3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo...

50
3 transities sociaal domein Regio Alblasserwaard / Vijfheerenlanden BELEID UITVOERING Uitvoeringsdocument VISIE

Transcript of 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo...

Page 1: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

3 transitiessociaal domein

Regi

o Al

blas

serw

aard

/ Vi

jfhee

renl

ande

n

beleid

uitVoeRing

Uitvoeringsdocument

ViSie

Page 2: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

inhoudsopgave

1. inleiding

2. Samenvatting

3. toegang

4. Sociale teams

5. Arrangementen

6. Persoonsgebonden budget

7. inkoop en contracten

8. bedrijfsvoering

9. Regionale samenwerking

10. 3transitiesspecifiek

11. Communicatie

12. bijlagen

Page 3: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

beleid

uitVoeRing

ViSie

Page 4: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

1. Inleiding pagina 4

Van beleid naar uitvoering

Eind 2013 is de ‘Visie Sociaal Do-mein regio AV’ door de gemeen-teraden en de besturen van de Re-gionaal Sociale Dienst (RSD) en de Avelingengroep (AG) vastgesteld. Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein).

Op basis van deze visie zijn begin 2014 voor de drie transities beleids-plannen gemaakt, die inmiddels ook allemaal zijn vastgesteld. Voorberei-ding en bespreking van deze stukken vond plaats in overleg met de lokale Wmo-adviesraden en de Cliënten-raden. Nu - na het bepalen van de visie en het beleid- is het tijd om stil te staan bij de vraag wat er allemaal bij komt kijken om de uitvoering van de drie transities te organiseren en welke keuzes daarbij horen. In dit uitvoeringsdocument lichten wij toe hoe wij de organisatie van de drie transities ter hand zullen nemen.

Belangrijk uitgangspunt bij het op-stellen van dit uitvoeringsdocument is de samenhangende en integrale benadering van drie transities. Zo-wel op het gebied van de Wmo (een aantal taken uit de ABWZ gaat naar de gemeenten), Jeugdzorg, Wet

werk en bijstand, Wet op de sociale werkvoorzie-ning en de Wajong vinden veranderingen plaats. De taken die hier voor de gemeenten uit voort-vloeien staan niet op zichzelf, maar vormen één geheel. De wijze van organisatie van de drie tran-sities, de visie en doelgroepen vertonen belangrij-ke overeenkomsten. De visie die aan alle drie de transities ten grondslag ligt gaat uit van dezelfde basisprincipes, te weten:

1. inleiding

• Dekrachtvandesamenleving:

We gaan uit van de kracht en mogelijkheden van

de samenleving

• Vertrouwenindesamenleving:

Bureaucratische (verantwoordings)structuren

maken plaats voor sturen op prestaties en

resultaat

• Differentiatieenmaatwerk:

Er is voldoende ruimte voor lokaal maatwerk

• Samenwerkenenkennisdelen:

Gemeenten in de regio werken samen, delen

kennis en stimuleren en ontwikkelen elkaar

De gemeente staat als ‘eerste overheid’ dicht bij de burger. Dat betekent dat de gemeente als geen ander in staat is de beoogde transities gestalte te geven. Er liggen kansen. De gemeenten kunnen als ‘kenners van de eigen kernen, wijken en buurten’ lokaal maatwerk leveren. Maatwerk, dat direct aansluit op de leefgemeenschappen van de be-volking. Hierbij is het uitgangspunt dat inwoners zoveel mogelijk regie voeren over hun eigen leven, en de wijze waarop zij ondersteund worden. De

Page 5: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

1. Inleiding pagina 5

gemeenten moeten hun rol als netwerkpartners verder ontwikkelen en hun uitvoeringskracht bin-nen het eigen sociale domein versterken. De wij-ze waarop de organisatie van de uitvoering wordt vormgegeven start vanuit de lokale situaties. Het motto is: Lokaal doen, wat lokaal kan. Binnen de AV-regio betekent dit, dat we kiezen voor een werkwijze die dit lokale maatwerk waarborgt en waarbij we ons op inhoud van beleid, inzet van middelen en de vaststelling en verantwoording daarover richten op de eigen burgers en de afzon-derlijke gemeenteraden.

Het Rijk stelt regionale samenwerking tussen ge-meenten verplicht. De gemeenteraden binnen de AV hebben dan ook besloten met elkaar een samenwerkingsverband te vormen. Hoe deze sa-menwerking er uit gaat zien wordt nog uitgewerkt.

Centrale thema’s

In het vervolg van dit uitvoeringsdocument lichten

leeswijzer

In hoofdstuk 2 treft u een samen-vatting aan waarin eveneens de voorstellen en beslispunten zijn opgenomen. In de hoofdstukken 3 t/m 7 wordt ingegaan op de cen-trale thema’s die uitmonden in de voorstellen. In hoofdstuk 8 komen de uitvoeringsvragen aan de orde die toegespitst zijn op afzonderlij-ke transities. In hoofdstuk 9 en 10 wordt ingegaan op de regionale sa-menwerking en communicatie over de transities.

Toegang

SocialeTeams

Arrangementen

PGBbeleid

Inkoopencontracten

Bedrijfsvoering

Regionalesamenwerking

Communicatie

we toe hoe we de uitvoering van de drie transities aanpakken aan de hand van de navolgende centra-le thema’s. Deze thema’s zijn bij alle drie de tran-sities aan de orde en organiseren we derhalve op eenzelfde wijze:

Naast deze thema’s die voor alle drie de transities van toepassing zijn, dienen zich nog enkele uitvoe-ringsvragen aan die specifiek betrekking hebben op afzonderlijke transities. Op deze vragen gaan we in dit uitvoeringsdocument eveneens in.

Hoofdstuk2:samenvatting

Hoofdstuk3-7:centrale thema’s

Hoofdstuk8:uitvoeringsvragen

Hoofdstuk9:regionale samenwerking

Hoofdstuk11:communicatie

Hoofdstuk 10: specifieke thema’s

per transitie

Page 6: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

2. Samenvatting pagina 6

toegang

Er komt geen apart(e) toegang- (sloket) voor de hele AV-regio. En-kelvoudige ondersteuningsvragen van huishoudens en vragen om informatie en advies worden afge-handeld door de lokale basisvoor-zieningen. Dit betreft 85% tot 90% van alle ondersteuningsvragen. De CJG-functies informatie en advies, signaleren van ondersteuningsvra-gen, het bieden van licht pedago-gische hulp en het doorschakelen naar jeugdhulp blijven wel in stand: deze zullen worden uitgevoerd door de basisvoorzieningen. Een (digi-tale) toegangswijzer wordt ingezet om inwoners, maar ook hulpverle-ners wegwijs te maken binnen het sociaal domein. Gemeenten zorgen voor voldoende mogelijkheden om eenvoudige en enkelvoudige vragen van huishoudens digitaal te kunnen afhandelen. Werkprocessen en di-gitale mogelijkheden moeten hier-op worden aangepast. In de verde-re implementatie wordt gestreefd naar een eenduidige werkwijze en begrippenkader.

Voorstel: Instemmen met• Het uitgangspunt: ‘geen apart(e)

toegang(s) loket voor de hele regio AV

• Het uitgangspunt, dat lokale basisvoorzieningen enkelvoudige ondersteuningsvragen afhandelen

• Het in stand houden van de CJG functies en deze te laten uitvoeren door basisvoorzieningen, waarbij telefoonnummers, website e.d. worden geïntegreerd

• Het ontwikkelen en inzetten van een digitale toegangswijzer

Sociaal team

Het Sociaal Team opereert onder regie en coördi-natie van de gemeente en wordt lokaal ingericht aan de hand van een gebiedsscan. Het Sociaal Team bestaat uit professionals die het sociaal do-mein (drie D’s) goed kennen. Het jeugdteam, zoals voorgesteld vanuit ZHZ, wordt ingebed in het Soci-aal Team. Het Sociaal Team hanteert het principe 1 huishouden, 1 plan, 1 regisseur, waarbij oog is voor de keuzevrijheid van huishoudens. Het So-ciaal Team werkt vanuit het kantelingsprincipe: Vraagverhelderingsgesprekken, Eigen Kracht en Sociale Netwerk Versterking/Strategie. Het team heeft een mandaat voor de afhandeling van on-dersteuningsvragen op de diverse leefdomeinen van de Zelfredzaamheidmatrix (ZRM).

Het Sociaal Team start in 2015 als ontwikkelmodel voor 2 jaar. In de implementatiefase wordt op het niveau van de AV toegewerkt naar een standaardi-sering van het werkproces met oog voor lokale nu-ances. Hierbij worden profielen van leden, scho-

2. Samenvatting

Page 7: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

2. Samenvatting pagina 7

ling, regeling mandaat/ doorzettingsmacht, keuze voor ICT systeem verder uitgewerkt. Samenwer-kingsafspraken met partners in het Sociaal Team worden gemaakt en waar nodig worden bestaan-de subsidie afspraken geactualiseerd.

Voorstel: Instemmen met • Het uitgangspunt, dat het Sociaal Team opereert onder regie en verantwoordelijkheid van de gemeente.• Het uitgangspunt, dat de werkwijze van het Sociaal Team vertrekt vanuit de basisprincipes uit de Visie met ruimte voor lokaal maatwerk. • De basissamenstelling van het Sociaal Team (zie hoofdstuk 4).• De toevoeging van een vertegenwoordiger van het jeugdteam (ZHZ) aan het Sociaal Team.• Het starten met ‘de werkwijze Sociaal Team’ op 1 januari 2015 en dit model in de periode daarna door te ontwikkelen.

Arrangementen

We willen dat inwoners gebruik maken van alge-mene voorzieningen. We organiseren dat deze al-gemene voorzieningen beter gericht en afgestemd worden op de maatwerkvoorzieningen ofwel de ondersteuning die aanbieders leveren. Dit geldt ook omgekeerd; zorg- en welzijnsaanbieders stem-men hun ondersteuning beter af op de algemene voorzieningen. We ontwikkelen een algemene lo-kale inloopvoorziening en gaan aan de slag met de voorbereiding van een woonvoorziening voor jeugdigen. We regelen met aanbieders de continu-ering van de ondersteuning (ook tijdens de over-gangsperiode) en zorgen voor arrangementen, die

aansluiten bij de nieuwe vormen en doelstellingen van ondersteuning. Vervoer naar dagopvang of groeps-begeleiding zien wij in eerste instan-tie als een verantwoordelijkheid van cliënten zelf, tenzij zij dit niet zelf kunnen organiseren. In voorkomen-de gevallen wordt het vervoer door de aanbieder van de ondersteuning geregeld.

Voorstel: Instemmen met1. De Inhoud, doelstelling en reikwijdte van het arrange- ment.2. De Vormgeving van het overgangsrecht.3. Het Organiseren van een betere afstemming van aan bieders van algemene en maatwerkvoorzieningen.4. Het principe dat vervoer naar begeleiding groep in eerste instantie een verant- woordelijkheid is van het huishouden zelf.5. Het voorbereiden van de (lokale) inloopvoorziening.6. De ontwikkeling van een woonvoorziening voor jeug- digen (Kamers met Kansen)7. Regionale samenwerking en afstemming met zorg- en welzijnsaanbieders over de dekking en spreiding van faciliteiten voor begeleiding groep.

Page 8: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

2. Samenvatting pagina 8

beleid Persoonsge-bonden budget

We zien het PGB als een middel om keuzevrijheid en zelfregie van inwo-ners te ondersteunen, we willen het PGB op een neutrale manier, dat wil zeggen als een gelijkwaardig alter-natief aan zorg in natura aanbieden. Om een PGB te krijgen moeten cli-enten aan voorwaarden voldoen. We willen gelijke regels voor het PGB in het kader van de Jeugdhulp en de Wmo. We stellen samen met de aanvragers een plan op, zodat oneigenlijk gebruik van het PGB voorkomen wordt. Om het PGB fi-nancieel beheersbaar te houden, stellen we een tariefdifferentiatie voor en het brede toegangsgesprek. Tevens willen we het bruto PGB-be-drag aan de SVB overmaken, en de verrekening van de eigen bijdragen via het CAK laten lopen.

Voorstel: Instemmen met • Het aanbieden van het PGB als

gelijkwaardig alternatief voor zorg in natura.

• Uitwerking van de drie voor-waarden voor een PGB: motiva-tie, vermogen en kwaliteit;

• Uitwerken en hanteren van tariefdifferentiatie;

• Overmaken van het bruto PGB aan de SVB;

• Uniformering regels voor wat betreft de hoog-te van het PGB Jeugd en Wmo.

inkoop en contracten

Bij het inkopen van arrangementen kiezen wij voor bestuurlijk aanbesteden. Daarbij zal een keuze worden gemaakt om (geheel of gedeeltelijk) resul-taatfinanciering toe te passen. We starten de on-derhandelingen met zorgaanbieders op basis van de uitgangspunten in de Visie, de Beleidsplannen en dit uitvoeringsdocument en bereiden maat-werkcontracten en resultaatovereenkomsten voor via side-letters.

Voorstel: Instemmen met• De voorgestelde procedure van bestuurlijk

aanbesteden;• Het starten van de onderhandelingen met

zorgaanbieders op basis van (en nadat) bud-getten en specificaties van in te kopen arran-gementen bekend zijn.

• Het hanteren van de doelstellingen in de Visie/Beleidsplannen (basisprincipes/budget-tair neutraal e.d.) als uitgangspunt voor deze onderhandeling en de uiteindelijk te sluiten contracten.

