2012 – 2013 - Wikiwijs€¦ · Web viewHierdoor ontstaat er wantrouwen: “Alle moslims zijn...

Thema’s Maatschappijleer voor VMBO KGTTHEMA PLURIFORME SAMENLEVING

schooljaar 2016-2017

DOCENTENHANDLEIDING 1

Antwoorden op vragen en opdrachten

© 2016 Uitgeverij Essener, WormerveerNiets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.

Pluriforme samenleving

Inhoudsopgave

1 Leven tussen verschillende culturen .............................................................................................................32 Hoe kijk je tegen anderen aan? ..................................................................................................................... 73 Migratie naar Nederland .............................................................................................................................. 104 Spanningen rond migratie ........................................................................................................................... 135 Integratie ..................................................................................................................................................... 156 Geloven wat je zelf wilt ................................................................................................................................ 19

Wat geloof jij? ........................................................................................................................................ 21Vrijheid van meningsuiting ..................................................................................................................... 22Samenvatting blz. 85 en 86 ................................................................................................................... 23Begrippenlijst blz. 87 en 88 ................................................................................................................... 25

2


PLURIFORME SAMENLEVING

1 Leven tussen verschillende culturen

Vragen blz. 641. a. Een cultuur is: de verzamelnaam voor alle normen, waarden en gewoonten die mensen in een

bepaalde groep of samenleving met elkaar delen.b. Eigen uitwerking leerling:

Voorbeelduitwerking:Normen: rekening houden met anderen, niet vloeken, op tijd voor het avondeten thuis zijn.Waarden: eerlijkheid, gezondheid, sportiviteit.Gewoonten: groot feest tijdens de jaarlijkse kermis, op zaterdagavond naar een festival, alle jongeren hebben een vakantiebaantje bij een boer.

2. De dominante cultuur is de cultuur van de grootste groep mensen in een land. Een subcultuur is die van een kleine groep mensen.

3. Eigen uitwerking leerling.Bespreek met de klas een aantal antwoorden. Welke subculturen komen bij veel leerlingen uit de klas voor? Zijn er ook subculturen die maar door een enkele leerling worden genoemd?

* 4. Een dominante cultuur subcultuur is een cultuur van een kleine groep mensen die op alle bepaalde gebieden overeenkomt met de normen en waarden van de subcultuur dominante cultuur.

5. Dit voorbeeld laat zien dat cultuur kan verschillen per TIJD, want nu zijn er voorzieningen zoals kinderopvang die het mogelijk maken dat vrouwen met kinderen kunnen (blijven) werken.

6. a. Omdat in Nederland mensen met verschillende culturen en leefstijlen samenleven.b. Eigen uitwerking leerling.

Voorbeeldantwoord:Ja, want al eeuwenlang komen er mensen met andere culturen en leefstijlen uit andere landen naar Nederland om hier te gaan wonen.Vroeger waren dat vluchtelingen uit Frankrijk, Spanje en Portugal (vanwege hun geloof) en Duitsers (vanwege werk). In de vorige eeuw waren het bijvoorbeeld Chinezen die hier een restaurant begonnen, gastarbeiders uit Spanje, Italië, Turkije en Marokko en mensen uit de vroegere koloniën Suriname en de Nederlandse Antillen. Tegenwoordig komen mensen uit andere EU-landen en er zijn politieke vluchtelingen uit landen als Somalië, Syrië en Irak.

7 Welke subcultuur? blz. 65

Bouwvakkers Kenmerken: bedrijfskleding, houden van een biertje, praten vaak over voetbal en vrouwen. SchaatsersKenmerken: houden van natuurijs en kou, zijn sportief, houden van uitdagingen.Hell’s AngelsKenmerken: Harley-Davidson motoren, stoer doen, kameraadschap.Artiest (Beyoncé) Kenmerken: muziek maken, succes, aantrekkelijk zijn, hits, optreden, opvallende kleding.

3


8 Dominant of sub? blz. 65

D S

1. Elk jaar wordt op 4 mei in Amsterdam de dodenherdenking op de Dam gehouden.

2. John is christelijk en gaat bijna elke week naar de kerk.

3. Eva uit Venlo is extra trots op haar streek tijdens carnaval (bron 1 in je lesboek).

4. Als zakenlieden elkaar ontmoeten, geven ze elkaar een hand.

5. Je mag niet roken in een restaurant.

6. Lucas en Arthur Jussen houden van klassieke muziek (bron 2 in je lesboek).

7. Michel gaat elke vrijdag na het werk met zijn collega’s wat drinken in Café René.

8. Katja verstuurt aan het eind van het jaar meestal wel veertig kerstkaarten.

9 In de media: Ik wil geen meisje meer zijn blz. 65

AEigen invulling leerling.Voorbeeldantwoord:Transgenders zijn hetzelfde als homo’s. Een transgender is een man in vrouwenkleren of een vrouw in mannenkleren.

B- Nederlandse transgenders kunnen sinds 1960 een geslachtsoperatie ondergaan.Daarvoor was het veranderen van geslacht niet mogelijk.

- In 1985 was Nederland een van de eerste landen die transgenders officieel erkenden.Daarvoor bleef een transgender formeel zijn of haar voormalige geslacht houden. Een vrouw bleef na haar operatie dus een vrouw, ook al was ze nu een man.

- Geslachtsoperaties worden door de zorgverzekering vergoed.Aanvankelijk moesten mensen het zelf betalen, wat een grotere drempel voor een geslachtsoperatie betekent.

Opmerking: bij de opdracht staat een QR-code die de leerlingen leidt naar het interview van Niels in RTL Late Night (3:44 minuut).Mocht u geen gebruik willen maken van de QR-code, dan kunt u het programma ook via deze link bekijken:http://www.rtl.nl/#!/rtlhome/nieuws/0eb7cc6a-bb65-450b-a462-44c5af973aa2-niels-13-is-transgender

Zie voor een toelichting bij de QR-codes ook het document Inleiding en extra’s van de docentenhandleiding 1 VMBO KGT 2016-2017.

4

http://www.rtl.nl/#!/rtlhome/nieuws/0eb7cc6a-bb65-450b-a462-44c5af973aa2-niels-13-is-transgender


10 Waar komt dit vandaan? blz. 66

Werelddeel of land Werelddeel of landJudo Japan. Schnitzel Oostenrijk.Rapmuziek Verenigde Staten, via de Afro-Amerikanen. Een broodje shoarma Midden-Oosten.Halloween Ierland en Groot-Brittannië, pas later in de

Verenigde Staten.Tropisch carnaval Brazilië.

Wijn bij de maaltijd Spanje, Portugal, Frankrijk, Italië. Reggaemuziek Jamaica / Caribisch gebied.Starbucks koffie Verenigde Staten (opgericht in 1971). De tango (dans) Argentinië.

