Activiteitenaanbod Educatie

op gebied van natuur en milieu, duurzaamheid,

streekgeschiedenis en erfgoed Ten behoeve van het primair onderwijs in de gemeente Leudal en omgeving

Schooljaar 2015­2016

Samengesteld door Vrijwilligers Groen Hart Leudal Bezoekerscentrum Leudal

Haelen, juni 2015

INHOUDSOPGAVE 1. Algemene informatie: Leeswijzer pag. 2

Enkele afspraken pag. 3

2 LESKISTEN 2.1 Aanbod Bezoekerscentrum Leudal 2.1.1 Kabouterpad Herfst en Lente pag. 4 2.1.2 WATCH pag. 5 2.1.3 Molens pag. 6 2.1.4 Wonderweb pag. 7

2.2 AANBOD DERDEN pag. 8 2.2.1 Smaaklessen (tevens speciaal onderwijs) 3. LESSEN EN EXCURSIES 3.1 Aanbod Bezoekerscentrum leudal 3.1.1 Kabouterpad Herfst (groep 1 en 2) (tevens speciaal onderwijs) bij BC Leudal pag. 9 3.1.2 Kabouterpad Herfst (groep 1 en 2) (tevens speciaal onderwijs) bij de school pag. 9 3.1.3 Kabouterpad Lente (groep 1 en 2) (tevens speciaal onderwijs) bij BC Leudal pag. 10 3.1.4 Kabouterpad Lente (groep 1 en 2) (tevens speciaal onderwijs) bij de school pag. 10 3.1.5 Gastles Bever pag. 11 3.1.6 Gastles Uilen/Uilenballen pluizen pag. 12 3.1.7 Gastles Vlinders pag. 13 3.1.8 Bijen: Ik was bij de bij (tevens speciaal onderwijs): les bij BC Leudal pag. 14 3.1.9 Bijen: Ik was bij de bij (tevens speciaal onderwijs): gastles op school pag. 14 3.1.10 Bijen onze gevleugelde vrienden: les bij BC Leudal pag. 15 3.1.11 Bijen onze gevleugelde vrienden: gastles op school pag. 15 3.1.12 Herfst in het Leudal (groep 3 t/m 7) (tevens spec. onderwijs) pag. 16 3.1.13 Lente in het Leudal (groep 3 t/m 7) (tevens spec. onderwijs) pag. 17 3.1.14 WATCH­veldwerk bij BC Leudal pag. 18 3.1.15 WATCH­veldwerk bij (IKL­)adoptielocatie bij school pag. 18 3.1.16 Wereld Oorlog II in Leudal en omstreken (tevens speciaal onderwijs) bij BC Leudal pag. 19 3.1.17 Evolutie: Dubois/Uilentoren pag. 20 3.1.18 Sarah’s Wereld ­ Duurzaamheid pag. 21

1

1 ALGEMENE INFORMATIE

Leeswijzer Hieronder treft u een leeswijzer aan met daarin de beschrijving hoe u dit activiteitenaanbod kunt lezen. Iedere bladzijde heeft dezelfde indeling en is op de volgende manier te lezen: Boven aan staat de titel van de activiteit.

Daaronder eventueel een afbeelding met betrekking tot de activiteit. Type activiteit De activiteiten zijn onderverdeeld in vier verschillende typen,

namelijk: een leskist, een excursie of les, een materiaalzending of een project. Onder deze tabel staan deze activiteiten verder uitgelegd.

Thema activiteit

Het thema van de activiteit waarop u in het digitale aanbod (zie www.groengelinkt.nl) kunt zoeken; bijvoorbeeld natuur, dieren, afval, water, energie, duurzaamheid, voedsel of erfgoed.

Korte informatie

Een korte uitleg van de activiteit.

Kosten De kosten per deelnemende groep. Aanvragen bij wie

Hier staat informatie over hoe en waar u de activiteit kunt aanvragen.

Niveau/groep Voor welke groep of groepen de activiteit geschikt is (ook bijv. voor speciaal onderwijs).

Periode voor aanvragen

In welke periode deze activiteit kan worden uitgevoerd.

Duur activiteit Hoeveel uur of dagen/dagdelen u bezig bent met de activiteit. Locatie Waar de activiteit wordt uitgevoerd. Groepsgrootte Het maximaal aantal leerlingen wat kan deelnemen per groep. Kleding advies Welke kleding wij voor de leerlingen adviseren. Begeleiding vanuit school

Hoeveel begeleiders er nodig zijn vanuit de school.

De twee typen activiteiten uitgelegd:

Leskist: hieronder vallen alle activiteiten waarbij u zelfstandig de les uitvoert. Bij ‘leskist’ leent u een kist met materialen. In de leskist zit ter ondersteuning een handleiding.

Excursie of les: hieronder vallen alle activiteiten die worden gedaan onder begeleiding van één of meer gidsen.

2

Enkele afspraken Heeft u een activiteit aangevraagd die wordt uitgevoerd bij Bezoekerscentrum Leudal, dan verwachten wij het volgende van u:

De activiteit begint voor de ingang van het Bezoekerscentrum Leudal, Roggelseweg 58 te Haelen. Komt u met de auto, dan kunt u deze parkeren op de parkeerplaats van Staatsbosbeheer. Komt u met de fiets, dan kunnen deze geplaatst worden in de natuurlijke fietsenstalling tussen het gebouw

en de wei. Zo blijft de invalidenplek voor het museum vrij voor minder validen. Verdeel de groep vooraf in subgroepjes.

o Groep 1, 2 en alle groepen van speciaal onderwijs: maximaal 6 kinderen per subgroep. o Groep 3 t/m 8 maximaal 8 kinderen per subgroep.

