Afstudeerproject:

Literatuurstudie.

ONDERWERP: DE CHECKLIST VOOR DE ARTSENVISITE.

Naam student: Joyce Pama

Studentennummer: 500666660

Groep: 4AGZ3

Studieonderdeel: Afstudeerproject zorgverbetering; literatuurstudie

Naam studiedeelnummer: G-VERP 4500AFZV12

Projectbegeleider: Miriam Vonk

Examinator 1: Daaf Kronenburg

Examinator 2: Joop Bouwman

Opdrachtgever:

Aline Coenraadts (hoofdverpleegkundige) & Irha Bitreyson (senior verpleegkundige)

Academisch Medisch Centrum (AMC) Amsterdam, F7-Zuid

Maag-, Darm-, Lever-, en Longziekten

Meibergdreef 9

1105 AZ, Amsterdam Zuidoost

Aantal woorden: 1812 (exclusief titelblad, samenvatting,literatuurlijst en bijlagen)

Inleverdatum: 06-06-2014

2

SAMENVATTING

Probleemstelling en doelstelling: op de afdeling F7-zuid in het Academisch Medisch Centrum te

Amsterdam (AMC) heeft vorig jaar een reorganisatie plaatsgevonden. Als gevolg hiervan zijn de

afdeling Maag-, Darm-, en Leverziekten (MDL) met de afdeling Longziekten samengevoegd. Hierdoor

werken er meerdere gespecialiseerde artsen op de afdeling. De artsenvisite wordt door elke arts op

een verschillende manier uitgevoerd waardoor er geen structuur in de artsenvisite zit. In het AMC is

de ’’blauwdruk artsenvisite’’ ingevoerd als een checklist die de artsenvisite structuur moet bieden.

De blauwdruk wordt op de afdeling F7-zuid niet toegepast in de artsenvisites. Deze literatuurstudie

onderzoekt of een checklist de artsenvisite efficiënter maakt waardoor de communicatie tijdens de

artsenvisite wordt verbeterd en uiteindelijk de kwaliteit van zorg wordt verbeterd.

Methodiek: er is in de medische databases Pubmed, Cinahl en The Cochrane Libary gezocht naar

wetenschappelijke artikelen. Voorafgaand aan de studie zijn zoektermen opgesteld (tabel 1).

Resultaten: door het gebruik van een checklist tijdens de artsenvisite wordt de artsenvisite

efficiënter, en beter van kwaliteit. De patiëntveiligheid wordt gewaarborgd, er worden minder fouten

gemaakt, belangrijke aandachtpunten worden niet vergeten om te bespreken, er wordt tijdswinst

behaald, er treden minder complicaties op en uiteindelijk neemt de mortaliteit af. Door het gebruik

van een checklist tijdens de artsenvisite, wordt de kwaliteit van zorg verbeterd. Het implementeren

van een checklist heeft in de beginfase negatief effect op de artsenvisite, omdat de artsen en

verpleegkundigen aan de checklist moeten wennen. Als gevolg hiervan zal de artsenvisite langer

duren. Na verloop van tijd heeft de checklist de voordelen die eerder zijn benoemd.

Discussie: in de geselecteerde artikelen voor dit onderzoek zijn verschillende checklisten onderzocht.

Er kan dus niet worden geconcludeerd welke checklist goed is en welke aspecten in een checklist

dienen te staan. Hier zal verder onderzoek naar moeten worden gedaan.

1. INTRODUCTIE

In het Academisch medisch centrum (AMC) heeft in 2013 een reorganisatie plaatsgevonden. Door

deze reorganisatie zijn verschillende afdelingen samengevoegd, waaronder de afdeling Maag-, Darm-

en Leverziekten (MDL) met de afdeling Longziekten. Deze twee specialismen werken nu samen op de

afdeling F7-zuid van het AMC. Uit de praktijk blijkt dat dit een negatief effect heeft op de

artsenvisite. Omdat elke arts van elk specialismen de artsenvisite op een eigen manier uitvoert zit er

geen structuur in de artsenvisite, met als gevolg dat de kwaliteit van de artsenvisite zou worden

kunnen verbeterd.

In het AMC is de ‘’blauwdruk artsenvisite’’ (checklist) ontwikkeld (1). De blauwdruk is AMC breed

ingevoerd en dient in het hele ziekenhuis op alle afdelingen te worden gebruikt. Uit de praktijk blijkt

dat op de afdeling F7-zuid de blauwdruk niet in de artsenvisites wordt toegepast. Met deze

literatuurstudie wordt onderzocht of een checklist effect heeft op de kwaliteit en effectiviteit van de

artsenvisite. Tijdens de artsenvisite is goede communicatie belangrijk en er wordt onderzocht of de

checklist effect heeft op het verbeteren van de communicatie tijdens de artsenvisite.

