‘TROTS OP HAVO’ (VII) · door oplossingsgerichte technieken. Daarnaast bespreken we wat te doen...

16
‘TROTS OP HAVO’ (VII) HAVOCONGRES Advies en Training voor Onderwijs Ambities Donderdag 7 februari 2019

Transcript of ‘TROTS OP HAVO’ (VII) · door oplossingsgerichte technieken. Daarnaast bespreken we wat te doen...

‘TROTS OP HAVO’ (VII)

HAVOCONGRES

Advies en Training voor Onderwijs Ambities

Donderdag 7 februari

2019

Steeds meer scholen zijn bezig met aanpassingen op de havo of bereiden veranderingen voor. Maatwerk, recht doen aan verschillen, onderwijs meer personaliseren en/of meer flexibel lesaanbod zijn veel voorkomende begrippen bij deze aanpassingen. De behoefte aan meer onderwijs op maat is groot voor een havoleerling, maar tegelijkertijd ook wel spannend. Meer mogen kiezen is niet per definitie eenvoudig. Een andere uitdaging is het overeind houden van interactief/sociaal leren, terwijl meer personaliseren soms (in de ogen van de leerling in elk geval) ook lijkt op meer individueel onderwijs.

De zevende editie van het Havocongres ‘Trots op Havo’ is rondom dit thema geprogrammeerd. Op donderdag 7 februari 2019 mogen we u verwelkomen in Lunteren. Op een nieuwe locatie, te weten het pas vernieuwde congrescentrum ‘De Werelt’.

U kunt zich aanmelden via de website. Graag attenderen we u op de variatie in het aanbod. Er zijn onderdelen waar u zelf meer en minder actief bent en ook de duur van de verschillende onderdelen varieert. U kunt kiezen uit een lezing (40 minuten - veelal luisteren), masterclasses (40 of 90 minuten – luisteren afgewisseld met hele korte denkopdrachten), workshops (90 minuten – input afgewisseld met praktische opdrachten); good practices (40 minuten – presentaties met ruimte voor interactie); themawandeling (60 minuten – een wandeling met opdrachten); rondetafelgesprekken (40 minuten – een gesprek met deskundigen als gespreksleider(s)).

Het tijdsschema, toegevoegd aan deze folder, laat zien hoe het gehele programma eruit ziet. Om dubbelingen in uw keuzes te voorkomen, adviseren wij het tijdsschema eerst goed te bekijken, voordat u uw eigen programma van de dag gaat samenstellen.

HET HAVOCONGRES: TROTS OP HAVO! (VII)

Advies en Training voor Onderwijs Ambities

© 2018, Trots op Havo.

Aanmelden kan via: www.havocongres.nl.Voor meer informatie kijk op onze website. Voor vragen kunt u ons bij voorkeur mailen (mailadres: [email protected]). Eventueel kunt u ook bellen naar 06-11134533.

Praktische informatie:

Voor wie? Mensen die werkzaam zijn op de havo en betrokkenen die zich bezighouden met havoleerlingen.Waar en wanneer? Donderdag 7 februari 2019, De Werelt, Lunteren. Indien u met het openbaar vervoer komt dan wordt u gratis vervoerd van station Lunteren naar het congrescentrum aan het begin en einde van de dag.Kosten: € 375,- voor de eerste deelnemer van de school. Iedere volgende deelnemer van dezelfde school betaalt € 355,- Vrienden van het havoplatform betalen ook voor de eerste deelnemer € 355,-

3 TROTS OP HAVO! (VII)Advies en Training voor Onderwijs Ambities

KEYNOTE

Verdraaide organisaties

SprekerWouter Hart, schrijver/spreker over werken vanuit de bedoeling.

InhoudZie je de havoleerling in het licht van het curriculum? Of zie je het curriculum in het licht van de havoleerling? We bedenken van alles in ons leeraanbod, maar snel wordt de werkwijze een doel op zich en verliezen we uit het oog waar het werkelijk over gaat.

DoelIn deze keynote prikkelt Wouter Hart je denken over ‘doel’ en ‘middel’ en de relatie tussen systemen en regels en het nemen van verantwoordelijkheid in waar het werkelijk om gaat.

