geestelijke gezondheidszorg/gehandicaptenzorg

111zorg & financiering > 1-2005

chiatrische problemen onder te brengen in eenintensive-careomgeving.’

Separatie in een kale, afgesloten ruimte is voorveel patiënten een schokkende ervaring, vooralals de separatie langdurig is (enkele dagen oflanger). Wat betreft separatie verkeert Neder-land in vergelijking met de landen om ons heenin een uitzonderingssituatie. Andere landen

kennen deze vorm van dwang op dezelfde schaalnauwelijks. In Nederland is separatie deel uitgaan maken van de ‘behandelcultuur’, en werdgedwongen separeren lange tijd als minderingrijpend beschouwd dan bijvoorbeeld dwang-medicatie. De discussie daarover is nu weer ge-opend.Bron: persbericht GGZ Nederland, 7 december 2004<

De mogelijkheden tot toepassen van dwang bijdaklozen met psychische of verslavingsproble-men worden uitgebreid. Dat heeft het kabinetbesloten.

De ministerraad heeft ingestemd met een planvoor de aanpak van verloedering en overlast, ver-oorzaakt door mensen met psychiatrische enverslavingsproblemen. Daarmee worden demogelijkheden van de Wet bijzondere opnemingpsychiatrische ziekenhuizen (BOPZ) uitgebreid.De beperkte mogelijkheden die de Wet BOPZ totnu toe bood om mensen met een psychischestoornis onder dwang op te nemen en te behan-delen stonden al langer ter discussie: sinds 1994toen de wet van kracht werd is er door mensenuit de praktijk met grote regelmaat op gewezendat de wet onvoldoende ruimte liet om dwangtoe te passen bij de zogeheten ‘zorgwekkendezorgmijders’.Het kabinet wil nu dat gemeenten vanaf 2006

meer te zeggen krijgen over instellingen voorgeestelijke gezondheidszorg die zich richten opdeze zorgmijders die niet om hulp vragen, maardeze wel nodig hebben. Deze instellingen zullenvanaf 2006 hun geld van de gemeenten ontvan-gen die daarmee meer mogelijkheden krijgenom te sturen op resultaat. De gemeente krijgtdeze sterke regiefunctie om zo ook de samen-werking tussen gemeentelijke instellingen, poli-tie, woningbouwcorporaties en zorginstellingensoepeler te laten verlopen. Informatie-uitwisse-ling tussen deze instellingen moet veel beterverlopen, meent het kabinet. Alleen dan kan dezogeheten bemoeizorg effectief zijn. Daarbijwordt de zorgmijder actief benaderd en staat hetbieden van hulp voorop. Naar schatting zijn erin Nederland zo’n achtduizend mensen met ern-stige psychische problemen die geen contactwillen met hulpverleners.Bronnen: persbericht Ministerie van VWS, 17 december2004 en Stcrt. 2004, nr. 245<

86 meer dwang mogelijk bij zorgmijders

Gehandicapten krijgen vanaf maart 2005 meertaxikilometers om sociaal-recreatieve reizenmee te maken. Dat is een van de belangrijksteaanpassingen die volgt uit een evaluatie van dewerking van het vervoerssysteem Valys.

Valys is de naam van het taxivervoerssysteemvoor vervoer van gehandicapten voor sociaal-recreatieve doeleinden buiten de regio. Rosskomt niet tegemoet aan de wens van de Kamerom onbeperkt taxikilometers te verstrekken.

> gehandicaptenzorg

87 gehandicapten krijgen meer taxikilometers

ZenF-0105-cyaan.qxd 9-2-2005 19:39 Pagina 111

zorg

112 1-2005 > zorg & financiering

Volgens Ross blijft een limiet nodig om te zor-gen dat mensen die met de trein kúnnen, daarook gebruik van maken. De kilometerbudgettenworden wel per 1 maart 2005 opgehoogd. Hetstandaardkilometerbudget wordt opgehoogdvan 450 naar 750 km. Het hoge kilometerbudgetwordt opgehoogd van 900 naar 2250 km. Hethoge kilometerbudget is bestemd voor mensendie van de taxi afhankelijk zijn, omdat ze vanwe-ge medische redenen onmogelijk met de treinkunnen reizen. Mensen met een standaardkilo-meterbudget kunnen dat wel en kunnen met detaxi van en naar een instapstation reizen. De verhoging van het aantal kilometers werdmogelijk, nadat de Tweede Kamer tien miljoeneuro had overgeheveld van de begroting van hetMinisterie van Verkeer en Waterstaat naar datvan Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Voorhet hele systeem is nu in 2005 35,9 miljoen eurouitgetrokken.

Begeleider

Ook kunnen gehandicapten die in het bezit zijnvan een gehandicaptenparkeerkaart voor passa-giers toch voor een hoger kilometerbudget inaanmerking komen. Tot nog toe was het bezitvan die parkeerkaart voor passagiers een redenom geen hoger aantal kilometers toe te kennen.Verder kunnen mensen met een standaardkilo-meterbudget straks ook gratis een begeleidermeenemen in de Valys-taxi’s. Tot nog toe wasdat voorbehouden aan mensen met een hoogkilometerbudget.

Er zijn circa 40.000 pashouders. Daarvan hebbenongeveer 1400 een hoog kilometerbudget toege-kend gekregen. Pashouders reizen tegen een ta-rief van zestien eurocent per kilometer, dat wordt1,25 euro wanneer het kilometerbudget op is. Bron: persbericht Ministerie van VWS, 22 december 2004<

Economische evaluaties van de gezondheids-zorg moeten meer rekening houden met man-telzorg: zorg verleend door familie en vrienden.Dit om te voorkomen dat zorglasten verschui-ven van de collectieve sector naar de privatesfeer van zorgvragers en hun mantelzorgers.Dit stelt Bernard van den Berg, die op 14 januari2005 aan de Erasmus Universiteit Rotterdampromoveerde, in zijn proefschrift Mantelzorg: eeneconomische benadering.

Binnen een verouderende samenleving met eenterugtrekkende overheid worden steeds meerzorgtaken op de schouders van mantelzorgersgelegd. Beleidsmakers moeten op de hoogte zijnvan economische aspecten van mantelzorg diedoor het informele karakter van deze zorg vaakverborgen blijven. Het onderzoek van Van denBerg geeft inzicht in een aantal van deze aspec-

ten, zoals de relatie tussen het aanbieden vanmantelzorg door familieleden en vrienden enhun andere economische activiteiten, de beteke-nis van mantelzorg voor economische evaluatiesvan de gezondheidszorg en de economischegevolgen van de introductie van persoonsgebon-den budgetten (PGB’s).

Wanneer mantelzorg niet wordt meegenomenin economische evaluaties van de gezondheids-zorg bestaat het risico dat collectieve zorglastenongemerkt naar de private sfeer van zorgvragersen hun mantelzorgers zullen verschuiven. Omdit te voorkomen stelt de promovendus eenmethode voor om de hoeveelheid verrichte man-telzorg te meten en deze vervolgens te waarde-ren met een bedrag tussen de acht en zestieneuro per uur.

> mantelzorg

88 mantelzorg economisch mee laten wegen

ZenF-0105-cyaan.qxd 9-2-2005 19:39 Pagina 112