Page 9: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

2. Samenvatting pagina 9

bedrijfsvoering

Voor de organisatie van de drie transities wordt uitgegaan van:

Voor de financiële uitvoering van de drie transi-ties is het vastgestelde uitgangspunt belangrijk, te weten:, de nieuwe taken worden uitgevoerd voor het geld dat hiervoor aan de gemeenten be-schikbaar wordt gesteld: dus budgettair neutraal. Vanwege het ontbreken van voldoende betrouw-bare en actuele externe informatie kan nog geen totaal financieel beeld worden gegeven. In de bij-lage treft u wel enkele financiële overzichten aan. Deze zijn gebaseerd op de kennis van dit moment. Het wachten is op de mei-circulaire. Het financiële beeld zal de komende maanden steeds duidelijker worden. . Mogelijk is het uitgangspunt van budget-taire neutraliteit uiteindelijk (niet direct) realiseer-baar en zijn er (tijdelijk) aanvullende middelen van de gemeenten nodig.Er liggen plannen om de transitie Jeugdhulp te or-ganiseren in een voor de hele regio Zuid-Holland-Zuid in te richten serviceorganisatie. Wij stellen voor de besluitvorming over deze serviceorgani-satie via een afzonderlijk voorstel te organiseren. De uitvoering van de transitie Participatiewet zal plaatsvinden bij de RSD en de AG. Het onderzoek naar een Toekomstbestendige structuur voor beide

organisaties is klaar. Dit onderzoek zal u apart worden aangeboden. Met betrekking tot de uitvoering van de transitie Wmo/AWBZ kiezen we voor een uitvoering door de af-zonderlijke gemeenten/GLZ samen-werking. We onderzoeken daarbij de opties om bepaalde onderdelen van deze uitvoering op één plek te organiseren. Ook kiezen we voorlo-pig voor het door VGZ laten uitvoe-ren van delen van de Wmo/AWBZ administratie.

Voorstel: Instemmen met 1. Het standpunt om over de serviceorganisatie Jeugd- hulp ZHZ op basis van een afzonderlijk voorstel besluiten te nemen. 2. Het uitgangspunt dat uitvoering van de WMO taken door de gemeenten / GLZ-samenwerking plaats vindt met de opties: a. bepaalde onderde- len op één plaats uit te voeren; b. (delen van) de admi- nistratie tijdelijk door de VGZ te laten blijven uitvoeren.3. Het uitgangspunt, dat de taken uit de Participatiewet worden uitgevoerd door de RSD/AG

• SocialeTeamsbestaandeuitprofessionalsaangevuldmeteencoördinatorindienstvandegemeente;

• JeugdhulpdoordeserviceorganisatiejeugdZuid-HollandZuid;

• Wmodoordegemeentenzelf;

• ParticipatiewetdoordeRSDenAG.

Page 10: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

2. Samenvatting pagina 10

Regionale samenwerking

De keuze om bij het organiseren van de transities te kiezen voor lokaal maatwerk bindt de gemeen-ten in de AV-regio. De in te richten regionale sa-menwerking moet dit lokale maatwerk faciliteren. In het effectueren van de beoogde cultuuromslag binnen het sociaal domein na 1 januari 2015 (de transformatie) zoeken de afzonderlijke gemeenten en de besturen van de RSD en de AG nadrukkelijk de samenwerking. Op dit onderdeel komt er een transformatieagenda. De toegevoegde waarde van deze samenwerking ligt op het vlak van orga-niseren, coördineren, faciliteren en kennis delen. Er komt (voorlopig) geen regionale organisatie. We werken met een stuur- en werkgroepenmodel, waaraan gemeenten, RSD en AG met inzet van ei-gen mensen meedoen. Vanuit dit model worden voorstellen in regionaal ambtelijke samenwerking voorbereid en in regionaal bestuurlijke samenwer-king getoetst. Dit vindt plaats voorafgaand aan de aanbieding en besluitvorming door de afzonderlij-ke colleges, gemeenteraden en besturen.

Voorstel: Instemmen met• Het uitgangspunt, dat regionale samenwerking

het lokale maatwerk moet faciliteren• Het standpunt, dat regionale samenwerking in

het realiseren van de transformatie een toege-voegde waarde heeft.

• Het standpunt , dat regionale samenwerking ook op een aantal andere terreinen gewenst is, waarbij het accent van deze samenwerking moet liggen op ‘organiseren, coördineren, faci-literen en kennis delen’.

• Het standpunt, dat er (voorlopig) geen regi-onale organisatie voor de uitvoering van de transities komt.

• Het kiezen van een samenwerkingsmodel, waaraan alle gemeenten, de RSD en AG met inzet van eigen mensen meedoen.

• Het uitwerken van dit ‘Samenwerkings- model Sociaal Domein’ voor 1 januari 2015.

Drietransitiesspecifiek

In een apart hoofdstuk (hoofdstuk 10) wordt per transitie ingegaan op enkele specifieke thema’s. Dit is een aanvulling op de centrale thema’s, waar-op het accent van dit uitvoeringsdocument ligt.

Voorstel: Kennis nemen van deze aanvulling op de hierbo-ven behandelde centrale thema’s.

Communicatie

De inzet van communicatie zal tijdens de transitie-periode aanhaken bij de verschillende fasen in het proces. Zo is in de periode tot en met juni 2014 de communicatie vooral gericht op het ontwikke-len van (participatief) beleid met de verschillende stakeholders zoals gemeenteraden, cliëntenra-den, instellingen, professionals en medewerkers. Daarnaast is de communicatie naar de cliënten en opvoeders gericht op het informeren over het vastgesteld beleid, de veranderingen die daar mee samenhangen en de rol van een ieder. Dit vindt vooral plaats in samenwerking met de partners. De communicatie naar de inwoners is vooral ge-richt op de cultuurverandering (activeren sociale netwerk en de bereidheid iets voor een ander te doen). Bij het presenteren van de transformatiea-genda (zie onderdeel regionale samenwerking) zal daar vooral veel aandacht voor zijn.

Page 11: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

2. Samenvatting pagina 11

Voorstel: Instemmen met• De uitgangspunten en accenten in de verschil-

lende fasen van het communicatieproces.• De communicatiekalender, die als bijlage aan

dit uitvoeringsdocument is toegevoegd.

Page 12: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

3. Toegang pagina 12

Het eerste thema dat bij drie transi-ties aan de orde is, betreft de wijze waarop een ondersteuningsvraag bij de gemeente binnenkomt en in vervolgstappen terecht komt. Dit noemen we de toegang.

Wat verstaan we onder toegang?

Met ‘toegang’ bedoelen we het pro-ces van aaneenschakelingen van be-slissingen, waarbij in elke stap een besluit wordt genomen (samen met de steller van de vraag) over de vol-gende stap. Dit proces begint op het moment waarop een huishouden zich meldt of gemeld wordt (gesig-naleerd), waarna de vraag wordt verhelderd en de vervolgstappen worden bepaald. Het proces eindigt op het moment waarop passende hulp en/of ondersteuning wordt ge-realiseerd.

doelstelling toegang

Het doel is om te zorgen dat een-voudig, snel, efficiënt en dichtbij de juiste hulp of ondersteuning gebo-den kan worden aan een huishou-den.

basismodel toegang

Huishoudens moeten met hun ondersteuningsvra-gen in de eerste plaats uitgaan van eigen kracht en terecht kunnen bij hun eigen sociale leefomgeving (familie, vrienden, buren etc.). Voor de enkelvou-dige en/of meervoudige ondersteuningsvragen (afnemende of verminderde zelfredzaamheid op één of meerdere leefgebieden te gelijk), waarbij de ondersteuning niet (geheel) door de sociale leef-omgeving van een huishouden kan worden gebo-den, kan men terecht bij de reeds bestaande loka-le basisvoorzieningen. Dit zijn voorzieningen zoals het consultatiebureau, de welzijnsinstellingen, de scholen, de (huis)artsen en de Wmo-loketten. Hier start dus de toegang. De toegang voor een aantal taken, zoals Werk en Inkomen (RSD/ Avelingen), is en blijft op regionaal AV-niveau geregeld worden. De meldpunten zoals het AMHK en de bereikbaar-heidsdiensten buiten kantooruren zijn basisvoor-zieningen. De CJG-functies (informatie en advies, signaleren van ondersteuningsvragen, het bieden van licht pedagogische hulp en het doorschakelen naar jeugdhulp) blijven in stand. Het telefoonum-mer en de website worden geïntegreerd. Ook hier kan dus het proces van de toegang starten. Kort-om, er komt geen uniek loket voor de toegang tot hulp of ondersteuning in de AV-regio.

3. toegang

Page 13: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

3. Toegang pagina 13

socia

Door middel van het toepassen van vraagverheldering wordt duidelijk wat voor ondersteuningsvraag het huishouden heeft en welke zwaar-te de vraag heeft. Hierbij wordt het instrument de ‘zelfredzaamheids-matrix’ benut (zie bijlage). Met deze matrix gaan de medewerkers van de basisvoorzieningen na of er bij een huishouden, naast het vraagstuk waarvoor zij zich bij de basisvoorzie-ning hebben gemeld, signalen zijn van afnemende zelfredzaamheid op meerdere leefgebieden.

Bij alle lokale en regionale basisvoorzieningen start het proces van de toegang op het moment dat:

Desociale

leefomgevingin

beeld

• Eenhuishoudenzichbijeenvandebasisvoorzieningenmeldt;

• Ofeenhuishoudenwordtgemelddooriemanduithunsocialeleefomgeving;

• Ofdoordatdebasisvoorzieningenzelfeenproblematische/zorgelijkesituatie(ineenvroegstadium)bijeenhuishoudensignaleren.

Page 14: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

3. Toegang pagina 14

De basisvoorzieningen leiden een huishouden vervolgens toe naar de benodigde nulde en eerste lijnszorg en in geval van de (huis)artsen ook naar de tweede lijnszorg+. De loka-le en regionale basisvoorzieningen handelen naar verwachting 85% tot 90% van alle ondersteuningsvragen van het huishouden/ burger op deze wijze af.

Indien er sprake is van enkelvoudi-ge complexe, meervoudige onder-steuningsvragen (of complexe mul-tiproblem ondersteuningsvragen schakelen de basisvoorzieningen het Sociaal Team in (zie hoofdstuk 4). Onder meervoudige ondersteuningsvragen verstaan we verminderde zelfredzaamheid van huishoudens op meerdere leefge-bieden, die elkaar beïnvloeden. Bij complexe multi-problem ondersteu-ningsvragen is er sprake van regie-verlies van problematische aard op meerdere leefgebieden, die elkaar beïnvloeden en elkaar langdurig in stand houden, al dan niet in com-binatie met zorgmijding en/of het veroorzaken van maatschappelijke overlast. Dit betreft ongeveer 15 tot 20% van alle ondersteuningsvragen.

taken lokale basisvoorzienin-gen (bij de toegang)

De lokale basisvoorzieningen zijn algemeen toe-gankelijk en voeren de volgende taken uit:

Rol gemeenten bij de toe-gang

De gemeenten stimuleren, faciliteren en geven ruimte aan initiatieven die er voor zorgen dat de sociale leefomgeving (familie, vrienden, buren etc.) wordt ingezet.

De gemeenten hebben samen met de basisvoor-zieningen de taak ervoor te zorgen dat haar bur-gers op 1 januari 2015 weten waar zij met welke ondersteuningsvraag terecht kunnen. Een (digita-le) toegangswijzer kan worden ingezet om cliënten wegwijs te maken in het sociaal domein.

• Hetverstrekkenvaninformatieenadvies(preventie);

• Het(vroeg)signalerenvanproblemen;

• Vraagverheldering;

• Waarmogelijkhetstimulerenvanhetbenuttenvanheteigennetwerkende0elijnsvoorzieningenbijvraagoplossing;

• Hetbiedenvanlichteondersteuning;

• Doorschakelennaardebenodigdeondersteuning(inschakelenSociaalTeam).

Page 15: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

3. Toegang pagina 15

Daarnaast faciliteren de gemeenten de lokale basisvoorzieningen, dat zij de genoemde taken kunnen uitvoeren. Ook de huisartsen zullen als toegangspoort aanhaken. Bij de lokale basisvoor-zieningen zal een cultuuromslag in het werken en denken gemaakt moeten worden. Dit kost tijd. Er dient dus rekening gehouden te worden met een ontwikkelfase.

De gemeenten en uitvoeringsdiensten, zoals RSD en Avelingengroep, zorgen ervoor dat de digitale procedure van dienstverlening voor de toegang op orde is en stimuleren ook dat eenvoudige vragen van huishoudens -zoveel mogelijk- digitaal wor-den afgehandeld. Onderzocht wordt of deze taak gezamenlijk op AV-niveau wordt opgepakt en uit-gevoerd of dat dit op lokaal niveau wordt gereali-seerd.

doorkijk op implementatie

Wat:

• Strevennaareeneenduidigewerkwijzemetruimtevoorlokalenuances

• Regieopnieuwewerkwijze.Ookrichtinginstellingen

• Opstelleneenduidigbegrippenkader

• Opstellenprivacyreglementvooruitwisselingnoodzakelijkegegevens

• OntwikkelentoegangswijzervoorbasisvoorzieningenmetgedeeldeverantwoordelijkheidinontwikkelingenmiddelenKeuzeICTpakketopbasisvanprogrammavaneisen,aansluitendbijbestaandesystemen

• HandhavenCJG-functiesenintegrerenwebsite,telefoonlijnendergelijke

Page 16: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

4. Sociaal Team pagina 16

Het tweede centrale thema is het Sociaal Team. Ten behoeve van alle drie de transities stellen we een so-ciaal team in dat lokaal werkzaam is.

