AKD T.N. Sanders Bestuursrechtelijke aanpak van drugsafval en drugslaboratoria

Titeldia

Bestuursrechtelijke aanpak van drugsafval en drugspanden

mr.drs. T.N. (Thomas) Sanders

Advocaat bij AKD te Breda/Eindhoven

Promovendus Handhavingsrecht Universiteit Leiden

TEXT LEVELS

1

Level vooruit

Level terug

Reguliere tekst (40pt)

Promotie

Even voorstellen

TEXT LEVELS

1

2

3

4

Level vooruit

Level terug


5

6

7

8

9

§ Bullets (20pt)

Bronvermelding (14pt)

‒ Sub-bullets (18pt)

Sub-kop donkerblauw (20pt)1. Opsomming (20pt)

§ Bullets # (18pt)Sub-kop lichtblauw (20pt) KAPITALEN-KOP (20PT)

Inhoudsopgave

1. Agenda

1. Agenda2. Aanpakken van dumping (kostenverhaal)3. Aanpakken van drugspanden (13b Opiumwet)4. Toezicht5. Samenwerking politie/gemeente6. Conclusie

TEXT LEVELS

1

2

3

4

Level vooruit

Level terug


5

6

7

8

9

§ Bullets (20pt)





Alleen tekst

2. Dumping

- Drugsafval wordt her en der gestort;

- Gevaarlijk voor mens en milieu, slecht voor de leefomgeving;

- Strafrecht voelt als dweilen met de kraan open;

- Wat kan de gemeente doen? En wie draait er op voor de kosten?

4

TEXT LEVELS

1

2

3

4

Level vooruit

Level terug


5

6

7

8

9

§ Bullets (20pt)





Alleen tekst

2. DumpingDilemma: diegene die het opruimt, zit met de kosten. Soms ruimt de LFO zelf op. Ligt het bij een particulier, dan is het in beginsel zijn probleem. Dumping is vaak echter ernstig gevaarzettend. Daarnaast heeft de gemeente (meer) mogelijkheden om (relatief snel) kosten te verhalen (en ook op meer mensen) dan de politie of de particulier, terwijl met het opruimen duidelijk een algemeen belang is gemoeid.

Toch maar opruimen dus?

5

TEXT LEVELS

1

2

3

4

Level vooruit

Level terug


5

6

7

8

9

§ Bullets (20pt)





Alleen tekst

2. Dumping - bevoegdheden

Bevoegdheden gemeente:

- Art. 1.1a Wet milieubeheer (zorgplicht)- Art. 17.1 Wet milieubeheer (ongewoon voorval inrichting)- Art. 6-11 en 13 Wet bodembescherming (zorgplicht bodem)- Art. 1a Woningwet (zorgplicht opstal)- Artikel 2.1, lid 1, onder c, Wabo (bestemmingsplanvoorschriften)

6

TEXT LEVELS

1

2

3

4

Level vooruit

Level terug


5

6

7

8

9

§ Bullets (20pt)





Alleen tekst


- Art. 1.1a Wet milieubeheer (zorgplicht)- Algemene zorgplichtbepaling ‘een ieder neemt voldoende zorg voor het milieu in

acht’.- Geen zelfstandige betekenis als er een milieuvergunning geldt (zie: ABRvS 25

november 2015 - ECLI:NL:RVS:2015:3710)- Moet gaan om een handeling – het enkel laten liggen is dus geen overtreding =

alleen diegene die dumpt kan het overtreden.

- Art. 17.1 Wet milieubeheer (ongewoon voorval inrichting)- Geen inrichting? Dan niet van toepassing!- Geen verband met de inrichting? Dan niet van toepassing!

7

TEXT LEVELS

1

2

3

4

Level vooruit

Level terug


5

6

7

8

9

§ Bullets (20pt)





Alleen tekst


- Art. 6-11 en 13 Wet bodembescherming (zorgplicht bodem – alleen Breda en Tilburg)

- Moet gaan om een handeling – het enkel laten liggen is geen overtreding = alleen diegene die dumpt kan het overtreden.