3

Vanuit bovenstaande beschreven probleemstelling is de volgende vraagstelling ontwikkeld:

‘’ Wordt de artsenvisite efficiënter als deze uitgevoerd wordt aan de hand van een checklist en wordt

de communicatie en de kwaliteit van zorg hierdoor verbeterd?

1.1 BEGRIPPEN

De begrippen uit de vraagstelling worden hieronder toegelicht.

Artsenvisite:

Er is geen eenduidige definitie van artsenvisite, maar dit begrip kan in het algemeen worden

omschreven als een complex klinisch proces waarin de opgenomen patiënt klinisch wordt

beoordeeld. Dit proces bestaat uit de volgende punten:

1. Opzetten en wijzigen van de klinische diagnose.

2. De vooruitgang van de patiënt(en) herzien; anticiperen op basis van onderzoek(en); bespreken

van de voorgeschiedenis; MEWS (Modified Early Warning Score); resultaten van onderzoeken die

de patiënt(en) heeft ondergaan en van verpleegkundige observaties.

3. Beslissingen nemen over toekomstige onderzoeken en de behandelcode.

4. Communiceren met het multidisciplinaire team, patiënt(en), familie en mantelzorgers.

5. Actief de veiligheid van zorg controleren om vermijdbare schade te beperken.

6. Afspraken maken omtrent ontslag.

De artsenvisite is een belangrijke manier van communiceren tussen artsen en verpleegkundigen. Met

goede communicatie tussen artsen en verpleegkundigen worden visites efficiënter, gaat er minder

informatie verloren en wordt de patiëntveiligheid verbeterd (1-3).

Efficiënte zorg en kwaliteit van zorg:

Kwaliteit van de zorg wordt bepaald door meerde factoren, waarbij efficiëntie en effectiviteit

centraal staan. Met effectiviteit wordt het volgende bedoeld: de mate waarin (vooraf) geformuleerde

doelen in de praktijk worden bereikt. Efficiëntie verwijst naar de manier waarop deze doelen bereikt

worden, waarbij gestreefd wordt naar zo min mogelijk verspilling van tijd, geld en energie (4,5).

Checklist:

Een checklist is een lijst met aandachtspunten die wordt gebruikt voor controle (6).

Communicatie:

Communicatie is een proces waarbij informatie wordt uitgewisseld. Als er wordt gecommuniceerd is

er altijd sprake van een zender, een boodschap met informatie en een ontvanger. De zender

(verpleegkundige) wil in het communicatieproces informatie over dragen naar de ontvanger (arts)

door middel van een boodschap. Communicatie wordt uitgevoerd aan de hand van een stappenplan.

Eerst wordt de informatie die de zender wilt verzenden in eigen woorden gezet (coderen van

informatie). De gecodeerde informatie wordt verzonden door middel van geluid, spraak en/of

lichaamstaal. Hierna wordt de informatie als het goed is ontvangen door de ontvanger. De ontvanger

verwerkt de informatie op zijn eigen manier en decodeert de informatie weer. Als er in dit proces iets

niet goed gaat, is er geen communicatie, ook wel miscommunicatie genoemd (7).

4

2. METHODENSECTIE

2.1 ZOEKSTRATEGIE

Om de vraagstelling te beantwoorden met behulp van wetenschappelijke artikelen is er gezocht in de

medische databases Pubmed, Cinahl en The Cochrane Libary. Om tot relevante artikelen te komen

zijn er voorafgaand aan de studie zoektermen opgesteld. Deze zoektermen zijn gecombineerd in een

searchstring en met elkaar gecombineerd (zie tabel 1).

2.2 SELECTIECRITERIA

Om geschikte artikelen te selecteren is er gebruik gemaakt van de volgende limits die toepassing

hebben op de tijd en taal. Vanwege de ontbrekende mogelijkheid om artikelen te laten vertalen is

besloten om alleen Nederlands- en Engelstalige artikelen te includeren. Daarnaast is er een

tijdslimiet van 10 jaar geselecteerd om er voor te zorgen dat de meest recente artikelen worden

gebruikt. Vervolgens zijn om de best toepasbare artikelen te selecteren de volgende selectiecriteria

opgesteld:

De gevonden artikelen gaan over een checklist die tijdens de artsenvisite gebruikt wordt.

