Schoolplan“De Ontdekkingsreis”

PBV37PRJ9

Groep: 3.A/C/E

Laura Korma;Yvonne Oosting;Matthijs Goldberg;John Dobiegala;Jelmer van der Toorn;Marjolein Oosterbaan;Jorik Norder;Marijn Karssen;Karin Kampen.

Inleverdatum: 2 februari 2009Schutblad

Verslag van:

Laura Korma - 297227Yvonne Oosting - 291973

Matthijs Goldberg - 296111John Dobiegala - 292392

Jelmer van der Toorn - 291991Marjolein Oosterbaan - 300427

Jorik Norder - 292398Marijn Karssen - 296619Karin Kampen - 294562

Klas:3.A/C/E

Projectbegeleider:Jan Hoving

Progresscode: PBV37PRJ9

Opleiding:Opleiding tot leerkracht basisonderwijs.

(P.A.)

“Hanzehogeschool Groningen”.

Periode:3.2

Leerjaar:3

Voorwoord

2

Wij zitten nu sinds begin september 2008 in het derde leerjaar van de opleiding tot leerkracht basisonderwijs oftewel de P.A. De afgelopen periode, was de tweede periode van dit schooljaar. En vanaf de eerste week van deze periode hebben wij gewerkt aan het project “schoolteams”. De resultaten hiervan vindt u terug in dit verslag. Wij willen graag op deze plaats Jan Hoving bedanken voor zijn begeleiding gedurende dit project en zijn feedback op onze stukken.

Dit verslag is een schoolplan voor een fictieve basisschool van 250 leerlingen in Laagveen. Voor deze school moesten wij een keuze maken voor een schoolconcept die wij vonden passen bij onze eigen visie. We hebben allemaal onze eigen visie op onderwijs uitgeschreven en vervolgens gekeken op welke wijze we konden komen tot een eenduidige visie waarin iedereen zich kon vinden. Wij hebben als projectgroep hebben een gezamenlijke visie opgesteld en van daaruit het schoolplan verder opgebouwd.Naast het schoolplan is er een website ontwikkeld, een brochure gemaakt en een presentatie gehouden voor mensen die geïnteresseerd zijn in onze school.

Wij hopen u doormiddel van dit voorwoord te hebben kunnen prikkelen, verder te lezen.

Met vriendelijke groet,

Marijn KarssenJelmer van der ToornLaura KormaMatthijs GoldbergKarin KampenYvonne OostingJohn DobiegalaMarjolein OosterbaanJorik Norder

Groningen, 2 februari 2008

Inhoudsopgave

3

Hoofdstuk: Inhoud: Blz.:

Schutblad: Algemene gegevens: 2

Voorwoord: Verantwoording voor het maken van dit 3

verslag en bedankwoord:

Inhoudsopgave: Duidelijk overzicht van de hoofdstukindeling: 4

Hoofdstuk 1: Inleiding: 5

Hoofdstuk 2: Schoolbeschrijving: 7

Hoofdstuk 3: Onderwijskundig beleid: 14

Hoofdstuk 4: Zorg voor leerlingen: 26

Hoofdstuk 5: Onderwijsinhoud: 36

Hoofdstuk 6: Schoolorganisatie: 51

Hoofdstuk 7: Kwaliteitsbeleid: 57

Bijlage(n): Titelblad; “Bijlage(n)”: 66

Bijlage hoofdstuk 4: Ervaringsreconstructies makenBijlage hoofdstuk 4: HandelingsplanBijlage hoofdstuk 5.1: Lessenoverzicht CPS, sociaal-emotionele

vorming groep 7Bijlage hoofdstuk 5.1: Voorbeeldles CPS, sociaal-emotionele

vorming groep 7Bijlage website: Verslaglegging Website ‘De Ontdekkingreis’

Schoolplan hoofdstuk 1: Inleiding

1.1 Inleiding

4

Dit schoolplan van de Ontdekkingsreis geeft de voorgestelde schoolontwikkeling voor dit jaar weer.

Door dit te beschrijven in een plan willen we in samenhang met de schoolgids onze ouders duidelijkheid bieden en leggen wij verantwoording af naar ons bevoegd gezag.

Het doel is van het begin af geweest:a. we maken een algemeen plan.b. het plan moet door alle personeelsleden gedragen worden.c. het plan moet leesbaar zijn

Elk lid van ons team is even belangrijk. Binnen dit team functioneren een aantal teamleden met hun eigen verantwoordelijkheden, een onderwijsassistente, een conciërge, een schoonmaakster. Zonder goede samenwerking binnen dit gehele team komen de zaken waar wij voor willen staan niet goed tot hun recht.Dit vormt de basis voor een werkbaar geheel.

Wij zien het schoolplan als een kwaliteitsdocument, waarin het beleid wordt geformuleerd en vastgesteld. Ons beleidsplan moet een onmisbaar document vormen in de school. Het zal duidelijkheid bieden aan iedereen.

1.2 Doelen van ons plan

Het doel van dit plan is:

1. als school (bestuur, directie, team en medezeggenschapsraad) vaststellen wat voor de periode van 1 augustus 2009 t/m 31 juli 2009 voor onze school het onderwijskundig beleid, personeelsbeleid, relationeel beleid en het beleid ten aanzien van de kwaliteitszorg is en van deze beleidsterreinen een samenhangend geheel maken;

2. dit beleid zo vast te stellen dat het gebruikt kan worden voor planmatige schoolontwikkeling met formulering van eigen beleidsvoornemens;

3. voldoen aan de wettelijke verplichtingen te beschikken over een schoolplan;4. het plan te baseren op een gemeenschappelijke visie vanuit een gedragen schoolconcept te

weten het EGO onderwijs.

1.3 Functies van ons plan

De functie van dit plan is:1. Uitgangspunt voor de onderwijskundige beleidsplanning per schooljaar;2. Verantwoordingsdocument in de richting van de landelijke overheid;3. Basis voor richtinggevende ontwikkeling van onze school.

1.4 Opstellen en vaststelling

Dit schoolplan is opgesteld door de directie van de school met inbreng van teamleden. Hun inbreng was vooral van belang bij de beschrijving van onze school (incl. de opdracht van onze

5

school), de onderwijskundige vormgeving van onze school en bij het formuleren van onze beleidsvoornemens. De MR is gevraagd haar instemming te verlenen.

1.5 Verwijzingen

Veel van de beleidsstukken verwijzen naar andere plannen. In dit schoolplan komen ze allemaal samen. Zo zijn er verwijzingen naar onze schoolgids, naar ons beleidsplan en ons plan om de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren t.a.v. kinderen met leer- en gedragsmoeilijkheden.

1.6 Bronnen

Als bron hebben wij het format van de PA gebruikt voor het schrijven van een schoolplan. Tevens hebben wij veel informatie van de EGO site gehaald. Tenslotte werd de handreiking voor een schoolplan van de IJsselgroep/Iselinge gebruikt.

1.7 Status van het plan

Dit plan is gemaakt door de directie in samenwerking met het team van onze school. De MR heeft er mee ingestemd en dit schoolplan is vastgesteld door het bestuur.

1.8 Evaluatie

Het gehele plan wordt in het schooljaar 2009-2010 geëvalueerd. Ook wordt er elk jaar in de schoolgids vermeld wat er is gerealiseerd en wat er komend jaar staat te gebeuren. Dit zijn dus jaarlijks terugkerende tussenevaluaties.

Schoolplan hoofdstuk 2: Schoolbeschrijving

Adres: Openbare EGO school “De Ontdekkingsreis”. Parklaan 1

6

9746 OK Laagveen050-834675www.deontdekkingsreis.wordpress.com

De school

Onze school heet “De Ontdekkingsreis” en wij bieden ervaringsgericht onderwijs. Op onze school zitten 250 leerlingen, verdeeld over 13 klassen. We hebben twee combinatiegroepen 1/2, twee groepen 3, twee groepen 4, twee groepen 5, twee groepen 6, een combinatiegroep 7/8, en nog een aparte groep 7 en een aparte groep 8. Er wordt per jaar gekeken, welke groepen gecombineerd kunnen worden. Hieronder volgt de indeling van de groepen en de bijbehorende leerkrachten:

Groep ½, Kikkers Groep ½, ZeehondenAantal leerlingen: 15 Aantal leerlingen: 15Leerkracht: Jorik Leerkracht: Laura (fulltimer)(Fulltimer/ onderbouwcoördinator)

Groep 3, Vlinders Groep 3, WasberenAantal leerlingen: 20 Aantal leerlingen: 20Leerkracht: Yvonne (fulltimer) Leerkracht: Karin (fulltimer)

Groep 4, Kangoeroes Groep 4, WoelmuizenAantal leerlingen 20 Aantal leerlingen: 25Leerkracht: Guus (fulltimer) Leerkracht: Jacquelien (fulltimer)

Groep 5, Ratten Groep 5, KanariesAantal leerlingen: 20 Aantal leerlingen: 20Leerkracht: Marjolein (fulltimer/ ICT) Leerkracht: Loes (fulltimer)

7

Groep 6, Giraffen Groep 6, StokstaartjesAantal leerlingen: 20 Aantal leerlingen: 20Leerkrachten: Barry (parttimer) Leerkracht: John (fulltimer)en Roelie (parttime leerkracht en IB’er)

Groep 7, Pinguïns Groep 7/8, OlifantenAantal leerlingen: 25 Aantal leerlingen: 25Leerkracht: Marijn (fulltimer) Leerkracht: Jelmer (fulltimer)

Groep 8, KrokodillenAantal leerlingen: 25Leerkracht: Matthijs (fulltime leerkracht en midden/bovenbouw coördinator)

Naast onze leerkrachten die voor de klas staan, zijn bij ons ook andere professionals aan het werk.

Directeur RT’er IB’erJan Frans Roelie

8

Onderbouw coördinator Midden/Bovenbouw coördinatorJorik Matthijs

ICT’er / netwerkbeheerder Vakleerkracht gym Conciërge/administratieMarjolein Esther Dirk

SchoonmakersAli/Nanneke

(vaste) InvalkrachtCarla

Situering school in de wijk

9

De school ligt in de wijk Laagveen. De school is gevestigd net buiten het centrum. In de directe omgeving van de school zijn veel natuurgebieden, die een mooie gelegenheid bieden voor excursies. Dit sluit aan op onze visie op onderwijs. Kinderen leren door ontdekken in betekenisvolle, realistische situaties, waardoor de betrokkenheid van de kinderen wordt vergroot. Betrokkenheid van kinderen staat in onze visie op onderwijs centraal. We vinden het belangrijk dat de kinderen betrokken zijn bij de activiteiten op school. Daarnaast vinden we het ook belangrijk dat de kinderen betrokken zijn bij klasgenoten. ‘Wij gaan uit van het ervaringsgericht onderwijs. De manier waarop wij invulling geven aan het ervaringsgericht onderwijs beschrijven wij in hoofdstuk 3, de visie. Onze school richt zich op alle kinderen uit de wijk, maar ook wordt onze school bezocht door kinderen uit andere buurten en/of plaatsen. Alle kinderen zijn welkom en we begeleiden kinderen zo goed als wij kunnen bij het leerproces en hun ontwikkeling waar wij deel van mogen uitmaken.

Algemene inrichting

We hebben veertien, lokalen, waarvan dertien in gebruik zijn als klaslokaal en één wordt gebruikt als gemeenschappelijk lokaal voor overblijvende kinderen en als atelier. In het atelier kunnen diverse activiteiten door de kinderen worden gedaan, bijvoorbeeld: techniek, fotografie, schilderen, drama, muziek enzovoorts. De materialen voor deze activiteiten zijn aanwezig in het lokaal en zijn opgeborgen in afgesloten kasten vanwege het tussen de middag overblijven van kinderen.In de school zijn geen drempels geplaatst, zodat de school ook toegankelijk is voor mensen in een rolstoel. De hoofdingang zit naast de ruimte voor de IB’er met daarnaast de directiekamer en administratie, zodat deze gemakkelijk te vinden is voor gasten. Deze kamers zijn tevens niet tegen een lokaal aan geplaatst, zodat de mensen hier in rust kunnen werken.

Krachtige leeromgeving

De school is in te delen in twee hoofddelen: een deel voor de kleuters en een deel voor de midden- en bovenbouw. We hebben dit onderscheid gemaakt om een veilige omgeving te creëren voor de kinderen. Dit is een belangrijk onderdeel van een krachtige leeromgeving, wat een belangrijke voorwaarde is in het ervaringsgericht onderwijs. Een ander belangrijk onderdeel van een krachtige leeromgeving is ruimte om het werk van de kinderen te ‘etaleren’, mede hiervoor hebben we gekozen voor brede gangen. Deze gangen dienen zowel als galerie als gemeenschappelijke binnenruimte voor allerlei activiteiten, hierbij kun je denken aan bijvoorbeeld de maandsluitingen. Ook hebben de brede gangen als voordeel, dat de computers hier kunnen staan en niet in de klas aanwezig hoeven te zijn. Uit de praktijk blijkt namelijk dat dit andere kinderen regelmatig afleidt van hun eigen werk. Tevens heeft de school een eigen schooltuin, deze kan gebruikt worden voor diverse lessen (bijvoorbeeld biologie). Op deze manier komen we tegemoet aan een krachtige, authentieke situatie en werken we met echte materialen.

Een goed binnenklimaat

Een ander belangrijk punt is een gezond binnenklimaat. Er moet voldoende licht binnenkomen en geventileerd worden. Daarom hebben alle lokalen grote ramen, die open kunnen naar buiten toe. Dit kan op verschillende standen; kleine kier, grote kier en open.De ramen zijn van dubbelglas, zowel de spouwmuur als het dak zijn geïsoleerd.

10

Ook zijn alle lokalen voorzien van een zonnewering aan de buitenkant, zodat het raam open kan en tegelijkertijd de zonnewering naar beneden. De school wordt twee maal per dag schoongemaakt. De lokalen en de gangen worden aan het eind van de dag schoongemaakt. De wc’s worden ook tussen de middag gereinigd.

Vluchtroutes

In het gehele gebouw zijn hittemelders geplaatst. De school heeft in elke ruimte een vluchtplan hangen voor het geval er brand uitbreekt of het gebouw om een andere reden ontruimd zou moeten worden. Tevens zijn er in overleg met de brandweer op diverse plekken in het gebouw brandblussers geplaatst. Alle leerkrachten hebben een korte cursus gehad in hoe ze moeten handelen in geval van calamiteiten. Vier maal per jaar oefenen we met de gehele school een brandmelding. De school heeft in totaal 3 uitgangen, zodat er altijd een mogelijkheid is om naar buiten te gaan. Mocht dit niet mogelijk zijn, dan kunnen de ramen volledig open worden gezet en op die manier dienen als nooduitgang.

Plattegrond van onze school, “De Ontdekkingreis”.

11

1) Groep 1/2 2) Speellokaal3) Groep 34) Groep 45) Groep 56) Groep 67) Groep 78) Groep 7/89) Groep 810) Overblijf lokaal /

gemeenschappelijk lokaal11) Administratie12) Directeurskamer13) RT ruimte14) Personeelskamer15) IB ruimte16) Orthotheek

17) Ruimte netwerkbeheerder18) Berging van de onderbouw19) Berging van de midden/bovenbouw20) Berging van de schoonmakers21) Centrale verwarming22) Toiletten23) Kleuter toiletten

A) KleuterpleinB) Plein midden/bovenbouwC) Schooltuin

Groen: LokalenOranje: ToilettenGeel: BuitenRood: Overig

12

Bronnen:

Leerkrachten uit het werkveld; Voorlichting van de GGD over een gezond binnenklimaat; Boek: ‘Leer meer in sfeer’

Auteur: Hubert StuyvaertUitgeverij: Abimo uitgeverij.

Schoolplan hoofdstuk 3: Onderwijskundig beleid

3.1 Maatschappij opvatting en de functie van de school in de huidige maatschappij

O.b.s.‘De Ontdekkingsreis’ biedt een plezierige, veilige en vertrouwde leerplek met aandacht voor het individuele kind op het gebied van verstandelijke, creatieve en sociaal-emotionele ontwikkeling. Wij bieden passend onderwijs waarbij we uit ieder kind het maximale proberen te halen.O.b.s. ‘De Ontdekkingsreis’ staat voor onderwijs, dat een goede aansluiting waarborgt op het vervolgonderwijs. We richten ons op een maatschappij, die voortdurend aan verandering onderworpen wordt. Daarom is ook ons onderwijs steeds in beweging. Op een professionele manier spreken leerkrachten en andere collega’s elkaar aan op de effectiviteit van het onderwijs, proberen wij vernieuwend te werken, zonder uit het oog te verliezen dat goede zaken behouden blijven. Kwaliteit staat voorop!De kerndoelen, die de overheid stelt, willen wij met zoveel mogelijk kinderen behalen. De lesstof die we aanbieden wordt getoetst op het toekomen aan de kerndoelen door middel van het EGO kind-volgsysteem. Dit beschrijven we meer uitgebreid in hoofdstuk 4, zorgverbreding. De schoolse vakken beheersen is één doel. Maar met ons onderwijs beogen we veel meer. We willen als school ook graag een leefgemeenschap zijn waar kinderen zelfvertrouwen opbouwen, zelfkennis verwerven, verantwoordelijkheid durven nemen en positief gedrag aanleren. Wij vinden het van groot belang om kinderen te begeleiden bij hun ontwikkeling tot volwaardige leden van de samenleving vinden wij van groot belang. Wij zijn ons echter als school wel bewust, dat dit niet zonder kennisverwerving tot stand kan komen.

Het hoofddoel van ons onderwijs is dat kinderen leren. Dit leren moet echter effectief gebeuren. Het is van belang dat de instructie duidelijk en uitdagend is voor de kinderen. Er moet interactie zijn, zodat de leerlingen van elkaars oplossingsmogelijkheden kunnen leren. Zelfstandigheid en daarnaast kunnen samenwerken vinden wij belangrijke factoren die kinderen moeten beheersen om optimaal te kunnen functioneren in de maatschappij.

‘De Ontdekkingsreis’ is een openbare school, dat wil zeggen toegankelijk voor alle leerlingen. We hanteren geen uitsluitingen om geloof- en levenbeschouwelijke redenen, culturele achtergronden of maatschappelijke overtuigingen. Onze school besteedt actief en op een positieve manier aandacht aan verschillen in ideeën en (geloof)overtuigingen van mensen en schept een leef- en leerklimaat waarin respect voor anderen en andersdenkenden voorop staat. Zo komen we bij het begrip ‘Actief pluriform’:

'Het openbaar onderwijs draagt bij aan de ontwikkeling van de leerlingen met aandacht voor de levensbeschouwelijke en maatschappelijke waarden, zoals die leven in de Nederlandse samenleving en met onderkenning van de betekenis van de verscheidenheid van die waarden.'

Zo staat in artikel 42, lid 1 van de Wet op primair onderwijs de actief pluriforme taak van het openbaar onderwijs beschreven.

Bron: www.voo.nl In de dagelijkse praktijk komt op ‘De Ontdekkingsreis’ actieve pluriformiteit tot uiting in een aantal aspecten. Onze school besteedt nadrukkelijk aandacht aan de levensbeschouwelijke en

maatschappelijke waarden in onze Nederlandse multiculturele samenleving. Wij willen kinderen niet alleen veel leren, maar ook zodanig vormen dat zij kunnen omgaan met vrijheid, verantwoordelijkheid, verdraagzaamheid, gelijkwaardigheid, solidariteit en samenwerking.

Concreet wordt hier vorm aan gegeven door middel van lessen HVO / GVO. Op onze school wordt in de groepen 5 tot en met 8 eenmaal per week godsdienstonderwijs of humanistisch vormingsonderwijs gegeven. Dit onderwijs is facultatief (niet verplicht). Elk jaar kunnen de leerlingen in overleg met hun ouders hun keuze aangeven. Het humanistisch vorming onderwijs heeft als doel kinderen te leren omgaan met vragen, die betrekking hebben op de waarden en normen en in het specifiek op waarden en normen van morele aard. We willen proberen ze te stimuleren tot zelfstandig oordelen en handelen, voor keuzes rekening te houden met anderen en zelf daarvoor verantwoordelijk te zijn. In de uren HVO maken de kinderen spelenderwijs kennis met de humanistische uitgangspunten als: respectvol met elkaar omgaan – rechtvaardigheid – verdraagzaamheid en verbondenheid met je medemens- ontwikkeling van het vertrouwen en zelfrespect. Het Godsdienst Vormingsonderwijs sluit aan bij het karakter van de openbare school en is zeker niet bedoeld om kinderen gelovig te maken. Er wordt aandacht besteed aan wat er bij de kinderen zelf leeft. Onderwerpen zoals hoop, ruzie, vrede, discriminatie vrijheid en hoe gaan we met elkaar om worden dikwijls besproken aan de hand van (bijbel)verhalen. Daarnaast komen de kinderen in aanraking met de belangrijkste vormen van godsdienst en levensovertuigingen.

Naast humanistische en Godsdienstige vorming zijn scholen sinds 2006 wettelijk verplicht omaandacht te besteden aan burgerschap. Om actief burgerschap te bereiken moeten kinderen leren verantwoordelijkheid te dragen voor zichzelf en elkaar, tolerantie voor anderen en respect voor andere meningen op te brengen en principes zoals rechtvaardigheid te hanteren. Daarom is het belangrijk 'sociale competenties' op school structureel in het onderwijs-programma in te bouwen.  We werken met de methode “Goed Gedaan”. De methode gaat uit van het werken in thema’s. Alle leerlingen werken gelijk aan hetzelfde onderwerp. De ouders worden geïnformeerd over de gegeven lessen. Ook tijdens het reguliere programma wordt aandacht besteed aan Burgerschap. Meer hierover is te vinden in hoofdstuk 5, onderwijsinhoud. Gedurende de kringgesprekken worden situaties in en rondom de school besproken en verhelderd. Het is goed als kinderen hun eigen grenzen leren kennen en verleggen, steeds rekening houdend met de ander.

De belangrijkste voorwaarde om tot ontwikkeling te komen is veiligheid. Kinderen moeten zich geborgen en thuis voelen op “De Ontdekkingsreis”. Wij proberen, binnen onze mogelijkheden, het gebouw en het terrein zo goed mogelijk in te richten. Daarnaast benaderen de leerkrachten de kinderen zo, dat het zelfvertrouwen en de weerbaarheid van alle kinderen wordt gestimuleerd.

Dit komt naar voren in:

- Het houden van wekelijkse groepsgesprekken;- Adequaat optreden van leerkrachten bij ongewenst gedrag, vanuit een positieve

benadering;- Aandacht geven aan en stimuleren van positief gedrag;- Serieus omgaan met klachten van kinderen;- Bewust aandacht besteden aan sociale vaardigheden.

In en rondom de school zijn duidelijke regels en afspraken. Deze zijn nodig om alles goed te laten verlopen en om kinderen structuur en helderheid te bieden. Deze regels zijn geen strak keurslijf. De kinderen moeten binnen deze regels op eigen wijze (leren) werken en functioneren. Als kinderen zich niet aan bekende afspraken houden worden ze daar op aangesproken. Naast schoolregels worden er per groep afspraken gemaakt samen met de kinderen. Dit zijn afspraken over hoe je met elkaar omgaat. Ze zijn bedoeld om een klimaat van veiligheid te scheppen en om pestgedrag te voorkomen of vroegtijdig aan te pakken. De regels worden zoveel mogelijk op die wijze verwoord dat ze aangeven wat het kind wel kan doen, in plaats van wat het niet moet doen. Hierdoor heeft een kind meteen een houvast, een richtlijn om hun gedrag vorm te geven. Wanneer je enkel aangeeft wat het kind niet mag, weet het nog niet wat er dan wel van hem verwacht wordt en welk gedrag wel acceptabel is. Enkele voorbeelden van deze regels zijn:

- Voor groot en klein zullen we aardig zijn;- We zullen goed voor onze spullen zorgen, dan zijn ze weer te gebruiken morgen!

Door consequent met de regels om te gaan willen we de leerlingen bewust maken van hun houding ten aanzien van de materialen en de anderen om zich heen.

3.2 Missie en visie.

3.2.1 Missie.

“Leren is ontdekken”

Zo luidt de missie van onze school. Door middel van deze missie vertalen wij ons schoolconcept in een korte en kernachtige “mission statement”. Een mission statement beschrijft beknopt de doelstellingen van een bedrijf of organisatie, in dit geval onze school.Deze mission statement geeft de school richting en impuls aan het handelen van participanten waardoor het een stimulerende en inspirerende werking heeft op het proces van schoolontwikkeling. Onze missie is gebaseerd op de hieronder beschreven visie.

3.2.2 Visie

Kinderen grootbrengen

Als we denken aan het grootbrengen van kinderen, zien wij als school het onze taak hen te helpen opgroeien tot volwassenen die hun plek in de samenleving met enthousiasme weten in te nemen. Wij willen dat in de tijd dat ze aan ons zijn toevertrouwd het beste in hun naar boven komt. Onze inspanningen zijn dáárop gericht, want dat gaat niet vanzelf.

Jezelf worden

Vanaf de geboorte zijn kinderen al personen met eigen mogelijkheden, temperament en karakter. Zelden of nooit ontwikkelen zij zich zoals wij het ons hadden voorgesteld. In onze ogen is hun denken en doen niet altijd “juist”. Hier kunnen wij op een bepaalde manier mee omgaan; enerzijds sturend in de richting die wij zien als de beste. Anderzijds kunnen we het

kind accepteren zoals het is en het de mogelijkheid bieden en te helpen om ‘zichzelf te worden’.E.G.O. biedt een antwoord aan alle opvoeders die kinderen de kans willen geven en willen helpen ‘zichzelf te worden’, óók binnen de muren van de school.

ErvaringsGericht

ErvaringsGericht betekent: gericht op wat er in kinderen omgaat (Ervaringsstroom). Zowel gericht op het psychische als fysieke deel van het kind en op de persoonlijke levensgeschiedenis waarmee ze de school binnen komen. Gericht op wat hun interesseert en motiveert, gericht op wat ze vragen in betrekking tot hun ontwikkeling. Niet alleen gericht op de ontwikkeling van hun cognitieve vaardigheden maar op de algehele beleving van onderwijsleersituaties. Daarnaast ook gericht op de bijbehorende positieve en negatieve gevoelens, die vaak te maken hebben met het al of niet onder druk staan van menselijke basisbehoeften. Volgens Maslow, klinisch psycholoog en gedragswetenschapper, zijn deze fundamentele behoeften essentieel voor het ontwikkelen van een gezonde persoonlijkheid. Ook kinderen (net als volwassenen) willen zich fysiek lekker voelen, hebben behoefte aan genegenheid, behoefte aan veiligheid, behoefte aan continuïteit, behoefte aan waardering en erkenning, behoefte zich competent te voelen en de behoefte om het eigen bestaan als zinvol te ervaren.

Bron: www.ervaringsgerichtonderwijs.nlBetrokkenheid en fundamenteel leren

Binnen het E.G.O. wordt het ‘leren’ niet opgevat als het verplicht aanleren van vastliggende kennis en vaardigheden, die volgens vaste methoden worden onderwezen. ‘Leren’ wordt gezien als een proces dat zich in mensen afspeelt en wordt gestuurd door hun eigen wil. Of iemand leert en zich ontwikkelt, is te zien aan de mate van betrokkenheid waarmee hij bezig is. Kennis en vaardigheden die een mens zich met een hoge betrokkenheid eigen maakt, betekenen fundamentele stappen in zijn ontwikkeling, inzichten die zijn greep op zichzelf en de wereld blijvend vergroten.Dat geldt voor de kinderen die hun ontwikkeling in samenspraak met de leerkracht, de aanwezige materialen en hun klasgenoten ter hand nemen. Maar het geldt evenzeer voor de leerkracht die blijft leren van de unieke vormen die ontwikkeling bij kinderen kan aannemen.

Bron: www.ervaringsgerichtonderwijs.nl

Welbevinden

Wij geloven dat kinderen die het gevoel hebben weinig of niets te kunnen, die weinig of niets durven of die emotioneel gespannen zijn, niet of moeilijk komen tot betrokken activiteit. Ze moeten "goed in hun vel zitten". Dat is een belangrijke voorwaarde om tot betrokkenheid te komen. Een belangrijk onderwijs- en opvoedingsdoel in het E.G.O. is kinderen te helpen zich te ontwikkelen tot mensen die niet gebukt gaan onder angst, gebrek aan durf of schuldgevoelens. We leren de kinderen die gevoelens niet te onderdrukken, maar er mee om te gaan en ze op een acceptabele manier te uiten. Kinderen die hebben leren omgaan met gevoelens, zijn weerbaarder en kunnen zich later wanneer ze in moeilijke situaties terechtkomen beter handhaven.

De ErvaringsGerichte houding

Luc Stevens, orthopedagoog en hoogleraar spreekt van drie basisbehoeften bij kinderen om zich te kunnen ontwikkelen. Een van de behoeften is ‘relatie’ en volgens hem en volgens ons hét fundament voor de algehele ontwikkeling. Om ‘relatie’ te bevorderen wordt van de leerkracht een bepaalde houding verwacht. Een houding van aanvaarding, inlevingsvermogen en echtheid is niet voorbehouden aan leerkrachten die ErvaringsGericht willen werken. Het is een houding die altijd belangrijk is in relaties tussen mensen die elkaar op basis van gelijkwaardigheid willen respecteren en begrijpen. Zo is deze houding ook in een ErvaringsGerichte context van het grootste belang. Aanvaarding van het kind als persoon, met al zijn eigenaardigheden, behoeften en emoties. De uitdaging is om te begrijpen en erkennen wat er in een kind omgaat, om daar rekening mee te houden en op in te spelen.

Creatieve en bevrijdingsprocessen

Maslow omschrijft een aantal basisbehoeften die voor elk mens van essentieel belang zijn om zich te kunnen ontwikkelen tot een gezonde persoonlijkheid. De basisbehoeften luiden als volgt:

1. Lichamelijke behoeften; 2. Behoefte aan affectie, warmte en tederheid; 3. Behoefte aan veiligheid, duidelijkheid en continuïteit;4. Behoefte aan erkenning, de behoefte om iemand te zijn; 5. Behoefte om zichzelf als kundig te ervaren; 6. De behoefte om moreel in orde te zijn.

Wij zijn van mening dat wanneer iemand zich bevindt in een omgeving waar niet tegemoet wordt gekomen aan alle basisbehoeften, dit de kans op emotionele problemen vergroot. Wij als E.G.O. –school hebben veel aandacht voor de sociaal-emotionele ontwikkeling. In de sociaal-emotionele ontwikkeling kan men twee soorten ontwikkelingsaspecten onderscheiden. Enerzijds zijn er aspecten van de dynamisch-affectieve ontwikkeling: de zelfwaardering, de motivatie en de zelfcontrole. Anderzijds zijn er aspecten van de sociale cognitie, sociale vaardigheid en sociale competentie. Waar nodig moet de leerkracht zich inspannen om kinderen te helpen wanneer ze het moeilijk hebben met bepaalde ervaringen. De processen die dan plaatsvinden noemen we bevrijdingsprocessen. Om dit op een juiste wijze te kunnen doen worden wij begeleid door de CPS, een organisatie die scholen ondersteunt bij het stimuleren van de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen. Meer hierover in hoofdstuk 5, onderwijsinhoud.

Bron:www.ond.vlaanderen.be

E.G.O. wil ook de ontwikkeling van de kinderen bevorderen. De processen die zich in kinderen voltrekken en resulteren in een meer competente omgang met de omgeving worden creatieve processen genoemd. Deze creatieve processen doen zich voor in alle activiteiten waarmee kinderen op een betrokken manier bezig zijn. ‘Creatief’ betekent dat er door de activiteit iets nieuws ontstaat: Er is sprake van een groei.Drie pilaren

Wij geven ons onderwijs vorm aan de hand van het onderwijsconcept E.G.O. Dit concept wordt gesymboliseerd door middel van een tempel. Deze tempel steunt op drie pilaren. Elke pilaar staat voor een middel om creatieve en bevrijdingsprocessen te stimuleren bij kinderen. De pilaren worden als volgt omschreven:

Een rijke en ontspannen leeromgeving waarin voor ieder kind goede kansen zijn om op eigen wijze op onderzoek uit te gaan (eerste pilaar).

Respect voor en honorering van eigen initiatief van kinderen; hun eigen plannen krijgen de kans om uit te groeien tot op hun lijf geschreven leertrajecten (tweede pilaar).

De ErvaringsGerichte dialoog: een manier van communiceren met kinderen, waaruit de ErvaringsGerichte houding van de leerkracht spreekt en waardoor ze worden aangezet tot nader onderzoek van zichzelf en de hen omringende wereld (derde pilaar).

Emancipatie

Het dak van de tempel wordt gevormd door het doel in de toekomst: emancipatie. Wij geloven dat door de ervaringsgerichte aanpak uiteindelijk een geëmancipeerde mens ontstaat. De geëmancipeerde mens is iemand die in staat is om zelf problemen op te lossen en die zelfstandig kan functioneren in de huidige maatschappij.