1.7 GOOD PRACTICE

‘LESGEVEN VANUIT DE ONTWIKKELING VAN DE HAVOLEERLING’. -JESSICA JENSEN

2.1 LEZING

‘VAN WERKELIJKHEIDS-DENKEN NAAR MOGELIJKHEIDS-DENKEN.’ - MAURICE VAN WERKHOOVEN

3.1 MASTERCLASS

‘EEN FALEND VOORBEELD ZIJN.’ - REMKO VD DRIFT

3.3 RTG

‘DIFFERENTIËREN IN DE HAVOLES.’ – JOHAN KEIJZER, MICHIEL LUCASSEN

Advies en Training voor Onderwijs Ambities

* WIJZIGINGEN ONDER VOORBEHOUD

PROGRAMMA*9.00

9.30

9.45

10.45

11.25

11.35

12.1513.00

13.15

14.00

14.20

15.00

15.10

15.50

MASTERCLASS40 / 90 MIN

RONDETAFELGESPREK (RTG)40 MIN

THEMAWANDELING60 MIN

WORKSHOP90 MIN

LEZING40 MIN

CARROUSEL90 MIN

GOOD PRACTICE 40 MIN

KEUZEPROGRAMMA

INLOOP

OPENING

1.1 MASTERCLASS

‘ANDERS VASTHOUDEN’ – WOUTER HART

LUNCH LUNCH

EINDE PROGRAMMA / START BORREL

PAUZE PAUZE

PAUZE

LUNCH

KEYNOTE: ‘VERDRAAIDE ORGANISATIES’ DOOR WOUTER HART

2.7 GOOD PRACTICE

‘FLEXLESSEN IN DE PRAKTIJK.’ - ANNEMARIE VAN ASSELT, KEVIN SCHADENBERG

1.8 GOOD PRACTICE

‘EXCELLENTE HAVO’ - ALEXANDER AUERBACH

PAUZE

4.6 GOOD PRACTICE

‘PROEFTUINEN VOOR ANDER ONDERWIJS.’ - TEUN VAN ROY

5.6 GOOD PRACTICE

‘OLD-SCHOOL VREEDENHOF’ – MAYA LIEVEGOED EN ROOS VAN WOERKOM

4.7 RTG

‘LOB OM KEUZES TE BEGELEIDEN.’ – HELEEN TOEBAST

4.8 RTG

‘JONGENS EN MEISJES; IS DAT VERSCHIL NU ECHT ZO GROOT?’ – JANNET MARÉCHAL EN VALENTINA DEVID

5.8 RTG

‘LEIDING GEVEN AAN JE HAVOTEAM.’ – ANDERS VINK EN OTTO DE LOOR

5.7 RTG

‘WEG MET METHODE-SLAVERNIJ’ – JESSICA JENSEN EN RENIER GEURTS

4.1 EN 5.1 MASTER-CLASS

‘LEREN MOTIVEREN.’ - MICHEL VAN AST

4.2 EN 5.2 MASTER-CLASS

‘VEERKRACHT EN WELBEVINDEN OP SCHOOL.’ -RINKA VAN ZUNDERT

1.2 EN 2.2 WORKSHOP

‘HOE LEER JE HAVOLEERLINGEN KIEZEN?’ - OTTO DE LOOR

1.3 EN 2.3 WORKSHOP

‘HOE KRIJG JE JONGENS ACTIEF IN DE LES?’ - KITTY VAN DIJCK

1.4 EN 2.4 WORKSHOP

‘CREATIVITEIT EN TECHNOLOGIE.’ -MICHIEL LUCASSEN

1.5 EN 2.5 WORKSHOP

‘COACHEN OP SUCCESERVARINGEN.’- JANNET MARÉCHAL

1.6 EN 2.6 CARROUSEL

HBO’S OVER AANSLUITING HAVO-HBO

4.3 EN 5.3 WORKSHOP

‘DIFFERENTIËREN: PRAKTISCH EN MOTIVEREND.’ - JOHAN KEIJZER

4.4 EN 5.4 WORKSHOP

‘WERKVORMEN VOOR DOENERS.’ - LAMBRECHT SPIJKERBOER

4.5 EN 5.5 WORKSHOP

‘FORMATIEF METEND LESGEVEN.’ - DUSTIN DIJKSTRA

2.8 RTG

‘VERNIEUWING EXAMINERING’ - VO-RAAD

2.9 RTG

‘FORMATIEF EVALUEREN.’ MARIEKEN PRONK

3.2 THEMA-WANDELING

‘EEN GEPERSONALI-SEERDE WANDELING’ - DUSTIN DIJKSTRA

3.4 RTG

‘FLEXIBILISERING VAN HET ROOSTER’ – MICHEL VAN AST EN SCHOOLLEIDERS

3.5 GOOD PRACTICE

‘VERVROEGD WERKEN MET PROFIELEN’ - THEO DOUMA EN COLLEGA’S

3.6 GOOD PRACTICE

‘ANDERS LESGEVEN; EEN ANDER PTA.’ - REINIER GEURTS

3.7 GOOD PRACTICE

‘VAKHAVO.’ - GOVERT KAMERIK

3.8 GOOD PRACTICE

‘SCHOT VOOR OPEN LEERDOEL’ - RON V/D SLUIS

3.9 GOOD PRACTICE

‘BEWUST! HAVO.’ - VALENTINA DEVID EN BAS SCHOT-POORT

5 TROTS OP HAVO! (VII)Advies en Training voor Onderwijs Ambities

1.1 Anders vasthoudenMasterclass (40 minuten)

Spreker(s)Wouter Hart, schrijver/spreker over werken vanuit de bedoeling.

DoelgroepVoor allen geschikt.

