Actieplan 2014 09 09

56

description

 

Transcript of Actieplan 2014 09 09

Page 1: Actieplan 2014 09 09
Page 2: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 2/56

Mannelijk enkelvoud of vrouwelijk meervoud, rijke en arm, kansrijk en kansarm. Mensen horen niet in vakjes of hokjes en elke simplificatie draagt een element van tekortkoming in zich. Sommige mensen hebben meer materiële spullen en die worden wel eens rijk genoemd. Sommige mensen hebben voor de wereld meer betekend dan de top 100 rijken. Toch noemde niemand Gandhi ooit rijk. Om de leesbaarheid te vereenvoudigen wordt in dit document gesproken over de kansarme, de kansrijke, de hulpverlener of, professional en doorgaans in de mannelijke persoonsvorm enkelvoud. Uiteraard wordt daarmee telkens ook de vrouwelijke en waar relevant de meervoudsvorm bedoeld.

Page 3: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 3/56

1 Kansarmoede bestrijden of afschaffen, waar gaat het over? .................................................................................................................... 4

1.1 Maatschappelijk kader .......................................................................................................................... 4 1.2 Beleidskader .......................................................................................................................................... 4 1.3 ATK binnen deze kaders ........................................................................................................................ 5

2 Concept ............................................................................................................................................................................................................................... 7

3 Principes: samen, eigen kracht en schaalbaarheid ....................................................................................................................................... 7

4 Impact voor de kansarme en voor onze maatschappij ................................................................................................................................ 8

4.1 Kansarmen emanciperen ....................................................................................................................... 8 4.2 Kansrijken versterken begrip ................................................................................................................. 8 4.3 Hulpverleningsorganisaties worden verbonden .................................................................................... 8 4.4 Vermaatschappelijking van de zorg ....................................................................................................... 9

5 Antwerpen centrum van de wereld.. .................................................................................................................................................................... 9

6 Wie is ATK ......................................................................................................................................................................................................................... 9

7 Hoe beginnen we? .................................................................................................................................. Error! Bookmark not defined.12

7.1 Strategie .............................................................................................. Error! Bookmark not defined.12 7.2 ATK Capabiliteiten ontwikkeling .......................................................... Error! Bookmark not defined.13 7.3 Aanpak fasering 10 jaar ....................................................................... Error! Bookmark not defined.13 7.4 Kennis en Kunde overbrengen ............................................................ Error! Bookmark not defined.14 7.5 Het duo gezelschap op stap (voorwerpen) .......................................................................................... 21 7.6 Doelgroepen KA ................................................................................................................................... 22 7.7 Doelgroepen KR ................................................................................................................................... 23

8 Wat doen we nu in Fase 1 (2014-2016) .......................................................................................................................................................... 23

8.1 Fase 1 A: Best practices model ontwikkelen en testen ....................................................................... 24 8.2 Fase 1 B: Ontwikkeling van hulpmiddelen voor kennisdeling ............................................................. 24 8.3 Fase 1 C: Hulpmiddelen voor werving van duo gezelschappen ........................................................... 24 8.4 Verbindingen met hulp- en zorgsector ................................................................................................ 25 8.5 Fase 1: Metingen ................................................................................................................................. 25 8.6 Fase 2 en 3 ........................................................................................................................................... 27

9 Communicatieplan ..................................................................................................................................................................................................... 28

9.1 Communicatie doelstellingen .............................................................................................................. 28 9.2 Communicatie doelgroepen ................................................................................................................ 28 9.3 Communicatie media ........................................................................................................................... 28 9.4 Communicatie structuur model ........................................................................................................... 28 9.5 Communicatie aanpak ......................................................................................................................... 29

10 Middelen ......................................................................................................................................................................................................................... 30

10.1 Begroting ............................................................................................................................................. 32 10.2 Financiering maatschappelijke verantwoording ................................................................................. 33 10.3 Financieringsopties .............................................................................................................................. 33 10.4 Financieringsbronnen .......................................................................................................................... 34 10.5 Budget Controle ................................................................................................................................... 34 10.6 Financieringsethiek .............................................................................................................................. 34 10.7 Uitgavenethiek .................................................................................................................................... 36

11 Bijlage: ............................................................................................................................................................................................................................. 36

11.1 Grafische samenvatting: ...................................................................................................................... 37 11.2 Goed bestuur ....................................................................................................................................... 38 11.3 Meedenkwerkers ................................................................................................................................. 39

12 Opleidingsmethodieken .......................................................................................................................................................................................... 51

12.1 Algemeen ............................................................................................................................................. 51 12.2 Onderzoek Leeromgeving .................................................................................................................... 56

Page 4: Actieplan 2014 09 09

1 Kansarmoede bestrijden of afschaffen, waar gaat het over?

Het projectdoel “Onze generatie stopt Kansarmoede” willen we bereiken door in dit ATK demonstratieproject aan te tonen dat we samen 5000 kansarme mensen hun eigenwaarde helpen ontdekken zodat zij zelf terug de regie van hun leven duurzaam kunnen in de hand nemen. Uit het project ontstaat een basisbeweging die een maatschappelijk draagvlak creëert voor de fundamentele oplossingen.

1.1 Maatschappelijk kader

De strijd tegen de armoede is nog lang niet gestreden, integendeel. De economie is wereldwijd op zoek naar nieuwe evenwichten tussen oost en west, en tussen noord en zuid. De kloof tussen arm en rijk wordt groter. In Vlaanderen leeft 11 procent onder de armoedegrens, in België 15 procent, in Antwerpen 17 procent. Het leefloon ligt onder de armoedegrens en ook armen stapelen schulden op. Steeds meer armen moeten een beroep doen op voedselbanken, stellen essentiële gezondheidsuitgaven uit of bedelen. Karel Staes zegt: “Armoede kan, gezien de bijna structurele fataliteit ervan, als een variatie op de slavernij worden beschreven. Hoe extremer de armoede, hoe rauwer het bestaan van de slaaf.” Ricardo Petrella ijvert ervoor dat niet alleen slavernij maar ook armoede illegaal wordt verklaard.

1.2 Beleidskader

ATK is geen nieuwe structuur in de armoedebestrijding. We pretenderen geen pasklare aanpak, maar nodigen uit om samen systematisch te zoeken naar oplossingen. Kansarmoede bestrijden vergt meer dan hulpverlenen. Hoewel gestructureerde hulp en adequate rechtenbescherming noodzakelijk zijn dienen ze verbreed te worden met solidariteit, netwerken en vriendschap.1 We stimuleren een maatschappelijke inbedding van de kansarme zodat zijn nieuwe krachtontwikkeling verduurzaamt. Het project zal de situatie van uitsluiting empowerend verhelpen, waardoor de kloof tussen de armen die participeren en de rest van de samenleving afneemt, maar hun armoede op zich blijft bestaan. De beweging beïnvloedt vervolgens de politieke cultuur en socio- economische structuur van onze samenleving en helpt ongelijkheid en breuklijnen op te lossen.2 Mits evenwichtige en duidelijke beleidskeuzes, kan armoede voorkomen worden als daar een maatschappelijk draagvlak voor komt. Armoede wordt echter al te vaak aanvaard als ‘collateral damage’ van ons economisch systeem - met de nodige sociale correcties als spreekwoordelijke pleisters op het houten been. Prof. Cantillon plant een boek over de sociale zekerheid. “Ik besteed al 30 jaar aan de studie van de armoedebestrijding en denk aan drie hoofdstukken: wat hebben wij geleerd, wat heeft het beleid geleerd, en waarom boeken wij geen vooruitgang?” Vandaag kampt elke overheid met krimpende budgetten, ook voor sociaal beleid. De gekende beleidsmaatregelen en de bestaande hulpverlening zullen niet volstaan om de stijgende armoede te bekampen, laat staan de wereld uit te helpen. Het tweede Federaal plan Armoedebestrijding (09 2012) formuleerde zes strategische doelstellingen. De realisatie van dit plan wordt uitgewerkt in 33 operationele doelstellingen en 118 actiepunten. Er gebeurt dus wel veel maar duidelijk onvoldoende en er komen minder middelen om het nog steeds groter wordend probleem aan te pakken. Enkel op deze manier verder werken gaat de verkeerde kant op en daar wordt iedereen slechter van. Vanuit de Europese Armoedeplannen leren we over empowerment, persoonlijke verwachtingen, maatschappelijke partnerschappen, peer support en mentoraat. De beleidsaanbevelingen voor het ESF-programma 2014-2020 leidden ons. Met middelen van het ESF moet de ontwikkeling van nieuwe en innovatieve maatregelen en instrumenten ondersteund worden. Om ‘softe’ resultaten te

1 Karel Staes 2 Ghys & Oosterlynck, 2013

Page 5: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 5/56

monitoren, moeten zowel kwalitatieve als kwantitatieve instrumenten worden uitgewerkt. Omdat er zo ruimte komt voor meer risicovolle projecten, worden ook sociale experimenten aangemoedigd. “Let us embrace failure as a part of the say to learn, rather than avoid failure and be faced with the higher cost of not knowing where we are in the future” zegt EsterDuflo in Poor Economics. Voor sociaal innovatieve concepten zoals gebruikt in ATK is het bereiken van sociale impact een topprioriteit. We streven dan ook naar zo concreet mogelijke data over onze vooruitgang. Vanuit onze eigen statische analyses drong een grootschalige aanpak zich op. Het is voor ons niet aanvaardbaar met maatschappelijke middelen zelfs een goed werkend project op te zetten voor een kleine fractie van mensen in armoede, als schaalbaarheid niet voorzien wordt. Op lokaal niveau past onze duo netwerk aanpak in het beleid rond basis noden en maatschappelijk verbinden van kansarmen. Zowel sociale bindingen als werk- en woongerelateerde verbindingen zijn noodzakelijk om hulpverlening in deze gebieden duurzamer te maken. Het vertrouwen geven aan jonge mensen, scholieren en jonge ouders door vindplaats gericht naar hen op zoek te gaan en hen vervolgens te empoweren biedt hen niet alleen maximale slaagkansen om naar keuze anders te functioneren, maar levert maatschappelijk ook het grootste resultaat. De ATK werking sluit aan in het armoede beleidsplan, persoonsgerichte aanpak ter bestendiging van een duurzame leefsituatie en focust op gezinnen met aanstaande of jonge moeders. Actieve detectie, psychische versterking en nieuwe verbindingen voor kansarmen en maatschappelijk welbevinden van geëngageerde kansrijken en kansarmen draagt bij tot het bruisend weefsel van de stad.

1.3 ATK binnen deze kaders

Wij willen wat doen aan de diepmenselijke uitzichtloosheid van kansarmoede en tegelijkertijd ons maatschappelijk weefsel versterken wat op termijn leidt naar een breder draagvlak voor een duurzaam beleid. Voor een éénduidig begrip gebruiken wij met de algemene definitie van prof. Vranken voor KANSarmoede: een netwerk van sociale uitsluitingen dat zich uitstrekt over meerdere gebieden van het individuele en collectieve bestaan. Het scheidt de armen van de algemeen aanvaarde leefpatronen van de samenleving. Deze kloof kunnen ze niet op eigen kracht overbruggen. In tegenstelling tot relatieve armoede waarbij vooral het financiële tekort wordt benadrukt, heeft kansarmoede steeds betrekking op deprivatie op verschillende levensdomeinen. ATK ziet een aantal maatschappelijke veranderingen en mogelijkheden samenkomen die het mogelijk maken in onze generatie kansarmoede, tenminste in de bovenstaande betekenis van het woord, af te schaffen. Hoewel we dit plan zorgvuldig en met veel inzet van alle relevante actoren concipieerden beseffen we dat we onderweg nog veel uitdagingen en obstakels zullen tegenkomen. Onze insteek is niet dat we de wijsheid in pacht hebben maar dat we ons verbinden om op een gedreven, innovatieve en flexibele manier samen oplossingen zullen vinden en ze zullen implementeren. Metend leren en voortdurend relatief snel bijsturen typeert deze aanpak. (zie impact metingen pagina 25) Een tweede belangrijk deel van onze inspanningen richt zich specifiek naar de verbinding van de kansarmen en kansrijken met de zorg- en hulpverlenings-organisaties in Antwerpen. Het engagement van ATK is helder: aantonen dat we samen kansarmoede kunnen afschaffen in onze generatie. Als we dat nu met genoeg mensen gaan dromen, dan wordt onze droom realiteit, zegt Nobelprijs Laureaat Jeanne Devos. We zullen tegen 2023 demonstreren dat Antwerpen dit op grote schaal effectief kan doen. Na 30 maanden intensief leren en voorbereiding waren we blij verrast de sterke overeenkomsten te vinden in een publicatie van het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid ter gelegenheid van de pensionering van Chris Vander Auwera. Het boek is gratis te downloaden maar we willen u de inhoudstabel niet ontzeggen omdat ze zo nauw aansluit met onze actie. “Ik ben optimistisch: we gaan leren uit onze ongelukken” prof. Jean-Jacques Cassiman

Page 6: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 6/56

“Een groot hart alleen is niet genoeg om in de zorg te staan”LonHoltzer “Goed beleid vergt minder regels, maar strengere toepassing”Peter Degadt “Schaarste noopt tot rechtvaardigheid”Agnes Bode “Cirkels van zorg voor een inclusieve samenleving”Jean-Pierre Van Baelen “Samen nieuwe paden verkennen”Inge Vervotte “Kwaliteit verdient beloond te worden” prof. Lieven Annemans Naast dit actieplan kan u voor meer analytische informatie onze reflectienota lezen via de website en de meest recente versie van dit document vindt u daar ook.

Page 7: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 7/56

2 Concept

5000 Kansrijke3 individuen worden versterkt door kennis en kunde van de zorg- en hulpverleningsector. Deze opgeleide en omkaderde kansrijken worden verbonden met 5000 kansarmen. Samen gaan zij op stap en ontdekken eigenwaarde en talenten van de kansarme gezel. De wederzijdse verrijking van dit duo- gezelschap leidt voor de kansarme tot een nieuw bewustzijnsniveau vanwaar hij andere capaciteiten kan ontwikkelen die het in staat stellen de regie van zijn leven volwaardig uit te bouwen. Op dit bestaand en getest empowerment paradigma wordt d.m.v. innovatieve toepassing van nieuwe technologieën een schaalvergroting toegepast die tot een maatschappelijke beweging leidt. Deze beweging herleidt kansarmoede tot een uitzonderlijke toestand. We staan voor een historische kans. De crisis aligneert compassie en verlicht eigenbelang en dwingt ook tot sociale innovatie. Dankzij communicatie technologieën zoals Wikipedia, TED.com, YouTube, maar ook grootschalig gebruik van interactief en multimediaal afstandsleren en dergelijke wordt de kennis over wat werkt en wat niet sneller dan ooit verspreid. We maken het beschikbaar voor het middenveld en beleidsmakers op alle niveaus. Er begint wereldwijd iets te bewegen dat zou kunnen leiden naar een maatschappij die begrijpt dat gelijkwaardigheid en minder ongelijkheid beter is voor iedereen. De voorbereiding van het project nam 2 jaar in beslag. Het project zelf bestaat uit vier delen. De eerste leer- en schaalvergrotende fase loopt over twee jaar. De eerste grote schaal fase 500 zal twee tot drie jaar in beslag nemen en de finale demonstratie fase met 10 000 mensen zal eveneens een drietal jaar duren. Voor de disseminatie campagne voorzien we een jaar. Gaandeweg wordt het project geleid tot een maatschappelijke beweging die verbindend werkt in lijn met onze kernwaarden. Dit wordt grafisch weergegeven op pagina 37