Vijf factoren

Zoals eerder gemeld, zijn wij van mening dat er sprake is van echt leren en optimale ontwikkeling als kinderen ergens geboeid en betrokken mee bezig zijn (en dat geldt natuurlijk niet alleen voor kinderen). Dit is dan ook het meest essentiële uitgangspunt van ons ‘ervaringsgericht’ onderwijs. Wij proberen de inrichting en de organisatie van ons onderwijs zodanig te maken dat er een maximale betrokkenheid verkregen kan worden. Deze betrokkenheid krijgt op onze school vorm doormiddel van de volgende vijf factoren:

1. Een goede sfeer en relatie:Kinderen moeten zich goed in hun vel kunnen voelen op school (zie kopje ‘welbevinden’).Een uitnodigende sfeer en een goede relatie tussen kinderen onderling en tussen kinderen en leerkracht zijn van essentieel belang.

2. Werken op "eigen niveau":Leerstof en activiteiten moeten zoveel mogelijk worden afgestemd op het niveau van het individuele kind. Als de leerstof te moeilijk is, haken kinderen af. Als het te simpel is voelen kinderen geen uitdaging meer; in beide gevallen gaat dat ten koste van de betrokkenheid! Ook als volwassenen herkennen we dit!

3. Werkelijkheidsnabijheid:Hier denken we aan onderwijs dat uitgaat van omgevingen en situaties die voor

kinderen inleefbaar en betekenisvol zijn. Dat eigen ervaringen en inbreng van de kinderen hierbij onmisbaar zijn, is natuurlijk vanzelfsprekend.

4. Activiteit:Kinderen zijn van nature heel actief; het onderwijs moet daarop inspelen! Kinderen moeten dus in de gelegenheid zijn om zoveel mogelijk actief te zijn (dat wil zeggen: doen, denken, onderzoeken, spelen, discussiëren, etc.). "Dode" momenten (wachten, stilzitten, niets te "doen" hebben) moeten vermeden worden.

5. Leerlingeninitiatief vergroten:Betrokkenheid ontstaat als kinderen met dingen bezig kunnen zijn, die aansluiten bij hun belangstelling en behoefte. Door ruimte te creëren voor eigen keuzes en persoonlijke inbreng, komt de reële en individuele belangstelling pas echt tot zijn recht.

Bron: www.ervaringsgerichtonderwijs.nl

Vijf werkvormen

Om de eerder genoemde factoren zo goed mogelijk tot hun recht te laten komen, hebben wij gekozen voor een vijftal daarbij passende organisatievormen; de bouwstenen van het onderwijs op ‘De Ontdekkingsreis’:

1. ‘Kringen’ en ‘Forums’ (of vieringen), voortkomend uit de factor ‘sfeer en relatie’: Kring en forum zijn bij uitstek omgevingen die zeer sfeer- en relatiebevorderend kunnen werken. De kring beperkt zich uitsluitend tot de eigen groep, terwijl het forum een groepsoverstijgende bijeenkomst is van veelal alle groepen. Zo beginnen wij iedere week met een weekopening. Aan het eind van de week sluiten we gezamenlijk af met een forum, die door de kinderen zelf wordt voorbereid. Een keer per maand is er een openbare weeksluiting. Dan kunnen alle ouders, familieleden en bekenden meegenieten van een gezamenlijke weeksluiting. Kringmomenten zijn er elke dag wel een paar. Er worden dan ideeën, gevoelens en ervaringen uitgewisseld; problemen worden naar voren gebracht en over oplossingen wordt samen nagedacht. Daarnaast wordt de kring gebruikt om de werkzaamheden van de kinderen te plannen en te evalueren.

2. ‘Contractwerk’, voortkomend uit de factor ‘eigen niveau’: Contractwerk is een organisatievorm waarin de kinderen binnen de groepen werken aan hun eigen dag- of weektaken. In de contractwerktijd werken de kinderen vrij zelfstandig in hoeken aan taken op het gebied van rekenen, taal, lezen, schrijven en wereldoriëntatie. Instructie en begeleiding vinden individueel dan wel in groepjes plaats. Observatiegegevens, vorderingen en dergelijke worden genoteerd in de klassenmap en op de werkbrief van de kinderen.

3. ‘Projectwerk’, voortkomend uit de factor ‘werkelijkheidsnabijheid’:Tijdens het projectwerk onderzoeken de kinderen veelal samen een stukje van de werkelijkheid. Vele vakken komen hierbij geïntegreerd aan bod. Het thema wordt vaak door de kinderen zelf aangedragen, waardoor de betrokkenheid groot is. In onderling overleg wordt bepaald wie wat doet en de eigen inbreng van de kinderen bij projectwerk is groot. Als afsluiting volgt meestal een of andere vorm van presentatie (tentoonstelling, spreekbeurt, krant, toneel) aan de groep, de hele school en/of de ouders. Soms werkt de hele school aan eenzelfde project.

4. ‘Ateliers’, voortkomend uit de factor ‘activiteit’:Het gaat hier om activiteiten die een bijzondere begeleiding, bijzondere materialen of een bijzondere ruimte veronderstellen. Bij deze activiteiten ligt de klemtoon op het doen, het handelen, het actief bezig zijn. Deze activiteiten richten zich vaak op een of andere vorm van expressie. We denken hierbij aan bijvoorbeeld: techniek, fotografie, drama en muziek. De kinderen geven hun keuze aan op het planbord. De inbreng en de hulp van ouders is hierbij belangrijk en op hen wordt dan ook graag een beroep gedaan. In onze school wordt het overblijflokaal gebruikt voor deze werkvorm.

5. ‘Vrije keuze’, voortkomend uit de factor ‘leerlingeninitiatief vergroten’:De kinderen kiezen zelf een activiteit, die op hun belangstelling en behoefte afgestemd is. De activiteiten vinden meestal plaats in hoeken en komen tegemoet aan de natuurlijke exploratiedrang van kinderen. Lezen, taal- of rekenspelen behoren tot de mogelijkheden of activiteiten die aansluiten bij bijvoorbeeld de ateliers.

Negen begrippen

Wij als individuele school hebben negen begrippen opgesteld die kenmerkend zijn voor het onderwijs zoals wij die aanbieden. Deze negen begrippen zijn afgestemd op de kern van het EGO en daarmee de eerder genoemde drie pilaren en de vijf betrokkenheidverhogende factoren. Aan de hand hiervan willen wij onze begrippen toelichten.

1. Factor “ sfeer en relatie”: Hieraan koppelen wij de volgende begrippen:- Veiligheid- Betrokkenheid- Positieve benadering- Vertrouwen- Respect

Door aandacht te besteden aan de sfeer en relatie in de groep vergroot je niet alleen de betrokkenheid van de kinderen, maar ook de veiligheid in de klas. Dit betekent voor ons op sociaal gebied dat kinderen zich gewaardeerd voelen en uit durven te komen voor hun mening. Maar ook dat de ouders met hun problemen/vragen bij de school kunnen komen. We willen dit bereiken door de leerkracht de leerlingen te laten vertrouwen, te respecteren en te waarderen. En door de school een open houding aan te laten nemen naar de ouders toe. Op fysiek gebied betekent veiligheid voor ons bewust kijken naar de omgeving. Het inrichten van deze omgeving is een taak van de leerkracht in het lokaal, maar ook de inrichting van de gehele school speelt een rol bij de ontwikkelingsbevordering van de leerlingen. Wij vinden het belangrijk dat de kinderen zich veilig voelen in de omgeving van de school.Betrokkenheid van de leerlingen met de leerstof is waar wij naar streven. Maar betrokkenheid van de school naar de leerlingen toe speelt bij ons ook een rol. We willen dat de leraar de leerlingen accepteert en ondersteuning biedt. Dit kan je alleen bereiken als je een goede relatie hebt met de leerlingen die onder andere gebaseerd is op veiligheid. We willen ook betrokkenheid creëren bij de ouders van de leerlingen. We zien graag dat ouders met ons meedenken en energie steken in bepaalde activiteiten. Betrokkenheid tussen teamleden en elkaars werkzaamheden is ook van belang. Hiermee kan je elkaar hulp bieden bij het oplossen van problemen. Net als betrokkenheid in de

schoolorganisatie, op deze manier kan je bijdragen aan het verbeteren van kwaliteit van het onderwijs.Het positief benaderen van leerlingen sluit volgens ons aan bij de veiligheid van de leerlingen en draagt bij aan het bevorderen van sfeer en relatie in de klas. Dit willen wij bereiken door uit te gaan van het positieve. Iedereen is wel op een bepaald gebied competent en verdient ons respect. En door elkaar op een positieve wijze te benaderen. Vanuit de leerkracht houdt dit in dat we streven naar ervaringsgerichte dialoog, waarbij er goed naar elkaar wordt geluisterd. Het is namelijk nooit zo dat ervaringen rond een gebeurtenis hetzelfde zijn en daarom is een ieders mening van belang. Als leerkracht speel je hierbij een grote rol. Wij zijn van mening dat de kinderen op deze manier het beste ervaringsgericht kunnen leren.Wij willen dat er ook zoveel mogelijk wordt gekeken naar een win- win situatie, om de sfeer en relatie in positieve zin te stimuleren. Belangrijk hierbij is dat problemen bespreekbaar gemaakt moeten kunnen worden, zodat ze oplosbaar zijn. Deze problemen kan je op vele vlakken interpreteren. Bijvoorbeeld omgangsproblemen, maar ook leerproblemen.Ook iedereen op meso en macro- niveau willen wij zoveel mogelijk op een positieve manier benaderen. Dit leidt tot meer wederzijds respect en het vergemakkelijkt de communicatie.Het opbouwen van een vertrouwensband tussen alle betrokkenen binnen de school sluit vervolgens ook aan bij het creëren van een goede sfeer en ontspannen onderlinge relaties. Dit hangt samen met het bovenstaande. Als de leerling waardering en respect ervaart, kan hij/ zij vertrouwen in de leerkracht stellen en door positief gedrag te laten zien de houding beantwoorden. De leerling het gevoel geven dat hij/ zij wordt ondersteund is essentieel.Het bevorderen van sfeer en relatie is volgens ons ook een kwestie van wederzijds respect. Als je openstaat voor elkaar, elkaar waardeert, niet discrimineert en ‘beleefd’ bent bouw je een goede relatie op. Wij verwachten van de leerkracht dat hij/ zij luistert naar ieders mening en rekening houdt met de gevoelens van de leerlingen. Dit geldt ook voor contact met de ouders. Ook belangrijk vinden wij dat de leerkracht het respect bevordert tussen de leerlingen onderling. Tenslotte willen we in de klas terug zien dat er (het liefst samen met de kinderen) een aantal, positief geformuleerde leefregels zijn opgesteld die een goede omgang met elkaar bevorderen.

2. Factor “eigen niveau”: Hieraan koppelen wij het volgende begrip:- Kind staat centraal.

Hieronder verstaan wij dat er rekening wordt gehouden met de verschillende leerstijlen en niveaus van elke individuele leerling. De leerlingen moeten zich kunnen ontwikkelen op de manier die het beste bij hun past. Op scholen waar het kind centraal staat is het onderwijsproces gericht op het individu. Niet de leerstof, maar het kind staat centraal! Ieder kind is uniek, met eigen kwaliteiten en capaciteiten. Deze unieke kwaliteiten en capaciteiten worden in de lessen benut door de leerlingen aan te spreken en te beoordelen op hun eigen niveau en mogelijkheden. Zo zal een zwakke leerling extra uitleg krijgen (onder andere van medeleerlingen), wordt van een pientere leerling verwacht dat deze minder fouten maakt en zal een snelle leerling meer uitdagende opdrachten krijgen.

Door de lesstof aan te passen aan het niveau van het individuele kind ben je bezig met adaptief onderwijs. Adaptief onderwijs gaat uit van de capaciteiten van de leerling en sluit daarbij aan. Daar waar in het reguliere onderwijssysteem kennis wordt aangeboden ongeacht de interesse van de leerling wordt bij adaptief onderwijs gekeken in welke mate de leerling interesse en de mogelijkheden heeft om zich bepaalde kennis eigen te maken. Het adaptief onderwijs omschrijft drie basisbehoeften bij kinderen: relatie, competentie en autonomie. Waar de vorige factor voornamelijk gericht was op relatie, sluit de tweede factor perfect aan

bij competentie. Onder de basisbehoefte competentie wordt verstaan dat leerlingen ontdekken dat ze de taken die ze moeten doen, aankunnen; dat ze ontdekken dat ze steeds meer aankunnen. En omdat een goede relatie de basis is van een kind dat zich adaptief kan ontwikkelen (Luc Stevens 1989) vinden wij het erg belangrijk dat de eerste factor aanwezig moet zijn om de lesstof aan te passen op het individuele kind. Van daaruit kan het kind autonoom en competent worden.

Het grote voordeel van deze onderwijskundige opvatting is de ontwikkeling van het individuele kind. Ieder kind krijgt de kans om zich op zijn of haar niveau te ontwikkelen. De zwakkere en sterkere leerling hebben allebei een ander soort begeleiding nodig. Door het kind centraal te stellen krijgt iedereen ook deze aparte begeleiding. Als nadeel wordt vaak het vele organisatorisch werk genoemd. De leerkracht is veel bezig met de leerlingen en dit vergt enige organisatie.

3. Factor “ werkelijkheidsnabijheid”: Hieraan linken wij het volgende begrip:- Realistisch onderwijs.

Realistisch onderwijs omvat inzichten over wat kennis en vaardigheden zijn, hoe leerlingen kennis en vaardigheden opdoen en kennis en vaardigheden onderwezen zouden moeten worden. Onderwijskundigen zijn van mening dat leerlingen niet beschouwd moeten worden als passieve consumenten van kant-en-klare kennis, maar dat het onderwijs de leerlingen de kans moet bieden om zelf kennis op te doen.

Wij willen de kinderen uitdagende context- situaties/opgaven aanbieden die de kinderen stimuleren om zelfstandig probleemoplossend te denken. Wij streven ernaar om de kinderen uitdagende materialen aan te bieden en van de school en het gebied rondom een realistische en krachtige leeromgeving te creëren. De kinderen krijgen zo de kans om zelfstandig kennis en vaardigheden op te doen. Vanuit contextrijke situaties ontwikkelen de leerlingen geleidelijk kennis en vaardigheden op een hoger niveau. Van hieruit willen we authentiek onderwijs creëren in de klas. We willen dat de kinderen door middel van oriëntatie interesse opwekken voor een bepaald onderwerp en hierbij zoveel mogelijk realistische materialen gebruiken. Vervolgens willen we daarmee opdrachten formuleren waar de kinderen zelfstandig mee aan de slag kunnen gaan en kijken welke opdrachten de kinderen individueel kunnen maken en welke in groepjes (interactie).

4. Factor “activiteit”: Hieraan koppelen wij het begrip:- Samenwerken.

Wij streven ernaar dat de leerlingen samenwerken als middel gebruiken om een doel of resultaat bereiken. Omdat wij uitgaan van ervaringsgericht onderwijs en willen dat de kinderen ook van elkaar leren speelt dit aspect een belangrijke rol. Daarnaast bevordert het de sfeer en relatie, kunnen kinderen werken op eigen niveau en gaat het uit van realistisch onderwijs waarbij concrete materialen en ‘echte’ situaties een ingezet worden.

Als er wordt samengewerkt zijn drie punten van belang op didactisch niveau: duidelijke aanwijzingen geven, samenwerken bevorderen en evalueren. Als het goed wordt uitgevoerd verhoogt het de betrokkenheid en dat is wat we willen bereiken. Om de kinderen goed te kunnen laten samenwerken zijn er ook enkele voorwaarden die wij belangrijk achten:

- Er moet een duidelijk doel zijn;

- Het moet duidelijk zijn welke vaardigheden worden geleerd inclusief collectieve verantwoordelijkheid van de kinderen;

- De kinderen moeten afhankelijk zijn van elkaar;- De interactie moet centraal staan;- De kinderen moeten individueel aansprakelijk kunnen zijn, er volgt dus altijd een

individuele toetsing;- De leerkracht moet de klas indelen in heterogene groepen.

Om de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren willen we dat het team een doorgaande lijn ontwikkelt in alle groepen. Daarnaast willen we dat er tijdens teambesprekingen en intervisie aandacht wordt besteed aan het samenwerkend leren, zodat deze ontwikkeling niet stil blijft staan.

5. Factor “leerling-initiatief vergroten”: Hieraan linken we de volgende begrippen:- Zelfstandig;- Structuur.

Een van de doelen die de school nastreeft is dat het kind aan het eind van groep 8 zelfstandig deel kan nemen aan de maatschappij. We doen er dan ook alles aan om de kinderen zoveel mogelijk mogelijkheden aan te bieden tot het opdoen van kennis en vaardigheden. De basis ligt naar onze mening in het zelfstandig werken. Dit lijkt het tegenovergestelde van het samenwerken dat we net hebben beschreven, maar sluit juist goed op elkaar aan. Bij het samenwerken dienen de kinderen namelijk ook met hun eigen mogelijkheden zelfstandig te werken en is de rol van de leerkracht te omvatten met de term ‘scaffolding’ uit de zone van de naaste ontwikkeling. Dit wil zeggen dat de leerkracht hulp biedt als de kinderen er samen niet uitkomen. Door deze mate van zelfstandigheid krijgt de leerling meer verantwoordelijkheid en kan de leerling de eigen grenzen verleggen. De leerkracht heeft hierin dus een begeleidende rol. De begeleiding hangt af van de behoefte van de leerling, want alle kinderen leren op een andere manier. De leerling leert om zelfstandig te werken en leert dat de ontwikkeling afhangt van zijn/haar eigen inzet. Ook krijgt de leerling het gevoel dat het zelf iets kan en de leerling ervaart ook dat de juf denkt dat hij of zij wat kan. De leerling ervaart dan het gevoel van autonomie. Als de leerling zelfstandig werkt kan de leerling zelf een leerstijl toe passen die bij hem of haar past.

Ondanks dat we de kinderen veel vrijheid bieden om zichzelf te ontwikkelen, valt deze zelfstandigheid binnen een overkoepelende structuur. Structuur bieden betekent voor ons onder meer dat je orde creëert in de omgeving van de leerlingen. Er zijn verschillende aspecten waar structuur in aangebracht kan worden. In de tijd, ruimte, omgang, omgeving, personen en materiaal. Wij geven deze structuur vorm door het opzetten van een dag en week -structuur. Door deze structuur weten de leerlingen waar ze aan toe zijn. Ze weten wat hen te wachten staat, wat er van hen verwacht wordt, in welk tijdsbestek een taak afgerond moet worden voordat de leerkracht verder gaat met de volgende les. Dit schept duidelijkheid en vertrouwen, de kinderen weten wat ze kunnen verwachten en wat er van hun verwacht wordt. Daarnaast willen we de kinderen ook structuur bieden door ze het trapsgewijze leren (Gal’perin) aan te leren. Dit is een vaardigheid die afkomstig is uit het constructivisme, wat naast onze adaptieve kijk op het onderwijs ook een belangrijke rol speelt. Trapsgewijs leren stelt de leerling in staat zelf kennis te construeren met minimale begeleiding, oftewel ‘guided discovery’. We geven eerst zelf het goede voorbeeld aan de kinderen met behulp van de concrete materialen en ‘echte’ situaties. Vervolgens laten we het kind met deze materialen

werken en stap voor stap wordt datzelfde materiaal weggelaten zodat de kennis geïnternaliseerd wordt. Vervolgens laten we kinderen zien hoe kennis en vaardigheden opgedaan bij de ene activiteit toegepast kunnen worden bij een andere activiteit of in een andere situatie. Het kind kan de kennis dan generaliseren. De transfer van kennis en vaardigheden is erg van belang in de huidige, snel veranderende maatschappij. Deze vorm van leren willen wij in de gehele school toepasbaar maken en is onze manier om de kinderen structuur aan te bieden in het leren.Tot slot gebruiken wij binnen de school ook dezelfde omgangsvormen met de leerlingen wat betreft structuur. Dit betekent dat onze leerkrachten allemaal op dezelfde manier werken aan een goede relatie met de kinderen. Wanneer het na al deze goede zorg nog nodig is passen wij een systeem toe van straffen en belonen, vastgelegd in een handelingsplan in overleg en samenwerking met de ouders, en willen hiermee de kinderen perspectief bieden om te werken aan zijn/ haar ontwikkeling op het gebied van omgaan met probleemsituaties.

Hoofdstuk 4: Zorg voor leerlingen.

4.1 De speciale zorg voor kinderen met specifieke behoeften

Binnen het ervaringsgericht onderwijs wordt er pas van zorgkinderen gesproken als er sprake is van onvoldoende betrokkenheid en welbevinden van het kind. Dit betekent dan dat het kind onvoldoende in ontwikkeling is. Als dit structureel blijkt te zijn zal er een ervaringsreconstructie gemaakt worden van het kind en het proces. Je probeert je in te leven in de situatie van de ander en na te gaan waarom deze zo handelt of gehandeld heeft. Reconstrueren betekent: heropbouwen, opnieuw samenstellen. Door een bijeenkomst met alle teamleden die volgens een vaste structuur, te weten: verhelderen, reconstructie en interventies, gehouden wordt. Wordt de ervaringsreconstructie gemaakt. Zie bijlage 1.Binnen EGO wordt getracht aan te sluiten bij de unieke ontwikkeling die elk kind doormaakt zal de leerkracht er naar streven binnen zijn eigen mogelijkheden om dit te bewerkstelligen. Mocht het kind niet voldoende begeleiding geboden kunnen worden waardoor het zich niet meer ontwikkelt dan moet er buiten de school gekeken worden naar een vorm van onderwijs wat het kind kan bieden wat het nodig heeft.

4.1.2 Weer Samen Naar School (WSNS)

Binnen onze school staat het kind centraal. Dit wil zeggen dat de leerkrachten die het onderwijs verzorgen rekening houden met de verschillende leerstijlen en niveaus van de individuele leerling. De leerlingen moeten zich kunnen ontwikkelen op de manier die het beste bij hun past. Deze unieke kwaliteiten en capaciteiten worden in de lessen benut door de leerlingen aan te spreken en te beoordelen op hun eigen niveau en mogelijkheden. Zo zal een zwakke leerling extra uitleg krijgen (onder andere van medeleerlingen), wordt van een pientere leerling verwacht dat deze minder fouten maakt en zal een snelle leerling meer opdrachten krijgen. Het zogenaamde adaptieve onderwijs.Ook op onze basisschool werken wij met het project ‘Weer Samen Naar School, WSNS. Het project WSNS zorgt ervoor dat kinderen die extra zorg en begeleiding nodig hebben deze zo veel mogelijk op de basisschool krijgen. Het WSNS-beleid is bedoeld voor alle basisschoolleerlingen inclusief de leerlingen die speciale zorg en begeleiding nodig hebben. Lichamelijk, zintuiglijk of verstandelijk gehandicapte leerlingen en leerlingen met ernstige gedrags- of psychiatrische stoornissen zijn géén doelgroep van WSNS. Deze leerlingen kunnen naar een school voor speciaal onderwijs of met een leerlinggebonden financiering (het rugzakje) naar de reguliere basisschool, zie hoofdstuk 4.3.2.Onze school werk nauw samen met andere basisscholen en scholen voor speciaal onderwijs. Binnen onze school proberen we de kinderen naar hun behoefte te begeleiden. Soms komt het toch voor dat het voor ons niet mogelijk is om de kinderen te begeleiden in hun ontwikkeling binnen het gewone basisonderwijs. Het kan dan best zijn dat een kind wordt doorverwezen naar een speciale school voor basisonderwijs (SBO). Op deze scholen werken de kinderen in kleinere groepen en krijgen speciale begeleiding. Wij maken in contact met andere scholen en externe instanties gebruik van het Onderwijskundig rapport. Dit rapport geeft een totaalbeeld van de ontwikkeling bij zorgleerlingen. Bij verwijzing naar het SBO vraagt de commissie die verantwoordelijk is voor de beoordeling, de Permanente Commissie Leerlingenzorg (PCL), om dit Onderwijskundig rapport. De commissie beoordeelt of plaatsing op een speciale school voor basisonderwijs noodzakelijk is of dat de leerling andere zorg nodig heeft die op de eigen of op een andere school binnen het samenwerkingsverband kan worden geboden. De schoolleiding van de speciale school voor basisonderwijs beslist uiteindelijk over de toelating.

4.2 Het volgen van de ontwikkeling van de leerlingen.

De school heeft als taak iedere leerling te begeleiden en te stimuleren in zijn ontwikkeling. Dit gebeurt door te werken aan de persoonlijkheid van het kind en door onderwijs te geven in allerlei vakken. Een goede sfeer, waarin de leerlingen zich veilig en vertrouwd voelen is van groot belang. Het is daarom ook belangrijk de ontwikkeling van iedere leerling te volgen door gericht te observeren en regelmatig te toetsen.Op onze school worden verschillende toetsen gebruikt. De meest voorkomende toets is de methodegebonden toets. Deze toetsen zijn afkomstig uit de methode en zijn er voor om te controleren of de leerlingen de aangeboden leerstof voldoende beheersen. De gegevens worden door de leerkrachten bewaard in de klassenmap. Ook maken wij gebruik van methodeonafhankelijke toetsen. Wij gebruiken daar de Cito-toets voor. Deze toetsen maken onderdeel uit van het leerlingvolgsysteem en hebben betrekking op spelling, technisch en begrijpend lezen en rekenen. Het voordeel van deze toetsen is dat er objectieve (landelijke) normen aan zijn gekoppeld. De Cito-toetsen worden bij ons op school gezien als middel, niet als doel. Aan het begin van groep 8 maken de leerlingen de Cito-toets van het voorgaande jaar. Aan de hand van de uitslag van deze toets stellen de leerlingen in samenwerking met de leerkracht doelen op voor het betreffende leerjaar waar ze aan willen werken. Halverwege het schooljaar mogen de leerlingen die voor hun vervolgschool de Cito-score nodig hebben deze toets maken. Uiteraard is er de mogelijkheid voor de leerlingen die de toets willen maken om hun vooruitgang te meten ook aanwezig. Vanaf eind groep 3 wordt er driemaal per jaar (op vaste tijdstippen) de AVI-toets voor technisch lezen afgenomen.

De ontwikkeling van de leerlingen wordt op onze school in beeld gebracht door het Procesgericht Kindvolgsysteem. Wij hebben besloten om zowel het kindvolgsysteem voor kleuters als het kindvolgsysteem voor leerlingen schoolbreed in te voeren.Leerlingen volgen betekent binnen het E.G.O. eerder het vaststellen of leerlingen in ontwikkeling zijn, dan vaststellen hoever ze in hun ontwikkeling zijn gevorderd.De leerlingen worden procesmatig gevolgd. Dit betekent dat de prestaties van de leerlingen worden gemeten aan hun eigen vermogen in inzet. De leerkracht observeert intensief tijdens het werk en spel van de leerlingen. De leerkracht kijkt namelijk vanuit betrokkenheid en welbevinden naar kinderen. En doordat wij kritisch kijken naar de scores op Welbevinden, Betrokkenheid en Competentie, krijgen wij een reëel beeld van de totale leerling. De stappen die wij nemen voor het procesgericht Kindvolgsysteem:

Stap 1: Is het kind in ontwikkeling? Is het kind betrokken bezig? Is het kind welbevinden? Er is sprake van een probleem wanneer de kinderen niet in ontwikkeling zijn.

Stap 2: We kijken naar het hele kind en de context. We zoeken naar sporen van betrokkenheid en aanspreekbaarheid. We zoeken naar basisbehoeften die op de helling staan.

Het Kindvolgsysteem biedt naast klasscreening, individuele analyse en aanwijzingen voor individuele leerlingen ook mogelijkheden om op kritische wijze te reflecteren op de algemene aanpak en organisatie van de groep. Op grond daarvan kunnen ook interventies gepleegd worden op groepsniveau. Misschien wordt al duidelijk dat het EGO kind-volgsysteem niet te vergelijken valt met het Cito leerlingvolgsysteem. Het gaat om een proces, waarbij het welbevinden en de betrokkenheid van kinderen ons vertellen hoe goed kinderen het maken en of de ontwikkeling op een goede manier verloopt. Wij vinden het volgen van de sociaal emotionele ontwikkeling een belangrijke taak. Het is een onderdeel van onze zorg voor de kinderen.

Welbevinden:

Kinderen met een hoog welbevinden voelen zich op en top. De hoofdtoon van hun bestaan is genieten. Ze beleven plezier, hebben deugd aan elkaar en aan de activiteiten. Ze stralen vitaliteit uit en tegelijkertijd is er sprake van ontspanning en innerlijke rust. Ze stellen zich open en ontvankelijk op voor wat op hen afkomt. Ze zijn spontaan en durven zichzelf te zijn. Welbevinden is verbonden met zelfvertrouwen, een goed gevoel van zelfwaarde en weerbaarheid. Het fundament is het in voeling zijn met zichzelf, het contact hebben met de eigen gevoelens en ervaringen, fris en onvervormd.

Betrokkenheid:

Betrokkenheid laat zich herkennen aan:• Een hoge concentratie, een opgeslorpt, tijd vergeten bezig zijn;• Een sterke motivatie die van binnenuit komt en zichtbaar is in gedrevenheid; • Een grote mate van aanspreekbaarheid voor wat de omgeving te bieden heeft, • Een open instelling; • Een intense mentale activiteit en indringende ervaring;• Een sterke voldoening die voortvloeit uit de bevrediging van de exploratiedrang;• Een zich bewegen aan de grens van de eigen mogelijkheden.

Betrokkenheid is dé voorwaarde voor ontwikkeling in de diepte.

Hoe betrokkenheid op onze school gemeten wordt

Betrokkenheid kan gelukkig dus gemeten worden. Op die manier is het mogelijk om te meten of kinderen wel écht bij de activiteit betrokken zijn. Hiervoor gebruiken wij de Leuvense betrokkenheidsschaal. Nadat de leerkracht heeft geobserveerd komt de leerling uit op één van de volgende vijf schalen:

Schaalwaarde 1 – Geen activiteit

In deze schaal staan de leerlingen op “non-actief”, dit betekent dat ze niet meedoen aan de activiteit. Deze schaal wordt gekenmerkt door bijvoorbeeld leerlingen die in de ruimte staren, afwezigheid of lusteloos in een hoekje zitten. Let wel op dat leerlingen die voor hun uit kijken niet per definitie niets aan het doen zijn. Ze kunnen evengoed in hun hoofd druk bezig zijn. Dit dient goed geobserveerd te worden.

Schaalwaarde 2 – Vaak onderbroken activiteit

Bij deze schaalwaarde is er sprake van momenten van activiteit. De leerling luistert naar een verhaal, werkt aan een werkblad, knutselt of puzzelt iets, maar dit neemt bij benadering slechts de helft van de tijd in beslag. De rest van de tijd wordt door de leerling op deze schaal gevuld met dromen, wegkijken, etc. Het kan voorkomen dat een leerling een activiteit doet die eigenlijk te gemakkelijk voor hem/ haar is, hierdoor kunnen ze ook op deze schaalwaarde uitkomen. Échte aanwezigheid is dan toch niet nodig.

Schaalwaarde 3 – Min of meer aangehouden activiteit

In deze schaalwaarde werken de leerlingen wel aan de activiteit, maar ze zijn er niet echt intens mee bezig. De leerkracht ziet wel dat de leerling iets doet, maar de betrokkenheid mist, de passie en de wil om iets te bereiken ontbreekt. Het is te vergelijken met fabriekswerk, ze doen het wel, maar het doet de leerlingen niets.

Schaalwaarde 4 – Activiteit met intense momenten

Van deze schaalwaarde is sprake wanneer leerlingen ongeveer de helft van de tijd écht intens met de activiteit bezig zijn. De activiteit doet echter de leerling wel wat, de leerling wil wat bereiken. Op deze schaalwaarde krijgt de activiteit al echt betekenis voor de leerling.

Schaalwaarde 5 – Volgehouden intense activiteit

Wanneer leerlingen op deze schaalwaarde uitkomen zijn ze met de grootste betrokkenheid met een activiteit bezig. De leerling is dan opgeslorpt door zijn bezigheid en heeft geen oog voor andere dingen. De blik is nagenoeg constant op de handelingen en het materiaal gericht en de handelingen volgen elkaar vlot op. Er vindt een mentale inspanning plaats.

Onze school heeft de materialen (observatieschema’s) die bij de Leuvense betrokkenheidschaal aangeschaft.

4.2.1 Doorgaande ontwikkelingslijn

Onze school heeft als uitgangspunt dat een kind in 8 jaar de basisschool doorloopt.Uiteraard zullen er altijd uitzonderingen zijn, omdat er kinderen zijn die meer of minder dan 8 jaar op de basisschool zitten. De leerkrachten kijken naar het verloop van de ontwikkeling bij de leerlingen. Wanneer extra aandacht en hulp aan een leerling of een groepje leerlingen gegeven wordt, zal voor de meeste leerlingen de extra zorg bestaan uit: extra instructie, een handelingsplan of uit herhalingsstof, verrijking- en verdiepingsstof in de groep. Uiteraard wordt er met ouders overleg gevoerd, wanneer er sprake is dat leerlingen voor deze extra en/ of speciale zorg in aanmerking komen.De schoolleiding neemt beslissingen over het doubleren of een vervroegde overgang. De ouders zullen vroeg op de hoogte worden gebracht wanneer er sprake is van een dergelijk besluit. Hierbij zijn wij als school zeer gefocust op de vraag: ‘In welke groep heeft het kind de grootste kans op ontwikkeling?’

De overgang van de leerling heeft in principe niets te maken met de leeftijd, maar juist wel met de ontwikkeling die de leerling heeft doorgemaakt.Als school kijken wij naar de sociaal-emotionele en cognitieve ontwikkeling van de leerling.

