2011 - 02 - Spinner Magazine

Jaargang 20 - Nummer 2NFV

Club van

BenBoogaard

©

In maart 2008 introduceerde de NFV, met veel dank aan Gerard van de Sanden, de Club van 100. Inmiddels heeft de Club van 100 al 48 deelnemers. Deze deelnemers betalen € 100,- voor deelname van 12 maanden. Hiervoor krijgt men een vermelding op de Club van 100 pagina in het Spinner Magazine, de Club van 100 webpa-gina (met link), een ingelijst logo op A4 formaat in het NFV Fun-house en gratis toegang tot evenementen in het NFV Funhouse (1 toegangsbewijs per deelnemer). Ieder jaar is er tevens een speciale bijeenkomst voor de deelnemers van de Club van 100. Iedereen

die de NFV een warm hart toedraagt kan lid worden: leden, niet-leden, vrienden clubs, bedrijven, sponsors en anderen. In 2010 worden de inkomsten van de Club van 100 vooral gebruikt om de kosten van het onderhoud en het verbeteren van de flipper-kasten in het NFV Funhouse in Ederveen te dekken.

Lid worden van de Club van 100 is eenvoudig: stuur een e-mail naar Jan Meijer ([email protected]) en hij helpt u verder.

JAMMA EN EMULATION ARCADE CABINETSJAMMA EN EMULATION ARCADE CABINETSARCADE CABINET SPARE PARTSARCADE CABINET SPARE PARTS

RETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIARCADE JAMMA GAMESARCADE JAMMA GAMESARCADE JAMMA GAMES

NEOGEO MVS CARTRIDGESNEOGEO MVS CARTRIDGESNEOGEO MVS CARTRIDGESNEOGEO MVS CARTRIDGES

Violetstraat 17, 2260 Westerlo, België

JAMMA EN EMULATION ARCADE CABINETSJAMMA EN EMULATION ARCADE CABINETS

www.rastermania.be - [email protected] - [email protected] 17, 2260 Westerlo, België

samen werken aan oplossingen

L a n g e d i j k

Top sTories6 TRON:Legacy8 Internationaleverzamelaars: RicardoPizzi14 MircoSteffen:HighClassPinballs26 P-ROC:DemolitionManonsteroids

Vereniging5 Vanhetbestuur22 Blikoptoen:199925 VandeLedenadministratie Nieuweleden30 OnderhoudsplanKastencollectie35 ToekomstSpinner36 UitdecollectieinEderveen38 VerslagALV201158 NFVcollectie&WantedList63 Spinnertjes

inhoud

eVenemenTen en compeTiTie25 Agenda44 EenimpressieNFVBBQ50 VerslagDPM201156 RFTseizoen201160 EPC2011

oVerig16 GoingoldandgoingGold20 Flipperkasthoezen32 Pinballfunandmaintenance42 TheRollingStonespromotie46 WizardofOzdeel248 BookofKells(13)52 OneMoreTime(4)54 SpreekbeurtFlipperenenNFV62 Devijfdespeler

18

6

54

3NFV Spinner Magazine, jaargang 20, nummer 2

6

8 ricardo pizzi

26 p-roc Demolition man

NFV Spinner Magazine is het tijdschrift van en voor leden van de Nederlandse Flipper Vereniging (NFV) en wordt viermaal per jaar gratis aan de leden toegestuurd in een oplage van 1000. Losse nummers: € 10,00.

Redactie:Bas Vis, Theo van Vroenhoven ([email protected]). Vormgeving: Theo van Vroenhoven en Laurens Linssen

Cover:André van Herk

Aan dit nummer werkten verder mee: Richard Baan, Ad Jonker, Jan Izaks, Jim Janssen, Jord Knapen, Michel van Kuijk, Ivan Geentjens, Aeneas Verhé, Henk de Jager, Dennis van de Pas, Ben Govaers, Pieter van Leijen, Jonathan Joosten, Bert-Jan Brinkhuis, John Snel, Robin van Beijnum, Tom Vis, Arie Pijl.