3 Principes: samen, eigen kracht en schaalbaarheid

De drie ATK kernwaarden, samen doen, eigen kracht, schaalbaarheid binnen de randvoorwaarden respect, diversiteit en transparantie vormen een alternatief voor reglementen, procedures en gedetailleerde controles. Ze zijn evenwel niet onderhandelbaar, ze bieden vrijheid maar ook verantwoordelijkheid. Samen doen Een uitdaging van deze grootteorde kan niemand of zelfs geen enkele organisatie alleen aan. Het zal veel vergen van bestaande organisaties, hulpverleners, academici, beleidsmakers en burgers die er zin in hebben. In de ruimere context geldt eveneens dat een beweging pas maatschappelijk relevant wordt als zij bredere verbindingen legt. We zullen het samen moeten doen. Op het micro niveau van het duo zelf geldt precies hetzelfde. Het is in de aanwezigheid van een ander dat ik iemand ben. Dit kernbegrip vormt in de meest abstracte zin het essentiële kenmerk van de ATK aanpak. Het (her)winnen van eigenwaarde komt niet uit het niets en kan niet alléén gebeuren. Eigenkracht We geloven rotsvast in de (latente)kracht van mensen om uiteindelijk de regie van hun leven en uitvoering van hun ambities zelf waar te nemen. We zijn overtuigd dat zij vanuit hun eigenwaarde andere capaciteiten kunnen ontwikkelen die een duurzaam functioneren in onze maatschappij mogelijk maakt. Vandaar dat de grootste uitdaging van de kansrijke in het duo er in bestaat zelf géén hulp te verlenen, maar een gelegenheid te creëren voor zelfrealisatie van de kansarme . Als mensen vanuit hun innerlijk vuur keuzes maken, wordt het onmogelijke mogelijk. Schaalbaarheid

3 In deze tekst spreken duiden we mensen die leven met Kansarmoede aan als KA en mensen die toegang hebben tot veel kansen als KR

Comment [DVO1]: Herhaling van refelctienota

Page 8: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 8/56

Rekening houdend met het grote aantal kansarmen (ongeveer 8000 in Antwerpen) wordt de herhaalbaarheid van de aanpak een grote uitdaging en de constante waarde die we zelf moeten bewaken.. We beseffen dat er altijd problemen zullen bestaan die uniek zijn, maar onze missie blijft verbonden aan oplossingen die schaalbaar zijn. Alleen op die manier kan bestaande kansarmoede echt een zeldzaamheid worden. Naast deze drie kernwaarden onderschrijven we drie randvoorwaarden. Deze versterken de drie kernwaarden en maken beperkende regels en gedetailleerde reglementen overbodig. Respect Inhoudelijk betekent respect bijvoorbeeld dat we de evenwaardigheid in de duo’s moeten inbedden in onze aanpak en opleiding. Dit bepaalt eveneens onze omgang met alle andere partners, hun eigenheid en ideologie.. Diversiteit De kracht van de ATK aanpak schuilt in het verbinden van de meest extreem diverse persoonlijkheden op een, open, respectvolle maar toch empowerment gefocuste manier. Transparantie Transparantie is de derde randvoorwaarde die alle andere waarden helder houdt. (zie ook financiering- en uitgaven-ethiek.)

4 Impact voor de kansarme en voor onze maatschappij

4.1 Kansarmen emanciperen

Ondanks de complexiteit van armoede is onze doelstelling helder. Voor ArmenTeKort houdt kansarmoede op zodra een kansarme, vanuit een versterkte eigenwaarde, weet dat hij zelf geïnformeerde keuzes kan maken en ook zelf de weg kan vinden om die te realiseren. Vanaf dat moment kan hij vrij denken en stappen zetten om nieuwe vaardigheden te ontwikkelen die tot nieuwe activiteiten kunnen leiden. Dit stadium wordt vaak “ge –empowered” genoemd. Het kader dat rond de feitelijke benaderingsmethode gebruikt wordt heet eveneens het empowerment kader. De uiteindelijke keuzes en het door hem gekozen traject vormen vanzelfsprekend een eigen beslissing.

4.2 Kansrijken versterken begrip

In deze missie verbinden we ook 5000 kansrijken. Zij delen hun veerkracht die vermenigvuldigd wordt door de ervaring en kennis die zij opdoen als “master in empowerment”. Dit tweede deel van onze missie vormt de aanzet tot een brede maatschappelijke beweging die ons allen weerbaarder en zelfzekerder naar de toekomst laat groeien.

4.3 Hulpverleningsorganisaties worden verbonden

Onze werking vereist verbindingen met alle andere 40 organisaties die hoofdzakelijk met armoede werken en een 40 tal die onder meer met mensen armoede werken. Die samenwerking zal ongetwijfeld leiden tot synergiën, losse en vaste samenwerkingsverbanden die in het huidig klimaat van schaalvergroting en consolidatie passen. Koepel organisaties zoals Buddy Werking Vlaanderen (Centra voor Geestelijke Gezondheid), DUO Werking (sociale participatie) en het Armoede Netwerk spelen hierin een belangrijke rol. Vandaar dat in het ATK project een voltijdse verbindingsmedewerker voorzien wordt met als opdracht kennisdeling in de twee richtingen, faciliteren van instroom van KA en doorstroming van KA. Deze persoon werkt eveneens nauw samen met de Provinciale dienst Sociale Planning en Sociale Kaart en Op straat in Antwerpen, een initiatief van het CAW. Op Vlaams niveau voorzien we een eerste grote conferentie rond buddywerking in 2015 na onze eerste trefdag van 27/3/2014.

Page 9: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 9/56

4.4 Vermaatschappelijking van de zorg

Niet toevallig verschenen in het najaar van 2013 twee belangrijke boekwerken rond dit thema. Mirjam Beyers schrijft Burgers aan zet met Eigen Kracht conferenties en Jos van der Lans schrijft over Sociaal Doe Het Zelven. De ATK verbinding van beleid, hulpverleners, kansarmen en kansrijken past niet alleen in het huidige discours, maar nodigt de overheid zich uit te strekken en krachten in onze samenleving te mobiliseren.

5 Antwerpen centrum van de wereld..

We inventariseerden wat er in de verschillende grootstedelijke gebieden gebeurt van Brussel tot Philadelphia en Thimphu. Het pilootproject zal zich beperken tot de provincie Antwerpen wat betreft de KA. De verbindingen met de hulpverleners, de disseminatie naar andere armoede organisaties wordt tot Vlaanderen beperkt. Door initieel specifiek de taal- en afstandsbarrières uit de weg te gaan zullen we beter in staat zijn om effecten en impact te meten. Zodra we voeling krijgen met het resultaatsmechanisme wordt het project uitgebreid naar andere steden in België en naar een ruimer doelpubliek. Kansarmoede doelmatig bestrijden door een bewuste maatschappelijke beweging wordt een mondiaal schaalbaar concept

6 Wie is ATK

Het initiatief is gegroeid uit de voedselbedeling Daklozenhulp Antwerpen vzw, die op zondag avond 500-600 voedselpakketten bedeelt aan, maar vooral met, armen. Een tweede inspiratie kwam uit VRO India, een NGO voor kastenloze dorpsontwikkeling door vrouwen emancipatie. Initiatief nemers Marijke Moens Ergotherapeute Praktijklector/ Stagecoördinator AP Hogeschool Antwerpen, Secretaris en bezieler vzw Daklozenhulp Antwerpen Theo Vaes Bestuurder ABC Services, een adviesbedrijf dat Aziatische ondernemingen wegwijs maakt in Europa. Voorzitter vzw Daklozenhulp Antwerpen Voorzitter Village Reconstruction India vzw (tot 2013) Voorzitter Stop Darmkanker vzw Maar een groot aantal inspirerende mensen vormt de basis vanwaar we vandaag vertrekken. Lees onze reflectienota voor het volledige verhaal. VZW (zie bijlage achteraan voor bijzonderheden) De vzw biedt uiteindelijk een katalysator functie aan de 10 000 mensen die samen op ontdekkingstocht gaan. De verhouding begeleidende mankracht tot betrokken kansarmen en kansrijken evolueert van 1/12 bij de aanvang tot 1/600 eens dat de beweging op kruishoogte komt. Deze ontwikkeling is gebaseerd op web kennisdeling, sociale media platformen en een geïntegreerde samenwerking met de bestaande hulp- en zorgverleningorganisaties. Leden Een beweging is per definitie moeilijk voorspelbaar. Het is niet ondenkbaar dat we binnen 10 jaar een ATK activiteit in de meeste gemeenten vinden. In lijn met de eigen kracht kernwaarde geloven we ook in de wijsheid van de geïnformeerde massa. We nodigen dan ook alle betrokken actoren die het doel en de waarden willen onderschrijven uit als lid van de vereniging. In eerste instantie willen we een permanent inzicht behouden van mensen uit de doelgroep kansarmen en kansrijken. Verenigingen met culturele, sportieve en talentontwikkeling of vrijetijdsbesteding oogmerken, verenigingen waar armen het woord nemen vormen ideale bronnen om brede maatschappelijke

Page 10: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 10/56

verbindingen te leggen. Zij vormen het leden corpus en bepalen zelf hoe ze op de algemene vergadering willen vertegenwoordigd worden. Bestuur De algemene vergadering kiest de raad van bestuur en het dagelijks bestuur. Het ligt in de bedoeling van de initiatiefnemers om de toekomstige richting van de vereniging te bepalen via de eenduidige doelstelling en de kernwaarden. Het vertrouwen in de Eigenkracht dimensie is de leidraad voor de werking en toekomst van de vereniging. Teneinde de stem van de doelgroepen te laten doorwegen en het voortschrijdend leerproces structureel gestalte te geven hebben de actieve leden die in een duo traject stappen of dit afgerond hebben de helft plus een van de stemmen. De algemene vergadering houdt zich statutair aan de KBS aanbevelingen 5 tot 8 bij het samenstellen van een Raad van Bestuur en het dagelijks bestuur. Het installeren van een RvB die zowel inhoudelijk inzicht biedt als een gelijkwaardige groep met een externe blik in de andere maatschappelijke problematieken zorgt voor een evenwichtig deugdelijk bestuur. Adviesraad Het doel is duidelijk, het pad is nog te maken. De kennis en kunde die we in de voorbereidende fase gebouwd hebben biedt vertrouwen om te starten maar ook niet meer. Het verbinden van kennis uit de sociale wetenschappen, psychologie, communicatie, groepsdynamiek, kennisbeheer, disseminatie, media technologie en bewegingsvorming vormt in de eerste jaren een belangrijk aandachtsgebied. In de daarop volgende jaren wordt schaalvergroting en bewegingstructuur eveneens belangrijk. Operationeel hebben we hier voorzieningen voor getroffen. Ter ondersteuning van de RvB en de Algemene vergadering verzamelden we enthousiaste en toonaangevende academici en deskundigen die in functie van de noden van de agenda beschikbaar zijn. (zie Stakeholders) Andere belanghebbende partijen De vergaande integratie met de bestaande hulp- en zorginstellingen en het brede maatschappelijk belang, vertolkt door de lokale en federale besturen, resulteert niet alleen in een deelname in het bestuur maar ook in een intensieve samenwerking op het terrein. Onze Hulp- en Zorgverleners Netwerk Coordinator vormt een essentiële schakel. In het volgende schema tonen we de eerste generatie stakeholders uit onze voorbereidende fase.

Page 11: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 11/56

7 Hoe beginnen we?

We hebben een duidelijk beeld van de doelstellingen en de meetpunten voor de eindresultaten. De startpositie voor de werving en de opleiding van de kansrijken is eveneens gekend. Vanuit onze ervaring in Daklozenhulp Antwerpen, opleidingen BindKracht, EigenKracht en interacties met armoede-ervaringsdeskundigen voelen we vertrouwen om samen met de andere stakeholders die we verder beschrijven, stevige verbindingen te kunnen realiseren die deze uitzonderlijk moeilijke uitdagingen aan zullen kunnen. Wat we ondernemen werd nog niet eerder op deze schaal gerealiseerd. De gefaseerde aanpak, de permanente meetinstrumenten, de gedrevenheid van het team en de deskundige begeleiding verzekeren het einddoel, maar bepalen het parcours ernaar toe niet finaal. Het wordt een geoptimaliseerd proces van voortschrijdend leren.

7.1 Strategie

De kennis en kunde, die vandaag reeds aanwezig is, gaan we verbinden en vervolgens delen met individuele mensen (Kansrijken versterken) via opleiding, een performant en laagdrempelig kennisbeheer systeem en een tweede lijn Duo Helpdesk vormt het eerste element van de ATK strategie.

Page 12: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 12/56

Het propageren, stimuleren en demonstreren van de eigen kracht in het duo gezelschap vormt het kader waarbinnen alle activiteiten die het duo zelf bepaalt zullen plaatsvinden. Schaalbaarheid constant visualiseren vormt het uiteindelijke kritische succes element waardoor het “afschaffen van kansarmoede” binnen bereik komt. Voor die schaalbaarheid maken we gebruik van de ervaring van wereldwijde experten op dit gebied. Organisaties zoals Unilever, Boston Consulting Group (BCG ZA), AT Kearney zijn vertrouwd met deze uitdagingen en wij met hen. Hiervoor ontwikkelen we eveneens werkende verbindingen met alle duo methodiek organisaties en verenigingen in Antwerpen en de rest van Vlaanderen. Zowel voor kennisdeling als voor uitwisseling van potentiële KA en KR zien we hier een belangrijke toegevoegde waarde.

7.2 ATK Capabiliteiten ontwikkeling

De uitdaging om bruikbare of aanpasbare methodes en technieken uit andere sectoren te identificeren, vevolgens te testen en uiteindelijk opschaalbaar te maken voor een probleem dat ons al generaties achtervolgt is niet evident. We zullen op een stapsgewijze maar gestructureerde manier tewerk gaan om, samen met de talrijke partners die mee willen stappen, een weg te banen. Hiervoor laten we ons bijstaan door organisatiedeskundigen en organiseren we co-creatie platformen met actoren uit andere sectoren waar de specifieke ervaring of kennis die we nodig hebben aanwezig is. Kauri biedt een uitstekend platform om ons te verbinden met bedrijven en organisaties die om diverse redenen bereid zijn hun kennis te delen. In het diagram tonen we het eerste niveau en onder elke knop komen er dieper liggende onderdelen zoals bijvoorbeeld Metingen Duo’s onder knop 3. En daaronder een volgende competentie “Analyseren Metingen” en daaronder “Meetanalyse feedback genereren voor het expertsysteel.

7.3 Aanpak fasering 10 jaar

Page 13: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 13/56

7.4 Kennis en Kunde overbrengen

Doel: De versterking van de KR

Fase°

Strategische doelstellingen Startdatum Einddatum

50. Best practices model Empowerment door Duo Gezelschap Ontwikkeling van hulpmiddelen voor kennis- deling en werving van duo gezelschappen Verbind alle armoede hulpverleners organisaties kennis

2/10/2013 17/10/2015

500.

Best practices model Schaalbaarheid van Empowerment Toepassing en verbetering van hulpmiddelen voor kennisdeling en werving van duo gezelschappen

17/10/2015 17/10/2018

5000 Demonstratie project Schaalbaarheid

17/10/2018 17/10/2022

N².

Disseminatie project

17/10/2022 17/10/2023

Comment [DVO2]:

Page 14: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 14/56

7.4.1 Opleiding

Het doel van het leertraject is om de KR effectief en efficiënt te versterken met kennis, kunde en houding om zo succesvol mogelijk op ontdekkingsreis te gaan met de kansarme. Gezien de andere werelden waarin beiden leven zou men kunnen stellen dat het gaat over een andere taal leren, een nieuwe cultuur met een andere geschiedenis verkennen en waarschijnlijk ook een confrontatie met een ander mensbeeld. We opteren voor een proces van gericht bewustzijnsverruiming en verbreding van de communicatievaardigheden gecombineerd met just-in-time kennis. Nieuwsgierigheid, verbeeldingskracht en creativiteit vormen het hart van onze aanpak. We vertrouwen op de aanwezige veerkracht en levenservaring om de vaak complexe en onvoorspelbare situaties te hanteren. Onze bijdrage bestaat erin het persoonlijk leerproces van de cursisten weldadig te maken en hun verdere ontwikkeling in dit gebied te cultiveren. Dit moet de KR in staat stellen zijn uitdagende buddytraject succesvol uit te voeren. Tegelijk zal de opleiding zelf wervend zijn voor de potentiële KR die nieuwe sociale vaardigheden wil ontdekken. De opleiding van de 5000 kansrijken tot “practioner in empowerment” of eigenwaarde coach vormt een essentieel onderdeel van de ATK aanpak. Afhankelijk van de succesratio van de duo’s kan het zijn dat we een veelvoud van 5000 zullen opleiden. Dat zorgt alvast voor logistieke uitdagingen. Hoewel onze doelgroep de KR in ATK is, kunnen alle zielsverwante verenigingen evenzeer gebruik maken van al dit materiaal en deze cursussen ingericht voor massale deelname als ondersteuning voor hun eigen opleidingstrajecten. De methode wordt op die manier ook deel van de boodschap. De belangrijkste uitdaging is een snel en efficiënt leerproces uitbouwen.