11 Welk land? blz. 66

1. Het staatshoofd wordt gekozen. Amerika2. Alcohol is er taboe. Marokko3. Voetbal is de nationale sport. Nederland, Marokko4, De doodstraf bestaat er niet. Nederland5. Het land is een pluriforme samenleving. Nederland, Amerika6. Drugs zijn er streng verboden. Marokko7. Softdrugs worden gedoogd. Nederland8. De politieagent van de wereld. Amerika9. De islam is het grootste geloof. Marokko

10. De ramadan en het Suikerfeest zijn belangrijke gebeurtenissen. Marokko

12 Debat in duo’s blz. 66

Zie ook De acht regels bij Met elkaar in debat (werkboek, blz. 13) en de bladzijden Klassengesprekken in het document Inleiding en extra’s van de docentenhandleiding 1 VMBO KGT 2016-2017.

1. “Mensen met verschillende religies zullen elkaar nooit echt goed begrijpen.”Argument voor:Als je gelooft dat een bepaalde religie de enige waarheid is, sluit je vanzelf andersgelovigen en niet-gelovigen uit.Argument tegen:Als mensen voor elkaar open staan en elkaar respecteren, dan is er ook ruimte voor begrip.

2. “Scholen waar alleen maar blanke of donkere kinderen op zitten, zijn slecht voor de samenleving.”Argument voor:In een samenleving leef je met veel verschillende culturen samen. Het is beter als je daar op school al ervaring mee hebt opgedaan.Argument tegen:Het gaat erom dat kinderen goed les krijgen en op school leren leven in een pluriforme samenleving.

5


3. “De traditie van het Sinterklaasfeest is zo oud, dat je dat niet mag veranderen.”Argument voor:De sfeer van het feest betekent voor ouders en grootouders net zoveel als voor kinderen. Al die mensen stel je teleur als je het gaat veranderen.Argument tegen:Sinterklaas is onderdeel van de Nederlandse cultuur en cultuur verandert steeds. Waarom zou Sinterklaas daar een uitzondering op zijn?

4. “Gothics, emo’s of metalheads proberen alleen maar aandacht te vragen met hun gekke kleren.”Argument voor:Die subculturen zijn zo extreem, daar kies je alleen maar voor om op te vallen.Argument tegen:Opvallende kleding of make-up laat zien dat je een eigen mening hebt en je niets aantrekt van wat ‘normaal’ is.

6


2 Hoe kijk je tegen anderen aan?

Vragen blz. 671. Eigen uitwerking leerling.

Voorbeelduitwerking:De Mol wil de beeldvorming over mensen met het syndroom van Down beïnvloeden. Hij laat zien dat ze niet eng of raar zijn, maar eerlijk en spontaan.

2. Bij het opplakken van een etiket gebruik je een gemakkelijk of opvallend kenmerk van iemand en daarop baseer je je beeld van die persoon zonder hem of haar echt te kennen.Voorbeeld: eens een dief, altijd een dief.

3. Eigen uitwerking leerling.Voorbeelduitwerking:Vooroordeel: een meisje dat op voetbal zit is een lesbienne.Stereotype: meisjes kunnen niet voetballen.Discriminatie: het vrouwenvoetbal krijgt in de media veel minder aandacht dan het mannenvoetbal.Tolerantie: ik ga niet kijken, maar vind het prima dat vrouwen willen voetballen.Respect: laat die meiden lekker voetballen! Ze hebben er plezier in en het niveau stijgt met de dag.

4. Eigen uitwerking leerling.Voorbeeldantwoord:Het is goed als leerlingen informatie krijgen over iets waar ze weinig vanaf weten. Zonder die kennis gebruiken ze vooral stereotypen. De kennis draagt bij aan een betere beeldvorming over homoseksuelen en hopelijk leidt dat tot meer tolerantie en minder discriminatie.

5. Eigen mening leerling.Voorbeelden van argumenten:- WEL grappen maken, want humor is niet serieus en dus heel iets anders dan discriminatie.- GEEN grappen maken, want je kwetst mensen door hun normen en waarden belachelijk te maken.

6. Eigen uitwerking leerling.Voorbeelduitwerking:Tolerantie is belangrijk omdat je alleen met mensen kunt samenleven als je er geen problemen mee hebt dat ze andere normen en waarden hebben. Wanneer mensen elkaar met respect behandelen, voelen zij zich meer bij de samenleving betrokken.Er is dan sprake van sociale cohesie.

7


7 Feit, vooroordeel of stereotype? blz. 67

1. Nederlanders zijn gierig. S

2. Jongeren geven nu meer geld uit aan kleding dan vroeger. F

3. Kees is een vreetzak, want hij is niet voor niets zo dik! V

4. Marokkaanse meisjes presteren beter op school dan Marokkaanse jongens. FDit geldt niet alleen voor meisjes van Marokkaanse afkomst, maar voor alle meisjes: “Meisjes doen vaker dan jongens havo of vwo. Hierna volgen meisjes vaker een opleiding in het hoger onderwijs dan jongens en studeren ook sneller af.” (CBS, 2015)

5. Sonja is zielig, want ze zit in een rolstoel. V

6. Bewakers in winkels houden alleen maar groepjes jongeren in de gaten. S

7. Op het vwo zitten alleen maar nerds. S

8. Lady Gaga draagt opvallende kleren om te verbergen dat ze niet zo goed kan zingen. V

8 De eerste indruk blz. 68

AHet vooroordeel dat uiterlijk veel zegt over iemands talent.Het stereotype dat mensen met een afwijking niet succesvol kunnen zijn.

B Negatief: de media kunnen je beeldvorming steeds bevestigen. Dan ga je jouw beeld als de werkelijkheid zien.Positief: de media kunnen je ogen openen door te laten zien dat je beeldvorming niet klopt.Kijk nog eens naar het antwoord op vraag 1 van dit hoofdstuk: de tv-programma’s van Johnny de Mol over mensen met een verstandelijke handicap zijn daar een voorbeeld van.

9 Combineer blz. 68

Werkgevers die oudere mensen niet laten solliciteren,

discrimineren op leeftijd.

Het beeld dat je van iemand hebt, zegt iets over je eigen normen en waarden.Je bent respectvol, als je een ander in zijn waarde laat. Tolerant zijn betekent dat je geen problemen hebt met mensen die anders zijn dan jij. Als je oordeelt zonder de feiten te kennen, heb je vooroordelen.Voorbeelden van stereotypen zijn dat blondjes dom zijn en Nederlanders gierig.

10 Discriminatie blz. 68

AEen voorbeeld van discriminatie op grond van geslacht is discriminatie van vrouwen (seksisme).Bijvoorbeeld dat er nogal altijd een verschil zit in loon tussen mannen en vrouwen in dezelfde functie.