Redactionele bijdragen:Artikelen en fotomateriaal zijn zeer welkom op het redactieadres. Er mogen geen rechten van derden op rusten. Door inzending geeft de auteur of fotograaf toestemming tot publikatie in het Spinner Magazine. Artikelen kunnen schriftelijk (bij voorkeur digitaal) worden aangeleverd. Teksten (zonder opmaak) in DOS/Windows formaat (Rich Text Format of Word).Foto’s moeten apart worden aangeleverd, niet in het document.

Artikelen, advertenties, vragen, columns en ingezonden brieven opsturen naar: [email protected]

Advertentie tarieven1/4 pagina € 50,00(1x) € 150,00 (jaarcontract,4x)1/2 pagina € 100,00(1x) € 300,00 (jaarcontract,4x)1 pagina € 150,00(1x) € 450,00 (jaarcontract,4x)Achterkant: op aanvraagCommerciële Spinnertjes € 15,00(1x) € 45,00 (jaarcontract,4x)

Niet-commerciële Spinnertjes van leden zijn gratis. Per Spinnertje kunnen maximaal drie flipperkasten worden aangeboden.

Aansprakelijkheid:De redactie werkt met grote zorgvuldigheid aan de samenstelling van de SPINNER. De redactie en/of Nederlandse Flipper Vereniging aanvaardt geen aansprakelijkheid voor mogelijke schade (direct of indirect, van welke aard of omvang dan ook) die het gevolg is van onjuiste vermelding en/of zetfouten.

Copyright:Niets uit de SPINNER mag worden overgenomen zonder schriftelijke toestem-ming van de redactie. De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden bijdragen in te korten, op onderdelen te wijzigen of te weigeren.

PTT periodiek: 146128ISSN: 1382-4066

NFVNFV Dagelijks Bestuur

Secretaris / waarnemend voorzitter: Bas Vis, telefoon: 0297-263451 ([email protected])

Penningmeester: Jan Meijer ([email protected] )

Collectie en techniek: Ben Boogaard ([email protected])

Coördinator België: Lieven Engelbeen ([email protected])

Clubhuis: Arie Pijl ([email protected])

commissiesLedenadministratie: Bert-Jan Brinkhuis ([email protected])

Website: Mark van der Gugten ([email protected])

Evenementen Organisatie: -vacature- ([email protected])

Wedstrijd Organisatie: Ad Jonker ([email protected])

ereleden: Guus Arens, Jurgen van de Peppel, Ad Jonker, Martijn van Aken

Lidmaatschap van de Nederlandse Flipper Vereniging:Lid worden van de Nederlandse Flipper Vereniging kan door een aanmeldingsfor-mulier aan te vragen bij de secretaris. of via de nfv website (www.nfvpinball.nl).

Lidmaatschap kost € 35,00 per kalenderjaar. Voor mensen die op hetzelfde adres wonen bestaat de mogelijkheid om duolid te worden. De contributie voor dit duo lidmaatschap is € 40,- per jaar. Voor hele gezinnen is er het familie lidmaatschap: € 45,- per jaar. Per adres wordt slechts één Spinner gestuurd.

Opzeggingen: schriftelijk uiterlijk 2 maanden voor het einde van het kalender-jaar bij de penningmeester.

Bankgegevens:ING bank, rekeningnr. 7233926 t.n.v. NFV Wierden.IBAN: NL 04 PSTB 0007233926BIC: PSTBNL21Betaling voor Belgische leden: 143-0746934-38 t.n.v. NFV- Lieven Engelbeen.

KVK inschrijving:40482631

COLOFON

Ook deze Spinner kenmerkt zich weer door een veelzijdigheid aan artikelen.

Liefhebbers van flipperverzamelingen kunnen virtueel op bezoek gaan bij Ruud Kooij in Oud Vossemeer of bij Riccardo Pizzi in Milaan. De technici onder ons kunnen hun hart ophalen bij het volgende deel van de Book of Kells van Richard Baan of alle ins en outs lezen over het volgende P-ROC project: De Demolition Man van Dennis van de Pas en Robin van Beijnum.