InhoudHoe wordt de havoleerling werkelijk de start van de oplossing? Wanneer we in de organisatie ‘eigenaarschap lager willen beleggen’, heeft dat consequenties voor sturing en de plek van regels. Is de havodocent uitvoerder van het systeem, of eerst verantwoordelijke om te doen wat nodig is?

DoelInzicht in mechanismen rondom het ‘Anders Vasthouden’ zoals de ‘shift van psychologisch eigenaarschap’ en de ‘plek van regels’ in een professionele organisatie.

1.2 (en 2.2) Hoe laat je havoleerlingen bewuste keuzes maken die bijdragen aan het eigen leren?Workshop (90 minuten)

Spreker(s)Otto de Loor, trainer/coach/adviseur, aangesloten bij het Netwerk Onderwijsadviseurs.

DoelgroepDocenten en mentoren, zowel onder- als bovenbouw.

InhoudFlexibilisering, maatwerk, recht doen aan verschillen vraagt keuzes maken. Hoe zorg je ervoor dat die keuzes door havoleerlingen bewust gemaakt worden, zodanig dat ze bijdragen aan het eigen leren? En dat keuzes niet alleen gemaakt worden op basis van argumenten als: ‘mijn vrienden kiezen er ook voor’, ‘de docent is chill…’

DoelIn deze workshop onderzoek je hoe je het keuzeproces van havoleerlingen kunt begeleiden en organiseren. En dat ten behoeve van:• het persoonlijker en betekenisvoller maken van het eigen leren van die havoleerling

(personaliseren),• het behalen van de leerdoelen, die van jou, het vak, en die van de havoleerling zelf.

1.3 (en 2.3) Hoe krijg je jongens actief in de les?Workshop (90 minuten)

Spreker(s)Kitty van Dijck, trainer Netwerk Onderwijsadviseurs.

DoelgroepDocenten, zowel onder- als bovenbouw.

InhoudHebben jongens iets anders nodig dan meisjes in de les? In deze workshop kijken we naar typisch jongensgedrag in de havoles. Aan de hand van neurobiologische-, sociaal emotionele en sociologische motieven proberen we het gedrag te verklaren en krijg je didactische tips, waardoor ook jongens actief worden in de havoles.

(zie volgende pagina)

RONDE 1 (10.45 UUR – 11.25 UUR)

6 TROTS OP HAVO! (VII)Advies en Training voor Onderwijs Ambities

DoelIn deze workshop: • Kun je jongensachtig gedrag herkennen en verklaren in de havoles.• Ontdek je welke benadering wel of niet helpt om jongens op de havo te activeren.In deze workshop gaat het om basisinzichten rondom jongensachtig leren.

1.4 (en 2.4) Creativiteit & Nieuwe technologieWorkshop (90 minuten)

Spreker(s) Michiel Lucassen, docent Junior Technovium.

DoelgroepDocenten zowel onder- als bovenbouw.

InhoudGepersonaliseerd leren en meer aandacht voor vaardigheden als creativiteit? Met behulp van nieuwe technologie als 3D printen en robotica creëer je een uitdagende leeromgeving waarin havoleerlingen op hun eigen manier kunnen leren en je als docent meer aandacht hebt voor het individu.

DoelNa deze workshop heb je veel praktische nieuwe ideeën die je direct kunt toepassen in de klas. Ook leer je over het proces waardoor je havoleerlingen gepersonaliseerd aan (creatieve) opdrachten kunt laten werken. Daarnaast wordt er materiaal gedeeld.

1.5 (en 2.5) Succeservaringen uitlokken door coachingWorkshop (90 minuten)

Spreker(s)Jannet Maréchal, trainer/adviseur ATOA, aangesloten bij Netwerk Onderwijsadviseurs.

DoelgroepLeidinggevenden en mentoren van zowel onder- als bovenbouw.

InhoudCoachen op positieve leerervaringen is zinvol, omdat ons brein van nature meer focust op negatieve leerervaringen. Havisten haken af bij te weinig succeservaringen. We oefenen doelgerichte coaching door oplossingsgerichte technieken. Daarnaast bespreken we wat te doen wanneer de lerende vindt dat het uitblijven van succes niet aan hem zelf ligt.

DoelJe krijgt als leidinggevende en/of als mentor handvatten voor het voeren van coachende gesprekken. Na de workshop herken je op welke manier je positieve leerervaringen bij de medewerker of docent kunt vergroten, waardoor de kans op succes groeit.

1.6 (en 2.6) Carrousel hbo-instellingen over aansluiting havo-hboCarrousel (90 minuten)

Spreker(s)Vertegenwoordigers van hogescholen (Fontys, NHL Stenden, HAN, HS Rotterdam en HS Leiden) en de VvSL.

DoelgroepAlleen geschikt voor deelnemers die in de bovenbouw havo werken.

InhoudDiverse hogescholen en de Vereniging voor Schooldecanen en Loopbaanbegeleiders presenteren hun aansluitprogramma’s waarmee zij het studiesucces van havisten in het hbo proberen te vergroten. Bij deze carrousel krijgt u de gelegenheid om met twee hogescholen in gesprek te gaan over wat nodig is voor de aansluiting havo-hbo.