De leerling doet een jaar extra in dezelfde groep, doubleren (zittenblijven)

Wanneer blijkt dat een leerling op een beduidend lager niveau functioneert dan het sociaal-emotionele niveau of het leerstofniveau van de groep, kan doubleren een overweging zijn. De school zal dan uiteraard ruim van tevoren overleggen met ouders. In de meeste gevallen zal op basis van gezamenlijk goedvinden een besluit genomen worden. In uiterste gevallen zal de schoolleiding bepalen in welke groep de leerling geplaatst wordt. Wanneer het gaat om doubleren vanwege een cognitieve achterstand van een leerling, worden de methode afhankelijke en methode onafhankelijke toetsresultaten aan de ouders voorgelegd, waarop vervolgens een beslissing wordt gemaakt.Wanneer er besloten wordt tot doubleren vanwege een sociaal-emotionele achterstand zijn de toetsen niet van noodzakelijk belang, maar zullen observaties, verslagen van onderzoek en/ of aanmelding bij het consultatie schriftelijke gegevens opleveren, waaruit de noodzaak voor doubleren moet blijken.

De leerling gaat op eigen niveau verder in eigen groep

Het kan voorkomen dat een leerling voor een bepaald vakgebied veel verder is of juist erg achter is. Dan kan er besloten worden dat de leerling voor dat vakgebied op eigen niveau gaat verder werken. Voor het vak waarbij de leerling op eigen niveau verder gaat, zal een handelingsplan moeten worden opgesteld. Soms kan dit voor een leerling zelfs voor meerdere vakken gelden, maar we stellen wel grenzen. In overleg met de leerkracht, Intern Begeleider en ouders wordt de haalbaarheid van het opgestelde handelingsplan besproken.

De leerling gaat vervroegd over naar de volgende groep

Wanneer een leerling op een dusdanig hoog niveau functioneert, kan er overwogen worden de leerling vervroegd te laten overgaan naar de volgende groep. Dit gebeurt in principe niet op onze school, tenzij alle andere van belang zijnde aspecten, zoals; concentratie, werkwijze, motivatie, werkhouding en sociaal-emotionele ontwikkeling de beslissing rechtvaardigen. Voordat wij overgaan tot het vervroegd overgaan naar een volgende groep, willen wij in ieder geval een positief advies van het Onderwijs Advies Centrum.

De leerling stroomt versneld door in de kleutergroep

Leerlingen geboren in de maanden oktober, november en december, beginnen normaal in de instroomgroep. Deze leerlingen kleuteren dus drie jaar; instroom, groep 1 en groep 2.

De onderwijsinspectie stimuleert ons om extra kritisch te kijken naar deze leerlingen. Er mag niet zonder meer worden aangenomen dat zij drie jaar kleuteren. Wanneer deze leerlingen zich voorspoedig ontwikkelen en het niveau het toelaat, is het eventueel mogelijk ze in plaats van drie jaar, twee jaar kleuteren. De leerkracht zal uiteraard in samenspraak met de ouders een advies uitbrengen over een eventuele versnelde doorstroom.

4.3 Handelingsplan

Een handelingsplan (zie bijlage 2) wordt op onze school opgesteld als een leerling om wat voor reden dan ook uitvalt en voor leerlingen met een Rugzakje (LGF). Ouders moeten altijd het handelingsplan ondertekenen als zij hier mee instemt alvorens het uitgevoerd kan worden. Het handelingsplan wordt minimaal één keer per jaar geëvalueerd en bijgesteld.Het doel van het handelingsplan is om de ontwikkeling van een leerling te begeleiden. In het handelingsplan staan de NAW gegevens van de leerling, de probleemomschrijving, wat de beginsituatie is, toetsgegevens, wat het doel is en hoe en door wie het handelingsplan uitgevoerd wordt.

4.3.1. Interne Begeleider (IB-er)

De interne begeleider, ook wel IB-er genoemd, speelt een belangrijke rol binnen de zorgverbreding. Hij of zij voert gesprekken met collega’s ter ondersteuning, de directie over het toekomstig beleid en beantwoord vragen van ouders en leerlingen. De interne begeleider bekijkt samen met de leerkracht wat de hulpvraag is, welke middelen er binnen de school of het samenwerkingsverband aanwezig zijn en welke hulp er van buitenaf bij de zorg betrokken moet worden. In de praktijk ziet dit er als volgt uit: de leerkracht ervaart een probleem en zoekt hulp indien hij of zij er niet zelf uitkomt. De IB-er is in dit geval de juiste persoon. Hij of zij zal het probleem uitgebreider onderzoeken, inventariseren welke hulp er geboden moet worden en dit indien nodig in werking zetten. Vervolgens stelt de IB-er samen met de leerkracht een handelingsplan op, dit handelingsplan zal in een gesprek met de ouders toegelicht worden. De ouders en leerkracht tekenen dit handelingsplan voor akkoord.

4.3.2. Remedial Teaching (RT-er)

Soms wordt er buiten de groep extra aandacht besteed aan leerlingen. Deze extra aandacht, extra zorg wordt meestal in een groepje gegeven, maar soms ook individueel. Meestal worden tijdens oudergesprekken de redenen voor het kiezen voor extra begeleiding besproken. Vaak wanneer er gestart wordt met de Remedial Teaching, is het nog niet exact bekend hoe vaak per week er gewerkt wordt ed.

4.3.3 De verslaggeving van de vorderingen van de leerling richting de ouders/ verzorgers

Rapporten

Driemaal per jaar bieden wij de ouders/verzorgers van de leerlingen van groep 3 t/m 8 een rapport aan. De uitreikingen van de rapporten zijn altijd in november, maart en juli.

Oudergesprekken

De resultaten van de leerling worden tijdens de 10-minutengesprekken met de ouders/ verzorgers besproken. Deze avonden vinden plaats vlak nadat de rapporten mee naar huis zijn gegeven. Aan het einde van het schooljaar is er de mogelijkheid voor de ouders/ verzorgers om een voortganggesprek met de leerkracht te voeren. Dit kan dus op verzoek van de ouders of op initiatief van de groepsleerkracht. In groep 8 gaat het tweede oudergesprek voornamelijk over de advisering over het voortgezet onderwijs.

Spreekuur leerkrachten

Ouders/ verzorgers hebben de mogelijkheid om na schooltijd binnen te kunnen lopen bij leerkrachten. Voor schooltijd is er vaak te weinig tijd om vragen goed te beantwoorden en bovendien willen we als leerkrachten voor schooltijd beschikbaar zijn voor de leerlingen.Korte mededelingen kunnen altijd wel worden doorgeven voor schooltijd. De ouders/ verzorgers kunnen het allerbeste een afspraak maken met de leerkracht voor een gesprek.

4.4 Leerling Gebonden Financiering (LGF)

Van oudsher is het onderwijs aan gehandicapte kinderen georganiseerd in speciale scholen. Steeds meer ouders wensen, indien dat mogelijk en hanteerbaar is, dat hun gehandicapte kind zoveel mogelijk in de normale schoolomgeving opgroeit en in het verlengde daarvan ook in thuisomgeving naar een gewone school voor basisonderwijs kan gaan.Om dit mogelijk te maken heeft de overheid een speciale regeling ontworpen de zogenaamde Rugzakwet, ofwel de Wet op Leerling Gebonden Financiering (LGF). Het kan voorkomen dat een kind met een bepaalde handicap of beperking zoveel zorg en middelen nodig heeft en dat een reguliere school niet over die mogelijkheden beschikt. In dit geval kunnen ouders dan een Leerling Gebonden Financiering aanvragen. Een onafhankelijke Commissie voor de Indicatiestelling (CVI) moet bepalen of een leerling in aanmerking komt voor LGF en hiervoor zal een volledig dossier toegezonden worden aan deze Commissie. De Commissie beoordeelt de aanvraag aan de hand van indicatiecriteria. Wanneer de CVI een positief besluit heeft genomen, kunnen de ouders hun kind vervolgens aanmelden bij een school voor speciaal onderwijs of bij een reguliere school.Wanneer het kind naar het reguliere onderwijs gaat, krijgt hij/ zij een zogenaamde ‘rugzak’ mee. In deze ‘rugzak’ zitten extra middelen voor ondersteuning en begeleiding van het kind.

4.4.1 Onze grenzen

Wij streven in ons onderwijs naar een adaptieve aanpak. Dit houdt in dat wij kindgericht onderwijs en zoveel mogelijk zorg op maat bieden. Onze zorg wordt gekenmerkt door: preventie, hulpverlening en afstemming. Dat betekent dat de leerkracht tijdig problemen signaleert en zorgt voor een adequate reactie in de vorm van extra zorg. Wij gaan er vanuit dat de ouders van de betreffende leerling, in samenspraak met ons, ook actief een bijdrage leveren vanuit de kennis die ze van hun kind hebben.

Er kunnen situaties en omstandigheden voorkomen waarvan wij als school ons niet in staat achten een bepaalde zorgleerling op te nemen als leerling in ons schoolbestand. Bijvoorbeeld in het geval van:

- Verstoring van rust en veiligheid: Indien een leerling een handicap heeft die ernstige gedragsproblemen met zich meebrengt, leidend tot een ernstige verstoring van de rust en veiligheid in de groep, dan is voor ons de grens bereikt waardoor het niet meer mogelijk is om kwalitatief goed onderwijs aan de gehele groep en aan de betreffende leerling met handicap te bieden. De inspanning voor een goede verzorging/behandeling en goed onderwijs wordt dan te groot.

- Indien een leerling een handicap heeft, die een zodanige verzorging / behandeling vraagt dat daardoor zowel de zorg en behandeling voor de betreffende leerling als het onderwijs aan de betreffende leerling onvoldoende tot zijn recht kan komen, dan is voor ons de grens bereikt waardoor het niet meer mogelijk is om kwalitatief goed onderwijs aan het betreffende kind met een handicap te bieden.

- Indien het onderwijs aan de leerling met een handicap een zodanig beslag legt op de tijd en aandacht van de leerkracht dat daardoor de tijd en aandacht voor de overige (zorg) leerlingen in de groep onvoldoende of in het geheel niet kan worden geboden.

4.4.2 De procedure

Als er op onze school een leerling met een stoornis (leer of gedrag)/ handicap (auditief, verstandelijk of chronisch) wordt aangemeld, dan volgen wij de volgende fasen:

- Probleemsignalering;- Verkenning van de mogelijkheden;- Aanmelden voor indicatiestelling;- De indicatiebeschikking;- Standpuntbepaling van de school;- Keuze van de ouders;- Toelating van de leerlingen;- Opstellen handelingsplan;- Realiseren van eventuele aanpassingen.

4.5 De begeleiding naar het voortgezet onderwijs

Aan het begin van groep 8 zullen de ouders van de leerlingen tijdens de ouderinformatieavond informatie krijgen over de activiteiten die gepland staan ter voorbereiding voor het voortgezet onderwijs. Tijdens de eerste rapportbespreking in groep 8, zullen de ouders een eerste advies horen van de leerkracht over de schoolkeuze, gebaseerd op de ontwikkelingen van het kind.In februari vindt de Cito-toets plaats. Aan het begin van groep 8 maken de leerlingen de Cito-toets van het voorgaande jaar. Aan de hand van de uitslag van deze toets stellen de leerlingen in samenwerking met de leerkracht doelen op voor het betreffende leerjaar waar ze aan willen werken. Halverwege het schooljaar mogen de leerlingen die voor hun vervolgschool de Cito-score nodig hebben deze toets maken. Uiteraard is er de mogelijkheid voor de leerlingen die de toets willen maken om hun vooruitgang te meten ook aanwezig.Voordat de score bekend wordt, bespreekt de leerkracht samen met de ouders en het kind een tweede advies wat betreft de schoolkeuze.De ouders zullen tijdens een aparte ouderavond uitgebreid geïnformeerd worden over de verschillende vormen van voortgezet onderwijs.

De leerlingen kunnen ter kennismaking bezoeken brengen aan het voorgezet onderwijs binnen de gemeente. Ook kunnen zij samen met de ouders informatie- en opendagen bezoeken die door het voortgezet onderwijs worden aangeboden.Uiteraard helpt de leerkracht de leerling en de ouders bij het maken van een schoolkeuze. Uiteindelijk beslissen de ouders samen met hun kind voor welk onderwijsvorm zie kiezen en melden zich vervolgens bij een desbetreffende school aan.

4.6 Verantwoording van de kerndoelen en tussendoelen.

EGO streeft naar een zo hoog mogelijke betrokkenheid en welbevinden van de leerlingen. Dit type onderwijs kiest daarom ook niet voor leerkracht- of leerling gestuurd onderwijs of vraag en aanbod. Want door de interactie binnen deze vier factoren is het gebied van betrokkenheid en welbevinden juist zo optimaal mogelijk. Wij volgen op onze school niet de methoden zoals ze geschreven zijn, maar gebruiken deze als bronnenboek. Elke leerkracht kan individueel bepalen in welke mate hij of zij gebruik maakt van de stof uit de methoden.

Leerkrachten met veel kennis van de leerlijnen, ontwikkeling van de kinderen en het gebruik van de verschillende materialen zullen minder gebruik maken van de methoden en meer gebruik maken van eigen gemaakt materiaal. Natuurlijk dienen zij wel de kern- en tussendoelen te verantwoorden naar de inspectie en directie toe. De leerkracht kan aan de hand van deze doelen zien op welke gebieden een kind zich goed ontwikkeld en op welke de ontwikkeling wat minder is. Wat wij in ons achterhoofd houden is wel dat de kerndoelen streefdoelen zijn en dat deze de spontane interactie en exploratie niet mogen belemmeren.

Bronnen:

www.ervaringsgerichtonderwijs.nl

www.reczhm.nl

www.caleidoscoop.be

www.minocw.nl

www.ervaringsgerichtonderwijs.nl

www.kindengezin.be

www.swv41-07.nl

Schoolplan hoofdstuk 5: Onderwijsinhoud

5.1 Onderwijsinhoud

Thematisch werken

Op basisschool “De Ontdekkingsreis” werken wij aan de hand van thema’s. Dit wordt thematisch werken genoemd. Dit houdt in dat we werken volgens een bewuste keuze van thema's die van betekenis zijn voor kinderen en voor en gegrepen zijn uit de werkelijkheid die hen omringt.

Wij bieden twee soorten van thematisch werken aan. Hierbij maken wij onderscheid tussen schoolbrede thema’s en klassikale thema’s. Het verschil zit hem voornamelijk in de belevingswereld van de doelgroep. In groep 1 zijn andere thema’s aan de orde dan in groep 8. Bij de schoolbrede thema’s is er sprake van een thema die per klas vorm krijgt op het niveau van de kinderen. De klassenthema’s zijn thema’s die aansluiten bij de actualiteit en belevenis van de kinderen, bijvoorbeeld veters strikken in groep 1 en ontwikkelingswerk in groep 8.

De schoolbrede thema’s duren zes tot acht weken, afhankelijk van de betrokkenheid van de kinderen. Na vier weken houden wij een evaluatieronde om te bepalen of het thema nog een betekenisvolle rol speelt. Aan de hand hiervan kunnen we het thema aanpassen of zelfs een nieuw thema voor een periode van twee tot vier weken organiseren.

Hoe maken wij de keuze voor een thema?

Op onze school werken we aan de hand van thema’s. Bij het kiezen van een thema gaat het om de vraag met welke inhouden of onderwerpen we kinderen doelgericht in aanraking brengen; wat van de omgeving, de werkelijkheid, de moeite waard is voor kinderen in zowel de onder- als bovenbouw. Bij het kiezen van een thema vragen wij ons het volgende af:

- Wat is de betekenis en de bedoeling van het werken met thema’s? - Welke bronnen zijn er om thema’s te zoeken? - Welke thema’s kies je dan uiteindelijk uit allerlei mogelijke en onmogelijke thema’s?

Bij het werken met thema’s vinden wij het noodzakelijk en belangrijk om met 2 belangrijke kenmerken van thema’s rekening te houden: 

- Thema’s moeten betekenis hebben voor kinderen;- Thema’s moeten bijdragen aan de basisontwikkeling van kinderen.

Wij achtten het een voorwaarde voor het werken met een thema dat het betekenis heeft voor kinderen of dat het zoveel raakvlakken met bestaande ervaringen en interesses heeft dat het betekenis kan krijgen. Betekenis hebben houdt in dat een thema de kinderen iets zegt, dat ze zich aangesproken voelen, zich betrokken voelen en dat het interessant is. Wanneer een thema betekenis heeft voor kinderen, zal de betrokkenheid groot zijn. Wanneer de betrokkenheid groot is, zullen de kinderen blijvende leerervaring opdoen.

Daarnaast vinden wij het ook belangrijk dat een thema bijdraagt aan de (basis)ontwikkeling van kinderen. Dat wil zeggen dat een thema ontwikkelingswaarde moet hebben. Basisontwikkeling voor jonge kinderen in de onderbouw omvat zowel brede ontwikkeling als het verwerven van specifieke kennis en vaardigheden. Ook in de bovenbouw is het belangrijk

dat een thema bijdraagt tot leerervaringen en ontwikkeling van het oudere kind. De wereld die het dichtst bij kinderen ligt is die waarin zich hun dagelijks bestaan afspeelt: hun eigen leefwereld of leefsituaties. Wij gebruiken de volgende bronnen bij het kiezen van een thema: leefsituaties, actualiteit en omgeving. Als we deze drie bronnen beter onderzoeken, dan vinden we thema’s met inhouden die belangrijk zijn voor kinderen.

Leefsituaties

Kinderen verkeren in hun dagelijkse leven in talloze situaties waarin ze handelend optreden. Om te kunnen handelen in deze dagelijkse leefsituaties moeten kinderen over veel kennis en vaardigheden beschikken. Deze kennis en vaardigheden moeten kinderen in staat stellen om zelfstandig en bekwaam te denken en te handelen, zowel in de huidige leefsituaties als die in de nabije toekomst. Enkele leefsituaties zijn bijvoorbeeld: ziek zijn, vakantie, wonen, feest, televisie, afval, koken.

Actualiteit

De actualiteit levert gebeurtenissen of omstandigheden die grote betekenis hebben voor kinderen, waar ze vol van zijn en die hun denken en handelen verrijken. Vaak zijn dat gebeurtenissen met een grote emotionele lading: geboorte, sinterklaas, rampen, schoolreisje. De actualiteit levert twee soorten thema’s op: te voorziene en onvoorziene thema’s. Te voorziene thema’s zijn vooraf al bekend en kunnen naar inhoud gepland worden, bijvoorbeeld:            

- Sinterklaas;- Kerst;- Pasen;- Schoolreisje;- Scheiden. 

Onvoorziene thema’s komen onverwachts. Kinderen kunnen op onverwachte momenten in beslag genomen worden door thema’s zoals:       - Een ongeluk op straat;

- Rampen;- Een televisieprogramma;- Een klasgenoot in het ziekenhuis;- Overlijden.

Omgeving

Het dagelijks leven van kinderen speelt zich af binnen hun eigen leefsituatie. De leefsituatie wordt omringd door een ruimere werkelijkheid, waarmee kinderen op allerlei momenten in aanraking komen: de omgeving. We onderscheiden de omgeving in:       - De natuurlijke werkelijkheid (de levende en de levenloze natuur);

- De sociaal-culturele werkelijkheid (de wereld van de volwassenen, gekenmerkt in hun gedrag, hun onderlinge omgang, hun gewoonten, hun leefwijze en hun opvattingen).

Ieder kind heeft zijn eigen wereldbeeld , afhankelijk in welke omgeving het kind leeft. Het wereldbeeld kan eenzijdig en oppervlakkig zijn of juist divers en inzichtelijk zijn. Het is belangrijk dat dit wereldbeeld bij elk kind op bepaalde manieren uitgebreid wordt. Hierin vervullen wij als school een functie. Wij proberen inhouden uit de omgeving bij kinderen te

brengen en andersom en er voor te zorgen dat kinderen meer van de wereld ontmoeten dan ze vanuit hun eigen leefomgeving kunnen doen. Enkele voorbeelden van thema’s uit de natuurlijke omgeving zijn:    

- De herfst; - De boerderij;- Het weer;- De ruimte;- De polder;- Het wad.

Enkele voorbeelden van thema’s uit de sociaal-culturele omgeving zijn: - De wijk;- Het circus;- Feestdagen;- De politie;- Het postkantoor;- Sprookjes en verhalen.

Welke thema’s kiezen wij?

Er zijn onderwerpen die van zoveel betekenis zijn, dat de leerkracht besluit, die gedurende langere tijd voor meerdere kinderen aan de orde te stellen. Dat kan naar aanleiding van spontane belangstelling van kinderen, maar de leerkracht zal vaak bewust het initiatief nemen om voor zo'n belangrijk onderwerp belangstelling te wekken.

Bron: leren-voor-duurzaamheid.nl

Werkvormen ervaringsgericht onderwijs

Zoals we in hoofdstuk 3 noemden wordt er op “De Ontdekkingsreis” vorm gegeven aan het onderwijs door middel van vijf werkvormen. Door deze werkvormen te combineren met thematisch werken willen wij zorgen voor meer diepgang en meer betekenisvolle situaties binnen het thema.

Kerndoelen

Wij werken aan de hand van thema’s en werkvormen. Deze krijgen vorm door de groepsleerkrachten. De leerkrachten kiezen betekenisvolle activiteiten voor kinderen en proberen hier verschillende leerlijnen in te verweven. Dit houdt in dat wij niet direct werken uit methoden. Deze worden overigens wel gebruikt als bron.

Een belangrijk punt bij het ontwikkelen van activiteiten, aan de hand van thema’s voor kinderen, zijn de kerndoelen. Hier moeten wij net als iedere school aan voldoen. Er wordt dan ook bij elk van de te ontwikkelen activiteiten bij stil gestaan. Wij stellen onszelf hierbij twee vragen:

- Welke kerndoelen kunnen bij de activiteit aan bod komen?- Hoe kunnen de kerndoelen aan bod komen?

Zie voor de kerndoelen de volgende site: http://tule.slo.nl.

De instrumenteel-cursorsiche vakken

Rekenen en wiskunde

Doelstelling: het onderwijs in rekenen/wiskunde is erop gericht, dat de kinderen verbanden kunnen leggen tussen het onderwijs in rekenen/wiskunde en hun dagelijkse leefwereld; basisvaardigheden verwerven, eenvoudige wiskundige taal begrijpen en toepassen in praktische situaties; reflecteren op eigen wiskundige activiteiten en resultaten daarvan op juistheid controleren; eenvoudige verbanden, regels, patronen en structuren opsporen; onderzoeks- en redeneerstrategieën in eigen woorden gebruiken en beschrijven.

Methode die bij ons op school gebruikt wordt: Pluspunt en allerlei hulpmethodes zoals rekentoppers, rekenmeester, elftal, plustaken enz.

Nederlands

Doelstelling: Het onderwijs in de Nederlandse taal is er opgericht, dat de kinderen: Vaardigheden ontwikkelen waarmee ze deze taal doelmatig gebruiken in situaties die

zich in het dagelijks leven voordoen; Kennis en inzicht verwerven omtrent betekenis, gebruik en vorm van taal; Plezier hebben en houden in het gebruiken en beschouwen van taal.

Methodes die wij op school gebruiken zijn: Taalactief,

Ter ondersteuning van kinderen die moeite hebben met taal en lezen gebruiken wij: Speciale leesbegeleiding van Estafette lezen, Lip Flip van Iselinge en het Spiekboek en allerlei andere hulpmethodes zoals taalmeesters, plustaken, blokboeken taal e.d..

Duo-lezen: In de midden- en bovenbouw lezen de kinderen in duo’s. Dit doen we drie keer per week. De kinderen lezen twintig minuten met hun partner. Wij vinden dit noodzakelijk om het technisch lezen nog verder te stimuleren.

Stellen

Het doel van het stelonderwijs is dat kinderen vaardigheid verkrijgen in het schriftelijk gebruik van het Nederlands. Het schrijven van een verhaal, het creatief schrijven, het opstellen van een brief of uitnodiging wordt soms gedaan n.a.v. suggesties vanuit de methode, maar meestal vindt dit tijdens andere uren plaats in allerlei betekenisvolle functionele situaties.

Engels

Doelstelling: het onderwijs in de Engelse taal is erop gericht, dat de kinderen: Vaardigheden ontwikkelen waarmee ze deze taal op een zeer eenvoudige niveau

gebruiken als communicatiemiddel in contact met mensen die zich van deze taal bedienen.

Kennis hebben van de rol die de Engelse taal speelt in de Nederlandse samenleving en als internationaal communicatiemiddel.

Methode die op onze school gebruikt wordt: Hello World.

Godsdienstige en humanistische vorming

Doelstelling: het onderwijs in godsdienstige vorming is erop gericht, dat de kinderen: In aanraking komen met verhalen uit de bijbel; In aanraking komen met geestelijke liederen; In aanraking komen met de waarden en normen, die we ontlenen aan de bijbel; Kennismaken met andere wereldgodsdiensten.

Doelstelling: het onderwijs in humanistische vorming heeft als doel: Kinderen te leren omgaan met vragen, die betrekking hebben op de waarden en

normen en in het specifiek op waarden en normen van morele aard; Kinderen te stimuleren tot zelfstandig oordelen en handelen; Voor die keuzes rekening te houden met anderen en zelf daarvoor verantwoordelijk te

zijn. In de uren HVO maken de kinderen spelenderwijs kennis met de humanistische uitgangspunten als: respectvol met elkaar omgaan – rechtvaardigheid – verdraagzaamheid en verbondenheid met je medemens- ontwikkeling van het vertrouwen en zelfrespect.

Zowel Godsdienstige als humanistische vorming wordt gegeven door een aparte vakdocent. Hier hebben wij geen methode voor.

Wereldoriënterende vakken

Wereldoriëntatie

Wat betreft wereldoriëntatie, komt het thematisch werken duidelijk naar voren in de onderbouw. Uitgangspunt is de eigen belevingswereld, de ervaring en de waarnemingen die bij voorkeur niet uitsluitend kijken betekenen, maar ook voelen, tillen, ruiken, bewegen, aanraken, betasten en luisteren. De kinderen leren stap voor stap de wereld om zich heen kennen en kunnen relaties leggen met ruimte en tijd, met menselijk gedrag, met de natuur en het natuurkundig gebeuren en met de kijk van het kind op zichzelf, bij het leren zien van oorzaak en gevolg en bij het veroveren van taal als communicatiemiddel. We gebruiken zoveel mogelijk echt materiaal en daarnaast gebruiken we materiaal uit ons documentatiecentrum en bibliotheek. We hebben hier in de onderbouw geen methode voor.

Dit geldt ook voor de middenbouw. Wereldoriëntatie krijgt hier voornamelijk voor door de activiteiten die de leerkracht hiervoor ontwikkeld.

In de bovenbouw worden veelal werkstukken gemaakt. De kinderen kiezen dan vaak uit een aantal onderwerpen. Het werken aan de werkstukken gebeurt in projectvorm, zodat alle onderwerpen, die we geselecteerd hebben, in drie jaar minstens een (1) maal aan de orde komen. De werkstukken worden vervolgens gepresenteerd aan de school. We hebben verschillende plaatsen waar de kinderen hun gemaakte werk kunnen tentoonstellen. Dit maakt de projecten concreter doordat het werkstuk een functie heeft (wat de betrokkenheid verhoogt). Daarnaast stimuleren wij de kinderen om hoge kwaliteit af te leveren in dit proces, het mooiste werk komt namelijk in de daarvoor bestemde plaatsen te hangen.

Methoden die bij ons op school als bron gebruikt worden: Geobas, Sprekend Verleden, NatuNiek.

Sociale redzaamheid

Doelstelling: het onderwijs in sociale redzaamheid, waaronder gedrag in het verkeer, is erop gericht, dat kinderen kennis, inzicht en vaardigheden verwerven als consument en als deelnemer aan het verkeer en groepsprocessen. Er wordt gewerkt met de jeugd verkeerskrant.

Ook gebruiken wij in de onderbouw de kanjertraining om kinderen te leren begrijpen hoe zij wisselende rollen spelen. De bedenker van de kanjertraining omschrijft het belangrijkste doel zo: “Het belangrijkste doel is dat het kind positief over zichzelf en de ander leert denken. Als gevolg hiervan heeft het kind minder last van sociale stress. Ook op langere termijn is effect merkbaar. Het blijkt dat veel kinderen na het volgen van de kanjertraining zich beter kunnen concentreren op school en betere leerresultaten behalen.(uitgangspunten kanjertraining G. Weide 2001)

Schoolteams en ouders constateren de laatste jaren een duidelijke toename van gedragsproblemen bij kinderen. Deze variëren van zich moeilijk kunnen concentreren tot extreme problemen, zoals zinloos geweld. Hoe kunnen wij als school het beste daarmee omgaan? Hoe biedt onze school kinderen meer omgevingskwaliteit en -veiligheid?Omdat we gericht willen werken aan de sociaal-emotionele ontwikkeling van de kinderen werken wij samen met het CPS (www.cps.nl). Het CPS ondersteunt ‘De Ontdekkingreis’ bij de aanpak en biedt een compleet programma gebaseerd op de volgende vier stappen:

Oriëntatie op het thema sociaal-emotionele ontwikkeling; Het vergroten van deskundigheid en vaardigheden van leerkrachten; Aan de slag met ‘Beter omgaan met jezelf en de ander’: een succesvol en compleet

programma voor de sociaal-emotionele vorming van kinderen in het basisonderwijs Het samen met ouders werken aan de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen.

CPS helpt ons verder bij: Het organiseren van bijeenkomsten of ouderavonden over sociaal-emotionele

ontwikkeling; Het opstellen van een pedagogisch beleidsplan; Het maken van en werken met handelingsplannen.

Ook adviseren ze ons over diverse sociaal-emotionele thema’s, zoals conflicthantering bij kinderen.

Burgerschap

Doelstelling: Kinderen leren zich redzaam te gedragen in sociaal opzicht, als verkeersdeelnemer en

als consument zie ook 5.5.2; Kinderen leren de hoofdzaken van de Nederlandse en Europese staatsinrichting en de

rol van de burger. Komt aan de orde bij de verkiezingen voor Tweede Kamer en schoolparlement;

Kinderen leren zich te gedragen vanuit respect voor algemeen aanvaarde waarden en normen. Zie de kanjertraining en “Goed Gedaan”;

Kinderen leren hoofdzaken over de geestelijke stromingen en ze leren respectvol om te gaan met de verschillen in opvattingen van de mensen. Zie “Goed Gedaan” en de kanjertraining;

Kinderen leren met zorg omgaan met het milieu.

De muzisch-expressieve vakken

Muziek

Doelstelling: het muziekonderwijs is erop gericht, dat de kinderen kennis, inzicht en vaardigheden verwerven om muziek te beluisteren, te beoefenen en met elkaar over muziek te kunnen praten en om op muziek te bewegen.We gebruiken de volgende materialen en methode: “Moet je doen”, liederen en muziek op cassette en cd, verschillende liedboeken.

Tekenen en handvaardigheid

Doelstelling: het onderwijs in tekenen en handvaardigheid is erop gericht dat de kinderen: Kennis, inzicht en vaardigheden verwerven waarmee ze hun gedachten, gevoelens,

waarnemingen en ervaringen op persoonlijke wijze kunnen vormgeven in beeldende werkstukken;

Leren reflecteren op beeldende producten en inzicht verwerven in de wereld om ons heen, de gebouwde omgeving, interieurs, mode en kleding, alledaagse gebruiksvoorwerpen en beeldende kunst;

Kennis en inzicht verwerven dat uitbeelden en vormgeven gebonden zijn aan tijd en aan cultuurgebied.

We gebruiken de volgende methode als bron: “Moet je doen”.

Dramatische expressie

Doelstelling: het onderwijs in dramatische expressie is erop gericht, dat kinderen De uitdrukkingsmogelijkheden van hun eigen lichaam (stem, taal, houding, beweging,

mimiek) leren kennen, met plezier en zelfvertrouwen leren hanteren en tevens hun vaardigheden in het hanteren daarvan vergroten;

Leren met dramatische middelen vorm te geven aan gevoelens, ideeën, personages, gebeurtenissen en omstandigheden en dit (grotendeels) in samenspel met anderen durven te laten zien;

Eigen en andermans spel leren herkennen, interpreteren en waarderen; Voorstellingen bezoeken om kennis te maken met toneel als kunstvorm uit eigen en

andere culturen

We gebruiken de volgende methode als bron: “Moet je doen”.

Bewegingsonderwijs/sport

Doelstelling: het bewegingsonderwijs is erop gericht, dat kinderen: Kennis, inzicht en vaardigheden verwerven om hun bewegingsmogelijkheden te

vergroten; Enige kenmerkende hulpmiddelen en bijbehorende begrippen kunnen gebruiken; Een positieve houding ontwikkelen, dan wel behouden, met betrekking tot deelname

aan de beweegcultuur; Omgaan met elementen als spanning, winst en verlies.