De gevonden artikelen gaan niet over een checklist die ervoor zorgt om fouten te voorkomen

(bijvoorbeeld operatie fouten).

De gevonden artikelen gaan niet over het leerrendement in een artsenvisite en de

checklisten die hierbij gebruikt kunnen worden.

2.3 SELECTEREN ARTIKELEN

De gevonden artikelen zijn op titel en abstract geanalyseerd en aan de hand van de vooraf

opgestelde selectiecriteria geselecteerd. Dit staat in tabel 1 beschreven.

Database +

Searchstring

Resultaten Aantal

geselecteerd

op titel

Aantal

geselecteerd

op Abstract

Aantal

geselecteerde

artikelen die

voldeden aan

de criteria.

Pubmed

((((((((((((ward round[Title/Abstract]

OR (ward[All Fields] AND round[All

Fields])) OR (ward[All Fields] AND

rounds[All Fields])) OR round[All

Fields]) OR rounds[All Fields]) AND

("physicians"[MeSH Terms] OR

"physicians"[All Fields] OR

"doctors"[All Fields])) OR

("physicians"[MeSH Terms] OR

58 14 6 4

5

"physicians"[All Fields] OR "doctor"[All

Fields])) AND ("nurses"[MeSH Terms]

OR "nurses"[All Fields] OR "nurse"[All

Fields])) OR ("nurses"[MeSH Terms]

OR "nurses"[All Fields])) AND

("communication"[MeSH Terms] OR

"communication"[All Fields])) OR

(good[All Fields] AND

("communication"[MeSH Terms] OR

"communication"[All Fields]))) OR

(effective[All Fields] AND

("communication"[MeSH Terms] OR

"communication"[All Fields]))) AND

(effective[All Fields] AND ward[All

Fields] AND round[All Fields])) OR

(effective[All Fields] AND ward[All

Fields] AND rounds[All Fields])

Cinahl

Ward round or ward rounds OR

rounds OR round AND doctors OR

doctor AND nurse OR nursus AND

communication OR good

communication OR effective

communication AND effective ward

round AND checklist.

91 9 2 1

The Cochrane Libary

Ward round or ward rounds OR

rounds OR round AND doctors OR

doctor AND nurse OR nursus AND

communication OR good

communication OR effective

communication AND effective ward

round AND checklist.

65 4 1 0

Tabel 1 resultaten zoekactie

3. RESULTATEN

De conclusies uit de geselecteerde artikelen komen overeen. Een overzicht van de verschillende

artikelen met daarin het soort artikel, de kwaliteit en een samenvatting staat vermeld in tabel 2. Uit

de conclusies van de verschillende artikelen bleek dat het gebruik van een checklist ervoor zorgt dat

de artsenvisite effectiever wordt en de kwaliteit van zorg wordt verbeterd. De gebruikers van de

checklist (artsen en verpleegkundigen) geven aan dat het gebruik van de checklist als belangrijk en

veilig wordt ervaren. Door het gebruik van de checklist (de C-SAW-C) tijdens de artsenvisite, vindt

6

een significante daling van het aantal complicaties plaats, hetgeen een positief effect heeft op de

mortaliteit (8).

In een geselecteerd artikel is onderzoek uitgevoerd met een controle- en een interventiegroep. De

interventiegroep gebruikte de checklist en de controlegroep gebruikte geen checklist. Daaruit bleek

dat door het gebruik van een checklist de kwaliteit van zorg wordt verbeterd omdat de

interventiegroep een betere dossiervorming had, tijdens de visites was de communicatie tussen de

verschillende disciplines verbeterd, de overdracht naar de patiënt was duidelijker en de veiligheid

van de patiënt werd verbeterd omdat er minder fouten werden gemaakt. Op de checklist staan

belangrijke aandachtspunten voor de artsenvisite beschreven, zodat deze niet vergeten worden en er

minder fouten gemaakt worden (9).

De ervaringen van verpleegkundigen en artsen na het gebruik van de ‘’DEFAULT checklist’’ (2

maanden) waren positief.