De fanatieke wedstrijdflipperaar kan op zoek gaan naar zijn eigen naam in de artikelen over het DPM, EPC of RFT. En natuurlijk spre-ken deze afkortingen voor hem of haar voor zichzelf.

En dan zijn er natuurlijk de kastbeschrijvingen die niet weg te den-ken zijn uit de Spinner. In deze uitgave beschrijft Ad Jonker in zijn nieuwe serie ‘Going old and going gold’ de Secret Service van Data East en de Wizard van Bally. Henk de Jager heeft een mooi verhaal over de Gator van Bally en behandelt daarnaast een drietal kasten van zijn eigen hand in de serie ‘One More Time’. Daarnaast is er een vooruitblik naar de nieuwste Stern kast: TRON: Legacy. Helaas was er ten tijde van het samenstellen van deze Spinner nog niet heel veel informatie over deze kast beschikbaar. Dit heeft onze nieuwe cover-artist André van Herk er echter niet van weerhouden om een schitterende cover van deze kast te maken.

Als ik kastbeschrijvingen lees probeer ik me altijd voor te stellen hoe zo’n kast zou spelen. De schrijver doet ook vaak zijn uiterste best om in detail uit te leggen hoe het spelletje precies werkt. Dan is het altijd leuk om een tijdje later ook echt op zo’n kast te kunnen spelen. Bij de nieuwe TRON zal dat nog wel een tijdje duren hoewel we dankzij de sponsoring van Game XL vaak redelijk snel over de nieuwste kasten kunnen beschikken.

Maar gelukkig hebben we nog het NFV Funhouse: zowel de Secret Service, de Wizard als de Gator zijn daar speelklaar opgesteld. Een ritje naar Ederveen volstaat dus om, met de Spinner in de hand, deze kasten verder te ontdekken. En dat kan tegenwoordig gemid-deld twee keer per maand, onder andere tijdens de Funhouse Fri-day die iedere laatste vrijdag van de maand gehouden wordt.

Veel leesplezier en tot ziens in Ederveen!

Theo van Vroenhoven

Van de redactie

4 NFV Spinner Magazine, jaargang 20, nummer 2

Van het bestuur

DeNFVisallangeretijdopzoeknaardeinvullingvandefunctievanvoorzitter.ZolangwedezevoordeNFVbelangrijkepositienogniethebbeningevuldzijndetakenbinnenhetbestuurbesprokenenverdeeld.Hierondereenoverzicht.


TechnieK en collecTie: Ben BoogaarDBen houdt zich bezig met de technische staat van de flipperkasten en de mogelijke technische zaken in en rond het clubhuis. De kastencommissie beheert de flip-perkasten om de collectie up to date en in overeen-stemming met de wensen van de leden te houden.Ook is Ben de contact persoon voor de NFV-website. Het vaste evenement voor Ben is de nieuwjaarsbijeenkomst in het Funhouse.Ben is bereikbaar op [email protected]

VoorziTTer: ???eVenemenTen coörDinaTor: ???Mogelijk geïnspireerd door dit artikel en zin in de functie van Voorzitter?Wat we zoeken is een collega in het bestuur die met ons meedenkt en met ons de NFV naar buiten ver-tegenwoordigt. Te denken valt aan het voorstellen van het meerja-renbeleid en het zowel intern als extern uitdragen van onze visie op het flipperen. Buiten de voorzitter is er ook een vacature voor evenementen coördina-tor. Taken voor deze bestuursfunctie zijn het coördi-neren van alle evenementen en wedstrijden, zowel in als buiten het clubhuis. Mocht je na het lezen van dit artikel denken, dat is wat voor mij, meld je dan aan bij één van de leden van het bestuur, de e-mail adressen staan hierboven.