Wat is een Sociaal team?

Een Sociaal Team is een interdisci-plinair, ambulant en proactief ope-rerend team van professionals met een generalistische kijk en een ei-gen specialisme. De samenstelling van het team kan variëren al naar gelang lokale variabelen. Het team pakt op wijk/gebiedsniveau onder-steuningsvragen op van huishou-dens waarbij sprake is van afnemen-de zelfredzaamheid op meerdere leefgebieden.

doelstelling Sociaal team

Doelstelling van het Sociaal Team is:

4. Sociaal team

• Hetoptimaliserenvande

eigenkracht,participatie

endeinzetvanhetsociale

netwerkvaneenhuishoudenbij

ondersteuningsvragen.

• Hetoptimaliserenvande

benuttingvannuldelijns-en

algemenevoorzieningenbij

ondersteuningsvragen.

• Hetoptimaliserenvandeeigenkrachtendeinzet

vanhetsocialenetwerkvaneenhuishoudenbij

ondersteuningsvragen.

• Hetoptimaliserenvandebenuttingvan

nuldelijns-enalgemenevoorzieningenbij

ondersteuningsvragen.

basismodel Sociaal team

Het team zorgt ervoor, dat huishoudens, die een ondersteuningsvraag hebben, op een passende manier geholpen worden. De teams hebben het mandaat om hulp te bieden. Het team stimuleert dat de huishoudens zo optimaal mogelijk gebruik maken van het eigen netwerk, dat de algemene voorzieningen waar mogelijk worden benut en dat waar nodig passende ondersteuningsarrangemen-ten worden ingezet. Het Sociaal Team legt verbin-dingen en stemt af met de bestaande meldpunten en netwerken (o.a. AMHK, OGGZ). Het uitgangs-punt is dat er gewerkt wordt met één integraal arrangement voor alle leeftijden op basis van het principe ‘1 huishouden, 1 plan, 1 regisseur’.

Het Sociaal Team richt zich (in principe) dus op en-kelvoudige complexe en meervoudige complexe problematiek. Eenvoudige enkelvoudige vragen worden door de lokale en regionale basisvoorzie-ningen afgehandeld. De beoordeling van een huis-houden vindt plaats op basis van de Zelfredzaam-heidsmatrix en in de context van de lokale situatie en thuissituatie. Vervolgens zal door een goede afstemming en een integrale analyse één effectief en efficiënt arrangement opgesteld worden voor

Page 17: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

4. Sociaal Team pagina 17

het huishouden. (zie bijlage opschalingsmodel).Het Sociaal Team werkt tijdens de gebruikelijke kantoortijden. Voor 24-uurs bereikbaarheid wordt een (bestaande) integrale crisisdienst gebruikt. Voor jeugd wordt deze op ZHZ- niveau opgezet.

Schaal/gebiedsanalyse

Samenstelling en werkwijze van de Sociale Teams is afhankelijk van de gebiedsanalyses. Deze ana-lyse worden nog gemaakt. In de regel gelden de volgende criteria:

De gebiedsanalyses leiden per gebied tot bijstel-lingen van de basissamenstelling van het Sociaal Team of aanpassing van de samenwerkingspart-ners in de 1e schil om het Sociaal Team. Dit is af-hankelijk van de lokale setting en infrastructuur.

• Hetaantalinwonersenbevolkingssamenstellingin

hetgebied.

• Deaardenzwaartevandeproblematieken

zorgafnameineenbepaaldgebiedopdiverse

leefgebiedenenvoorbepaaldedoelgroepen.

• DesamenstellingvanhetSociaalTeamende

samenwerkingmetpartnersindeschil(len)erom

heen.

• Debeschikbaarheid/bereikbaarheidvan0deen

1stelijnsvoorzieningen.

Samenstelling

We gaan uit van een basis-samenstelling van het Soci-aal Team, die in principe geldt voor elke gemeente in de regio.

Basissamenstelling:

1. Coördinator:door/namensgemeente

intevullen;

2. ProfessionalWmo;

3. Wijkverpleegkundige;

4. ProfessionalJeugdhulp(Jeugdteam);

5. ProfessionalCliëntondersteuning;

6. Professional maatschappelijk werk

inclusiefBrugfunctieonderwijs;

7. Professionalparticipatie.

Voor de professional jeugdhulp wor-den de bouwstenen op ZHZ- niveau uitgewerkt. Als basissamenstelling is hierbij aangegeven dat het jeugd-team bestaand uit jeugd-GGZ, jeugd-LVB en jeugdhulp opvoeding en on-dersteuning. Het aantal fte dat ter beschikking komt van de AV- regio en onderverdeeld wordt naar de ge-meenten wordt nog uitgewerkt.

Lokaal kan het Sociaal Team verder aangevuld worden met andere pro-fessionals, zoals het jongerenwerk, welzijnswerk, wijkagent, woning-bouwcorporatie.

Page 18: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

4. Sociaal Team pagina 18

Korte doorkijk personele en financiëleconsequenties

De coördinator van het Sociaal Team handelt rechtstreeks in opdracht van de gemeente. Voor de overige leden van het team geldt dat zij, in eerste instantie, in dienst blijven bij de eigen organisatie. Over de pro-fessional Jeugdhulp worden nog af-spraken met de regio ZHZ gemaakt. De extra kosten voor de gemeente betreffen met name de coördina-tor. De andere functies lopen via de budgetten die overgaan naar de gemeente (transitiebudget Wmo/jeugd) , via de Zorgverzekeringswet of lopende subsidies.

Rol gemeenten bij het Sociaal team

De gemeente voert de regie over het Sociaal Team. Leden van het Sociaal Team moeten, net als de achterliggende organisaties en de partners die onderdeel zijn van de toegang, een omslag in werken en denken maken. Dit kost tijd. Daarom stellen wij voor om in ieder geval tijdens de ontwikkelfase (voorlopig twee jaar) het budgetbeheer bij de

gemeente te leggen. Dat geldt voor de relevante budgetten van de drie decentralisaties. Tijdens deze ontwikkelfase dient het Sociaal Team wel in-zicht in de kosten te krijgen om kostenbewust te worden. Voor het jeugdteam/ jeugdprofessional geldt dat deze wordt ingekocht via de serviceorga-nisatie jeugd ZHZ.

doorkijk op implementatie

Wat:

DevolgendezakenwordenopAVniveauverderuitgewerkt

metoogvoorlokalenuances

• Standaardisering werkproces met basisprincipes visie (matrix van zelfredzaamheid) als leidraad

• Keuze ICT systeem (zie ook implementatie Toe-gang)

• Opstellen scholingsplan Sociaal Team

• Maken samenwerkingsafspraken met partners in Sociaal Team

• Maken samenwerkingsafspraken met huisartsen en zorgverzekeraars

• Maken gebiedanalyses (minimaal per gemeente/mogelijk per kern wijk)

• Maken afspraken met Serviceorganisatie ZHZ over inzet jeugdteam in Sociaal Team

• Waar nodig actualiseren bestaande subsidieaf-spraken voor inzet in Sociaal Team

• Implementeren Meldcode Huiselijk Geweld

• Regeling mandaat/ doorzettingsmacht Sociaal

Team

Page 19: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

4. Sociaal Team pagina 19

• Beschrijving functieprofiel coördinator/ leden van het Sociaal Team

• Uitwerkingsvraag RSD/Avelingengroep: Deelname in Sociale Teams Versterken signaalfunctie Inzet mensen met uitkering in eigen omgeving (sociale activering)

Page 20: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

5. Arrangementen pagina 20

Het derde centrale thema betreft de arrangementen. Bij alle drie de transities maakt het Sociaal Team gebruik van arrangementen die bestaan uit een pakket –klein of groot- aan ondersteuning welke wordt samengesteld met de cliënt. Hierbij geldt het uitgangspunt van (zelf-) regie van inwoners/cliënten.

Wat is een arrangement?

Onder een arrangement verstaan we een samenhangend pakket van ondersteuning voor de elf leefge-bieden van het sociaal domein te weten participatie, taalniveau, in-komen, huisvesting, gezinsrelatie, psychische gezondheid, fysieke ge-zondheid, zelfzorg, justitiële contac-ten en verslaving (bron: ZRM Ma-trix GGD Amsterdam). Voortgang en resultaat in zelfredzaamheid en participatie in de samenleving is het beoogde resultaat van het arrange-ment.

doelstelling arrangement

Wanneer een cliënt bij de gemeen-te komt met een complexe en meervoudige ondersteuningsvraag op het gebied van begeleiding en/of behoefte aan kortdurend verblijf

wordt deze vraag in het Sociaal Team behandeld. Als een ondersteuningsplan wordt opgesteld spreken we van een arrangement. De opbouw van het arrangement volgt de uitgangspunten van de Wmo-piramide. Doelstelling is het zoeken en vin-den van een goede aanpak voor de hulpvraag.

Voor mensen met ernstige en/of acute beper-kingen is het noodzakelijk om snel en adequaat de juiste ondersteuning in te zetten. Eerst moet professionele hulp worden ingezet / worden op-geschaald. Daarna moet worden toegewerkt naar het gebruik maken van eigen kracht en de inzet sociaal netwerk. Vervolgens kan weer worden af-geschaald. Wanneer zelfregie ontbreekt zal regie onderdeel van het arrangement moeten zijn.

De ondersteuning omvat een combinatie van in-formele voorzieningen zoals mantelzorg, inzet van vrijwilligers, sociale steunstructuur, alsmede alge-mene voorzieningen en maatwerkvoorzieningen. Uitgangspunt is dat deze voorzieningen de eigen kracht van cliënten ondersteunen en versterken. Van de aanbieders van maatwerkvoorzieningen vraagt dit dat zij werken aan het versterken van de eigen kracht van cliënten en -waar mogelijk- cliën-ten toeleiden naar algemene voorzieningen. Van de organisaties die algemene voorzieningen aan-bieden verwachten we, dat zij hun dienstverlening meer dan voorheen afstemmen op de –individue-le- wensen en behoeften van kwetsbare cliënten. Dit moet ertoe leiden dat betere ondersteuning vanuit de algemene voorzieningen wordt gebo-den, waardoor minder maatwerk nodig zal zijn.

5. Arrangementen

Page 21: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

5. Arrangementen pagina 21

VervoerHet vervoer is onderdeel van een

arrangement. Dit geldt voor de

maatwerkvoorziening begeleiding en/

of kortdurend verblijf. We hanteren bij

de component vervoer echter ook het

uitgangspunt, dat het zoveel mogelijk

door de cliënt zelf wordt georganiseerd.

Wanneer zelf organiseren geen oplossing

is en het belang van de begeleiding en/

of het kortdurend verblijf zo groot is dat

voor vervoer moet worden gezorgd, dan

wordt dit door de instelling georganiseerd.

In geval er sprake is van een algemene

voorziening hanteren we als uitgangspunt,

dat dit onder de verantwoordelijkheid valt

van de cliënt zelf. Dit geldt voor eenzelfde

wijze voor het vervoer naar een algemene

voorziening. Er kan in voorkomende

gevallen gebruik worden gemaakt van

een vervoersvoorziening van betrokken

instellingen of van de MolenHopper.

18-18+ We dragen in gezamenlijkheid zorg voor de

overgang van jongeren die 18 worden en

de Jeugdhulp verlaten. Van de betrokken

instanties die jeugdhulp bieden, zowel

in de algemene voorzieningen als in

het maatwerk, verwachten we dat zij

de ondersteuning van een jeugdige pas

afronden als een overname is gewaarborgd

en een warme overdracht is gerealiseerd.

Daarnaast ontwikkelen we in de AV-regio

voor deze jongeren een woonvoorziening

inclusief begeleiding waar jeugdigen zich

We onderscheiden twee soorten voorzieningen. Een algemenevoorziening is een aanbod van dien-sten en activiteiten dat zonder uitgebreid vooraf-gaand onderzoek naar de specifieke ondersteu-ningsvraag, voor gebruikers toegankelijk is en dat is gericht op het versterken van de zelfredzaamheid en participatie of opvang. Een maatwerkvoorzie-ning is een op de behoefte, persoonskenmerken en mogelijkheden van een persoon afgestemd ge-heel van diensten, hulpmiddelen, woningaanpas-singen en andere maatregelen.

Welke arrangementen?

begeleiding groep en individueelCompenseren van het regelvermogen: dit bestaat onder

andere uit het helpen plannen van activiteiten, het regelen

van dagelijkse zaken of het structureren van de dag.

Praktische hulp bij handelingen om de zelfredzaamheid

te vergroten: dit bestaat onder andere uit hulp bij de

administratie, oefenen met vaardigheden, hulp bij contact

in de sociale omgeving, hulp bij communicatie (afasie) en

overnemen van toezicht en aansturen van gedrag thuis/

elders (op school).

dagopvang in de regioDe huidige dagopvang is een maatwerkvoorziening. In de

AV-regio zijn veel locaties voor dagopvang/dagbesteding.

Momenteel zijn deze overwegend per sector ingericht.

Over de 6 gemeenten verdeeld zijn er ongeveer 25

zorgboerderijen, die groepsopvang bieden en ongeveer 35

locaties voor ouderenzorg, verstandelijk gehandicapten

sector en geestelijke gezondheidszorg waar groepsactiviteiten

plaatsvinden.