Volgens afspraak/aanvraag levert de school of het centrum de begeleiding van de subgroepen. o Indien de school de begeleiding levert: per subgroepje 1 begeleider (leerkracht/ouder) die bij

voorkeur niet bij het eigen kind is ingedeeld. Lever bij speciaal onderwijs 2 begeleiders per subgroepje. Tijdens de activiteit wordt tijd ingepland voor een korte pauze. Hier kunnen de kinderen hun meegebrachte

eten en drinken nuttigen. Wij willen u vragen om de ouders en kinderen te attenderen op het gebruik van een gezonde snack tijdens de pauze zoals een stuk fruit of een boterham.

Denk aan gepaste kleding (bv. laarzen of stevige schoenen, regenkleding en kleding die vies mag worden.) In het voorjaarsseizoen zitten er teken. Wij adviseren dan kleding met lange mouwen en een lange broek.

Licht de ouders hierover in en attendeer op controle van de kinderen na afloop van de activiteit. U kunt van ons verwachten:

Wij leveren per subgroepje 1 schoolgids. Bij aankomst bij de ingang van het Bezoekerscentrum, wordt u door onze schoolgidsen welkom geheten en

wordt gestart met de activiteit. Als in overleg met de medewerkers van het Bezoekerscentrum wordt bepaald dat het weer te slecht is om

met de kinderen verantwoord naar buiten te gaan, komt de excursie/les te vervallen en mag zonder extra kosten een nieuwe datum aangevraagd worden (telefonisch of via het digitale aanbod).

Onze Huisregels: Eventuele schade en verlies van de gebruikte NME­materialen kunnen op de school worden verhaald. Na gebruik van de gehuurde materialen dienen deze schoon te worden teruggebracht. Het Bezoekerscentrum is niet aansprakelijk voor ontstane schade aan persoonlijke bezittingen.

Kosten bij annulering activiteit

Door de school > 10 werkdagen voor de aanvang van de activiteit: geen kosten. Door de school tussen 5 en 10 werkdagen voor de aanvang van de activiteit: 15% van de kosten Door de school < 5 werkdagen voor de aanvang van de activiteit: 100% van de kosten Indien de activiteit wordt geannuleerd door de school < 5 werkdagen voor de aanvang van de activiteit in

verband met speciale omstandigheden (bijv. gevaarlijke weersvoorspellingen of vervelende gebeurtenissen op school/ in de klas): 15% van de kosten

Als Bezoekerscentrum Leudal besluit een activiteit te annuleren in verband met speciale omstandigheden (bijv. gevaarlijke weersvoorspellingen): geen kosten.

Kosten bij wijziging datum activiteit

Bij een wijziging van de datum door de school > 15 werkdagen voor aanvang van de activiteit: geen kosten Bij een wijziging van de datum door de school < 15 werkdagen voor aanvang van de activiteit: €15,­ Als Bezoekerscentrum Leudal een activiteit moet annuleren kan in overleg, zonder extra kosten een

nieuwe datum worden afgesproken.

3

2. LESKISTEN 2.1 Aanbod Bezoekerscentrum Leudal 2.1.1 Kabouterpad Herfst en Lente

Type activiteit Leskist Thema activiteit

Natuur/dieren

Korte informatie

Kleuters beleven de natuur door zich te verplaatsen in een kabouter. Aan de hand van opdrachtenkaarten (die aan kabouterfiguren zijn bevestigd), voeren kleuters in kleine groepjes eenvoudige opdrachten uit waarbij vooral de zintuigen worden gebruikt. Deze opdrachten zijn aangepast aan het seizoen. Ook op www.groengelinkt.nl vindt u deze informatie en indien er extra bijlagen zijn, kunt u die daar downloaden.

Kosten € 10,­ per groep voor scholen binnen de gemeente Leudal € 17,50 per groep voor scholen buiten de gemeente Leudal

Aanvragen bij wie

Bezoekerscentrum Leudal via e­mail: ghl.teameducatie@gmail.com

Niveau/groep Groep 1 en 2 Groep 1 en 2 van speciaal onderwijs

Periode voor aanvragen

April t/m juni

Duur activiteit Ca. 1,25 uur, afhankelijk van eigen inbreng Locatie In een “groene” omgeving nabij de school Groepsgrootte N.v.t. Kleding advies Kleding die vies mag worden. Afhankelijk van het seizoen (i.v.m.

teken en weer) lange mouwen en dichte schoenen of laarzen en regenkleding of warme kleding

Begeleiding vanuit school

Per subgroepje van maximaal 6 kinderen 1 tot 2 begeleiders vanuit school.

4

2.1.2 WATCH

Type activiteit Leskist Thema activiteit

Natuur / Water

Korte informatie

Watch is een landelijk (en zelfs internationaal) educatieproject over water. Onderdelen: veldwerk; speciaal voor Limburg ontwikkeld (ganzenbordachtig) spel over water in de Provincie; Uitdagingen: door leerlingen te maken waterwerkstukken (ook te gebruiken als verrijkingsstof). Bij het veldwerk onderzoeken de leerlingen een poel, plas of beek a.d.h.v. opdrachten verdeeld over 4 posten en een opdrachtenboekje (WATCH­logboekje). Ze kijken o.a. naar de kwaliteit van het water en wat er allemaal in groeit en leeft. De leerkracht kan op verzoek instructie krijgen bij BC Leudal hoe met de veldwerkkist gewerkt kan worden. Ook op www.groengelinkt.nl vindt u deze informatie en indien er extra bijlagen zijn, kunt u die daar downloaden.