Aan de orde komen: gymnastiek, zwemmen voor de derde en vierde jaars, atletiek en spel.Voor de bovenbouw worden elk jaar drie toernooien georganiseerd (voetbal/korfbal, basketbal en atletiek) Tevens doen vier damteams mee aan toernooien. Alle 5e, 6e, 7e en 8e jaars kunnen meedoen aan een onderling dam- en/of schaaktoernooi. De 3e

en 4e jaars kunnen zich inschrijven voor een damcompetitie. Deze toernooien worden na schooltijd georganiseerd.In 2009 willen we starten met een sportdag voor de 5e en 6e jaars. Twee Nederlandse en één Duitse school doen hieraan mee. Het doel is: Kinderen met elkaar in aanraking laten komen d.m.v. sportactiviteiten. De Olympische gedachte staat centraal: meedoen is belangrijker dan winnen. De groepen worden zo samengesteld dat de kinderen van de drie scholen gemengd worden. Verhouding is ongeveer: 2/3 Duitse kinderen en 1/3 Nederlandse kinderen.

Voor bewegingsonderwijs hanteren wij geen methode. Hiervoor is een vakleerkracht aanwezig. Zie ook hoofdstuk 2: schoolbeschrijving.

In de praktijk

Er is nu uitvoerig besproken hoe de inhoud van de vakken er uitziet. In hoofdstuk 5.3 kunt u teruglezen hoe we de inhoud waarborgen. Eerst volgt een praktische uitwerking van de vakken aan de hand van lessen die worden gegeven binnen onze school. We laten u enkele voorbeelden zien:

Oriëntatie op jezelf en de wereld

Les 1 De bank; Les 2 Milieu.

Informatie voor de docent:

Leerlijn Oriëntatie op jezelf en de wereld:Kinderen zijn nieuwsgierig. Ze zijn voortdurend op zoek om zichzelf en de wereld te leren kennen en te verkennen. Die ontwikkelingsbehoefte is een aangrijpingspunt voor dit leergebied. Tegelijk stelt de samenleving waarin kinderen opgroeien haar eisen. Kinderen vervullen nu en straks taken en rollen, waarop ze via onderwijs worden voorbereid.

In dit leergebied oriënteren leerlingen zich op zichzelf, op hoe mensen met elkaar omgaan, hoe ze problemen oplossen en hoe ze zin en betekenis geven aan hun bestaan. Leerlingen oriënteren zich op de natuurlijke omgeving en op verschijnselen die zich daarin voordoen. Leerlingen oriënteren zich ook op de wereld, dichtbij, veraf, toen en nu en maken daarbij gebruik van cultureel erfgoed.

Waar mogelijk worden onderwijsinhouden over mensen, de natuur en de wereld in samenhang aangeboden. Dit komt het 'begrijpen' door leerlingen ten goede en draagt voorts bij aan vermindering van de overladenheid van het onderwijsprogramma. Ook inhouden uit andere leergebieden worden betrokken op de 'oriëntatie op jezelf en de wereld'. Te denken valt aan het lezen en maken van teksten (begrijpend lezen), het meten en het verwerken van informatie in onder andere tabellen, tijdlijn en grafieken (rekenen/wiskunde) en het gebruik van beelden en beeldend materiaal (kunstzinnige oriëntatie).

Als voorbeeld van onze manier van werken binnen deze leerlijn hebben we een drietal lessen gecreëerd die aansluiten op onze manier van onderwijs.

Wat betreft dit thema. Kijkt u eens op:

http://tule.slo.nl/OrientatieOpJezelfEnWereld/F-KDOrientatieJezelfEnWereld.html.

Daar kunt u alle kerndoelen terug vinden en op www.nibud.nl kunt u nog veel meer lesideeën vinden. Succes!

Les 1 De Bank

Voor de leerkracht

Bij deze interactieve les gaan de leerlingen aan de slag met het thema, de bank. Deze les is vakoverschrijdend en enorm betekenisvol. Deze les duurt ongeveer een week. Een themaweek waarin veel ervaringsgericht gewerkt word. Leerlingen gaan eerst samen kijken naar zakgeld en uitgavenpatronen. De verzamelde informatie wordt weergegeven op een placemat. De leerlingen praten over het algemene deel. De leerkracht verteld ook na de inleiding dat de leerlingen naar een bank gaan. Er worden vragen bedacht en tijdens het bezoek gesteld. Na het bezoek gaan de leerlingen in groepjes van vijf hun eigen bank opzetten. Daarbij word een logo, een naam, en een plan geschreven. Wat willen de leerlingen met leners en spaarders?

Toelichting werkvorm

De werkvorm, een placemat, houdt in dat vier leerlingen een groepje vormen. Binnen dat groepje schrijft elke leerling zijn antwoorden op de vragen in een gedeelte. Elk gedeelte van die placemat wordt daarna samengevoegd in het middenstuk. Dat is de gezamenlijke mening van dat groepje.

Kerndoelen:

Met behulp van deze les wordt gewerkt aan de kerndoelen:

Kerndoel 35; De leerlingen leren zich redzaam te gedragen in sociaal opzicht, als verkeersdeelnemer en als consument.

Omgang met geld: Het belang van bewaren, ruilen, lenen en kopen en van de afspraken die daarbij

gemaakt worden; Het belang van betaalbewijzen; Omgaan met zakgeld; De functie van sparen.

Productinformatie en kwaliteit: Aankopen die tot teleurstellingen kunnen leiden; Beoordeling van enkele producten op kwaliteit; Vergelijking van prijzen van producten in relatie tot hun kwaliteit.

Kerndoel 24; De leerlingen leren praktische en formele rekenwiskundige problemen op te lossen en redeneringen helder weer te geven.

De leraar is zich ervan bewust dat de kinderen uit groep 8 na de basisschool veel zelfstandiger moeten zijn als ze naar het voortgezet onderwijs gaan. Zij anticipeert hierop door situaties uit die nieuwe situatie vaak als onderwerp van gesprek te nemen en aandacht te besteden aan vaardigheden die je hiervoor nodig hebt, zoals:

1. kunnen aflezen van tabellen voor bussen; 2. omgaan met geld, plannen, reflecteren op uitgavenpatronen;

3. kritisch lezen van reclamematerialen, voor bijvoorbeeld mobiele telefoons: hoeveel ben je echt kwijt en is het wel zo voordelig als ze zeggen?

4. plattegronden bekijken en bespreken van fietsroutes, afstanden, rekenen met schaal.

Voorbereiding: Per groepje van vier leerlingen een placemat.Ter visualisatie speelgeldBankbezoekVoldoende computers met internetverbinding

Inleiding:

De leerlingen krijgen de gelegenheid om ervaringen uit te wisselen met zakgeld en sparen en stellen elkaar hierbij elkaar de basisvragen van het bord;

Wie krijgt er zakgeld? Hoeveel, hoe vaak? Hoe ga je met zakgeld om? Mag je dit helemaal vrij besteden of is een deel bestemd voor bijvoorbeeld kleren Spaar je wel eens? Hoe en waarvoor? Wat is het nut van sparen?

De antwoorden op de vragen worden verwerkt in een placemat. De leerkracht gaat samen met de klas kijken naar de antwoorden van de groepjes. Wat zijn de overeenkomsten en wat zijn de verschillen. Daarbij berekent de leerkracht samen met de klas het gemiddelde van het zakgeld inkomen.

Kern:

Leerlingen bereiden hun bezoek aan de bank voor. Door in tweetallen op een papiertje op te schrijven wat de leerlingen willen weten kan er uiteindelijk een definitieve vragenlijst gemaakt worden. De leerlingen gaan onder leiding van één leerling de vragen selecteren en ordenen en zorgen voor een definitieve vragenlijst.

1. Als de vragenlijst klaar is kunnen de leerlingen wat voor geldtype ze zijn op: www.nibud.nl

2. Als de leerlingen weten welk geldtype ze zijn kunnen ze nog aan de slag met het bankspelletje Eurowijs. www.nibud.nl/testenspel

3. Als de leerlingen de interactieve pc games hebben gespeeld kunnen ze ook nog een interessante digitale expositie bekijken via de link: www.nibud.nl/100jaargeld

Verwerking:

Nu de leerlingen weten hoe de bank van binnen er uit ziet en de nodige informatie hebben verzameld kunnen de leerlingen een eigen bank opzetten. In groepjes, van vijf leerlingen, gaan de leerlingen aan de slag met het opzetten van hun bank concept. Een naam, een logo, een pakkende tekst en een kluis. Welke manier gaan de leerlingen om met spaarders en hoe

handelen ze met mensen die geld komen lenen? Deze opdracht is geheeld gestuurd door de leerlingen en wordt uiteindelijk aan elkaar gepresenteerd.

Les 3 bewegingsonderwijs

Balanceren en springen

Lesdoelen:

- De kinderen kunnen balanceren over een object met obstakels.- De kinderen kunnen balanceren op een relatief klein oppervlak- De leerlingen kunnen achteruit een koprol maken.Dit mag nog moeizaam gaan.- De kinderen luisteren naar de leerkracht en weten wanneer ze door moeten wisselen naar de volgende activiteit- De leerlingen kunnen springen en met twee voeten naast elkaar neerkomen.

Voorbereiding:

De leerkracht verzamelt de benodigde materialen en richt de gymzaal in. Hierbij wordt gezorgd voor een omgeving waar ruimte is voor een warming-up en slotspel.

Materialen:

- Lintjes- Banken- Kasten- Blokjes- Matjes- Springplank

Voor de leerkracht:

De leerkracht vertelt over de winter. Het thema komt de kinderen bekend voor en de leerlingen weten waar juf/meester het over heeft. Deze gymles heeft alles te maken met het ijs van buiten. Als je op het ijs staat is goed balanceren van groot belang. Je wil er immers alles aan doen om niet te vallen. Vanuit deze situatie geeft de leerkracht de gymles.

Inleiding:

Als warming-up spelen de leerlingen inktvistikkertje. De leerkracht kiest twee kinderen uit die samen tikker zijn. Deze twee leerlingen houden elkaars hand vast. De overige leerlingen mogen zich verspreiden door de zaal. De leerkracht bepaald of de kinderen op de materialen mogen komen. Na het startsein proberen de twee tikkers samen iemand af te tikken. Zodra dit is gelukt houdt de getikte de andere twee tikkers vast. Vervolgens proberen ze met z’n drieën iemand anders te tikken. Op deze manier ontstaat er een soort van ketting die steeds langer wordt. Samenwerking en balans houden is hierbij van groot belang!

Kern:

De leerkracht heeft vooraf het lokaal in drie “vakken” verdeeld. In elk vak vindt een balanceer activiteit plaats. De leerkracht loopt van te voren alle drie de vakken langs met de kinderen. Bij elk vak geeft hij/zij uitleg en zorgt er op deze manier voor dat de kinderen zelfstandig bezig kunnen zometeen. De leerkracht houdt overzicht over de zaal en helpt alleen mee bij het koprollen. Bij de andere twee hoeken moeten de leerlingen zelf aan de slag.

Hoek 1: De leerlingen zijn vooral bezig met springen en het landen hierbij. De leerlingen lopen het circuit af. Ze beginnen bij de bank die schuin op de kast staat. Vervolgens lopen ze over de kast door naar de volgende bank. Deze staat vast tussen een andere kast in. Ze moeten rustig aan komen lopen en dan naar beneden springen. Hierbij moeten ze omhoog springen en de armen meenemen.Bij het neerkomen moeten ze met 2 voeten naast elkaar op de mat komen en de knieen iets gebogen houden. Niet omvallen!

Hoek 2: Hier zijn de kinderen echt bezig met balanceren. De leerkracht differentieert door verschillende banken neer te zetten.

- Bank rechtop met blokjes als hindernis; - Omgekeerde bank (evt. later met blokjes);- Omgekeerde bank die omhoog loopt d.m.v. de kast.

Hoek 3: De leerlingen gaan bezig met koprollen. De leerkracht biedt ondersteuning hier. Er zijn 3 verschillende onderdelen, een mat met een springplank eronder, een mat zonder springplank en een dikke mat op banken zodat deze schuin afloopt. Voordat je gaat rollen ga je eerst goed zitten (met je rug naar de mat toe) je houd je handen naast je gezicht (ongeveer op oorhoogte), dan laat je je achterover vallen, je zet zo snel mogelijk je handen neer op de mat en je duwt jezelf door, totdat je weer rechtop zit op de mat. Je hoofd moet tijdens het draaien zoveel mogelijk op je borst liggen. De leerkracht staat bij het rollen en helpt daar. Voor de rest doen de kinderen het zelfstandig. De leerkracht zit wel altijd zo, dat hij de rest van de gymzaal goed kan overzien. Kinderen doen heel voorzichtig, 1 voor 1 over het circuit. En help elkaar waar nodig!

Afsluiting:

Als afsluiting spelen de leerlingen “Iemand is hem, niemand is hem”. Er zijn 2 (soft)ballen in de zaal. Degene die de bal heeft, is de tikker, hij/zij mag de bal naar iemand gooien. Wordt deze geraakt door de bal, is hij/zij af en gaat op de bank zitten. Zodra er 4 kinderen op de bank zitten mag de eerste er weer af. Dit kind doet weer mee in het spel! Het is als leerkracht aan te raden de kinderen niet meer op de materialen te laten komen!

Les 4: Kunstzinnige oriëntatie

Les over kosteloos materiaal:- Maak een werkstuk met minstens 3 verbindingen in het thema winter.

Doelen:

- De leerlingen kunnen werkstukken maken op basis van een innerlijke voorstelling van een onderwerp, vanuit hun geheugen, fantasie en/of beleving. - De leerlingen kunnen beeldende aspecten zoals kleur, vorm, ruimte, textuur en compositie doelgericht gebruiken in een werkstuk.- De leerlingen onderzoeken de beeldende mogelijkheden van materialen en passen deze toe in hun eigen werk. Daarbij gebruiken ze de benodigde gereedschappen op een veilige manier.

Benodigdheden:

- kosteloos materiaal (lege melkpakken, rietjes, ijsstokjes, plastic bekertjes enzovoorts)- touw- spijkers- hamer- lijm- verf- gekleurd papier- wit papier- potloden- stiften

Voorbereiding:

De leerlingen nemen zelf kosteloos materiaal mee. In de klas is natuurlijk voldoende materiaal aanwezig voor de kinderen, maar om de betrokkenheid bij de kinderen te vergroten mogen de kinderen zelf ook materiaal meenemen.

Inleiding:

Er wordt klassikaal besproken wat kosteloos materiaal is en wat de kinderen zelf hebben meegebracht. De leerkracht bespreekt wat verbindingen zijn, want deze moeten de kinderen in hun werkstuk verwerken. Ook kunnen hier alvast ideeën worden aangedragen voor het werkstuk. De leerkracht vormt groepjes van ongeveer 2 á 3 kinderen. De leerkracht maakt de groepjes naar aanleiding van de verschillende niveaus van de kinderen, zodat de kinderen van elkaar kunnen leren en zodat de kinderen elkaar kunnen aanvulling met hun verschillende kwaliteiten.

Kern:

De kinderen gaan in hun groepje hun werkstuk ontwerpen. Dit doen de kinderen op een manier die bij hun past. De kinderen mogen een verhaaltje schrijven over hun werkstuk, ze mogen dit schrijven in een aantal woordjes, maar de kinderen mogen ook een tekening maken. Wel moeten de kinderen overleggen met elkaar, ze moeten het samen doen.

Als de kinderen daar mee klaar zijn mogen ze kosteloos materiaal gaan zoeken dat ze denken nodig te hebben bij hun werkstuk. Aan de hand daarvan gaan de kinderen hun werkstuk van kosteloos materiaal maken. Het werkstuk moet ten minste 3 verbindingen bevatten en moet te maken hebben met de winter. De kinderen kunnen iets namaken, bijvoorbeeld een sneeuwpop, maar de kinderen mogen ook hun fantasie gebruiken. De kinderen mogen hier zelf een invulling aan geven. Dit komt weer ten goede aan het vergroten van het leerlingeninitiatief. De leerkracht begeleidt de groepjes door het geven van aanwijzingen. Ook observeert de leerkracht de groepjes kinderen. Zo wordt er gekeken of alle kinderen betrokken zijn en of de kinderen goed met elkaar samenwerken. Als dit niet zo is biedt de leerkracht hier begeleiding in. Als de kinderen het werkstuk afhebben mogen ze het werkstuk nog versieren. Ze mogen het verven, kleuren, beplakken enzovoorts. Hier zijn de kinderen vrij in.

Afsluiting:

Als alle groepjes klaar zijn met hun werkstuk, mogen de groepjes hun werkstuk presenteren aan de rest van de klas. Ze vertellen wat ze hebben gemaakt, verband met het thema winter, en welke verbindingen ze hebben gemaakt. Ook kan er verteld worden hoe ze te werk zijn gegaan.

Les 5: kunstzinnige oriëntatie.

De kinderen maken een schildertekening met verschillende effecten.

Lesdoelen:

- De leerlingen kunnen werkstukken maken op basis van een innerlijke voorstelling van een onderwerp, vanuit hun geheugen, fantasie en/of beleving.

- De leerlingen onderzoeken de beeldende mogelijkheden van materialen en passen deze toe in hun eigen werk. Daarbij gebruiken ze de benodigde gereedschappen op een veilige manier.

- De leerlingen kunnen hun werk vergelijken met de gestelde opdracht en met de invulling van die opdracht door anderen.

Voorbereiding:

De leerkracht verzamelt de benodigde materialen voor de les en legt deze klaar. Ook vult de leerkracht per groepje een bakje met verf.

Materialen:

- schuursponsjes- verf- oude tandenborstels- Kwasten- Wc-rolletjes- Oude kleding om mee te stempelen, vegen enzovoorts.

Inleiding:

De leerkracht legt de opdracht aan de kinderen uit. De kinderen mogen met de materialen die klaarliggen een verftekening maken. Dit kunnen ze doen door bijvoorbeeld een schuursponsje in de verf te dompelen en hier vervolgens mee te stempelen of te vegen. Naar aanleiding van een korte toelichting van de materialen, mogen de kinderen in groepjes experimenteren met de materialen. De leerkracht deelt de kinderen in groepjes van ongeveer 3 kinderen. De kinderen krijgen per groepje een A-3 papier. Hier proberen ze zoveel mogelijk effecten te creëren met de materialen.

Kern:

De kinderen krijgen vervolgens van de leerkracht individueel een A-3 papier. De kinderen gaan op dit papier een verftekening maken over de winter. De verschillende effecten die ze hebben gecreëerd in de groepjes kunnen ze nu vervolgens zelf toepassen. De opdracht is geheel vrij. De kinderen mogen zelf weten welke materialen ze gebruiken en welke effecten. Het enige dat vaststaat, is het thema: de winter. Doordat de kinderen zelf een invulling kunnen geven aan de opdracht wordt de betrokkenheid van de kinderen groter. Daarnaast kunnen kinderen werken op hun eigen niveau. De kinderen proberen zelf uit wat ze kunnen en welke effecten ze gebruiken.

Afsluiting:

Als de kinderen klaar zijn met de verftekening mogen ze deze, als ze willen, laten zien aan de andere kinderen. De kinderen vertellen wat ze hebben getekend en welke effecten ze hebben toegepast. Ervaringen worden uitgewisseld en er kunnen ideeën opgedaan worden voor vervolglessen.

5.2. Borging

Hierboven is de inhoud van de vakken uitvoerig aan bod gekomen. Om te kunnen voldoen aan de kerndoelen en leerlijnen is het, naast het bovenstaande, ook van belang om te verantwoorden hoe we de kwaliteit waarborgen. Hier volgt een overzicht van de 6 hoofdvakken, in hoofdstuk 7 wordt de kwaliteitsbewaking uitvoeriger besproken.

Rekenen/wiskunde Kerndoelen rekenen/wiskunde Methoden/aanbod:Groep 1 en 2:- Geen methodisch materiaal- Ontwikkelingsmateriaal ordenen en tellen (zie map ‘Rekenen’)- Begrippen- en ontwikkelingslijsten opgesteld door het expertisecentrum E.G.O.Groep 3 t/m 6:- Pluspunt als bron voor lesstof- Hulpmiddelen; rekentoppers, rekenmeester, elftal en plustaken- Kwantiwijzer (niet-methodegebonden toets)- Begrippen- en ontwikkelingslijsten opgesteld door het expertisecentrum E.G.O.Groep 7 en 8:- Pluspunt als bron voor lesstof- Kwantiwijzer (niet-methodegebonden toets)- Hulpmiddelen; rekentoppers, rekenmeester, elftal en plustaken- Begrippen- en ontwikkelingslijsten opgesteld door het expertisecentrum E.G.O.

BorgingDoor middel van het afnemen van niet-methodegebonden rekentoetsen bewaken wij de kwaliteit van het rekenonderwijs. Vier keer per jaar bespreken de leerkrachten de toetsgegevens met de rekenspecialist. De rekenspecialist houdt zich via cursussen en vakbladen op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen op het gebied van rekenonderwijs en doet, indien gewenst, tijdens teamvergaderingen voorstellen voor kwaliteitsbevorderende maatregelen.

Engels Kerndoelen Engels Methoden/aanbod:- Wij willen het Engels aanbieden in groep 7 en 8. We gebruiken hiervoor “Hello World”

als bron voor de lessen. We hanteren de kerndoelen die zijn opgesteld door expertisecentrum E.G.O. Dit betekent voor groep 7 dat we de volgende doelen willen behalen op het gebied van Engels:

Luistervaardigheid: Luisteren naar model dialoogjes op cassettebanden over een aantalonderwerpen: bijvoorbeeld persoonlijke gegevens, woonomgeving, eten en drinken, tijdsaanduiding en ‘In de klas’.

Gespreksvaardigheid: Korte gesprekjes voeren aan de hand van voorgestructureerdedialoogjes, waarin bepaalde plekken zijn opengelaten.

Leesvaardigheid: Folders en advertenties lezen op hoofdzaken als prijzen, openingstijden en dergelijke.

Opzoekvaardigheid: De betekenis van een woord opzoeken in bijvoorbeeld de woordenlijst achterin de methode.

En voor groep 8 komen we dan tot de volgende kerndoelen:

Luistervaardigheid: Luisteren naar dialoogjes over ‘oude’ en nieuwe onderwerpen.Onderwerpen worden herhaald en uitgebreid (persoonlijke gegevens) of nieuw aangeboden (‘op straat’ of ‘vrije tijd en hobby’s’).

Luisteren naar speciaal geschreven luisterteksten als interviews, waar de hoofdzaken uitgehaald moeten worden.

Gespreksvaardigheid: Korte gesprekjes voeren na enige voorbereiding en ook zonder strakke structurering vooraf. Extra aandacht voor correct taalgebruik en uitspraak.

Leesvaardigheid: Ook andere informatieve teksten lezen; eventueel ook speciaal geschreven (of herschreven) verhalen of prentenboeken.

Opzoekvaardigheid: Vertalingen van woorden opzoeken in woordenlijsten, zogenaamde ‘picture dictionaries’ of andere woordenboeken.

BorgingDoor gebruik te maken van de kerndoelen die zijn opgesteld door het expertisecentrum waarborgen wij de kwaliteit van het onderwijs op het gebied van Engels. Er zijn verschillende keren per jaar overleggen in de bovenbouwvergaderingen over de invulling van deze kerndoelen voor het vak Engels. Wij willen dit onderwijs in ontwikkeling houden en delen ervaringen met elkaar over de invulling van de kerndoelen.

Bewegingsonderwijs Kerndoelen Bewegingsonderwijs Methoden/aanbod:Groep 1 en 2:- Begrippen- en ontwikkelingslijsten- De blauwe map ‘Bewegingonderwijs in het speellokaalGroep 3 t/m 8:- Gymlessen worden gegeven door een vakleerkracht- Digitale leerlingvolgsysteem bewegingsonderwijs (Beleves)BorgingDoor middel van het systematisch gebruik maken van de blauwe map in de onderbouw laten we alle doelen die horen bij bewegingsonderwijs in de onderbouw aan bod komen. Op maandagochtend wordt de opstelling klaargezet, alle onderbouwklassen gebruiken deze opstelling gedurende de week. Eén leerkracht stelt de activiteit op, rekening houdend met opbouw en differentiatie per week. In de midden -en bovenbouw is er een vakleerkracht die de bewegingsactiviteiten organiseert en uitvoert. We kiezen hiervoor om de kwaliteit van het bewegingsonderwijs te waarborgen. Veel jonge leerkrachten zijn namelijk bij hun studie niet gespecialiseerd in het geven van bewegingsonderwijs op de basisschool. De vakleerkracht houdt de gegevens van de kinderen bij middels het LVS Beleves. Het hele team kan de ontwikkelingen van de kinderen bijhouden en hier rekening mee houden.

Nederlands Kerndoelen Nederlands/stellen Methoden/aanbod:Groep 1 en 2:- Geen methodisch materiaal- Ontwikkelingsmateriaal ordenen en tellen (zie map ‘Rekenen’)- Begrippen- en ontwikkelingslijsten opgesteld door het expertisecentrum E.G.O.Groep 3 t/m 6:- We gebruiken de methode “Taal actief” als bron voor de lessen. - Hulpmiddelen; Estafette lezen, Lip Flip van Iselinge en het Spiekboek.- Begrippen- en ontwikkelingslijsten opgesteld door het expertisecentrum E.G.O.Groep 7 en 8:- We gebruiken de methode “Taal actief” als bron voor de lessen. - Hulpmiddelen; taalmeesters, plustaken, blokboeken taal.- Begrippen- en ontwikkelingslijsten opgesteld door het expertisecentrum E.G.O.

BorgingDoor middel van het afnemen van een methodegebonden en niet-methodegebonden toetsen bewaken wij de kwaliteit van het taalonderwijs. Vier keer per jaar bespreken de leerkrachten de toetsgegevens met de taalspecialist en ib-er. Deze houden zich via cursussen en vakbladen op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen op het gebied van taalonderwijs en doet, indien gewenst, tijdens teamvergaderingen voorstellen voor kwaliteitsbevorderende maatregelen.

Kunstzinnige/muzische oriëntatie Kerndoelen Nederlands/stellen Methoden/aanbod:Groep 1 en 2:- Geen methodisch materiaal- Hulpmiddelen; “Eigenwijs”, een boek vol liederen voor onder, midden en bovenbouw.- Begrippen- en ontwikkelingslijsten opgesteld door het expertisecentrum E.G.O.Groep 3 t/m 6:- We gebruiken de methode “Moet je doen” als bron voor de lessen. - Hulpmiddelen; “Eigenwijs”, een boek vol liederen voor onder, midden en bovenbouw.- Begrippen- en ontwikkelingslijsten opgesteld door het expertisecentrum E.G.O.Groep 7 en 8:- We gebruiken de methode “Moet je doen” als bron voor de lessen. - Hulpmiddelen; “Eigenwijs”, een boek vol liederen voor onder, midden en bovenbouw.- Begrippen- en ontwikkelingslijsten opgesteld door het expertisecentrum E.G.O.

BorgingVoor muziek, handvaardigheid en tekenen zijn er geen toetsen. Bij deze vakken wordt het proces geobserveerd en hangt de beoordeling niet alleen van het product af. (Zie ook de kerndoelen). Dit doen we aan de hand van observatieschema’s (zie hoofdstuk 4). Hierbij is het welbevinden en de betrokkenheid van kinderen van groot belang.

Wereldoriëntatie Kerndoelen Wereldoriëntatie Methoden/aanbod:Groep 1 en 2:- In de themahoek bootsen wij de leefwereld na. Dit is wereldoriëntatie in de onderbouw. - We werken thematischGroep 3 t/m 8:- Op de rest van de school maken wij gebruik van methoden als ondersteunend materiaal:

Natuniek Sprekend verledenGeobas

BorgingZoals vermeld werken wij in de onderbouw met thema’s. Deze thema’s sluiten aan bij de belevingswereld. Er is sprake van geïntegreerd onderwijs. Bij de verschillende activiteiten komen meerdere vakgebieden aan bod. Wereldoriëntatie is hier eentje van.

De toetsing gebeurd door middel van observaties die genoteerd worden in het kindvolgsysteem. In de bovenbouw werken de kinderen aan de hand van werkstukken die aansluiten bij de kerndoelen. Deze werkstukken worden vervolgens tentoongesteld in de school. Het vertoonde werk moet van goede kwaliteit zijn voor het op de gang komt waar ouders en andere betrokken het kunnen bekijken.

Hoofdstuk 6: Schoolorganisatie

6.1 Inleiding

Op basisschool ‘de Ontdekkingsreis’ wordt veel gedaan aan de medezeggenschap binnen de school. Wij vinden dit een belangrijk punt waaraan gewerkt word binnen het onderwijs. Op onze ervaringsgerichte school hebben alle betrokken partijen een vorm van inspraak. Zo hebben de leerlingen, de ouders en uiteraard de leerkrachten recht van spreken. Hoe wij de medezeggenschap vorm geven in onze school wordt toegelicht in de subhoofdstukken.

6.2 Onze visie

Als school vinden wij het heel erg belangrijk dat alle betrokken partijen gehoord kunnen worden. Door een systeem te instaleren waardoor de ouders en leerlingen ook een stem hebben creëren wij een wederzijdse betrokkenheid die de school ten goede komt. Als school zijn wij participatiegericht. Dit houdt in dat wij als school de ouders zien als belangrijke partners. Dit laten wij terug komen in de medezeggenschapsraad en de ouderraad. Samen met ouders proberen we te streven naar vernieuwingen waarbij de ouders worden ingeschakeld vanuit hun verantwoordelijkheid. Daarbij willen wij als school de ouders laten meehelpen, meedenken en mee laten beslissen. Om ouders daar ook daadwerkelijk bij te betrekken willen wij een proactieve houding aangaan om ouders op alle niveaus te betrekken. Zo kunnen ouders meepraten over de situatie binnen school en daarmee de belangen van hun en andere kinderen namens de ouders behartigen. Op verschillende niveaus kunnen ouders actief deelnemen in de school. Bijvoorbeeld de medezeggenschapraad of de ouderraad. Naast ouders hebben ook de leerlingen een stem. Deze stem is niet op niveau van de medezeggenschap maar op niveau van de leerlingen. Beide punten worden verder toegelicht in 6.3. Al deze vormen van inspraak en medezeggenschap zorgen voor een grotere betrokkenheid. Hierdoor hopen wij dat de school een gezellige en fijne plaats wordt voor zowel leerlingen als ouders dan wel de leerkrachten.

In de toekomst hopen wij een innovatiegerichte school te worden. Dit omdat wij het erg belangrijk vinden dat de ouders gezien worden als gelijkwaardige partner in een proces van continue verbetering van de school. Daarvoor moeten we ervoor zorgen dat de raden een gelijkwaardige positie vervullen. De ouders moeten daarvoor eerst op een voldoende niveau participeren. Uiteindelijk zal ook dit type school een positieve bijdrage leveren aan de schoolsferen.

6.3 Vormen van medezeggenschap

Binnen ‘de Ontdekkingsreis’ zijn er vele mogelijkheden om als leerling of ouder te participeren. Hieronder vindt u de lijst met mogelijkheden daarna zal elk onderwerp apart toegelicht worden.

Ouderraad; Medezeggenschapsraad; Leerlingenraad.

6.3.1 De ouderraad

De ouders van de leerlingen zijn allemaal lid van de ouderraad, tenzij zij aangeven dit niet te willen. De ouderraad wordt geleid door een groep actieve ouders die het leuk vinden om dingen te organiseren voor leerlingen. De actieve ouders kunnen alleen deel uit maken van de ouderraad wanneer er één leerling op de school les krijgt. Bij het organiseren van activiteiten voor leerlingen kunt u denken aan feestjes, de avondvierdaagse, een hardloopwedstrijd of gewoon het versieren van de school. Ook regelt de ouderraad de klassenouders. Naast de activiteiten die de ouderraad organiseert beheren zij ook de vrijwillige ouderbijdrage. Van dit geld, wat ouders vrijwillig geven aan de ouderraad, worden extra activiteiten/materialen verzorgd voor de leerlingen. De ouderraad levert ook een vijftal ouders voor de medezeggenschapsraad. Al het bovenstaande gebeurt in overleg en samenwerking met de directie en de leerkrachten van de school. Eens per maand komen de directie en de ouderraad bij elkaar en overleggen dan met elkaar over de mogelijkheden die er zijn. Wij vinden het hierbij belangrijk dat er een open houding wordt aangenomen waarbij iedereen zijn punt in kan brengen en daarvoor niet afgerekend word.

De taken van de ouderraad op een rijtje:1. beheren van de vrijwillige ouderbijdrage;2. onderhouden van contact met de directie;3. activiteiten organiseren voor de leerlingen;

a. opening schooljaar;b. sinterklaasfeest;c. kerstfeest;d. wandelvierdaagse;e. hardloopwedstrijd;f. sportdagen;g. versieren school bij feestelijkheden;h. sluiting schooljaar.

4. klassenouders aannemen;5. medezeggenschapleden aannemen;6. jaarvergadering plannen en uitvoeren.

6.3.1.1 De klassenouder

De taken van een klassenouder zijn over het algemeen ondersteunend. Om als klassenouder te fungeren moet de ouder wel een kind in de desbetreffende groep hebben. De leerkracht maakt persoonlijk afspraken met de klassenouder. Daarbij wordt ook het takenpakket besproken. Een aantal taken die de klassenouder op onze school vervult zijn:

Bij organisatorische zaken assisteren of deze uit handen nemen van de leerkracht. Hierbij Andere ouders betrekken bij activiteiten. Organiseren van de leerkracht zijn/haar verjaardag. Luizencontrole na de vakanties. Versieren van het klaslokaal.

Naast genoemde punten mogen klassenouders andere activiteiten ondernemen, mits er vooraf met de leerkracht contact is geweest. De hulp die de klassenouders geven is op basis van vrijwilligheid en enthousiasme. De hulpouders helpen onder verantwoordelijkheid van de leerkracht, het team en/of de directie. Zij behouden onder alle omstandigheden de leiding over de kinderen en de activiteiten waarbij hulp geboden wordt.