secreTaris: Bas VisZoals ook bij andere instellingen in het maat-schappelijk verkeer neemt binnen de NFV de secretaris een belangrijke rol in. Zolang de functie van voorzitter vacant blijft zal Bas Vis veel van de officiële taken op hem nemen, zoals officieel contactpersoon voor de NFV. Andere taken die door Bas Vis gedaan wor-den zijn het coördineren van de wedstrijden binnen de NFV, het clubblad de Spinner en als vast evenement zal Bas de ALV met BBQ coördineren.Bas is bereikbaar op [email protected]

penningmeesTer: Jan meiJerAlles wat zich op financieel gebied afspeelt van betalingen, financiële verplichtingen, boekhouding etc valt onder de verantwoor-delijkheid van Jan Meijer.Ook zal Jan de club van 100 vanuit het bestuur coördineren.Daarnaast verzorgt Jan samen met zijn vrouw Tonia de catering in ons Funhouse.Als vast evenement vallen de Friday Nights onder de coördinatie van Jan.Jan is bereikbaar op [email protected]

cluBhuis: arie piJlAlle zaken die direct of indirect te maken hebben met het clubhuis zal Arie verzorgen. Indien er leden toegang willen hebben tot het Funhouse kunnen ze zich bij Arie melden.Ook zal Arie de ledenadministratie vanuit het bestuur coördineren.Het vaste evenement van Arie is de TASPP/Sinterklaas event.Arie is bereikbaar op [email protected]

nFV-Belgie: lieVen engelBeenLieven verzorgt de contacten met de NFV-leden in Belgie, ook de Belgische evenemen-ten coördineert Lieven en hij is daarmee het aanspreekpunt voor alle Belgische zaken die met de NFV betrekking hebben. Lieven is bereikbaar op [email protected]

Tron: legacy

TeKsT en FoTo’s: WWW.pinBallneWs.comVerTaling: Theo Van VroenhoVen

Het artwork op de kopkast lijkt erg op dat van de Blu-Ray release van de film.

BeginmeiheeftSternPinballhaarvolgendeflipperkastaangekondigd:TRON:Legacy.DeflipperkastisgebaseerdopdegelijknamigefilmvanDisney.Dekastheefteen3Dkopkastwaardoorhetverhaalendehoofdpersonenvandefilmtotlevenkomen.Bovendienbevatdekastmuziekenspraakuitdefilm.HetspeelveldisontworpendoorJohnBorg(Twister,IronMan,Avatar)enhetartworkisvanJohnYoussi(MedievalMadness,RevengefromMars).DavidThiel(FamilyGuy,Spider-Man)zorgdevoorhetgeluid.

Op de zijkanten van het kabinet zijn de twee hoofd-personen uit de film afgebeeld: Gem en Quorra. Op de linkerzijkant is de blauwe Light Cycle in de voorgrond afgebeeld en de goudkleurige in de achtergrond. Op de rechterzijkant is het precies omgekeerd.

Boven op het speelveld vinden we een draaischijf die we nog kennen uit CSI. Deze wordt afgeschermd door een drietal standup targets die naar boven en naar beneden kunnen bewegen.

Boven de draaischijf bevinden zich de twee Light Cycle ramps; een blauwe en een goudkleurige. De goudkleu-rige ramp moet geschoten worden met de bovenflipper (dit is de eerste Stern kast met een bovenflipper sinds CSI). Met deze flipper kan ook tegen de standup tar-gets geschoten worden, in de popbumpers en in een kort gangetje net boven de rechter ramp.

Vlak naast de bovenflipper bevindt zich de ingang van de loop. De popbumpers bevinden zich op een opmer-kelijke plaats op het speelveld: rechtsonder zodat het loop schot er precies tussendoor gaat.


Onder de popbumpers bevindt zich een scoop die fun-geert als ingang voor Flynn’s Arcade. De bal kan ook door de pop bumpers terecht komen in de twee rech-ter inlanes. Er is ook nog een linker inlane en samen kunnen ze de letters C-L-U spellen. De dubbele inla-ne en het schot door de popbumpers heen kennen we natuurlijk nog van de speelveldontwerpen van Pat Lawlor zoals de Funhouse.

