Anw Hoofdstuk6 Evolutie Samenvatting In de 19e eeuw ontstond er bij sommige natuuronderzoekers twijfel over het bijbelse scheppingsverhaal. Een van hen was Charles Darwin. 6.1 Het ontstaan van de wereld Hoe is de wereld ontstaan? Scheppingsverhaal Creationisme: diersoorten zijn door God gemaakt en variteiten zullen nooit het niveau van nieuwe soorten kunnen bereiken Waardoor ontstond er twijfel aan het scheppingsverhaal? Fossielen: eerst dacht men dat deze dieren te laat bij de ark waren aangekomen Cuvier: grondlegger van de paleontologie Paleontologie: wetenschap die uitgestorven organismen en de overblijfselen ervan bestudeert Hypothese van Cuvier: soorten van fossielen hebben zich ontwikkelt tot de soorten die we nu kennen Latere hypothese van Cuvier: soorten kunnen uitsterven Tegenwerking door christenen 6.2 Evolutie volgens Darwin Wat ontdekte Charles Darwin? Darwin groeide op in een welgestelde familie Hij studeerde theologie en ging daarna twee jaar varen met een marineschip als natuuronderzoeker De kapitein van het schip wilde op deze reis het scheppingsverhaal bewijzen Darwin twijfelde ook niet aan het scheppingsverhaal Darwin nam tijdens de vijf jaar lange reis verschillende dingen waar waardoor hij aan het twijfelen werd gebracht Op de Galpagoseilanden eilanden verschilden de diersoorten per eiland, bijvoorbeeld de vinken hadden op elk eiland een andere snavel, die aangepast was aan het voedsel dat op dat eiland te vinden was Darwin formuleerde een hypothese: Alle levende wezens op aarde stammen af van een oervorm, dus de soorten die nu op aarde leven zijn verschillend van de wezens die God had geschapen Wat is natuurlijke selectie? Darwin ging naar het platteland en verdiepte zich in het fokken van duiven Hij dacht dat alle duiven van een soort afstamden en dat er door selectie verschillende soorten waren ontstaan Door Malthus kwam Darwin meer te weten over struggle for life, en hij zag in dat er in de natuur sprake is van survival of the fittest Zo bedacht hij dat door natuurlijke selectie alleen de best aangepaste soorten zouden blijven en de rest dan zou sterven: op die manier konden nieuwe soorten ontstaan Dit proces, waarbij geleidelijk nieuwe soorten ontstaan, wordt evolutie genoemd In 1859 publiceerde Darwin zijn theorie in het boek 'On the Orgin of Species by Means of Natural Selection' Bezwaren tegen Darwin: er waren te weinig fossielen gevonden van missing links: dieren die de overgang vormen tussen de belangrijkste groepen van de gewervelde diersoorten Dus Darwin constateerde drie feiten: Binnen populaties van een bepaalde soort vertonen de individuen

verschillen Er worden meer nakomelingen geboren dan voor louter vervanging van de ouders nodig zijn Doorgaans blijft een populatie min of meer constant van grootte Op grond van deze drie constateringen formuleerde hij deze twee principes: Struggle for life: er is een strijd om het bestaan Survival of the fittest: het aan de heersende omgevingsfactoren best aangepaste type organisme, het meest geschikte dus, overleeft en krijgt de meeste nakomelingen

6.3 Evolutie en de mens Welke reacties roept de evolutietheorie op? Darwin verwachtte tegenstand en ging daarom niet meteen in op de oorsprong van de mens Evolutie berust op toeval (door mutaties) Is er aarde door toeval ontstaan? Ja, leven is primitief begonnen en langzaam ontwikkelt tot ingewikkeldere vormen Nee, het leven dat we nu kennen is te ingewikkeld om zomaar te zijn ontstaan Op school moet nu zowel kennis worden gemaakt met het creationisme als met de theorie van Darwin, omdat biologie alleen in het licht van de evolutietheorie goed begrepen kan worden Hoe is de mens ontstaan volgens de evolutietheorie? Linnaeus introduceerde in zijn boek 'Systema Naturae' een officieel classificatiesysteem waarin organismen zijn ingedeeld op grond van overeenkomsten in gedrag en lichaamskenmerken (er werd uitgegaan van het creationisme) De mens kreeg de naam 'Homo Sapiens' wat de denkende mens betekend Fylogenie: tak van de wetenschap waarin onderzoekers op grond van de indeling van de organismen de evolutie geschiedenis van bepaalde organismen proberen te bepalen Een evolutie geschiedenis kan worden weergegeven in een stamboom, die kan worden bevestigd door moleculair onderzoek (DNA onderzoek) Evolutie van de mens: zie bron 6.17 Erfelijke ziekten verdwijnen niet per se door evolutie omdat ze ook nuttig kunnen zijn. Zo zijn mensen die sikkelcelanemie hebben beter beschermd tegen malaria