BJe kunt aangifte doen bij de politie. Je kunt een klacht indienen bij een antidiscriminatiebureau.

8


* C Eigen uitwerking leerling.Voorbeelduitwerking:Andere gevolgen van discriminatie kunnen zijn: je mag een discotheek niet in, je wordt in elkaar geslagen, je krijgt een lager salaris, je wordt gepest, je wordt vaak aangehouden door de politie.Denk ook eens aan de psychische gevolgen voor iemand die gediscrimineerd wordt: je voelt je minderwaardig, je bent onzeker, je raakt gefrustreerd of ongemotiveerd, depressief.

11 In de media: Kritiek op ‘witte’ Oscar nominaties blz. 69

AVolgens Jada Pinkett Smith is racisme de oorzaak van de witte Oscarnominaties. Zwarte acteurs krijgen geen liefde, erkenning en respect.Volgens Charlotte Rampling is toeval de oorzaak van de witte Oscarnominaties. Er waren gewoon niet genoeg goede zwarte acteurs.

BEigen invulling leerling.Voorbeeldantwoord:Ik ben het eens met Smith, want het is wel heel toevallig dat twee jaar achter elkaar alle zwarte acteurs worden genegeerd.Opmerking: voor de komende Oscaruitreiking wordt de jury uitgebreid met 683 nieuwe leden (op een totaal van 6.300 leden) In 2020 moet het aantal gekleurde juryleden van 10 procent naar 20 procent zijn gestegen, en het aantal vrouwen van 25 procent naar 50 procent.

12 Wat beslis jij? blz. 69

1. Ja, want de biljartbond kan de wedstrijden ook op zaterdag organiseren.Dit voorbeeld komt van een werkelijke rechtszaak die een gereformeerde man had aangespannen tegen de Koninklijke Nederlandse Biljartbond. Het College voor de Rechten van de Mens oordeelde op 7 april 2016 dat in deze zaak sprake was van discriminatie op grond van godsdienst. De biljartbond gaf geen goede redenen voor het organiseren van landelijke wedstrijden op zondag.

2. Nee, want voor het werk als fotomodel is het belangrijk dat je er goed uitziet.Zo kan iemand in een rolstoel ook geen conducteur of stewardess worden, een blinde geen huisschilder of stukadoor, enzovoort.

13 Tolerantie en respect blz. 69

AEigen uitwerking leerling.Voorbeelduitwerking:Yes-R zegt dat iedereen een eigen kijk mag hebben op het leven. Hij respecteert de normen en waarden van anderen.

BMaar ik geloof dat iedereen een eigen kijk mag hebben op het leven.

9


3 Migratie naar Nederland

Vragen blz. 701. - Ze komen hier om te werken.

- Ze komen uit een Nederlandse kolonie en zien in Nederland meer toekomst.- Er is oorlog in hun eigen land.- Ze komen hier voor gezinshereniging of gezinsvorming.

2. a. Om in Nederland te werken.b. Gezinshereniging.

3. Iemand die in een nieuw land gaat wonen (immigrant), verlaat zijn oude land (emigrant).

4. De kinderen zijn allochtonen omdat hun moeder Máxima in het buitenland is geboren en opgegroeid.Overigens zijn koning Willem-Alexander, zijn moeder Beatrix en zijn (overleden) grootmoeder Juliana ook allochtonen, want zij hebben alle drie een Duitse vader.

* 5. Nee, hij blijft volgens de definitie een allochtoon, omdat hij in een ander land is geboren.Hoe lang je in Nederland woont of dat je een Nederlands paspoort hebt, speelt daarbij geen rol.

* 6. a. Een asielzoeker is iemand die in een land wil worden toegelaten als vluchteling.b. Als de asielzoeker kan bewijzen dat hij in zijn eigen land ernstig gevaar loopt.

Bespreek in de klas hoe een asielzoeker kan bewijzen dat hij in eigen land gevaar loopt vanwege zijn homoseksualiteit of politieke voorkeur.De volgende artikelen bieden meer achtergrondinformatie:- oneworld.nl/research/wereldwijde-vraagstukken/homovluchteling-bewijs-dat-maar-eens- decorrespondent.nl/279/Hoe-bewijs-je-marteling-of-een-seksuele-gerichtheid-/20737233-

3efc7d49- nos.nl/artikel/616610-hoe-bewijs-je-dat-je-homo-bent.html- trouw.nl/tr/nl/4492/Nederland/article/detail/3709664/2014/08/02/Hoe-bewijs-je-als-asielzoeker-

dat-je-homo-bent.dhtml

* 7. Mensen van buiten de Europese Unie krijgen meestal alleen toestemming om in Nederland te komen werken als ze een beroep hebben waar in Nederland speciaal vraag naar is.Bijvoorbeeld medisch specialisten, managers van grote bedrijven, voetballers en ICT’ers.

8. Iemand is illegaal als hij of zij geen toestemming heeft om in een land te wonen en te werken.

9 Herkomst allochtonen blz. 71

AHet percentage allochtonen uit Europa is 19,1%.Duitsland (9,9%), Polen (3,7%), België (3,2%) en Verenigd Koninkrijk (2,3%).

BTurken en Marokkanen. Huidige arbeidsmigranten komen vooral uit Polen, België en Duitsland.

C Eigen uitwerking leerling.Voorbeelden: Iran, Irak, Eritrea, Syrië, Afghanistan, Somalië en Sudan.In de eerste 5 maanden van 2016 deden 10.835 mensen in Nederland een asielaanvraag. De grootste groep, 2.899 mensen, kwam uit Syrië. Over heel 2015 deden 52.141 mensen een asielaanvraag. 25.268 van hen kwamen uit Syrië, 7.782 uit Eritrea, 3.132 uit Irak en 2.623 uit Afghanistan (IND, mei 2016).

10


10 Waarom naar Nederland? blz. 71

Reden om te verhuizen1. Toen de Antilliaanse Deshney (18) klaar was met haar middelbare school, ging ze in

Wageningen studeren aan de universiteit. werk

2. Het joodse jongetje Benjamin Cohen (4) verhuisde in 1935 met zijn familie van Duitsland naar Nederland op de vlucht voor het Hitler-regime.

veiligheid

3. Tessa (24) trouwde in Moskou met Maxim (23) uit Rusland. Na het huwelijk gingen ze in Almere wonen.

gezinsvorming

4. Lech (25), een loodgieter uit Warschau, is aan het sparen voor zijn huwelijk. Daarom verhuisde hij voor drie jaar naar Nederland.

werk

5. Hadiya vluchtte uit Syrië (zie bron 6 in je lesboek). veiligheid6. Nadat asielzoeker Kaj (42) een verblijfsvergunning had gekregen, verhuisden zijn

vrouw Helay (32) met hun drie kinderen van Afghanistan naar Nederland.gezinshereniging

7. Drie jaar geleden trouwde Elias (25) uit Suriname met de Nederlands-Surinaamse verpleegster Cindy (21). Elias vond werk bij TNT en ze besloten in Dordrecht te gaan wonen.

werk / gezinsvorming

8. Omdat Kroatië lid is van de EU besloot Gvidas (20, student aan de Technische Hogeschool) stage te lopen in Venlo om nieuwe technieken te leren.

werk

11 In de media: Ik hoor bij Nederland blz. 72

AAchmeds moeder kwam naar Nederland vanwege gezinsvorming.* BVolgens Achmed maakt het niet uit wat voor achtergrond je hebt: je bent Nederlander als je in

Nederland bent geboren.

