheek herbergt?

Awareness

Awareness


Voorkomen Dual Use van chemicalien

chemicaliën:

-registratie chemicaliën via webwinkel (toezicht op bestellingen)

-uitvoeren bestelblokkade (bij fabrikant en bij gebruiker)

(preventie, beveiliging aan de bron, webwinkel)

-analyse transport, toezicht bij goederenontvangst

-toezicht bij opslaglokaties

Awareness


Sluit laboratoria af of maak ze alleen toegankelijk

voor bevoegden.

Awareness

Awareness


Maak ook andere zaken minder toegankelijk

USB-stick Kasten Computer Firewall Cameratoezicht

Awareness

Veiligheid is niet per ongeluk

Awareness Bewust van de risico’s tav veiligheid op …...Awareness Bewustzijnvan veiligheidop...

Documents

Transcript of Awareness Bewust van de risico’s tav veiligheid op …...Awareness Bewustzijnvan veiligheidop...