DoelDeelnemers krijgen informatie over actuele aansluitingsprogramma’s vanuit het hbo. Daarnaast vinden er gesprekken plaats tussen de deelnemers en de vertegenwoordigers van het hbo met als doel om informatie uit te wisselen en om samen te achterhalen wat wel en wat niet werkt op het gebied van een goede aansluiting.

1.7 Lesgeven vanuit de ontwikkeling van de havoleerlingGood Practice (40 minuten)

Spreker(s)Jessica Jensen, directeur Havo de Hof.

DoelgroepLeidinggevenden en docenten, zowel onder- als bovenbouw.

InhoudHavo De Hof is gestart met het herinrichten van diverse vakken om zo beter aan te sluiten bij de (natuurlijke) ontwikkeling van havoleerlingen en om vaardigheden te integreren in het onderwijs.

DoelNa afloop zien docenten en leidinggevenden hoe je los kunt komen van bestaande overtuigingen en zo het onderwijs kunt herinrichten.

7 TROTS OP HAVO! (VII)Advies en Training voor Onderwijs Ambities

1.8 De excellente havoGood Practice (40 minuten)

Spreker(s)Alexander Auerbach, teamleider havo bovenbouw St. Michaëlcollege Zaandam.

DoelgroepVoor allen geschikt.

InhoudIn 2012 werd de havo-afdeling van het St. Michaëlcollege in Zaandam voor het eerst excellent. Drie jaar later werd dit predicaat opnieuw toegekend. De vier gebieden waar deze school het goed doet, zijn: talentenontwikkeling, leerresultaten, spectrascholair programma en de sociaal-emotionele vorming. Hoe doen ze dat? En wat kun je daarvan meenemen voor je eigen havo-afdeling?

DoelDeelnemers informeren over de do’s (en wellicht dont’s) om tot een excellente havo te komen.

8 TROTS OP HAVO! (VII)Advies en Training voor Onderwijs Ambities

2.1 Van werkelijkheidsdenken naar mogelijkheidsdenkenLezing (40 minuten)

Spreker(s)Maurice van Werkhooven, trainer/adviseur Netwerk Onderwijsadviseurs.

DoelgroepLeidinggevenden en docenten, zowel onder- als bovenbouw.

InhoudAls we blijven denken zoals we deden krijgen we wat we kregen. Binnen twee of drie sessies met het havoteam komen tot het ontwerpen van kansrijke mogelijkheid vraagt om ‘mogelijkheidsdenken’. ‘Werkelijkheidsdenken’ accentueert teveel de belemmerende overtuigingen. Samen daar uit stappen is noodzakelijk. En dat kan in vijf heldere stappen.

DoelHoe in samenspraak met betrokkenen binnen het havoteam (inclusief de leerlingen), kijkend naar de technische en sociale ontwikkelingen in de buitenwereld, wetend dat cijfers niet werken samen systematisch op zoek naar havo-onderwijs dat perspectief biedt.

2.7 Flexlessen in de praktijkGood Practice (40 minuten)

Spreker(s)Annemarie van Asselt & Kevin Schadenberg, teamleiders havo en atheneum Augustinuscollege Groningen

DoelgroepLedinggevenden en docenten bovenbouw.

InhoudIn deze good practice laten we zien waar je tegenaan loopt, wat oplossingen zijn voor het flexibel maken van roosters voor havoleerlingen en hoe docenten hun curriculum anders kunnen inrichten. We belichten zowel de praktische als inhoudelijke kant.

DoelInzicht geven in wat er allemaal komt kijken bij het invoeren van een flexibel lesaanbod.

2.8 Vernieuwing van de examinering in het voortgezet onderwijsRondetafelgesprek (40 minuten)

Spreker(s)Piet Groenewegen (adviseur examinering VO-raad) en/of Annemiek Staarman (senior beleidsadviseur VO-raad).

DoelgroepLeidinggevenden en docenten.

InhoudVeel havoleerlingen en havodocenten ervaren de examensystematiek in het vo als knellend. De roep om flexibele en modulaire examinering neemt toe. Hoe kan de examensystematiek verbeterd worden zodat meer maatwerk voor havoleerlingen mogelijk wordt? De VO-raad verkent graag met je welke aanpassingen volgens jou nodig zijn.

DoelVeel scholen geven aan het gesprek over de examinering te voeren. De VO-raad vindt het belangrijk om de inzichten van schoolleiders en docenten te betrekken bij de aanpassingen die nodig zijn. We gaan met elkaar in gesprek over dit thema en zoomen daarbij specifiek in op de havo.

RONDE 2 (11.35 UUR – 12.15 UUR)

9 TROTS OP HAVO! (VII)Advies en Training voor Onderwijs Ambities

2.9 Formatief evaluerenRondetafelgesprek (40 minuten)

Spreker(s)Marieken Pronk-van Eunen, trainer Netwerk Onderwijsadviseurs.