12 Verhuisd blz. 72

AEigen uitwerking leerling.Voorbeelduitwerking:- Je kent er nog niemand.- Je kent de omgeving niet.- Je weet niet welke gewoonten, gebruiken en feesten er zijn.- Je kunt heimwee naar je oude woonplaats krijgen.

BVooroordelen in het verhaal:- De vrouw denkt meteen dat Joyce uit het azc komt.- Joyce denkt dat alle Syriërs moslim zijn.

13 Geen allochtoon meer blz. 72

AHet woord allochtoon wordt vaak gebruikt om aan te geven dat iemand niet Nederlands is, dat hij anders is, dat hij tot een andere groep behoort. Dat gebeurt ook bij mensen die in Nederland zijn geboren en zich Nederlands voelen.

* BDoor het woord ‘allochtoon’ ontstaat er nu een wij- en zij-groep binnen Nederlanders. Door het woord niet meer te gebruiken valt het onderscheid tussen beide groepen weg.

11


14 Toelatingsbeleid blz. 73

AEigen uitwerking leerling.Voorbeelden van onveilige landen zijn Syrië, Irak, Afghanistan, Eritrea en Somalië.De mensen uit die landen vluchten voor de oorlog.

BDe meeste asielzoekers hebben een lange en zware tocht gemaakt voordat ze Nederland bereikten. In die zes dagen kunnen ze tot rust komen.Denk bij een zware tocht aan een gevaarlijke oversteek per gammel bootje over de zee.

C De IND wil de verhalen van de asielzoekers checken op waarheid. Iemand die liegt over zijn identiteit of situatie wordt niet toegelaten.

D De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND).

* EX Raymond uit Amerika die in Nederland een bakkerij wil beginnen.

Uitleg: Raymond komt uit een land van buiten de EU en aan bakkers is in Nederland geen gebrek.

X Johann uit Rusland zegt dat hij ernstig gediscrimineerd wordt in zijn eigen land.Uitleg: discriminatie is niet voldoende als reden. Johann moet in zijn land echt gevaar lopen om in aanmerking te komen voor een voorlopige verblijfsvergunning.

X Sayid wil vanuit Marokko naar Nederland komen om te werken.Uitleg: Sayid komt uit een land van buiten de EU.Naima vlucht uit Eritrea voor de burgeroorlog in haar land. Uitleg: de IND beschouwt Eritrea als een onveilig land.

15 Rayan blz. 73

Eigen uitwerking leerling.

12


4 Spanningen rond migratie

Vragen blz. 741. Dat groepen elkaar niet meer begrijpen waardoor vooroordelen en stereotypen ontstaan.

Hierdoor ontstaat er wantrouwen: “Alle moslims zijn terroristen” of “Ik word aangestaard vanwege mijn hoofddoek.”

2. Autochtone Nederlanders hebben het gevoel dat ze hun oude manier van leven verliezen, want nieuwkomers brengen nieuwe gewoonten en ideeën mee. Soms dreigen daardoor oude cultuurkenmerken te verdwijnen, zoals Zwarte Piet.Nieuwkomers hebben het gevoel dat ze eigen gewoonten en ideeën moeten opgeven omdat ze zich moeten aanpassen aan hun nieuwe land.

3. a. Eigen uitwerking leerling.Voorbeelduitwerking:- Antillianen zijn crimineel.- Een Nederlander is blank en blond.

* b. Eigen uitwerking leerling.Voorbeelduitwerking:Door te lachen bevestigde hij het vooroordeel. Misschien had hij voor meer begrip kunnen zorgen door eerlijk te vertellen dat vooroordelen en stereotypen kwetsend kunnen zijn.

4. Eigen uitwerking leerling.Voorbeelduitwerking:Bijvoorbeeld: een ander geen kwaad doen, eerlijkheid, je komt op voor je familie en vrienden.

5. Door spanningen tussen cultuurgroepen in Nederland, is er MINDER sociale cohesie, want: de groepen begrijpen elkaar niet meer en voelen zich niet meer met elkaar verbonden.

6. Eigen uitwerking leerling.Voorbeelduitwerking:Bij het verhaal van Allal hoort: “Integratie gaat bijna nooit vanzelf en gemakkelijk. Altijd moeten mensen wennen aan elkaar, zeker als hun manier van leven sterk van elkaar verschilt.”Uitleg: Allal geeft aan dat er problemen zijn, maar vindt dat een kwestie van tijd. Over een paar jaar vinden Marokkanen de Nederlandse gewoonten normaal.

7 Integreren is soms lastig blz. 75

A-C Eigen uitwerking leerling.Voorbeelduitwerking:De tekening gaat over: twee vrouwen in een treincoupé denken in vooroordelen en stereotypen over elkaar, omdat ze elkaar helemaal niet kennen.De tekenaar wil zeggen dat: je heel gemakkelijk op basis van iemands uiterlijk conclusies trekt die misschien wel helemaal niet kloppen. Mensen hebben vaak meer met elkaar gemeen dan ze zelf denken.En ook: het hebben van vooroordelen en stereotypen komt ook voor onder mensen met een goede opleiding (programmeur en juridisch adviseur).Ik vind: dat de tekening op een grappige manier laat zien dat je eerste oordeel van iemand helemaal niet hoeft te kloppen.

13


8 Wat vinden Nederlanders blz. 75

AMensen in de stad zijn meer tolerant, want een groter percentage inwoners vindt het goed dat de samenleving uit meer culturen bestaat. Een kleiner percentage inwoners vindt dat allochtonen zich moeten aanpassen aan de Nederlandse cultuur en een kleiner percentage vindt dat er te veel mensen zijn met een andere afkomst.

BEigen uitwerking leerling.Voorbeeldantwoorden:“Het is goed als een samenleving bestaat uit mensen met verschillende culturen.”Voor: verschillende culturen verrijken een samenleving met hun gewoonten. Tegen: door de komst van nieuwe groepen in een samenleving neemt de sociale cohesie af.

