Afzendadres en verantwoordelijke uitgever: Jos Fierens, Rozentuin 10, 2640 MortselJaargang 14, nummer 2 (juni - juli - augustus 2012)Driemaandelijks tijdschrift van, voor en door de christelijke arbeidersbeweging - www.acwantwerpen.be - acwantwerpen@acw.be

Het vertrekpunt ligt aan het Centrum in Mortsel. Via de Fietsostrade, het snelfiets-pad dat Mechelen en Antwerpen verbindt, rijden we naar Berchem. Aan het districts-huis van Berchem krijgen we deskundige uitleg van ‘beroepsberchemnaar’ Jef Dig-neffe over ‘de Panic Zone’.De heraangelegde Driekoningenstraat-Statiestraat ontving recent de prijs voor de Publieke Ruimte van Steunpunt Straten.

Zot van AWe fietsen verder langs het spoor en be-reiken zo het eveneens vernieuwde Kievit-plein in Antwerpen. Dit plein functioneer-de al meermaals als filmdecor voor onder andere de Vlaamse film “Zot van A”.

Wist je dat je vanaf juni slechts 21 minu-ten nodig hebt om vanaf hier in Zaventem te geraken? We parkeren onze fiets in de ondergrondse fietsenstalling en begeven ons even in hogere sferen door in het Lind-

ner hotel & City Lounge Antwerp op “the 12th Floor” te genieten van een exclusieve skyline van Antwerpen.

De volgende halte is het districtshuis van Borgerhout. Een bezoekje meer dan waard. De bevoorrading is voorzien op het Groeningerplein. Daar genieten we van Marokkaanse koekjes van de “dagwinkel”. Dat Antwerpen meer nationaliteiten kent dan New York, 164 om precies te zijn, kun-nen we hier zelf vaststellen.

DorstlesserEen volgende etappe in onze Ronde van Antwerpen is het prachtige art-deco zwembad in de Veldstraat. In dit monu-ment kan je baantjes trekken in het 33,3 meter lange Olympisch bad. Het nabij-gelegen Oude Badhuis biedt momenteel onderdak aan ‘Sportoase’ voor wellness en hammam.

Vervolgens houden we in Park Spoor Noord nog even halt bij de buurtsporthal op het vroegere rangeerstation. We trap-pen door naar het hippe Eilandje en het MAS. Via de Scheldekaaien en het Vlees-huis komen we aan op de Grote Markt. De drinkbussen zijn leeg … dus houden we halt in Den Bengel om te genieten van het nieuwe Seefbier. Het honderd jaar oude recept werd van onder het stof gehaald door het Antwerpse Brouwcollege en lest inderdaad de dorst.

Op onze laatste stop maken we nog kennis met de kapel van Karmelitessen in de Ro-sier, het Mechelseplein, de Nationale Bank en de Harmonie. Rond 18 uur bereiken we de eindmeet met 25 kilometer meer op de teller. Nu begrijpen we de gekende uit-drukking “Antwerpen is ’t centrum van de wereld en al de rest is parking!”

Ronny Van den Bosch

Multiculturele wereldreisper fiets door AntwerpenACW-Mortsel kijkt af en toe ook verder dan haar eigen stad. Met de fiets op multicul-turele wereldreis vertrekken, is een perfecte uitstap. Een klein peleton gaat op za-terdag 31 maart de uitdaging aan. We laten je graag meeproeven van onze ervaring.

afgiftekantoor 2170 Merksem CentrumP106319

België-BelgiqueP.B.

2170 MERKSEMCENTRUMBC 11312640actief

2

2640

ACTIE

F - JU

NI 20

12

2. Wonen- ondersteunen levenslang wonen en as-sistentiewoningen- meer middelen voor betaalbare koop- en huurwoningen- nieuwe bouwprojecten moeten min-stens 25% sociale woningen bevatten- middelen voor energiebesparing bij kwetsbare groepen inzetten- mogelijkheden onderzoeken om te wo-nen boven de meestal leegstaande ruim-ten boven de winkels- werking sociaal verhuurkantoor blijven ondersteunen- woonraad is belangrijk element bij het uittekenen van een woonbeleid- invoeren van een huursubsidie voor mensen met laag inkomen

3. Mobiliteit- goed onderhoud fiets- en voetpaden moet een prioriteit zijn- fietsparkeerplaatsen in wijken- toegankelijk openbaar vervoer afge-stemd op alle woonkernen- aanpak sluipverkeer samen met buurge-meenten- overstapplaatsen tussen fiets- en open-baar vervoer moeten goed uitgerust zijn- fijnmazig voetgangers- en fietsroutenet-werk - circulatieplan voor vrachtverkeer- R11Bis moet getoetst worden aan de leefbaarheid van onze stad