DoelgroepLeidinggevenden en docenten, zowel onder- als bovenbouw.

InhoudMinder of geen cijfers als ideaal? Ook voor de havoleerling? Aan de hand van een aantal stellingen verkennen we met elkaar de mogelijkheden én lastigheden van formatief of formatiever werken. Je kunt vragen stellen en eigen praktijkvoorbeelden inbrengen. Zo leren we met én van elkaar.

DoelDeelnemers bepalen hun standpunt t.o.v. formatief evalueren en kennen een aantal praktische manieren om formatief evalueren vorm te geven.

10 TROTS OP HAVO! (VII)Advies en Training voor Onderwijs Ambities

3.1 Durf jij een ‘falend voorbeeld’ te zijn voor al je havoleerlingen en/of je personeel?Masterclass (40 minuten)

Spreker(s)Remko van der Drift, Directeur Instituut voor Faalkunde.

DoelgroepDocenten en schoolleiders.

InhoudWe weten het allemaal; tijdens je loopbaan als docent maak je fouten. Dat kan ook niet anders als je met zoveel havoleerlingen werkt en zoveel uren voor de klas staat. Maar wat doet dat eigenlijk met jou? Durf je een ‘falend voorbeeld’ te zijn voor al je havoleerlingen?

DoelWe gaan met faalfitness, theorie en reflectie op zoek naar wat er innerlijk bij je gebeurt als je faalt als docent. Hierdoor krijg je inzicht in egopatronen, onzekerheid en innerlijke kritiek als je voor een groep staat.

3.2 Een gepersonaliseerde wandeling Let op: de themawandeling start om 13.00u!Themawandeling (60 minuten)

Spreker(s)Dustin Dijkstra, trainer Netwerk Onderwijsadviseurs.

DoelgroepLeidinggevenden en docenten, zowel onder- en bovenbouw.

InhoudTijdens deze wandeling verdiepen we het thema gepersonaliseerd leren op de havo. Hoe verhoudt gepersonaliseerd leren zich tot gedifferentieerd leren? Hoe kun je op jouw school tot meer gepersonaliseerd leren komen? Welke ervaringen heb je opgedaan op je eigen school? En wat kunnen anderen daarvan leren? Je kunt je eigen gepersonaliseerde wandelroute bepalen.

DoelUit onderzoek van hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder blijkt wandelen de doorbloeding van de hersenen stimuleert waardoor we creatiever kunnen nadenken. Wandelen is gezond, zorgt voor een betere concentratie en verhoogde productiviteit. Genoeg reden om met elkaar op stap te gaan en ervaringen rondom gepersonaliseerd leren uit te wisselen.

3.3 Differentiëren in de havoles: gewoon doen!Rondetafelgesprek (45 minuten)

Spreker(s)Johan Keijzer, trainer, Netwerk Onderwijsadviseurs en Michiel Lucassen, docent Junior Technovium.

DoelgroepLeidinggevenden en docenten, zowel onder- als bovenbouw.

InhoudIn dit rondetafelgesprek bespreken we aan de hand van een aantal stellingen de (on)mogelijkheden om te differentiëren in de havoles. Voorbeeld van een stelling: differentiëren hoef je niet te leren, je doet het al! Naast het gesprek over de stellingen is er gelegenheid voor het stellen van vragen.

DoelHet doel van het gesprek is dat we samen tot een duidelijk beeld komen van wat differentiëren is wat het oplevert voor de havoleerling.

RONDE 3 (13.15 UUR – 14.00 UUR)

11 TROTS OP HAVO! (VII)Advies en Training voor Onderwijs Ambities

3.4 Flexibilisering van het roosterRondetafelgesprek (45 minuten)

Spreker(s)Teun van Roy, dr. Aletta Jacobs CollegeAnnemarie van Asselt, AugustinuscollegeKevin Schadenberg, AugustinuscollegeMichel van Ast, ‘Kleppen dicht!’

DoelgroepVoor allen geschikt.

InhoudFlexibilisering van het rooster biedt de mogelijkheid om meer en beter recht te doen aan de verschillen tussen havoleerlingen. Dat brengt een aantal voordelen maar ook uitdagingen met zich mee. Schuif aan bij dit rondetafelgesprek om deze te verkennen, aan de hand van twee praktijkvoorbeelden, van het dr. Aletta Jacobs College en het Augustinuscollege.

DoelWe gaan met elkaar in gesprek om aan de hand van de genoemde praktijkvoorbeelden te verkennen welke mogelijkheden er zijn, wat betreft flexibilisering van het rooster, en welke uitdagingen dat geeft. Waar moet je bijvoorbeeld vooraf aan denken.

3.5 Vervroegd werken in profielen in het 3e leerjaarGood Practice (45 minuten)

Spreker(s)Theo Douma, Karlo Veerman, Henk van EijsdenDocenten en adjunct-directeur Havo onderbouw Greijdanus Zwolle

DoelgroepVoor allen geschikt.