“Mensen met een andere afkomst moeten zich aanpassen aan de Nederlandse cultuur.”Voor: je kunt pas goed functioneren in de Nederlandse samenleving als je je aanpast. Als je je aanpast word je sneller geaccepteerd.Tegen: je kunt mensen niet dwingen anders te zijn dan ze zijn.Of: Als je weet dat de Nederlandse cultuur steeds verandert in de tijd, waar moet je je dan precies aan aanpassen?

“Er zijn te veel mensen met een andere afkomst in Nederland.”Voor: in sommige wijken van sommige steden zijn de mensen met een andere afkomst in de meerderheid. Dan kun je je afvragen: ben ik nog wel in Nederland?Tegen: volgens de tabel bij opdracht 9 zijn er 3,6 miljoen allochtonen in Nederland op eenbevolking van 17 miljoen (21 procent). Dat kun je moeilijk te veel noemen.

9 Dilemma blz. 76

A-D Eigen uitwerking leerling.Deze opdracht is uiterst geschikt om te leren argumenteren.Let er bij deze opdracht dan ook op dat leerlingen niet alleen opschrijven wat ze doen, maar ook waarom! Wellicht dat er in sommige gevallen sociaal wenselijke antwoorden worden gegeven, bijvoorbeeld bij vraag B. Bespreek dan met de klas waarom er dan toch zo veel wordt gepest als iedereen zegt daar niet aan mee te doen. Het maakt het gesprek in de klas sowieso levendiger als u met uw leerlingen ook bij elk dilemma meerdere mogelijkheden bespreekt.

Voorbeelduitwerkingen:AIk zeg tegen Melle dat hij normaal moet doen. Het ging toch per ongeluk? Wat heeft hij tegen Mourad? BIk weiger om mee te gaan. Fenna pesten is zo makkelijk en kinderachtig, ik doe daar niet aan mee.C Dat bedrijf is dom bezig, maar ik heb nu wel een stageplaats. Als ik daar eenmaal binnen ben, dan

kan ik ze laten zien dat het niet uitmaakt of je een hoofddoek om hebt of niet.D Ik zeg tegen de man dat hij denkt in vooroordelen en stereotypen. Weet hij niet dat juist moslims

vaak slachtoffer zijn van de aanslagen van IS?Of: Snapt u niet dat dit is wat IS juist wil: moslims en niet-moslims tegenover elkaar zetten.

14


5 Integratie

Vragen blz. 771. Het standpunt van de ouders van Mirjan over trouwen hoort het meest bij het begrip SEGREGATIE,

omdat zij vinden dat de partner van hun dochter uit de eigen bevolkingsgroep moet komen.

2. Als groepen gescheiden van elkaar leven, leren ze elkaar niet kennen. Dat kan leiden tot onbegrip, vooroordelen en uiteindelijk onderlinge spanningen.

3. Eigen uitwerking leerling.Voorbeeldantwoorden:●Door onbegrip kunnen dan conflicten ontstaan.●Waarden en normen van immigranten kunnen dan botsen met Nederlandse wetten.

Denk hierbij aan eerwraak, vrouwenbesnijdenis, uithuwelijken, enzovoort.●Nieuwkomers zullen niet goed meedraaien in de maatschappij.

Als mensen de taal niet leren is de kans op een baan klein.

4. De PVV vindt dat de Nederlandse cultuur de beste is. Nieuwkomers moeten de Nederlandse normen en waarden helemaal overnemen.De PVV keurt een aantal cultuurkenmerken van nieuwkomers helemaal af, zoals de islam.

5. Eigen uitwerking leerling.Voorbeelduitwerking:Argument voor:Door van het Suikerfeest een nationale feestdag te maken, toon je respect voor de moslims in ons land. Zij voelen zich welkom in Nederland en dat helpt bij de sociale cohesie.Argument tegen:Er zijn maar betrekkelijk weinig moslims in Nederland. Te weinig om van hun Suikerfeest een nationale feestdag te maken.Volgens het CBS zijn er ongeveer 840.000 moslims in Nederland. De Nederlandse feestdagen zijn vastgelegd in de Algemene Termijnenwet. Invoeren van het Suikerfeest als nationale feestdag is dus een politiek besluit. De wet laat ruimte voor het invoeren van een nieuwe feestdag, maar er kan ook een van de bestaande feestdagen ‘geruild’ worden met het Suikerfeest. Als optie wordt dan vaak tweede pinksterdag genoemd, aangezien veel mensen niet meer weten wat er met Pinksteren gevierd wordt.

6. Eigen mening leerling.Alle mogelijkheden dragen bij aan de verbetering van integratie. Zeker is in ieder geval dat de zorg voor voldoende banen een belangrijk punt is, want de werkloosheid onder allochtonen is aanzienlijk hoger dan onder autochtonen.

7. Eigen mening leerling.Voorbeeldantwoorden:

X autochtonen en allochtonen samenleven.

nieuwkomers net zo succesvol zijn als Najib Amhali (intro hoofdstuk 3).

X autochtone Nederlanders en immigranten elkaar respecteren.

er geen verschillen meer zijn tussen culturen.

nieuwkomers zich hebben aangepast aan de dominante cultuur.

15


8 Welk woord weg? blz. 78

Zie voor een toelichting bij deze ‘thinking skill’ ook het document Inleiding en extra’s van de docentenhandleiding 1 VMBO KGT 2016-2017.

Eigen uitwerking leerling.Voorbeeldantwoorden:

ACDA hoort niet in het rijtje thuis, omdat die partij voor integratie is. De drie andere woorden hebben allemaal te maken met assimilatie.

BGemengde klas hoort niet in het rijtje thuis, omdat dat begrip bij integratie past. De andere drie begrippen hebben te maken met segregatie.

9 Straattaal blz. 78

AEigen uitwerking leerling.Voorbeeldantwoord:Voordeel: straattaal is het toppunt van integratie. De Nederlandse taal wordt verrijkt met woorden uit andere culturen.Nadeel: de kans bestaat dat de dominante Nederlandse taal door de jaren heen verdwijnt.Een ander nadeel kan zijn dat verschillende generaties elkaar niet meer kunnen verstaan en begrijpen: ouderen verstaan de straattaal niet en jongeren hebben te weinig kennis van het Standaardnederlands.

BEigen uitwerking leerling.Bespreek enkele antwoorden met de klas. Vraag de klas of de antwoorden ook sterk afhankelijk zijn van waar je woont. Denkt een jongere uit Friesland of Limburg heel anders over straattaal dan een jongere uit Amsterdam of Rotterdam?

10 In het nieuws: Aparte opvang homo’s? blz. 78

ADe basisafspraak dat je iedereen gelijk behandelt.Dat is Artikel 1 uit de grondwet: allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan.