4. Werk en sociale economie- voldoende kansen geven aan sociale economie-projecten. Komen vrijgekomen bedrijfsterreinen (o.a. Agfa) bijvoorbeeld hiervoor in aanmerking

1. Natuur en milieu- opwaarderen van groene verbindings-elementen en open ruimte. Leegstand opvullen. Waarom park Oude God bebou-wen? Waarom moet de sport verhuizen?- blijvend stimuleren van afvalvoorkoming en –vermindering- afvalbeleid met sociale correcties voor financieel zwakkere groepen en mensen met bijzondere afvalproblematiek- gevaarlijke en milieubelastende produc-ten moeten op het recyclagepark worden afgegeven. Aandacht hebben voor oude-ren die door vervoersproblemen moeilij-ker naar het recyclagepark kunnen komen.- misschien een premie uitkeren aan men-sen die vervuilende en niet recycleerbare producten op recyclagepark afgeven i.p.v. er geld voor te vragen. Misschien wordt het sluikstorten daardoor minder.

Mortsel, een stadmet aandacht voor ...ACW-Mortsel organiseert elk jaar een trefmoment met alle christelijke sociale organisaties uit onze stad. Ondanks het gure weer met sneeuw waren op vrij-dagavond 3 februari 45 leden en sympathisanten aanwezig. Na een gezellige receptie en smakelijk broodjesbuffet werd er samen nagedacht over het beleid in onze stad. Moderator Mike Lahousse nam de goede orde op zich. Je ontdekt hieronder een samenvatting van vragen en opmerkingen die naar boven kwa-men. In het kader van de gemeenteraadsverkiezingen worden deze elementen meegenomen in onze beleidsnota.

BELEID BELICHT

3

2640 ACTIEF - JUNI 2012

- ruimtegebruik voor bedrijven koppelen aan arbeidsplaatsen- werken aan duurzame bedrijven(ter-reinen)- aantrekkelijke stageplaatsen en werker-varingsplaatsen creëren voor jongeren die deeltijds werken en leren- actief diversiteitsbeleid in stedelijk personeelsbeleid

- goede begeleiding van langdurig werk-lozen

5. Jong- plek in de stad maken waar men over de generaties heen elkaar kan ontmoe-ten. Waarom de jeugdlokalen van de stad overdag niet toegankelijk maken voor ou-deren en hun activiteiten?- voorzien in voldoende toegankelijke kin-deropvang, wegwerken van de wachtlijs-ten- aandacht voor naschoolse opvangcapa-citeit- aandacht voor een buurtgerichte brede school- veilige speel- en hangplekjes op maat van jongeren in de hele stad waarbij over-last onmiddellijk wordt opgevolgd

6. Armoede en welzijn- meer middelen voor schuldbemiddeling en schuldpreventie. Jongeren op school wijzen op gevolgen van aankoopgedrag/kopen op krediet- thuiszorgdiensten op maat van iedereen- goede ondersteuning voor vrijwillige mantelzorgers- optimaliseren samenwerking hulpverle-ning en mantelzorg

- betaalbare opvang voor ouderen en mensen met een zorgbehoefte- stevig participatief sociaal beleidsplan opmaken- sociaal huis verder ontwikkelen als net-werk

7. Vrije tijd- recreatieve troeven in de kijker zetten- stad moet niet in concurrentie met aan-bod van verenigingen gaan, moet verster-kend zijn aan initiatieven en samenwer-king stimuleren- goed ondersteuningsbeleid aan het vrij-willigerswerk- sport voor iedereen: jongeren en oude-ren, mobiele en minder mobiele mensen. De petanquebaan aan de Meerminne ligt niet op de interessantste plaats. Er is geen beschutting tegen natuurelementen en er zijn geen algemene voorzieningen (toilet-ten, drankje, …). Vaak dient men nog afval te verwijderen vooraleer er kan ge-speeld worden.- toegankelijke bibliotheek voor alle doel-groepen- cultuur- en sportbeleid dat ruimte geeft aan het verenigingsleven

Jos Fierens

Mike Lahousse

4

2640

ACTIE

F - JU

NI 20

12

De psychiatrische instelling Sint-Amedeus werd opgericht in 1895 in Mortsel door Vader Amedeus Stockmans, Broeder van Liefde. Vanaf toen kon voor de mannelijke geesteszieken zorg op maat worden aan-geboden. Al vlug was de instelling gevuld met een driehonderdtal patiënten. Op archiefbeelden is te zien hoe de inrichting was opgedeeld. Verschillende grote zalen van zes meter breed waar de patiënten de meeste tijd te bed doorbrachten. De Broe-ders van Liefde omringden de patiënten met aangepaste therapie en liefdevolle aandacht. Het waren bewogen mensen die hun roeping beleefden in de concrete zorg voor mensen in nood. Het instituut produceerde zelf de nodige voeding. Er was een boerderij, een slachthuis, ...