InhoudGreijdanus Zwolle heeft de laatste periode zo georganiseerd dat de leerlingen in havo-3 lessen volgen in profielen en vakken die ze gekozen hebben voor het volgende jaar in de bovenbouw. Het is een ingrijpende verandering geweest, die succesvol is verlopen. Alle vakken hebben meegedaan, inclusief nieuwe vakken uit de bovenbouw.

DoelDoel was met name om de overgang van de onderbouw naar de bovenbouw beter te laten verlopen. Bijvoorbeeld door een betere kennismaking met nieuwe vakken, de manier van werken en het niveau van bestaande vakken in de bovenbouw. In de good practice delen we onze ervaringen en ontvangen graag feedback.

3.6 Anders lesgeven; een ander PTAGood Practice (45 minuten)

Spreker(s)Reinier Geurts, docent Aardrijkskunde, De Nieuwste School Tilburg.

DoelgroepLeidinggevenden en docenten van de bovenbouw.

InhoudOp De Nieuwste School staat onderzoekend leren en vakoverstijgend werken centraal. In onder- en bovenbouw wordt gewerkt zonder les- en werkboeken. Leerlingen werken vanuit doelen waarvoor bewijslast verzameld wordt. Op die manier construeren zij hun eigen kennisbasis.

DoelLaten zien dat hoe minder je vastlegt in je PTA, hoe meer ruimte er is om te leren!

3.7 Vakhavo een veelbelovend onderwijs conceptGood Practice (45 minuten)

Spreker(s)Govert Kamerik, locatiedirecteur Calvijn College Goes.

DoelgroepLeidinggevenden en docenten, zowel onder- als bovenbouw.

InhoudHet Calvijn College speelt in op de echte doeners onder de havisten met de vakhavo: een havovariant waarin we het programma verrijken met een dag in de week beroepspraktijk. De vakhavo wordt gepresenteerd aan de hand van de concrete invulling op het Calvijn College Goes.

DoelDelen van de kracht en de schaduwkanten van het concept.

3.8 Schot voor open leerdoelGood Practice (45 minuten)

Spreker(s)Ron van der Sluis, onderwijs/ICT innovator, coördinator Alkwin Kollege .

DoelgroepLeidinggevenden en docenten, zowel onder- als bovenbouw.

12 TROTS OP HAVO! (VII)Advies en Training voor Onderwijs Ambities

InhoudVerschuiven van lesdoel naar leerdoel was voor het Alkwin Kollege de volgende veilige stap richting meer flexibiliteit. Een verschuiving met groots effect op de lespraktijk, maar minimale impact op de organisatie. Hoe kan het dat deze verandering zichzelf verkocht en binnen twee jaar bijna als vanzelf schoolbreed was ingevoerd?

DoelHoe kan de drempel voor het overstappen naar leerdoel gestuurd onderwijs voor docenten zo laag als mogelijk gemaakt worden. Hoe kun je de leerlingen los laten zonder ze kwijt te raken. Welke, soms onverwachte, uitdagingen kom je tegen gedurende de invoer en hoe kun je leerlingen motiveren hun voortgang bij te houden. In deze ‘good practice’ delen we onze ervaringen met deze vraagstukken.

3.9 Bewust! Havo: een passend antwoord op havoproblematiekGood Practice (45 minuten)

Spreker(s)Bas Schotpoort en Valentina Devid, conrector en teamleider Havo, Chr. Lyceum Apeldoorn.

DoelgroepVoor allen geschikt.

InhoudWelke ingrediënten zijn er in het onderwijs nodig om een havoleerling te motiveren? Bij welke didactiek gedijen havoleerlingen het beste? Hoe krijg je collega’s mee in deze zoektocht naar goed havo-onderwijs? Dit waren enkele vragen die centraal stonden in onze organisatie. Bewust!Havo is het antwoord wat wij daarop geformuleerd hebben.

DoelBewust!Havo is een visie op onderwijs die gaat over leren, (digitale) didactiek, persoonsvorming en lesinhoud. We vertellen hoe Bewust!Havo tot stand gekomen is.

13 TROTS OP HAVO! (VII)Advies en Training voor Onderwijs Ambities

4.1 (en 5.1) Leren motiveren – twee waarheden en een leugenMasterclass (90 minuten)

Spreker(s)Michel van Ast, trainer/adviseur Kleppen dicht!

DoelgroepVoor allen geschikt.

InhoudAls voormalig docent wiskunde is Michel niet geheel onbekend met het fenomeen ongemotiveerde havoleerlingen. Hij heeft in zijn eigen praktijk als docent, lerarenopleider en trainer veel geëxperimenteerd met verschillende manieren om de motivatie van havoleerlingen te verhogen. In deze masterclass gaan we samen met hem op zoek naar deze heilige graal van het onderwijs.

DoelAan het einde van deze masterclass weet je welke factoren de motivatie van havoleerlingen (kunnen) beïnvloeden, welke invloed je daar als docent op kunt hebben en hoe je leerlingen heel gemakkelijk kunt demotiveren.