6.3.2 de medezeggenschapsraad

Om de positie van de ouders en het personeel in ons onderwijs te versterken hebben wij een medezeggenschapraad, kortweg MR. In de MR zijn de ouders en het personeel gesprekspartners van het bevoegde gezag. Onder het bevoegde gezag wordt de directie verstaan. Binnen de MR zijn er drie partijen, de directie de leerkrachten en de ouders. De ouder- en de lerarengeleding bestaan uit dezelfde hoeveelheid mensen. Een oneven getal zodat er bij stemmingen altijd resultaat is. Wij hanteren als school de norm van zeven.Elk van deze twee geledingen heeft in die gesprekken een eigen inbreng, die voortkomt uit de eigen verantwoordelijkheid. De MR vergadert eens per maand op een vaste dag en tijd. Er kan een extra vergadering, in samenspraak, worden ingelast. De MR heeft medezeggenschap over het beleid dat gevoerd wordt binnen de school. Ze kunnen problemen aankaarten en hebben de verantwoording de betrokken partijen te vertegenwoordigen. Op deze manier worden bij een besluit alle meningen van alle betrokkenen meegenomen.

6.3.2.1 Werkwijze

De school stuurt voor elke MR vergadering aan een agenda met de daarbij behorende stukken. Dit gebeurt minimaal twee weken van te voren. De geledingen en de directie bereiden zich voor door het lezen van de stukken en het bespreken ervan in een vergadering met de geleding. Dit gebeurt allemaal voor de MR vergadering aan. Eens per maand komt dan de MR bij elkaar en daar wordt met alle partijen de stukken besproken. Uiteraard zijn de geledingen ook in staat om punten aan te dragen.

Het takenpakket van de MR:1. Elke geleding vergadert onderling; 2. Voorbereiden op MR vergadering d.m.v. lezen /bekritiseren stukken;3. Eens per maand MR vergadering (directie + twee geledingen);4. Besluitvorming;5. Toezien op uitvoering.

6.3.3 Leerlingenraad

Op onze ervaringsgerichte school hebben wij een leerlingenraad ingesteld. Leerlingen kunnen op die manier ervaring opdoen wat betreft vergaderen. De leerlingenraad bestaat uit een tiental leerlingen, die door de gehele school worden gekozen. Leerlingen uit groep 6, 7 en 8 mogen plaatsnemen in deze raad. Hiervoor moeten ze gekozen worden en daarvoor moeten ze leerlingen achter zich zien te krijgen. Een soort verkiezing van leerlingen. Hoe die verkiezing vorm krijgt besluit de leerlingenraad die op dat moment plaats heeft. Naar aanleiding van een woordweb gemaakt met de leerlingen worden in de klassen leerlingen gekozen die capabel gevonden worden door de leerlingen. De gekozen leerlingen nemen plaats in de raad onder begeleiding van één leerkracht die daarin slechts een organiserende rol speelt. De leerlingenraad vergadert eens per drie weken. Taken die de

leerlingenraad doen zijn bijvoorbeeld het organiseren van ruilbeurzen of een filmmiddag. Ook kan de leerlingenraad zich hard maken voor bijvoorbeeld de komst van een nieuw speeltoestel.

De leerlingenraad vergadert niet mee in de MR vergadering omdat de stukken die daar besproken worden te formeel van aard zijn. De leerlingenraad is gericht op de leerlingen door de leerlingen. Voor de leerlingen in de raad is dit een enorme ervaring waar ze naast hun gewone schoolwerk enorm veel van opsteken. De activiteiten die per jaar door de leerlingenraad worden georganiseerd verschillen per raad. Toch een indicatie van de taken die een leerlingenraad kan uitvoeren:

1. Organiseren van een ruilmiddag;2. Een filmmiddag organiseren;3. Een disco organiseren;4. Contact met de directie onderhouden;5. Vernieuwende ideeën aandragen;6. Elke maand stukjes voor de nieuwsbrief/schoolkrant;7. Websitebeheer in samenwerking met school.

6.4 Vergaderstructuur

Op de Ontdekkingsreis wordt er veel aandacht besteed aan de interne structuur. Als team vergaderen we regelmatig om elkaar op de hoogte te houden. In de onderstaande paragraven worden de vergaderstructuren toegelicht.

6.4.1 Directievergadering

Elke week vergadert de directie om zich voor te bereiden op de vergaderingen met de MR. De directieleden stellen elkaar op de hoogte. Daarbij worden stukken besproken die zijn ingebracht door beide partijen. Tevens wordt tijdens de directievergadering het beleid besproken en gewaarborgd. De directie is op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen binnen het onderwijs. Ook veranderingen binnen vakbonden de gemeente en andere externe instanties worden tijdens deze vergadering besproken. De vergadering wordt genotuleerd en de notulen worden uitgedeeld aan de teamleden. Een open houding van directie naar het team en andersom.

6.4.2 Raadsvergaderingen

Eens per twee weken komen de raden bij elkaar. In hoofdstuk 6.3 worden deze raden toegelicht. Deze vergaderingen worden geleidt door de directievoorzitter. De notulen van dergelijke vergaderingen worden uitgedeeld aan de teamleden en worden per raad ook op de website geplaatst. De raadsvergaderingen worden door de raden zelf voorbereid en de stukken die ingebracht worden zijn minimaal twee weken voor de gezamenlijke vergaderingen verstuurd.

6.4.3 Teamvergadering

Eén keer per maand in de laatste week wordt er vergaderd door de teamleden en de directie samen. Hierbij evalueren ze de afgelopen maand en worden eventuele veranderingen besproken. Deze vergadering is een vergadering waarbij alle teamleden aanwezig zijn. De

voorzitters van de bouwvergaderingen voeren hier als vertegenwoordiger van de bouw het woord. Notulen worden ook bij deze vergadering voor iedereen inzichtelijk gemaakt.

6.4.4 Bouwvergadering

Twee keer per maand wordt er in de oneven weken vergaderd over de gang van zaken binnen de desbetreffende bouw. Daarbij zal het gaan over de thema’s waarmee gewerkt gaat worden en eventuele problemen waar tegen aangelopen wordt worden ook besproken. Daarnaast worden leerlingen besproken. Bij elke bouwvergadering is één iemand van de directie aanwezig. Notulen worden verwerkt en voor alle partijen inzichtelijk gemaakt.

6.5 Borging

Binnen de school spelen de in dit hoofdstuk genoemde medezeggenschapsorganen een grote rol. Ze hebben inspraak in de structuur van de school. Elke partij op zijn eigen niveau. De partijen moeten elk jaar hun verantwoording afleggen aan de directie. Op die manier wordt er gezorgd voor een jaarlijkse controle vanuit de school naar de raden. Uiteraard moet de directie van de school zich ook verantwoorden naar de raden. Zo is er wederzijdse controle op de taken van een ieder. Dit zorgt als het goed is volgens ons voor een gezonde medezeggenschap waarin alle partijen hun taken op een positieve en correcte manier kunnen blijven uitvoeren. De wederzijdse controle vindt plaats tijdens een openlijke vergadering waarbij de ouders van leerlingen en de leerlingen van de leerlingenraad aanwezig (kunnen) zijn. De directie bereid deze vergadering voor.

Om elk jaar met voldoende raadsleden te kunnen vergaderen moeten de raden elk jaar voorzien worden van voldoende leden. Er zullen elk jaar mensen nodig zijn om de raden aan te vullen. De raden zijn zelf verantwoordelijk in het voorzien van nieuwe leden. Bij de leerlingenraad gaat het iets anders dan de andere raden. Dit staat beschreven in hoofdstuk 6.3.3 de leerlingenraad.

6.6 Bronnen

www.destarter.nl www.jmouders.nl www.medezeggenschapsraden.nl www.dewerft.net %20protocol%20Klassenouder%20aug%202006.pdf

Hoofdstuk 7: Kwaliteitsbeleid

7.1 Bepalen van de kwaliteit

7.1.1 Inhoud kwaliteit onderwijs

In deze paragraaf zullen we duidelijk maken wat wij verstaan onder de kwaliteit van onderwijs op “de Ontdekkingsreis”. Als school vinden wij een goede sfeer en een goede relatie onderling van groot belang voor de ontwikkeling van het kind. Op sociaal-emotioneel gebied, maar ook op cognitief en motorisch gebied. Daarnaast willen we graag dat kinderen werken op het niveau wat hen uitdaagt maar tegelijkertijd ook aankunnen.Ze moeten hierbij de mogelijkheid hebben tot het nemen van eigen initiatief. Tot slot is het op onze school van belang dat de activiteiten dicht bij de belevingswereld van de kinderen staan.

De criteria voor onze kwaliteitsbepaling ontlenen we aan de richtlijnen van de Inspectie:

1. Leerstofaanbod: Het leerstofaanbod is maatschappelijk relevant, eigentijds en onderwijskundig verantwoord.2. Leertijd: Er is voldoende tijd voor leerlingen om zich het leerstofaanbod eigen te maken.3. Pedagogisch klimaat: Leraren creëren voor leerlingen een pedagogisch klimaat dat ondersteunend en uitdagend is.3a Ondersteuning: leraren zorgen voor een veilig en gestructureerd pedagogisch klimaat.3b Uitdaging: leraren zorgen ervoor dat zij hun leerlingen voldoende uitdagen en stimuleren.4. Didactisch handelen: Leraren geven op een effectieve manier onderwijs.4a Structuur: instructie en verwerking zijn helder en goed gestructureerd.4b Activiteiten leerlingen: Leraren bevorderen dat leerlingen actief betrokken zijn bij het leerproces.4c Leerstrategieën: Het didactisch handelen van de leraren is gericht op het leren gebruiken van leerstrategieën.4d Afstemming: Leraren houden rekening met relevante verschillen tussen leerlingen.4e Klassenorganisatie: De klassenorganisatie is doelmatig.5. Leerlingenzorg: Leraren volgen systematisch de ontwikkeling van hun leerlingen en zorgen voor specifieke begeleiding bij geconstateerde problemen.6. Leerresultaten: Leerlingen hebben tenminste het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht.7. Onderwijspositie: De school streeft ernaar dat de leerling in een ononderbroken proces de einddoelen bereikt.8. Kwaliteitszorg: De school werkt gericht aan het bepalen, bewaken en bevorderen van de kwaliteit van haar onderwijs.9. Professionalisering: De school bevordert de professionaliteit van de leraar.10. Interne communicatie: de school heeft functionele interne overlegstructuren.11. Externe communicatie: De school heeft functionele externe contacten.12. Contacten met ouders: De school onderhoudt functionele contacten met ouders en/of verzorgers.

Bron: www.onderwijsinspectie.nl

Wij richten ons niet alleen op de resultaten van toetsen en testen, maar ook op het geheel aan eigenschappen en kenmerken waarmee de leerling de school verlaat. We zijn dus niet bezig

met alleen het product, maar richten ons ook op het proces. Elk kind moet zijn mogelijkheden en interesses ten volste kunnen ontwikkelen. Wij voelen ons als school verantwoordelijk voor de totale ontwikkeling van het kind.

7.1.2 Op welke wijze vindt de bepaling van de inhoud van de kwaliteit plaats?

De ontwikkeling en bespreking van de inhoud van het schoolplan zijn een onderdeel van onze kwaliteitszorg. Het maken van het schoolplan en daarmee het bepalen van de kwaliteit wordt gezamenlijk gedaan door de directie, het team en de MR (medezeggenschapsraad). Zij komen 4 keer per jaar bijeen om het schoolplan door te nemen en te evalueren. Tijdens deze momenten wordt er kritisch gekeken naar de diverse punten uit het schoolplan. Aan het eind van het jaar vindt er een uitgebreide evaluatie plaats met als gevolg eventueel een totstandkoming van een aangepast schoolplan.

7.1.3 Welke invloed hebben de participanten op de kwaliteitsbepaling?

Om de positie van de ouders en het personeel in ons onderwijs te versterken hebben wij een medezeggenschapraad, kortweg MR. In de MR zijn de ouders en het personeel gesprekspartners van het bevoegde gezag. Onder het bevoegde gezag wordt de directie verstaan. Binnen de MR zijn er drie partijen, de directie de leerkrachten en de ouders. De ouder- en de lerarengeleding bestaan uit dezelfde hoeveelheid mensen. Een oneven getal zodat er bij stemmingen altijd resultaat is. De MR heeft een groot aandeel in het maken van het schoolplan en daarmee het bepalen van de kwaliteiten. De medezeggenschapsraad weet wat er speelt op school en welke dingen er eventueel veranderd moeten worden. Dit krijgen zij tevens te horen van de ouderraad. Als ouders vinden dat er iets verbetert moet worden neemt de MR dit mee in de vergadering voor het schoolplan.

7.2 Bewaken van de kwaliteit

7.2.1 Hoe bewaken wij de kwaliteit van ons onderwijs?

De uiteindelijke resultaten op cognitief gebied zijn mede een gevolg van jarenlange begeleiding op sociaal-emotioneel gebied.

Het product, de resultaten op cognitief gebied, zijn een gevolg van het proces dat hier ten grondslag aan ligt.

Op onze school gebruiken wij de volgende middelen voor het bewaken van de kwaliteit van product en proces:

- Toetsen- Observaties- Analyseren van de resultaten- Leerlingvolgsysteem- Klassenbezoeken- Enquêtes onder ouders- Functioneringsgesprekken- Teamvergaderingen- Ouderavonden- OR/MR

- Portfolio voor leerlingen en leerkrachten

7.2.2 Middelen om de kwaliteit te bewaken

Hier boven hebben wij puntsgewijs aangegeven op welke manieren wij de kwaliteit op “de Ontdekkingsreis” op peil houden. Allereerst worden in de klas regelmatig toetsen afgenomen. De leerkrachten houden de vorderingen van alle leerlingen dagelijks bij. In veel methoden is het gebruikelijk om na een hoofdstuk een toets af te nemen. De leerkracht kan aan de hand van de toetsresultaten:

- Bekijken in hoeverre de leerstof is opgepikt - Indien nodig bepalen welke extra hulp een leerling nodig heeft - Vaststellen in welke vorm de extra hulp moet worden aangeboden

De ontwikkeling van de leerlingen wordt op onze school in beeld gebracht door het Procesgericht Kindvolgsysteem. Wij hebben besloten om zowel het kindvolgsysteem voor kleuters als het kindvolgsysteem voor leerlingen schoolbreed in te voeren.Leerlingen volgen betekent binnen het E.G.O. eerder het vaststellen of leerlingen in ontwikkeling zijn, dan vaststellen hoever ze in hun ontwikkeling zijn gevorderd.De leerlingen worden procesmatig gevolgd. Dit betekent dat de prestaties van de leerlingen worden gemeten aan hun eigen vermogen in inzet. De leerkracht observeert intensief tijdens het werk en spel van de leerlingen. De leerkracht kijkt namelijk vanuit betrokkenheid en welbevinden naar kinderen. En doordat wij kritisch kijken naar de scores op Welbevinden, Betrokkenheid en Competentie, krijgen wij een reëel beeld van de totale leerling. Meer informatie hierover is te vinden in hoofdstuk 4 van ons schoolplan.

Aan het begin van groep 8 maken de leerlingen de Cito-toets van het voorgaande jaar. Aan de hand van de uitslag van deze toets stellen de leerlingen in samenwerking met de leerkracht doelen op voor het betreffende leerjaar waar ze aan willen werken. Halverwege het schooljaar mogen de leerlingen die voor hun vervolgschool de Cito-score nodig hebben deze toets maken. Uiteraard is er de mogelijkheid voor de leerlingen die de toets willen maken om hun vooruitgang te meten ook aanwezig.

Na het toetsen vinden er leerling-besprekingen plaats. Deze besprekingen hebben betrekking op alle leerlingen en worden voorbereid door de Intern Begeleider. Tijdens de leerling-besprekingen worden ondermeer toetsresultaten en observatielijsten doorgenomen, wordt er besproken welke leerlingen in aanmerking komen voor extra hulp en in welke vorm deze hulp geboden moet worden. Het gaat hierbij niet alleen om leerlingen die onder het gemiddelde presteren maar ook om leerlingen die bovengemiddeld presteren en leerlingen die opvallen in gedrag. Na de leerling-bespreking stelt de IB-er met de betreffende groepsleerkracht vast wat er concreet dient te gebeuren. Wanneer er met een kind extra activiteiten worden ondernomen, worden de ouders hier tijdig van op de hoogte gesteld. Meestal zijn er vijf opties:

- Extra aandacht in de groep - Werken aan de hand van een handelings- of begeleidingsplan - Werken met een individuele leerlijn - LG financiering (rugzak) - Verwijzing naar speciaal (basis)onderwijs

Omdat wij de mening en inspraak van ouders erg op prijs stellen geven we regelmatig enquêtes mee. Door ouders vragen te stellen en hun te kritisch te laten kijken naar de school en het onderwijs kunnen wij de kwaliteit op “de Ontdekkingsreis” beter waarborgen. Tijdens

ouderavonden lichten wij ouders in over de ontwikkelingen binnen onze school. Dit gebeurt op microniveau, in de klas, en op mesoniveau, binnen de school.

Tot slot willen wij u graag wijzen op het gebruik van portfolio’s. Alle leerlingen en leerkrachten beschikken over zowel een digitaal portfolio en een map in de klas waar diverse “werkjes” worden bewaard. Op deze manier heeft het kind inzicht in zijn of haar eigen ontwikkeling. Het werkt voor de leerlingen positief als ze inzien welke vorderingen ze maken gedurende hun schoolloopbaan.

Het bijhouden van de eigen ontwikkeling van de leerkracht in zijn of haar portfolio is een belangrijk onderdeel van kwaliteitszorg.

Bijlagen

Hier vindt u documenten die een extra toevoeging zijn op andere onderdelen uit het verslag,

zo staan hier bijvoorbeeld een handelingsplan en voorbeeldlessen van het CPS.

Bijlage hoofdstuk 4: Ervaringsreconstructies makenBijlage hoofdstuk 4: HandelingsplanBijlage hoofdstuk 5.1: Lessenoverzicht CPS, sociaal-emotionele

vorming groep 7Bijlage hoofdstuk 5.1: Voorbeeldles CPS, sociaal-emotionele

vorming groep 7Bijlage website: Verslaglegging Website ‘De Ontdekkingreis’

Bijlage hoofdstuk 4: Ervaringsreconstructies maken

Ervaringsreconstructies

Reconstrueren betekent heropbouwen, opnieuw samenstellen. Men probeert zich een beeld te vormen van datgene wat er zich bij de ander afspeelt. Je probeert door te dringen tot de diepere betekenis van gedrag.Je stelt jezelf vragen als:Wat zou er aan de hand kunnen zijn?Wat is de beleving van de situatie zoals die zich voordoet?Welke betekenissen kun je er aan toe kennen?Waarom is de situatie zoals deze zich voordoet?Welke motieven kunnen eraan ten grondslag liggen?

Kortom: je stapt in de rol van de ander en probeert aan te voelen en te begrijpen wat de ander bezielt, waarom de ander handelt zoals hij handelt. Je probeert je in te leven in het standpunt en de belevingswereld van de ander binnen de situatie. Zoeken naar diepere achterliggende betekenissen en ervaringen reconstrueren, geformuleerd in veronderstelling, in vraagvorm als voorlopige interpretatie, voor herziening vatbaar.

(bron: Een ervaringsgerichte strategie voor kleuters met sociaal- emotionele problemen.)

We hanteren deze manier van reconstrueren om zicht te krijgen op de ‘ervaringsstroom’ van de ander. En dat is de essentie van het E.G.O. Uiteraard is het ook van belang om het Welbevinden, de Betrokkenheid en de Competentie in samenhang, goed in beeld te brengen. Dat kan in elke fase!

Het geheugen van de school

Het gaat om het ‘geheugen van de school’. Het is slechts waardevol, voor degenen die meedoen. Er kunnen nauwelijks notulen van worden gemaakt. Maar degene die aandacht voor een probleem vraagt wordt ‘gevoed’ en de andere teamleden worden ook rijker. Iedereen krijgt de mogelijkheid om door de bril van anderen meer te kijken. Het gaat nooit om meningen of het ‘gelijk’, maar om de verschillende zienswijzen en interpretaties. De rijkdom is de schakering die de groep kan maken. Vaak verbetert de sfeer door deze werkwijze. Maar het allerbelangrijkste is: Degenen die besproken worden gaan het beter maken na bespreking! Vaak niet alleen door de interventies die daarna bewust genomen worden, maar ook door een bijzonder inzicht en een bijzonder aandacht van de deelnemers.

Procedure

Als niet van te voren afgesproken is welk kind of welke situatie besproken zal worden is er een korte ronde waarbij ieder teamlid een kind of situatie in enkele zinnen mag brengen. Daarna wordt er gekozen wat de bespreking ingaat. Het is prettig als het een voorval is waarbij degene die het inbrengt zelf emotioneel betrokken is. Als die situaties in alle openheid mogen worden besproken, worden inzichten snel helder.

Belangrijk

1) Het doel is inzicht verschaffen. Het is geen politiek spel. Hanteer dan ook de regel: Wat gezegd is, is gezegd. Wie het ook deed, ‘we hebben het gehoord’. Het maakt niet uit wie het zegt. Het is van iedereen. Dus geen herhalingen, niet aansluiten bij de vorige etc.

2) Je kunt in rondes werken. ‘Elke keer om de beurt’. Natuurlijk kun je er ook een open spel van maken. Belangrijker is dat je in de goede ‘fase’ blijft.

3) Er zijn 3 fasen. Zorg dat een persoon het proces MAG bewaken van de rest. Het moet een aangenaam spel zijn. Maar bewaken dat er zuiver IN een fase gesproken wordt is van belang.

4) Zorg dat de deelnemers tussen elke fase even de tijd krijgen om hun eigen gedachten op papier te zetten. Het gaat namelijk om de verscheidenheid. Anders sluiten de deelnemers vaak bij elkaar aan en krijg je alleen maar meer van hetzelfde, of een gesprek over slechts één onderwerp.

5) Er is geen exact minimum of maximum aantal deelnemers te formuleren. Toch heb je een paar gesprekspartners nodig die hun ideeën kunnen ventileren. En bij meer dan 10 deelnemers komt vaak niet iedereen verbaal aan bod.

6) Eén reconstructie duurt al snel een uur. Baken de verhelderingsfase goed af. Dat kan anders al een uur duren. Stop bijvoorbeeld na 15 minuten. (Een goede voorbereiding kan die fase verkorten.) De andere twee fasen duren ieder al gauw 20 minuten.

De fasen

1) Verhelderen (Overzicht)

A) De situatie wordt door de inbrenger uitgelegd. Het verhaal MOET (klinisch) zonder interpretaties worden verteld. Dat betekent dat alles wat gezegd wordt, door een videocamera geregistreerd had kunnen worden. (Videobeelden zijn vaak ook uiterst geschikt.) Dus letterlijke uitspraken mag wel, maar niet ‘dat kind is lui, lastig en heeft een rekenachterstand. (Als een leerkracht zegt dat een kind lastig is, weten we alleen nog maar dat de leerkracht dat vindt dat dat kind lastig is. Dat zegt iets over de leerkracht en MISCCHIEN nog niets over dat kind.)Uiteraard kunnen gegevens over Welbevinden, Betrokkenheid, Competentie en de Basisbehoeften in deze ronde op tafel komen. (Zie ook de strategieën (roos) uit: ‘Een ervaringsgerichte strategie voor kleuters met sociaal- emotionele problemen.’)

B) De inbrenger formuleert de hulpvra(a)g(en) vanuit zichzelf en/of vanuit het kind. (Soms ontstaat de ‘echte’ hulpvraag pas na het gesprek.)Elke leerkracht formuleert in alle rust zijn/haar eigen vragen.

C) Daarna kunnen er verhelderingvragen gesteld worden door de overige teamleden die het beeld duidelijker maken. Open vragen zijn hier het beste op zijn plaats omdat dit de inbrenger de mogelijkheid geeft om datgene aan te geven wat hij/ zij belangrijk vindt om te vermelden.

2) Reconstructie (Inzicht)

Elke leerkracht noteert in alle rust eerst zijn/haar eigen reconstructies.Vanaf deze fase praat de inbrenger niet meer mee! Hij/zij heeft namelijk een vraag en wil geen reactie op zijn/haar gedrag. De anderen mogen gaan reconstrueren. Dat betekent dat ze als ‘psychologische rechercheurs’ kunnen zeggen hoe zij denken over de ingebrachte situatie. Er mogen geen waardeoordelen gegeven worden! Het gaat om de veelheid van inzichten. Eigen ervaringen, studie-kennis, vergelijkingen, metaforen, etc, kunnen inzicht geven. Er vrijuit worden gedacht en geassocieerd. Er is geen ‘goed of fout’. Alle inzichten kunnen bijdragen tot nieuwe interessante gezichtspunten. Het is van belang dat alle relevante informatie op tafel komt. Dus ook van leerkrachten die het kind van andere jaren/situaties kennen. Maar ben dan wel alert dat er geen negatieve interpretaties worden gegeven (ook niet non-verbaal). Het gaat om het inzicht dat je kunt verschaffen, niet om de negatieve bevestiging!De inbrenger noteert ‘alle’ reconstructies.Zorg dat je in deze fase geen suggesties geeft, slechts (mogelijke) inzichten.

3) Interventies (Uitzicht)

Elke leerkracht formuleert in alle rust zijn/haar interventie-mogelijkheden.Er worden MOGELIJKE tussenkomsten (interventies) geformuleerd door de deelnemers. Er wordt niet gesproken over goede of slechte interventies. Elke interventie kan OOIT van pas komen. Hoe onzinnig de interventie NU ook lijkt.Geef geen tips en adviezen, in de zin van: “Als ik jou was zou ik…” (Je bent die ander niet!) Geef de ‘mogelijke mogelijkheden’ aan.

De ander is zelf goed in staat om te kiezen wat bij hem/haar past. Praat nooit over onmogelijkheden, maar over mogelijkheden! Dat geeft een goede richting aan.De inbrengen noteert ‘alle’ interventies en overweegt later welke en in welke volgorde hij/zij ze al inzetten.

De inbrenger heeft altijd het laatste woord en sluit af zoals hij/zij dat wil.De inbrenger geeft niet aan wat hij/zij wil gaan doen. De inbrenger dankt iedereen, zegt wat hij/zij wil zeggen en gaat vanaf de volgende dag, in alle rust met de zelfgekozen interventies aan de gang.

Bron: http://www.ervaringsgerichtonderwijs.nl/EGO_C01/Auteur: Marcel van Herpen, Fonty’s Pabo Eindhoven.Deze bijlaget is een ontwikkelings-document van het Expertisecentrum E.G.O. Nederland i.s.m. basisscholen.

Bijlage hoofdstuk 4: Handelingsplan

LOGO INDIVIDUEEL HANDELINGSPLAN

Leerling: Ingangsdatum:Groep: Handelingsplan nr: Leerkracht: Evaluatiedatum:Vakgebied:

Probleemomschrijving:

Beginsituatie:

toetsgegevens

Leerdoel:

Inhoud/middelen/materialen: Organisatie: Wie:

EVALUATIE

WANNEERMIDDEL RESULTAAT VERVOLG

Bijlage hoofdstuk 5.1: Lessenoverzicht CPS, sociaal-emotionele vorming groep 7

Lessen groep 7

Blok 1 “Het kind zelf”• Les 1: Verschillende culturen 1• Les 2: Ik voelde me deze week 3• Les 3: Boos, verdrietig, bang, blij 6• Les 4: Mijn eigen mening 9

Blok 2 “Het kind in relatie met anderen”• Les 1: Vrienden maken 12• Les 2: Regels 15• Les 3: Eenzaamheid 20• Les 4: Kritiek 26

Blok 3 “Situaties die ik wil veranderen”• Les 1: Dwight wordt gepest 29• Les 2: Wat zou je doen als... 34• Les 3: Kindermishandeling 38• Les 4: ‘Stoer gedrag’ 42

Bijlage hoofdstuk 5.1: Voorbeeldles CPS, sociaal-emotionele vorming groep 7

“Eenzaamheid”

Lesomschrijving:Er worden verhalen geschreven op basis van gegeven beginteksten.Enkele van deze verhalen worden uitgespeeld en er wordt over gesproken met betrekking tot gevoelens.

Lesdoelen:Kinderen kunnen hun gevoelens en eigen ervaringen met betrekking tot eenzaamheid verwoorden en uitbeelden.

Materiaal:Werkbladen met beginteksten, schrijfmateriaal en toneelattributen.

Lesbeschrijving:Introductie: Ga in een kring zitten.Vertel de kinderen dat ze een verhaal gaan schrijven over eenzaamheid.Lees de beginteksten voor en laat de kinderen één tekst kiezen. Stimuleer dat de kinderenverschillende teksten kiezen, maar laat ze toch vrij in hun keuze.Oriëntatie: Laat de kinderen aan hun eigen tafel zitten.Ze schrijven nu hun verhaal af over eenzaamheid. Het kan zijn dat de kinderen eigen ervaringen of die van anderen in de verhaaltjes verwerken. Deze eigen ervaringen kunnen heel direct of indirect in het verhaal zijn terug te vinden.Bespreek enkele verhalen.Hang de verhalen op in de klas en laat de kinderen op papier schrijven welke verhalen ze devolgende keer uit willen spelen.Verdieping: Verdeel de klas in groepjes van maximaal 6 kinderen.Verdeel de uitgekozen verhalen of laat het groepje kiezen.Laat de kinderen zelf de rollen verdelen. Ze oefenen nu de stukjes.Ga in een halve kring zitten.Laat de kinderen hun stukjes presenteren aan de groep.Bespreek hierbij:• Waarom de persoon zich eenzaam voelde• Wat er aan de eenzaamheid werd gedaan• Wat het publiek vindt van de oplossing.Evaluatie: Ga in een kring zitten.Bespreek met de kinderen:• Of ze de gevoelens van eenzaamheid uit de verhalen herkennen. Laat enkele kinderen vertellen hoe het komt dat ze dan eenzaam zijn. Hoe voelt dat? Wat doen ze dan?• Of ze het anders oplossen dan in het verhaal

GROEP 7 BLOK 2 - LES 3 Het kind in relatie met anderen

Ruimte om eigen ervaringen met en persoonlijke aanvullingen op deze les voor jezelfen collega’s te noteren:….

Verdiepingstekst:Echtscheiding.Dood.

Sites:www.rouwverwerking.pagina.nl : boeken, kinderboeken, opvang en ondersteuning, uitleg, uitleg kinderen.www.sterven.pagina.nl : nabestaanden, zelfdoding, euthanasie, rouwwww.uitvaart.nl/regenboog/ : voor kinderenwww.kindertelefoon.nl/ : spreekbeurt, vraagbaak, voorbeeldgesprek, verschillendeleeftijdscategorieën gedichtenwww.echtscheidings.pagina.nl : (onder kopje boeken over echtscheiding) advocaten, alimentatie, boeken over echtscheiding, na de scheiding (is meer voor ouders)www.juridische.pagina.nl : strafrecht, ministerie van Justitie, adviseurswww.oakids.nl/ : aanmeldsite voor kinderen van alleenstaande ouderswww.echtscheidng.startplaza.nl : site voor ouders over dating, werk, chatten, uitgaan, eten/drinkenwww.derechtenvanhetkind.nl : rechten van het kindwww.kinderrechtswinkel.nl : wat ze doen, hoe je ze kunt bereiken en waar ze zitten

Instanties:

• De kindertelefoonTelefoonnummer: 0800-0432Je kunt elke dag gratis en anoniem bellen van 14.00 tot 20.00 uur.

• De onderwijstelefoonTelefoonnummer: 0800-1608Je kunt ze op schooldagen van 12.00-17.00 uur gratis bellen.Mailen kan ook. Het email-adres is: onderwijstelefoon@aps.nlBeter omgaan met jezelf en de ander pagina 21Eenzaamheid

Bijlage website: verslaglegging Website ‘De Ontdekkingreis’.

Naam van websiteredacteur Marjolein Oosterbaan en Jelmer van der Toorn

Naam van je schoolteam Schoolteam ‘De Ontdekkingreis’

Adres van je schoolwebsite: www.deontdekkingsreis.wordpress.com

Voor welk platform gekozen?(Intropagina, Freewebs, Wetpaint, Google Pages, anders..)

www.wordpress.com

Welke websitecriteria heb je gebruikt?Geef je 3 belangrijkste criteria en licht ze kort toe aan de hand van jullie schoolsite. Zie hiervoor ondersteunende documenten of zoek op internet.

1. Het nieuws, de agenda, de roosters, de vakanties, de opdrachten, de werkstukken, de recreatieve activiteiten, de onderwijsdoelen van de school, etc. zijn ieder moment bereikbaar voor zowel leraren, leerlingen als ouders en zijn als het goed is altijd actueel.We hebben een overzicht geplaatst waarin allerlei belangrijke data zijn opgenomen.

3. De website kan de betrokkenheid van de leerlingen en ouders met de school stimuleren en versterken.De bedoeling was om er meer mogelijkheden op te hebben waarin betrokkenen met elkaar kunnen communiceren zoals een forum.