Bombardement10 mei 1940 was een zwarte dag in de geschiedenis van Sint-Amedeus. Het in-stituut werd om 5.35 uur door de Duitsers gebombardeerd. Er lieten tien mensen het leven en het resultaat van 45 jaar werk werd gedeeltelijk vernield.

Vanaf 1950 was er een kentering in de psychiatrische verzorging. Er werd nieuwe medicatie gebruikt. De maatschappelijke visie rond de verzorging van zieken was

grondig gewijzigd. Voortaan is verzorging een recht. Dit opende nieuwe perspectie-ven. De patiënt zal centraal staan. De ver-zorging is het werk van een gans team en ook in afspraak met de familie. Er zullen allerlei nieuwe therapieën gebruikt wor-den zoals bezigheidstherapie. De geestes-zieken worden in de mate van het moge-lijke in de maatschappij terug opgenomen en beschut wonen wordt in de praktijk gebracht.

Verzorging vanaf 16 jaarHoe komt iemand in een psychiatrische instelling terecht? Er is een onderscheid tussen verplichte en vrijwillige opname. Dit kan door een crisismoment waardoor de persoon dringend verzorging nodig heeft. Iemand kan ook opgenomen wor-den als resultaat van een voorafgaand onderzoek.

De instelling is geen afkickcentrum. Er zijn natuurlijk wel patiënten die door ver-slaving allerhande hersenletsels hebben opgelopen en in Sint-Amedeus worden verzorgd. Vanaf 1980 zijn ook vrouwen in de instelling welkom. De minimumleeftijd voor opname is 16 jaar.

Momenteel worden ongeveer 595 men-

sen verzorgd. Hiervoor staan ongeveer 650 “koppen” beroepskrachten garant. Er zijn nog twee ‘Broeders van Liefde’ aan-wezig. Het instituut straalt de sfeer uit van de broeders. Zoals de zeer mooie kapel die van tijd tot tijd nog gebruikt wordt.

VrijwilligerswerkNa de zeer interessante uiteenzetting was het tijd om het instituut van nabij te be-kijken. De patiënten worden momenteel gehuisvest in mooie paviljoenen. Een dergelijk paviljoen omvat ongeveer der-tig personen. Er zijn ‘gesloten’ en ‘open’ paviljoenen. Alles oogt zeer professioneel en de omgeving is heel verzorgd. Erik Van Tilburg toonde ons de gebouwen waar een beperkte wasserij is ondergebracht, de autowasserij, een beperkte keuken, het gebouw voor de apotheek en de psychia-ters (dokters), ...

Tot slot deed Erik Van Tilburg nog een op-roep om de dertig vrijwilligers in de instel-ling te komen vervoegen. Er is nood aan mensen die een eenzame patiënt eens komen bezoeken. Bij het afscheid bedank-ten we onze gastheer zeer hartelijk voor de interessante en leerzame namiddag.

Jos Fierens

ACV-Mortsel bracht bezoek aanpsychiatrische instelling St.-AmedeusEen mooie delegatie van ACV-leden en sympathisanten kreeg vrijdag 24 febru-ari een boeiende en aangename uitweiding met videofilm en rondleiding in de psychiatrische instelling Sint-Amedeus. Erik Van Tilburg, kaderlid van de instel-ling, vergastte ons op een tas koffie en maakte de deelnemers wegwijs in het verleden en heden van de psychiatrische zorgverlening.

5

2640 ACTIEF - JUNI 2012

De ACW-kandidaten op de CD&V-lijst voor de

gemeenteraads-verkiezingenop 14 oktober

AnnyMichiels

BertCallens

HuguetteCuyvers

MarleenAertssen

MikeLahousse

PatrickHaepers

StevenBuelens

6

2640

ACTIE

F - JU

NI 20

12

Zomerdauw

Hoe draag je mij door al je dromen?Ben ik een roos, een weidebloem?

De onverwachte merel in je bomen?

Ben ik een avondster, een heldere maan;De herfst vol kleuren op de drempel

Van wintermist en trage regen?

Of ben ik van je psalm de tempelWaarin je woorden als gebeden wegen?