Hieronder vind je alvast een aanzet voor de eerste piloot opleidingen.

7.4.1 Het WE SCALE systeem:

De ambitieuze leerdoelstelling wordt vermoedelijk gerealiseerd door een verschuiving van een deel van de leerstof naar het expertsysteem en de, opleiding zelf die intensiever wordt door technologische en didactische hulpmiddelen. Daarenboven wordt het geheel gekaderd in een peer leernetwerk omgeving. (peer learning als proces dat mogelijk gunstig zal bijdragen aan de educatieve doelstelling en aan de groepsdynamiek van mensen die al een gemeenschappelijk engagement delen).

7.4.1.1 Just-in-time learning

Dit is een pedagogische aanpak en houding die focust op “het laagdrempelig toegankelijk maken van enkel die kennis die je nu nodig hebt” zodat de omvang van de leerstof gedicimeerd wordt ten opzichte van de “leer alles wat je ooit mogelijkerwijs zou kunnen nodig hebben” aanpak. Hierdoor verhogen we de capaciteit van de KR buddy aanzienlijk in een relatief kort tijdsbestek. Hiervoor hanteren we zoals vermeld de “Just-in-time learning” methode. Informatie wordt verzameld zo snel als je ze nodig hebt om ze te gebruiken en er wordt gestopt met het hamsteren van informatie. Er wordt geen tijd verspild aan dingen die je niet hoeft te weten. In plaats daarvan wordt het leren heel doelgericht en gefocust. Je kunt het onmiddellijk toepassen, dat is de beste manier om uw taak succesvol uit te voeren en bovendien is het de meest doeltreffende manier om het geleerde te onthouden. Het maakt je leren actiever. In plaats van in een klas te zitten, kun je leren wat je nodig hebt net voordat je het gebruikt. De kracht van “just-in-time learning” is de taak te volbrengen. Leren op het moment van je noden in plaats van leren voor het geval dat je het ooit mocht nodig hebben. De web-kennisdatabank vormt dan ook een integraal onderdeel van de

Page 15: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 15/56

opleiding. Hier zal de buddy zijn antwoorden vinden terwijl hij onderweg is met zijn zoektocht. Van Aristoteles leerden we wandelend leren (peripatische leermethode).

7.4.1.2 Blended learning

Flipping the classroom is de blended learning benadering: De kandidaat buddy cursisten worden vergaand gefaciliteerd om de theorie zelf te studeren op een door hun gekozen tijdstip van de dag. Tijdens de lessen in de klas wordt enkel getoetst, herhaald indien nodig en vooral veel geoefend. Aangezien we gedrag en houding veranderen moeilijk inschatten dan het cognitieve onderdeel is dat een noodzakelijke vereiste. Een Leer Management Systeem zoals Moodle, een gratis webapplicatie die trainers kunnen gebruiken om effectieve online leren sites te maken, verzekert dat de KR wel degelijk alle basiskennis en kunde verwerven alvorens ze aan de slag mogen met een KA. Daarnaast biedt het ook grote flexibiliteit in de opleiding zelf. (doorlooptijden, agendabeperkingen, herhalingslessen). Een vergaande integratie van online hulpbronnen (Matterhorn), innovatieve leermethoden en uitermate toegankelijk leermateriaal (Khan Academy) wordt ter beschikking gesteld. Gezien de schaalgrootte en noodzakelijke wendbaarheid van het programma wordt van bij de aanvang alle materiaal enkel on-line beschikbaar gesteld en worden enkel tablet readers of I-pads gebruikt. Elke les wordt eveneens on-line beschikbaar gesteld als herhalingsmateriaal voor de aanwezigen en als inhaal materiaal voor de afwezigen.

7.4.1.3 MOOCS

Web leren en MOOCS (Massive Open Online Courses) maken deze twee benaderingen mogelijk.4

7.4.1.4 WIKI expert kennis syteem

Dit verzekert dat de cursist de informatie die hij stap voor stap nodig heeft, laagdrempelig op zijn PDA of tablet vindt, net op het moment dat het nodig is om zijn missie te kunnen volbrengen. We verbinden de belangrijkste informatiebronnen en bieden een laagdrempelige toegang tot de juiste informatie. Voorbeelden: http://www.armoede-in-zicht.be/zoeken/zoekresultaten_metho.asp?k_getuigenis=True .

7.4.1.5 Leer-lus

De ervaringen van de buddygezelschappen worden real time geregistreerd en vervolgens verwerkt tot kennisversterking van het expertsyteem. Pas in fase 2 (500) ontwikkelen we een leer-lus met dubbel blind ijking om de causaliteit van onze werking in kaart te brengen. (na dit project dus) De leerdoelstellingen, -plannen en -modellen worden gefinaliseerd door de opleidingsverantwoordelijke. Hij denkt ook na over het bewaren en versterken van betrokkenheid, zorgt voor interactie en afwisseling, bepaalt de noodzaak aan verdere instructie en begeleiding, zorgt voor een regelmatige evaluatie en aanpassing van de didactische aanpak. Iedereen moet kwalificeren voor een praktijkproef. De start van het ATK-project biedt een uitstekende kans om deze vernieuwende aanpak rond kennisontwikkeling synchroon te ontwikkelen. In de zorg- en hulpverleningswereld is deze integrale benadering nieuw. Om deze versterking op grote schaal mogelijk te maken en uiteindelijk binnen dit ATK demonstratieproject naar een schaalvergroting van 100 te evolueren volstaan de huidige opleidinginstrumenten niet. Samen met een groot aantal trainingsorganisaties, armoededeskundigen en collega buddy-werkingsorganisaties zullen we een baanbrekend opleidings- en kennissysteem ontwikkelen. Hiervoor moeten data (uit de metingen) en informatie (uit het sociaal werkveld)

4 MIT en Harvard werken sinds 2013 samen met Google, sinds januari startten ze op grote schaal met MOOC’s.

Page 16: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 16/56

verweven worden tot kennis en kunde die vandaag nog niet voorhanden is. Deze nieuwe kennisinzichten worden vervolgens met creatieve en technologische toepassingen uit andere domeinen verbonden. voor onze werking noodzakelijk is maar wellicht ook ver daarbuiten bruikbaar zal blijken. (Learning Teams and Virtual Communities of Practice, collaborative learning, Sabah Cook Craig, Social work research and practice mixed methods Sommerfeld en Hollenstein,) We pikken hiermee in op een belangrijke ontwikkeling in de in de onderwijswereld waarvan de draagwijdte in vermaatschappelijking van de zorg onvermoede kansen biedt. Vandaar dat ook het Centrum Algemeen Welzijn en meer in het bijzonder de cel deskundigheidsbevordering een belangrijke partner in deze zoektocht wordt. Dit kennissysteem integreert:

1. de informatie van ongeveer 20.000 pagina’s die we in 3 jaar gelezen hebben over armoedebestrijding

2. de ATK Massive Open Online Courses, news feeds rond empowerment en buddywerking, SMS feedback van de ATK buddies onderweg, de intervisies van de KR buddy’s, de CRM verslagen van de sociaal werkveldbesprekingen en de feedback van de formele metingen.

De kennismanager verbindt de systeemintegratoren (de 5 tot 10 vrijwilligers en Crowd Sourcing Contributors) met de interne en externe gebruikers. Zij zorgen dat de gebruikers laagdrempelig toegang krijgen tot hapklare informatie. Je krijgt enkel de nuttige informatie die je op dat ogenblik nodig hebt voor de specifieke uitdaging waarmee je vandaag samen met je kansarme buddy geconfronteerd wordt. De inhoud wordt eerst volledig in het Nederlands gebouwd en vervolgens systematisch in 6 talen vertaald en cultureel aangepast door het team van vrijwilligers(we hebben zoals eerder vermeld ervaring met meer dan 100 studententrajecten). Een versiesysteem laat toe de kwaliteit en inhoudelijke validatie te beheren. De deelnemende onderaannemers, partners en onderzoekers begrijpen het potentieel van deze nieuwe ontwikkelingen die een maatschappelijke impact kunnen krijgen vergelijkbaar met iTunes en de muziek cd evolutie. Met de resultaten van dit WE SCALE project kunnen duizenden vrijwilligers in ATK sneller en vooral duurzamer aan nieuwe kennis, kunde en houdingen verwerven. Precies door deze belangrijke tijdswinst zullen ook gemakkelijker mensen bereid zijn in het project en later in de beweging mee te werken. De effecten hebben dus zowel directe en een indirecte meerwaarde voor het ATK project. De maatschappelijke output wordt in eerste instantie gerealiseerd door de 5000 mensen die uit kansarmoede kunnen stappen door hun herstelde eigenwaarde en vooral door het opgeleverde demonstratiemodel dat schaalbaar is naar andere regio’s en nieuwe internationale schaalvergrotingen. De begripsverruiming van de duizenden kansrijken die betrokken worden ondersteunt de maatschappelijke bewegingen die de oorzaken van kansarmoede in onze generatie kunnen afschaffen.

7.5 Kennissprong en uitdagingen

We starten drie opleidingstrajecten per jaar die over zes maanden lopen. We schatten het aantal lesdagen momenteel op 12 met een pedagogische aanpak die focust op houdingsverandering. De start van het ATK project biedt een uitstekende kans om deze vernieuwende aanpak rond kennisontwikkeling synchroon te ontwikkelen. In de zorg- en hulpverleningswereld is deze integrale benadering nieuw. De inhoud van de opleiding nu beslaat Waarderend Onderzoek, de Eigen kracht besluitvormingsmodel, Communicatie vaardigheden gebaseerd op het NLP en Geweldloze Communicatie, het Empowerment kader en Wegwijzers in het Sociaal landschap.

Page 17: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 17/56

We zullen voortdurend moeten afwegen wat we aanbieden als huiswerk en wat ze moeten oefenen in groepsverband om de klastijd maximaal te kunnen inzetten op oefeningen in de klas. Een strakke analyse en opvolgen van onze verschillende leertrajecten/methodes zullen even belangrijk zijn als een inhoud die minimaal blijft maar de essentiële tools aanbiedt voor de toch wel ‘vreemde’ relatie KR KA.

7.5.1 Huidige manier van aanpak

De belangrijkste hypothesen, de duowerking methode en het Empowerment kader zijn getest met bemoedigende resultaten. De opleiding, kennis, kunde en vooral houding zijn cruciaal in het proces.

7.5.1.1 Opleiding nu:

Momenteel ziet het opleidingspakket er als volgt uit: Empowerment 6 dagen Eigenkracht 3 dagen Vergroten van waarneming en communicatie (NLP en Geweldloze Communicatie) 22 dagen Waarderend Onderzoek 3 dagen Sociale Kaart 2 dagen De opleidingen worden momenteel nog traditioneel gegeven met behoorlijk wat voorbereidend werk voor de cursisten en de lessen worden nadien op video terbeschikking gesteld voor herhaling en voor afwezige deelnemers. De feedback van de deelnemers wordt gemeten en is voorzichtig positief. Het ontwikkelingsproces is nog embryonaal en er is weinig of geen kennis of goede praktijk documentatie beschikbaar.

7.5.1.2 Ondersteuning nu:

Voor alle vragen die de KR buddy’s onderweg tegenkomen kunnen de KR buddy’s telefonisch terecht bij een helpdesk (dringende kwesties) of tijdens de regelmatige terugkomdagen (periodieke intervisies).

7.5.2 Beoogde werkwijze

De huidige aanpak werkt. Duowerking in het algemeen vertrouwt voornamelijk op intervisies om eventueel bij te sturen. Aangezien hun doelstelling voornamelijk gaat over zinvolle tijdsbesteding is dat ook voldoende. Gezien de eigenwaarde herstellende missie van de ATK buddy’s en de onderzoeksdimensie om deze buddywerking schaalbaar te maken zijn de gebruikelijke opleidings- en ondersteuningsmiddelen ontoereikend.

7.5.2.1 Opleiding later

Een deel van de opleiding wordt overbodig dankzij het laagdrempelig expert systeem, het overige gedeelte wordt gereduceerd tot 12 dagdelen: Empowerment 3 dagdelen Eigenkracht 3 dagdelen Communicatie (NLP en Geweldloze Communicatie) 3 dagdelen Waarderend Onderzoek 2 dagdelen Sociale Kaart 1 dagdeel In de volgende fase wordt het opleidingsprogramma ook meertalig en cultureel aangepast aangeboden. We bouwen hier verder met o.a. de resulaten van het onderdeel “leren” uit het DieGem SBO project.

Page 18: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 18/56

Naast de optimalisering van de opleiding willen we ook de plakfactor (Made To Stick) van de theorie verhogen. Dit is noodzakelijk voor het succes van de duowerking. Het gedrag en de inutïtieve reacties van de KR buddy verzekeren namelijk het respect en de persoonlijke veilig heid bij de KA buddy.

7.5.2.2 Ondersteuning later

Het Wiki expertsysteem laat toe 80-90 % van de vragen te beantwoorden via dit systeem. De KR buddy’s worden opgeleid in het gebruik ervan omdat alle opleidingsmateriaal er eveneens in verwerkt wordt. In de fase 500 wordt het expertsysteem ook meertalig aangeboden. Voor deze doelstellingen gebruiken we de ADDIE benadering van de UA. Deze benaderingen voor ontwerpend onderzoek leiden ons door de ontwerp-, test- en correctiefases van het ganse project. Het is een systematische benadering waarbij de doelstellingen van het grote project vertaald worden naar afgebakende leertrajecten die in korte iteraties geëvalueerd worden en vervolgens aangepast worden. Deze ingebouwde terugkoppeling verzekert op relatief korte termijjn (twee tot drie jaar) dat radikale leermethodes met voorspelbare doelmatigheid kunnen ontwikkeld worden.Op deze manier kunnnen de doelstellingen gerealiseerd worden en als zodanig de ambitieuze doelstellingen van het grotere project ondersteunen. Het is dankzij deze eenmalige investering dat we samen met het expertsysteem voor kansarmoede en empowerment (wiki) dat parallel ontwikkeld wordt, de uitdaging van deze grote orde aankunnen. Daarnaast delen we deze ontwikkelingen met alle andere stakeholders uit het sociale werkveld en ook met de opleidings- en trainingsorganisaties waarmee we samenwerken. Op deze manier ontstaan er ook belangrijke neveneffecten door het delen van de methodologie en van de inhoud van de opleidingen.

Het volledige ATK project loopt over 10 jaar:

Fase 1: 2-10-2013 tot 17-10-2015

Best practices model Empowerment door Duo Gezelschap Ontwikkeling van hulpmiddelen voor kennisdeling en werving van duo gezelschappen Verbinding van alle armoede hulpverleners organisaties kennis

Fase 2: 17-10-2015 tot 17-10-2018

Best practices model Schaalbaarheid van Empowerment Toepassing en verbetering van hulpmiddelen Voor kennisdeling en werving van duo gezelschappen

Fase 3: 17-10-2018 tot 17-10-2022

Demonstratie project opschaling Dessiminatiefase: 17-10-2022 tot 17-10-2023

7.6 De ATK-opleiding

7.6.1 Waarderend onderzoek

Comment [DVO3]:

Page 19: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 19/56

Waarderend onderzoeken of Appreciative Inquiry (verkort "AI") is een kwalitatieve benaderingsmethode die verschilt van traditionele onderzoeken doordat zij meer de focus legt op het vergroten van krachten, het leren van het verleden en het ontwikkelen van successen, dan op wat er niet goed gaat, het corrigeren van fouten en het oefenen op zwaktes. Het ondezoek bestaat uit 4 fases:

1. Verwoorden en verdiepen: wat is het onderwerp, de vraag- en doelstelling, wat is de situatie nu (met aandacht voor wat er wel goed gaat en wat wordt ervaren als de krachten en waarden)? 2. Verbeelden: waar willen we over 10 jaar staan, wat is het gewenste, gedroomde toekomstbeeld? 3. Vormgeven: welke concrete acties en tussentijdse resultaten zijn er nodig om tot dat toekomstbeeld te komen? 4. Verwezenlijken: een uitvoeringsplan maken en uitvoeren.