Kosten € 17,50 per groep (docentenhandleiding in leskist; extra docentenhandleiding als eigendom voor op school €17,50; leerlingenboekjes zelf printen (pdf)).

Aanvragen bij wie

Bezoekerscentrum Leudal via e­mail: ghl.teameducatie@gmail.com

Niveau/groep Groep 7 en 8 Periode voor aanvragen

April t/m juni

Duur activiteit Veldwerk m.b.v. leskist: • Voorbereiding leerkracht → 1 tot 2 uur • Introductie op school → 1 uur • Veldwerk → 2,5 uur • Verwerking en afronding → 1,5 uur Watch Spel Limburg (optioneel) → 1,5 tot 2 uur + voorbereiding Uitdagingen (optioneel) → 2 à 3 dagdelen

Locatie Veldwerk: bij een poel/beek nabij school; Spel en uitdagingen: op school.

Groepsgrootte Ca. 30 leerlingen per leskist; leerlingen verdelen in 4 subgroepen; er kunnen max. 3 kisten tegelijk worden geleend.

Kleding advies Kleding die vies en nat mag worden

5

Begeleiding vanuit school

Per subgroepje 1 begeleider.

2.1.3 Molens

Type activiteit Leskist Thema activiteit Erfgoed / Techniek / Energie Korte informatie

M.b.v. de molen leskist gaan de leerlingen zelf graan malen, zaden stampen, gerst pellen, houtzagen en water scheppen. Zo leren de kinderen hoe grondstoffen eerst handmatig, daarna met wind­ en waterkracht worden bewerkt tot een product. Ook de techniek in de molen komt uitgebreid aan bod. Ook leren de kinderen verschillende typen molens in Limburg kennen. Als aanvulling op de kist is een molenbezoek aan te vragen bij diverse wind­ en watermolens in de omgeving (voor excursie mogelijkheden zie www.limburgsemolens.nl; voor afspraken neem contact op met Het Huis voor de Kunsten, consulent Monumentenorganisaties Marianne van der Elsen tel: 0475­399287 email: mvdelsen@hklimburg.nl) Ook op www.groengelinkt.nl vindt u deze informatie en indien er extra bijlagen zijn, kunt u die daar downloaden.

Kosten € 10,­ Aanvragen bij wie

Bezoekerscentrum Leudal via e­mail: ghl.teameducatie@gmail.com

Niveau/groep Groep 6 t/m 8 Periode voor aanvragen

Hele jaar op afspraak

Duur activiteit De kist bevat 3 lessen: 1. Handwerk, 2. Constructie, 3. Presentatie. Deze kunnen naar eigen inzicht over verschillende dagen worden verdeeld. (Zie voor meer informatie de documentatie in het digitale aanbod www.groengelinkt.nl)

Groepsgrootte Ca. 30 leerlingen. Schoolgroep wordt in 5 groepjes verdeeld. Kleding advies N.v.t. Begeleiding vanuit school

Door leerkracht zelf.

6

2.1.4 Wonderweb (tevens speciaal onderwijs)

Type activiteit Leskist Thema activiteit

Natuur/Dieren

Korte informatie

Met WonderWeb ontdekken leerlingen in de directe omgeving van school de verscheidenheid aan dier­ en plantsoorten, de relaties daartussen en het belang van die verscheidenheid ook wel “biodiversiteit” genoemd. WonderWeb doet dat met een aantrekkelijke en eigentijdse combinatie van buitenactiviteiten in de schoolomgeving. Ook op www.groengelinkt.nl vindt u deze informatie en indien er extra bijlagen zijn, kunt u die daar downloaden.

Kosten € 10,­ per groep voor scholen binnen de gemeente Leudal € 17,50 per groep voor scholen buiten de gemeente Leudal

Aanvragen bij wie

Bezoekerscentrum Leudal via e­mail: ghl.teameducatie@gmail.com

Niveau/groep Groep 5 en 6 Groep 5 en 6 van speciaal onderwijs

Periode voor aanvragen

April t/m juni en september t/m november

Duur activiteit Maximaal 8 lesuren over meerdere dagen te verspreiden Locatie In klaslokalen en rondom de eigen school Groepsgrootte N.v.t. Kleding advies Voor buitenactiviteiten eventueel aangepaste kleding Begeleiding vanuit school

Leerkracht en zo mogelijk hulp van ouders

7

2.2 Aanbod Derden 2.2.1 Smaaklessen (tevens speciaal onderwijs)

Type activiteit Leskist Thema activiteit

Voedsel

Korte informatie

Smaaklessen wil bij kinderen interesse opwekken voor voedsel. Daarbij staat een positieve speelse benadering centraal. Een kind dat positief staat tegenover eten, wil er ook meer van weten! De kist bevat voor elk niveau lessen om smaken te ontdekken, naar het eigen eetpatroon te kijken en te ontdekken waar het voedsel vandaan komt. In elke les zijn proefjes opgenomen om de beleving van voedsel optimaal tot uitdrukking te brengen. De kist bevat veel materialen om de proefjes uit te voeren. Daarnaast zijn extra activiteiten aan te vragen ter ondersteuning van smaaklessen bv een smaakfeest of een kok in de klas! Ook op www.groengelinkt.nl vindt u deze informatie en indien er extra bijlagen zijn, kunt u die daar downloaden.