De positieve reacties van de verpleegkundigen en artsen zijn:

1. ‘’love it’’

2. ‘’belangrijke vitale functies worden niet vergeten’’

3. ‘’verpleegkundigen die nog niet veel ervaring op een afdeling hebben kunnen de checklist als handig hulpmiddel gebruiken’’

4. ‘’goed systematisch overzicht’’

5. ‘’de checklist werkt goed’’

6. ‘’door de checklist ontwikkelt de verpleegkundige ezelsbruggetjes wat helpt gemakkelijker te leren’’

7. ‘’belangrijke punten van zorg worden effectief aangepakt’’

8. ‘’de checklist biedt structuur en mogelijkheid tot leren voor de stagiaires’’

9. ‘’reanimatiebeleid wordt dagelijks besproken’’

De negatieve ervaringen van de artsen en verpleegkundigen zijn:

1. ‘’een checklist is niet altijd volledig

genoeg’’

2. ‘’de checklist wordt niet altijd

nageleefd’’

3. ‘’de checklist zal meer kunnen

integreren op alle afdelingen

zodat deze kan worden gebruikt

bij elke patiëntencategorie’’

4. ‘’de S van sociale problemen kan

in checklist worden verwerkt’’

Uit het artikel kwam naar voren dat de communicatie en patiëntveiligheid door het gebruik van de

DEFAULT checklist wordt verbeterd. Om de checklist effect te laten hebben is het belangrijk dat de

checklist gebruikt wordt tijdens elke artsenvisite. Anders wordt de kwaliteit en effectiviteit van de

artsenvisite, en dus de zorg, niet verbeterd (3).

De complexiteit van zorg neemt toe met als gevolg dat de artsenvisite complexer wordt. Om deze

reden is het lastig om de kwaliteit van de artsenvisite hoog te houden. De fouten die in de

artsenvisite worden gemaakt zijn: fouten in medicatie, slecht voorschrijven van infuusmedicatie en

7

infuusstanden en belangrijke zaken worden over het hoofd gezien. De artsenvisite wordt door het

gebruik van een checklist systematischer en minder chaotisch. Hierdoor worden er minder fouten

gemaakt, is de kwaliteit van de artsenvisite hoog en wordt de zorg efficiënter uitgevoerd (10).

Het implementeren van een checklist kost tijd. Dit blijkt uit de ‘’Cadwell consideritive checklist

process’’ (CCCP) die is geïmplementeerd. In de beginfase geeft het implementeren van de checklist

negatieve effecten omdat het team er aan moet wennen. Daardoor zal de artsenvisite langer gaan

duren. Maar uiteindelijk zorgt het voor meer structuur in de artsenvisite en tijdswinst. Uit de

ervaringen van de artsen met de CCCP blijkt dat de checklist als waardevol wordt ervaren en een

hulpmiddel is bij het begeleiden van artsen in opleiding. De CCCP geeft het vermogen tot zelfreflectie

(11). De checklist is een eenvoudige en kosteneffectieve manier om de kwaliteit en de effectiviteit

van de artsenvisite te verbeteren (9)

Samengevat (vanuit de vraagstelling) kan worden geconcludeerd dat het gebruik van een checklist

ervoor zorgt dat de artsenvisite efficiënter verloopt en de communicatie wordt verbeterd, met als

gevolg dat de kwaliteit van zorg verbetert.

Artikel Soort artikel Samenvatting.

Hull L.,et al (8) Soort artikel:

Review

Kwaliteit: C

Meerdere methodes (C-SAW-C checklist, T-SAW-C en PP-

GIS) zijn onderzocht om te kijken of de kwaliteit en

effectiviteit van de artsenvisite op de afdeling Chirurgie

werd verbeterd. Voor de artsenvisite werd de C-SAW-C

checklist onderzocht.

Sharma S., et al (3) Soort artikel:

Research

Kwaliteit: A2

Op de pediatrische intensive care unit is een checklist

onderzocht om de communicatie tijdens de artsenvisite te

verbeteren en de risico´s te verminderen.

Tingel J.(10) Soort artikel:

Artikel

(tijdschrift)

Kwaliteit:

D

In dit artikel wordt de artsenvisite en alle facetten daarvan

uitgebreid besproken inclusief de positieve gevolgen van

het gebruik van een checklist.

Dhillon P., et al (9) Soort artikel:

Review

Kwaliteit: A2

Het is aangetoond dat checklisten de patiënten resultaten

verbeteren (checklist die gebruikt worden voor en na

operaties). In dit artikel is een checklist onderzocht tijdens

het gebruik in de artsenvisites, om te onderzoeken of dit de

patiëntveiligheid zal verbeteren.