In het midden van het speelveld zijn de personen afge-beeld die verzameld moeten worden om het eindspel te bereiken: Quorra, Zuse, Clu, Gem en Flynn.

Dankzij de dubbele inline is het centrum van het speel-veld iets naar links verschoven. Bovendien ontbreken de bekende rollover lanes op het bovenste deel van het speelveld waardoor de verwachting leeft dat deze kast wel eens heel anders zou kunnen spelen dan de overi-ge recente Stern titels. Op dit moment is er nog weinig bekend over de rulesheet. Zodra er nieuws is wordt dit natuurlijk meteen gemeld op www.pinballnews.com.

Wel is inmiddels bekend dat er ook een Limited Edi-tion van de kast wordt uitgebracht. Deze heeft zoals verwacht de zilverkleurige randen rond het kabinet en de kopkast. Daarnaast zijn er zogenaamde ‘light tubes’ aangebracht in de ramps die verlicht kunnen worden middels LED lampjes. Dit biedt de mogelijkheid om de kleur van de verlichting van de ramps te laten varië-ren tijdens de verschillende modes. Het belangrijkste verschil met de gewone editie is echter de toevoeging van een extra toy: in de Limited Edition bevindt zich een gemotoriseerde Recognizer Vehicle boven de tar-getbank voor de draaischijf. Deze toy kan van links

naar recht s bewegen en er zijn extra rules ontwor-pen die hier-op gebaseerd zijn. Tenslotte bevat de Limi-ted Edition nog een extra stan-

dup target bank aan de linkerzijde van het speelveld met extra rules en modes.

Stern verwacht 400 Limited Edition kasten te gaan pro-duceren. De kasten worden genum-

merd en voorzien van holografische sticker en

een certificaat van echtheid.

Tron: legacy

Jan izaKs

Hetblijftboeiendominandermansgameroomtekijken,terwijljeweetdatjeerwaarschijnlijknooitechtkomt.DitkeergaanwenaarMilaaninItalië.DaarbevindtzicheenverzamelingdiedoorsommigeinsidersdemooistevanEuropawordtgenoemd.

Het gaat om de verzameling en gameroom van Ric-cardo Pizzi (zeg maar Rick). Riccardo levert ook nog een bijzondere bijdrage aan de flipperwereld. Hij is de beheerder van de Pinball Owners Database!

Rick, kun je iets over je zelf vertellen? Heb je een gezin? Wat voor werk doe je?Ik werd verknocht aan flipperkasten toen ik 5 jaar was. Ik ben geboren in Rimini, een kleine stad aan de Adri-atische zee, waar toerisme de belangrijkste bron van inkomsten was/is dankzij het grote aantal stranden en het flitsende nachtleven. Toen ik klein was, waren arca-despelen heel populair en in de straten in de buurt van het strand had je in elk tweede gebouw een speelhal. Daarnaast vond je in bijna elke bar of restaurant wel een flipperkast (ook in de bars op het strand!). En daar bracht

ik de hele zomer door, op blote voeten spelend op die oude Gottliebs, de voeten vaak nog nat, omdat ik net gezwommen had. Doordat de isolatie bij de metalen flip-perbuttons meestal verdwenen was en ik vaak ook nog natte vingers had, kreeg ik regelmatig een schok van 24 volt. Een erg elektrificerende ervaring kan ik je vertellen!

Ik was 8 of 9 toen ik een flipperkast cadeau kreeg. Mijn ouders dachten dat ik daardoor zou ophouden de hele zomer in de bars bij de flipperkasten rond te hangen. Maar, dat hadden ze verkeerd! Ik kreeg een Bally Dixie-land die al oud was toen ik hem kreeg, maar een prach-tige machine, waar die typische Bally geur uit kwam! Ik speelde een paar spelletjes en heb hem al snel openge-maakt om te gaan rommelen met al die relais die er in zaten. Dat was veel leuker dan spelen!