Page 22: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

5. Arrangementen pagina 22

kunnen voorbereiden op een zelfstandig

bestaan. Door deze jongeren een thuisbasis

te geven van waaruit ze aan hun problemen

kunnen werken, kan worden voorkomen

dat de jongere gaan rondzwerven. Vaak gaat

het om jongeren die uit de (gedwongen)

jeugdzorg komen.

Welke doelgroepen

De arrangementen voor de Jeugd-hulp worden op ZHZ-niveau ont-wikkeld en georganiseerd. Als hulp-middel voor het uitwerken van de arrangementen voor de andere doelgroepen , onderscheiden we de volgende doelgroepen:

2015 overgangsjaar

Zowel voor de Jeugdhulp als voor de Wmo geldt een overgangsjaar. Voor de Jeugdhulp geldt spe-cifiek dat gemeenten in 2015 de lopende zorgtra-jecten moeten voortzetten. Hiervoor is een Regio-naal Transitie Arrangement (RTA) opgesteld. Voor de Wmo geldt in het overgangsjaar dat cliënten die op 1 januari 2015 AWBZ-begeleiding ontvan-gen, gedurende een jaar (tenzij indicatie eerder af-loopt) de rechten, die verbonden zijn aan het indi-catiebesluit, behouden. De hulp en ondersteuning wordt onder dezelfde condities geleverd als in de AWBZ, wat betekent dat de cliënt een vergelijkbaar aanbod krijgt. Dit betekent niet per definitie dat de hulp of ondersteuning door dezelfde aanbieder of op dezelfde wijze geleverd wordt. Het overgangs-recht geldt ook voor cliënten die zorg inkopen met een persoongebonden budget (pgb). In overleg met de cliënt, kan de gemeente afspraken maken over een vervangend Wmo-ondersteuningsarran-gement gedurende de overgangsperiode. Voor-waarde is dat de cliënt daarmee instemt.

Met de betrokken partijen spreken wij af, dat zij vanaf 1 januari 2015 de ondersteuning kunnen leveren op basis van de nieuwe uitgangspunten. Voor de betrokken instanties is het leveren van begeleiding en kort verblijf geen nieuwe taak. De manier waarop deze ondersteuning vorm krijgt is wel nieuw. In eerste instantie zal het om een kleine groep inwoners gaan omdat alleen de nieuwe aan-vragen en de herindicaties voor de nieuwe arran-gementen in aanmerking komen. Voor de groep cliënten die in 2015 nog onder het overgangsre-gime vallen spreken we met betrokken partijen af

• Ouderen met somatische ofpsychogeriatrischeproblematiek;

• Volwassenen met psychiatrischeproblematiek;

• Kinderenenvolwassenenmeteenverstandelijkebeperking;

• Kinderen en volwassenen meteen lichamelijke beperking ofchronischeziekte;

• Jongeren met psychiatrischeproblematiek in combinatie metopvoed-enopgroeiproblemen;

• Multiprobleemgezinnen;

• Volwassenen met psychiatrischeproblematiek die beschermdwonen.

Page 23: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

5. Arrangementen pagina 23

voorwaarde moet blijven.

inloopvoorzieningen

Specifiek te ontwikkelen in onze regio zijn de inloopvoorzieningen. Inloopvoorzieningen worden een goed alternatief geacht voor delen van de dagopvang, een vorm van begeleiding groep én individueel. De dagopvang is momenteel nog een maatwerkvoorziening. Deze voorziening staat binnen de huidige AWBZ ernstig onder druk vanwege de financiering. De huidige dagopvang is een voor-ziening waar veel vraag naar is en die voor veel mensen oplossingen biedt ten aanzien van de zelfred-zaamheid en participatie in de sa-menleving.

dat zij cliënten toeleiden naar de nieuwe arran-gementen, opdat het een geleidelijke overgang wordt voor de cliënten en organisaties.

Rol gemeente bij de arrangementen

Taak voor iedere afzonderlijke gemeente in de AV-regio is het inrichten c.q. vormgeven van de in-formele en de algemene voorzieningen. Dit betreft onder andere het algemeen/schoolmaatschappe-lijk werk, mantelzorgondersteuning, jongeren-werk, welzijnsactiviteiten. Deze worden momen-teel door de gemeenten individueel gesubsidieerd. Zowel voor de gemeenten als externe partijen is het een intensief proces om per gemeente het contractbeheer te verzorgen. In grote lijnen heb-ben de gemeenten in de AV dezelfde voorzienin-gen voor hun inwoners danwel willen ze dezelfde voorzieningen ontwikkelen. Het is een aanbeve-ling voor de toekomst om de informele en algeme-ne voorzieningen zoveel mogelijk in AV-verband te organiseren en toe te werken naar gezamenlijk contracteren/inkopen, waarbij lokale afstemming

foto: Ons ‘n zorg 2014

Page 24: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

5. Arrangementen pagina 24

De toekomstige inloopvoorziening moet voor meerdere doelgroepen, bijvoorbeeld door een combinatie van doelgroepen of activiteiten, toe-gankelijk zijn. Op deze wijze kan de omvang van de groep zodanig zijn dat de voorziening ‘dichtbij’ (lees: lokaal) georganiseerd kan worden. Hierdoor wordt de vervoerscompo-nent goedkoper en is het naar ver-wachting ook makkelijker te organi-seren.

De ontwikkeltrend is dat deze voor-zieningen zoveel mogelijk vanuit de eigen kracht, voor en door in-woners, worden georganiseerd. De gemeente kan hierin het initiatief nemen, maar ook betrokken instel-lingen. Voor mantelzorgers biedt het de mogelijkheid tot respijtzorg alsmede tot ondersteuning in re-latie tot andere (ondersteunings-) vragen. Ook kunnen mantelzorgers, indien zij dat willen, een rol spelen in de organisatie van de inloopvoor-ziening. Daarnaast is van belang dat deze voorziening mogelijkheden geeft voor mensen met een uitke-ring om ervaring op te doen, in de vorm van vrijwilligerswerk of als leerwerktraject of voor werknemers vanuit de Avelingen Groep, als be-schut werk- of detacheringplaatsen.

In de regio wordt momenteel een pilot uitgevoerd in de gemeente

Molenwaard met het Huis van de Waard. Belang-rijke ingrediënten voor deze pilot zijn het gebruik maken van het zelforganiserend vermogen van in-woners, het combineren van doelgroepen en het dichtbij organiseren. De pilot wordt in juni 2014 geëvalueerd. We wachten de uitkomsten van deze evaluatie af en gaan na de zomer 2014 aan de slag met de lokale voorbereiding van de lokale inloop-voorziening.

• Voorbereidenvanhetovergangsrecht

2015doorinkoopencontracteringvan

ondersteuningenregelenmetaanbieders

vandecontinueringvanondersteuning

enhettoeleidennaarnieuwevormenvan

ondersteuning.

• Voorbereidenvanondersteuningvoor

nieuwecliëntendoorinkoopencontractering

vanondersteuning,enhetregelenvan

eenbetereafstemmingvanalgemene-en

maatwerkvoorzieningen.

• Overlegmetaanbiedersvanalgemene

voorzieningenvoorhetorganiserenvan

eenbetereafstemmingalgemeneen

maatwerkvoorzieningen.

• Ontwikkelenenvoorbereidenvaneen

inloopvoorziening.

• Regionalesamenwerkingenafstemmingmet

zorg-enwelzijnsaanbiedersvoordedekkingen

spreidingvanfaciliteitenvoorbegeleidinggroep.

doorkijk op implementatie

Wat:

Page 25: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

6. Persoonsgebonden Budget pagina 25

Het persoonsgebonden budget (PGB) is eveneens een centraal the-ma. Zowel in de jeugdzorg als in de Wmo bestaat de mogelijkheid om door middel van een PGB zelf zorg in te kopen en te organiseren. Na-volgend gaan we in op de keuzes die wij hierin maken. We stemmen bij de verdere uitwerking het PGB-Jeugd af met de uitwerking van dit onderwerp op Zuid-Holland Zuid-niveau

Wat is een Pgb?

Het PGB is een geldbedrag dat mensen krijgen om binnen bepaalde regels ondersteuning en zorg zelf in te kopen en te organiseren. Het geeft een in-woner maximale regie en sturing bij het invullen van zijn ondersteuningsvraag. Er zijn verschillende PGB’s: voor maatschappelijke ondersteuning, voor Jeugdhulp, voor (nieuwe) Wet langdurige zorg (Wlz) en voor de Zorgverzekeringswet (Zvw). We zoeken samenwerking met andere PGB-verstrek-kers zoals Zorgkantoor en Zorgverzekeraar om het PGB, daar waar mogelijk, op een zelfde leest te schoeien en om oneigenlijk gebruik te voorkomen. In dit uitvoeringsdocument gaan we met name in op het PGB beleid voor de Jeugdwet en de Wmo.

6. Persoonsgebonden budget

Page 26: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

6. Persoonsgebonden Budget pagina 26

doelstelling

Het PGB is een instrument dat door het Rijk wet-telijk wordt opgelegd aan de gemeenten. De ge-meenten kunnen hieraan wel voorwaarden stel-len. De gemeente hebben op verschillende punten keuzevrijheid bij de invulling van hun beleid. Het PGB biedt burgers keuzevrijheid, stimuleert eigen regie en eigen kracht. Ook kunnen er met een PGB goedkopere oplossingen worden gerealiseerd, die tevens beter aansluiten op de specifieke situatie en wensen van de zorgvrager. Om deze redenen willen wij onze inwoners vanuit de nieuwe onder-steuningsfuncties een solide PGB aanbieden.

Vormen Pgb beleid

Hoe de gemeenten in AV- regio de doelstellingen willen bereiken is voor een deel afhankelijk van de wettelijke kaders vanuit het Rijk die op dit moment nog niet geheel duidelijk zijn. Wij stellen voorals-nog voor om het PGB op een neutrale manier, dat wil zeggen als gelijkwaardig alternatief aan zorg in natura, aan inwoners aan te bieden. We hebben hiervoor de volgende argumenten:

1. EenPGBpasthetbestebinnendevisieAV-regio;

keuzevrijheid,eigenkracht,eigenregieenmaatwerk.

2. Gemeentenhebbenruimteomzelfinvullingtegeven

aandiversevoorwaardenbijdeuitvoeringvooreen

solidePGB.

3. Financiëlebeheersbaarheiddoorverplicht

trekkingsrechtdoorSVB.

4. EenPGBpastbinnendewettelijkkadersvan

JeugdzorgenWmo.

5. Doorbreedpersoonlijkgesprekencontrolevooraf

wordtoneigenlijkgebruikbeperkt.

beoordeling Pgb aanvraag op drie voorwaarden

Op grond van de wetteksten van de nieuwe Wmo 2015 en de Jeugdwet moet de professional of het Sociaal Team de PGB-aanvragen inhoudelijk be-oordelen op drie voorwaarden te weten: motiva-tie, vermogen en kwaliteit. We hebben daarbij als gemeenten de vrijheid om de beoordeling van de drie wettelijke criteria zelf in te kleden. Dit doen we als volgt:

1.MotivatieEen cliënt moet onderbouwen waarom hij een

maatwerkvoorziening in natura niet passend vindt.

Bijvoorbeeld als sprake is van niet goed in te plannen

ondersteuning, ongebruikelijke tijden, 24 uur op afroep, of

als de ondersteuning door de aard van de beperking door

een vaste zorgverlener moet worden geboden. Daarbij zal hij

moeten aantonen dat hij zich voldoende georiënteerd heeft

op de maatwerkvoorziening ‘in natura’. Wanneer de cliënt

de onderbouwing in redelijkheid heeft beargumenteerd,

mag de gemeente de aanvraag niet weigeren. Daarmee is

het oordeel van de cliënt uiteindelijk leidend om te bepalen

of het door ons gecontracteerde aanbod voor hem passend

is.

2.VermogenDe aanvrager moet in staat zijn om de aan het PGB verbonden

taken op een verantwoorde wijze uit te voeren. Hierbij kan

gedacht worden aan het sluiten van een overeenkomst,

het aansturen en aanspreken van de hulpverlener op zijn

verplichtingen en het afleggen van verantwoording over

de besteding. De aanvrager mag daarbij ondersteund

worden door mensen uit zijn sociale netwerk, een curator,

bewindsvoerder, mentor of gemachtigde.

Page 27: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

6. Persoonsgebonden Budget pagina 27

de aanbieder op basis van een PGB in dat geval te contracteren als zorg in natura. In 2015 gaan de gemeen-ten met alle inwoners met een indi-catie (ZIN en PGB) in gesprek over hun situatie.

Hoogte/tarieven Pgb

Uitgangspunt voor de bepaling van de hoogte van het PGB is, dat het PGB een afgeleide is van de gecon-tracteerde prijzen voor zorg in na-tura. Voor de Jeugdwet geldt dat gemeenten een PGB moeten wei-geren voor dat deel dat het budget hoger is dan de zorg in natura voor een vergelijkbare hulpvraag. Op grond van de Jeugdwet bestaat de mogelijkheid dat de budgethouder het verschil bijbetaalt. In de huidige versie van het wetsvoorstel Wmo 2015 mogen we in dat geval een PGB in zijn geheel weigeren. Dit kan zich bijvoorbeeld voordoen als een gemeente vanwege inkoopvoorde-len deze voorzieningen in natura goedkoper kan leveren. Wij willen voorstellen om de regels aan te pas-sen aan die van de Jeugdwet, zodat er gelijkheid in regels komt. Tevens vergroot dit de keuzevrijheid. We stellen voor om, indien juridisch houdbaar, verschillende tarieven in te voeren voor inwonende mantel-zorgers, informele zorg , ZZP-ers en professionele zorg. Met een PGB

Het vermogen om de taken die aan het PGB zijn verbonden

op verantwoorde wijze uit te voeren ontbreekt als de

aanvrager:

a. Wilsonbekwaam is;

b. Geen inzicht heeft in zijn functionele

beperkingen;

c. Niet over voldoende organisatie-

en regelvormen en verantwoor-delijkheidsbesef

beschikt;

d. Niet over voldoende inzicht beschikt door dementie,

een verstandelijke handicap en/of ernstige

psychische problemen.