Geloof dat ik je wierook ben; Je haverveld , je winterden,

Je eenvoud en je levenslust;geloof dat ik je adem blijf

in twijfel en in rust.

Mijn eedverbond met jouIs lotsverbonden met de aarde;Met het mysterie van de vrouw

Dat je voor mij bewaarde.

En met je glimlachIn wat zomerdauw.

Marcel Pira.

7

2640 ACTIEF - JUNI 2012

Zijn marteldood wekte bij ons en in heel Vlaanderen verbijstering en ontroering. Het gemeentebestuur van Mortsel eerde op 24 oktober 1961 zijn levenoffer met een straatnaam. De 483 meter lange straat begint aan de Koeisteerthofdreef, ontvangt de Berten Pilstraat, kruist de Pastoor de Tilliastraat, ontvangt de Pas-toor Deenstraat en Hof Savelkoul, kruist de Priester Poppestraat en eindigt aan het voetgangerstunneltje onder de spoorweg Antwerpen - Herentals.

PriesterroepingRenaat De Vos werd op 13 december 1912 in Mortsel geboren in een Vlaams christe-lijk gezin. Tijdens zijn middelbare studies aan het Sint-Stanislascollege in Berchem werd hij opgemerkt als een dynamische kerel met een groot organisatietalent waarin een priesterroeping ontluikt. Na 1 jaar Groot Seminarie in Mechelen ver-legde hij de grenzen van die roeping en trad hij in in Boechout om Witte pater te worden. Op 20 april 1939 werd hij door Mgr. Ladeuze tot priester gewijd. Daarna wachtte hem zijn militaire dienst.

De oorlog belette hem naar Afrika te ver-trekken. Hij werd een geliefde onderpas-toor in Zwijndrecht, terwijl hij zijn kennis verdiepte in koloniale geneeskunde en tropische hygiëne. Op 10 juli 1945 volgde zijn afvaart naar Kivu. In Burkale ontpopt hij jarenlang zijn pionierstalent als orga-nisator, bouwheer en zielenherder. Hij wordt vervolgens pastoor in Kashofu aan het paradijselijke Kivu-meer. Hij bouwt er een nieuwe kerk, wordt naar Nyantende geroepen om er een nieuwe missiepost te stichten. Op 1 februari 1961 wordt hij even actief in Katutu, waar hij met een aantal priesters de vormseldag voorbereidt van een vijfhonderdtal vormelingen in de Sint-Xaveriusparochie.

Onverwachte aanvalHet is een tijd vol onrust en opgezweepte nationalisme na de moord op Lumumba. Toch wordt de overval op de post van Pa-ter De Vos niet verwacht. De moordpartij is volgens ooggetuigen ongemeen heftig. De marteling van Pater De Vos tart alle beschrijving. De jonge overvallers zijn ge-wapend met stokken en met de beruchte manchètes. De missiepost wordt in brand

gestoken. De “blauwhelmen” komen als UNO–soldaten niet tussenbeide. De chris-tenen staan sprakeloos maar kunnen zich moedig organiseren, waardoor velen aan een gewisse dood ontsnappen.

Maar het zaad der martelaren kiemt. Op 17 juni 1962, na afwezigheid van ander-half jaar, keren de Paters terug. Vooral de inlandse clerus neemt het nieuwe roer in handen. In de heropgebouwde kerk en de daaropvolgende huldezitting is heel Bukavu aanwezig: president Miruho, ver-schillende ministers en een massa christe-nen met Pater Van Noten in hun midden die Katutu overleefde door in de toren te vluchten. Eén ontbreekt: Pater De Vos, de goede herder die zijn schapen niet heeft verlaten.

Bij ons wordt door een aantal idealisten de missieactie “Bakstenen voor God” op-gericht, geïnspireerd door de heldentrouw van onze dorpsgenoot. Ze verleent steun aan de beste van onze broeders en zusters op wereldwijde missieposten.

Marcel Pira

Stoplicht bijPater Renaat De Vos(1912-1961)

In februari 1961 werd in Oude God in de parochie H. Kruiskerk een plech-tige eucharistieviering gehouden tot zielenrust van Pater Renaat De Vos, Witte pater van Afrika. Hij werd op 16 februari 1961 op zijn missie in Katutu, nabij Bukavu in de provincie Kivu, door een vijfigtal extremisten overvallen en vreselijk verminkt en vermoord.

8

2640

ACTIE

F - JU

NI 20

12

Agent in Mortsel:Dedecker & Pinter nvDorpsstraat 14

Met steun van:

culteit Toegepaste Economische Wetenschappen UFSIA/Universi-teit Antwerpen (1969-2002).