7.6.2 Het Empowerment kader

Empowerment benadrukt het versterken en verbinden van personen, organisaties en groepen in de samenleving. Prioritaire aandacht is er voor kwetsbare personen en groepen. Daarbij ligt de focus op hun krachten en worden hun kwetsbaarheden erkent en hun ervaringdeskundigheid gerespecteerd. Het empowerment kader verloopt over 3 stadia en komt in de opleiding in dezelfde volgorde aan bod:

1. dagdeel 1: Verbreed kijken naar armoede: maatschappelijk, psychologisch, kracht en kwetsbaarheid. Hoe kun je solidair zijn? Hoe kun je iets voor hen betekenen. Basishouding, omgaan met het mandaat dat je verkrijgt

2. dagdeel 2: Op stap met mensen in armoede, risico's en kansen, diepere betekenis van het buddy zijn. Krachtgerichte interventies en dialoog.

3. dagdeel 3: Wederkerigheid toelaten, bruggen naar bredere netwerken en activiteiten, het innemen van een passende positie in een breder netwerk. Vasthouden en loslaten.

7.6.3 Eigen Kracht –conferenties benaderingsmethode

In het opleidingstraject van de kansrijken worden de deelnemers in eerste instantie ondergedompeld in het empowerment denken en handelen. In Vlaanderen wordt dit op sublieme wijze aangeboden door Eigen-Kracht conferenties.be vzw. We beseffen dat hulpverleners al maximaal rekening trachten te houden met de vragen en wensen van de betrokken cliënten. De coördinatoren opleiding van EKc worden opgeleid om dit principe echter radicaal door te trekken. EKC verschilt van een expertmodel, waar de expert op grond van verhaal van familie een diagnose maakt en een behandelingsplan opstelt. Wanneer ze de kans krijgen, komen families zelf met verrassende oplossingen, die nooit bij hulpverleners zouden opkomen. Omdat het om oplossingen op maat van het gezin gaat, bestaat er veel minder weerstand en verloopt de uitvoering van de afspraken vlotter. Ook de professionele hulp die ingeschakeld wordt, wordt enkel op vraag van de sociale context ingezet. Door dit grote draagvlak ligt de slaagkans voor interventies gevoelig hoger. Op deze wijze zijn professionele expertise en de zeggenschap over de eigen levensloop optimaal met elkaar verbonden. EKC is meer dan een bepaald model. Het is een manier om fundamentele burgerrechten te garanderen: het recht om zelf regie te behouden over je eigen leven, het recht van familie om betrokken te worden. Voor kinderen en jongeren is dit een sterke en beklijvende ervaring van betrokkenheid: ze ondervinden dat er een sociaal netwerk bestaat waar je op kan terugvallen bij

Page 20: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 20/56

moeilijkheden. De Eigen Kracht-conferentie zorgt voor een activering van de competenties in het sociaal netwerk. Hierdoor ligt de nadruk bij moeilijkheden dus op betrokkenheid en participatie eerder dan dat problemen leiden tot breuken binnen relaties. ‘Cliënten zijn niet langer een consument van een behandel-plan of een deelnemer van een programma, maar een producent van de eigen verandering.’ Dat is een fundamenteel ander uitgangspunt. De Finse professor Jaakko Seikkula laat zelfs psychiatrische patiënten liever thuis en brengt de thearpeuten aan huis. Zij proberen hem daar ter plekke terug te verbinden met de mensen in zijn omgeving. Bovendien wordt door een conferentie op natuurlijke wijze de sociale kring rond een jongere groter gemaakt. Tijdens de voorbereidingsfase ligt de nadruk op hoe, met welke genodigden, op welke plaats de conferentie kan plaats vinden. Hulpverleners voor kinderen jongeren en gezinnen werken vaak enkel met de ouders en de school. Het is immers erg arbeidsintensief voor individuele hulpverleners om zicht te krijgen op het sociaal netwerk van iemand. Hierdoor worden mogelijke hulpbronnen binnen de brede context niet geraadpleegd. Tijdens het besloten gedeelte, kan er bovendien informatie circuleren die het gezin niet gemakkelijk zal delen met hulpverleners. In de ATK-opleiding wordt dit gespreid over 2 fases:

1. Dagdeel 1: KR durft te vertrouwen in de KA en zijn familie en (uit te breiden) naar de kennissenkring. De KA wordt regisseur, eigenaar van zijn probleem en als zodanig ook eigenaar van zijn oplossing. Het is een toekomstgerichte aanpak met een concreet eigen gemaakt plan van de KA. Er is een evenwicht tussen nood, stabiliteit en autoriteit die er vaak mee gepaard gaat en eigen regie.

2. Dagdeel 2: Hierin wordt bekeken hoe men doelen kan inventariseren en hoe we samen een netwerk betrekken en ontwikkelen om de kring zo groot mogelijk te maken. Aan de hand van een praktijkvoorbeeld wordt er geoefend om in 5 stappen “in een gesprek met een andere” een mindshift aan te wakkeren.

7.6.4 Communicatievaardigheden

Uit een vijftal benaderingsmethodes om communicatie en persoonlijke vaardigheden te ontwikkelen zullen we uiteindelijk een keuze maken of een keuze menu samenstellen. Vaardigheden gebaseerd op het NLP, REBT of Mindfulness model en het Waarderend Onderzoek (Vuurwerkt / AI) helpen ons omgaan met externe factoren en de wijze waarop deze ons maatschappelijk functioneren en dus ons geluk beïnvloeden. NLP wordt onder andere gedefinieerd als ‘de studie naar de structuur van de subjectieve ervaring’ en is gebaseerd op de aanname dat alle gedrag volgens patronen tot stand komt. NLP is in eerste instantie gebouwd op ervaringen (Bandler-Grinder) met Gestalt-therapie en heeft via het modelleren van succesvolle therapeuten (Perls, Satir , Erickson) zijn eerste vormen gekregen. Het zijn niet de problemen zelf die het ons zo moeilijk maken, maar de manier waarop we tegen deze problemen aankijken. Problemen ontstaan vaak door de manier waarop we aankijken tegen de gebeurtenissen die ons overkomen. Bij de theorie van RETB wordt gebruikgemaakt van de letters ABC. A staat voor aanleiding (oorzaak); B staat voor de bril waardoor je kijkt (overtuiging); C staat voor consequentie (het gevolg). De kern van de RET komt erop neer dat niet A de oorzaak is van C, maar B. In het Nederlands: het zijn niet de gebeurtenissen (A) in je leven die bepalen hoe je je voelt (C) maar de manier waarop je tegen die gebeurtenissen aankijkt (of: de manier waarop je jezelf van het belang van die gebeurtenissen overtuigt) (B). Door oefening kunnen de overtuigingen (B) worden veranderd, kun je een andere bril beginnen opzetten. Dit kan op zo'n manier dat ze beter (realistischer, van minder tot niet irrationeel) bij de situatie (A) aansluiten. Een gevolg is dat het gevoel (C) dat hierbij hoort beter aansluit, positiever is: gevoelens van ontreddering, angst, woede, schaamte, minderwaardigheid e.a. worden minder frequent en kunnen vaker vermeden worden.

Page 21: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 21/56

Thema Gecentreerde Interactie (TGI ) vertegenwoordigt vooral een houding. Dat betekent ruimte geven aan anderen, zonder je verantwoordelijkheid te ontkennen en ruimte nemen om te realiseren waar je voor staat. Het betekent ook : kijk wat op een bepaald ogenblik adequaat is om te doen, gezien wat er leeft en last but not least: het verschil toejuichen en het verschil productief maken.

7.6.5 Wegwijzers in het Sociaal landschap.

De KR heeft géén hulpverleningsmandaat maar zal onvermijdelijk geconfronteerd worden met hulpvragen. In deze dialoog liggen uiteraard schitterende empowerment kansen. Vertrouwd zijn met de professionele hulpverlening en de 80 organisaties die direct en indirect met armoede bezig zijn, is de beste garantie om niet in de hulpverleningsval te stappen. Hiervoordt er een beroep gedaan op de Sociale Kaart Antwerpen en Op straat in Antwerpen om een duidelijk overzicht te krijgen van de beschikbare voorzieningen uit de welzijn- en gezondheidssector.

7.7 Impactmeting opleiding

Het uiteindelijke doel van ATK is om de KR te versterken zodat de KA zijn eigenwaarde kan ontdekken door hun gezelschap of buddy-werking. De KR heeft hiervoor een aantal vaardigheden en inzichten nodig die meestal verder reiken dan zijn gebruikelijke kennis en kunde. De impact van de opleiding kan uiteindelijk pas echt gemeten worden wanneer we de succes- en faalfactoren kunnen inschatten en de bijdrage van de opleiding in dit proces. Ondertussen voorzien we output metingen na elke opleidingsdag en na elke module. Deze evaluaties gebeuren door de KR deelnemers zelf, de ervaringsdeskundigen en de cursusleider. Periodiek worden de bevindingen geëvalueerd door een extern panel met een expert pedagogie, een opleidingverantwoordelijke uit het sociaal werk en een bedrijfsleider met budgetverantwoordelijkheid voor talentontwikkeling.

7.8 Kennisbeheer

De kennisverantwoordelijke coördineert een team met studenten en vrijwilligers en zorgt voor de beschikbaarheid van de meest recente wetenschappelijke en praktische ontwikkelingen op het gebied van empowerment van waar ook ter wereld. Door de inzet van de studenten van Hogescholen en Universiteiten worden belangrijke verbeteringen en toepassing van multimedia middelen ingezet. Voor 2014 voorzien we een 40 tal studenten in 8 teams. De opleiding bestaat initieel uit een driedaagse training en we voorzien nog twee formele terugkom dagen en vrije tribunes gedurende het traject. Daarnaast biedt het kennisplatform antwoorden op praktische vragen en zal de telefonische hulplijn de laatste problemen mee helpen oplossen. De opleiding wordt om de zes maanden getoetst bij zowel de KR als de KA.

7.9 Het duo gezelschap op stap (voorwerpen)

Duo methodieken komen in vele varianten. Per definitie is empowerment zoals wij het ons voorstellen nooit een concrete hulpvraag. De kansarme heeft meestal een specifieke vraag. De kansrijke zal met dit voorwerp mee zoeken op stap gaan zonder het zelf op te lossen. De keuzes en oplossingen komen van de kansarme zelf. In dit proces stapt de kansrijke mee en luistert naar de ervaringen en verhalen van de kansarme. Op die manier zal hij door zijn training de sterkste ervaringen van de kansarme kunnen identificeren en waarderen. Dit is het begin van het ontdekken van de kaarsenvlam. We zullen erover waken dat het voorwerp of project van het gezelschap niet het doel wordt. Toch is een brede keuze van voorwerpen belangrijk omdat we later zullen zoeken naar schaalbare matching methodes. In deze fase zullen we dan ook ruim aandacht besteden aan het inventariseren en documenteren van alle mogelijke activiteiten waaruit de duo gezelschappen kunnen kiezen. Uiteindelijk wordt het een keuze die de KA en de KR samen maken natuurlijk. Het doel van de KR buddy is om mét zijn KA buddy te zijn zodat hij voor hem kan zijn.

Page 22: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 22/56

Voorbeelden: Gezondheid Deze maand moet je budgettair kiezen tussen de schoolreis van de dochter of de tandarts. kunnen kiezen voor je kiezen en de uitstap lijkt enkel onmogelijk. Samen ontdekken we hoe. Sporten De deelname aan sportverenigingen is ongelijk, zo blijkt uit de tweede JOP-monitor uit 2008. 14- tot 18-jarigen in het ASO zijn dubbel zo vaak lid van een sportvereniging (53,7%) dan studenten in het BSO (26,2%). Kunst en cultuur Voor wat betreft het lid zijn van (amateurs-) kunstbeoefening, zoals theater, dans of een koor, is de ongelijkheid nog groter: slechts 3,4% van de BSO- studenten is van zo’n vereniging lid, ten opzichte van 22,2% in het ASO. We leren van en sluiten aan bij bestaande knappe projecten zoals Rechtop en Cultuurcafés. Jeugdbeweging Ook de deelname aan een jeugd-of jongerenbeweging verloopt ongelijk: 20,5% van de leerlingen in het ASO is lid van een jeugdbeweging, terwijl slechts 6,3% van de BSO- leerlingen er hun weg naar vindt. In de loop van 2013 zal een nieuwe bevraging plaatsvinden. Digitale toegangen Nauwelijks 5% van KA hebben een regelmatige toegang tot het internet terwijl er volop digitale kiosken beschikbaar zijn. Tientallen projecten zijn momenteel actief en we verbinden. Voeding Zie Lief Vandevoort met Ingrid Lieten en DAKANT met het project Goe Bezig? Gezonde voeding. Arme mensen leiden meer aan zwaarlijvigheid. Gezonder eten is op het einde van de rit goedkoper maar vergt inzicht en sensibiliseren. Filosofische experimenten Omgaan met conformiteitdruk, anders consumeren Verhalen en gedichten Verhalen bieden een bijzondere kans om in het waarderend onderzoek te speuren naar verborgen talenten of sporen van eigenwaarde. ./.. we verzamelen verder een vijftigtal bestaande en nieuwe opties en verbinden maximaal

7.10 Doelgroepen KA

Voor het proefproject willen we een homogene doelgroep van een 50-tal kansarmen selecteren. Om de impactmeting initieel eenvoudig te houden en duidelijk te krijgen wat werkt en wat niet en waar we moeten bijsturen, is het nodig dat de doelpopulatie aanvankelijk aan een aantal criteria voldoet. Belangrijk is hierbij bijvoorbeeld het uitsluiten van een verslavingsproblematiek en voldoende kennis van de Nederlandse taal. Deze beperkende criteria gelden uitsluitend voor het proefproject in de eerste fase om de leercurve te vereenvoudigen. Voor de selectie en bescherming van deze groep zullen we samenwerken met de bestaande hulpverlening. In de eerste fase zoeken we specifiek naar een 20 tal gezinnen met jonge of aanstaande moeders omdat het vaststaat dat de eerste drie levensjaren een buitengewoon groot effect hebben op het latere maatschappelijke verloop van de kinderen en dus ook de ouders. Hiervoor zullen we ook aangepaste KR buddies selecteren. Met deze prioriteit sluiten we ons aan bij het armoedebeleid van de Stad, de Provincie en de Vlaamse Overheid. In de latere 2 fases zal er in de schaalvergroting ruimte gecreëerd worden voor verschillende subgroepen om gaandeweg onze expertise te verbreden. Ook hier kiezen we prioritair voor een focus op 200 en in de derde fase 2000 jonge of aanstaande moeders. Het is belangrijk een duidelijk inzicht te ontwikkelen op de soms vage definities rond armoede en kansarmoede. (zie reflectienota) In het onderstaande diagram illustreren we de doelgroep.

Page 23: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 23/56

7.11 Doelgroepen KR

Tijdens het vooronderzoek hebben een aantal geschikte kandidaten zich spontaan aangemeld. Hun verlangen om een betekenisvolle rol met iemand anders te kunnen delen samen met een breder maatschappelijk engagement vormen de voornaamste drijfveren. Eigen potentieel realiseren in een proces van bewustwording naar bewustzijn is wellicht een bijkomend onderliggend motief. Tijdens de eerste fase zullen we nauwgezet verbanden zoeken tussen bepaalde profielen, de matches en mismatches en doelgroep differentiatie mogelijkheden. In de functieprofielen hebben we een eerste aanzet gegeven voor de vaardigheidsvereisten waarvan we vermoeden dat ze het gezelschapsproces tot een goed einde kunnen brengen. Diversiteit wordt een uitdaging (de helft van de Antwerpenaren die nu geboren worden spreken Nederlands niet als moedertaal) en ook daar zullen we rekening mee moeten houden bij de latere selectie van KR.