Herring R,. et all

(11)

Soort artikel:

Review

Kwaliteit:

De considerative checklist (DCC) is ontwikkeld en

onderzocht nadat het is gebruikt tijdens de artsenvisite. Er

werd onderzocht of door het gebruikt van de DCC de

8

B effectiviteit, samenwerking en artsenvisite werd verbeterd.

Tabel 2 geselecteerde literatuur

4. DISCUSSIE

Vanuit de geselecteerde artikelen kan antwoord worden gegeven op de vraagstelling:

‘’ Wordt de artsenvisite efficiënter als deze uitgevoerd wordt aan de hand van een checklist en wordt

de communicatie en de kwaliteit van zorg hierdoor verbeterd?

Uit de artikelen blijkt dat de artsenvisite efficiënter wordt als deze wordt uitgevoerd aan de hand van

en checklist. Door het gebruik van een checklist zit er structuur in de artsenvisite (3,11). De structuur

zorgt ervoor dat de artsenvisite sneller en efficiënter wordt uitgevoerd. Met een checklist verloopt

de artsenvisite systematischer waardoor belangrijke aandachtspunten tijdens de visite besproken

worden. De belangrijke aandachtspunten staan op de blauwdruk beschreven (bijlage 3). Met het

gebruik van een checklist wordt de communicatie tussen de verschillende disciplines verbeterd

(3,11). Het is bewezen dat door het gebruik van de checklist minder fouten worden gemaakt en de

kans op complicaties en de mortaliteit afneemt (8). Hierdoor wordt door het gebruik van de checklist

de kwaliteit van zorg verbeterd.

Als de blauwdruk zal worden toegepast op de afdeling F7-zuid zal na verloop van tijd geëvalueerd

moeten worden of de efficiëntie, communicatie en de kwaliteit van zorg verbeterd wordt. Het is

belangrijk dat de checklist elke artsenvisite wordt gebruikt. Is dit niet het geval, dan zal de efficiëntie

van de artsenvisite afnemen (3,11).

Als de blauwdruk (checklist) op de afdeling F7-zuid zal worden geïmplementeerd is het mogelijk dat

dit eerst negatieve effecten tot gevolg zou kunnen hebben. Het team zal moeten wennen aan het

gebruik van de blauwdruk en hierdoor zullen de artsenvisites langer gaan duren (3). Na verloop van

tijd zal de blauwdruk alleen maar positieve effecten hebben op de dossiervorming, de communicatie

tussen de verschillende disciplines, de overdracht naar de patiënt en de patiëntveiligheid wordt

verbeterd (3). Een voordeel van het implementeren van de checklist is dat het een eenvoudige en

kosteneffectieve manier is om de kwaliteit en de effectiviteit van de artsenvisite te verbeteren (9).

Om deze reden zal het gemakkelijk zijn om de checklist in te voeren in de praktijk, omdat de kosten

laag blijven.

In de geselecteerde artikelen voor dit onderzoek zijn verschillende checklisten onderzocht. Er kan

niet worden geconcludeerd welke checklist goed is en welke aspecten in een checklist dienen te

staan. Hier zal verder onderzoek naar moeten worden gedaan.

9

LITERATUURLIJST

1. Verhaehg K, Selier-Boersma A, Simons R, Steenbruggen J, Burrman B. Multidisciplinaire visite:

ontwikkeling en implementatie van een blauwdruk. Tijdschrift voor verpleegkundige, 2012;

5: P.51-55

2. Kirthi V, Ingham J, Lecko C, Amin Y, Temple M, Hughes S, et al. Ward rounds in medicine:

Principles for best practice. Royal Collage of Physicians, 2012; p.1-13

3. Sharma S, Peters MJ. Safety by DEFAULT: introduction and impact of a paediatric ward round

checklist. Critical Care 2013; 17(5):R232

4. Nationaal kompas volksgezondheid. Wat is kwaliteit? Bilthoven: Rijksinstituut voor

Volksgezondheid en Milieu; Maart 2014. URL:

http://www.nationaalkompas.nl/preventie/thema-s/kwaliteit-van-preventie/wat-is-

kwaliteit/ (geraadpleegd 2014 februari 19

5. Drijver R. Continuïteit in de acute zorg. Huisarts & Wetenschap. URL:

http://www.henw.org/archief/volledig/id764-continuteit-in-de-acute-zorg.html

(geraadpleegd 2014 April 15)

6. Koenen MJ. Woordenboek Nederlands. Utrecht. W.Th. de Boer; 2005

7. Ensie. Communicatie definitie en betekenis. URL:

http://www.ensie.nl/definitie/Communicatie (geraadplegd 2014 Juni 2)