Zijn enthousiasme als docent bleef niet onopgemerkt. In 1998 ontving hij het guitige ‘Gobelijntje’, de prijs voor de beste prof, toegekend door de studenten van de Faculteit Toegepaste Eco-nomische wetenschappen. In 2007 wordt hij onderscheiden met de ‘Orde van de Gentse Draak’. Men kent hem ook als ‘Mijnheer Gouden Veer’. Dat is een wedstrijd voor de beste Nederlandse verkoopbrief, sedert 1978 zijn geesteskind. De winnaar ontvangt een veer in echt goud.

Warm nestIn 1970 koopt Stijn een huis in de Theofiel Reynlaan in Mortsel, zijn uitverkoren ankerplaats. Samen met Susanne Heremans, zijn voorname en intelligente echtgenote die hij in Gent als mede-studente leerde kennen, vinden hun drie kinderen er een warm nest. Hans wordt antropoloog, Paul grafisch vormgever en illu-strator, Ina kunsthistorica. Bij een terugblik op zijn leven, getuigt Stijn: “Ik stond erbij en ik keek ernaar. Carrièreplanning was mij vreemd”.

Wanneer de jaren aanbreken voor het plukken van de levens-oogst slaat het noodlot toe. Susanne wordt getroffen door een hersenbloeding en overlijdt op 30 oktober 2005. Voor Stijn breekt er een rouwproces aan van onzegbare eenzaamheid. Zijn cultu-rele en sociale activiteiten milderen enigszins het verdriet. Ook het schrijven van poëzie waarin Susanne hem nabij is, geeft toe-gang tot louterende berusting. Voor de lezer is zijn bundel ‘zon-der schuilhut zonder jager’ (De Boekuil 2010) de ontmoeting met een aangrijpend reflexief bewustzijn van de dichter.

Marcel Pira

Nu Stijn Verrept onlangs, zoals eerder afgesproken, ontslag nam als voorzitter van Sirkel, laat hij een erfdeel na dat de gestelde verwachtingen overtreft. Zijn persoon werd in het Mortselse ver-enigingsleven een begrip. Niet de afstandelijk geleerde universi-teitsprof, maar een gemoedelijke dienaar van de gemeenschap, stimulator van kunsttalent en, samen met zijn bestuursleden, bedenker van nieuwe initiatieven die aan het cultureel leven in onze stad kleur en aanzien hebben geschonken.

Passie voor taalIn 1937 werd hij in Gent geboren in een middenstandsgezin als oudste van drie kinderen: twee jongens en een meisje. Tijdens zijn Grieks-Latijnse humaniora aan het vermaarde jezuïetencol-lege St.-Barbara, werd hij gegrepen door het dienstbaarheids-ideaal van de chirojeugd dat hij in een volksbuurt van de Artevel-destad mee gestalte gaf. Zijn licentiaat Germaanse filologie en doctoraat in de Wijsbegeerte en Letteren aan de Gentse Univer-siteit stonden borg voor zijn vakbekwaamheid: een passie voor taalverfijning en taalbeheersing.

Zijn toonaangevende vakboeken en talrijke artikels in gespeci-aliseerde tijdschriften werden ook in het buitenland gewaar-deerd. Tevens bekleedde hij vooraanstaande functies in taalbe-wegingen: hoofdbestuurslid bij de ‘Vereniging voor Beschaafde Omgangstaal’, hoofdredacteur ‘Nederlands van Nu’, oprichter en eerste voorzitter van de ‘Vlaamse Vereniging voor zakelijke com-municatie’, ...

Guitig GobelijntjeAls leraar Nederlands-Engels aan het Xaveriuscollege te Borger-hout (1960-1969) leerde hij omgaan met jonge studenten. Een ideale inrijperiode vooraleer hij docent werd, daarna hoogleraar Nederlandse Taalbeheersing/Zakelijke Communicatie aan de Fa-

Een bloemeke voor Prof. Dr. Stijn VerreptOp 14 maart 2008 schreef ik aan professor emeritus Stijn Verrept een brief waaruit ik citeer: ‘Hartelijk dank voor uw culturele beschouwingen in het ledenblad van onze Mort-selse Kunstkring Sirkel. Ze zijn confronterend, combattief en erg bemoedigend om in alle bescheidenheid aan een nieuwe toekomst te bouwen. Er ontbreekt onder uw naam maar één woord: voorzitter. Na de acute bestuurscrisis bij voornoemde vereniging oogt uw inbreng als een fris herbeginnen. Uw wijdvertakte cultuurboom, uw natuurlijk gezag en uw beminnelijke omgang met mensen openen nieuwe perspectieven.’