Kosten geen Aanvragen bij wie

U kunt zich opgeven via de volgende website: www.smaaklessen.nl daarna wordt contact met u opgenomen of aan te vragen via e­mail ghl.teameducatie@gmail.com

Niveau/groep Groep 1 t/m 8 Groep 1 t/m 8 van speciaal onderwijs

Periode voor aanvragen

Hele jaar

Duur activiteit Eventueel een introductieworkshop voor de leerkracht. Per leerjaar zijn er meerdere lessen in te zetten onafhankelijk van elkaar

Locatie Op school in de klas Groepsgrootte N.v.t. Kleding advies N.v.t. Begeleiding vanuit school

Lessen worden door de leerkracht zelf gegeven.

8

3. LESSEN EN EXCURSIES 3.1 Aanbod Bezoekerscentrum leudal 3.1.1 Kabouterpad Herfst (groep 1 en 2) (tevens speciaal onderwijs) bij BC Leudal 3.1.2 Kabouterpad Herfst (groep 1 en 2) (tevens speciaal onderwijs) bij de school

Type activiteit Excursie

Thema activiteit

Natuur/dieren

Korte informatie

Kleuters beleven de natuur door zich te verplaatsen in een kabouter. Aan de hand van opdrachtenkaarten (die aan kabouterfiguren zijn bevestigd), voeren kleuters in kleine groepjes eenvoudige opdrachten uit waarbij vooral de zintuigen worden gebruikt. Deze opdrachten zijn aangepast aan het seizoen herfst.

Kosten € 40,­ per groep voor scholen binnen gemeente Leudal bij BC Leudal € 65,­ per groep voor scholen binnen gemeente Leudal bij de school € 65,­ per groep voor scholen buiten gemeente Leudal bij BC Leudal Ook op www.groengelinkt.nl vindt u deze informatie en indien er extra bijlagen zijn, kunt u die daar downloaden.

Aanvragen bij wie

Bezoekerscentrum Leudal via e­mail: ghl.teameducatie@gmail.com

Niveau/groep Groep 1 en 2 Groep 1 en 2 van speciaal onderwijs

Periode voor aanvragen

Half september t/m half november.

Duur activiteit Ca. 1,25 uur Maandag tot en met vrijdag ‘s ochtends

Locatie ­ Bij Bezoekerscentrum Leudal: op parkeerplaats Staatsbosbeheer, nabij BC Leudal, Roggelseweg 58, Haelen ­ Bij/in omgeving school

Groepsgrootte Maximaal ca. 25 leerlingen Kleding advies Kleding die vies mag worden, laarzen en regenkleding of warme kleren,

rekening houdend met nat of koud weer. Begeleiding vanuit school

Per subgroepje van maximaal 6 kinderen mag 1 begeleider vanuit school. De leerkracht surveilleert tussen de subgroepjes.

9

3.1.3 Kabouterpad Lente (groep 1 en 2) (tevens speciaal onderwijs) bij BC Leudal 3.1.4 Kabouterpad Lente (groep 1 en 2) (tevens speciaal onderwijs) bij de school

Type activiteit Excursie Thema activiteit

Natuur/dieren

Korte informatie

Kleuters beleven de natuur door zich te verplaatsen in een kabouter. Aan de hand van opdrachtenkaarten (die aan kabouterfiguren zijn bevestigd), voeren kleuters in kleine groepjes eenvoudige opdrachten uit waarbij vooral de zintuigen worden gebruikt. Deze opdrachten zijn aangepast aan het seizoen de lente.

Kosten € 40,­ per groep voor scholen binnen gemeente Leudal bij BC Leudal € 65,­ per groep voor scholen binnen gemeente Leudal bij de school € 65,­ per groep voor scholen buiten gemeente Leudal bij BC Leudal Ook op www.groengelinkt.nl vindt u deze informatie en indien er extra bijlagen zijn, kunt u die daar downloaden.

Aanvragen bij wie

Bezoekerscentrum Leudal via e­mail: ghl.teameducatie@gmail.com

Niveau/groep Groep 1 en 2 Groep 1 en 2 van speciaal onderwijs

Periode voor aanvragen

April t/m juni

Duur activiteit Ca. 1,25 uur Maandag tot en met vrijdag ‘s ochtends

Locatie Parkeerplaats Staatsbosbeheer, nabij Bezoekerscentrum Leudal, Roggelseweg 58

Groepsgrootte Maximaal ca. 25 leerlingen Kleding advies Kleding die vies mag worden, lange mouwen en dichte schoenen

rekening houdend met warm weer en de mogelijkheid op teken Begeleiding vanuit school

Per subgroepje van maximaal 6 kinderen mag 1 begeleider vanuit school. De leerkracht surveilleert tussen de subgroepjes.

10

3.1.5 Gastles Bever

Type activiteit Les Thema activiteit

Natuur/Dieren

Korte informatie

Na een korte film vertelt de gids in dialoog met de leerlingen over de bever en maakt daarbij gebruik van een powerpoint presentatie en bevermateriaal (opgezet dier, knaagsporen etc.). Daarbij komen zaken als lichaamsbouw, leefwijze, leefomgeving, voedsel, veiligheid en voortplanting aan bod. Tevens is een kleurplaat beschikbaar. Benodigdheden: scherm met beamer en laptop of smartbord. Indien niet aanwezig op school van te voren contact opnemen. Ook op www.groengelinkt.nl vindt u deze informatie en indien er extra bijlagen zijn, kunt u die daar downloaden.