7.11.1 Selectie criteria

8 Wat doen we nu in Fase 1 (2014-2016)

A B C D

Best practices model Empowerment door Duo Gezelschap Ontwikkeling van hulpmiddelen voor kennisdeling Hulpmiddelen voor werving van duo gezelschappen Verbinden met hulp- en zorgsector

gestart gestart gestart gestart

Dec 2015 Dec 2015 Dec 2015 Dec 2015

Page 24: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 24/56

8.1 Fase 1 A: Best practices model ontwikkelen en testen

Voor een gedetailleerde beschrijving en de achtergronden voor deze beslissingen verwijzen we graag naar de visietekst. Een “evidence based best practice social model”, zeg maar een uitmuntende sociale aanpak die gebaseerd is op ervaring en meting. Naast de uitgebreide theoretische kennis, de

Fase °50

Operationele doelstellingen

Activiteiten Verantwoorde-lijke

1 Duo gezelschappen leren matchen Samenstelling eerste duo gezelschap groep 50. Gesprekken, interviews info sessies

2. Leren KR versterken Definitie opleidingspakket Empowerment EigenKracht Wegwijs in sociaal landschap Waarderend onderzoeken en NLP Compilatie cursus uit bestaand cursus materiaal

Cursus: Empowerment & EigenKracht

Cursus: Waarderend onderzoeken en NLP

Wegwijs in sociaal landschap

Methodieken Computer Assisted Learning (web based learning) zie bijlage

Begeleiden en leren van eerste duo gezelschappen

Maandelijks overleg

Leren KR versterken Terugkom sessies KR

Feedback sessies KA

8.2 Fase 1 B: Ontwikkeling van hulpmiddelen voor kennisdeling

Dit werkplan wordt in detail uitgewerkt door de kennisbeheerder. In Fase 1 blijft de helpdesk voor de KR het primaire tweedelijnshulpmiddel. Voor alle vragen kan hij hier terecht. In de opleiding maken we duidelijk dat het een jaar zal duren eer we de 99-1 verhouding vragen aan helpdesk vs. vragen aan het kennissysteem kunnen ombuigen naar 50-50. Vanzelfsprekend zal het kennisdelingsysteem in de volgende fases ook door de verbeterende opleiding gradueel evolueren naar 20-80 of 1-99.

4

Platformkeuze Wiki Selectie uit reeds gemaakte protypes

Kennisdatabank voedingsplan i.s.m. UA en HIVA projecten

5 Kennisdeling Permanente communicatie via de website en social media Jaarlijkse workshop

8.3 Fase 1 C: Hulpmiddelen voor werving van duo gezelschappen

Voor de eerste fase hebben we de KR in beeld via onze persoonlijke netwerken en benaderen we de KA via Dakant en de andere voedsel- en hulpverleningsorganisaties. In dit proces inventariseren we de mogelijkheden en hindernissen voor de sociale media benaderingen en voor de KA de

Page 25: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 25/56

netwerkmodaliteiten met de hulp- en zorgverleners voor de aanvoer van KA mensen die belangstellen in een traject.

6 Digitale werving KR

Ontwikkeling van hulpmiddelen voor werving duo gezelschappen Beslissing sociale media prototypes UA project Roll out Sociale Media platform

7 Werving KA

Roll out werving & communicatieplan naar hulp- en zorgverleners

8 Ka => KR Ik Wil ik Kan afronding, empowerment traject succesvol afgerond

8.4 Verbindingen met hulp- en zorgsector

3 Verbind alle armoede hulpverleners organisaties kennis

Uitnodiging instroom KA Kennisuitwisseling programma Uitnodiging doorstroom

De verbindingen met de structurele en informele hulp- en zorgverleners vormt een kritische succesfactor door de schaalgrootte van onze doelstelling. De sector zelf staat momenteel onder hoge druk en belangrijke veranderingen creëren onzekerheid. De uitdaging van een krachtige en boeiende doelstelling dient voorzichtig maar systematisch ontwikkeld te worden. Ook de verbindingen met de academische wereld en beleidsmakers vormen een belangrijk onderdeel van dit takenpakket dat in samenspraak met de Communicatie verantwoordelijke wordt vormgegeven.

8.5 Fase 1: Metingen

Onze drijfveer om kansarmoede af te schaffen is het meest dwingende motief om, gezien de schaalgrootte van het probleem, kwalitatief hoogstaand te werken. Elementen van deze kwaliteit zijn: effectiviteit, efficiëntie en zuinigheid. ATK levert kansrijkdom meetinstrumenten om de impact van de beweging voortdurend te verbeteren. Initieel behelpen we ons met de Nederlandse Empowerment Vragenlijst van Trimbos. “Goe bezig” is niet genoeg. De volgende tien kernprincipes staan bij Empowerment Evaluatie centraal: verbetering, lokaal eigenaarschap, inclusie, democratische participatie, sociale rechtvaardigheid, lokale kennis, evidence-based strategieën, capaciteitsopbouw, organisatieleren en verantwoording leert Prof. Van Regenmortel ons. Hoewel meten vaak erg argwanend en soms terecht, ervaren wordt in de sociale sector zijn we overtuigd dat door middel van meetinstrumenten gedrag op min of meer objectieve manier beter kunnen begrijpen. Het gebruik van meetinstrumenten maakt het mogelijk patronen te herkennen en te delen zodat de doelmatigheid van de beweging hoger komt te liggen omdat meetinstrumenten tot op zekere hoogte een educatieve waarde bieden. We zijn overtuigd dat de aantallen ons met ter tijd zinvolle inzichten kan bieden over wat werkt en wat minder goed werkt. De Empowermentmeter van Jan Depauw meet Zelfbeeld, Invloed, Inspraak, Macht en Sociaal kapitaal. Zijn meetschalen slagen erin variatie tussen respondenten om te zetten in data. Op die manier wordt empowerment een meetbare variabele. Naast de individuele buddy metingen waar we een databank met historieken voor gebruiken voorzien we ook twee evaluaties voor de operationele werking en de strategische innovatie keuzes voor de volgende fases. Hiervoor zullen we een keuze maken uit technieken zoals:

http://www.flandersdc.be/nl/gps

Page 26: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 26/56

http://www4.vlaanderen.be/sites/svr/Methoden/bijlagenmethoden/toekomstverkenning/rapport-toekomstverkenningen-idea-consult.pdf (hier zit ook kleinere schaal model) http://www.voort-innovatie.nl/ dit is wat onze Nederlandse buren bedachten cocreatiemethoden :Open Space. De ervaringen van de buddy gezelschappen wordt real time geregistreerd en vervolgens verwerkt tot kennisversterking van het expertsyteem. (leer--lus met dubbel blind ijking in Complex Adaptief Systeem)

N° Meetindicatoren 2013-2015

1. % duo gezelschappen dat 1 jaar standhoudt

2.

% KR die de cursus afmaken en vervolgens in een duo gezelschap stappen

3. % duo gezelschappen dat 2 jaar standhoudt

4 Kwalitatief tevredenheidonderzoek bij KR en verhouding telefonische oproepen t.o.v. Kennissysteem clicks (maandelijkse rapportering).

5 % digitale wervingen KR/ totaal en aantal matches Duo Gezelschappen

6 Tussentijdse metingen met de Nederlandse Empowerment Vragenlijst van Trimbos en vervolgens met Jan De Pauw’s meetinstrumenten in ontwikkeling

6 Uiteindelijke impactmeting % KA: “Ik wil en ik kan” Dit is de belangrijkste mijlpaal voor het vervolg van het project omdat we hier de omvang van onze inzet mee kunnen bepalen om tot 5000 succesvolle verbindingen te komen.

7 Aantal onderzoekers en studenten die zich aanmelden, aantal deelnemende organisaties aan de workshops

8 Verbindingen met andere organisaties: Input: 40 contacten per maand Output: functionele samenwerking met minimaal 80% Impact: voldoende in- en doorstroom KA, deelname kennisuitwisseling en jaarlijks forum.

8.6 Project Management Plan

Voor fase 1 (50) werd er een project management plan opgesteld. Dit moet medewerkers helpen om hun activiteiten op maand- en weekbasis te kunnen plannen en op te volgen. Dit is m.a.w. een meetinstrument dat alle medwerkers in staat moet stellen om te controleren of ze al dan niet op schema zitten en of ze hun planning moeten bijsturen om hun doelstellingen te bereiken. Dit is belangrijk aangezien het primaire doel van fase 1 is om een best practice model te ontwikkelen. De volgende domeinen werden toegevoegd:

1. Kansarmen

2. Kansrijken

3. Buddyschap

4. Opleiding

5. Kennis- en expertsysteem

6. Communicatie

7. Meten en leren:

8. Schaalbaarheid

9. Vzw werking

Page 27: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 27/56

8.7 Fase 2 en 3

Fase twee wordt in Maart 2015 voorbereid in functie van deze meetresultaten. De lancering voorzien we in Oktober 2015. De belangrijkste schaalvergrotingsaandachtspunten: Opleidingsmethodes die de kost per opleidingsmodule van 50 naar 20 euro per persoon per dag (partnerorganisaties en VDAB geïnspireerd web leren voor 25000 cursistdagen) Kennisdeling en systeemoverdracht naar hulp- en zorgverlenerorganisaties met voor hun minimale financiële implicaties, Kwaliteitsborging en schaalbare impactmeting.

Page 28: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 28/56

9 Communicatieplan (BIG PICTURE)

Gezien het kritisch belang van de communicatie aanpak voor de werving van zowel 5000 KR als KA laten we ons bijstaan doorexperten. Tot we voeling krijgen met de meetverhoudingen (metrics) laat deze investering ons toe te focussen op de inhoudelijke aspecten. De communicatieondersteuning van een maatschappelijke beweging groeit in de volgende fases naar een andere grootteorde en zal voor de ganse duur van het project een belangrijk aandachtspunt blijven. Onze transparantiewaarde en de “Game Name Fame Claim” aanpak versterken de communicatie-inspanningen inhoudelijk.

9.1 Communicatie doelstellingen

Naast de wervingsactie dient het plan te voorzien in beleidsmakers dialoog en de sensibiliseringsobjectieven van een beweging. Zowel de schaalbaarheid als de transparantie waarden stellen bijzondere eisen aan de communicatieactiviteiten. Daarnaast is kennisdeling een strategische doelstelling en ook hier speelt het communicatieplan een cruciale rol. Vervolgens hebben we ook reclame nodig voor de fondsenwerving en donor communicatie-middelen. Tenslotte willen we de gemeenschap blijven sensibiliseren voor de kracht van verbondenheid en het gemeenschappelijk belang van een beperkte armoedekloof.

9.2 Communicatie doelgroepen

KR KA Hulp- en zorgverleners Antwerpenaar Publiek: Fase 2 Vlaanderen en Nationaal Donors Beleidmakers

9.3 Communicatie media

Sociale media: momenteel experimenteerden we reeds op Facebook, Twitter, Diego, You Tube en Linked In. Hiervoor wordt nu een apart plan uitgewerkt waarin ook SlideShare en Flickr een rol zullen spelen. DM: Vooral om de KA te bereiken zullen we in eerste jaren nog gebruik maken van gerichte traditionele media and Directe Communicatie. We verzamelden bijvoorbeeld een paar honderd GSM nummers om direct met KA te kunnen SMS’en. Traditionele massa media: Gedurende fase 1 zal dit medium beperkt blijven. In de aanloop naar de volgende fase zullen we hier ook een plan voor maken. De website vormt een integrerend element van onze volledige communicatie aanpak. Momenteel worden de publicaties en film clips van hieruit beheerd.

9.4 Communicatie structuur model

Te bewerken: Acht stappen van communicatie. ATK volgens dit patroon. ? 1) Setting the frame 2) Rapport, verbinden 3) Informatie verzameling, duidelijk en concreet 4) outcomes en outcome op meest abstracte niveau, resultaat bepalen en opgeleverde waarde, Impact

Page 29: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 29/56

5) Resources, Intern en extern 6) Actie 7) Future pace, brug naar de toekomst, visualisatie, creëer concreet toekomstbeeld (becijferen?) 8) Ecologie, persoonlijk en billijk naar alle anderen?,verbindingen naar anderen? binnen je mogelijkheden. 85000 armen, 12000 zorg- en hulpverleners et al, 40 armenverenigingen 1) hypothese 5000 coaches uit de kansarme doelgroep 2) vanuit daklozenwerkingsorganisaties rapport bouwen 3) kennis en kunde verzamelen, definite kansarmoede helder krijgen 4) outcome 6 jaar 50-500-5000 5) poverty empowerment nlp academy 6) action lab 7) bruto nationaal geluk universiteit 8) excellente praktijk voorbeeld action lab meetpunt voor eigen groei: heldere visie missie tekst empowerment, beginnen vanuit het bekende gekende, versterken en vervolgens uitbouwen naar ongekende!! 50 verhaal films (KR KA uit de diverse segmenten) We hanteren de Made to Stick vormvereisten van Dan Heath. Onze communicatie voldoet aan de voorwaarden: Eenvoud, onverwacht verrassend, concreet, verifieerbaar, emotioneel en verhalend.

9.5 Communicatie aanpak

Doorheen de verschillende fases veranderen de communicatie doelstellingen, de inhoudelijke nieuwswaarde en de beschikbare middelen aanzienlijk. Voor de definities van die deelplannen hebben we strategische begeleiding nodig. Operationeel identificeerde we tijdens de voorbereiding een aantal partijen met een groot engagement en deskundigheid in een aantal specifieke communicatie specialiteiten. Loslopend Wild, een vereniging van vier communicatie bureaus die jaarlijks één vzw selecteren en vervolgens gezamenlijk een jaar begeleiden wordt wellicht onze initiële partner. Toemeka vzw is een beweging die maatschappelijke thema’s verstaanbaar maakt voor iedereen. Ze doen dat door laagdrempelige communicatieprojecten uit te werken, te organiseren en te coachen. Zij werken voornamelijk voor social profit organisaties en overheden. Zij brengen inhoudelijke kennis mee over overheidscommunicatie rond armoede. Opinie Wolven van Steven Piessens biedt een platform en advies zodra we de eerste successen kunnen demonstreren. Stefaan Vermeulen, schrijver, sociaal activist en redacteur werd aangezocht om de te publiceren teksten leesbaar te maken. Het Sociaal Media Plan wordt ondersteund door Bas Hoorn die dit o.m. ook doet voor de Nederlandse Belastingsdienst en de Douane. Het volgende schema biedt een overzicht van ons huidig denken:

Page 30: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 30/56

10 Middelen

Dit project bestaat voornamelijk uit verbinden en innoveren. Naast de loonkosten van de mensen en een zeer beperkte onkostenvergoeding voor de duo gezelschappen (10 euro/ maand per duo) begroten we voornamelijk wervingscommunicatie kosten van KA en KR en administratie kosten voor beheer en controle. De gereedschappen, websites, kennissystemen en sociale media, worden gebaseerd op bestaande architecturen en applicaties. Behalve occasionele licentie kosten weten we uit ervaring dat we uitmuntende oplossingen in natura kunnen verwerven. De input en beheer van deze systemen wordt binnenhuis verzekerd. Universiteiten en Hogescholen worden ingeschakeld voor gezamenlijke kennisontwikkeling. Dit jaar engageren we een veertigtal bachelor en master studenten voor trajecten van 3 tot 6 maanden. Ook daar hebben we uitstekende ervaring mee. De volledige werking wordt uitgedrukt in manjaar per deelactiviteit. Gaandeweg worden verfijningen ingevoerd waar nodig. De manjaar kost werd als volgt geraamd:

Publicatie/Doelgroep

(wat wordt door wie

gelezen)