- Art. 1a Woningwet (zorgplicht opstal – zie ook art. 7.22 Bouwbesluit)- Eigenaar bouwwerk draagt er zorg voor dat als gevolg van staat van het

bouwwerk geen gevaar bestaat voor gezondheid of veiligheid voor de omgeving.- Drugsafval in gesloten gebouw = overtreding? (ABRvS 23 juli 2014,

ECLI:NL:RVS:2014:2745)- Ja! Zie (ABRvS 24 augustus 2016 ECLI:NL:RVS:2016:2332 – Horn)

8

TEXT LEVELS

1

2

3

4

Level vooruit

Level terug


5

6

7

8

9

§ Bullets (20pt)





Alleen tekst


- Artikel 2.1, lid 1, onder c, Wabo (bestemmingsplanvoorschriften)- Gebruiken of doen gebruiken = overtreding.- Ook eigenaar, huurder en onderhuurders zijn normadressaat van deze bepaling.- ABRvS 6 mei 2015, ECLI:NL:RVS:2015:1458 – Helmond

9

TEXT LEVELS

1

2

3

4

Level vooruit

Level terug


5

6

7

8

9

§ Bullets (20pt)





Alleen tekst

2. Dumping – wie is overtreder

Overtreder = diegene die de overtreding pleegt = normadressaat van de bepaling- Normen die een handeling vereisen = alleen kostenverhalen op diegene die vaten heeft gedumpt (ABRvS 6 augustus 2014, ECLI:NL:RVS:2014:2978 - Valkenswaard)

Daadwerkelijke dumper is echter meestal al lang en breed weg. Wanneer kan je dan de eigenaar of de huurder aanspreken?(ABRvS 24 augustus 2016 ECLI:NL:RVS:2016:2332 - Horn)‒ “Daarnaast kan in bepaalde gevallen degene die de overtreding niet zelf feitelijk heeft

begaan, doch aan wie de handeling is toe te rekenen, voor de overtreding verantwoordelijk worden gehouden en derhalve als overtreder worden aangemerkt.”

10

TEXT LEVELS

1

2

3

4

Level vooruit

Level terug


5

6

7

8

9

§ Bullets (20pt)





Alleen tekst


“van de eigenaar van een pand die dat verhuurt, mag worden gevergd dat hij zich tot op zekere hoogte informeert over het gebruik dat van het verhuurde pand wordt gemaakt. Om niet verantwoordelijk te kunnen worden gehouden voor onrechtmatig gebruik van het door hem verhuurde pand, dient de eigenaar aannemelijk te maken dat hij niet wist en niet kon weten dat het pand aldus werd gebruikt.“(ABRvS 24 augustus 2016 ECLI:NL:RVS:2016:2332 - Horn)

Mutatis mutandis – de huurder die onderverhuurt.

11

TEXT LEVELS

1

2

3

4

Level vooruit

Level terug


5

6

7

8

9

§ Bullets (20pt)





Alleen tekst


(ABRvS 24 augustus 2016 ECLI:NL:RVS:2016:2332 - Horn)Casus: eigenaar verhuurt enkele zeecontainers die in een loods staan. In de zeecontainers is een XTC lab gehuisvest. Eigenaar woonde naast loods, maar had geen inspecties verricht in de zeecontainers. Feit dat huurder alleen de loods in mocht als de eigenaar erbij was en dat de zeecontainers na de eerste maand op slot waren gegaan, is onvoldoende.

“Dat, naar [appellant] stelt, hij niet kon weten dat de zeecontainers in zijn bedrijfsloods werden gebruikt voor de productie van harddrugs acht de Afdeling, gelet op de ter plaatse gemaakte foto’s alsmede de in het Incidentenformulier opgenomen beschrijving van de ter plaatse aangetroffen toestand, niet geloofwaardig.”

12

TEXT LEVELS

1

2

3

4

Level vooruit

Level terug


5

6

7

8

9

§ Bullets (20pt)





Alleen tekst


(ABRvS 6 mei 2015, ECLI:NL:RVS:2015:1458 – Helmond). Casus: Perceel in buitengebied met woonhuis en schuur. Omwalling terrein zodat terrein niet zichtbaar is vanaf openbare weg. Eigenaar verhuurt perceel aan louche type, die het vervolgens onderverhuurt aan twee polen om ‘paarden te stallen’. Polen vestigen drugslaboratorium in schuur en laten na het einde van de productie vaten staan. Eigenaar woont in het buitenland en wordt niet verdacht van betrokkenheid bij de productie. Zegt gecontroleerd te hebben in december 2013, maar vaststond dat er in november 2013 en januari 2014 drugsafval stond. Daadwerkelijke controle dus niet geloofwaardig = overtreder.