4.2 (en 5.2) Veerkracht en welbevinden op school: wetenschap en praktische toepassingMasterclass (90 minuten)

Spreker(s)Rinka van Zundert, directeur/eigenaar Leer & Veerkracht.

DoelgroepVoor allen geschikt.

InhoudWerken aan welbevinden…soft? Of keihard nodig? In deze masterclass wordt aan de hand van wetenschappelijke inzichten uitgelegd waarom het werken aan veerkracht en welbevinden van zowel jezelf als onderwijsprofessional als dat van havoleerlingen van belang is en vooral ook HOE je daar heel concreet aan kunt werken.

DoelInzicht en concrete, meteen toe te passen handvatten krijgen in:…hoe ons leervermogen wordt geblokkeerd door stress en negatieve emoties. …hoe je herstelt van tegenslag en stress.…hoe je om kunt gaan met moeilijke ervaringen zoals kritiek, lastige ouders of als leerling zijnde lage cijfers.…welke strategieën leiden tot welbevinden en veerkracht.

4.3 (en 5.3) Differentiëren: praktisch en motiverend.Workshop (90 minuten)

Spreker(s)Johan Keijzer, trainer Netwerk Onderwijsadviseurs.

DoelgroepLeidinggevenden en docenten, zowel onder- als bovenbouw.

InhoudNiet alleen in 4 havo zijn de verschillen in leerbehoeftes groot. Ook onderbouwleerlingen hebben behoefte aan meerdere manieren om tot leren te komen. In deze workshop richten we ons op de differentiatie aspecten: niveau, tempo, leervoorkeur, interesse en begeleiding. Bovendien verandert naast het leren op maat, ook lastig gedrag in meer betrokkenheid.

RONDE 4(14.20 UUR – 15.00 UUR)

14 TROTS OP HAVO! (VII)Advies en Training voor Onderwijs Ambities

DoelIn deze praktische workshop ervaar je een aantal werkvormen en krijg je handzame tips waarmee je in de havoles van start tot finish het verschil kunt maken. Daarnaast komt het warm houden van het thema differentiëren in het havo team van jouw school aan de orde.

4.4 (en 5.4) Werkvormen voor doenersWorkshop (90 minuten)

Spreker(s)Lambrecht Spijkerboer, trainer Netwerk Onderwijsadviseurs.

DoelgroepDocenten van zowel onder- als bovenbouw.

InhoudLeerlingen willen deugen, wil een deugdzaam leven leiden en dat vraagt om een moreel kompas, eenMeerdere werkvormen komen aan bod en telkens zijn de vragen: • wat zijn de belangrijkste kenmerken?• wat maakt deze werkvorm bruikbaar voor havoleerlingen?• hoe ziet dat er precies in de (vak)les uit?Bij elke werkvorm is een vakvoorbeeld bijgevoegd, daarmee is de vertaling naar de eigen lespraktijk gemakkelijk te maken.

DoelKenmerken van havoleerlingen zijn dat zij graag samenwerken, concreet en praktisch bezig zijn en meer doeners zijn dan denkers. In deze workshop onderzoeken we daarbij passende werkvormen die in de les ingezet kunnen worden om havoleerlingen aan te spreken. De werkvormen worden op een zodanige manier aangeboden, dat het is morgen bruikbaar is in de les.

4.5 (en 5.5) Formatief metend lesgevenWorkshop (90 minuten)

Spreker(s)Dustin Dijkstra, trainer Netwerk Onderwijsadviseurs.

DoelgroepVoor allen geschikt.

InhoudFormatieve evaluatie geeft havoleerlingen zicht op hun leerproces en geeft docenten informatie waarmee ze hun lessen op maat kunnen maken. Er zijn verschillende strategieën voor formatieve evaluatie zoals het zichtbaar maken van het leren van de havoleerling, het geven van feedback en de leerling eigenaar maken van zijn eigen leerproces.

DoelJe leert een aantal achtergronden kennen rond het thema formatief evalueren. Tevens oefenen we met enkele werkvormen die je kunt inzetten in je eigen les en die je zicht geven op het leerproces van de havoleerling.

4.6 Proeftuinen voor ander onderwijsGood Practice (40 minuten)

Spreker(s)Teun van Roy MSc, teamleider onderbouw HV Aletta Jacobscollege.

DoelgroepLeidinggevenden en docenten.

InhoudIk neem je mee in de totstandkoming en uitvoering van de pilot “proeftuinen voor ander onderwijs”, gehouden in de gehele onderbouw h/v. Daarbij zal vooral de houding van de havoleerling centraal staan. Hoe gaat deze leerling (en zijn ouders) om met vrijheid en deadlines? Wat maakt deze pilot succesvol?

DoelHet leren van havoleerlingen centraal stellen, leerlingen meer verantwoordelijkheid laten nemen en meer regie over hun eigen leren te geven. Welke aanpassingen moet wij (docenten, leidinggevenden en ouders) doen om dit bij havoleerlingen te bereiken?