5. Het versterken van de uitstraling en het visitekaartje van de school.Ik heb binnen de mogelijkheden van de site geprobeerd zoveel mogelijk de uitstraling van onze school kracht bij te zetten. Ook heb ik geprobeerd een verwelkomend gevoel over te brengen aan mensen

die op de site komen kijken. Ik denk dat het redelijk gelukt is om een duidelijke navigatie aan te brengen.

Geef een korte toelichting op de manier waarop jullie hebben samengewerkt aan deze website.Licht toe welke samenwerkingsmogelijkheden je platform biedt. In hoeverre heb je hiervan gebruik gemaakt?Wie hebben bijgedragen?Hoe ging dit.

Bij het platform is in te stellen wie wat voor rechten voor de site heeft. Hier zijn verschillende rollen aan gegeven, namelijk contributor, beheerder, auteur en editor. Wij hebben echter aan het begin besloten dat het beter zou zijn om maximaal twee mensen inhoud te laten toevoegen zodat de uniformiteit en de kwaliteit bewaakt bleef. De rest van de groep zou dan wel meedenken en inhoud aanleveren. Jelmer was dus met mij website redacteur, maar gaandeweg de periode bleek dat het erg lastig was samen hieraan te werken, dit in verband met de overvolle agenda van Jelmer en de efficiëntie ervan. Nadat er een aantal vergaderingen niet doorgingen heb ik geprobeerd via de mail te communiceren met de groep over het aanleveren van inhoud. Hier kwam echter minimaal reactie op. Eerst op mijn vraag over feedback, toen op mijn vraag over meedenken over de inhoud, tenslotte op mijn vraag voor uitgewerkte stukken. Twee á drie personen gaven dan een reactie waarin suggesties gedaan werden. Het meeste heb ik nog gehad aan Laura, die een jaaroverzicht van allerlei data heeft gemaakt, foto’s heeft gestuurd, en meegedacht heeft over de invulling van de website, en John, die ook suggesties heeft gedaan voor de invulling. Resultaat van dit is dat de website naar mijn mening meer volledig ingevuld had kunnen worden, hoewel er al enorm veel tijd is gaan zitten in de indeling en de lay-out. Dit vind ik erg jammer. Ik heb mijn best gedaan nog zoveel mogelijk zinnige dingen en aankleding te verzorgen maar kan er niet meer van maken. Wat betreft tijdsbesteding wordt het anders echt te gek, in verhouding met de tijdsbesteding van de rest van de groep. Uiteindelijk zijn er op het laatste moment nog wat extra stukjes opgekomen wat de site nog iets completer heeft gemaakt. Deze stukjes zijn door Matthijs erop gezet, en ik heb daarvan de lay-out en volgorde kloppend gemaakt.

Welke ontwerpmogelijkheden vond je heel bruikbaar (d.w.z. sterke kanten van het door jullie gebruikte platform (Intropagina, Freewebs, Wetpaint, Google Pages

Een groot voordeel vinden wij het feit dat er onbetaald geen reclame op de site staat. Dit is een van de redenen waarom wij dit platform hebben gekozen. Ook heeft het een professionele uistraling. Er is keuze uit verschillende templates (opmaakmodellen) met verschillende mogelijkheden. Veel van de templates geven de mogelijkheid om je eigen logo te uploaden. Dit heb ik ook gedaan. Tijdens het opmaken kun je tussendoor een voorbeeld bekijken van de pagina die je aan het bewerken bent. Dit scheelt een beetje tijd op het geheel omdat wanneer je de pagina publiceert (opslaat op het net) het iets langer duurt voordat het geladen is. Er kunnen ook polls aangemaakt en geplaatst worden. Nadeel echter dat het dan deels nog in het Engels is en dit niet veranderd kan worden.

Welke knelpunten ben je tegengekomen t.a.v. de gebruikte techniek?

Ik moest eerst heel goed kijken hoe alles werkte en wat alles betekende. Hier heb ik hulp bij gehad van mijn vriend, die er al langer mee werkt. Wanneer je het eenmaal weet, is het niet zo lastig meer. Een nadeel bleek, dat sommige delen van een pagina niet anders te noemen zijn waardoor de Engelse benaming behouden bleef, zoals bij ‘subpages’. Ook een nadeel, maar ik weet niet hoe dat bij die andere sites precies werkt, is dat het erg tijdrovend is om plaatjes en tekst er op een goede, overzichtelijke manier op te krijgen. De mogelijkheden zijn toch redelijk beperkt naar mijn mening. Je kan niet kiezen voor ander lettertypes, hier zijn maar enkele opmaakmogelijkheden voor. Ook werken bepaalde dingen die ik

gewend ben vanuit Word niet, zoals ‘enter’. Om dit op te lossen moest ik dan letters wit maken om extra ruimte te creëren tussen regels en/of plaatjes (witte letters zijn dan niet te zien op de witte achtergrond van de site). Veel dingen kom je gaandeweg achter en hier leer je dan van. Als ik nu opnieuw een dergelijke site zou maken zou het me de helft minder tijd kosten denk ik. Het uploaden van plaatjes bijvoorbeeld, deze probeerde ik eerst te slepen in het opmaakvakje, maar dat was natuurlijk te gemakkelijk. Na een aantal verschillende pogingen erachter gekomen dat het het handigst is wanneer je de foto’s ook ergens op het web zet, in dit geval heb ik gekozen voor Flickr. Dit is gratis en je kunt heel wat foto’s uploaden per maand. Wat van deze site ook handig is is dat je verschillende formaten kunt selecteren. Hierbij wordt dan een ‘url’ gegeven dat je weer op je website kunt plaatsen, waardoor je het plaatje in dat formaat linkt naar de site, en dus te zien is op de site. Om het plaatje en de tekst een beetje netjes naast elkaar te krijgen was ook even flink uitzoeken hoe dat nou het beste gaat. Dit soort dingen worden echter allemaal anders wanneer je gaat betalen voor de site, dan krijg je talloze opmaakmogelijkheden erbij. Maar dat is met al dit soort sites het geval. Voor een goede site heb je geduld en doorzettingsvermogen nodig, is mijn idee. Dit is niet iets wat een leerkracht er gewoon maar even bij doet. Wanneer de basis er eenmaal is, is het bijhouden misschien nog te doen, maar wanneer je een goede, up-to-date site wilt hebben waarmee je communiceert en het als onderdeel gebruikt voor het onderwijs dat je geeft op de school, wordt er verstandig aan gedaan dit door iemand te laten doen die er speciaal voor aangesteld is, of dat er per week een dag aan gewerkt kan worden of iets in die trant.

Beschrijf kort het belang van een goede website voor een school. Waarom is het voor scholen belangrijk om een website te hebben, welke functies zie je daarbij als meest belangrijke.(foto’s uitwisselen, info over school, documenten uitwisselen, discussiëren en stemmen, inhoudelijke weblinks, pedagogische ondersteuning voor ouders, etc. etc.)

Belangrijkste functie van een website voor de school vind ik toch wel dat het als een communicatieplatform kan fungeren en op deze manier de betrokkenheid van de leerlingen en de ouders bij de school kan vergroten. Een forum voor ouders, leerlingen en leerkrachten zou een leuke toevoeging kunnen zijn. Het forum van de leerkrachten kan dan desgewenst alleen zichtbaar en toegankelijk voor de leerkrachten zijn, zo zie ik dat voor me. Ook kan het informatie geven over ontwikkelingen binnen of buiten de school wat van belang kan zijn voor betrokkenen. Foto’s zijn leuke toevoegingen, maar het plaatsen van eigen geschreven teksten van kinderen is ook een leuke mogelijkheid. Een pagina speciaal voor de leerlingen, waar hun dingen op komen te staan, bijvoorbeeld. De mogelijkheden zijn talloos en een goede site is een waardevolle aanvulling op een school.

Schoolplan“De ontdekkingsreis”

PROCESDEEL

Groep: 3.A/C/E

Inleverdatum: 2 februari 2009

EGO-school ‘De Ontdekkingsreis’

Individuele procesverslagen van:

John Dobiegala

Matthijs Goldberg

Karin Kampen

Marijn Karssen

Laura Korma

Jorik Norder

Marjolein Oosterbaan

Yvonne Oosting

Jelmer van der Toorn

Individueel procesverslag van John Dobiegala

Reflectie op SBL competentie 5: Samenwerken met collega’sTijdens dit project heeft het begrip samenwerken met collega’s op bepaalde fronten een andere invulling gekregen dan de projecten die ik heb gevolgd in de afgelopen twee jaar. Op deze manier heb ik kunnen werken aan indicatoren, die horen bij deze competentie, die nog niet eerder aan bod zijn geweest. Het voornaamste was het combineren van onze visies. Doordat iedereen een andere kijk heeft op het onderwijs was het tijdens dit project belangrijk hier rekening mee te houden en een visie te ontwikkelen waar we allemaal achter stonden. Hoe dit proces is verlopen kun je teruglezen in de reflectie op mijn leerdoel dat samenhangt met de mensgerichte competentie. Een ander punt was het plannen van vergaderingen, een belangrijk proces in een project. Onze groep bestond uit 9 leden uit 3 verschillende klassen. Om vergaderingen te plannen was het noodzakelijk om jezelf flexibel en bereid op te stellen naar de groep toe. Hier heb ik zoveel mogelijk rekening mee gehouden. Tenslotte heb ik mijzelf, kijkend naar de indicatoren die beschreven staan bij deze competentie, sterk ontwikkeld in het bijdragen aan de ontwikkelingen en verbeteringen binnen de school. Dit is op zich niet verwonderlijk aangezien we de inhoud van de school zelf hebben opgezet, maar ik heb ook gekeken naar verbeteringen die aan konden worden gebracht tijdens de periode dat het project liep. En dan met name op het gebied van de visie en de plaats van de school in de maatschappij. Ik heb hierbij veel overleg gevoerd met collega’s en ben uiteindelijk tevreden over het resultaat, zeker wat betreft het proces. Ik ben nu in staat om mijn persoonlijke visie, die gebaseerd is op diverse theorieën, te gebruiken tijdens het samenwerken met collega’s. Dit is volgens mij de laatste indicator geweest om professional te worden in collegialiteit als ik kijk naar de inhoud van deze SBL- competentie.

Reflectie gekoppeld op twee leerdoelen gekoppeld aan de competenties- Tijdens dit project wil ik werken aan 2.5 van de mensgerichte competentie. Ik wil me meer gaan verdiepen in visies van anderen en hier rekening mee gaan houden tijdens het ontwikkelen van onze eigen visie. Dit is vooral een bewustwordingsproces.Ik heb ondervonden dat deze competentie goed aansloot bij dit project. Omdat mensen met verschillende ideeën komen en er een sluitend plan van gemaakt moet worden is het belangrijk om te kijken of ik hier wel competent mee om kan gaan. Ik zal aan de hand van de indicatoren een korte beschrijving geven van wat me is opgevallen: Laat anderen in hun waardeTijdens het project hebben zich op diverse momenten situaties voorgedaan waarbij ik mijn groepsgenoten in hun waarde heb gelaten. Soms had het met ideeën te maken, maar ook wat betreft organisatievormen en afspraken heb ik geprobeerd om rekening te houden met andermans waarden. Toont begrip voor afwijkende visies, ideeën, omgangsvormen en gewoontesDit sluit aan bij het bovenstaande. Het is me al enige tijd duidelijk dat als je openstaat voor andermans ideeën, er altijd wel iets leerzaams uit te halen valt. Meestal positief, soms ook negatief. Tijdens dit project heb ik een positieve ervaring meegemaakt. Ik was het er eerst niet mee eens dat ouders inspraak hadden in de ontwikkelingen op school. We hebben daar vervolgens een gesprek over gehad in een vergadering en een groepsgenoot kwam met goede argumenten om het wél te doen. Ik stond hier voor open en zag opeens de meerwaarde ervan. Houdt rekening met de omstandigheden waarin de ander verkeert en doet daar iets

zinnigs meeDit is een onderdeel waar ik nog een beetje moeite mee heb ondervonden. Vooral als het gaat om het plannen van afspraken. Er zijn een aantal vaste momenten waarop we uren hadden staan om aan project te werken. Enkele groepsgenoten hadden er problemen mee om zich hieraan te houden, aangezien ze

naast het project ook vele andere bezigheden op na hielden. Ik ben van mening dat je met het project, waarbij je met een team samenwerkt, flexibel moet zijn om een goed product neer te zetten. Ik heb gemerkt dat het me niet veel moeite kost om hierover een gesprek aan te gaan en om opheldering te vragen. Het kan confronterend zijn, maar het verbetert wel de relatie tussen de groepsgenoten. Houdt rekening met de doelstelling van een anderHier ben ik eigenlij helemaal niet mee bezig geweest. Dit is een indicator om meer aandacht aan te besteden in de toekomst. Geeft complimenten en spreekt vertrouwen uitDit is iets wat ik regelmatig doe in allerlei situaties. Als ik ergens geen compliment over kan geven spreek ik wel vertrouwen uit naar de persoon. Ik vind dat hard werken gewaardeerd moet worden, en dat daar best iets over gezegd kan worden. Betrekt degenen die weinig zeggen bij discussiesDit is een onderdeel die ik in het lesgeven wel hanteer, maar in het project nog niet. Het is ook iets om in de toekomst aan te werken.

- Deze periode wil ik me bezighouden met 1.3 van de competentie taakgerichtheid. Het controleren en bijstellen van doelen zijn bijvoorbeeld punten die ik niet goed beheers. Hier wil ik tijdens dit project aan gaan werken.

Ik zal wederom aan de hand van de indicatoren beschrijven wat me is opgevallen: Onderscheidt helder de deelaspecten van opdracht en taakAls ik nadenk over mijn proces tijdens het project ben ik altijd bezig met mijn taken, en komt de opdracht aan het eind tot een geheel. Ik houd de opdracht altijd wel in mijn achterhoofd maar ben wel constant bezig de opdracht in taken uit te voeren. Hierdoor heb ik meer overzicht en rust. Kiest geschikte werkmethoden en kan die keuze verantwoordenIk vind het prettig om samen te werken met één persoon. Dit is tijdens de afgelopen twee projecten ook naar voren gekomen, er werd telkens in duo’s gewerkt. Dit bevalt mij goed. Je kunt makkelijker zaken bespreken dan in een hele groep, elkaar helpen met problemen (iets wat veel langer duurt als je alleen werkt en ergens niet uitkomt) en je kunt elkaar motiveren en stimuleren als je samen aan het werk bent. Koppelt regelmatig terug op gestelde doelenTijdens dit project heb ik me hier bewust mee bezig gehouden. Vooral met betrekking tot het vorige leerdoel kan ik zeggen dat ik regelmatig in mijn achterhoofd heb gehouden om te letten op mijn gedrag. Het bijstellen van doelen is eigenlijk wederom niet aan de orde geweest. Tijdens het project ben ik altijd druk met doelen die te maken hebben met het product, en minder met het proces. Dit is dus een blijvend leerdoel want buiten het reflecteren aan het eind kom ik niet met nieuwe zinvolle leerdoelen tijdens het project. Controleert het bereiken van doelstellingenDit doe ik door middel van deze reflecties. Houdt zich aan genomen besluiten en vraagt dat ook van anderenHier ben ik altijd zeer alert op. Zeker als het gaat over afspraken die collectief genomen zijn. Als iemand zonder het te laten weten een kwartier later op de vergadering verschijnt zeg ik daar direct wat van. Ik wijs dan op de gemaakte afspraak. Zo gaat dat ook met andere besluiten die genomen zijn. Ze vormen een stevig fundament om op terug te vallen als iemand niet juist handelt. Daarom vind ik het samenwerkingscontract ook een goed document.

Reflectie op leerinhouden: het project schoolteams. Wat is belangrijk wat je geleerd hebt en waar wil je nog meer van weten?

Ik heb geleerd op welke manier je een samengevoegde visie kan neerzetten binnen een team. Dit is terug te lezen bij de reflectie op de SBL competentie samenwerken. Daarnaast heb ik nu ook een beter inzicht gekregen in de school als geheel. Voor dit project was ik vooral actief op wat er zich in de klas afspeelt. Nu heb ik geleerd hoe de complete school er uit ziet. Naast zorg, organisatie, kwaliteitsborging en dergelijke heb ik me voornamelijk bezig gehouden met de visie van de school. Dit was ook iets wat ik nog nooit eerder heb gedaan. Ik vond het leerzaam om te zien dat juist dat element de basis is van de andere onderdelen. Alles refereert naar de hoofdgedachte die we samen hebben geconstrueerd. Ik denk dat dit een unieke kans is geweest om op deze manier met onderwijs bezig te gaan. Natuurlijk lever je wel je bijdrage aan de ontwikkelingen van de school waar je later wilt gaan werken, maar die school heeft dan al een visie. Ik heb het idee dat ik optimaal van de gelegenheid gebruik heb gemaakt om met dit onderdeel aan de slag te gaan.Aan het begin van dit project moesten we een keuze maken wat voor soort school je graag op wilde gaan zetten. Ik heb er toen bewust voor gekozen om met het E.G.O. aan de slag te gaan. Ik had de afgelopen jaren wel enkele dingen meegekregen over dit type onderwijs, maar het is nog nooit inhoudelijk aan bod gekomen. Daarom vond ik dit een mooie kans om hier mee aan de slag te gaan en meer te weten te komen over het E.G.O. Ik weet nu waar de tempel voor staat, wat de betrokkenheids- factoren zijn en welke werkvormen gebruikt worden. We hebben deze periode ook een interessante module gevolgd die ons meer informatie gaf over verschillende soorten onderwijs. Zeker door middel van de gastcollege’s kreeg je een concreet beeld van de invulling van het onderwijs. Het was op deze manier zeer helder hoe de theorie en visie in de praktijk vorm krijgen. Dit was ook een onderdeel waar we in de projectgroep een beetje mee zaten. We hadden er moeite mee om een concreet beeld te krijgen van het onderwijs. We begrepen wat de achterliggende gedachtes waren, maar niet zo goed hoe zich dat uitte in het dagelijkse lesprogramma. Daarom vond ik het ook zeer spijtig dat het gastcollege niet door is gegaan. Aan het eind van het project mis ik eigenlijk nog steeds die link naar de praktijk. Daarom wil ik tijdens het verdere verloop van de studie op de één of andere manier nog dat beeld krijgen. Misschien is het mogelijk om tijdens het volgende programma ‘onderwijsvernieuwing’ dit gastcollege alsnog bij te wonen, anders ga ik een E.G.O. school proberen te bezoeken of met mensen uit dit werkveld in gesprek.

Waarom is dit product een antwoord op het probleem? Waarom is het een goed product?Dit product is een antwoord op het probleem dat is ontstaan in de gemeente Laagveen. Door de bouw van verschillende wijken is er een diversiteit ontstaan aan vraag van de nieuwe inwoners met kinderen. Omdat de gemeente zo goed mogelijk rekening wil houden met de wensen van deze inwoners zijn er verschillende scholen gebouwd. Onze school is daar één van. De school biedt een uitweg voor alle ouders die hun kinderen graag in contact willen brengen met het E.G.O –principe. Daarom is ons product een antwoord op het probleem.Wij hebben een goed product neergezet omdat we een hele school hebben geconstrueerd. Op macro- micro- en mesoniveau hebben wij onze visie concreet vorm weten te geven, rekening houdend met de principes van het E.G.O onderwijs. Daarnaast hebben we als belangrijk punt de ontwikkeling van de school. Wij willen als school in beweging blijven en de ouders spelen daar ook een belangrijke rol in. Zij hebben inspraak in de ontwikkelingen.

Bijdrage aan het product- samen met de groep het samenwerkingscontract samengesteld

- begrip voor de visie uitgewerkt- complete visie uitgewerkt aan de hand van de begrippen- kwaliteitsborging vakgebieden uitgewerkt- presentatie voorbereid- powerpoint voorbereid- presentatie uitgevoerd- bijdrage geleverd aan compleet maken product- alle vergaderingen bijgewoond- bijdrage geleverd aan het afronden en inleveren van het product

Individueel procesverslag van Matthijs Goldberg

Een verantwoording van jouw bijdrage aan het project.Wanneer ik dit procesverslag schrijf is het projet bijna ten einde. Een project waarin ik veel geleerd heb over het EGO principe en andere vormen van onderwijs. Gedurende het project schoolteams heb ik me vooral bezig gehouden met hoofdstuk 7 “kwaliteitszorg”. Dit deed ik samen met Marjolein. In het begin hebben wij samen een conceptvorm geschreven. Hier ging veel onderzoek aan vooraf. Omdat in hoofdstuk 7 alles terugkomt uit de rest van het schoolplan moesten wij de stukken van onze projectleden aandachtig doorlezen. Hiernaast ben ik in het begin van het project bezig geweest met het samenwerkingscontract. Hiervoor heb ik het format gebruikt van een eerder project. Dit scheelde natuurlijk wel iets, veel dingen moest ik echter toch herschrijven. We zitten in jaar 3 en dat betekent dat er dingen uit zo’n contract aangescherpt moeten worden. Verder heb ik een thematisch werken les geschreven. Dit was een bewegingsonderwijs les die moest passen in het thema winter. Uiteraard heb ik ook feedback gegeven en heb ik actief deelgenomen aan het groepsproces en alle vergaderingen. Ik ben van mening dat we met ons allen een goed eindproduct hebben afgeleverd. Het is een schoolplan geworden waar Laagveen zeker wat aan zal hebben. Met de hele groep hebben wij een visie gevormd waar we ook met ons hele hart achter staan. We hebben ons gericht op ervaringsgericht onderwijs en we zijn allemaal bekwaam om op een EGO school te kunnen werken! Een verantwoording van jouw bijdrage aan het proces.Gedurende de opleiding heb ik geleerd dat het voorzitterschap niet een rol is die aan mij is toe besteed. Ik ben daarvoor te chaotisch, impulsief en autoritair. Helemaal tijdens een groot project lijkt het me daarom belangrijk een voorzitter te kiezen waarvan je weet dat deze naar behoren kan functioneren. Bij ons heeft Marijn besloten deze rol op zich te nemen en heeft dit naar mening prima uitgevoerd.

Samenwerken binnen een schoolteam vraagt van ieder individu erg veel. Het is meer dan alleen een vergadering bijwonen, waarin je af en toe je mond open trekt. Ik denk dat het voor ieder mens binnen een schoolteam heel belangrijk is te weten wat jou goede en slechte eigenschappen zijn. Zo leer je binnen het team een rol aan te nemen, die jou ligt en daarmee de groep het verste brengt. Ik heb geleerd dat duidelijkheid binnen een groep heel belangrijk is. Wanneer iemand zich niet aan zijn afspraken heeft gehouden moet dit nadrukkelijk uitgesproken worden en desnoods schriftelijk worden vastgelegd.

Reflecteer op competentie 5; samenwerken met collega’s Ik ben niet erg tevreden over de samenwerking tijdens dit project. Ik ben hier zelf ook schuldig aan geweest. Het gebeurde te vaak dat mensen afwezig waren en dat bepaalde afspraken niet nagekomen werden. Ook merkte je duidelijk dat iedereen erg met zijn of haar eigen ding bezig was. Als iemand anders tijd tekort had werd daar vaak geen aandacht aan besteed. Een kwalijke zaak. Ook ging het tijdens de vergaderingen niet altijd goed. Het ging dan teveel over koetjes en kalfjes en de vergadering was vaker “gezellig” dan effectief. Ook werd er regelmatig té lang gediscussieerd over een bepaald punt.

Naast bovenstaande punten ging er ook heel veel goed. Zoals ik hier boven al aangaf hebben wij met z’n allen een goed product afgeleverd. Hier is de nodige communicatie aan vooraf gegaan. Marijn had het goed op orde en er is een strakke planning gemaakt. De deadlines werden over het algemeen gehaald en iedereen heeft er met enthousiasme en vol overgave aan gewerkt. Het is duidelijk een product geworden van ons allemaal!Reflecteer op twee door jou gestelde leerdoelen gekoppeld aan de algemene competenties

Deze leerdoelen zijn iets anders dan in het samenwerkingscontract. Die heb ik destijds te snel gemaakt en hier was ik niet tevreden over. De volgende leerdoelen heb ik gedurende het project opgesteld!

Procesdoelen:Ik wil mijn manier van handelen afstemmen op het gedrag en de behoeften van andere projectgenoten.Zoals ik eerder in dit procesverslag vermeld, ben ik een persoon met een dominant karakter. Ik heb vaak de neiging mijn eigen zinnen door te drukken, zonder rekening te houden met andere projectgenoten. Het ontvangen van kritiek is niet mijn beste eigenschap en verdient in de toekomst de nodige aandacht. Ik heb op het gebied van meervoudige intelligentie wel ervaren dat ieder individu zijn eigen kwaliteiten heeft en de kunst is deze kwaliteiten ook binnen een project naar boven te krijgen. Wanneer we over meervoudige intelligentie spreken, denk ik vaak aan kinderen. Nu aan het einde van dit project ben ik er bewust van dat compromissen sluiten leidt tot een beter kwaliteitproduct. Hier is natuurlijk wel belangrijk het proces en product te bewaken.

Een eigen visie op goed onderwijs ontwikkelen. Gedurende dit project en alle colleges SOW heb ik zeer zeker een visie kunnen ontwikkeling op goed onderwijs. Voor dit project begon kon ik totaal niet verwoorden wat voor mij nou goed onderwijs was. Ik heb inmiddels een succesvol IBM-2 gesprek achter de rug waarin mijn visie duidelijk naar voren kwam. Ik kan dus wel stellen dat dit leerdoel geslaagd is. Tijdens de lessen SOW leerde ik wat voor soort onderwijs er was en wat dit onderwijs nou zo bijzonder maakte. Waar ik eerst alleen een klein beetje wist over Dalton weet ik nu ook veel van EGO, OGO en bijvoorbeeld het onderwijs uit Japan!

Productdoel:Ik wil een sterke presentatie met het team neerzetten, waar wij ons schoolplan op een overtuigende manier overbrengen aan de doelgroep. Uiteindelijk hebben wij een 5e plaats bereikt met de presentatie. Een resultaat waar we niet erg trots op kunnen zijn. Ik had er meer van verwacht en we kunnen concluderen dat we er te weinig tijd in hebben gestoken.

Samen met John heb ik de presentatie vorm gegeven en inhoudelijk geschreven. Het opzetten van een presentatie scheen achteraf meer tijd in beslag te nemen dan wij vooraf gepland hadden. Je moet namelijk het schoolconcept beheersen om zo speerpunten aan te brengen in de presentatie. Aangezien je het hele concept niet voor kan lezen is het de kunst, kort en krachtig met een sterk verhaal jou doelgroep te overtuigen. Aangezien wij allen het schoolconcept moesten presenteren hoor je daarnaast rekening met de anderen te houden. Door de presentatie zo algemeen mogelijk te houden geef je zo meer ruimte voor creativiteit aan jou medestudenten. Ik ben er nu bewust van dat professionaliteit niet alleen een houding is die je zelf moet hebben tijdens de presentatie, maar vooral een proces is dat voorafgaand aan de presentatie plaats vindt.

Reflecteer op de leerinhoud van het project schoolteams, denk daarbij aan wat is belangrijk wat je geleerd hebt en waar wil je nog meer van weten?Ik ben erg tevreden over het project schoolteams. Het is een project geworden die mij een veel betere kijk op het onderwijs heeft gegeven. Dit komt vooral door de samenhang met de colleges SOW.

Gedurende deze lessen heb ik een goed beeld gekregen van de verschillende onderwijstypen. Ondanks het feit dat het EGO college niet door kon gaan heb ik veel gehad aan de verschillende gast docenten.

Ik ben tijdens dit project ervan bewust geworden dat het klassikaal onderwijs een steeds mindere toonaangevende rol gaat spelen in de school. Voorheen was ik een groot voorstander van klassikaal onderwijs, die ik eigenlijk alleen kon onderbouwen met eigen ervaringen. Nu ik mij verder verdiept heb in de literatuur en de koppeling kan maken met onderwijsvernieuwing, begrijp ik dat de rol van de leerkracht in de toekomst gaat veranderen. Mijn ideaal is nog steeds klassikaal onderwijs, maar dan meer afgestemd op de behoeften van elk individu. Ik wil de komende tijd gebruiken om na te denken over hoe ik dit vorm ga geven in mijn LIO stage.

Ik hoop dat ik met dit procesverslag een realistisch beeld heb gegeven van mijn ontwikkeling tijdens het project schoolteams. Wij leren dat het onderwijs voor kinderen stimulerend, uitdagend en op maat moet zijn. Ik vind dat de organisatie van het project schoolteams in samenwerking met onderwijsvernieuwing een pluim verdienen voor de opzet hiervan.

Individueel procesverslag van Karin Kampen

Een verantwoording van jouw bijdrage aan het project.Tijdens dit project heb ik mij voornamelijk samen met Yvonne bezig gehouden met hoofdstuk vier. Tevens hebben wij een cultuureducatie les ontworpen voor hoofdstuk vijf, heb ik eenmaal gepresenteerd en een stukje voor de website aangeleverd. Ik vind dat wij een goed, sterk en overzichtelijk schoolplan geschreven hebben. Als ik het vergelijk met schoolplannen die wij gevonden hebben staat bij ons alles er veel uitgebreider en heel duidelijk in omschreven. Wij zijn een schoolteam geworden wat op één lijn denkt en achter de visie van de school staat. Wij werken thematisch en adaptief binnen de EGO vorm. Ik sta persoonlijk niet volledig achter het EGO onderwijs, maar heb het wel vorm weten te geven met het team.

Een verantwoording van jouw bijdrage aan het proces.Ik ben een zeer planmatig type en maak aan het begin van de week altijd afspraken voor de rest van de week. Komt nog bij dat ik de vervelende eigenschap heb heel geïrriteerd te raken als ik dat allemaal weer moet verzetten of mensen moet afzeggen. Daarom heb ik na een paar weken gepleit om – ook in verband met Jelmer- alvast afspraken te maken voor de rest van de periode. Dus gewoon elke week de vergaderingen inplannen. Want als het niet door gaat kan men zich daar doorgaans gemakkelijker naar schikken dan dat er onverwachts een vergadering bij komt. Dit werkte in eerste instantie zeer goed. In een van de laatste weken werd opeens ’s ochtends een vergadering afgelast omdat meer teamleden niet dan wel konden. En aan het eind van de middag werd pas weer een nieuwe tijd voor de volgende dag gemaild. Uiteraard had ik toen al afspraken staan die niet meer verzet konden worden. Maar door de strakke planning van de voorzitter en adequaat handelen van hem kwam altijd alles wel op tijd af. Na het gezamenlijk vormen van onze visie hebben we ons opgedeeld in subgroepen en heeft iedere subgroep een hoofdstuk voor zijn of haar rekening genomen. Wij hebben er als team voor gezorgd dat iedereen naar zijn of haar beschikbaarheid een reële bijdrage heeft geleverd aan het project waar het gehele team achter stond.

Reflecteer op competentie 5; samenwerken met collega’s De samenwerking binnen onze groep verliep in het begin wat moeizaam. We kwamen allemaal uit andere klassen en we wilden allemaal zeggen wat we dachten en vonden. Hierdoor ontstonden er af en toe wel discussies binnen de groep. Maar dit is ook iets wat erbij hoort als je tot een goed product wilt komen.Ik heb deze periode met ik-boodschappen gewerkt en duidelijk aangeven dat ik het zeer vervelend vond om constant mijn agenda te moeten aanpassen. Vervolgens heb ik wel een voorstel gedaan om het samenwerken gemakkelijker te maken. Door de vergaderdata vast te leggen voor deze periode. Voor het schrijven het hoofdstuk over zorg hebben Yvonne en ik eerst gekeken wat erin moest komen te staan. Vervolgens is ieder van ons een punt gaan uitwerken terwijl we naast elkaar op een computer zaten. Zo konden we elkaar gemakkelijk aanvullen, voorstellen doen ten aanzien van de inhoud en feedback vragen.

Reflecteer op twee door jou gestelde leerdoelen gekoppeld aan de algemene competentiesIk zal per leerdoel reflecteren. Na de herhaling van het leerdoel de reflectie daarop

Productdoel schoolplan:Ik weet wat er in een schoolplan staat en kan deze samen met mijn teamleden schrijven volgens de wettelijk vastgestelde eisen.

Dit ga ik bereiken door: op de hoogte te zijn van de projectdocumenten en de stukken die door de teamleden geschreven worden (door deze te lezen en belangrijke punten te arceren), voorbereid bij de vergaderingen aanwezig te zijn, inbreng te hebben tijdens de vergaderingen en door stukken te schrijven voor het schoolplan. Dit is meetbaar doordat ik aan het eind kan aangeven wat er allemaal in een schoolplan staat en waarom.

Doordat we altijd feedback gaven op de nieuwe stukken op Blackboard moest je deze kritisch lezen. Hierdoor had ik een goed beeld van de stukken die uiteindelijk in het schoolplan moesten komen. Volgens mij heb ik voldoende inbreng gehad in de vergaderingen en mijn mening kunnen geven. Uiteindelijk heb ik mij vooral met het schrijven van hoofdstuk vier en vijf beziggehouden. Het is ook niet mogelijk om met negen teamleden tegelijk aan één hoofdstuk te werken. Uit de feedback op het eindproduct zal blijken of wij het plan geschreven hebben volgens de wettelijk vastgestelde eisen.

Procesdoel leertheorieën:Ik weet wat de belangrijkste / bekendste leertheorieën zijn en wat de uitgangspunten hier van zijn. En hoe deze aan een schoolconcept kunnen bijdragen. Ik bereik dit door mij te verdiepen in de leertheorieën zoals ze in het college van SOW aan bod zijn gekomen. Dit is meetbaar aan de hand van het uiteindelijke schoolplan en reflectie op dit leerdoel.