13

TEXT LEVELS

1

2

3

4

Level vooruit

Level terug


5

6

7

8

9

§ Bullets (20pt)





Alleen tekst

2. Dumping - uitvoering

- Toepassen (zeer) spoedeisende bestuursdwang ligt voor de hand (5:31 Awb).- Aandachtspunten:- Zorg dat de bestuursdwang daags na ontdekking wordt toegepast (te lang

wachten = verplichting om overtreder een begunstigingstermijn te bieden);- Aanzegging kostenverhaal in last opnemen!- Algemene bewoordingen gebruiken in last (er is een overtreding van… de kosten

zullen worden verhaald op de overtreder – zie ook ABRvS 11 januari 2012, ECLI:NL:RVS:2012:BV0587);

- Last onder bestuursdwang vervolgens bekend maken aan iedereen die ook maar iets met de zaak te maken zou kunnen hebben: eigenaar, huurder, onderhuurder, gebruiker etc. ;

- Later kan overtreder bij de kostenverhaalsbeschikking alsnog gepreciseerd worden.

14

TEXT LEVELS

1

2

3

4

Level vooruit

Level terug


5

6

7

8

9

§ Bullets (20pt)





Alleen tekst

2. Dumping - uitvoering

- Welke kosten? (ABRvS 24 augustus 2016 ECLI:NL:RVS:2016:2332)- Bij spoedeisendheid – geen voorbereidingskosten- Ruime marge keuze inschakelen deskundig afvalverwerker- Kosten NFI niet vergoedbaar- Toetsingsmaatstaf (zie mijn artikel in Gemeentestem 2016/41 -

http://goo.gl/hxGyzH):

§ “1. de gemaakte kosten moeten voortvloeien uit de opgelegde last;

§ 2. het moeten noodzakelijke en redelijke daadwerkelijk gemaakte kosten zijn;

§ 3. de kosten moeten zijn gemaakt na het verstrijken van de begunstigingstermijn.”

15

http://goo.gl/hxGyzH



TEXT LEVELS

1

2

3

4

Level vooruit

Level terug


5

6

7

8

9

§ Bullets (20pt)





Alleen tekst

2. Dumping - stafrecht

- Ten tijde van de bekendmaking van de last nog geen overtreder gevonden?- Onbekende overtreder = lastig om last bekend te maken (zie art. 3:41, lid 2, Awb

– plaatsing op gemeentelijke website van besluit ook aanvaardbaar);- Kostenverhaal nog lastiger;- Voor kostenverhaalsbeschikking echter geen vervaltermijn – in principe kan je

oneindig wachten. Aangenomen wordt echter een maximumtermijn van 5 jaar voordat verval intreedt.

Voegen als benadeelde in strafrechtzaak?

- loopt mee met strafrechttraject- gemeente / eigenaar kunnen zich ‘verschuilen’ achter OM

16

TEXT LEVELS

1

2

3

4

Level vooruit

Level terug


5

6

7

8

9

§ Bullets (20pt)





Alleen tekst

3. Drugspanden

Wet Damocles: artikel 13b Opiumwet

§ “1. De burgemeester is bevoegd tot oplegging van een last onder bestuursdwang indien in woningen of lokalen dan wel in of op bij woningen of zodanige lokalen behorende erven een middel als bedoeld in lijst I of II wordt verkocht, afgeleverd of verstrekt dan wel daartoe aanwezig is.”