Studenten,

academici,

studaxen

Potentiële

KR

gezellen

D U O

Potentiële

KA

gezellen

D U O

Potentiële

stakeholders,

donors,

goodwill

ambassadeurs,

deelnemers

Actieve

stakeholders,

donors,

goodwill

ambassadeurs,

deelnemers

Actieve KR Massa Uitvoering

raming

review

Reflectienota

Achtergrond x

enkel pdf

100 p

wekelijksVisietekst

x x x x x

print

10 p

2-jaarlijksFlyerWerving KR

x

print + digitaal

2 A4

jaarlijks

Flyer Werving KA

x

print

2 A4

jaarlijksActieplan

x x

pdf

50 p

jaarlijksAlgemene

voorstellingsbrochure x x x

print en pdf

50 p

jaarlijksHandleiding

x x

pdf

50 - 100 p

6 maandelijksWebsite

x x x x x x x

voorstellingen

kennis Wiki's

connecties KA

KRConcept tot op 13/12/13

\\ABCSNAS001\cmpdata\data\armen tekort\communicatie\[publicaties.xlsx]Sheet1

Page 31: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 31/56

Kern team lid bruto

3000

Cost Center Loonkosten

Cost Item Multiplier Per Month

Per Year as % of Gross Salary

Direct Bruto salaris 3 000 36 000 100%

Pensioenplan 0%

Verlofgeld 500 3 000 8%

RSZ 0,33 990 11 880 33%

RSZ vakantiegeld 0,10 51 308 2%

RSZ kortingen 0,32 0 0 0%

Vervoerskosten 75 900 3%

Anderer kosten 50 600

Werkgever aansprakelijkheidsverz. 0,01 35 390 1%

BA verz. 0,01 35 390 1%

Gezondheid op het werk 7 79 0%

Sociaal Bureau 30 360 1%

Subtotaal directe loonkost 4 773 53 907 159%

Indirecte Werving & Selectie 0,04 125 1 500 4%

Opleiding & training (POP) 0,05 150 1 800 5%

Ontslagvergoedingen 0,03 47 563 2%

Subtotaal indirect 322 3 863 11%

Andere kosten Werkplek, ruimte energie, facilities

500 6000 17%

Communicatie, Laptop & licenties 100 1 200 3%

consumables 50 600 2%

Subtotaal andere kosten 650 1 800 22%

Totale kost ATK 5 745 59 570 191%

\\ABCSNAS001\cmpdata\data\armen tekort\communicatie\[publicaties.xlsx]Sheet1

60 000

Page 32: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 32/56

10.1 Begroting

De grootste bijdrage wordt geleverd door de 5000 kansarme en de 5000 kansrijke mensen die hier bijna twee jaar een deel van hun tijd in investeren.

ArmenTekort Financieel Budget 2014-2018

(v 2013 09)

Werkingskosten 2014 2015 2016 2017 2018

Doelgroep KA 50 50 500 5 000 5 000

Doelgroep KR 50 50 500 5 000 5 000

Betrokken mensen 100 100 1 000 10 000 10 000

Onkostenvergoeding 10 €/maand/per DUO 6 000 6 000 60 000 600 000 600 000

Kennis disseminatie 60 000 60 000 60 000 60 000 60 000

Sociale Media Coordinator 60 000 60 000 60 000 60 000 60 000

Opleidingscoordinator 60 000 120 000 120 000 120 000 120 000

Duo Kennis Help desk 60 000 60 000 120 000 180 000 180 000

Netwerk coordinator (Hulp- en Zorginstellingen) 60 000 60 000 180 000 180 000 180 000

Project coordinator 60 000 60 000 90 000 90 000 90 000

Opleidingstraject (3+2 dagen/ KR) 12 500 12 500 50 000 500 000 500 000

Werving & communicatie onkosten 30 000 60 000 120 000 120 000 120 000

Administratie 20 000 25 000 28 000 63 000 63 000

Jaarbudget 428 500 523 500 888 000 1 973 000 1 973 000

M:\data\armen tekort\Fondsenwerving\[Financieel budget.xlsx]Jaarbudget

Dit begrotingsmodel illustreert de grootteordes voor de drie fases (50-500-5000)

Page 33: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 33/56

10.2 Financiering maatschappelijke verantwoording

Als we één tiende van deze 5000 mensen terug op weg naar een duurzame baan zouden kunnen helpen, zelfs nadat een volledig formeel activeringstraject via de VDAB bijgeteld wordt biedt de ATK benadering, naast de menselijk welzijnswinst, een sterk financieel rendement dat op zichzelf kan bestaan. Het klinkt bijna ongelofelijk maar het is een voudig een toepassing van grote getallen. 500 mensen die duurzaam mogen en willen bijdragen brengen inderda Waar het ons in de eerste plaats om gaat is het bruto nationaal geluk van de 10 000 gezellen. Maar het is leuk te merken dat ook de cijfers ruimschoots werken.

Hypothese

doelgroep KA 5 000

percentage met zelfredzaam inkomen (raming) 10%

jaarlijkse derving schatkist per werkloze (1) 33 443

heractiveringskost VDAB (2) -5 449

zelfredzaam inkomen voor 0,1 van de KA duo gezellen 17 000 000 -2 725 000

bruto besparing 14 275 000

werkingskost ATK met 5000 duo's voor 2 jaar -3 946 000

netto jaarlijkse financiële besparing 10 329 000

(1) Parlementaire Vraag nr. 5-8138 d.d. 14 februari 2013

(2) belga/mvdb

M:\data\armen tekort\Fondsenwerving\[Financieel budget.xlsx]hypothese

10.3 Financieringsopties

Vierde pijlerinitiatieven mobiliseren tussen de 47 en de 68 miljoen Euro private middelen. Als we de meer geïnstitutionaliseerde er ook bij rekenen schatten we dat de vierde pijler evenveel steun krijgt van het publiek als de niet-gouvernementele ontwikkelingsorganisaties. De grootteorde van onze benodigde budgetten lijken financierbaar maar het zal vanzelfsprekend niet gemakkelijk zijn. De voorbereiding heeft ongeveer twee manjaar gekost en dit werd uit private middelen gefinancierd.

Funding opties 2014 2015 2016 2017 2018

Per medewerker (incl werkinskosten) 60 000 60 000 60 000 60 000 60 000

Per KR KA team 8 600 10 500 1 800 400 400

Per operationeel kader 60 000 72 000 108 000 120 000 120 000

Per totaal fractie (tienden) 43 000 52 000 89 000 197 000 197 000

Per totaal fractie ( een procent) 4 000 5 000 9 000 20 000 20 000

Per totaal fractie ( een promille) 400 500 900 2 000 2 000

\\ABCSNAS001\cmpdata\data\armen tekort\Fondsenwerving\[Financieel budget.xlsx]Jaarbudget

Hieronder schetsen we onze initiële aanpak voor niet structurele financiële bronnen:

Page 34: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 34/56

10.4 Financieringsbronnen

Voor de personeelsbezetting rekenen we op de Stad Antwerpen voor 2 medewerkers, op de provincie voor 60K in het kader van de impuls subsidiëring, op de KBS voor 1 medewerker in het kader van haar sociale innovatiedoelstelling. Voor de zesde medewerker vragen we de Vlaamse en Federale overheid. De werkingskosten zoeken we bij diverse andere partijen. We identificeerden momenteel een dertigtal potentiële bronnen van financiering met naam, website, status, uiterste indiendatum, waarschijnlijkheid, geschat bedragen en beschikbaarheidsdatum criteria. Drie kleine projectvoorstellen werden ingediend en we zullen dit jaar een tiental keer meedingen met een resultaat verwachting van 1/3. Verder onderzoek: Strategic Philantropy Erasmus Universiteit

10.5 Budget Controle

Naast de interne dubbele boekhouding en maandelijkse budget en forecast controle opteren we uit eigen initiatief voor een externe audit door Donorinfo. Deze organisatie stimuleert en bekostigt financiële transparantie voor organisaties met een maatschappelijk doel, door een gereputeerde accountant te engageren voor de jaarlijkse audit. We hebben uitstekende ervaring met deze rigoureuze aanpak in 2 andere organisaties.

10.6 Financieringsethiek

Page 35: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 35/56

Na vergelijkend onderzoek over financieringsstrategiën met bedrijfsleiders, hulporganisaties en

vrijwilligersverenigingen kiezen we gedeeltelijk dankbaar voor de aanpak van ATD Vierde Wereld.

ATK wordt gefinancierd door giften van individuele schenkers, door subsidies en door acties met

partners, ook uit de economische wereld: ondernemingen en stichtingen van bedrijven.

ATK streeft ernaar dat deze bijdragen zich niet beperken tot een loutere financiële inbreng, maar

wil ze indien mogelijk ook verbinden met de inzet tegen kansarmoede, met kennisopbouw, met

netwerkverbreding of met deelname aan haar maatschappelijk project.

In overeenstemming met haar 3+3 waarden, verbindt ATK zich tot strikte regels als zij beroep

doet op de vrijgevigheid van mensen:

De vrijgevigheid van het publiek wordt door ATK niet opgewekt met een boodschap die in tegen-

spraak is met haar waarden en doelstelling of die de waardigheid van de meest uitgesloten en

armste mensen zou kunnen schaden. Zo maakt ze geen gebruik van meelijwekkende beelden of

argumenten maar wel van de hoopvolle boodschap dat “Kansarmoede Afgeschaft” wordt en dat

iedereen gelukkiger wordt in het proces..

Communicatiecampagnes en de oproep voor giften worden uiteraard gevoerd tegen een zo be-

perkt mogelijke kostprijs maar met de visie van Marshall McLuhan. ‘Het medium is de boodschap’

het medium heeft een onvoorstelbaar grote invloed op de boodschap en op de manier waarop de

ontvanger van de boodschap deze decodeert.

Financiering door economische, publieke of privé-organisaties gebeurt in het kader van partner-

schap. Vooraf maakt ATK volgende analyse:

- de mecenaatpolitiek van de eventuele partner,

- de aard van de wederzijdse bijdragen,

- de waarden en de uitgangspunten van deze partner voor wat betreft duurzame ontwikkeling,

waarbij rekening wordt gehouden met economische en maatschappelijke aspecten en met het

milieu.

Voor haar financieel beheer steunt ATK op deze principes:

• het aanleggen en behouden van voldoende reserves om de realisatie van de doelstelling te ver-

zekeren, ook al gaat het moeizamer. De Algemene Vergadering waakt over de bestemming van

de goederen en de middelen die uitdrukkelijk ontvangen worden voor haar missie van openbaar

belang namelijk de finale strijd tegen kansarmoede.

• voldoen aan de financiële en boekhoudkundige reglementering voor verenigingen en Stichtin-

gen, zoals het publiceren van de jaarrekeningen van haar verenigingen. de jaarrekening wordt

neergelegd bij de Nationale Bank of bij de griffie van de Rechtbank van Koophandel maar staat

ook op de website. Deze rekeningen worden periodiek nagezien door externe deskundigen en

gecertificeerd door een onafhankelijke commissaris, erkend door het Instituut van Bedrijfsreviso-

ren.

• het naleven van de eventuele aanbevelingen vanwege de Federale Overheidsdienst Financiën en

vanwege de Vereniging voor Ethiek in de Fondsenwerving (V.E.F.), Koning Boudewijn Stichting,

DonorInfo.be

ATK zal de Ethische Code onderschrijven. ATK verbindt zich ertoe zowel via haar transparantie-

waarde als voor de respectwaarde de schenkers het recht op volledige informatie te respecteren.

Concreet betekent dit:

Toegankelijke en geüniformiseerde informatie:

We zorgenvoor een informatiefiche op donorinfo.be. Deze fiche bestaat uit drie luiken en biedt

een overzicht van de werking en de financiële gegevens van de organisatie en een grafiekweer-

gave. Alle informatie verschijnt in drie talen: Nederlands, Frans en Engels.

Het eerste luik bevat inhoudelijke informatie mbt doelstellingen, werking, activiteiten en projec-

ten, concrete noden. Het tweede luik bevat algemene informatie: samenstelling van de raad van

bestuur, dagelijkse leiding, fiscaal attest, bankrekening,...Het derde luik bevat een gedetailleerde

en geüniformiseerde weergave van de resultatenrekening en balans van de organisatie en infor-

matie met betrekking tot de controle van de rekeningen.

De fiches worden opgesteld en geactualiseerd in nauwe samenwerking met ATK.

De informatiefiche kan op elk moment van de site verwijderd worden door Donorinfo wanneer zij

geen informatie meer krijgt van de betrokken organisatie.

Page 36: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 36/56

10.7 Uitgavenethiek

ATD verbindt zich ertoe alle giften, legaten, subsidies en opbrengsten uit partnerschap effectief

aan te wenden voor de strijd tegen kansarmoede. De bestemming ervan gebeurt met strikte

eerbied voor de wil van de schenkers of de in het partnerschap afgesloten overeenkomst.

ATK streeft naar een absolute transparantie wat betreft de aanwending van de gelden die haar

zijn toevertrouwd.

We vragen onze erkenning bij het Ministerie van Financiën erkend om fiscale attesten af te

leveren voor giften. Daarom verbindt ATK zich niet meer dan 20 % van haar middelen te

besteden aan administratiekosten.

De middelen waarover ATK beschikt worden met zorg ingezet. Enkel acties die de mobilisatie

tegen kansarmoede mogelijk maken en die mensen ondersteunen die zich hiervoor inzetten

worden ondernomen. De ontplooiing van mensen, van gezinnen en van intermenselijke relaties

staan voorop. ATK geeft uit wat nodig is voor:

• acties die iedereen toegang verlenen tot kennis, kunst en cultuur en aanzetten om er een

bijdrage aan te leveren

• expressie, ontmoeting en ontwikkeling van een gemeenschappelijk denken van mensen

betrokken in de strijd tegen kansarmoede en van mensen die armoede ondergaan, zodat ook zij

hun verantwoordelijkheden als burger kunnen opnemen,

• het ondersteunen van de solidaire aanwezigheid van mannen en vrouwen in kansarme wijken.

Deze inzet op lange termijn maakt ontmoeting en kennisuitwisseling mogelijk.

We worden lid van de Vereniging voor Ethiek in Fondsenwerving www.VEF-AERF.be , www.kauri.be en Het Vlaams Studie- en Documentatiecentrum voor vzw's www.vsdc.be

Bijlage:

Page 37: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 37/56

10.8 Grafische samenvatting:

WAT

Extreme armoedewordt

maatschappelijkonaanvaardbaar

VISIE

Een maatschappij zonderkansarmoede in onze generatie

OBJECTIEVEN

Kansarmoede onwettigverklaren op politiekagenda 2023

DOEL

Ontwikkeling van eenbreed en duurzaammaatschappelijkdraagvlak voorstructurele verandering

HOE

Duo werking met empowerment kader en versterking van de KR

MISSIE

Kansarmoede afschaffen voor 5000 KA door herstel van eigenwaarde zodatzij zelf eigen keuzes kunnen maken

Capaciteiten en overtuigingen van 5000 KR versterken zodat zij veranderingsactoren worden

AANPAK

Mobilisering en sensbiliseren KR met eeninnovatieve dynamische leeromgeving

Laagdrempelig dynamisch expertsysteem ontsluitsociale wetenschappen voor vrijwillgers en professionelen

Duowerking als actieleeromgeving met empowerende

finaliteitGeïntegreerd lokaal netwerk bouwen met hulp- en zorginstellingen voor instroom en doorstroom van KA

en voor kennisdeling.Integratie van generationele en multi -culturelediversiteit.

Informeren, sensisbilseren en mobiliseren van 10 000 actors of change.

STRATEGIEOptimaliseren en schaalbaar makenvan de methodiek door nieuwe

verbindingen tss KA, KR en niet voorde hand liggende partnerships.Massale inzet van KR en KA buddy’s

in een empowerment proces

WE SCALE

WE SCALE

ATK Beweging

ATK Project

Page 38: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 38/56

10.9 Goed bestuur

Wij zijn blij met het denkwerk en de aanbevelingen die de Koning Boudewijn Stichting ons biedt om deze transparantie en deugdelijkheid structureel te borgen met haar acht aanbevelingen:

10.9.1 Maatschappelijke meerwaarde

De doelstellingen van ATK en de activiteiten die eruit voortvloeien zijn duidelijk bepaald in de statuten. De statutaire doelstellingen van ATK zijn uitsluitend gericht op maatschappelijke meerwaarde. De strategie én de werking van de organisatie worden bepaald door de statuten en de beschrijving van de missie en de visie.