Kosten € 55,­ per groep (alleen beschikbaar voor scholen binnen de gemeente Leudal), tenzij uitgevoerd in Bezoekerscentrum Leudal

Aanvragen bij wie

Bezoekerscentrum Leudal via e­mail: ghl.teameducatie@gmail.com

Niveau/groep Groep 3 t/m 6 Periode voor aanvragen

november t/m maart

Duur activiteit Ongeveer 1 uur (inclusief film ca. 15 min.) Morgen of middag; neem contact op over gewenste aanvangstijd via ghl.teameducatie@gmail.com of tel. 0475 ­ 497010.

Locatie Op school in eigen klaslokaal of bij Bezoekerscentrum Leudal Groepsgrootte Maximaal ca. 30 leerlingen Kleding advies N.v.t. Begeleiding vanuit school

Leerkracht in klaslokaal aanwezig tijdens gastles

11

3.1.6 Gastles Uilen/Uilenballen pluizen

Type activiteit Les Thema activiteit

Natuur/Dieren

Korte informatie

Gids vertelt in dialoog met de leerlingen over verschillende uilensoorten, hun bouw en leefwijze en maakt daarbij gebruik van opgezette uil(en), sealkaarten etc. Vervolgens krijgt ieder kind een braakbal om uit te pluizen. Gedurende de les worden de boekjes ingevuld en plaatjes ingeplakt. Benodigdheden: lijm; scharen; per leerling: uilenballenboekje (*); knipvel uilen (*); voor het pluizen: A4; houten satéprikker; penseel of tandenborstel. (*) school kan er voor kiezen boekje en knipvel (beiden in kleur) voor leerlingen zelf te printen (PDF) en te maken of dit door BC Leudal laten verzorgen.

Ook op www.groengelinkt.nl vindt u deze informatie en indien er extra bijlagen zijn, kunt u die daar downloaden.

Kosten € 150,­ per groep (incl. boekje en knipvel per leerling) op school € 125,­ per groep (incl. boekje en knipvel per leerling) bij BCL € 75,­ per groep (excl. boekje en knipvel per leerling) op school € 50,­ per groep (excl. boekje en knipvel per leerling) bij BCL NB. Alleen voor scholen binnen gemeente Leudal beschikbaar op school

Aanvragen bij wie

Bezoekerscentrum Leudal via e­mail: ghl.teameducatie@gmail.com

Niveau/groep Groep 5 t/m 8 Periode voor aanvragen

november t/m maart

Duur activiteit Ongeveer 1,5 uur Morgen of middag; neem contact op over gewenste aanvangstijd via ghl.teameducatie@gmail.com of tel. 0475 ­ 497010.

Locatie Op school in eigen klaslokaal. Mag op verzoek ook in BCL Groepsgrootte Maximaal ca. 30 leerlingen Kleding advies N.v.t. Begeleiding vanuit school

Leerkracht in klaslokaal aanwezig tijdens gastles

12

3.1.7 Gastles Vlinders

Type activiteit Les Thema activiteit

Natuur/dieren

Korte informatie

Aan de hand van een presentatie met PowerPoint door een gids en het invullen van een leerling­werkboekje “Vlinders”, waarin kleur­, invul­ en tekenmogelijkheden worden geboden leren de kinderen: 1. Inzicht verkrijgen in: • het leven van vlinders • onderlinge verbanden (voeding, bestuiven) • het nut voor de mens 2. Vaardigheden verwerven in: • het omgaan met concreet materiaal Ook op www.groengelinkt.nl vindt u deze informatie en indien er extra bijlagen zijn, kunt u die daar downloaden.

Kosten € 65,­ per groep op school (alleen voor scholen gemeente Leudal) tenzij uitgevoerd in Bezoekerscentrum Leudal

Aanvragen bij wie

Bezoekerscentrum Leudal via e­mail: ghl.teameducatie@gmail.com

Niveau/groep Groep 5 en 6 Periode voor aanvragen

november t/m mei Alleen in de ochtend van maandag t/m vrijdag Begintijd 9:00 uur

Duur activiteit Ongeveer 2 tot 2,5 uur Locatie In de klas op school; benodigdheden: scherm met beamer en laptop of

smartbord. Indien niet aanwezig op school van te voren contact opnemen. Of in Bezoekerscentrum Leudal

Groepsgrootte Ca. 30 leerlingen Kleding advies N.v.t. Begeleiding vanuit school

Aanwezigheid leerkracht is gewenst.

13

3.1.8 Bijen: Ik was bij de bij (tevens speciaal onderwijs): les bij BC Leudal 3.1.9 Bijen: Ik was bij de bij (tevens speciaal onderwijs): gastles op school

Type activiteit Les Thema Natuur/Dieren Korte informatie

Aan de hand van invullen van een werkboekje “Ik was bij de bij” met kleur­, puzzel­, invul­ en tekenmogelijkheden wordt de les gegeven. Er wordt ingegaan op: het leven van de bij, onderscheid mannelijk/ vrouwelijk (koningin, dar, werkster), onderlinge verbanden (voeding, bestuiven), het nut voor de mens, het leven van de imker, de bijenstal, wat de mens met de producten van de bij doet. Ook verwerven de leerlingen vaardigheden in het omgaan met concreet materiaal. Ook op www.groengelinkt.nl vindt u deze informatie en indien er extra bijlagen zijn, kunt u die daar downloaden.