BEigen uitwerking leerling.Voorbeeldantwoorden:Voordeel: vluchtelingen leren zo sneller de Nederlandse normen en waarden kennen.Samenleven met anderen. Niet discrimineren.Nadeel: vluchtelingen die anders zijn, worden mogelijk bedreigd.Zoals homo’s en lesbiennes, ongehuwde moeders, maar ook mensen met een ander geloof of mensen die afkomstig zijn uit een ander (als vijandig beoordeeld) land. Zij kwamen juist naar Nederland voor hun veiligheid en moeten uiteindelijk in de opvang alsnog op hun hoede zijn.

11 In het nieuws: Sylvana naar Denk blz. 79

AEigen uitwerking leerling.BEigen uitwerking leerling.

Voorbeeldantwoorden:- Werkgevers benaderen om meer werkplekken voor allochtone jongeren te creëren.- Scholen en buurten geld geven om pluriforme culturele bijeenkomsten te organiseren.

16


12 Politieke standpunten blz. 79

Opmerking: de standpunten van de politieke partijen staan in het lesboek op pagina 46 en 47. In het werkboek staat abusievelijk de pagina’s 45 en 46.

ARechts legt er bij de integratie van nieuwkomers de nadruk op dat nieuwkomers zelf hun best moeten doen om in Nederland te integreren. Rechts vindt dat mensen voor zichzelf moeten zorgen. In het lesboek staat op pagina 45: “Rechts zegt bijvoorbeeld dat immigranten zelf hun taalcursus moeten betalen.”

BLinks legt er bij de integratie van nieuwkomers de nadruk op dat de overheid nieuwkomers moet helpen integreren in Nederland. Links vindt dat de overheid zwakkeren moet helpen.

13 Debat blz. 79

Zie ook De acht regels bij Met elkaar in debat (werkboek, blz. 13) en de bladzijden Klassengesprekken in het document Inleiding en extra’s van de docentenhandleiding 1 VMBO KGT 2016-2017.

A-G Eigen uitwerking leerling.Voorbeelden van argumenten:

1. “Kinderen die wachten op een verblijfsvergunning moeten op een gewone school les volgen.”Argument voor:Ze leren dan snel de Nederlandse taal en gewoonten. Dat bevordert hun integratie.Argument tegen:Die kinderen hebben nog helemaal geen voorlopige verblijfsvergunning. Als ze dan al naar een gewone school mogen, geef je ze hoop dat ze zeker mogen blijven.

2. “Er moet een referendum gehouden worden over het toelaten van asielzoekers.”Argument voor:Dan wordt het besluit echt democratisch genomen en heeft de regering ook de steun van een meerderheid van de bevolking in de gemeente. Dat is belangrijk voor de integratie.Argument tegen:De burgers hebben op democratische wijze hun volksvertegenwoordigers kunnen kiezen. Ze moeten zich dan neerleggen bij beslissingen die de Kamerleden nemen.In het geval van asielzoekers heeft Nederland ook te maken met internationale afspraken. Die kunnen niet eenzijdig door een land worden genegeerd. Nederland vindt het als klein land en ‘hoeder van het internationaal recht’ belangrijk dat internationale afspraken gerespecteerd worden.

3. “Als je onderdak geeft aan illegalen moet je gestraft worden.”Argument voor:Een illegaal mag van de wet niet in Nederland blijven. Het is dus logisch dat het onderdak bieden aan een illegaal ook strafbaar is.Argument tegen:Behalve de wet heb je ook te maken met de waarde menselijkheid. Je kunt iemand niet zo maar op straat laten leven.

17


4. “Bejaarde immigranten hoeven geen inburgeringscursussen te volgen.”Argument voor:Ouderen hebben vaak heel veel moeite met leren. De inburgeringscursussen zijn dan zonde van het geld. Bovendien ontneem je ouderen de mogelijkheid om in Nederland te komen wonen als je ook voor hen een inburgeringsexamen verplicht stelt.Nieuwkomers hoeven nu niet verplicht in te burgeren als zij ouder zijn dan de pensioengerechtigde leeftijd.Argument tegen: het is voor de Nederlandse samenleving beter als iedere immigrant inburgert. Maar ook de bejaarde immigrant heeft er voordeel van. Die voelt zich dan veel meer thuis en begrijpt de Nederlandse samenleving beter.

5. “Asielzoekers die langer dan vijf jaar wachten op een verblijfsvergunning, mogen sowieso blijven.”Argument voor:Het is onmenselijk om mensen na vijf jaar nog weg te sturen. Ze zijn dan al voor een groot deel ingeburgerd.Of: Het is onmenselijk om mensen vijf jaar te laten wachten op zo’n belangrijke beslissing.Argument tegen:Het beoordelen van een groot aantal asielaanvragen kost nu eenmaal veel tijd. Asielzoekers weten dat en hebben dat te respecteren.

18


6 Geloven wat je zelf wilt

Vragen blz. 801. a. Eigen uitwerking leerling.

b. Eigen mening leerling.Voorbeeldargumenten:Ik vind het WEL goed dat er scholen zijn die gebaseerd zijn op een bepaald geloof, omdat:- leerlingen dan kunnen kiezen voor een school die aansluit bij hun eigen waarden en normen.- dit hoort bij de godsdienstvrijheid die we in Nederland kennen.Ik vind het NIET goed dat er scholen zijn die gebaseerd zijn op een bepaald geloof, omdat: - jongeren uit verschillende (sub)culturen hierdoor naast elkaar leven en niet met elkaar. - geloof een steeds kleinere rol speelt in Nederland. Waarom dan nog dat soort scholen

behouden?Bespreek samen met de klas de waarde van aparte scholen. Wat vinden de leerlingen ervan als er alleen maar openbare scholen (dus zonder geloofsrichting) zouden zijn?

2. Drie dingen die christelijke jongeren belangrijk vinden op de EO-Jongerendag:- Samen zingen en bidden.- Luisteren naar verhalen over het christelijke geloof. - Andere gelovige jongeren leren kennen en vriend(in) mee worden.

3. a.Er zijn in Nederland drie keer zoveel christelijke jongeren als islamitische jongeren.

X Meer dan de helft van de Nederlandse jongeren is niet-christelijk.

Meer dan de helft van de Nederlandse jongeren gelooft in een God.b. Eigen uitwerking leerling.

Voorbeelduitwerking:1. jodendom 2. boeddhisme 3. hindoeïsme

c. Eigen uitwerking leerling.Steeds meer mensen geven aan dat zij ongelovig zijn. Over twintig jaar zal de groep ‘Geen geloof’ dus wel meer dan de helft zijn. Te verwachten valt ook dat de groep ‘islam’ licht groeit.

* 4. Eigen mening leerling.Voorbeelden van argumenten:- Ja, want als baas van het bedrijf heeft hij de macht om regels over de kleding van de medewerksters

vast te stellen. Ben je het niet eens met die regels, dan moet je maar ontslag nemen.- Nee, want zijn kledingvoorschrift is niet van deze tijd. Medewerkers mogen nu zelf bepalen wat zij

dragen, als ze er maar netjes uitzien.