17

http://wetten.overheid.nl/BWBR0001941/2016-08-01#BijlageI

http://wetten.overheid.nl/BWBR0001941/2016-08-01#BijlageII

TEXT LEVELS

1

2

3

4

Level vooruit

Level terug


5

6

7

8

9

§ Bullets (20pt)





Alleen tekst

3. Drugspanden

Agenda

- Wanneer mag je sluiten?- Beleid- Moet er gewaarschuwd worden?- Hoe lang mag je sluiten?- Toekomstige ontwikkelingen

18

TEXT LEVELS

1

2

3

4

Level vooruit

Level terug


5

6

7

8

9

§ Bullets (20pt)





Alleen tekst

3. Drugspanden

Wanneer mag je sluiten?- Handelshoeveelheid 5gr softdrugs (lijst II) of 0,5gr dan wel 5ml harddrugs (lijst I)

- 4.2. [….] de enkele aanwezigheid van een handelshoeveelheid drugs in een pand [brengt] met zich dat aan artikel 13b, eerste lid, van de Opiumwet de bevoegdheid tot sluiting van dat pand kan worden ontleend.” (ABRvS 30 januari 2014 - ECLI:NL:RVS:2014:371)

- Vermoeden dat drugs bestemd zijn voor de handel vrijwel onmogelijk te ontkrachten

- Maar: ABRvS 27 mei 2015 (ECLI:NL:RVS:2015:1690 – Heerlen) ‘grensgeval’, precies 5ml GHB + tegenstrijdige informatie over de kwalificatie van de stof = onvoldoende onderzoek naar of het toch geen gebruikershoeveelheid is!

19

TEXT LEVELS

1

2

3

4

Level vooruit

Level terug


5

6

7

8

9

§ Bullets (20pt)





Alleen tekst

3. Drugspanden

Beleid toepassing sluitingsbevoegdheid

Vrijwel alle gemeenten kennen beleid over wanneer de burgemeester sluit:- Toets is of beleidsregels redelijk zijn (marginale toets)- Dan wel of er bijzondere omstandigheden zijn (art. 4:84 Awb)Beleid Roosendaal na uitspraak van 20 juni 2016 herschreven door AKD (mr.dr. Bart Roozendaal): http://goo.gl/CnN0oI

20

http://goo.gl/CnN0oI

TEXT LEVELS

1

2

3

4

Level vooruit

Level terug


5

6

7

8

9

§ Bullets (20pt)





Alleen tekst

3. Drugspanden

Wanneer moet je waarschuwen?

- Bij lokalen: nooit – geldt immers geen huisrecht ex artikel 8 EVRM

- Bij woningen: bij eerste overtreding tenzij ‘ernstig geval’ bijvoorbeeld = (i) harddrugs of (ii) zeer grote hoeveelheden softdrugs (ABRvS 4 mei 2016, ECLI:NL:RVS:2016:1174 – Utrecht en ABRvS 11 december 2013 ECLI:NL:RVS:2013:2362)

21

TEXT LEVELS

1

2

3

4

Level vooruit

Level terug


5

6

7

8

9

§ Bullets (20pt)





Alleen tekst

3. Drugspanden

Hoe lang mag je sluiten?

Buitengrenzen lijken uitgekristalliseerd: - Lokalensluiting: direct vijf jaar is teveel (ABRvS 8 september 2010

(ECLI:NL:RVS:2010:BN6187), direct één jaar lijkt bijna altijd wel stand te houden.- Woningsluiting: direct één jaar is teveel (Rb. Zeeland-West-Brabant, 20 juni 2016,

ECLI:NL:RBZWB:2016:3683), direct zes maanden lijkt meestal stand te houden (ook bij softdrugs, mits ernstig geval: ABRvS 11 december 2013 ECLI:NL:RVS:2013:2362)

- Maar: Rb. Limburg, 13 maart 2013, ECLI:NL:RBLIM:2013:BZ9981: sluiting van één jaar van café mét bovenwoning, zonder waarschuwing vanwege 187gr hennep in stand gelaten.

22

TEXT LEVELS

1

2

3

4

Level vooruit

Level terug


5

6

7

8

9

§ Bullets (20pt)





Alleen tekst

3. Drugspanden - toekomst

- Toekomst: sluiting ook als er alleen drugsattributen zijn

- Probleem: “Een ander voorbeeld waarin evident kan worden gesproken van drugscriminaliteit, is een pand waarin illegale stroomaansluitingen, plantenbakken, afzuiginstallatie en een ventilatiesysteem worden gevonden. Het is evident dat deze voorwerpen bestemd zijn voor het kweken van hennep, maar zonder het aantreffen van drugs zelf (dan wel bewijs dat in het pand drugs worden verkocht, afgeleverd of verstrekt) kan de burgemeester het pand niet sluiten op grond van artikel 13b Opiumwet, terwijl dat wel mogelijk is bij het aantreffen van een kwekerij met zes planten. “