Kosten € 45,­ per groep voor scholen binnen de gemeente Leudal bij BC Leudal € 70,­ per groep voor scholen binnen de gemeente Leudal op school € 70,­ per groep voor scholen buiten de gemeente Leudal bij BC Leudal

Aanvragen bij wie

Bezoekerscentrum Leudal via e­mail: ghl.teameducatie@gmail.com

Niveau/groep Groep 4 en 5 Groep 5 t/m 8 van speciaal onderwijs

Periode voor aanvragen

november t/m maart

Duur activiteit 2,5 uur Alleen in de ochtend van maandag t/m vrijdag Begintijd 9:00 uur. Voor speciaal onderwijs andere begintijd mogelijk

Locatie Les: Bezoekerscentrum Leudal, Roggelseweg 58 of als Gastles: op school→ benodigdheden mogelijkheid om DVD af te spelen; 7 tafels niet te dicht op elkaar (bij voorkeur verspreid over meerdere ruimtes) waar leerlingen o.l.v. een gids toelichting krijgen en opdrachten kunnen uitvoeren.

Groepsgrootte Maximaal ca. 30 leerlingen Kleding advies N.v.t. Begeleiding vanuit school

Per subgroepje van maximaal 8 kinderen mag 1 begeleider (ouder) vanuit school meelopen. De leerkracht surveilleert tussen de subgroepjes. Bij speciaal onderwijs 2 begeleiders per subgroepje van maximaal 8 kinderen

14

3.1.10 Bijen: onze gevleugelde vrienden: les bij BC Leudal 3.1.11 Bijen: onze gevleugelde vrienden: gastles op school

Type activiteit Les Thema activiteit

Natuur/Dieren

Korte informatie

Door middel van een film, materiaal over bijen en kleurenfoto’s wordt er diep ingegaan op: het leven van de bij, onderscheid mannelijk/ vrouwelijk (koningin, dar, werkster), onderlinge verbanden (voeding, bestuiven), het nut voor de mens, het leven van de imker, de bijenstal, wat de mens met de producten van de bij doet. Ook op www.groengelinkt.nl vindt u deze informatie en indien er extra bijlagen zijn, kunt u die daar downloaden.

Kosten € 45,­ per groep voor scholen binnen de gemeente Leudal bij BC Leudal € 70,­ per groep voor scholen binnen de gemeente Leudal op school € 70,­ per groep voor scholen buiten de gemeente Leudal bij BC Leudal

Aanvragen bij wie

Bezoekerscentrum Leudal via e­mail: ghl.teameducatie@gmail.com

Niveau/groep Groep 7 en 8 Periode voor aanvragen

november t/m maart

Duur activiteit 3 uur Alleen in de ochtend van maandag t/m vrijdag Begintijd 9:00 uur

Locatie Les: Bezoekerscentrum Leudal, Roggelseweg 58 of als Gastles: op school→ benodigdheden mogelijkheid om DVD af te spelen; 6 tafels niet te dicht op elkaar (bij voorkeur verspreid over meerdere ruimtes) waar leerlingen o.l.v. een gids toelichting krijgen en opdrachten kunnen uitvoeren

Groepsgrootte Maximaal ca. 30 leerlingen Kleding advies N.v.t. Begeleiding vanuit school

Per subgroepje van maximaal 8 kinderen mag 1 begeleider (ouder) vanuit school meelopen. De leerkracht surveilleert tussen de subgroepjes

15

3.1.12 Herfst in het Leudal (groep 3 t/m 7) (tevens spec. onderwijs)

Type activiteit Excursie Thema activiteit

Natuur/dieren

Korte informatie

Gewapend met hun zintuigen als belangrijkste gereedschap bezoeken de kinderen o.l.v. een schoolgids het Leudalgebied. Hierbij wordt aandacht geschonken aan de natuur in het jaargetijde herfst. Paddenstoelen worden onder de loep genomen, de vorm van de diverse afgevallen bladeren wordt bekeken, de kinderen gaan op zoek naar spinnen en spinnenwebben etc. Onderweg wordt veel aandacht besteed aan natuurbeleving. Ook op www.groengelinkt.nl vindt u deze informatie en indien er extra bijlagen zijn, kunt u die daar downloaden.

Kosten € 40,­ per groep voor scholen binnen de gemeente Leudal met ouderbegeleiding € 65,­ per groep voor scholen buiten de gemeente Leudal met ouderbegeleiding

Aanvragen bij wie

Bezoekerscentrum Leudal via e­mail: ghl.teameducatie@gmail.com

Niveau/groep Groep 3 t/m 7 Groep 3 t/m 8 van speciaal onderwijs

Periode voor aanvragen

September t/m half november

Duur activiteit Groep 3: ca. 2,5 uur Groep 4 t/m 7: ca. 2,5 tot 3 uur Begintijd 9:00 uur: Maandag tot en met vrijdag ‘s ochtends Voor speciaal onderwijs andere begintijd mogelijk

Locatie Bezoekerscentrum Leudal, Roggelseweg 58 Groepsgrootte Maximaal ca. 30 leerlingen Begeleiding vanuit school

Met ouderbegeleiding: per subgroepje van maximaal 8 kinderen 1 begeleider vanuit school; bij speciaal onderwijs 2 begeleiders per subgroepje van maximaal 6 kinderen

16

3.1.13 Lente in het Leudal (groep 3 t/m 7) (tevens spec. onderwijs)

Type activiteit Excursie Thema activiteit

Natuur/dieren

Korte informatie

Gewapend met hun zintuigen als belangrijkste gereedschap bezoeken de kinderen o.l.v. een schoolgids het Leudalgebied. Hierbij wordt aandacht geschonken aan de natuur in het jaargetijde lente. Ze kunnen allerlei opdrachten doen, zoals het nemen van een watermonster uit een poel of beek, het bekijken van waterdiertjes en bodemdiertjes, de boomhoogte bepalen met behulp van een boomhoogtemeter en het meten van de watersnelheid. Onderweg wordt veel aandacht besteed aan natuurbeleving. Ook op www.groengelinkt.nl vindt u deze informatie en indien er extra bijlagen zijn, kunt u die daar downloaden.