4.7 LOB inzetten om keuzes te begeleiden en leerlingen voor te bereiden op het hoger onderwijsRondetafelgesprek (40 minuten)

Spreker(s)Heleen Toebast, projectadviseur Expertisepunt LOB.

DoelgroepLeidinggevenden en mentoren, zowel onder- als bovenbouw.

InhoudHet Expertisepunt LOB ondersteunt scholen om hun LOB te versterken door middel van het delen van kennis, de samenwerking te bevorderen en te informeren. De nadruk van het gesprek ligt op uitwisseling van praktijkvoorbeelden over de invulling van LOB, zowel op het niveau van de schoolleider als die van de decaan/mentor.

(zie volgende pagina)

15 TROTS OP HAVO! (VII)Advies en Training voor Onderwijs Ambities

DoelIn dit rondetafelgesprek krijg je inzicht in wat de mogelijkheden zijn van LOB om de leerling te begeleiden in zijn keuzeproces en voor te bereiden op het vervolgonderwijs. Daarnaast raak je geïnspireerd door het spreken met collega’s over praktijkvoorbeelden rondom diverse LOB-thema’s.

4.8 Jongens en meisjes; is dat verschil nu echt zo groot?Rondetafelgesprek (40 minuten)

Spreker(s)Jannet Maréchal, trainer ATOA, Netwerk Onderwijsadviseurs.Valentina Devid, trainer Leer, teamleider Chr. Lyceum Apeldoorn.

DoelgroepVoor allen geschikt.

InhoudJongens lopen vaker vertraging op in hun onderwijsloopbaan, maar de vraag is of dat ligt aan het feit dat ze jongen zijn? In hoeverre herkennen we onderzoeksmatige conclusies in de praktijk? Welke omgevingsfactoren zijn van belang naast de kennis over jongensachtig leren?

DoelAan de hand van enkele prikkelende stellingen, willen we graag met deelnemers in gesprek over dit thema. Gespreksleiders kunnen praktijkervaringen en inzichten delen en horen ook graag jullie eigen ervaringen. In hoeverre is de wetenschap terug te zien in de praktijk?

16 TROTS OP HAVO! (VII)Advies en Training voor Onderwijs Ambities

5.6 Thomas a Kempis meets Old-SchoolGood Practice (40 minuten)

Spreker(s)Maya Lievegoed, programmaleider Old-School en Roos van Woerkom, docent Thomas a Kempis Arnhem.

DoelgroepLeidinggevenden en docenten, zowel onder- als bovenbouw.

InhoudBij het Old-School programma gaan jongeren als ‘kennisdetectives’ in gesprek met zorgvragers en reconstrueren zij op creatieve wijze hun levensverhalen. Zo leren ze waardevolle innovatievaardigheden, bijvoorbeeld het verzamelen van niet voor de hand liggende informatie, maar ook netwerken met mensen buiten je dagelijkse netwerk. Ook ervaren ze burgerschap gebaseerd op het leren van de ander.

DoelLaat je inspireren door een uniek en prijswinnend programma op het raakvlak van onderwijs, zorg en arbeidsmarkt. Ontdek de meerwaarde voor de deelnemers. De programmaleider, betrokken docenten en leerlingen vertellen erover.

5.7 Weg met de methodeslavernij!Rondetafelgesprek (40 minuten)

Spreker(s)Jessica Jensen, directeur Havo de Hof en Reinier Geurts, docent De Nieuwste School.

DoelgroepLeidinggevenden en docenten, zowel onder- als bovenbouw.

InhoudVaak is ‘werken met een methode’ een synoniem voor ‘het werken met les- en werkboek’. Maar wat als we dat boek toch wat meer gaan loslaten en we ruimte nemen om volgens de eigen lesmethode werken?!

DoelTijdens dit gesprek hopen we te verkennen of en hoe we meer los kunnen komen van de les- en werkboeken, en hoe deze ruimte zinvol ingevuld kan worden.

5.8 Leidinggeven aan je havoteam: hoe krijg je jouw collega’s mee?Rondetafelgesprek (40 minuten)

Spreker(s)Otto de Loor, trainer, coach, adviseur, aangesloten bij netwerk onderwijsadviseurs & Anders Vink, rector Maerlant, Brielle.

DoelgroepLeidinggevenden op de havo.

InhoudHoe krijg je jouw collega’s mee als het gaat om onderwijsontwikkeling en de koers die je daarbij wilt inzetten? Hoe zet je als rector de teamleider in zijn/haar kracht om het team te leiden? En hoe kom je als teamleider van regelneef naar leidinggevende en zet je docenten in hun kracht?

DoelIn dit rondetafelgesprek wisselen we ideeën en praktijken uit m.b.t. leidinggeven aan je team (als team-/afdelingsleider) en leidinggeven aan je team-/afdelingsleiders (als rector/directeur). Daarbij verkennen we de drie kenmerken van leiderschap: inhoudelijk/onderwijskundig leiderschap, persoonlijk leiderschap en managen.

RONDE 5(15.10 UUR – 15.50 UUR)