3.KwaliteitVoor de Jeugdwet geldt een aantal algemene kwaliteitseisen.

Hiermee gelden de kwaliteitseisen ook voor een

jeugdhulpaanbieder die zijn werkzaamheden verricht binnen

een PGB. Bij de Wmo gelden deze kwaliteitseisen niet. Om

de kwaliteit bij Wmo te waarborgen kiezen we ervoor om

samen met de cliënt een persoonlijk plan op te stellen. Een

budgetplan maakt onderdeel uit van dit persoonlijk plan.

Samenvattend wordt dus in het plan opgenomen waarom,

waartoe, hoe, wat en met wie het PGB gevoerd zal worden.

overgangsperiode

Het is van belang dat voor de mensen van onze ge-meenten de continuïteit van ondersteuning en zorg gewaarborgd blijft. Voor mensen die nu over een PGB (AWBZ of Jeugd) beschikken, geldt daarom dat hun huidige zorg of ondersteuning maximaal tot 31-12-2015 wordt voortgezet (voor kinderen in pleegzorg geldt een langere periode). In het kader van de Jeugdwet geldt dat de huidige zorgaanbie-der in deze periode de zorg mag blijven leveren. Gemeenten kunnen er echter wel voor kiezen om

Page 28: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

6. Persoonsgebonden Budget pagina 28

worden geen mensen uit het soci-aal netwerk gefinancierd, tenzij dit (beargumenteerd) tot betere en effectievere ondersteuning leidt.

eigen bijdrage en bruto Pgb

We willen voor de inzet van een PGB een eigen bijdrage van de inwoner vragen. Voor mensen met een mi-nimaal inkomenal inkomen, moet de mogelijkheid blijven bestaan van een tegemoetkoming in de kosten. Het voorstel is om het bruto PGB- budget over te maken op de SVB en de verrekening aan de PGB- houder via CAK te laten lopen. Op deze wij-ze kunnen er mogelijk besparingen komen, doordat mensen minder zorg gaan inkopen zodat ze minder eigen bijdrage hoeven te betalen.

Korte doorkijk op financiëleconsequenties

De financiële beheersbaarheid van het PGB vraagt aandacht. Het PGB wordt namelijk veelal in verband gebracht met de toename van zorg-kosten. In de AWBZ is mede door het grote beroep op een PGB de zorg onbeheersbaar en onbetaal-baar gebleken. Wij zien dit risico. Door de toegang tot het PGB goed

te organiseren en het hanteren van een tariefdif-ferentiatie, denken wij dit risico te beperken. Van belang is als vertrekpunt het ‘breed persoonlijk toegangsgesprek’ te nemen en niet ‘het recht op PGB’. Dit vertrekpunt, aangevuld met niet teveel maar wel de juiste randvoorwaarden, moet bijdra-gen aan een efficiënt en effectief PGB-systeem.

doorkijk op implementatie

• Verderuitwerkenenvoorbereidingvande

implementatievandedrievoorwaarden

motivatie,vermogenenkwaliteit;

• Uitwerkenvan(eenvoorstelvoor)

tariefdifferentiatie;

• Inverordeningopnemenvandedrievoorwaarden

omvooreenPGBinaanmerkingtekomen;

• Organiserenvaninformatie-encommunicatie

overhetnieuwePGB;

• VoorbereidenvanuitvoeringnieuwPGB:

werkprocessenenafstemmingmetSVB,CAKet

cetera;

• Uitwerkenvanrandvoorwaardenvoor

PGB-verstrekking;

Page 29: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

7. Inkoop en Contracten pagina 29

Het volgende thema betreft de in-koop van zorg en het afsluiten van contracten. De inkoopactiviteiten beperken zich vooralsnog tot de nieuwe Wmo. Volgens de huidige inzichten zullen de lokale subsidie-relaties in stand blijven en zal de overige jeugdhulp worden inge-kocht door de serviceorganisatie Zuid Holland Zuid. We gaan pro-beren mogelijke dwarsverbanden te leggen tussen het Wmo inkoop-traject en de inkoop van jeugdhulp door de serviceorganisatie ZHZ.

De uitvoering van de participatiewet wordt bij RSD en Avelingengroep on-dergebracht. In dit hoofdstuk wordt in hoofdlijnen aangegeven hoe de inkoop in het kader van de nieuwe Wmo zal worden uitgevoerd.

doelstelling van inkoop en contracten

Het doel is het tijdig contracteren van zorgaanbie-ders in het kader van de nieuwe Wmo zodat:

De inkoop van hulp bij het huishouding (HH) is een Wmo-taak die al langer bij gemeenten is on-dergebracht. Dit traject is (op AV-niveau) al eerder gestart en hierbij wordt momenteel onderzocht in hoeverre resultaatfinanciering (niet indiceren op uren maar op resultaat) kan bijdragen aan het be-reiken van doelstellingen van zowel opdrachtgever (kostenreductie) als opdrachtnemer (meer keuze-vrijheid ten aanzien van de eigen bedrijfsvoering).

Deze manier van contracteren is wellicht ook toe-pasbaar voor de inkoop van de nieuwe Wmo. Veel aandacht wordt besteed aan het definiëren van ‘resultaat’. Als dit traject interessante resultaten oplevert, willen we deze - waar mogelijk- ook toe-passen. Tevens kan worden bezien of er synergie-voordelen zijn te behalen door de inkooptrajecten HH en Wmo (geheel of gedeeltelijk) samen te voe-gen. Daarbij zal worden bewaakt dat dit niet gaat ten koste van kleine lokale zorgaanbieders.

7. inkoop en contracten

• Continuïteitindeondersteuningaaninwonersmeteenindicatieisgegarandeerd;

• Inwonersdieper1januari2015inaanmerkingkomenvoorondersteuningdezeookkunnenontvangen;

• Rekeningwordtgehoudenmeteenkleinerbudget;

• Rechtwordtgedaanaaneisenenwensenvandedeelnemendegemeenten.

Page 30: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

7. Inkoop en Contracten pagina 30

Relevante kaders visie en beleidsplannen

Voor de Inkoop en Contracten dient het vastgestel-de (regionale) beleidsplan Wmo als uitgangspunt. De samen te stellen Wmo-arrangementen vormen (deels) de input voor de projectgroep Inkoop. Dit geldt ook voor Hulp bij het huishouden. Tot slot houden we rekening met de Relevante inkoop- en aanbestedingswetgeving voor inkopende over-heidsorganisaties (de Aanbestedingswet).

belangrijkste inkooptaken per transitie Voor het inkopen van nieuwe Wmo diensten wordt onderscheid gemaakt naar:

• Inkoop van diensten voor cliënten die reeds zijn geïn-

diceerd; Voor hen geldt een overgangsrecht voor het

jaar 2015. Naar verwachting betreft dit 80% van de in

te kopen dienstverlening in 2015. De projectgroep zal in

overleg treden met de huidige zorgaanbieders om deze

overgang zo soepel mogelijk te laten verlopen, rekening

houdend met minder budget;

• Inkoop van diensten voor nieuwe cliënten; Naar ver-

wachting betreft dit 20% van de in te kopen dienstver-

lening in 2015. Om met minder middelen een maximaal

resultaat te bereiken zullen innovatieve oplossingen

gevonden moeten worden.

Inkoopmodellen

Gangbare, gemeentelijke inkoop-procedures zijn:

• Enkelvoudig Onderhands aan-besteden (één op één);

• Meervoudig Onderhands aan-besteden (2 of meer offertes vragen);

• Nationaal Openbaar aanbest-eden (landelijke aanbieders kun-nen inschrijven na publicatie)

• Europees (al dan niet) Openbaar aanbesteden (Europese aan-bieders kunnen inschrijven na publicatie).

De toe te passen procedure wordt bepaald door een combinatie van de opdrachtwaarde (financiële om-vang van de opdracht) en de aard (Levering, dienst of werk) van de opdracht. Europese aanbestedin-gen (voor diensten en leveringen > 207.000 euro) zijn wettelijk ver-plicht en kennen een strak regime met voorgeschreven vaste door-looptijden van ruim een half jaar.

Page 31: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

7. Inkoop en Contracten pagina 31

Door de totale opdrachtwaarde zou een Europese aanbesteding hier voor de hand liggen, maar de aard van de opdracht rechtvaardigt een uitzondering: de zogenaamde 2B-diensten. Voor deze categorie diensten geldt een zogeheten ver-licht regime. Ten aanzien van de te volgen Europese procedure geldt een grotere mate van vrijheid. Enige verplichting is een publicatie achter-af.

Er is op dit moment nog onduide-lijkheid over budgettaire kortingen, complexiteit, aard en aantallen van de in te kopen diensten/arrange-menten etc. voor zowel opdrachtge-vers als opdrachtnemers. Duidelijk is dat meer kwaliteit voor minder geld een belangrijk uitgangspunt is. Dit uitgangspunt vraagt om een andere manier van werken en om andersoortige diensten. Dit vraagt om een nieuwe manier van werken door zorgaanbieders. Wij vinden in dit geval dan ook ‘bestuurlijk aanbe-steden’ de beste weg om te bewan-delen als aanbestedingsprocedure. Bij bestuurlijk aanbesteden wordt,

weliswaar in samenspraak met alle geïnteresseer-de aanbieders, vorm gegeven aan het proces en de inhoud, maar blijft de opdrachtgever ‘in control’. Het is een werkwijze die op dit moment door veel gemeenten wordt toegepast in het kader van de drie transities. Een combinatie van bestuurlijk aan-besteden en resultaatgericht financieren is een in-teressante optie om nader te onderzoeken.

Eind mei vindt een eerste bijeenkomst plaats met huidige en potentiële aanbieders. Bij die gelegen-heid wordt uitleg gegeven over het inkooptraject. Er zullen meerdere overeenkomsten worden voor-bereid op verschillende detailniveaus. De kapstok wordt gevormd door een COB-over-eenkomst. Hiermee committeren alle partijen zich vooral aan het te volgen proces (wijze van com-municeren, overleggen en besluitvorming). Deze overeenkomst biedt alle partijen de mogelijkheid om tussentijds in- dan wel uit te treden. In een resultaatovereenkomst voor het leveren van Maatwerkbegeleiding wordt vooral het resul-taatgebied nader omschreven. De belangrijkste afspraken worden uiteindelijk vastgelegd in een Sideletter. Deze overeenkomst wordt door elke gemeente met individuele aan-bieders afgesloten en hierin worden specificaties en tarieven vastgelegd met betrekking tot het te leveren Maatwerk. Hiertoe zullen in augustus en september onderhandelingen plaats vinden met de aanbieders. Cruciaal hierbij is dat de beschikba-re budgetten bekend zijn alsmede de specificaties van de in te kopen arrangementen.

Page 32: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

7. Inkoop en Contracten pagina 32

doorkijk op implementatie

Wat:

Opstellenconceptaanbestedingsdocumenten(april/

mei)

• Intentieverklaring bestuurlijk

• aanbesteden; Conceptovereenkomst

communicatie-, overleg- en

besluitvormingsstructuur;

• Concept resultaatovereenkomst;

• Concept side-letter;

• Sjabloon vragenformulier Nota van Inlichtingen.

Plenairebijeenkomst(27mei)opdrachtgeveren

(potentiële)aanbieders:aftrapbijeenkomstwaarbij

allegeïnteresseerdeaanbieders:

• een toelichting krijgen op het traject van

bestuurlijk aanbesteden en opgeroepen worden

zich hieraan te committeren;

• worden opgeroepen zich aan te melden bij

TenderNed (inkoopplatform voor uitwisseling

documenten)

Aanbiederskunnenreagerenopdedocumenten;

Contractdocumentenaanpassenenaanbiedenter

bestuurlijkevaststelling.

Voerenvanéénopééngesprekkenmetalle

aanbieders/onderhandelenovermaatwerkcontracten

(side-letters).Ditisgeplandvoorseptemberofzoveel

eerderalsmogelijkis.

HetisbelangrijkdatdeCOB-enresultaatovereenkomst

mediojunibestuurlijkwordenvastgesteld;

Het is belangrijk dat de projectgroep

Inkoop en Contracten vanaf medio juli

mandaatheeftom,opbasisvandevast-

gestelde overeenkomsten, onderhan-

delingentegaanvoerenmetdeaanbie-

ders.

Dezediemoetenleidentotuitgewerkte

overeenkomsten per aanbieder (side-

letters).Doorhetgroteaantalaanbieders

zalhetvoerenvancontractbesprekingen

eentijdrovendeaangelegenheidzijn.

Op1oktobermoetendecontractenzijn

gesloten.DitisperAlgemeneMaatregel

vanBestuurvastgelegd.

Page 33: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

8. Bedrijfsvoering pagina 33

Dit hoofdstuk heeft het doel op ba-sis van de thans beschikbare infor-matie een eerste beeld te schetsen over de bedrijfsvoering rondom de drie transities. De hiervoor nood-zakelijke externe informatie is op veel onderdelen nog maar beperkt of globaal beschikbaar. Het gevolg hiervan is dat dit hoofdstuk dan ook een globaal karakter heeft en gezien moet worden als een momentop-name. De bedrijfsvoering zal de ko-mende tijd op basis van de beschik-baar komende externe informatie verder worden uitgewerkt en dui-delijker worden.