Internationale Verzamelaars: riccardo pizzi

Rickbijeenaan-talflippersinzijnopslag.


De jaren daarna heb ik veel veranderingen (“mods”) bij de kast aangebracht. Nee, natuurlijk niet de mods die je ziet bij de dot matrix kasten van tegenwoordig. Ik heb het over elektrische aanpassingen. Bijvoorbeeld een “Game Time Bonus” feature, zoals die zaten op de Zaccaria SS flippers van die tijd. Ik maakte die met een timer unit die gebruikt werd voor trappenhuisverlichtin-gen en een paar relais. Alles op 230 volt! Een paar jaar later ben ik verhuisd en heb ik de Dixieland achtergela-ten. Maar ik bleef wel altijd flipperen in de speelhallen, dat wil zeggen, totdat de videogames kwamen.

Ik was met mijn vriendin in 2001 in Parijs voor de jaarwis-seling toen ik in een boekhandel tegen een van de flip-perboeken van Rossignoli aanliep. Ik begon weer flipper te denken en te praten! Tot mijn verbazing zei mijn vrien-din dat ze er niks op tegen had als er een flipperkast in onze flat kwam. Die kon best in de logeerkamer! Ik denk dat ze wilde laten merken hoe verliefd ze op me was, want ze noemde het zelfs een goed idee! Tja, en daar was het begin van een flipperverzameling!Het werden al snel drie kasten in de flat, maar ik kwam er meer tegen en huurde toen een garage onder ons huis. Vervolgens nog een garage er bij gehuurd, want al snel waren het 20 kasten! Alle kasten opgeslagen in de garages, behalve drie die we rouleerden in onze flat om op te spelen. Het werd tijd voor een gameroom! Daar zou ik mijn hele verzameling kunnen opstellen en spelen.

Ik ben inmiddels met mijn vriendin getrouwd. We heb-ben geen kinderen, maar wel twee katten. We hebben gemerkt dat de meeste flipperbezitters ook katten bezit-ten. (Hoewel, eigenlijk bezitten de katten hen!). Ik ben freelance ICT consultant en ik werk vooral met compu-ters waarbij ik onderhoud doe bij grote “serverfarms “. Ik heb mijn eigen IT bedrijf, Leopardus genaamd.

Je woont nu in Milaan. Is er een grote flippercom-munty in Milaan?Ja, ik woon sinds 2000 in Milaan. Voor zover ik weet zijn er geen andere gamerooms die open zijn voor het publiek. Soms worden er wel toernooien gespeeld. Maar ik speel tegenwoordig niet zo veel meer. Ik zou zeggen nul uur per week. Ik probeer wel te flipperen als mijn gameroom open is. Tenminste als de gasten mij de kans geven, want meestal zitten we aan één stuk door te klet-sen. Dan ben ik te druk met het ontmoeten van mensen (nieuw en bekend) en gezellig met hen een glas wijn te drinken. Ik besteed de tijd liever aan het opsporen en restaureren van flippers dan aan het spelen zelf.

Hoe kijkt je vrouw nu tegen jouw hobby aan?Mijn vrouw vindt het een leuke hobby. We hebben veel interessante mensen ontmoet, zowel in onze gameroom als op onze reizen in Europa om weer ergens een kast op te halen. Zij steunt me ook erg. Ze gaat altijd met me mee als ik een kast ga ophalen, ze helpt me heel veel als de gameroom open is voor publiek en soms helpt ze mij om een kast te verplaatsen. Ik probeer, wanneer ik ergens een kast ga ophalen, het zo te regelen dat we een nacht op een bijzondere plek doorbrengen. Zodat we geen 600 kilometer reizen alleen maar om een flip-perkast op te halen.

Hoe zit dat nou met die katten? Zijn die altijd bij de flipperkasten?Dat was zo toen we de kasten nog in de flat hadden. Kijk maar naar de foto’s op mijn website. Er is zelfs een foto van een kat die slaapt in één van mijn Gottlieb EM kasten. Nu zijn de kasten ergens anders en we hebben de katten nog nooit meegenomen. We hebben wel een Williams Bad Cats, en die zou elke kattenliefhebber in zijn verzameling moeten hebben!