5 In de media: Justin Bieber: van ‘bad boy’ tot Jezus-fan blz. 81

A‘Purpose’ betekent doel.BGeloof geeft een doel aan je leven.C Eigen uitwerking leerling.

Voorbeeldantwoord:Afnemen, want er zijn steeds minder jongeren die een geloof hebben.Toenemen, want hij gelooft er echt in en daarmee kan hij veel jongeren overtuigen en een nieuwe groep fans erbij krijgen.

19


6 Welke godsdienst? blz. 81

1. Er is een heilig boek met regels hoe je moet leven.2. Volgens dit geloof zijn Adam en Eva de eerste mensen.3. Is ontstaan in het Midden-Oosten.4. Geloven dat je na je dood naar de hemel gaat.5. Het heilige boek is het Woord van God.6. Religie met de meeste gelovigen.7. Jezus is niet de zoon van God, maar een profeet.8. Kent een vastenperiode.

7 Wat vieren we eigenlijk? blz. 81

Suikerfeest (Id al Fitr) 2. De ramadan is afgelopen.Offerfeest (Id al Adha) 8. Ibrahim wilde zijn zoon Ismaël offeren omdat Allah

hem dat vroeg. Omdat Ibrahim gehoorzaamde, hoefde Ismaël niet te sterven.

Kerstfeest 7. De geboorte van Jezus.Paasfeest 1. Jezus is opgestaan uit de dood.Pinksteren 5. De Heilige Geest is neergedaald uit de hemel.Hemelvaartsdag 3. Jezus is opgestegen naar de hemel.Hemelreis van de Profeet (Mi’raj) 6. Mohammed ging vanaf een rots naar de hemel.Geboorte van de Profeet (Mauloed)

4. De geboorte van Mohammed.

20

Islam7

Christendom1 623458

8


Wat geloof jij?

8 Wat geloven jongeren? blz. 82

AEigen uitwerking leerling.Bespreek enkele antwoorden in de klas. Welke persoonlijke verhalen spreken de leerlingen aan? En waarom?

BDe waarde naastenliefde.Voor Rabab is respect heel belangrijk. Niqi vindt dat je mensen om je heen moet helpen.

C Eigen uitwerking leerling.D Eigen uitwerking leerling.

Gebruik een aantal antwoorden voor een klassengesprek. Vraag ook de leerlingen die niet geloven wat voor hen belangrijk is in het leven.

9 Wereldgodsdiensten blz. 83

1-3 Eigen uitwerking leerling.Voorbeelduitwerking:

Islamitische landen Christelijke landen Hindoeïstisch land1. Turkije 1. Nederland India, Nepal, Bangladesh2. Irak 2. Duitsland Boeddhistisch land3. Marokko 3. Engeland Japan, Thailand, Tibet4. Egypte 4. Amerika Joods land5. Indonesië 5. Frankrijk Israël

10 De goden aanroepen blz. 83

AJa, met de haka willen de spelers de goden aan hun kant krijgen.BEigen uitwerking leerling.

Vraag enkele leerlingen naar hun rituelen of bijgeloof. Er zitten ongetwijfeld heel leuke bij!Een voorbeeld van beroepssporters: er zijn sportclubs die op hun shirts het rugnummer dertien overslaan.

Opmerking: bij de opdracht staat een QR-code die de leerlingen leidt naar een video van een haka, uitgevoerd door het rugbyteam van Nieuw-Zeeland voor de finale van het WK in 2011 (2:23 minuut).Mocht u geen gebruik willen maken van de QR-code, dan kunt u het fragment ook via deze link bekijken: https://www.youtube.com/watch?v=yiKFYTFJ_kw

Zie voor een toelichting bij de QR-codes ook het document Inleiding en extra’s van de docentenhandleiding 1 VMBO KGT 2016-2017.

21

https://www.youtube.com/watch?v=yiKFYTFJ_kw


Vrijheid van meningsuiting

11 In het nieuws blz. 84

AArtikel 7: in Nederland mag je zeggen en schrijven wat je denkt zonder daar eerst toestemming voor te vragen. Maar de rechter kan je achteraf wel straffen, als je iets zegt of schrijft dat niet mag volgens een ander artikel van de Grondwet of een andere wet.

BHet deel: “Maar de rechter kan je achteraf wel straffen, als je iets zegt of schrijft dat niet mag volgens een ander artikel van de Grondwet of een andere wet.”

C Je kunt dan aangifte doen bij de politie of het melden bij een antidiscriminatiebureau.D Vaak doen ze dat omdat ze een discussie over een bepaald onderwerp willen uitlokken.

* EDat die uitspraken zijn bedoeld om een bepaalde groep in de samenleving uit te sluiten.Omschrijving van ‘onverdraagzaam’: niet tolerant.

FEigen mening leerling.Voorbeelden van argumenten:- Meer, omdat het hun taak is om ook gevoelige onderwerpen uit de samenleving bespreekbaar

te maken en onder de aandacht te brengen.- Minder, omdat zij als volksvertegenwoordigers niet de sociale cohesie in de samenleving

mogen aantasten.

12 Stelling blz. 84

Eigen mening leerling.Voorbeelden van argumenten:Argument voor:Vrijheid van meningsuiting houdt in dat je alles mag zeggen. Als je meent dat voor de duidelijkheid een belediging nodig is, dan moet je dat doen. Bijvoorbeeld door een persoon of groep zwart te maken.Argument tegen:De grondwet garandeert wel vrijheid van meningsuiting, maar tegelijkertijd hebben we in onze samenleving fatsoensnormen. Die normen schrijven voor dat je anderen respecteert en daar past een belediging niet bij.

22


Samenvatting blz. 85 en 86

Hoofdstuk 1Naast de dominante cultuur zijn er in Nederland ook veel subculturen. In Nederland zijn veel verschillende subculturen. Daarom noemen we ons land pluriform. Subculturen kunnen met van alles te maken hebben, bijvoorbeeld met: - geloof, zoals bij katholieken (of: protestanten, moslims, enzovoort);- muziek, zoals bij hiphoppers en metalheads;- werk, zoals bij koks;- politiek, zoals bij sociaal-democraten, liberalen en christen-democraten;- woonplaats, zoals bij Limburgers en Friezen;- land van herkomst, zoals bij Surinamers (of: Marokkanen, enzovoort) en Turken (of: Duitsers,

enzovoort).Culturen verschillen niet alleen per groep, maar ook per plaats en in tijd.