10.9.2 Kansarmen bepalen zelf het doel en het resultaat

ATK ontwikkelde een strategie die uiteenzet hoe gezelschappen of duo’s op een evenwaardige manier streven naar het gemeenschappelijk doel. Zowel de organisatie structuur als de werking van ATK wordt gestuurd door kansarmen. Dat gebeurt op drie niveaus. Zowel kansarmen rechtsreeks, ervaringsdeskundingen en geëmancipeerde armen (ex-kansarmen) als hun verenigingen krijgen een doorslaggevende stem in ons verhaal. ATK legt op een zo transparant mogelijke en aangepaste wijze rekenschap en verantwoording af aan zowel de kansarmen als de kansrijken over de manier waarop zij haar doelstellingen nastreeft en bereikt. “De strijd tegen armoede is een zaak van iedereen” was zoals eerder vermeld niet toevallig het Belgisch motto tijdens het Europese Jaar van de bestrijding van armoede en sociale uitsluiting. Zie (G)een blad voor de mond, Jan Vranken et al)

10.9.3 Evenwichtige machtsverdeling

De invulling van de rollen en de verhoudingen tussen de verschillende organen van ATK, algemene vergadering, raad van advies, raad van bestuur en uitvoerend team beogen wederzijdse interacties, toezicht en evenwichtige machtsverdeling.

10.9.4 De bevoegdheden

Alle organen van ATK worden duidelijk geformuleerd en bekendgemaakt, zowel statutair als in de media.

10.9.5 De raad van bestuursamenstelling:

De RvB is onafhankelijk, pluralistisch, evenwichtig en gediversifieerd samengesteld en spoort met de specificiteit van de organisatie. Zijn leden worden benoemd door de algemene vergadering volgens een procedure en op basis van hun engagement, competentiesprofiel en zoals bepaald in de statuten. Haar rol bestaat erin de strategie bij te sturen om de doelstellingen en waarden te bewaken bij veranderende omstandigheden, beslissen over de grote lijnen in de toepassing ervan te nemen en operationele team te ondersteunen en bijsturen bij afwijkingen van het afgesproken plan.

10.9.6 RvB collegialiteit

De raad van bestuur werkt collegiaal aan zijn besluitvoorbereiding, besluitvorming en -besluitopvolging. Hoewel deel uitmakend van hetzelfde collegiaal orgaan, vervult elke bestuurdersgroep een specifieke en complementaire rol in de raad van bestuur.

10.9.7 Bestuurders belangen

Bestuurders zijn integer en toegewijd en werken uitsluitend in het belang van het maatschappelijk doel van ATK. Alles wat niet bijdraagt tot onze missie, kansarmoede afschaffen in onze generatie, komt niet aan de orde. De initiatiefnemers hebben hun dromen, wensen en waarden in de statuten beschreven en hebben verder geen enkele andere persoonlijke ambities. Zij zullen op eenvoudig verzoek van alle stakeholders plaats maken voor het meest doelmatige leiderschap dat zich aandient.

Page 39: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 39/56

10.10 Meedenkwerkers

We begeven ons op onontgonnen terrein, op het kruispunt van toegepaste sociale wetenschappen en praktijk innovatie terwijl we mensen bewegen met vrijwilligers die zelf leren en ontdekken in het proces. Dat vergt een team uitzonderlijke mensen. Medewerkers vinden zowel het altruïstische element van onze missie als de innovatieve en baanbrekende aanpak belangrijk. Daarnaast vormen intense en regelmatige contacten met de collega’s maar ook met grote denkers en betekenisvolle doeners een versterkende motivatie. Het invoeren van regelmatige ontmoetingsmomenten en het bewust afbouwen van niet productieve administratieve taken stimuleren arbeidsvreugde en veerkracht. Dat zal nodig zijn, want we weten dat dit project niet vanzelfsprekend wordt. We plannen op 4 à 6 jaar te groeien van 6 naar 15 medewerkers maar met een rollenpatroon dat wellicht zal evolueren van concipiëren en doen naar demonstreren en inspireren. Drie organogrammen schetsen deze evolutie.

RvB

Duo Gezelschappen

Hulp- zorgverleners

Beleidsdeskundigen

Verenigingen &

verenigingen waar

armen het woord nemen

ATK

Algemene

Vergadering

< 50 Leden

www.donorinfo.be

Audit

Adviesraad

Ervarings-deskundigen

Dagelijks bestuur 2013:

Administratie

Communicatie & Werving

Financiering

Coördinatie:

Kennisbeheerder

en kennisdeler

Opleidings-

coördinator

Hulp-

Zorgverlener

netwerk-

coördinator

Social Media

beheerder

Duo Help desk

coördinator

Fase 1

Page 40: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 40/56

RvB

Duo Gezelschappen

Hulp- zorgverleners

Beleidsdeskundigen

Verenigingen &

verenigingen waar

armen het woord nemen

ATK

Algemene

Vergadering

< 500 Leden

www.donorinfo.be

Audit

Adviesraad

Ervarings-deskundigen

Dagelijks bestuur 2015

Administratie

Werving

Coördinatie:

Kennisbeheerder

en kennisdeler

Opleidings-

coördinator

Hulp-Zorgverlener

netwerk-

coördinator

Social Media

beheerder

Duo Help desk

coördinator

Communicatie

Financiering

Fase 2

RvB

Duo

Gezelschappen

Hulp-

zorgverleners

Beleids-

deskundigen

Verenigingen

& verenigingen

waar armen

het woord

nemen

ATK

Algemene

Vergadering

< 5000 Leden

www.donorinfo.be

Audit

Adviesraad

Ervarings-

deskundigen

Dagelijks bestuur

2017

Administratie

Coordinatie

Kennis-

beheerder en

kennisdeler

Opleidings-

coördinator

Hulp-

Zorgverlener

netwerk-

coördinator

Social Media

beheerder

Duo Help desk

coördinator

Communicatie

Financiering

Werving

coördinatie

Fase 3

Page 41: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 41/56

10.10.1 Functieprofielen algemeen

Een organisatie bouwen die op tien jaar haar impact verhonderdvoudigd is niet vanzelfsprekend. Niet alle pioniers (rainmakers) van het eerste ogenblik hebben noodzakelijk hetzelfde profiel van de jagers (hunters) in de tweede fase of van de boeren (farmers) in de derde fase. Hiermee bewust en respectvol omgaan kan enkel in een transparante omgeving. Formele externe assessments worden van in het begin gehanteerd. We beschouwen 53 competenties en maken per functie een selectie van relevante eigenschappen. Verder is van iedere competentie aangegeven welke talenten van belang zijn voor de ontwikkelbaarheid ervan. Om een indicatie te krijgen van de geschiktheid van een kandidaat voor een bepaalde functie kiezen we een aantal competenties en gewichten uit onderstaande lijst. 1.Aandacht voor details 2.Aanpassingsvermogen 3.Ambitie 4.Assertiviteit 5.Besluitvaardigheid 6.Coachen 7.Commercieel vermogen 8.Conflicthantering 9.Creativiteit 10.Delegeren 11.Discipline 12.Durf 13.Energie 14.Flexibel gedrag 15.Groepsgericht leidinggeven 16.Initiatief 17.Inlevingsvermogen 18.Innoverend vermogen 19.Integriteit 20.Inzicht 21.Klantgerichtheid 22.Kwaliteitsgerichtheid 23.Leervermogen 24.Leidinggeven 25.Luisteren 26.Managementidentificatie 27.Mondelinge vaardigheid 28.Netwerken 29.Omgevingsbewustzijn 30.Onafhankelijkheid 31.Onderhandelen 32.Ondernemerschap 33.Ontwikkelen van medewerkers 34.Oordeelsvorming 35.Optreden 36.Organisatiesensitiviteit 37.Overtuigingskracht 38.Plannen en organiseren 39.Politieke sensitiviteit 40.Presenteren 41.Prestatiemotivatie

Page 42: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 42/56

42.Probleemanalyse 43.Resultaatgerichtheid 44.Samenwerken 45.Schriftelijke vaardigheid 46.Sociabiliteit 47.Stressbestendigheid 48.Vakgerichtheid 49.Vasthoudendheid 50.Verantwoording 51.Visie 52.Voortgangscontrole 53.Zelfontwikkeling De methode is ontwikkeld door Priman.nl en biedt ons houvast in dit uitdagende traject. Hieronder volgt het stramien voor de diverse functies:

10.10.1.1 Doel

10.10.1.2 Plaats in ATK stakeholders

10.10.1.3 Kerntaken

10.10.1.4 Bevoegdheden en verantwoordelijkheden

10.10.1.5 Functievereisten

Minimale en gewenste niveaus

10.10.1.5.1 Kennis

10.10.1.5.2 Vaardigheden

10.10.1.5.3 Eigenschappen

Overzicht:

Page 43: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 43/56

10.10.2 Kansarme

Iemand die in armoede leeft heeft per definitie meerdere urgente doelstellingen. Kansarmoede is een toestand waarbij mensen beknot worden in hun kansen om voldoende deel te hebben aan maatschappelijk hoog gewaarde goederen, zoals onderwijs, arbeid en huisvesting. Het gaat hierbij niet om een eenmalig feit, maar om een duurzame toestand die zich voordoet op verschillende terreinen, zowel materiële als immateriële. Meer concreet zijn de gehanteerde criteria het maandinkomen van het gezin, de arbeidssituatie van de ouders, de opleiding van de ouders, de huisvesting, de ontwikkeling van de kinderen en de gezondheid. Wanneer een gezin aan drie of meer van deze zes criteria beantwoord wordt het als kansarm beschouwd. Kansarmoede heeft immers steeds betrekking op verschillende levensdomeinen5. We beseffen dat veranderen en bewegen naar een onbekend terrein geen vanzelfsprekendheid is. Daar moeten we respectvol rekening mee houden. Het zal van de kansarme veel vertrouwen vragen in het proces, maar vooral in de KR persoon. De bereidheid vanuit zijn ervaring te delen is eveneens een belangrijke randvoorwaarde. Deze inzichten zijn relevant voor het bepalen van de profielen voor het matchen van individuele kansarmen aan individuele kansrijken. Dit is de opdracht van de KA KR mobiliseerder.

10.10.2.1 Doel

Het uiteindelijke en alles overschrijdende doel bestaat uit het terugvinden van de eigenwaarde, deze te versterken en te verbinden met andere mensen. Het empowerment kader vormt het raamwerk dat met een betrouwbare waarschijnlijkheid resulteert in dit doel. Tijdens de samenwerking van het gezelschap in dit proces bepalen de KA en de KR samen uiteraard hun eigen tussentijdse doelstellingen. Zie inspiratieblad voor voorbeelden van deze tussentijdse doelen.

10.10.2.2 Plaats in ATK stakeholders

De KA vormt de kern van de beweging. Het is om hem dat alles draait en waarop alle activiteiten gefocust worden. Belangrijker nog is het delen van zijn ervaringswereld, zijn overlevingsmechanismen en andere perspectieven.

5 Defiitie zoals ook gehanteerd door Kind en Gezin

Page 44: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 44/56

10.10.2.3 Kerntaken

We verwachten actieve participatie en feedback van beiden maar vanzelfsprekend is dat niet.

10.10.2.4 Bevoegdheden en verantwoordelijkheden

10.10.2.5 Functievereisten

Minimale en gewenste niveaus

10.10.2.5.1 Kennis

10.10.2.5.2 Vaardigheden

10.10.2.5.3 Eigenschappen

10.10.3 Kansrijke

Heb je interesse in vrijwilligerswerk en ben je bereid je op flexibele basis beschikbaar te stellen? Sta je open voor mensen met minder mogelijkheden? Heb je zin in een ve(r)rijkende ervaring? Bied je graag een luisterend oor aan? Ben je bereid initiatief te nemen? Heb je geduld en doorzettingsvermogen? Heb je ontdekt hoe je eigen veerkracht werkt. Ben je bereid het je het empowerment kader eigen te maken en je gezel te laten doén? Empowerende ouders zullen hier wellicht een aantal criteria herkennen. Op emotioneel en affectief vlak is er onbevangenheid of openheid voor het vreemde vereist en uiteindelijk zelfs toewijding daaraan. Bovendien moet men goed tegen frustraties en gevoelens van onmacht kunnen. Daarom zijn geduld, respect en procesgerichtheid (in plaats van productoriëntatie) onmisbaar. In een buddygezelschap stappen doet een groot beroep op de persóón van de uitvoerder en vergt daarom ook dat deze wijs kan uit zichzelf, dat hij iets begrijpt van gevoelens, dat hij de taal van de (achter)buurt of van heel andere (gekke, verslaafde, onopgevoede) mensen kan verstaan. Vanzelfsprekend speelt de ATK matching hier eveneens een belangrijke rol. Methodisch gesproken zien we dat KR vaak het nodige in huis hebben in de sfeer van doorverwijzing naar hulpverlening en bijstand, maar ook van gemeenschapsbevordering. Ze hebben goede kennis van de sociale kaart en kunnen netwerken (mensen koppelen). Bovendien kunnen ze voortdurend van rol en werkvorm wisselen: wie maar één hoedanigheid kan of durft aan te nemen, komt niet ver in dit soort werk. Het werk vraagt een behoorlijke bagage, die we in de ATK opleiding bieden, en een ontwikkeld vermogen om zichzelf te ‘sturen’. Prof. Andries Baart heeft in zijn onderzoek gezien dat het daarbij zéér wenselijk is de eigen praktijken voortdurend nauwgezet te beschrijven en bespreken. Onze KR is expliciet géén hulpverlener maar de gekwalificeerde vriend, die beheerst en verstandig uit zijn leefwereldbronnen put en die met liefde, mededogen en mildheid de nabijheid van de ander wenst te zoeken. De kunst zal zijn om bij die bronnen, motieven en potenties te komen en te blijven, en in de mate dat het lukt, zal de KR er ook beter in slagen om werkelijk bij de KA te komen. We overwegen zorgzaam wat de de KR aan- maar ook afleren. We hebben een concept en analyse van vrijwilligerswerk bij de hand en onderdrukken de neiging van het klonen van de professionele kwalificaties.