8. Hull L, Birnbach D, Arora S, Fitzpatrick M, Sevdalis N. Improving Surgical Ward Care

Development and Psychometric Properties of a Global Assessment Toolkit. 2014; p.904-909

9. Dhillon P, Murphy RK, Ali H, Burukan Z, Corrigan MA, Sheikh A, et al. Development of an

adhesive surgical ward round checklist: a technique to improve patient safety. 2011;12: P.1-3

10. Tingle J. The safe and effective delivery of ward rounds. BJN. 2012; P. 1282-1283

11. Herring R, Caldwell G, Jackson S. Implementation of a considerative checklist to improve

productivity and team working on medical ward rounds. 2010;11: P. 129-136

12. CBO. Levels of evidence/bewijsniveaus (evidence bases medicine). URL:

http://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/ltxt/LevelsEvidence.htm (geraadpleegd

2014 Juni 2)

10

BIJLAGE 1 SEARCHSTRING

11

BIJLAGE 2. LEVEL OF EVIDENCE

In onderstaand tabel zijn de levels van de evidence piramide van het CBO af te lezen (12).

Level Artikel

A1 systematische reviews (meta-analyse)

A2 gerandomiseerd vergelijkend onderzoek

B gerandomiseerd vergelijkend onderzoek van

matige kwaliteit of onvoldoende omvang

C niet vergelijkend onderzoek

D mening van deskundigen

Tabel 3 level of evidence

12

BIJLAGE 3 BLAUWDRUK ARTSENVISITE

AMC BLAUWDRUK VISITE

DOEL * Actuele (gezondheids)situatie patiënt bespreken * Diagnostisch en/ of therapeutisch plan bepalen * Ontslagmanagement * Informatie uitwisseling zorgverleners met de patiënt * Onderwijs aan (co-)assistenten en studenten DEELNEMERS * Arts assistent met supervisor * Verpleegkundige * Senior- of hoofdverpleegkundige * Eventuele andere disciplines * Patiënt Belangrijk! 1) Er moet voldoende continuïteit van zorgverlening zijn. 2) De arts en verpleegkundige moeten bekwaam zijn om de bij de visite benodigde besluiten te nemen. 3) De supervisor is minimaal één deel van de visite of een aantal malen per week bij de visite aanwezig. 4) De aanwezigheid van de senior- of hoofdverpleegkundige, minimaal een aantal malen per week, is bedoeld om knelpunten in de organisatie van de patiëntenzorg op de afdeling te signaleren om vervolgens adequate interventies in te kunnen zetten. CHECKLIST ONDERWERPEN VISITE * Hoofdbehandelaar * Reden van opname * (Voorlopige) diagnose * Behandelcode * Parameters en problemen in (gezondheids)situatie patiënt - Vitale functies (ademhaling, hartslag, tensie, temperatuur) - Pijn - Benauwdheid - Decubitus - Voedingstoestand (SNAQ-score) - Vochtbalans - Mobiliseren - Psychosociale situatie * Diagnostisch beleid * Therapeutisch beleid * Medicatie * Geplande ontslagdatum * Ontslagbeleid * Vragen van de patiënt * Instemming patiënt therapeutisch beleid In principe neemt de arts assistent (met supervisor) de besluiten over benodigde diagnostiek, therapeutisch beleid, medicatie, geplande ontslagdatum en ontslagbeleid. Per besluit wordt vastgelegd wie wat doet. PLAATS De visite bestaat uit twee delen:

13

* voorbereidende bespreking in afwezigheid van de patiënt (in overdrachtsruimte of op de gang met inachtneming van privacy van de patiënt) * visite aan het bed in aanwezigheid van de patiënt SPELREGELS * De visite heeft een centrale rol in de organisatie van de dag * De visite heeft per werkplek een vaste tijd van aanvang en een streven voor eindtijd * Arts en verpleegkundige bereiden de visite voor (parameters verzamelen, lichamelijk onderzoek etc.) * Verpleegkundige bereidt de visite voor met patiënt * De visite wordt zo min mogelijk verstoord (daarover zijn afspraken vastgelegd) * Alle besluiten worden direct schriftelijk vastgelegd * De privacy van de patiënt wordt gewaarborgd tijdens de visite * Patiënt wordt in principe tijdens de visite geïnformeerd. Wanneer daar ruim tijd voor nodig is wordt

daartoe tijdens de visite een moment gepland.