Kosten € 40,­ per groep voor scholen binnen de gemeente Leudal met ouderbegeleiding € 65,­ per groep voor scholen buiten de gemeente Leudal met ouderbegeleiding

Aanvragen bij wie

Bezoekerscentrum Leudal via e­mail: ghl.teameducatie@gmail.com

Niveau/groep Groep 3 t/m 7 Groep 3 t/m 8 van speciaal onderwijs

Periode voor aanvragen

April t/m juni

Duur activiteit Groep 3: ca. 2,5 uur Groep 4 t/m 7: ca 2,5 tot 3 uur Begintijd 9:00 uur; Maandag t/m vrijdag ‘s ochtends Voor speciaal onderwijs andere begintijd mogelijk

Locatie Bezoekerscentrum Leudal, Roggelseweg 58 Groepsgrootte Maximaal ca. 30 leerlingen Kleding advies Kleding die vies mag worden, lange mouwen en dichte schoenen

rekening houdend met warm weer en de mogelijkheid op teken. Begeleiding vanuit school

­ Met ouderbegeleiding: per subgroepje van maximaal 8 kinderen 1 begeleider vanuit school; bij speciaal onderwijs 2 begeleiders per subgroepje van maximaal 6 kinderen

17

3.1.14 WATCH­veldwerk bij BC Leudal 3.1.15 WATCH­veldwerk bij (IKL­)adoptielocatie bij school

Type activiteit Les, excursie Thema activiteit Natuur/dieren & Water Korte informatie

WATCH is een landelijk (en zelfs internationaal) educatieproject over water. Onderdelen: veldwerk; speciaal voor Limburg ontwikkeld (ganzenbordachtig) spel over water in de Provincie; Uitdagingen: door leerlingen te maken waterwerkstukken (ook te gebruiken als verrijkingsstof). Bij het veldwerk onderzoeken de leerlingen een poel, plas of beek a.d.h.v. opdrachten verdeeld over 4 posten en een opdrachtenboekje (WATCH­logboekje). Ze kijken o.a. naar de kwaliteit van het water en wat er allemaal in groeit en leeft. WATCH veldwerk kan worden uitgevoerd bij de poel van BC Leudal of bij het (IKL­)adoptieproject van de school, mits daar een poel, ven of beek onderdeel vanuit maakt. Ook op www.groengelinkt.nl vindt u deze informatie en indien er extra bijlagen zijn, kunt u die daar downloaden.

Kosten € 40,­ per groep bij BC Leudal € 65,­ per groep bij adoptieproject van de school (alleen voor scholen uit gemeente Leudal) School print zelf Watch­logboekjes uit voor leerlingen (Pdf)

Aanvragen bij wie

Bezoekerscentrum Leudal via e­mail: ghl.teameducatie@gmail.com

Niveau/groep Groep 7 en 8 Periode voor aanvragen

April t/m juni en september t/m november

Duur activiteit Veldwerk: • Voorbereiding leerkracht → 1 tot 2 uur • Introductie op school → 1 uur • Veldwerk → 2,5 uur (uitgevoerd door schoolgidsen) • Verwerking en afronding → 1,5 uur Watch Spel Limburg (optioneel)→ 1,5 tot 2 uur + voorbereiding Uitdagingen (optioneel) → 2 à 3 dagdelen

Locatie Poel van Bezoekerscentrum Leudal of IKL­adoptielocatie mits water aanwezig van de school

Groepsgrootte Maximaal ca 30 kinderen Kleding advies Kleding die vies en nat mag worden Begeleiding vanuit school

Groep indelen in subgroepen van 5 leerlingen. Bij voorkeur per subgroepje 1 begeleider, maar minimaal 3 begeleiders totaal.

18

3.1.16 Wereld Oorlog II in Leudal en omstreken (tevens speciaal onderwijs) bij BC Leudal 3.1.17 Wereld Oorlog II in Leudal en omstreken (tevens speciaal onderwijs) op school

Type activiteit Les Thema activiteit Erfgoed / Streekgeschiedenis Korte informatie

De werkgroep Tweede Wereldoorlog (WOII) van de Studiegroep Leudal biedt een les aan over de tweede wereld oorlog in het Leudal en omstreken. De les bestaat uit een verhaal over WOII in het Leudal en het gebied ten westen van het kanaal Wessem­Nederweert, dit ondersteund door een PowerPointpresentatie en een film met identieke beelden, een bezoekje aan het museum en het Monument van Verdraagzaamheid. Met aandacht voor: ­ Begin van de oorlog w.o. de bouw van de verdedigingslijn langs de Maas in 1939 ­ De strijd langs de Maas, de bruggen, de oversteek (mei 1940). ­ Dagelijks leven in de oorlog, toegespitst op kinderen (censuur voedselbonnen etc) ­ Het verzet ­ De luchtoorlog ­ Naar het einde van de oorlog (D­day, kerkrazzia’s van 8 oktober 1944, evacuaties, 14 november begin van de bevrijding). Ook op www.groengelinkt.nl vindt u deze informatie en indien er extra bijlagen zijn, kunt u die daar downloaden.