Relevante beleidsplannen en kaders

De in het voorjaar 2014 vastgestel-de beleidsplannen rondom de drie transities en de voorgaande hoofd-stukken van dit uitvoeringsdocu-ment zijn voor de bedrijfvoering van belang. Daarnaast is specifiek voor de bedrijfsvoering van de jeugd-hulp de brief van 18 februari 2014 van de Stuurgroep Samenwerking in Participatie (SIP) aan de Stuurgroep Jeugd Zuid-Holland Zuid van belang. Deze brief gaat in op de serviceorga-nisatie jeugdhulp Zuid-Holland Zuid. Voor de financiële uitvoering van de drie transities is het vastgestelde

uitgangspunt belangrijk, te weten:, de nieuwe ta-ken worden uitgevoerd voor het geld dat hiervoor aan de gemeenten beschikbaar wordt gesteld: dus budgettair neutraal.

uitgangspunten bedrijfs- voering (per heden, mei 2014)

Voor de organisatie van de drie transities wordt op dit moment van het volgende uitgegaan:

SocialeTeamsVoordetoegangnaardemeervoudigezorgwordtergewerkt

metéénofmeerSocialeTeamspergemeente.Dezeteams

wordenoplokaalniveaupergemeentegeorganiseerd.

JeugdhulpVoordeorganisatievandejeugdhulpwordtdemogelijkheid

van een serviceorganisatie op het niveau van Zuid-

Holland Zuid uitgewerkt. Over de serviceorganisatie kan

medio2014eenafzonderlijkvoorstelwordenbehandeld,

waarinwordtingegaanophetaldannietvoldoenaande

randvoorwaardendie vanuitdeAV zijn gesteld. Erwordt

van uitgegaan, dat het toezicht op de serviceorganisatie

doordegemeentengezamenlijkwordtuitgevoerd.

WmoDegemeentenvoerenreedszelfofindeGLZ-samenwerking

eenaantal taken inhet kader vandeWmouit. Erwordt

vanuitgegaan,datdetakendievandeAWBZovergeheveld

worden naar deWmo ook door de gemeenten of in de

GLZ-samenwerking worden uitgevoerd. De bestaande

organisaties en faciliteiten kunnen hiervoor, na een

noodzakelijke uitbreiding, worden ingezet. Hierdoor

wordendetakenvoordeWmovooreengemeenteopéén

plaats belegd, hetgeen praktisch is voor het beoordelen

8. bedrijfsvoering

Page 34: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

8. Bedrijfsvoering pagina 34

verwachting- verwerkt in de raming van

deorganisatiekosten.

WmoErwordtvanuitgegaandatdebestaande

informatisering en automatisering, met

een noodzakelijke uitbreiding, kunnen

worden ingezet.Dekostenhiervanzijn–

naarverwachting-verwerkt inde raming

vandeorganisatiekosten.

ParticipatiewetEr wordt gebruik gemaakt van de

informatisering en automatisering van

de RSD en AG. De kosten hiervan zijn

opgenomeninhunbegrotingen.

Kosten bedrijfsvoering

Voor de kosten van de bedrijfsvoe-ring van de drie transities wordt op dit moment van het volgende uitge-gaan.

SocialeTeamsDekostenvandedeelnameaande

socialeteamswordenalsvolgtgedekt:

• Zorgpartijen:inprijzenzorgverlening.

• Jeugdhulp: in begroting

serviceorganisatie.

• Wmo:inbegrotinggemeenten.

• Participatiewet: in begroting RSD en

AG.

van de samenhang binnen de Wmo. Er zal nog worden

gekekennaardeoptiediedeVGZaanbiedtomvooreen

overgangsfasedelenvandeorganisatievandeWmouitte

voeren.

ParticipatiewetDe uitvoering van de participatiewet is bij de Regionale

SocialeDienst(RSD)enAvelingengroep(AG)ondergebracht.

Erlooptopditmomenteenonderzoeknaardeinhoudelijke

enorganisatorische samenwerking tussendeRSDenAG.

Daarover vindt vanuit de besturen van de RSD en AG

afzonderlijk rapportage plaats. Overigens wordt er van

uitgegaanhettoezichtopdeRSDenAGdoordegemeenten

gezamenlijkwordtuitgevoerd,zoalsooknuhetgevalis.

informatisering en automatisering

Voor de informatisering en automatisering van de drie transities wordt van het volgende uitgegaan:

SocialeteamsEr worden pilots met Sociale Teams uitgevoerd. Uit die

pilots zal blijken welke informatisering, automatisering

en beveiliging van gegevens noodzakelijk is. Er wordt

vooralsnog van uitgegaan dat de Sociale Teams de

beschikkingwillen hebben over een af te schermen deel

vandezaaksystemendiemomenteelalbijdegemeenten

aanwezig zijn.Ditmoetnogworden ingericht.Daarnaast

wordt er van uitgegaan dat een klantcontactsysteem

noodzakelijkis.

JeugdhulpDe serviceorganisatie moet de informatisering en

automatisering nog uitwerken, inclusief de verbinding

met de sociale teams. De kosten hiervan zijn –naar

Page 35: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

8. Bedrijfsvoering pagina 35

Erwordtvoordeeerste2jaar,tijdensde

ontwikkeling van deze teams, rekening

gehouden met € 75.000 extra organisa-

tiekostenperteamvooreencoördinator,

deinzetvanuitdeWmo,deadministratie

ondersteuning e.d. Deze kosten komen

tenlastevandegemeentenDaarnazullen

denoodzakelijkekostenopnieuwworden

bezien.Dekostenvande informatisering

enautomatiseringwordenop€20.000per

sociaalteamgeraamd.

JeugdhulpEr is nog geen begroting van de

kosten van de serviceorganisatie. De

serviceorganisatie houdt tot nu toe

rekening met organisatiekosten ter

groottevan3%tot4%vanhetzorgbudget

eneenaantalpm-posten.Indithoofdstuk

gaan we voorlopig uit van 5% van het

zorgbudget als organisatiekosten. Hierin

worden dan geacht de pm-posten van

de serviceorganisatie te worden gedekt,

alsmedededoordegemeententemaken

kostenzoalsdebeoordelingvangegevens

voor de eigen gemeente en toezicht op

serviceorganisatie.

WmoVanwege het ontbreken van actuele ex-

terne informatie over het aantal en het

type zorgaanvragen, waarmee de ge-

meenten rekening moeten houden en

onduidelijkheid over taakverdelingen en

processenisdeinformatiseringenautom-

atiseringnognietuitgetekendenuitgerek-

end.Indithoofdstukwordtdaarom,evenalsbijjeugdhulp,

uitgegaanvanorganisatiekostentergroottevan5%vanhet

zorgbudgetdatnaardegemeentenwordtovergeheveld.

ParticipatiewetDe organisatiekosten zijn opgenomen in de begrotingen

vandeRSDenAG.

doorkijk/aandachtspunten bedrijfsvoering

Voor de financiële uitvoering van de drie transities is

het vastgestelde uitgangspunt belangrijk, te weten:,

de nieuwe taken worden uitgevoerd voor het geld dat

hiervoor aan de gemeenten beschikbaar wordt gesteld:

dusbudgettairneutraal.Indebijlageiseeneerstedoorkijk

opdefinanciën,debedrijfsvoeringeneenaantalrelevante

aandachtpuntenvandedrietransitiesopgenomen.Hierin

zijnalleenramingenopgenomenvoordepostenwaarover

voldoende betrouwbare informatie wordt beschikt.

Omdateenaantalessentiëlepostennognietkanworden

geraamdgeeftdezedoorkijkwel inzicht,maar ishetnog

nietmogelijk een conclusieoverdefinanciën te trekken.

De bijlage betreft het jaar 2015. De komende maanden

zullen de ramingen op basis van de externe informatie,

diebeschikbaarkomt,steedsverderwordenverbeterden

uitgebreid. Mogelijk is het uitgangspunt van budgettaire

neutraliteituiteindelijk(nietdirect)realiseerbaarenzijner

(tijdelijk)aanvullendemiddelenvandegemeentennodig.

Page 36: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

8. Bedrijfsvoering pagina 36

doorkijk op implementatie

Wat:

• Bemensenenfaciliterenvandesocialeteams.

• Voorstel over de serviceorganisatie jeugdhulpZuid-HollandZuid.

• InregelenvandeWmo-uitvoering.

• VoorsteloverdeinhoudelijkeenorganisatorischesamenwerkingtussendeRSDenAG.

• Financiëleoverzichtenperiodiekactualiseren.

• Aandachtspuntenuitwerken.

Page 37: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

9. Regionale Samenwerking pagina 37

Het laatste centrale thema be-treft de regionale samenwerking. De keuze van alle zes de gemeen-teraden om bij de uitvoering van de transities te kiezen voor lokaal maatwerk bindt de zes gemeenten in de AV-regio. De vraag is of en zo ja hoe we dit concept van lokaal maat-werk kunnen versterken met regio-nale samenwerking. Anders gezegd: ‘Kunnen we het uitgangspunt ‘lo-kaal doen, wat lokaal kan’ verster-ken met regionale samenwerking op maat”?

Sociaal/maatschappelijke vraag-stukken houden niet op bij de ge-meentegrens. Mede daarom heb-ben de gemeenteraden besloten om samen te werken. Bij deze sa-menwerking gaat het in hoofdzaak om gezamenlijk organiseren, coör-dineren, faciliteren en kennis delen. In feite sluit dit uitgangspunt aan bij de afspraken, die regionaal zijn ge-maakt over het voorbereiden van de drie transities.

transformatie De drie transities brengen veel nieuwe taken met zich mee. Op dit moment werken we hard aan de or-ganisatie daarvan. De bedoelingen van de transities gaan echter veel verder dan alleen de overheveling

van taken. Uiteindelijk mikken we op een echte cultuuromslag binnen het Sociaal Domein.

In de visie formuleren we -met name gericht op deze ‘transformatie’- een aantal basisprincipes, die richtinggevend zijn voor aanpak en werkwijze bin-nen de hele regio. Deze basisprincipes vormen de blauwdruk van de transformatie en verdienen dus een prominente plaats in het te organiseren loka-le maatwerk. Met name in het organiseren van dit transformatieproces zien wij een grote toegevoeg-de waarde voor regionale samenwerking en het leggen van verbindingen tussen de drie transities. Op 1 januari 2015 staan we klaar voor mensen met een ondersteuningsvraag. In de aanloop naar deze datum presenteren wij een ‘transformatieagenda’ voor de periode daarna. Een meer inhoudelijke doorkijk op regionale samenwerking levert het volgende beeld op:

9. Regionale samenwerking

• Transformatieproces;

Presenteren,organiserenencoördinerenvande

regionaletransformatieagenda.

• VerbindingenondersteuningvanSociale

Teams;Afsprakenmakenoverbasistakenen

werkwijze.Denkbijv.aanbasisprincipes,visie,

matrixvanzelfredzaamheid,wijzevanop-en

afschalen(zieookbijlagen).

Page 38: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

9. Regionale Samenwerking pagina 38

aan afzonderlijke colleges en ge-meenteraden.

We organiseren de aansturing, de coördinatie en de samenwerking binnen dit samenwerkingsmodel goed en starten daarmee op 1 ja-nuari 2015. In de aanloop naar deze datum werken we dit model verder uit. Op termijn en op basis van re-gelmatige tussenevaluaties kijken we of dit samenwerkingsmodel werkt en of er aanleiding is om deze bij te stellen danwel door te ontwik-kelen naar een specifieke regionale organisatie.

Schaalniveau samenwerking

De gemeenteraden besloten de samenwerking voor Jeugdhulp voor een deel op het schaalniveau van de regio AV (6 gemeenten) en voor een deel op het schaalniveau van de regio Zuid-Holland-Zuid (19 gemeenten) te organiseren. Zie daarvoor ook de eerdere visie en de beleidsplannen. Voor de tran-sities Wmo/AWBZ en de Participa-tiewet kozen de gemeenteraden er voor om deze samenwerking op het schaalniveau van de AV-regio te organiseren. Voor de uitvoering van de Participatiewet doet de ge-meente Lingewaal met ons mee.

Welk samenwerkingsmodel

In de zoektocht naar een adequaat samenwer-kingsmodel starten we niet (gelijk) met het denken in organisatiestructuren. Vanuit het principe ‘vorm volgt inhoud’ beginnen we met het regionaal orga-niseren van die taken, die het lokale maatwerk van de afzonderlijke gemeenten zullen ondersteunen.

We kiezen voor een samenwerkingsmodel binnen de AV die we inrichten rondom de bovenstaande samenwerkingsthema’s. We denken daarbij aan een compact regionaal bestuur- en werkgroepen-model, waaraan alle afzonderlijke gemeenten, de RSD en de AG met inzet van eigen capaciteit mee-doen. Vanuit dit model worden voorstellen in re-gionaal ambtelijke samenwerking voorbereid en in regionaal bestuurlijke samenwerking getoetst. Daarna volgt de aanbieding van de voorstellen

• Kennisdelenengezamenlijke

beleidsvoorbereiding(nietzeskeerhetwiel

uitvinden);

• Governance,Monitoring,Evaluatie,

Risicobeheersing,Financiëlevraagstukken;

Gezamenlijkorganiserenenontwikkelenvan

systemenenwerkwijzen,metinachtneming

vanbevoegd-enverantwoordelijkhedenvande

afzonderlijkegemeenten/besturen.