- Consultatie vrijdag 8 september 2016 van start: https://www.internetconsultatie.nl/sluitingsbevoegdheidopiumwet

23

https://www.internetconsultatie.nl/sluitingsbevoegdheidopiumwet

https://www.internetconsultatie.nl/sluitingsbevoegdheidopiumwet

TEXT LEVELS

1

2

3

4

Level vooruit

Level terug


5

6

7

8

9

§ Bullets (20pt)





Alleen tekst

3. Drugspanden - toekomst

- Toevoeging artikel 13b Opiumwet, ook sluitingsbevoegdheid als:- “b. een voorwerp of stof als bedoeld in artikel 10a, eerste lid, onder 3°, of artikel

11a voorhanden is.”

- Artikel 10a, lid 1, onder 3, Opiumwet:- “voorwerpen, […] stoffen, […] waarvan hij weet of ernstige reden heeft om te

vermoeden dat zij bestemd zijn tot het plegen van dat feit,”- Artikel 11a Opiumwet:‒ “stoffen of voorwerpen […] waarvan hij weet of ernstige reden heeft om te

vermoeden dat zij bestemd zijn tot het plegen van een van de in artikel 11, derde en vijfde lid, strafbaar gestelde feiten […].”

- = Professionele productie ( ‘uitoefening bedrijf’ – lid 3) of grote hoeveelheid (lid 5)

24

TEXT LEVELS

1

2

3

4

Level vooruit

Level terug


5

6

7

8

9

§ Bullets (20pt)





Alleen tekst

4. Toezicht op de sluiting

- Eenmaal gesloten is toezicht van belang.- Plaatsing ‘drugsbord’ geen ‘middel dat doel niet voorbij schiet’ (ABRvS 20 augustus

2014, ECLI:NL:RVS:2014:3139 – Heusden):§ “8.1. […] Gelet op het doel van een krachtens artikel 13b, eerste lid, van de Opiumwet

opgelegde last tot sluiting en het feit dat een aankondiging daarvan op het pand kan bevorderen dat de loop wordt doorbroken, heeft de voorzieningenrechter naar het oordeel van de Afdeling terecht geen grond gezien om te oordelen dat de burgemeester met de oplegging van de last tot het laten aanbrengen van een bord, als onderdeel van de sluiting, een middel heeft gebruikt dat het doel voorbij is geschoten.”

25

TEXT LEVELS

1

2

3

4

Level vooruit

Level terug


5

6

7

8

9

§ Bullets (20pt)





Alleen tekst

5. Samenwerking politie / gemeente- Hoewel Politie/OM geen onderdeel zijn van de gemeente rekent de bestuursrechter

fouten, omissies en vertraging bij hen de gemeente aan: ABRvS 8 september 2010 (ECLI:NL:RVS:2010:BN6187)- “Dat de burgemeester de processen-verbaal met betrekking tot de overtredingen van 12

juni 2008 eerst na lange tijd van het Openbaar Ministerie heeft ontvangen, dient voor rekening en risico van de burgemeester te komen.”

- PV / ‘bestuurlijke rapportages’? Liever PV!- NFI rapport – graag (en op tijd!), maar politie is soms (ten onrechte) huiverig om

het te verstrekken. In de regel is er ook geen NFI rapport als er geen verdachte in beeld is. ‘Veldtest’ van de politie is helaas niet altijd even betrouwbaar.

- Weglaten namen / telnummers – liever aan Politie/OM vragen om verstrekking zonder gevoelige gegevens, voorkomt discussie. Bestuursrechter honoreert verzoek om geheimhouding ex art. 8:29 Awb telnummers en namen opsporingsteam overigens wel (Rb. Zeeland-West-Brabant, 21 december 2015, BRE 15/1780 – niet gepubliceerd).

26

TEXT LEVELS

1

Level vooruit

Level terug


Promotie

Wij houden liever geen afstand

Koffie?

AKD T.N. Sanders Bestuursrechtelijke aanpak van drugsafval en drugslaboratoria

Documents

Transcript of AKD T.N. Sanders Bestuursrechtelijke aanpak van drugsafval en drugslaboratoria