Kosten € 40,­ per groep in BC Leudal € 65,­ per groep op school (alleen voor scholen gemeente Leudal)

Aanvragen bij wie

Bezoekerscentrum Leudal via e­mail: ghl.wo2@gmail.com

Niveau/groep Groep 7 en 8 Groep 7 en 8 van speciaal onderwijs

Periode voor aanvragen

Oktober t/m mei

Duur activiteit Ongeveer 2,5 uur, alleen in de ochtenduren, op maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag. (voor speciaal onderwijs aan te passen)

Locatie ­ Bezoekerscentrum Leudal, Roggelseweg 58 of ­ Op school → benodigdheden: scherm met Beamer en laptop of smart­bord. Indien niet aanwezig op school van te voren contact opnemen.

Groepsgrootte Maximaal ca. 30 leerlingen Kleding advies N.v.t. Begeleiding vanuit school

Aanwezigheid leerkracht is gewenst; er mogen beperkt ouders of opa’s/oma’s aanwezig zijn.

19

3.1.18 Evolutie: Dubois / Uilentoren

Type activiteit Les / Excursie Thema activiteit Erfgoed / streekgeschiedenis / Natuur (evolutie) Korte informatie Voorbereidingslessen op school door leerkracht met gebruik van:

­ eigen methode waarin evolutietheorie in wordt behandeld ­ vertonen DVD De ontbrekende schakel (duur: 50 min: gebruik ca. 30

min.) ­ Kringgesprek

Optioneel te gebruiken: ­ Filmpjes evolutie via: www.schooltv.nl/beeldbank ­ Boek: “Kaas en de evolutietheorie” met “Waarom is een ijsbeer wit”­

Bas Haring (Pdf beschikbaar) ­ Boek “Een heel kleine geschiedenis van bijna alles”­ Bill Bryson met

Darwin’s theorie voor kids (Pdf beschikbaar) Excursie met doe­activiteiten o.l.v. schoolgidsen door voormalig woongebied van prof. Dubois met aandacht voor landschapselementen die er tijdens zijn leven al waren, evolutietheorie (o.a. Dubois als ontdekker missing link aap en mens) versus scheppingsverhaal, inrichting landgoed de Bedelaar (herscheppen prehistorisch landschap), uilentoren (bouw en functie, tevens tijdens WOII) Ook op www.groengelinkt.nl vindt u deze informatie en indien er extra bijlagen zijn, kunt u die daar downloaden.

Kosten € 40,­ per groep voor scholen binnen gemeente Leudal € 65,­ per groep voor scholen buiten gemeente Leudal

Aanvragen bij wie

Bezoekerscentrum Leudal via e­mail: ghl.teameducatie@gmail.com

Niveau/groep Groep 6 t/m 8 Welke Periode/ Dagen

april t/m juli en september t/m november Maandag­, dinsdag­, woensdag­, donderdag­ en vrijdagmorgen

Duur activiteit Voorbereidingsles door leerkracht: ca. 3,5 uur. Excursie o.l.v. schoolgidsen: ca. 2,5 uur.

Start/eindlocatie Restaurant de Busjop, Busschopsweg 9, 6093 AA Heythuysen Groepsgrootte Ca. 25 ­ 30 leerlingen, op te splitsen in 2 subgroepen. Kleding advies Kleding die vies mag worden. Afhankelijk van het weer lange mouwen en dichte

schoenen, rekening houdend met temperatuur en de mogelijkheid op teken. Begeleiding vanuit school

Per subgroepje van maximaal 15 kinderen minimaal 1 begeleider vanuit school (leerkracht of ouder)

20

3.1.19 Sarah’s Wereld (duurzaamheid)

Type activiteit Les Thema activiteit

Duurzaamheid

Korte informatie

Sarah’s wereld is een lessenserie over duurzaamheid. Door middel van een spel dat gaat over het meisje Sarah maken leerlingen kennis met een aantal aspecten van de wereldwijde milieuproblematiek. Aan bod komen oorzaken van natuur­ en milieuproblematiek en de gevolgen daarvan op mensen, dieren en planten. In de les is sprake van handelingsperspectief, want de leerlingen leren wat ze zelf kunnen doen om bewuster met het milieu om te gaan en duurzaam te gaan handelen. De leerlingen krijgen na afloop allemaal een oorkonde met daarop 8 duurzaamheidsregels. Ook op www.groengelinkt.nl vindt u deze informatie en indien er extra bijlagen zijn, kunt u die daar downloaden.

Kosten € 70,­ per groep (alleen voor scholen gemeente Leudal) Aanvragen bij wie

Bezoekerscentrum Leudal via e­mail: ghl.teameducatie@gmail.com

Niveau/groep Groep 7 en 8 Periode voor aanvragen

november t/m maart Alleen in de ochtend van maandag t/m vrijdag Begintijd 9:00 uur

Duur activiteit Hele dag. De ochtend wordt door schoolgidsen verzorgd. De middag kan zelf worden ingevuld door middel van ‘Sarah’s feestje’.

Locatie In de klas op school Groepsgrootte Ca. 30 leerlingen Kleding advies N.v.t. Begeleiding vanuit school

Aanwezigheid leerkracht in de klas is gewenst.

21