Het behaviorisme met stimulus, respons en the black box. Cognitivisme is juist wel geïnteresseerd in wat zich in de black box afspeelt. Handelingspsychologie gaat ervan uit dat leren doormiddel van handelen gebeurt en is voornamelijk gericht op het proces. Adaptief onderwijs gaat uit van competentie, autonomie en relatie. De leerkracht moet samenhang hebben in pedagogisch, organisatorisch en didactisch handelen. Dit zijn in een notendop de kernpunten van deze theorieën. Een schoolplan en de visie daarachter moet ergens op gebaseerd zijn en verantwoord worden. Dit verantwoorden van het onderwijskundig concept gebeurt aan de hand van leertheorieën die aansluiten bij het onderwijsconcept. In dit geval EGO.

Reflecteer op de leerinhoud van het project schoolteams, denk daarbij aan wat is belangrijk wat je geleerd hebt en waar wil je nog meer van weten?Aan de start van deze periode was mij niet duidelijk welke vormen van onderwijs er zijn en wat deze inhouden. De colleges van SOW 4 sloten haarfijn aan op het project. Uit de colleges was verdiepingsmateriaal te halen wat weer toegepast kon worden binnen het project. Wat ik heel sterk vond aan de colleges van SOW4 is dat ze door gastdocenten gegeven werden die werkten binnen een bepaald onderwijsconcept. Helaas ging die van EGO niet door maar ik heb er nu dankzij het project wel een goed beeld van. Ik zou mij aanvankelijk gaan specialiseren in het jonge kind maar ben door het Dalton college zo enthousiast geworden over Dalton dat ik zelfs mijn specialisatie nog veranderd heb diezelfde dag.Een nadeel vond ik wel dat de groepen al vol zaten eer het blok begon. Daardoor heb ik mij niet kunnen inschrijven voor een onderwijs concept wat mij heel erg aansprak. Aan de andere kant had ik er toen ook geen goed beeld van en waarschijnlijk ook geen goede keuze kunnen maken. Ik weet door dit project wel beter hoe een school organisatie in elkaar steekt en wat er allemaal aan ten grondslag ligt.

Individueel procesverslag van Marijn Karssen

Jouw bijdrage aan het product

Waarom is dit een goed product?

Het gemaakte product beschrijft een schoolplan voor een fictieve school; “O.B.S. De ontdekkingsreis”. Ik ben van mening dat dit een goed product is omdat het product toekomt aan zijn doel. Het doel van een schoolplan is het zo op een zo concreet mogelijke wijze beschrijven hoe een school georganiseerd is, welk beleid de school hanteert, welke ontwikkeling de school wil doormaken en welke visie ten grondslag ligt aan de manier van onderwijzen om zo duidelijkheid te verschaffen op alle beleidsterreinen aan alle schoolbetrokkenen en de wijze van werken overzichtelijk te maken. Ik ben van mening dat dit goed gelukt is. De hoofdstukken zijn concreet beschreven en inhoudelijk juist. Je kunt uit de tekst opmaken wat onze visie is op het onderwijs en hoe wij hier vorm aan geven. Dit geldt ook voor bijvoorbeeld de organisatie en de borging van kwaliteit. Zie hoofdstukken 6 en 7. Daarnaast ziet het product er goed uit. Het heeft een gelijke lay-out is duidelijk van opbouw en is overzichtelijk beschreven. Denk hierbij aan een duidelijk inhoudsopgave, paginanummering, duidelijk aanduiding van hoofdstukken en subhoofdstukken.

Wat is jouw bijdrage geweest aan dit product?

Ik heb geprobeerd om door: veel inzet te tonen, afspraken na te komen en taken op tijd af te hebben, een zo goed mogelijke bijdrage te leveren aan het product.

Voor elk onderdeel van het product hebben we een goede taakverdeling opgesteld, zodat iedereen ongeveer evenveel aan het project zou bijdragen en we een haalbare tijdsplanning konden opstellen.

Ik had de volgende taken:- Helpen bij de totstandkoming van de verschillende werkmodellen;- Leerdoelen opstellen;- Het opstellen en uitwerken van hoofdstuk 3, samen met John;- Het opstellen en uitwerken van hoofdstuk 5, samen met John;- Het maken van een brochure, samen met Jorik;- Presenteren; - Het maken van een aan het verslag verwante producten als:

- Omslag met alle gegevens;- Schutblad met alle gegevens;- Voorwoord;- Inhoudsopgave;- Inleiding.

- Voorzitterschap en bijkomstige taken als:- Vergaderingen leiden;- Agenda’s maken/mailen; - Maken van ‘plan van aanpak’; - Op de hoogte houden van afspraken, vergaderingen, etc.

Jouw bijdrage aan het proces

Je hebt een positieve bijdrage geleverd, conform het samenwerkingscontract

Aan het begin van het derde project begonnen we met het (her)opstellen van een aantal werkmodellen. Dit deden we gezamenlijk en in goed overleg. Een van de werkmodellen was het samenwerkingscontract. Deze konden we grotendeels overnemen van een vorig project aangezien deze steeds hetzelfde is. Toch hebben we een aantal punten gezamenlijk besproken aangezien de groep uit andere mensen bestond dan bij voorgaande projecten. Zelf heb ik een bijdrage geleverd aan het samenwerkingscontract door mee te denken over en me te houden aan de gemaakte afspraken. Ik was altijd aanwezig, maakte mijn werk op tijd af en wanneer dit niet zo was meldde ik dit op tijd aan de groep. Daarnaast was ik deze periode voorzitter en moest ik er mede voor zorgen dat iedereen de regels, zoals die opgesteld staan in het samenwerkingscontract naleefden.

Je hebt aangegeven hoe jullie de taken hebben gepland en verdeeld en wat je daarvan vindt

Zoals je hebt kunnen lezen in het plan van aanpak hadden we de taken goed verdeeld. Dit hebben we gedaan door middel van:

- Eerst goed te inventariseren wat er allemaal gedaan moest worden;- Wat gezamenlijk, in groepjes en wat individueel gedaan kon worden; - Toen hebben we overlegd wie wat wou en kon doen en hebben we dit zo eerlijk

mogelijk geprobeerd te verdelen.

Dit is naar mijn mening op een geslaagde manier gebeurd.

Ook het plannen van de opdrachten verliep erg goed. Dit hebben we op de volgende manier gedaan:

- Eerst goed te inventariseren hoeveel tijd we overal voor hadden;- Te kijken hoeveel tijd de verschillende onderdelen, ongeveer, zouden gaan kosten;- Te kijken naar hoeveel tijd we hebben en wanneer wat ingeleverd moest worden;- Gezamenlijk een (concept) schema maken met daarin de opdrachten, taken en

inleverdata;- Deze heb ik vervolgens uitgewerkt (zie plan van aanpak).

Ook dit is naar mijn mening op een geslaagde manier gebeurd.

Je hebt uitgelegd of je meer of minder gedaan hebt, dan verwacht mag worden

We zitten nu in het derde jaar en iedereen weet ondertussen hoe het project maken gaat. We probeerden het dan ook zo efficiënt mogelijk aan te pakken. De opdrachten werden makkelijk verdeeld en iedereen deed dan ook, ongeveer, evenveel. Ook mij werd het deze keer niet te veel en ook niet te weinig. In vorige perioden had ik erg de neiging om of te veel werk op mijn schouders te nemen of te weinig. Deze periode wou ik daaraan werken. Want initiatief en een goede inzet tonen is goed, tot dat je dit te veel doet. Maar ook te weinig is niet goed. Deze periode probeerde ik dan ook een balans te vinden en dat ging goed. Ik haalde mij niet te veel of te weinig werk op de schouders en deed, ongeveer, evenveel als de andere groepsgenoten. Ik wil dan ook niet zeggen dat ik meer werk deed. Maar ik deed ook zeker niet minder. Het was goed verdeeld.

Je hebt aangegeven wat jouw specifieke bijdrage is geweest aan het groepsproces

Naast de taken die kwamen kijken bij het proces, probeerde ik mij ook zo goed mogelijk in te zetten voor bijvoorbeeld de sfeer in de groep. Ik ben, naar mijn mening, iemand met een vrolijke en positieve instelling en als ik op deze manier een steentje bij kan dragen aan de groep, dan doe ik dit graag.Wat betreft mijn rol binnen de groep: Ik hou er niet van om mij te passief op te stellen als het gaat om een samenwerkingsopdracht. Ik vind het belangrijk dat ik hierbij meedenk en spullen op tijd inlever. Ik zou me dan ook houden aan de gemaakte afspraken.

Reflectie op persoonlijke leerpunten/competenties

Reflectie op sbl competentie 5: samenwerken met collega’s

Door middel van dit project kreeg ik goed zicht op de inhoud van een basisschool. Hiermee bedoel ik wat er komt kijken bij een basisschool. Het team, functies, gebouw, organisatie, onderbouwing van het onderwijs, het hoort er allemaal bij. Hierdoor kreeg ik ook een beter beeld van de taken van leerkrachten en andere participanten binnen de school. Allemaal erg interessant en als toekomstig leerkracht is het goed om hier nu al op deze manier kennis mee te maken.

Door met de projectgroep te werken aan een gezamenlijk product; het schoolplan deden we niet alleen kennis op maar ook vaardigheden. We vergaderden, organiseerden, gaven feedback, etc. Dit zorgde ervoor dat ons werk goed op elkaar werd afgestemd en was van belang voor het goed functioneren van de groep. En dat is maar goed ook want uiteindelijk zijn we toch gezamenlijk verantwoordelijk voor het eindproduct. Beiden; kennis en vaardigheden dragen voor ons bij aan het competent worden in het samenwerken met collega’s.

Wanneer ik naar de competentie kijk en de bijbehorende indicatoren, dan acht ik mijzelf meer competent op dit niveau dan voor dit project. Zo luidt een van de indicatoren als volgt: “Praat met groepsleerkracht over de verschillende taken die het beroep met zicht meebrengt”. Op stage vond ik dit vaak erg oppervlakkig. Je besprak wel verschillende taken van het beroep maar kreeg nooit een duidelijk beeld van het beroep, naast het lesgeven precies inhield. Door dit project is mij dit duidelijker geworden. Door delen van het schoolplan als; zorg, kwaliteit en visie ben ik erachter gekomen dat het takenpakket van een leerkracht groot is en dat je naast de taken ook nog eens de visie van de school uit moet dragen. Dit komt niet alleen naar voren in de mening die je hebt over het onderwijs op de school maar ook in de taken en manier van leerstof aanbieden. Gebeurd dit niet dan is het onderwijs van verschillende leerkrachten niet meer op elkaar afgestemd en zal dit ten koste gaan van het onderwijs.

Reflectie op 2 zelf gestelde leerdoelen/algemene competenties

Procesdoel: Kennis van theorieën en onderwijsconcepten.Reflectie:Tijdens dit project werken we gezamenlijk aan een schoolplan. Dit plan moet recht doen aan de onderwijskundige inrichting van de school. Hierbij komen verschillende leer en onderwijs -theorieën en onderwijsconcepten kijken. Hier heb ik nog niet voldoende kennis van en omdat dit jaar het I.B.M.-gesprek plaats zal vinden wil ik hier mijn procesdoel aan wijden.

Door het werken aan dit project heb ik meer kennis opgedaan wat betreft leertheorieën en onderwijsconcepten. Samen met John heb ik de visie van de school uitgewerkt. Hiervoor hebben we veel onderzoek moeten doen naar het onderwijsconcept ego, grondleggers hiervan (Laevers) en hierbij aansluitende psychologische/leer -theorieën. Bijvoorbeeld ‘de pyramide van Maslow’.

Tegelijk met dit project liep de module onderwijsvernieuwing. Hier werden colleges gewijd aan psychologische/leer –theorieën en verschillende onderwijsconcepten. Ook deze module droeg een grote steen bij aan het beheersen van dit doel. Helaas viel hier het college over ego uit. Gelukkig had ik mij door het project hier al enigszins in verdiept.

Procesdoel: Voldoen aan de rol als voorzitter.Deze periode ben ik aangesteld als projectvoorzitter. Tijdens deze periode werken we aan het project schoolteams. Dit is volgens mij een ingewikkeld en groot project. Dit lijkt mij dan ook absoluut geen makkelijke periode om voorzitter te zijn. Toch wil ik mijn best doen om zo goed mogelijk te voldoen aan de rol als voorzitter.

Reflectie:Dit was een pittige periode. De modules waren erg gericht op theoretische onderbouwing en daarnaast was dit de periode van het IBM2. Iedereen had dus genoeg te doen. Ook project vond ik deze periode erg pittig. In eerste instantie gaf niemand aan voorzitter te willen zijn. Toch leek mij dit wel een leuke uitdaging en gaf aan dat ik die rol wel op mij wou nemen. Naar mijn mening ging dit goed al was het niet altijd even gemakkelijk. Een groot knelpunt was vaak het plannen van vergaderingen. Doordat de groep bestond uit mensen van drie verschillende klassen met ongelijke roosters was dit een heel gedoe. Toen we eindelijk momenten vonden waarop iedereen kon, hebben we flink vooruit gepland om verdere problemen te voorkomen.

Al met al is het product op tijd afgekomen en ziet deze er zoveel van de buitenkant als inhoudelijk goed uit. Dit was voor mij het streefpunt van dit doel.

Individueel procesverslag van Laura Korma

Verantwoording van mijn bijdrage aan het project.Dit is een van de projecten die ik als erg zinvol ervaren heb. Ik heb erg veel geleerd over mijn visie op het onderwijs. Ook heb ik geleerd wat er zoal allemaal in een schoolplan hoort te staan. Aan het begin van het project hebben we een duidelijke planning gemaakt. In het begin werd de planning goed nageleefd. Naarmate het project vorderde en iedereen het drukker kreeg met andere dingen, zoals andere vakken, IBM gesprekken enzovoorts werd dit iets minder. Dit zorgde voor sommige groepsgenoten voor onduidelijkheden. In het begin hebben we gezamenlijk belangrijke begrippen opgeschreven die we belangrijk vinden in het onderwijs. Deze begrippen hebben we toen individueel uitgewerkt en vervolgens in onze visie verwerkt. Toen zijn we alle hoofdstukken gaan verdelen en uitwerken. Samen met Jorik heb ik hoofdstuk 2 uitgewerkt. Daarnaast heb ik samen met Jorik ook twee lessen uitgewerkt om een beeld te geven van de themalessen op de school. Voor de presentatie heb ik de PowerPoint presentatie gemaakt en ik heb een keer gepresenteerd. Daarnaast heb ik meegewerkt aan de site.

Reflectie op sbl competentie 5: samenwerken met collega’s.Tijdens dit project moesten we als groep een visie formuleren voor de school waar we allemaal achter stonden. Hiervoor was het natuurlijk van groot belang om goed samen te werken. Over het algemeen vind ik dat er in de groep goed is samengewerkt. De vergaderingen waren meestal gestructureerd en er werd naar elkaar geluisterd. Echter waren er ook vergaderingen waarbij de helft van de groep aan andere tafels zat, er niet werd genotuleerd en nauwelijks naar elkaar werd geluisterd. Dit zorgde er vervolgens voor dat sommige groepsleden niet alle informatie hadden meegekregen. Dit had ik graag anders gezien, wat ik tijdens de vergadering toen ook al aangegeven heb. Tijdens het project heb ik vooral samengewerkt met Jorik. Ik kan erg goed met Jorik samenwerken. We begrijpen elkaar en we delen vaak dezelfde mening. Jammer genoeg is Jorik een lange tijd ziek geweest tijdens het project. Dit heeft onze samenwerking echter niet in de weg gestaan. We hebben taken verdeeld en we hebben veel gecommuniceerd met elkaar.

Reflectie op twee leerdoelen gekoppeld aan de algemene competenties.

Ik heb een eigen visie op goed onderwijs.Tijdens dit project hebben we zelf een schoolplan moeten schrijven voor onze eigen school. Door veel te communiceren in de groep zijn we gezamenlijk tot een aantal begrippen gekomen die we allemaal belangrijk vinden in het onderwijs. Deze begrippen hebben we verwoord in onze visie en ook hebben we een koppeling gelegd naar het ervaringsgericht onderwijs. Ik heb tijdens dit project veel geleerd over ervaringsgericht onderwijs. Ook heb ik mij verdiept in verschillende theorieën voor het uitwerken van de hoofdstukken. De hoorcolleges van SOW4 hebben mij ook geholpen bij het ontwikkelen van mijn visie. Ik heb gedurende dit project een duidelijker beeld gekregen van wat ik belangrijk vind in het onderwijs en ik heb mijn visie beter ontwikkeld.

Ik kan samenwerken en communiceren met mijn groepsgenoten.We hebben samen een visie moeten opstellen en we hebben gezamenlijk moeten werken aan ons schoolplan. Communicatie was dit project dus erg belangrijk. In het begin vond ik dat we als groep erg goed samenwerkten en goed communiceerden met elkaar.

We kwamen gemiddeld 1 á 2 keer bijeen om punten te bespreken, afspraken te maken, te werken aan stukken enzovoorts. Gedurende de periode werd de communicatie echter minder, dit had vervolgens negatieve invloed op de samenwerking in de groep. Ik vind dat we allemaal daar verantwoordelijk voor zijn, dus ik ook. Daarom vind ik ook niet dat ik dit leerdoel heb behaald. Het is belangrijk dat als je als groep niet vaak bijeenkomt, het wel van belang is dat er duidelijke afspraken gemaakt moeten worden. Ik vind dat ik daar volgende keer zelf beter om moet denken dat dat gebeurt.

Wat is belangrijk wat je geleerd hebt en waar wil je nog meer van weten?Tijdens dit project heb ik mijn visie op het onderwijs verder ontwikkeld. Tijdens dit project bedachten we samen een nieuwe school, een eigen visie enzovoorts. Hierdoor ben ik meer gaan nadenken over mijn visie en heb ik een beter beeld gekregen van het totaal plaatje, de hele school. Normaal gesproken werken we veel aan het maken van lessen (gericht op de klas). Tijdens dit project ging het om de hele school, het schoolplan. Dat was erg leerzaam. Ik heb veel nagedacht over ‘goed’ onderwijs. Voor het formuleren van de visie denk je over veel punten na. Waarom vind ik dat wel goed of waarom niet. Ik ben van mening dat een goed klimaat de grondslag is voor een goede school. Over EGO ben ik ook veel meer te weten gekomen. Ik vind het echter nog steeds erg veel op het onderwijsconcept OGO lijken, maar ik heb er al een beter beeld van. Betrokkenheid staat in het EGO onderwijs centraal. Dit hebben we ook zo goed mogelijk naar voren laten komen in de themalessen die we hebben gemaakt. Wat ik dus nog graag zou willen weten is hoe het EGO onderwijs er in de praktijk uit ziet. Het lijkt mij erg leerzaam om eens een kijkje te nemen op een EGO school. De hoorcolleges over OGO en Dalton waren overigens erg leerzaam. Hierdoor heb ik een erg duidelijk beeld gekregen van de werkvormen en de lessen sloten goed aan bij dit project.

Individueel procesverslag van Jorik Norder

Waarom is het een goed product?Ik vond het een erg interessant project en ik vind dat ik in een fijne projectgroep zat, waarin mensen rekening met elkaar houden. We hebben naar mijn mening samen ook zeker een goed product geleverd. We hebben ons verdiept in het ervaringsgericht onderwijs en aan de hand van onze visie het schoolplan opgesteld. Het schoolplan is ook terug te vinden op de website, waar ervoor gekozen kan worden om hem te downloaden. De website is erg overzichtelijk en geeft duidelijke informatie. Voor geïnteresseerden in onze school is er ook een brochure gemaakt. Deze brochure is aantrekkelijk vormgegeven en bevat informatie over onze school. De achtergrond van de brochure is een digitale foto van onze school (zoals die digitaal is gebouwd). Hierdoor wordt de school “echter”, omdat mensen zich er nu een beeld van kunnen vormen.Tot slot richt ons schoolplan zich ook op de ouders, die binnen de school een grote rol kunnen spelen als een partner in het plannen / organiseren van activiteiten en bij het meebeslissen over het beleid van de school. Dit kan onder andere door bijvoorbeeld de ouderraad.

Mijn bijdrageWaar ik zelf op probeer te letten tijdens het proces van de projecten zijn de volgende dingen: Ik wil dat iedereen op een positieve wijze met elkaar omgaat, ik wil dat de afspraken die gemaakt zijn nageleefd worden en ik wil dat de kwaliteit van zowel het product als het project goed is. Ik denk dat ik ook goed heb bijgedragen aan dit project en heb gedaan wat verwacht kan worden van iemand die in een projectgroep werkt. Het enige dat op te merken zou zijn, is het feit dat ik vanwege mijn stage niet altijd bij een vergadering aanwezig kon zijn. De projectgroep had hier echter geen problemen mee en ik heb mezelf op de hoogte gehouden door het lezen van de notulen en vervolgens mijn mening gegeven in de volgende vergadering.Mijn bijdrage aan het product was:

- Ik heb meegeholpen aan het opstellen van het samenwerkingscontract en het geven van feedback hierop

- Ik heb meegeholpen met het opstellen van de 9 basisbegrippen van onze visie. (positieve benadering)

- Ik heb samen met de projectgroep gekeken wat de opdracht was en hoe we dit wilden vormgeven.

- Ik heb samen met Laura hoofdstuk 2 vormgegeven.- Ik heb onze school als zijnde een digitale school opgebouwd in “Sketchup” waardoor

wij een 3D school hadden voor onder andere de presentatie.- Ik heb de opzet voor de brochure gemaakt en deze samen met Marijn aangepast en

uiteindelijk afgemaakt.- Ik heb samen met Laura een les ontworpen voor het project.- Ik heb verschillende keren genotuleerd.- Ik heb gepresenteerd

Planning De taken die er waren hebben we tijdens de vergaderingen door gesproken en gekeken naar de hoeveelheid werk die het vereiste. Aan de hand hiervan hebben wij gezamenlijk gekeken wanneer we wat gingen doen. Marijn had hierbij een erg belangrijke rol, mede omdat hij de planning maakte. Als deze planning af was, dan mochten de verschillende leden van de projectgroep hun voorkeur uitspreken en dan werd er besproken wie welke taak op zich nam.

Dit ging over het algemeen zonder problemen en vrijwel altijd was iedereen bereidt om de taken op zich te nemen en tot een goed einde te brengen. Als iemand ergens niet aan toe kwam, dan werd dat opgevangen door de groep. Zo zou iemand anders de brochure maken, maar kwam er echt niet aan toe. Toen werd er direct een mail gestuurd dat dit niet op tijd af zou komen, omdat de persoon die het zou doen er echt niet aan toe kwam vanwege haar andere taken. Toen heb ik de taak op me genomen en een opzet gemaakt voor de brochure, deze vervolgens samen met Marijn aangepast en ten slotte heeft Marijn er voor gezorgd dat de brochure goed en wel uitgeprint werd. Ik vond het dan ook erg fijn dat de projectgroep elkaar op deze manier hielp en mede daarom vind ik ons daarom een goed team.

Competentie: omgaan met collega’sDit was gedurende het project een van de belangrijkste punten. We zijn een team van een school en moeten om een juiste wijze met elkaar omgaan en samen een goed schoolplan maken, die voortkomt uit een duidelijke visie. Hierin draagt elk teamlid verantwoordelijkheid voor zijn / haar taak. Gedurende dit project heb ik me actief opgesteld en deelgenomen aan vergaderingen en had een duidelijke inbreng. Tijdens deze vergaderingen hebben we het gehad over de voortgang en de verschillende ideeën van de teamleden. Iedereen had een stem en er kon in een veilige sfeer worden gepraat over de verschillende ideeën. De teamleden gaven elkaar feedback en gaven aan waarom ze op een bepaalde manier dachten. Op deze wijze werden situaties op bekeken vanuit verschillende perspectieven, wat soms leidde tot nieuwe ideeën om het schoolplan invulling te geven. Tevens boden de vergaderingen ruimte om informatie uit te wisselen, die belangrijk was voor het project.Als ik kijk naar deze punten dan heb ik gefunctioneerd op een niveau tussen instap niveau en kenmerkende situatie. Ik licht de punten die hierboven genoemd zijn even uit, doormiddel van onderstrepen.

Instap niveau• Hij zoekt samen met de coach naar verantwoordelijkheden, vraagt naar kansen hierin en

voert deze in en om de groep uit. • Hij neemt actief deel aan bouw overleg en teamvergaderingen. • Hij neemt enkele niet lesgebonden taken op zich. (N.V.T. alles is niet lesbonden)• Hij is bekend met de planning en organisatie hiervan. • Hij deelt informatie die voor de voortgang van het werk van belang is, met collega’s en hij

maakt gebruik van de informatie die hij van collega’s krijgt. • Hij levert een constructieve bijdrage aan verschillende vormen van overleg en

samenwerken op school. • Hij geeft en ontvangt collegiale consultatie en intervisie.

Kenmerkende situatie• de vakessenties op de werkplek duiden.• de vakessenties bespreekbaar maken, deze spiegelen aan de persoonlijke visie en

objectieve theorieën.• sociaalethische en moreelethische uitgangspunten benoemen en deze spiegelen aan eigen

opvattingen en objectieve theorieën.• participeren op de werkplek in taken en discussies die samenhangen met het functioneren

van de organisatie. • de heterogeniteit van de organisatie als meerwaarde op de werkplek duiden • pro-actief informatie halen bij collega’s en deze op adequate wijze hanteren. • in overleg deel nemen een eenvoudige bijdrage leveren. collegiale intervisie ontvangen

Wat heb ik geleerd tijdens dit project?In dit project heb ik vooral geleerd om samen met anderen te komen tot een gezamenlijk besluit, waar iedereen achter kan staan. Dit was namelijk een van de belangrijkste punten met betrekking tot het schoolplan, want dit moest voortkomen uit één visie die door het hele team gedragen moest worden. Ik ben van mening, dat dit is gelukt en ben er erg tevreden mee.Ook heb ik nu eindelijk een beter beeld van wat het EGO inhoud, op welke wijze ze dit vorm willen geven. Ik weet nu dat er 3 belangrijke basispunten zijn, waarop het EGO is opgebouwd. Namelijk:

Milieu verrijking, waarbij een krachtige leeromgeving de basis is voor ieder kind en waarin zij goede kansen krijgen om op eigen wijze op onderzoek uit te gaan.

Vrij initiatief, waarbij je met respect voor elkaar en waardering van eigen initiatief, kinderen eigen plannen kunnen maken om zich te ontwikkelen.

Ervaringsgerichte dialoog, waarbij kinderen, waaruit de EGO houding van de leerkracht spreekt en waardoor ze worden aangezet om zichzelf en de wereld om hen heen verder te onderzoeken.

Hierbij spelen 5 hoofdfactoren een belangrijke rol: Een goede sfeer en relatie, werken op eigen niveau, werkelijkheidsnabijheid (realistisch), activiteit (actief bezig zijn).Ook weet ik nu wat de belangrijkste werkvormen zijn van EGO: Kringen / forums, contractwerk, projectwerk, ateliers en vrije keuze.

Wat ik nog graag wil weten is hoe dit in de praktijk wordt vormgegeven, dat wil zeggen hoe het lesgeven op een echte EGO school gaat. Helaas ging net dit onderdeel van onderwijsvernieuwingen niet door, maar in mijn eigen omgeving is wellicht een EGO school te vinden. Als dit het geval is, is het misschien mogelijk dat ik daar een keer kom kijken op welke wijze zij lesgeven.

LeerdoelenIk wil beter kunnen plannen; Ik wil zo kunnen plannen, dat ik zowel colleges, stage en project kan volgen en ook nog tijd over houdt voor ontspanning (wat ook noodzakelijk is).Dit is volgens mij gelukt. Ik heb zowel stage gelopen, college gevolgd als deelgenomen aan het project. Ik heb niet altijd evenveel tijd gehad voor ontspanning, maar heb ook hier tijd voor vrijgehouden. Al met al heb ik de verschillende vakken zo goed mogelijk tot een einde weten te brengen, mijn stage bijna voltooid en toch ook actief meegedaan met het project en hier veel tijd in gestoken. Zelf ben ik erg tevreden over de manier waarop ik dit heb weten te combineren.

Ik wil een visie kunnen opstellen met een team, waarin zowel ik als het team ons in thuis voelen en die ik kan onderbouwen met theorie.Ook dit doel is behaald. We hebben als team gezamenlijk een visie opgesteld. Deze visie is meerdere malen onderling besproken en samen hebben we gekeken hoe we hem zo konden aanpassen dat we het er allemaal mee eens waren. Hierbij hebben we rekening gehouden met de theorieën (o.a. EGO) en hebben compromissen gesloten. Het resultaat is een visie waarin het team zich kan vinden en die het team kan verdedigen.

Ik wil beter kunnen presenteren: Ik wil zo kunnen presenteren, dat anderen enthousiast worden over onze vorm van onderwijs.

Dit doel is niet echt behaald. Ik heb gepresenteerd en duidelijk vertelt, maar de mensen leken niet erg enthousiast. Het was echter wel zo dat we nog een compliment kregen over onze digitale school, de brochure en de presentatie. Dus de mensen vonden het op zich een goede presentatie. Toch wil ik volgende keer graag een andere vorm van presenteren proberen, waarbij niet alleen wordt verteld.

Individueel Procesverslag van Marjolein Oosterbaan

Het product: een antwoord op het probleemIk vind dat dit product een antwoord is voor de gemeente Laagveen, omdat onze visie en beschreven werkwijze ‘De Ontdekkingsreis’ een adaptieve basisschool maken. We hebben het ervaringsgericht onderwijs als uitgangspunt genomen voor het ontwikkelen van een gezamenlijke visie. Hierbij blijft het een kwestie van geven en nemen, maar het is ons naar mijn mening aardig goed gelukt om zonder kleerscheuren een visie, en van hieruit het verdere schoolplan, te ontwikkelen waarin het belangrijkste is opgenomen. Prioriteit op onze school is de relatie tussen alle betrokkenen. Dat genoemd te hebben, is de mate van betrokkenheid daarbij toonaangevend voor of we bereiken wat we voor ogen hebben. Hoewel we het in een eigen vorm gegoten hebben zijn er veel aspecten van het EGO behouden, zoals de tempel met de drie pijlers en de werkvormen. Alle kinderen zijn welkom en gewenst. Door inzet van de werkvormen willen we ieder kind de gelegenheid geven op zijn of haar eigen niveau te werken. Door de ontwikkeling van kinderen op meerdere vlakken bij te houden, niet alleen cognitief maar vooral ook sociaal, kunnen we bewerkstelligen dat kinderen op meerdere vlakken competent worden. Via het procesgericht kind-volgsysteem uit het ervaringsgericht onderwijs wordt de ontwikkeling, de mate van betrokkenheid en het welbevinden geobserveerd. Hierdoor worden problemen op die vlakken snel gesignaleerd en kan er een aanpak voor ontwikkelt worden. De prestaties van de kinderen worden gemeten aan hun eigen vermogen aan inzet. Door kinderen steeds zelfstandiger te laten werken binnen bijvoorbeeld projecten en hierbij op te treden als begeleider en volger van het proces zal de doorgaande lijn naar het voortgezet onderwijs vloeiender worden.

Mijn bijdrage aan het productWat betreft het schoolplan heb ik een positieve bijdrage geleverd op meerdere punten. Ik heb de begrippen vertrouwen/betrokkenheid uitgewerkt. Dit is later verwerkt in de samengestelde versie van de visie. Samen met Matthijs heb ik hoofdstuk 7, bepalen en bewaken van de kwaliteit, uitgewerkt. Dit hebben we eerst in een ruwe verse gedaan omdat alle stukken op dat moment nog in concept waren. Toch stond het belangrijkste wat erin moest komen er grotendeels al in.

Een van de taken die ik tijdens dit project extra op me heb genomen is het ontwikkelen van de website. Dit zou ik samen met Jelmer doen, maar gaandeweg de periode bleek dat het erg lastig was samen hieraan te werken, dit in verband met de overvolle agenda van Jelmer en de efficiëntie ervan. Meer hierover beschrijf ik bij ‘mijn bijdrage aan het proces’ en in het verslag over de website. Uiteindelijk heb ik vrijwel de gehele website ontwikkeld en alle stukken erop gezet. Daarnaast heb ik ook het logo ontwikkeld. Ik had ook de brochure zullen ontwikkelen, het werken aan de website bleek echter dusdanig tijdrovend en arbeidsintensief dat ik aan de groep gevraagd heb of iemand deze taak over kon nemen. Gelukkig was er iemand (Jorik) die dit op zich wilde nemen en hadden we toch een mooie brochure voor tijdens de presentatie.

Met Marijn heb ik op een bepaald moment een overzicht gemaakt van wat er wanneer nog gedaan moest worden. Dit bleek echter niet helemaal haalbaar en het dreigde even in de soep te lopen. Na enkele vergaderingen die niet doorgingen omdat ze te kort van tevoren gepland werden en meerdere mensen al afspraken hadden, heeft Marijn een strakke planning gestuurd,

vooral gericht op het feedback geven op elkaar. Iedereen moest op z’n minst op één hoofdstuk feedback geven. Omdat ik dit een belangrijk onderdeel vind in het goed laten aansluiten van stukken en elkaar aanvullen, heb ik op hoofdstuk 2, 3 en 5 grondig feedback gegeven. Ik probeer mijn feedback dan zo te geven dat het aanvulling en suggesties geeft voor het verbeteren van een stuk. Het meeste kan dan meteen gebruikt worden in het stuk.