Page 45: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 45/56

10.10.3.1 Doel

10.10.3.2 Plaats in ATK stakeholders

10.10.3.3 Kerntaken

10.10.3.4 Bevoegdheden en verantwoordelijkheden

10.10.3.5 Functievereisten

Vertrouwen kunnen geven in de kracht en mogelijkheden van anderen en hun sociale omgeving Levenservaring Wil faciliterend zijn en geen hulp verlenen; Vasthoudend Creatief en flexibel Kan anderen in hun waarde laten Houdt van een afgebakende taak. Minimale en gewenste niveaus: nog te bepalen

10.10.3.5.1 Kennis

10.10.3.5.2 Vaardigheden

Organiseren Luisteren Open vragen te stellen en door te vragen Laat anderen in hun waarde door geen (voor)oordelen te hebben Kan zich onafhankelijk en activerend opstellen door de conclusies bij de anderen te laten Niet te interpreteren, vragend en niet sturend bezig te zijn Plannen te laten ontwikkelen en het plan niet zelf in te vullen

10.10.3.5.3 Eigenschappen

Zit niet vast aan kantooruren Kan zelfstandig werken Kan vanuit huis of onderweg werken Kan een getuigschrift goed Gedrag en Zeden model 2 voorleggen

Page 46: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 46/56

10.10.4 Kern team

10.10.5

Kennisbeheerder – Kennisdeler

Doel Plaats in ATK stakeholders Kerntaken Bevoegdheden en verantwoordelijkheden Functievereisten Minimale en gewenste niveaus Kennis Vaardigheden Eigenschappen Duo Help Desk verantwoordelijke

Doel Plaats in ATK stakeholders Kerntaken Bevoegdheden en verantwoordelijkheden Functievereisten Minimale en gewenste niveaus Kennis

0 2 4 6 8

10 gestructureerd

innovatief

communicatief

sociaal bewogen

leergierig

vastberaden

teamplayer

overtuigend

Kennisbeheerder

0

2

4

6

8 gestructureerd

innovatief

communicatief

sociaal bewogen

leergierig

vastberaden

teamplayer

overtuigend

Duo Help Desk

Page 47: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 47/56

Vaardigheden Eigenschappen Opleidingsverantwoordelijke

Doel Plaats in ATK stakeholders Kerntaken: Opleidingen afstemmen op kennisnoden en vaardigheden van KR Bevoegdheden en verantwoordelijkheden Hulpmiddelen bedenken om : betrokkenheid van deelnemende KR te bewaren en te versterken de leer interactie tussen KR deelnemers onderling te versterken eventueel verdere instructie en begeleiding voorzien Organiseren van regelmatige evaluaties aanpassing van de didactische aanpak Functievereisten Minimale en gewenste niveaus Kennis Vaardigheden Eigenschappen Sociale Media Beheerder

Doel

0

2

4

6

8

10gestructureerd

innovatief

communicatief

sociaal bewogen

leergierig

vastberaden

teamplayer

overtuigend

Opleidingsverantwoordelijke

0 2 4 6 8

10 gestructureerd

innovatief

communicatief

sociaal bewogen

leergierig

vastberaden

teamplayer

overtuigend

Social Media Beheerder

Page 48: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 48/56

Plaats in ATK stakeholders Kerntaken Bevoegdheden en verantwoordelijkheden Functievereisten Minimale en gewenste niveaus Kennis Vaardigheden Eigenschappen Financiering en fondsenwerving

Doel Plaats in ATK stakeholders Kerntaken Bevoegdheden en verantwoordelijkheden Functievereisten Minimale en gewenste niveaus Kennis Vaardigheden Eigenschappen Communicatieverantwoordelijke

Doel Plaats in ATK stakeholders Kerntaken

0

5

10 gestructureerd

innovatief

communicatief

sociaal bewogen

leergierig

vastberaden

teamplayer

overtuigend

Financiering & Fondsenwerving

0 2 4 6 8

10 gestructureerd

innovatief

communicatief

sociaal bewogen

leergierig

vastberaden

teamplayer

overtuigend

Communiatieverantwoordelijke

Page 49: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 49/56

Bevoegdheden en verantwoordelijkheden Functievereisten Minimale en gewenste niveaus Kennis Vaardigheden Eigenschappen KA HU wervingsverantwoordelijke

Doel Plaats in ATK stakeholders Kerntaken Bevoegdheden en verantwoordelijkheden Functievereisten Minimale en gewenste niveaus Kennis Vaardigheden Eigenschappen Coordinatie verantwoordelijke

Doel Plaats in ATK stakeholders Kerntaken Bevoegdheden en verantwoordelijkheden Functievereisten

0 2 4

6 8

10 gestructureerd

innovatief

communicatief

sociaal bewogen

leergierig

vastberaden

teamplayer

overtuigend

KA HU Mobiliseerder

0 2 4 6 8

10 gestructureerd

innovatief

communicatief

sociaal bewogen

leergierig

vastberaden

teamplayer

overtuigend

Coordinatie

Page 50: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 50/56

Minimale en gewenste niveaus Kennis Vaardigheden Eigenschappen

Page 51: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 51/56

12. Opleidingsmethodieken

10.11 Algemeen

http://voices.yahoo.com/top-10-english-as-second-language-teaching-methods-1334507.html

10.12 Offman

De methodiek van Ofman pas je voornamelijk toe als je onder de loep wilt nemen hoe je op

persoonlijk vlak functioneert. De methodiek brengt je kernkwaliteiten, valkuilen,

uitdagingen en allergieën in kaart.

Bron: http://www.tacttraining.nl/expertise/offman.asp

Je kan het kwadrant vanuit elke hoek invullen:

Start met de inventarisatie van je kernkwaliteiten en werk dan verder naar je valkuilen,

uitdagingen en allergieën toe.

Je kan ook starten bij je valkuilen. Werk vanuit je valkuilen naar je kernkwaliteiten,

uitdagingen en allergieën toe.

Start met je uitdagingen en keer via je valkuilen naar je kernkwaliteiten toe.

Start met de irritaties die je voelt ten aanzien van bijvoorbeeld collega-studenten en werk

van hieruit verder naar je uitdagingen, valkuilen en uiteindelijke kernkwaliteiten.

Page 52: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 52/56

Enkele voorbeelden die we vonden op

http://www.carrieretijger.nl/functioneren/ontwikkelen/persoonlijkheidsmodellen/kernkwaliteit

en

Kernkwaliteit Valkuil Uitdaging Allergie

Daadkracht Drammerigheid Geduld Passiviteit

Behulpzaamheid Bemoeizucht Zelfstandigheid Afstandelijkheid

Relativeringsvermogen Lichtzinnigheid Ernst Zwaarmoedigheid

Spontaniteit Wispelturigheid Consequent zijn Rechtlijnigheid

Flexibiliteit Met alle winden meedraaien Standvastigheid Starheid

Accuratesse Pietluttigheid Creativiteit Warrigheid

Durf Overmoedigheid Voorzichtigheid Geremdheid

Korthagen

De methodiek van Korthagen pas je voornamelijk toe als je onder de loep wilt nemen hoe je

beroepsmatig functioneert.

Bron: Korthagen & Vasalos, 2002

Fase 1: beschrijf de ervaring/situatie waarop je de reflectie zal toepassen.

Dat kan je doen aan de hand van de STARR-methode: Situatie Taak Actie Resultaat Reflectie

Page 53: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 53/56

Wat was de concrete situatie?

Wat was mijn taak binnen deze situatie?

Welke concrete acties heb ik in deze situatie ondernomen?

Wat was het resultaat van deze acties?

Fase 2: terugblikken: wat gebeurde er concreet?

Wat zag ik?

Wat deed ik?

Wat dacht ik?

Wat voelde ik?

Fase 3: bewustwording van essentiële aspecten

Wat betekent dat nu voor mij?

Wat is het probleem (of de positieve ontdekking)?

Wat heeft dat allemaal veroorzaakt? Waar heeft het mee te maken?

Fase 4: alternatieven

Welke alternatieven zie ik (oplossingen of manieren om gebruik te maken van mijn

ontdekking)?

Welke voor- en nadelen hebben die?

Wat neem ik me nu voor, voor de volgende keer?

Fase 5: uitproberen

Wat wil ik bereiken?

Waar wil ik op letten?

Wat wil ik uitproberen?

"At beginning levels, music can be used to teach basic vocabulary. Colors, body parts, simple actions(and phrases), clothes and names of people are only a few of the concepts that can be taught through music". (Richard-Amato p.202) Teachers can utilize a tape or CD player, CD-ROM, DVD, or if they are musically inclined - bring in a guitar. "The teacher doesn't have to be talented in music to make it a memorable experience". (Richard-Amato p.202) A teacher can use a popular song by a known band such as the Beatles or use academically prepared song or just make it up. Activity: From June thru December, I used a CD-ROM with my elementary school students grades 4-6. Every lesson included a song, that I taught to the class. At the beginning of class we would sing all the songs we had learned together (I saw them once a week). My students easily remembered the songs and I would often hear them singing the songs in the hallway. Natural approach: Terrell and Krashen published the results of their collaboration in the 1983 book The Natural Approach.[ divides these activities into four main areas: content activities, such as learning a new subject in the target language; activities which focus on personalizing language, such as students sharing their favorite music; games; and problem-solving activities. Terrell sees learners going through three stages in their acquisition of speech: comprehension, early speech, and speech emergence.[10] In the comprehension stage Terrell focuses on students' vocabulary knowledge. His aim is to make the vocabulary stick in students' long term memory, a

Page 54: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 54/56

process which he calls binding.[11] Terrell sees some techniques as more binding than others; for example, the use of gestures or actions, such as in Total Physical Response, is seen to be more binding than the use of translation.[11] According to Terrell, students' speech will only emerge after enough language has been bound through communicative input.[11]When this occurs, the learners enter the early speech stage. In this stage, students answer simple questions, use single words and set phrases, and fill in simple charts in the foreign language.[12] In the speech emergence stage, students take part in activities requiring more advanced language, such as role-plays and problem-solving activities.[12] Although Terrell originally created the natural approach without relying on a particular theoretical model, his subsequent collaboration with Krashen has meant that the method is often seen as an application to language teaching of Krashen's monitor model.[4] Krashen outlined five hypotheses in his model: 1. The acquisition-learning hypothesis. This states that there is a strict separation between conscious learning of language and subconscious acquisition of language, and that only acquisition can lead to fluent language use.[4] 2. The monitor hypothesis. This states that language knowledge that is consciously learned can only be used to monitor output, not to generate new language. Monitoring output requires learners to be focused on the rule and to have time to apply it.[4] 3. The input hypothesis. This states that language is acquired by exposure to comprehensible input at a level a little higher than that the learner can already understand. Krashen names this kind of input "i+1".[4] 4. The natural order hypothesis. This states that learners acquire the grammatical features of a language in a fixed order, and that this is not affected by instruction.[4] 5. The affective filter hypothesis. This states that learners must be relaxed and open to learning in order for language to be acquired. Learners who are nervous or distressed may not learn features in the input that more relaxed learners would pick up with little effort.[4] Despite its basis in Krashen's theory, the natural approach does not adhere to the theory strictly. In particular, Terrell perceives a greater role for the conscious learning of grammar than Krashen. Krashen's monitor hypothesis contends that conscious learning has no effect on learners' ability to generate novel language, whereas Terrell is of the opinion that some conscious learning of grammar rules can be beneficial.[6] Wat is natuurlijk leren? Natuurlijk leren is leren vanuit de behoefte tot zelfontplooiing (intrinsieke motivatie). Natuurlijk Leren zorgt ervoor dat ieder mens (kind) de leerweg vindt die het meest natuurlijk aansluit bij zijn/haar mogelijkheden en talenten. Intrinsieke motivatie is daarbij een voorwaarde. Daarnaast zorgt een krachtige leeromgeving voor optimale mogelijkheden tot zelfontplooiing. Natuurlijk leren is voornamelijk gebaseerd op (sociaal) constructivisme. Sociaal constructivisme is een leertheorie die aangeeft hóe leren plaatsvindt. Leren is het resultaat van denkactiviteiten van de leerlingen zelf: we leren door nieuwe informatie te verbinden aan wat we al weten. Zo vind ‘kennisconstructie’ plaats. Hetzelfde geldt niet alleen voor kennis maar ook voor vaardigheden. Bij vaardigheden spreken we eerder van ‘ervaringsleren’. Voor het leggen van deze verbinding is het dus nodig om aansluiting te vinden met wat iemand al weet/ervaren heeft. Van nature leggen mensen zélf die verbinding zodra ze uit zichzelf geïnteresseerd zijn: intrinsieke motivatie. • Sociaal constructivisme Natuurlijk Leren is leren vanuit intrinsieke motivatie. Met intrinsieke motivatie wordt bedoeld dat de motivatie ontstaat vanuit een behoefte tot zelfontplooiing. Je zou ook kunnen zeggen dat intrinsiek gemotiveerde activiteiten, activiteiten zijn die in zichzelf plezier geven. Deze activiteiten worden echter wel beínvloed door externe prikkels (een krachtige leeromgeving). Daarom is intrinsieke

Page 55: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 55/56

motivatie een subtiel begrip, welke onduidelijk kan zijn. De gevolgen van leren vanuit intrinsieke motivatie zijn wel helder: het leerrendement is hoog en gaat gepaard met veel plezier danwel voldoening. • Intrinsieke motivatie Om optimaal te kunnen ontplooiing is een veilige en krachtige leeromgeving nodig. Met ‘veilig’ bedoelen we dat leerlingen zowel fysiek als emotioneel veiligheid ervaren en zich geborgen en gewaardeerd voelen. Een krachtige leeromgeving is een omgeving: • waarin veel interacties mogelijk zijn (het sociale aspect van leren). • die zo écht mogelijk is (leren in de context) • waarin leerlingen kunnen beschikken over de ‘kennisrijkdom’ die in de huidige maatschappij aanwezig is • waar docenten erop gericht zijn leren te faciliteren zonder druk uit te oefenen tot leerprestaties Bij een krachtige leeromgeving hoeven we ons niet te beperken tot school-situaties. De krachtigste leeromgeving is de maatschappij zelf, bijvoorbeeld werksituaties. • Krachtige leeromgeving Door in een krachtige leeromgeving (de maatschappij) bezig te zijn, ontstaat er een match tussen wat relevant is (zinvol voor de maatschappij) en interessant is (betekenisvol voor de leerling). Kennisconstructie en ervaringleren verlopen dan zeer effectief. Op een stageplek doen studenten werkervaring op. Door buiten spelen, ontdekken kinderen hoe de wereld in elkaar zit. Binnen elke uitdagende werksituaties wordt heel veel geleerd. Het gaat alleen niet altijd bewust. Een laatste aspect van Natuurlijk Leren, is dat leerlingen zelf verantwoordelijk zijn voor hun leertraject. Waarom nu :http://www.natuurlijkleren.net/?page_id=7 http://www.natuurlijkleren.net/?page_id=290 http://www.ond.vlaanderen.be/proeftuinen/netwerking%20en%20vorming/7%20principes%20new.pdf

Page 56: Actieplan 2014 09 09

M:\3 WERKING\Actieplan\Actieplan 2014 09 09.docx 56/56

10.13 Onderzoek Leeromgeving

RANDVOORWAARDENDOEL Leeromgeving

AANPAK1) Sensbiliseren (a), mobiliseren (b) en versterken ( c) van KR via innovatieve

dynamische leeromgeving

2) Laagdrempelig dynamisch expertsysteem ontsluit sociale wetenschappen

voor vrijwillgers en professionelen

3) Duowerking als actieleeromgeving met empowerende finaliteit

4) Geïntegreerd lokaal netwerk bouwen met hulp- en zorginstellingen voor

instroom en doorstroom van KA en voor kennisdeling.

5) Integratie van generationele en multi -culturele diversiteit.

6) Informeren, sensisbilseren en mobiliseren van 10 000 actors of change.

StrategieOptimaliseren en schaalbaar maken

van de methodiek door nieuwe

verbindingen tss KA, KR en niet-voor –

de-hand- liggende partnerships.

Massale inzet van KR en KA buddy’s

in een empowerment proces

ATK Project

Leeromgevingsdoelstellingen

MISSIEKansarmoede leren afschaffen door een demonstratie met 5000 KA, die hun eigenwaarde

herstellen. Zodat zij zelf eigen keuzes kunnen maken over hun capaciteiten en functioneren.

Kennis, kunde en overtuigingen van 5000 KR versterken zodat zij veranderings actoren worden

Anderen uitleggen

Zelf doen

Discussiëren

Demonstratie

Zien en horen

Lezen

Horen

90%

76%

50%

30%

20%

10%

5%Hoeveel onthouden we na 6 weken

Cone of Learning Edgar Dale

Project ProvincieATK Leren Leren

(MOOC’s Didactiek)

IWT project: WE SCALE (MOOC’s TECHNOLOGIE)

Y Generation· Weinig tijd

· Hun tijd

· Anders geëngageerd

· Beter opgeleid 4x

1c)

· Kennis

· Kunde

· Houding

x5000

1ab)

Wervelend

wervend

Analyse ADDIE

3) The method becomes the message

Instructiemodellen geven handvaten en inzichten om op een systematische manier het

ontwikkelen van educatieve initiatieven vorm te geven. De instructiemodellen helpen ontwerpers

om van een proces of een systeem een beeld te vormen. Op deze manier worden complexe

situaties in begrijpbare stappen beschreven. (Gustafson, 2002):

Rapid Instructional Design (Thiagi et al.)

Four component instructional design model’

Het ARCS-model van Keller 'Motivation

./..

Informatietools Wiki..

Communicatie tools Big Blue

Interaction: Dedicate Tablets

Constructie: Wiz IQ, Glokster, Edx, Puzzele Maker

HOE

?

Leerdoelstellingen