• Inkoopencontracten;

Voorbereidenvanaanbestedingsproceduresen

inkoop.Hetontwerpenvaneenmodel.Centrale

voorbereidingvaninkoopwaardoorvoordelen

wordenbehaaldinvolumesen/ofbijcomplexiteit

(kennisdelen).Uitgangspuntblijft,datelke

gemeenteheteigencontracttekent.

Page 39: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

9. Regionale Samenwerking pagina 39

toekomstbestendige structuur Regionale Sociale dienst en Avelingengroep

De ontwikkelingen, die voortvloeien uit de nieuwe Participatiewet heb-ben de nodige consequenties voor de aanpak en werkwijze van de RSD en de AG. Op het moment van het schrijven van dit uitvoeringsdocu-ment is een onderzoek naar het ef-fect van deze consequenties op de toekomstige taken en structuur van de RSD en de AG zojuist met een rapportage afgerond. Wij komen op de resultaten van dit onderzoek te-rug en zullen met voorstellen over een toekomstbestendige structuur voor beide organisaties komen. Hoewel wij inzetten op besluitvor-ming op deze voorstellen voor de zomervakantie verwachten wij, dat de implementatie van de mogelij-ke effecten daarvan zal doorlopen tot na 1 januari 2015 (als deadline voor de beide andere transities). Het hierboven voorgestelde samen-werkingsmodel houdt op termijn de mogelijkheid open om flexibel te kunnen inspelen en meer specifieke combinaties te leggen met de door de RSD/AG nog te nemen stappen.

Schutte

Het presenteren van het rapport Schutte en de bespreking daarvan in de regio en de afzonderlij-ke gemeenten zorgt in de regio voor een nieuwe dynamiek. De vraag wat de gevolgen van deze dy-namiek zijn voor de uitkomsten van het transitie-proces wordt regelmatig gesteld. Feit blijft, dat de inwoners van onze regio op 1 januari 2015 met vragen om hulp of ondersteuning aan de deur van de afzonderlijke gemeenten zullen kloppen. In het tempo van organiseren en de besluiten die nodig zijn om op 1 januari 2015 klaar te staan, speelt deze nieuwe dynamiek naar onze mening dan ook geen enkele rol. Wel is het zo, dat wij in het orga-niseren van met name de regionale samenwerking mogelijkheden moeten inbouwen om in de toe-komst flexibel op deze ontwikkelingen te kunnen inspelen. Het samenwerkingsmodel, dat wij u hier-boven presenteren, heeft deze flexibiliteit in zich.

Financiëleanalyse

Het ondersteunen en faciliteren van Sociale Teams zal mogelijk op de onderdelen ICT en administra-tie kosten meebrengen. In de implementatiefase komen deze als onderdeel van de bedrijfsvoering nog terug.

doorkijk op implementatie

Wat:

Uitwerking Samenwerkingsmodel Sociaal Domein

(start1januari2015)

PresenterenTransformatieagenda2015e.v.

Page 40: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

10. Specifieke thema’s per transitie pagina 40

Naast de centrale thema’s zijn er enkele onderwerpen die alleen be-trekking hebben op de uitvoering van een van de transitites. In dit hoofdstuk volgteen kort overzicht van enkele thema’s, voor elke afzon-derlijke transitie spelen.

Jeugdhulp

In oktober 2013 is door de Twee-de Kamer ingestemd met de con-cept-Jeugdwet. Het doel van deze conceptwet is het jeugdstelsel te vereenvoudigen en het efficiën-ter en effectiever te maken. In de 17 regiogemeenten is eenzelfde beleidsplan voorgelegd aan de ge-meenteraden. Ieder beleidsplan heeft eigen lokale en subregionale elementen. De gemeenteraden in de AV-regio hebben het beleids-plan vastgesteld. In het beleidsplan jeugdhulp staan de volgende zaken die nog verder moeten worden uit-gewerkt in 2014:

• In september bieden wij de gemeenteraad uit-gewerkte beleidskaders (beleidsrijk transitie-arrangement) aan ter vaststelling. Deze kaders bestaan uit het beleidsrijke transitiearrange-ment en het inrichtingsplan voor de serviceor-ganisatie.

• In het derde kwartaal van 2014 bieden we aan de gemeenteraad de gemeentelijke verorde-ning Jeugdhulp aan ter vaststelling en aanvul-lende beleidsregels ter informatie.

• In het vierde kwartaal van 2014 ontvangt de gemeenteraad vervolgens het uitvoeringspro-gramma 2015 ter informatie.

In het beleidsrijke transitiearrangement wordt een verdeling voorgesteld van het budget over de ver-schillende typen jeugdhulp en aanbieders, voor bestaande, wachtende en nieuwe cliënten. Daar-naast bevat het beleidsrijke transitiearrangement uitgewerkte doelstellingen, voorstellen voor stu-ring en solidariteit, een uitgewerkte risico-inventa-risatie en een voorstel voor inkoop en bekostiging. Tevens vindt er een verdere uitwerking plaats van het ontwerp jeugd op de onderdelen jeugdteam, DAN en PGB.

10. Specifiekethema’spertransitie

Page 41: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

10. Specifieke thema’s per transitie pagina 41

HulpbijhuishoudenHet Rijk bezuinigt in 2015 substantieel

op de hulp bij het huishouden. Verder is

er onduidelijkheid over de (wettelijke)

mogelijkheden voor de Alfacheque en

is de (arbeidsrechtelijke) positie van de

alfahulpen gewijzigd. We ontwikkelen een

aantal scenario’s om deze bezuinigingen op

te vangen, waarbij we tevens zoeken naar

de meest (wettelijke) zekere en houdbare

vorm. Doel is om de hulp bij het huishouden,

met beperktere middelen, voor diegene die

het nodig hebben beschikbaar te houden.

Het voorstel tot aanpassing en wijziging

van de hulp bij het huishouden wordt in

juli-augustus 2014 aan de gemeenteraden

voorgelegd.

FinanciëlemaatwerkvoorzieningHet Kabinet wil de bestaande Wet

tegemoetkoming chronisch zieken en

gehandicapten (Wtcg) en de Compensatie

Eigen Risico (CER) met terugwerkende

kracht per 2014 afschaffen. Gemeenten

ontvangen per 2014 aanvullende financiële

middelen om gericht maatwerk te bieden

aan mensen met een chronische ziekte

en/of beperking. De uitvoering van deze

financiële maatwerkvoorziening moet

met substantieel minder geld uitgevoerd

worden, te weten circa 20% van het

oorspronkelijke budget. We verwachten het

voorstel en de uitwerking van de financiële

maatwerkvoorziening in het najaar 2014

aan de gemeenteraden voor te leggen.

Het inrichtingsplan voor de serviceorganisatie zal de concrete doelen, taken en inrichting van de ser-viceorganisatie bevatten. Het plan bevat daarnaast de budgettaire kaders voor de serviceorganisatie.

In de gemeentelijke verordening Jeugdhulp en de aanvullende beleidsregels worden kaders uitge-werkt voor toegang, toewijzing, kwaliteitscriteria en toekenning van voorzieningen en budgetten. Ook worden hierin bepalingen opgenomen om toezicht en handhaving mogelijk te maken. Boven-dien worden de mogelijkheden van bezwaar- en beroep verder uitgewerkt. Daarnaast moeten ge-meenten onder andere kwaliteit, inspraak en ver-trouwenswerk regelen.In het vierde kwartaal van 2014 wordt het uit-voeringsprogramma 2015 aangeboden aan de gemeenteraad. In dit uitvoeringsprogramma, dat jaarlijks wordt geactualiseerd, wordt u geïnfor-meerd over de uitvoering van het beleid in het ko-mende jaar. Het beleidsplan en de uitgewerkte beleidskaders worden na drie jaar geëvalueerd. Deze termijn sluit aan bij de afgesproken termijn van evaluatie van de concept-Jeugdwet. Bovendien geeft een evaluatie na drie jaar input voor het volgende be-leidsplan. De evaluatie maakt onderdeel uit van een permanent leerproces. Daarbij is het belang-rijk dat ook gemeenten van elkaars ervaringen le-ren door dit met elkaar te delen.

Wmo/AWbZ

De komende periode moet nog een aantal onder-werpen verder uitgewerkt worden. Het gaat daar-bij om het volgende:

Page 42: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

10. Specifieke thema’s per transitie pagina 42

CliëntondersteuningOp basis van de nieuwe Wmo-wet worden

de gemeenten per 2015 verantwoordelijk

voor de cliëntondersteuning. De cliën-

tondersteuning richt zich in de toekomst

op ondersteuning met informatie, advies

en andere vormen van kortdurende onder-

steuning die bijdraagt aan het versterken

van de zelfredzaamheid en participatie en

het krijgen van een zo integraal mogelijke

dienstverlening. De cliëntondersteuning

richt zich op het totale sociale domein. Dit

betekent dat we in het najaar 2014 aan de

slag gaan om eennieuwe vorm van cliën-

tondersteuning te ontwikkelen. Het nieuwe voorstel voor

cliëntondersteuning per 2016 wordt in 2015 aan de raden

voorgelegd.

Mantelzorg-envrijwilligersbeleidIn het Wmo-beleidsplan is opgenomen dat de AV-gemeenten

in samenspraak met haar vrijwillige en professionele

organisaties en direct belanghebbenden een gezamenlijke

visie en samenhangende aanpak opstellen. In de visie en

de aanpak komen de in het Wmo-beleidsplan opgestelde

speerpunten terug. Tot het vaststellen van de nieuwe visie

en aanpak, dat gepland staat in het vierde kwartaal van

2014 geldt het huidige mantelzorg- en vrijwilligersbeleid.

Page 43: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

10. Specifieke thema’s per transitie pagina 43

Participatiewet

Samenhangend beleid Werk en inkomen

Avelingen Groep, RSD en de zeven deelnemende gemeenten hebben de gezamenlijke ambitie om zoveel mogelijk mensen die nu -om wat voor reden dan ook- aan de kant staan een plek te geven op de ar-beidsmarkt. We gaan daarbij uit van de mogelijkheden op de markt. Deze ambitie sluit aan bij de doelstellin-gen van de Participatiewet, die op 1 januari 2015 ingevoerd wordt. Op dit moment zijn de taken geregeld via twee gemeenschappelijke rege-lingen: RSD AV en Avelingen Groep. De beleidsvoorbereiding en uitvoe-ring worden daarmee op regionaal niveau opgepakt, waarbij ruimte is voor lokaal maatwerk, afhankelijk van de behoefte en problematiek in een gemeente. De volgende uit-gangspunten zijn door de gemeen-teraden en de beide Algemeen Be-sturen vastgesteld1:

InspraakenmedezeggenschapIn het Wmo-beleidsplan staat dat partijen (cliënten,

inwoners, zorg- en welzijn) in een zo vroeg mogelijk stadium

betrokken worden bij het beleid, uitvoering, monitoring en

evaluatie. Er is vastgesteld dat er een regionale ombudsman/

vertrouwenspersoon moet komen om op individueel

niveau via mediation oplossingen aan te dragen. Voor

de ontwikkeling van dit onderdeel is een plan van aanpak

opgesteld. Volgens planning wordt dit beleidsonderdeel in

het vierde kwartaal 2014 aan de raden voorgelegd.

EigenBijdragebeleidDe eigen bijdrage is een middel om mensen zelf (financië-

le) verantwoordelijk te laten nemen en past in de lijn van

eigen verantwoordelijkheid. De eigen bijdrage is ook wen-

selijk vanuit het oogpunt van betaalbaarheid van de Wmo.

We werken het beleid rondom het toepassen van eigen bij-

dragen verder uit en hebben oog voor de effecten van eigen

bijdragen. De uitwerking wordt in de zomer van 2014 aan de

raden voorgelegd en krijgt zijn vertaling in de verordening.

VerordeningNaar verwachting wordt in april 2014 door de VNG de nieuwe

concept Wmo-verordening gepubliceerd. Deze concept

-verordening gebruiken we als handleiding voor de op te

stellen Wmo-verordening. In het najaar, naar verwachting in

oktober 2014, wordt de verordening aan de gemeenteraden

voorgelegd.

BeleidsregelsOp basis van de Wmo-verordening worden de beleidsregels

Wmo opgesteld. Deze beleidsregels worden uiterlijk in de-

cember 2014 door de colleges vastgesteld.

Page 44: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

10. Specifieke thema’s per transitie pagina 44

Ondersteuning naar werk al-leenvoorwiedatnodigisMensen die een beroep op een uitkering

doen, hebben allereerst een eigen

verantwoordelijkheid om terug te

keren naar de arbeidsmarkt of om de

arbeidsmarkt voor het eerst te betreden.

De(relatief)kortstewegnaarwerkEen succesfactor voor de uitvoering van de

Participatiewet is wanneer de duur in de

uitkering zo kort mogelijk is. De ‘kortste weg

naar werk’ is een relatief begrip. Maatwerk

is hier het uitgangspunt.

Maximaliseren van arbeids-marktwaardeIn de Participatiewet gaat het om het

verdienvermogen van een persoon op een

specifieke werkplek. Het uitgangspunt is

dat iemand ‘naar vermogen’ meedoet

op de arbeidsmarkt. Wanneer het

verdienvermogen van mensen volledig

wordt benut, ontstaan duurzame

oplossingen om mensen uit de uitkering te

krijgen en te houden.