Mijn bijdrage aan het procesIk ben actief aanwezig geweest op bijna alle vergaderingen. Ik vind het samenkomen en grondig bespreken van wat er verwacht wordt en hoe we wat gaan aanpakken een belangrijk onderdeel van een project. Waar het vaak op neer komt is dat er allerlei dingen al gemaakt worden en uitgewerkt worden terwijl nog niet helemaal duidelijk is wat er verwacht wordt van de opdracht. Dit is iets waar ik niet zo goed tegen kan, ik doe wat ik doe graag goed en ben hierdoor dan teveel tijd kwijt aan het uitwerken van dingen die niet gebruikt worden of nog weer radicaal aangepast moeten worden. Dit is me dit project reuze meegevallen, de richtlijnen waren vrij snel duidelijk en naar mijn idee heeft iedereen over het algemeen wel een redelijk helder beeld van de taken gehad, behalve dan de website. Ik heb geprobeerd aan te sturen op het leveren van kwaliteit door middel van feedback en actieve aanwezigheid tijdens de bijeenkomsten.

Waar ik me op verkeken heb, en daarbij de hele groep, is de tijd dat het kost om een goede website te maken. We hadden afgesproken dat alleen ik en Jelmer website redacteur zouden zijn, en de anderen stukken zouden aanleveren om op de site te plaatsen. Dit om kwaliteit en uniformiteit te behouden. Op een gegeven moment wilde ik onder andere deze zaken tijdens een vergadering bespreken maar bleek de voorzitter in overleg met een aantal mensen te hebben besloten dat iedereen verder kon werken. Die middag heb ik met Marijn de planning van alles wat nog moest gebeuren gemaakt, en afgesproken dat ik zelf zou kijken en zou mailen wat er op de site moest komen. Omdat ik het toch nogal lastig vond om in mijn eentje volledig te bedenken wat er allemaal op moet komen, heb ik hier een mail over gestuurd met de vraag of iedereen hierover wilde nadenken en terugmailen. Hier kreeg ik maar van een paar mensen een reactie op. Dit vond ik jammer omdat ik op deze manier de groep ook meer wilde betrekken bij het ontwikkelen van de site. Ik was er zelf al uren en uren aan kwijt geweest. Helaas zijn we verder niet meer bijeen gekomen in tussentijd behalve voor de presentatie. Ik heb tegen het eind alsnog een overzicht gemaakt van wat er minimaal nog op de site moest komen om er een volwaardige site van te maken naar mijn idee en deze gemaild. Hier heb ik echter weer maar enkele reacties op gekregen. De site is dus jammer genoeg maar voor een deel ingevuld. Ik vind het echt jammer dat er zo weinig reacties zijn gekomen op mijn mails omtrent de site. De betrokkenheid bij elkaar en elkaars taken is toch een belangrijk onderdeel van het groepsproces. We zijn heel sterk begonnen, vind ik, maar gaandeweg is het toch minder geworden. Ik merk dat ik dan minder gemotiveerd word en dat is voor mij een belangrijk leerdoel. Ik moet het dan meer loslaten en bij mezelf blijven, en toch proberen de anderen ook te blijven motiveren.

Mijn reflectie op persoonlijke leerpunten/competenties

SBL competentie 5: samenwerken met collega’s. Deze periode hebben we aan de SBL competentie: ‘samenwerken met collega’s’ gewerkt. Ik denk dat ik door mijn handelen een positieve bijdrage lever aan het afstemmen van mijn werk en dat van mijn collega’s. Dit door middel van een constructieve aanwezigheid op vergaderingen en het geven van feedback op stukken. Hier kan echter nog wel het een en

ander in verbeterd worden. Ik heb de leerstijl van een bezinner/dromer (leerstijlentest, Kolb) en moet altijd even op gang komen. Zodra het allemaal begint te beklijven en me helder is wat er allemaal verwacht wordt kom ik los en blijf ik redelijk goed op de hoogte van wat er speelt en hoe het proces verloopt. Dit kan wel beter, in die zin, ik kan soms wat te lang wachten met reageren, hier moet ik meer handelend in worden. Ik toon wel initiatief bij het op me nemen van taken of extra taken. Ik heb, toen het me teveel werd wat betreft de tijdsbesteding voor de website, hulp gevraagd aan de groep om taken over te nemen.

Wat ik prettig vind aan het werken in een groep, al dan niet collega’s, is het feit dat je veel van elkaar kunt opsteken. Ook kan dit ertoe bijdragen dat je de manier van denken spiegelt aan de mening en ideeën van anderen. Dit kan leiden tot een meer genuanceerd beeld van de werkelijkheid en helpt je reflecteren op je eigen handelen. Ook kun je elkaar ondersteunen en weer motiveren als het even wat minder gaat. Wat ik moet leren is dat ik meer de motiverende factor blijf toepassen, zoals ik eerder al beschreef in het stuk ‘mijn bijdrage aan het proces’.

Ik functioneer ergens tussen het instapniveau en de kenmerkende situatie van deze competentie. Hieronder staan de indicatoren. De punten die ik onderstreept heb, pas ik naar mijn idee over het algemeen toe.

Instapniveau• Hij zoekt samen met de coach naar verantwoordelijkheden, vraagt naar kansen hierin en

voert deze in en om de groep uit. NVT• Hij neemt actief deel aan bouw overleg en teamvergaderingen. • Hij neemt enkele niet lesgebonden taken op zich. NVT• Hij is bekend met de planning en organisatie hiervan. • Hij deelt informatie die voor de voortgang van het werk van belang is, met collega’s en hij

maakt gebruik van de informatie die hij van collega’s krijgt. • Hij levert een constructieve bijdrage aan verschillende vormen van overleg en

samenwerken op school. • Hij geeft en ontvangt collegiale consultatie en intervisie.

Kenmerkende situatie:De leraar kan:• de vakessenties op de werkplek duiden.• de vakessenties bespreekbaar maken, deze spiegelen aan de persoonlijke visie en

objectieve theorieën.• sociaalethische en moreelethische uitgangspunten benoemen en deze spiegelen aan eigen

opvattingen en objectieve theorieën.• participeren op de werkplek in taken en discussies die samenhangen met het functioneren

van de organisatie. • de heterogeniteit van de organisatie als meerwaarde op de werkplek duiden • pro-actief informatie halen bij collega’s en deze op adequate wijze hanteren. • in overleg deel nemen een eenvoudige bijdrage leveren. collegiale intervisie ontvangen

Reflectie op 2 zelf gestelde leerdoelen/algemene competentiesHelaas was het mij niet helder dat deze leerdoelen gekoppeld dienden te zijn aan de algemene competenties. Ik kan mijn zelfgeformuleerde doelen echter wel koppelen aan een aantal van deze competenties, hieronder reflecteer ik op deze doelen.

Leerdoel 1: Ik kan een website ontwikkelen met behulp van anderen. Ik heb nog nooit een website ontwikkeld en ga er samen met Jelmer aan werken.

Algemene competentie: 1.7 Lerende oriëntatie Vraagt anderen om een oordeel over het eigen functioneren en past dan het geleerde toe Trekt lering uit eigen ervaringen Heeft een plan en stelt doelen voor eigen verdere ontwikkeling Integreert nieuw verworven praktische kennis en inzichten uit andere vakgebieden in het

eigen werk Leest vaktijdschriften

Tijdens het werken aan de website heb ik een paar keer feedback gevraagd op de site. Ik stond open voor reacties en feedback hierop en gebruikte dit in de verdere ontwikkeling en uitwerking. Voor mijn eigen verdere ontwikkeling heb ik in dit verslag al een aantal leerdoelen genoemd. Het is er uiteindelijk op neer gekomen dat ik de website voor het grootste deel zelf heb gemaakt. Ik heb een paar keer geprobeerd om de groep te betrekken bij het maken van de site, door middel van vragen van feedback en het sturen van mails met daarin de vraag om hulp, ideeën en uitgewerkte stukken. De reacties hierop waren, jammer genoeg, minimaal. Een volgende keer zou ik dit anders willen zien. Wat ik hier zelf aan kan doen is bijvoorbeeld er op aandringen dat er een vergadering specifiek voor de deeltaak, in dit geval de website, wordt ingelast. Mail is dan vrij afstandelijk en ik denk dat wanneer je dit aan tafel met elkaar bespreekt iedereen zich meer betrokken en verantwoordelijk voelt.

Leerdoel 2: Ik kan balans vinden tussen tijdsbesteding en kwaliteit. Ik wil dingen vaak te goed doen waardoor ik er dan onnodig lang mee bezig ben. Hierdoor komen andere noodzakelijke dingen wel eens in het gedrang. Tijdens dit project wil ik me hier op richten. Voordat ik begin met een opdracht o.i.d. spreek ik met mezelf af hoe lang ik ermee bezig mag zijn.

Algemene competentie: 1.2 Plannen,organiserenOntleedt een opdracht in fasenOnderscheidt hoofdzaken van bijzakenDeelt eigen en andermans tijd efficient inZorgt dat er wordt gehandeld volgens gestelde doelenBehoudt het totaaloverzicht van (complexe) projectenPlant eigen werkzaamhedenAlgemene competentie: 1.5 KwaliteitsgerichtheidStelt hoge eisen aan zichzelf en is kritisch ten aanzien van eigen prestatiesGaat door tot het echt goed isDraagt het belang van kwaliteit actief uit en bevordert die opvatting bij anderenDoet zijn best om voor kwaliteit standaards en criteria op te stellenLevert verzorgd werk af

Wat ik nog moet doen wat betreft de kwaliteitsgerichtheid is standaards en criteria opstellen. Wanneer is het goed? Dit geeft me ook een houvast bij hoeveel tijd ik besteed aan een taak. Ik vraag me voortdurend af of het goed genoeg is, of er samenhang is, of de tijdsbesteding nog wel efficiënt is en probeer hoofdzaken van bijzaken te onderscheiden. Ik plan mijn eigen

werkzaamheden, maar heb niet altijd een goed beeld van te voren hoeveel tijd ik er daadwerkelijk voor nodig zal hebben. Dit resulteert dan in het bijstellen van mijn planning.Ik ben wel gegroeid in dit leerdoel maar ben er nog niet klaar mee. Dit is een werkwijze die ik voor langere tijd bewust moet toepassen voordat dit me echt eigen wordt.

Reflectie op leerinhoudenHet belangrijkste wat ik geleerd heb is dat het nogal wat voeten in de aarde heeft om een goed schoolplan te ontwikkelen. Het vormen van een gezamenlijke visie en het van daaruit verder ontwikkelen van de verschillende hoofdstukken heeft me een goed beeld gegeven van hoe zoiets in de praktijk er aan toe kan gaan. Het lijkt me wel geweldig om de kans te krijgen om op deze manier invulling te geven aan een nieuwe school, samen met een groep gemotiveerde mensen die allemaal de neus dezelfde kant op hebben staan. Ik realiseer me echter dat het meer waarschijnlijk is dat je op een school komt te werken, waar je wanneer je heel veel geluk hebt, je volledig achter de werkwijze kunt staan. Het is toch vaak een kwestie van geven en nemen, en vaak is dit ook gewenst. Verschillende ideeën, ervaringen en achtergronden maken, wanneer je hier op positieve wijze constructief gebruik van maakt, een completer geheel als het gaat om het vormen van een visie en bijbehorende werkwijze. Ik zou nog willen weten hoe ervaringsgericht onderwijs in de praktijk eruitziet. Helaas ging net dit hoorcollege bij de cursus onderwijsvernieuwing niet door. Ik vind dat er veel positieve kanten aan zitten, in theorie, maar vraag me dus af hoe dit in de dagelijkse praktijk uitgevoerd wordt.

Individueel procesverslag van Yvonne Oosting

Een verantwoording van jouw bijdrage aan het project.In het begin van het project hebben we gezamenlijk kernbegrippen bij onze school gezocht. Iedereen heeft vervolgens een kernbegrip uitgewerkt en daarna hebben we gezamenlijk al deze uitwerkingen van de kernbegrippen doorgenomen. De hoofdstukken van het schoolplan werden verdeeld. Tijdens dit project heb samen met Karin gewerkt aan hoofdstuk vier van het schoolplan. Voor hoofdstuk vijf hebben wij een les cultuureducatie ontworpen. Verder heb ik nog mijn bijdrage geleverd bij het controleren en aanpassen van de Powerpoint voor de presentatie. Samen met Marijn en Laura heb ik onze school nog gepresenteerd. Wij hebben als projectgroep een heel uitgebreid, overzichtelijk en krachtig schoolplan geschreven. Ik vind ons schoolplan completer qua inhoud dan de meeste schoolplannen die ik heb gelezen tijdens mijn literatuur- en theorie onderzoek. Wij zijn het als schoolteam goed eens geworden over onze visie als EGO school en deze duidelijk opgesteld in het schoolplan.

Een verantwoording van jouw bijdrage aan het proces.Ik ben bij alle vergaderingen aanwezig geweest, op één keer na wegens ziekte. Afspraken die gemaakt zijn ben ik nagekomen. Ik vond het prettig dat we vergaderingen vooruit zijn gaan plannen, omdat de leden uit de groep uit verschillende klassen kwamen en dus ook verschillende lesroosters hadden. Voor de afronding van het project werd het lastig om als groep bij elkaar te komen. Er werden afspraken via de mail gemaakt en dan merk je toch dat niet iedereen die afspraken mee krijgt en vervolgens zich op het laatste moment afmelden. De voorzitter Marijn greep hier goed in, door een duidelijke planning te maken, zodat het project toch nog goed kon worden afgerond. Karin en ik hebben samen ook gezorgd voor een goede bijdrage aan het proces, door ons hoofdstuk aan te leveren voor feedback, voorzien van verbeteringen en nogmaals aanleveren voor feedback, dat er weer voor zorgde dat wij onze eindversie konden inleveren.

Reflecteer op competentie 5; samenwerken met collega’s De samenwerking binnen ons schoolteam was in het begin wel even wennen. We kwamen uit allerlei klassen en we kenden elkaar niet of nauwelijks. De vergaderingen waren vaak een drukke bedoeling, omdat iedereen zijn praatje wou doen en dat tegelijkertijd. Zo ontstonden er discussies, maar de voorzitter heeft dit als bespreek punt genoteerd. Nadat we hier als groep een gesprek over hadden gehad, ging de manier van vergaderen al veel prettiger. Men luisterde naar elkaar en liet elkaar uitpraten. Doordat we dus uit verschillende klassen kwamen en verschillende rooster hadden, werd het al moeilijker om vergaderingen te plannen. Gelukkig kwam er een voorstel dat we afspraken ruim vooruit moesten gaan plannen, zodat iedereen aanwezig kon zijn. Dit gebeurde met succes en de samenwerking verliep ook veel soepeler. Ik werd met Karin ingedeeld om hoofdstuk 4 Zorgverbreding uit te gaan werken. Samen hebben we eerst bekeken wat er in het hoofdstuk moest komen te staan en vervolgens zijn we opzoek gegaan naar allerlei informatie. Voor de kerstvakantie hebben wij 50% als concept ingeleverd. Toen we feedback terugkregen, hadden we door dat er nog veel aan moest gebeuren. Zo hebben wij een aantal ochtenden afgesproken op school, om te werken aan ons hoofdstuk. Wanneer er onduidelijkheden waren of de één had feedback nodig, konden we het zo aan elkaar vragen. Dit werkte prettig, doordat wij beide fanatiek met het hoofdstuk bezig waren en we elkaar goede aanvulling konden geven.

Reflecteer op twee door jou gestelde leerdoelen gekoppeld aan de algemene competenties

Procesdoel:Individuele visie op het onderwijs.Tijdens dit project moeten we als groep een gezamenlijke visie schrijven over goed onderwijs waar we allemaal achter staan. Om daar een goed resultaat in te boeken, zal ik eerst mijn eigen visie goed voor ogen moeten hebben en vanuit daar kan ik mijn bijdrage geven aan de gezamenlijke visie van de groep.

Reflectie:In het begin van het project heb ik mijn individuele visie geschreven. Dit kostte me nog aardig veel tijd, omdat ik het nauwkeurig op papier wou hebben. Mijn andere groepsgenoten hebben ook allemaal hun individuele visie op het onderwijs beschreven. Hierna zijn wij als groep gaan uitzoeken wat de inhoud en grondslag is van EGO. Gezamenlijk hebben wij hier een visie bij moeten creëren, waar iedereen achter moest staan. Niet iedereen uit onze groep zal achter EGO hebben gestaan en doen dat misschien nog niet. Desondanks is het ons wel gelukt om toch een visie te ontwikkelen waar wij allen wel achter stonden.Ik en andere mensen hebben punten uit de individuele visies kunnen voordragen aan onze gezamenlijke visie. Zowel de individuele visie als de gezamenlijke groepsvisie zijn behaald.

Productdoelen: Het opstellen van een schoolplan volgens de wettelijke eisen.Door het goed doornemen van de handleiding voor het maken van een schoolplan, kom ik er achter wat er in een schoolplan moet staan. Ik zal veel communiceren met de projectleden en goed de gemaakte documenten doornemen en die informatie nuttig gaan gebruiken. Verder zal ik ook zoveel mogelijk andere informatie over schoolplannen zoeken en kijken of het zinvol is om te gebruiken voor ons eigen schoolplan.Aan het eind van het project kan ik aangeven wat er allemaal in een schoolplan staat en waarom.

Reflectie:Iedereen moest in het begin van het project het document schoolplan goed doornemen, zodat iedereen wist wat de richtlijnen van een schoolplan zijn. De hoofdstukken van het schoolplan zijn verdeeld aan tweetallen en één iemand maakte alleen een hoofdstuk. Doordat we elkaar van feedback moesten voorzien, heb ik goed meegekregen wat de inhoud van de andere hoofdstukken was. Voor het hoofdstuk van Karin en mij hebben we veel schoolplannen ingezien om zo een beeld te krijgen van de belangrijke inhoud van het hoofdstuk zorg. Door te overleggen met elkaar, met de groep en aan de hand van de feedback hebben wij het hoofdstuk vervolgens nog veel meer uitgebreid en meer diepgang kunnen geven.Aan het einde van de periode moesten we in drie groepen onze school presenteren. Hiervoor hebben wij als groep ons gehele schoolplan nog doorgenomen en overlegt wat er in de presentatie moest komen. Dit doel heb ik bereikt, omdat ik weet wat er in ons schoolplan staat en wat onze visie daarbij is. Van het ene hoofdstuk weet ik wel net wat meer af en van hoofdstuk vier alles het meeste. Zodra het project helemaal in elkaar is gezet, zal ik alles nog rustig een keer doornemen, dit vind ik zelf wel interessant en leerzaam.

Ik weet wat de belangrijkste / bekendste leertheorieën zijn en wat de uitgangspunten hier van zijn. Ik zal mij verdiepen in de leertheorieën, door de colleges van SOW. Ik zal me verder ook verdiepen in hoe deze leertheorieën bij kunnen dragen aan een schoolconcept.

Reflectie:Tijdens een college van vernieuwingsonderwijs, SOW 4, hebben we het gehad over leertheorieën:

Behaviorisme:Het behaviorisme is een stroming binnen de psychologie en de filosofie.Het behaviorisme bestudeert het waarneembare gedrag. De hersenen krijgen een stimulus waardoor de blackbox (hersenen) hiermee aan het werk gaan en er uiteindelijk een respons uitkomt.

Cognitivisme:Het cognitivisme (met o.a. Piaget, Vygotsky en Gagné) bestudeert hoe mensen kennis verwerven, ordenen en gebruiken in hun gedrag. Het cognitivisme richt zich vooral op het waarnemen en verwerken van informatie.Het cognitivisme heeft inzicht gegeven in de verwerkingsprocessen die in het menselijk brein plaats vinden.

Sociaal constructivisme:Het sociaal constructivisme is een uitvloeisel van het cognitivisme. Sociaal constructivisme gaat er vanuit dat nieuwe kennis wordt gekoppeld aan bestaande kennis waardoor er een steeds grotere kennisstructuur in de hersenen ontstaat.Het Sociaal constructivisme omschrijft het volgende:

- Actieve kennis - Stapelen van kennis - Zelfontdekkend

Handelingspsychologie: Binnen de handelingspsychologie gaat men ervan uit dat leren doormiddel van handelen gebeurt. Deze handelingen vinden plaats op de volgende manieren:

Materiële handelingen; Perceptieve handelingen; Verbale handelingen; Mentale handelingen.Kenmerkend aan de handelingspsychologie is dat de leerstof een stap hoger ligt dan de ontwikkeling van het kind. Daardoor wordt het kind uitgedaagd.

Deze leertheorieën hadden we in het eerste jaar al wel gehad, maar de stof was aardig weggezakt bij mij. Ik vond het goed, leerzaam en interessant om de kennis, aan de hand van het college over leertheorieën en door zelf verder de theorieën te onderzoeken voor het schrijven van een verslag ervan, weer op te halen. De leertheorieën en de uitgangspunten daarvan heb ik nu weer helder voor ogen en dit is ook ontzettend belangrijk voor het IBM 2 gesprek. Dit doel heb ik wel behaald.

Reflecteer op de leerinhoud van het project schoolteams, denk daarbij aan wat is belangrijk wat je geleerd hebt en waar wil je nog meer van weten?Aan het begin van de periode wist ik niet echt wat te verwachten van de inhoud van het project schoolteams. Het project bleek in combinatie te zijn met de colleges van het vernieuwingsonderwijs, SOW 4. Uit de colleges konden we veel informatie en theorieën halen en toepassen in ons schoolplan. Tijdens de gastcolleges was waren er gastdocenten die werkten binnen een bepaald schoolconcept. Deze waren zeer leerzaam vond ik. Ik vond het wel erg jammer dat het college met een gastspreker van EGO vrij laat in het project zou plaats vinden en toen het eindelijk zover was, ging dat college niet door. Onze hele groep vond dit erg jammer, want we hadden ons er op voorbereid allerlei vragen te gaan stellen aan de gastdocent, waarvan de antwoorden ons hopelijk nog goed verder konden brengen met het schoolplan. Het belangrijkste wat ik heb geleerd is wat het onderwijsconcept EGO nu precies inhoud en visie EGO ondersteund. Ik heb veel geleerd over het ontwikkelen van een schoolplan en wat de inhoud daarvan moet zijn. Nu ik terug kijk op dit project vind ik het erg jammer dat de groepen onderwijsconcepten snel vol zaten, omdat mijn voorkeur toch wel naar een ander onderwijsconcept was uitgegaan. Achteraf gezien had ik heel graag in het schoolteam Dalton willen zitten, omdat het gastcollege Dalton mij heel erg aan sprak en ik daar al meer achter sta dan EGO onderwijs. Er staat wel tegenover dat ik nu wel weet wat het onderwijsconcept EGO inhoud, want hier was ik voorafgaand aan het project geheel onbekend mee.Ik sta open om nog (meer en verder) te leren wat de inhoud en grondslag is van andere onderwijsconcepten, zoals Jenaplan, Montessori en OGO.

Individueel procesverslag van Jelmer van der Toorn

Een verantwoording van jouw bijdrage aan het project.Tijdens dit project heb ik mijn steentje zeker bijgedragen. Ik ben vooral bezig geweest met hoofdstuk zes. In overleg met de projectgroep hebben we besloten dat ik dat hoofdstuk alleen ging schrijven. Daarnaast heb ik nog een thematisch werken les geschreven en heb ik één maal de presentatie gehouden. Ook heb ik me in de beginfase bezig gehouden met de website. Ik ben van mening dat we een sterk schoolplan hebben geschreven. Hoewel ik niet helemaal achter het ervaringsgerichte onderwijs sta, hebben we met elkaar een goede vorm weten te geven aan deze vorm van onderwijs. In goed overleg hebben we alle visies op onderwijs bij elkaar weten te brengen en daarmee dit schoolconcept weten te creëren. Ik ben van mening dat het schoolconcept zoals wij dat ontworpen hebben prima past binnen de gemeente Laagveen omdat wij juist met het ervaringsgerichte concept adaptief werken. Daarnaast werken we met thema’s aan de gevraagde cultuureducatie. We zijn een sterk team dat met elkaar een visie heeft gevormd en daar ook achter staat. Daarom is dit een goed concept voor een school waarin wij allemaal zouden mogen participeren.

Een verantwoording van jouw bijdrage aan het proces.De afgelopen stageperiode was ik een lastige factor voor mijn projectgroep. Door alle activiteiten die ik naast mijn studie uit voer op de Hanzehogeschool moesten afspraken en dergelijke ver vooruit gepland worden. Plotseling bij elkaar komen om te vergaderen zat er voor mij niet in. Om die reden heb ik ook een paar vergaderingen gemist. De taakverdeling werd gemaakt in een van de eerste projectvergaderingen. Daarbij werden tweetallen gemaakt die aan de slag moesten met een hoofdstuk. In overleg hebben we besloten dat ik hoofdstuk zes individueel zou schrijven zodat er geen irritaties zouden ontstaan binnen een subgroepje dat verantwoordelijk zou zijn voor dat hoofdstuk. Deze manier werd door iedereen goedgekeurd en daarmee ben ik zeer tevreden. De verdeling is grotendeels eerlijk gegaan en naar verhouding tot elkaars taken. Ik heb wel samengewerkt met projectgenoten voor de website en de lessen. Helaas is de website niet mede door mij tot stand gekomen. Ik heb in verband met alle activiteiten geprobeerd duidelijk en helder te communiceren met de projectgroep. Over het algemeen hebben we daarom een goede samenwerking weten te bewerkstelligen. Door vergaderingen minimaal een week in het voren te plannen was het voor mij mogelijk aanwezig te zijn bij de vergaderingen en wisten mijn projectgenoten waar ze aan toe waren. Door die duidelijke communicatie hebben we met elkaar een goed product afgeleverd aan het einde van deze periode.

Reflecteer op competentie 5; samenwerken met collega’s Tijdens deze periode was een van mijn leerdoelen communicatie. Dit leerdoel hangt heel erg nauw samen met deze competentie omdat er zonder communicatie geen samenwerking mogelijk is. De samenwerking is deze periode naar mijn idee goed verlopen. Ik ben erg tevreden over de samenwerking. Er waren zo af en toe wel eens discussies maar ik ben van mening dat dat bij de uitvoering hoort. Ik kan van mijzelf zeggen dat ik de gedragsindicatoren grotendeels beheers. Ik heb deze periode weliswaar meer individueel gewerkt maar de groepsprocessen zijn gezamenlijk doorlopen. Ik ben van mening dat ik daarin een positieve bijdrage heb geleverd. Daarnaast heb ik op een positieve manier feedback proberen te geven en op die manier mijn bijdrage te leveren aan de samenwerking.

Reflecteer op twee door jou gestelde leerdoelen gekoppeld aan de algemene competentiesIk zal per leerdoel reflecteren. Na de herhaling van het leerdoel de reflectie daarop

Procesdoel communicatie:Dit jaar steekt voor mij iets anders in elkaar doordat ik naast mijn studie voorzitter van een studievereniging ben en als HSV-Fractielid in de HMR deelneem. Door deze bijzaken die ik heel erg leuk vind moet ik echter wel heel goed blijven communiceren zodat iedereen weet waar hij/zij aan toe is. Daarnaast is het ook voor mijzelf erg fijn om te weten wat de rest er allemaal van vindt. Ik wil daarom deze periode goed communiceren met mijn projectgroep. Door de drukte die het actief zijn binnen verenigingen met zich mee brengt kunnen er irritaties ontstaan die ik probeer te voorkomen door goed te communiceren. Ik ga dit doen door duidelijke afspraken te maken met de mensen waarmee ik moet samenwerken. Wanneer er problemen ontstaan probeer ik zoveel mogelijk informatie te geven zodat de projectgroep weet wat ik doe en wanneer iets klaar is. Ik ben tevreden als ik dit project voldoende afrond zonder dat er problemen ontstaan zijn omtrent het inplannen en afronden van producten.

Ik denk dat ik dit leerdoel positief heb afgerond. Ik wilde een goede communicatie vanuit mij naar de projectgroep. Ik heb duidelijk aangegeven wat voor mij mogelijk was en wat niet. De projectleden wisten door de duidelijkheid wat ik wel kon doen en wat niet. Op die manier werden taken verdeeld en werd er met iedereen rekening gehouden. Ik begrijp best dat door mijn drukte de groep af en toe liever zonder mij was geweest omdat het gewoon lastig is om met 10 mensen een afspraak te maken waarbij iedereen zich gewaardeerd voelt. Toch denk ik dat door de duidelijkheid van mijn kant de projectgroep wist wat mogelijk was. Zo hebben we aan het begin van de periode alle vergadermomenten gepland zodat iedereen daar rekening mee kon houden. Daarnaast hebben we besloten dat ik alleen een hoofdstuk zou schrijven omdat dat voor iedereen makkelijker was. Wat ik deze periode wel aan mijzelf gemerkt heb was dat ik soms nogal direct mijn mening geef over bepaalde zaken. Dit kan op een ander minder goed overkomen dan wanneer ik een dergelijke opmerking verpak in een positief geformuleerd verhaaltje. Dat wil ik een volgende periode gaan verbeteren De communicatie open en concreet houden zonder mensen tegen mij te krijgen.

Proces/productdoel plannen:Naast de goede communicatie wil ik ook deze periode strakkere planningen hanteren. Ik ben de afgelopen jaren sterk gegroeid in het houden van je planning maar juist met al mijn andere bezigheden is het erg belangrijk dat ik goed plan en die planning ook dusdanig uitvoer. Als ik dat niet doe gaan er dingen uiterst vervelend worden. Ik wil daarom deze periode een goede strakke planning maken voor mijzelf met een soort “stok achter de deur” zodat de dingen die gedaan moeten worden ook echt gedaan gaan worden. Ik ben tevreden wanneer ik aan het eind van deze periode de taken die ik zou gaan uitvoeren ook daadwerkelijk afgerond heb op een positieve manier.

De afgelopen periode was voor mij even wennen. Na een drukke stageperiode kwam ik slecht op gang. Ik had moeite met de opdrachten en al vrij snel liep ik een paar opdrachten achter. Ik heb toen mijn planning strakker getrokken om te voorkomen dat ik nog verder achter zou raken. De stok achter de deur was voor mij om op school aan het werk te gaan met de dingen die gedaan moesten worden. Hierdoor heb ik gedurende dit project het afronden en aanleveren van mijn stukken goed kunnen plannen. Ook heb ik door op school aan het werk te gaan de planning kunnen hanteren zoals ik die deze periode had. Ik ben aldoor op tijd geweest wat

betreft het afronden van en aanleveren van stukken. Alle stukken zijn op tijd en naar mijn idee van voldoende kwaliteit ingeleverd en daarmee kan ik zeggen dat ik dit leerdoel heb behaald. Echter ik moet wel stellen dat ik ervoor moet zorgen dat ik niet in de beginfase van een periode de opdrachten al laat versloffen. Nu ik weet dat het op school aan de opdrachten werken voor mij heel goed werkt is dat een goede manier om met planningen en dergelijke om te gaan voor mij.

Reflecteer op de leerinhoud van het project schoolteams, denk daarbij aan wat is belangrijk wat je geleerd hebt en waar wil je nog meer van weten?Het project schoolteams werd op een fijne manier ondersteund door de colleges van SOW4. Door de overlap in de thema’s, zijnde onderwijsconcepten heeft iedereen een goed beeld kunnen krijgen van de onderwijsvormen die er zijn. Dit vond ik zelf een erg goed punt voor dit project. Binnen je projectgroep werk je aan een bepaald thema. Die thema’s komen terug in de colleges zodat je van alle onderwijsvormen iets mee krijgt. Wat ik tevens een goed punt vond was dat de colleges door gastdocenten werden gegeven. Mensen die direct uit de praktijk komen en weten waar het om draait. De aspecten van het onderwijs die werden toegelicht kon je mooi meenemen in het project waar je mee bezig bent. Helaas was het EGO-college afgelast maar ik ben erg tevreden over de samenhang dit blok.Daarnaast vond ik het een interesante manier om een school onder te loep te nemen. Aan welke eisen voldoet een school en op welke manier wordt een school vormgegeven. Door op zoek te gaan naar voorbeelden en je eigen schoolplan te schrijven krijg je een heel helder beeld van het onderwijs en de manier waarop dat word weergegeven. Wel vind ik het jammer dat de groepen zo snel vol waren aan het begin. Nu moest ik met de projectgroep een onderwijsconcept uit werken waar ik niet achter sta. Aan de andere kant heb ik deze onderwijsvorm beter uitgediept dan wanneer ik deze onderwijsvorm niet zou hebben gekozen. Ik heb het meest gehad aan de hoorcolleges waarin ik heel veel nieuwe informatie heb gekregen. Allereerst had ik tot begin van dit jaar nog niet gehoord van EGO en OGO. Dit zijn voor mij grote ontwikkelpunten geweest. Ik heb op het gebied van dergelijke onderwijsvormen veel opgestoken. Ik ga mij in het komende half jaar specialiseren in de onderwijsvorm Dalton binnen de P.A. Daarnaast wil ik mijn kennis op peil houden wat betreft de andere onderwijsconcepten en de ontwikkelingen die daarbinnen plaatsvinden.