Hoofdstuk 2Bij beeldvorming wordt iemand in een hokje geplaatst of krijgt een etiket opgeplakt.Hierbij spelen vooroordelen en stereotypen een belangrijke rol. Vooroordelen ontstaan vaak omdat mensen oordelen zonder dat ze de feiten of de persoon goed kennen. De gevolgen kunnen vervelend zijn, denk aan pesten en discriminatie. Mensen kunnen om verschillende redenen ongelijk behandeld worden, bijvoorbeeld vanwege culturele achtergrond, uiterlijk, seksualiteit en leeftijd. Als je elk afwijkend gedrag niet meteen afkeurt maar juist probeert te begrijpen, heb je een tolerante houding. Bij tolerantie toon je namelijk respect voor andere normen en waarden.

Hoofdstuk 3Dat onze samenleving pluriform is, komt vooral door immigratie. Dat betekent dat mensen uit andere landen in Nederland zijn komen wonen.Asielzoekers zijn vluchtelingen die naar Nederland komen omdat hun leven gevaar loopt in hun eigen land. Ze komen eerst terecht in een aanmeldcentrum en er wordt dan uitgezocht of ze wel of niet een verblijfsvergunning krijgen.Werk, een betere toekomst en het gezin zijn ook belangrijke redenen waarom mensen naar Nederland willen komen. Je bent allochtoon als jij of een van je ouders in het buitenland is geboren en opgegroeid. Je bent autochtoon als jij én je beide ouders in Nederland zijn geboren.

* Het toelatingsbeleid in Nederland is streng. Mensen uit een EU-land mogen hier wonen en werken, maar voor anderen gelden strenge regels. Als zij worden toegelaten, moeten ze slagen voor het inburgeringsexamen.Als je geen toestemming hebt om hier te wonen en te werken maar je doet dat toch, ben je illegaal.

Hoofdstuk 4Veel nieuwkomers vinden na korte of lange tijd hun eigen plek in de Nederlandse samenleving. Maar soms zijn er ook problemen, bijvoorbeeld omdat groepen elkaar niet begrijpen. Dat kan zorgen voor stereotypen en vooroordelen. Een voorbeeld hiervan is: dat nieuwkomers denken dat ze niet welkom zijn (of: dat sommige bevolkingsgroepen vaker aangehouden worden).Verschillende culturen hebben ook verschillende waarden en normen.

23


* In Nederland ligt de nadruk op persoonlijke ontwikkeling en individuele vrijheid. De dominante cultuur is individualistisch. In Arabische en Afrikaanse landen is de dominante cultuur juist collectivistisch. Dat betekent dat familiebanden (of: tradities) erg belangrijk zijn.

Hoofdstuk 5Als een allochtoon vernederlandst en veel van zijn eigen cultuur achter zich laat, noem je dat assimilatie. Het andere uiterste, waarbij er juist een sterke scheiding is tussen culturen, noem je segregatie. Als een allochtoon zich gedeeltelijk aanpast, is er sprake van integratie.Bijna alle politieke partijen vinden dat allochtonen zelf verantwoordelijk zijn voor hun integratie. De overheid helpt daarbij door extra geld te geven voor Nederlandse les. Want als allochtonen last hebben van een taalachterstand, is de kans op een diploma (of: werk) kleiner.

Hoofdstuk 6Ongeveer de helft van de Nederlandse jongeren gelooft in iets, bijvoorbeeld in God of Allah.Het recht om te mogen geloven wat je wilt, staat in artikel 6 van de grondwet. Er is niet alleen godsdienstvrijheid, maar ook vrijheid van meningsuiting in Nederland. Toch mag je niet alles zeggen wat je denkt: je mag niet discrimineren, iemand beledigen of oproepen tot geweld of haat.

* Gematigde gelovigen vinden dat je uit de Bijbel en de Koran de belangrijkste boodschappen moet halen, terwijl fundamentalisten vinden dat je de heilige boeken letterlijk moet nemen.

24


Begrippenlijst blz. 87 en 88

Onder de dominante cultuur verstaan we de normen, waarden en gewoonten van de meeste mensen in een land.

Een subcultuur is de cultuur van een kleine groep mensen binnen de samenleving.

Met een pluriforme samenleving bedoelen we een samenleving van mensen met verschillende culturen en leefstijlen.

Een vooroordeel is een oordeel over iemand of iets zonder dat je de feiten of de persoon kent.

Een stereotype is een beeld dat je van een hele groep mensen hebt.

We spreken van discriminatie als mensen in dezelfde situatie anders worden behandeld.

Racisme is discriminatie op huidskleur.

Seksisme betekent dat mensen worden gediscrimineerd op grond van hun sekse.

Tolerant zijn betekent dat je er geen problemen mee hebt dat mensen andere normen en waarden hebben dan jij.

Respect betekent dat je de ander in zijn of haar waarde laat.

Immigratie is dat mensen uit andere landen in Nederland zijn komen wonen.

Een asielzoeker is iemand die in Nederland wil worden toegelaten als vluchteling.

Een allochtoon is iemand die zelf in het buitenland is geboren of ten minste één ouder heeft die in het buitenland is geboren.

Een autochtoon is iemand die net als zijn beide ouders in Nederland is geboren.

Bij gezinsvorming haalt iemand een partner uit het buitenland.

Bij gezinshereniging laat iemand zijn gezin naar Nederland overkomen.

* Een inburgeringsexamen geldt voor nieuwkomers van buiten de EU die tussen de 18 jaar en de AOW-leeftijd zijn.

* Je bent illegaal als je geen toestemming hebt om in Nederland te wonen of te werken.

* Bij een individualistische cultuur ligt de nadruk op persoonlijke ontwikkeling en individuele vrijheid.

* Een collectivistische cultuur betekent dat familiebanden en gezamenlijke tradities erg belangrijk zijn.

Assimilatie betekent dat je veel van je eigen cultuur vervangt door de dominante cultuur van het land waar je woont.

25


Er is sprake van segregatie als er een sterke scheiding is tussen bevolkingsgroepen.

Bij integratie nemen nieuwkomers Nederlandse gewoonten over, maar behouden ze ook veel dingen van hun eigen cultuur.

Godsdienstvrijheid is het recht om te geloven in wat jezelf wilt.

Vrijheid van meningsuiting is het recht om te zeggen wat je wilt.

* Gematigde gelovigen vinden dat je de Bijbel en de Koran niet letterlijk moet nemen.

* Onder fundamentalisme verstaan we gelovigen die de heilige boeken letterlijk nemen.

Oefentoets-app blz. 88

Zie voor een toelichting bij de oefentoets-app ook het document Inleiding en extra’s van de docentenhandleiding 1 VMBO KGT 2016-2017.

26

2012 – 2013 - Wikiwijs€¦ · Web viewHierdoor ontstaat er wantrouwen: “Alle moslims zijn...

Documents

Transcript of 2012 – 2013 - Wikiwijs€¦ · Web viewHierdoor ontstaat er wantrouwen: “Alle moslims zijn...