ToekomstbestendigeinfrastructuurOm de taken op het terrein van werk & ink-

omen goed te blijven uitvoeren, is het van

belang dat er een toekomstbestendige infrastructuur staat,

met de bijbehorende kennis en expertise. Daarbij wordt

voortgebouwd op wat er al is, waarbij continu gezocht wordt

naar innovatie.

uitwerking beleidsvoornemens/keuzes inzet participatiewet2

Vanaf 2015 is er één ontschot budget voor de ge-meentelijke instrumenten voor het toeleiden naar werk. Concreet betekent dit een samenvoeging van het re-integratiebudget van de Wwb en de subsidie Wsw. Daarnaast kan het Inkomensdeel van de Wwb, bestemd voor de betaling van uitke-ringen, gedeeltelijk worden ingezet voor de ver-strekking van loonkostensubsidies.

doelgroep/instrument

Doelgroep: Zittend bestand Wsw. Instru-ment: aangepast werk (binnen beschut of bij reguliere werkgevers georganiseerd) Per 1 januari 2015 is er geen nieuwe instroom in de Wsw meer.

Het zittende bestand Wsw blijft gewoon onder het huidige

wettelijke Wsw-regime vallen; zij behouden hun rechten

conform de cao Wsw. De inzet daarbij zal blijven om voor de

1 Voor de hoofdlijnen van de Participatiewet en de vastgestelde beleidsvoornemens: zie beleidsvoornemens Participatiewet, d.d. 28 februari 2014

2 De beleidsvoornemens en de onderstaande uitwerking krijgen een verdere vertaling in de reguliere beleidsplannen en begrotingen van Avelingen Groep en RSD. Deze worden zoals gebruikelijk rond juni vastgesteld door de Algemeen Besturen, waarbij de gemeenteraden hun zienswijzen kunnen indienen. Onderstaande tekst is een verkorte weergave van grote delen van de inhoud daarvan.

Page 45: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

10. Specifieke thema’s per transitie pagina 45

Doelgroep: Mensen met een arbeidsmarktwaarde van 20% tot 40 %. Instrument: beschut werk Met de invoering van de Participatiewet en

de afbouw van de Wsw wordt tegelijkertijd

het instrument beschut werk integraal

onderdeel van de Participatiewet. Net

als bij de huidige Wsw gaat het om het

organiseren van werk onder aangepaste

omstandigheden voor mensen die alleen

onder die omstandigheden productieve

arbeid kunnen verrichten. UWV blijft,

net als nu bij de Wsw, de indicatie

verzorgen. De gemeenten krijgen onder

de Participatiewet middelen om deze

beschutte werkplekken in te richten. De

precieze afbakening van deze groep hangt

mede af van de indicatiestelling die UWV

gaat verrichten. De criteria zijn nog niet

bekend.

Doelgroep: Mensen met een arbeidsmarktwaarde van 0 tot 20 %. Instrument: Activering en zorg.Hierbij gaat het om mensen die wel recht

op een uitkering hebben, maar niet in staat

zijn om aan het werk te komen, of (op korte

termijn) stappen te zetten op de participa-

tieladder. De oorzaken hiervan zijn over

het algemeen complex en uiten zich vaak

in multiproblematiek. Daar waar sprake

is van multiproblematiek, ligt een duide-

lijke verbinding richting Sociale Teams. Ook

kan er vanuit deze doelgroep een verbind-

ing worden gelegd naar ondersteuning en

werknemers aangepaste werkzaamheden te organiseren, bij

reguliere werkgevers of binnen de beschutte werkomgeving.

Mensen die niet meer in de Wsw kunnen instromen, kunnen een

beroep doen op de Participatiewet voor begeleiding naar werk.

Doelgroep:Nieuwe instroom. Instrument: Screening aan de poort om vervolgstappen te bepalen, duur in de uitkering te beper-ken of beperkt te houden. Elke aanmelding voor een bijstandsuitkering wordt aan de

poort getoetst op zowel rechtmatigheid als doeltreffendheid.

Eerst wordt bepaald of betrokkene aanspraak maakt op een

bijstandsuitkering. Wanneer de aanvraag rechtmatig is, is er

een intake om de arbeidsmogelijkheden te bepalen en wordt

er een keuze gemaakt voor de meest passende aanpak en

bijbehorend traject.

Doelgroep: Bovenkant/regulier. Instru-ment: Directe plaatsing, arbeidsmarktpro-jecten.Voor de mensen met een arbeidsmarktwaarde van 80%

tot 100% wordt er van uit gegaan dat ze al dan niet met

geringe ondersteuning, maar zonder al te veel langdurige

inspanningen, aan het werk kunnen worden geholpen.

Doelgroep:Mensen met een arbeidsmarkt-waarde van 40% tot 80%. Instrument: on-dersteuning naar werk; trajecten en trai-ningen.Bij deze groep wordt er van uit gegaan dat ze wel kunnen

werken. Omdat ze (nog) niet geheel arbeidsproductief zijn.

zal daar echter een intensiever traject aan vooraf moet gaan

dan bij de reguliere doelgroep of is bij plaatsing een vorm

van ondersteuning noodzakelijk. Door de inzet van trajecten

of ondersteuning zijn er voor mensen uit deze groep mo-

gelijkheden om hen (op termijn) concreet aan het werk te

krijgen.

Page 46: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

10. Specifieke thema’s per transitie pagina 46

welzijn, omdat een deel van de groep is

aangewezen op dagbesteding en/of be-

geleiding. Omdat deze groep niet gericht is

op deelname op de arbeidsmarkt, zullen de

mogelijkheden voor hen vooral liggen op

het terrein van activering. Ook kan gekeken

worden of bijvoorbeeld vrijwilligerswerk

bijdraagt aan een volgens stap op de par-

ticipatieladder.

Werkgeversdienst-verlening

Voor een succesvolle uitvoering van de Participatiewet is de rol van werkgevers essentieel. Immers, zij zorgen voor werkgelegenheid en banen. Bij de benadering van werk-gevers is het dan ook niet meer dan vanzelfsprekend dat de vraag van de werkgevers centraal staat. Met het oog op de toekomstige werkge-versdienstverlening gaan we part-nerships aan met werkgevers. Dit doen we door werkgevers vanaf het begin te betrekken bij de (door)ontwikkeling en uitvoering van de werkgeversdienstverlening, van-uit de gedachte dat werkgevers en gemeenten op dit thema een geza-menlijke verantwoordelijkheid heb-ben. We proberen werkgevers zoveel mogelijk te ‘ontzorgen’. Dat doen we onder andere door hen één aan-

spreekpunt te bieden, de cliënt op de werkvloer te begeleiden (jobcoaching), flexibele inzet van personen (bijvoorbeeld detachering) en zo min mogelijk administratieve rompslomp. Avelingen Groep, RSD en het UWV doen dit zoveel moge-lijk gezamenlijk via een samenwerkingsverband ‘WerkWaard’, waarbij iedere organisatie vanuit zijn eigen rol bijdraagt aan een goede werkgevers-dienstverlening.

loonwaardemeting

De loonwaardemeting wordt een belangrijk in-strument binnen de Participatiewet. Deze moet regelmatig worden vastgesteld om de loonkosten-subsidie voor de werkgever te bepalen. Het UWV bepaalt wie er in aanmerking komt voor loonkos-tensubsidie en in de praktijk wordt de daadwerke-lijke loonwaarde op de werkplek bepaald. De loon-waardemeting kan ook breder ingezet worden dan alleen voor de loonkostensubsidie, bijvoorbeeld om de inleenvergoeding bij een detachering vast te stellen. Naar verwachting zal de staatssecretaris van sociale zaken en werkgelegenheid nog bekend maken aan welke voorwaarden een instrument moet voldoen. Op het moment van schrijven is dit nog niet bekend. Dit zal dan ook een punt van uit-werking worden.

Cliëntenparticipatie

De cliëntenparticipatie is op dit moment al ge-regeld in zowel de Wsw als de WWB. In de Wsw wordt de cliëntenparticipatie vormgegeven door de Wsw-raad. De wettelijke taken en bevoegdhe-

Page 47: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

10. Specifieke thema’s per transitie pagina 47

over nog plaatsvinden. Dit organi-satorische vraagstuk is een parallel traject naast de verdere uitwerking van beleid. Ook bij dit traject is een zorgvuldig besluitvormingsproces afgesproken via onder andere de Algemeen Besturen van Avelingen Groep en RSD, de stuurgroep SIP en de gemeenteraden.

den van de Wsw-raad beperken zich tot de wacht-lijst en het PGB-Wsw (dat met de komst van de Participatiewet verdwijnt). De invulling van de cli-entenparticipatie binnen de WWB is ruimer van aard. In de huidige verordening op de cliëntenraad is geregeld dat de cliëntenraad gevraagd en onge-vraagd advies mag geven over alle door de RSD uit-gevoerde wetten, regelingen en diensten. Ook in de Participatiewet wordt de cliëntenparti-cipatie geregeld, maar wordt ruimer ingevuld. Het gevraagd en het ongevraagd adviseren, en het uit-gangspunt dat uitkeringsgerechtigden of hun ver-tegenwoordigers bij de uitoefening van hun rol in het kader van cliëntenparticipatie ondersteuning ontvangen, worden in de nieuwe wet verankerd. Voor de nieuwe verordening is het uitgangspunt dat de Wsw-raad en de cliëntenraad RSD wor-den samengevoegd tot één nieuwe advies- c.q cliëntenraad. Dit zal uiteraard gebeuren in over-leg en samenspraak met de huidige twee raden. Overigens is het van belang, dat voor cliëntenpar-ticipatie de samenhang wordt opgezocht, zowel binnen het sociale domein als tussen de gemeen-ten onderling (motie van Weijenberg).

toekomstige uitvoering taken werk en inkomen

Omdat Avelingen Groep en RSD beiden taken uit-voeren in het kader van de Participatiewet, is on-derzoek gedaan naar de mogelijkheden om de uitvoering efficiënt neer te zetten. Er wordt toe-gewerkt naar een verdere samenwerking van Ave-lingen Groep en RSD, mogelijk leidend naar een verdere integratie van beide organisaties. Op het moment van schrijven moet besluitvorming daar-

Page 48: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

10. Specifieke thema’s per transitie pagina 48

Page 49: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

11. Communicatie pagina 49

De overgang van de taken binnen het sociaal domein van Rijksover-heid naar gemeenten vraagt om een ingrijpend verandertraject. Voor een succesvolle transitie moeten doelgroepen tijdig worden betrok-ken en zo goed mogelijk worden ge-informeerd over de op handen zijn-de veranderingen. We richten ons in de communicatie niet alleen op de doelgroepen waar daadwerkelijk wat voor verandert, maar zeker ook op degenen die daaromheen staan (het netwerk en de professionals).

Communicatie-inzet

De inzet van communicatie zal tij-dens het transitie aanhaken bij de verschillende fasen in het proces:

Zo is in de fasen 1 t/m 3 (tot en met juni 2014) de communicatie vooral gericht op het ontwikkelen van (par-ticipatief) beleid met de verschillen-de stakeholders zoals gemeentera-den, cliëntenraden, instellingen, professionals en medewerkers. Daarnaast is de communicatie naar de cliënten en opvoeders gericht op het informeren over het vastgesteld beleid, de veranderingen die daar mee samenhangen en de rol van een ieder. Dit vindt vooral plaats in fase 4 en gebeurt deels in samenwerking met de partners. De communicatie

naar de inwoners is vooral gericht op de cultuur-verandering; activeren van het sociale netwerk en de bereidheid iets voor een ander te doen. Deze communicatie wordt vanaf fase 2 geïntensiveerd en zal daarna door blijven gaan.

Vanaf Fase 4 (van juni 2014 tot en met november 2014) wordt communicatie overal ingezet om het vastgestelde beleid, de veranderingen die daar mee samenhangen en de rol van een ieder goed voor het voetlicht te brengen.De gemeenten blijven de afzenders van de infor-matie. Regionaal worden boodschappen en mid-delen voorbereid zodat de gemeenten deze zelf kunnen uitdragen.

Communicatiemiddelen

Enkele voorbeelden van communicatiemiddelen die worden ingezet zijn:

• Regiobredetransitiewebsitevoorinwoners:www.samensterkinderegio.nl.

• Dezewebsiteiseenalgemeenplatformwaarinformatievanuitderegioopgenomenis.Voorconcretezorgvragenwordtnaardewebsitesvandelokalegemeentenverwezen.

• Publicatiesopdegemeentepagina’s.

• Freepublicityinlokaleenregionalebladeno.a.viapersberichten/interviews.

• Gratishuis-aan-huiskrant.

• Socialemediagemeenten,zoalstwitterenfacebook.

• Bijeenkomsten/kenniscafés.

• Foldersenanderdrukwerk.

• Intranetten/Pleio(voorinterneinformatieoverdracht).

11. Communicatie

Page 50: 3 transities sociaal domein - Dienst Gezondheid & …...Dit betreft de visie op de Jeugdzorg, de Wmo en de participatiewet (te-zamen: sociaal domein). Op basis van deze visie zijn

11. Communicatie pagina 50

toolkit

Voor de communicatie rondom de drie transities wordt een toolkit gemaakt. Deze bestaat bijvoor-beeld uit standaard (web)teksten, beeldmateriaal, formats voor posters en drukwerk et cetera. De inhoud van de toolkit wordt ook steeds aangepast aan de fases van het proces. Deze middelen wor-den beschikbaar gesteld aan de gemeenten en partners.

Communicatie-kalender

In bijlage is de communicatiekalen-der opgenomen. In deze kalender staan de communicatieacties voor de verschillende interne en externe doelgroepen.

foto: Ons ‘n zorg 2014