32 3-2008 > zorg & financiering

Opheffing van de Algemene wet bijzondereziektekosten (AWBZ) en herverdeling overZorgverzekeringswet (Zvw) en Wet maatschap-pelijke ondersteuning (Wmo) kan belangrijkevoordelen hebben voor de betaalbaarheid van dezorg en de kwaliteit van de zorg voor bepaaldegroepen patiënten. Dit vereist echter wel eenaanpassing van de Zvw en de Wmo en een zorg-vuldige, stapsgewijze invoering die risico’s voormensen met chronische aandoeningen beheers-baar maakt. De Raad voor de Volksgezondheiden Zorg (RVZ) schrijft dat in zijn advies Beterzonder AWBZ?.

De aanspraken in de AWBZ zijn uitgedijd en hetoorspronkelijke pakket van onverzekerbare risi-co’s is opgerekt. De kosten van de gezondheids-zorg stijgen de komende vier jaren met minstenstwintig procent verder. Een groot deel komt ophet conto van de AWBZ. StaatssecretarisBussemaker heeft de Sociaal-Economische Raad(SER) en de RVZ gevraagd om advies over deAWBZ. Haar scenario’s lopen uiteen van hand-having van de AWBZ in de huidige vorm maarmet een betere organisatie tot onderbrengingvan alle zorg uit de AWBZ in de Zvw en de Wmo. In het laatste geval zijn de gevolgen voor dechronische patiënten van groot belang. Waarhebben deze patiënten behoefte aan? Hoe kaneen verandering van de financiering bijdragenaan betere zorgarrangementen? Wat zijn devoordelen, waar liggen de risico’s voor dezepatiënten en hoe kunnen die risico’s wordenondervangen? Deze vragen heeft de Raad in overleg met patiën-tenorganisaties beantwoord vanuit het perspec-tief van vier aandoeningen, het Downsyndroom,beroerte, dementie en schizofrenie. Down-syndroom is een aangeboren aandoening,beroerte, dementie en schizofrenie zijn voor-

beelden van chronische aandoeningen, waar-door gezonde mensen in de loop van hun levenworden getroffen.

Overgangsperiode

De Raad stelt voor de AWBZ op te heffen. Na eenovergangsperiode moeten de zorgverzekeraarsen gemeenten verantwoordelijk worden voormensen met een chronische aandoening. Maardan moeten zorgverzekeraars de zorg wel betergaan organiseren en moeten de gemeentenharde kwaliteitsgaranties bieden. Zo’n betere organisatie en meer kwaliteit kun-nen worden bereikt als aan vier voorwaarden isvoldaan. Allereerst moeten de zorgverzekeringen de Wmo worden aangepast. Een aantal ele-menten uit de AWBZ, zoals de onafhankelijkeindicatiestelling voor langdurig verblijf, de per-soonsgebonden budgetten en de niet-medischebehandelmethoden, moeten in de zorgverzeke-ring worden opgenomen. De Wmo moet wor-den uitgebreid met op maatschappelijke parti-cipatie gerichte onderdelen en de zorgplicht vande gemeenten moet worden aangescherpt. Daarnaast moet de zorg beter worden georgani-seerd. Dat kan door ontwikkeling van zorg-ketens voor chronische aandoeningen, case-management en een goed functionerendeeerstelijnsgezondheidszorg. Vervolgens moet worden overgegaan tot ophef-fing van de AWBZ.

Uitzondering

Ten slotte moet op voorhand geen uitzonderingworden gemaakt voor patiënten met een indica-tie voor zwaar verblijf. Voor deze groep patiën-ten is het mogelijk en wenselijk dat zij onder dezorgverzekering vallen. Daardoor hebben verze-

> stelsel> algemeen

203 beter zonder awbz?

ZenF-0308-cyaan.qxd 12-3-2008 13:32 Pagina 32

algemeen

33zorg & financiering > 3-2008

keraars er belang bij dat ook voor deze patiëntennaar alternatieven in de samenleving wordtgezocht. Voor de groep patiënten waarvoor ditniet mogelijk is moeten wel speciale maatrege-

len worden getroffen. Maar dat mag een grondi-ge herziening van het zorgstelsel niet in de wegstaan.Bron: www.rvz.net, 31 januari 2008 <

Op de website van Zorgverzekeraars Nederland(ZN) is de Handreiking zorgtoewijzing 2008beschikbaar. Deze handreiking geeft meerinformatie over de indicaties voor verblijfszorgin de Algemene wet bijzondere ziektekosten(AWBZ) in zorgzwaartepakketten en de gevol-gen voor de keten.

De managers van de zorgkantoren hebben inge-stemd met de inhoud van de handreiking. Dezorgkantoren gaan de handreiking gebruikenvoor de lokale afspraken met de aanbieders overzorgtoewijzing.De handreiking is opgesteld in overleg metzorgkantoren en externe organisaties en beslaatzeven hoofdstukken:– hoofdstuk 1 geeft de stand van zaken invoe-

ring zorgzwaartebekostiging;

– hoofdstuk 2 is gericht op het indicatieberichtin de keten;

– hoofdstuk 3, 4 en 5 gaan respectievelijk in opcliënten in een intramurale voorziening,cliënten die wachten op opname (overbrug-gingszorg) en cliënten zonder opnamewens;

– hoofdstuk 6 noemt enkele bijzondere aan-dachtspunten;

– hoofdstuk 7 geeft enkele suggesties voorlokale afspraken.

De handreiking 2008 is ten opzichte van deversie van 2007 slechts op enkele punten gewij-zigd en aangevuld. Op hoofdlijnen zijn de spel-regels voor de overbruggingszorg nietgewijzigd.Bron: www.minvws.nl, 29 januari 2008<

204 handreiking zorgtoewijzing 2008

De gezondheidseconomie, een relatief nieuwediscipline binnen de wetenschap, is essentieelvoor het maken van nieuw beleid in de gezond-heidszorg. De zorgkosten van de vergrijzingworden bijvoorbeeld verkeerd ingeschat,betoogde Johan Polder in zijn inaugurele redebij de aanvaarding van het hoogleraarsambt aande Universiteit van Tilburg.

De gevolgen van de vergrijzing voor kosten vande gezondheidszorg zijn nog verre van duidelijk,meent de bijzonder hoogleraar Economischeaspecten van gezondheid en zorg. Een van deaannames die inmiddels zijn ontkracht binnende gezondheidseconomie, is bijvoorbeeld dat de

zorgkosten explosief toenemen met de vergrij-zing. Onderzoek van Polder wijst uit dat dekostenstijging niet veroorzaakt wordt door dehogere leeftijden op zichzelf, maar door het feitdat steeds meer mensen op latere leeftijd overlij-den, waarbij in het laatste levensjaar de meestekosten worden gemaakt. Het gaat dus eigenlijkom uitstel van de zorgkosten. Rekening hou-dend met dit effect berekende Polder dat deinvloed van de vergrijzing op de gezondheids-zorg zeventien procent goedkoper uitvalt dangedacht. Maar daarmee zijn we er nog niet, aldus dehoogleraar. Vervolgens zou onderzocht moetenworden aan welke ziekten mensen dan minder

205 kosten vergrijzing voor gezondheidszorg verkeerd ingeschat

ZenF-0308-cyaan.qxd 12-3-2008 13:32 Pagina 33