Ik heb contact met je opgenomen via de “Pinball Owners Database” Vertel eens hoe jij daar bij betrokken bent.Dat is een project waar ik vijf jaar geleden mee begon-nen ben. In het begin was het een database voor Itali-aans flipperbezitters dat onderdeel was van mijn web-site vecchiflipper.it. De database groeide zo snel dat ik er een aparte website van heb gemaakt: collezionisti-diflipper.itDaarna heb ik de Engelse en de Franse versie gemaakt. Het geheel is nu bekend als de Pinball Owners Database (POD). Het groeit nog steeds erg snel! Vandaag zijn we over de 3000 leden gegaan! Ik vind het wel leuk wan-neer mensen zich bij de community aansluiten. Het is een manier om met elkaar in contact te komen en kas-ten te vinden waarnaar je op zoek bent. Ik heb zelf ook een paar kasten opgespoord via de “Pinball Owners”!De sleutel voor het succes van de site is dat mensen kunnen zoeken bij flipperbezitters, bij kasten en in ver-zamelingen. Er waren al wel websites voor flippereige-naren, maar die waren altijd voor één specifieke kast.Alle flipperbezitters samen op één plek: daar was behoefte aan!

Welke rol speelt de website vecchiflipper nu nog voor jou?Vecchiflipper betekent “Oude flippers”. Het was mijn eerste website. In het begin was het een kleine site over mijn verzameling. Ik plaatste er vooral foto’s van mijn restauratieprojecten. Later heb ik wat functionaliteiten opgenomen waarmee anderen oude flipperkasten kon-den vinden, zoals een aantal links en een advertentie-gedeelte. Toen kreeg ik mijn eigen gameroom. Deze heeft nu zijn eigen website: saletta.vecchiflipper.it. Ik hou

er van om de dingen zuiver te houden en niet alleen de speelvelden van flipperkasten!Er is ook een tijdje een Engelse versie van vecchiflipper geweest, maar het was gewoon te veel werk om al die pagina’s bij te houden. Daarbij komt dat ik webmaster ben van de POD, die ik in drie talen moet bijhouden. Het is gewoon heel veel werk en ik kom tijd te kort!En dan heb ik nog niet eens verteld dat ik ook nog moderator ben van een flipper-reparatieforum op vec-chiflipper. Dat is een erg technisch forum, anders dan de meeste andere forums. We richten ons uitsluitend op technische problemen en oplossingen en helpen elkaar daarbij.

Italië heeft altijd een bijzondere positie gehad in de flipperwereld. Flipperkasten van Zaccaria zijn wereldberoemd en Williams en Bally maakten vaak speciale versies voor Italië. Hoe kijk jij aan tegen de rol van Italië in de flippergeschiedenis?Het probleem met Italië zijn altijd die stomme wetten geweest die de flipperkasten in de ban hebben gedaan omdat je er mee zou kunnen gokken, bijvoorbeeld door te gokken op de uitkomst van spelletjes.Maar dat is zo belachelijk, want je kunt gokken op bijna alles wat je tegenkomt in het leven. Zo kun je gokken op de kleur die de volgende auto heeft die door de straat rijdt! Daarom werden in Italië aangepaste versies van kasten op de markt gebracht.De belangrijkste eisen volgens de wet waren: géén replay mogelijkheden en nergens op de kast mocht het woord “flipper” staan, zelfs niet op de apron. Dat betekende dus: geen replay (add a ball was wel toegestaan), geen credit wheels en speciale aprons. En dit was pas na 1965 want daarvoor waren flipperkasten

Een paar top-stukken uit deverzameling vanRiccardo.


helemaal verboden! Natuurlijk waren er wel wat, maar dan op geheime plaatsen en in privé clubs.

Italië heeft ook een reputatie als het om het bouwen van bootleg games gaat, vooral Gottlieb bootlegs (red: namaak, illegale kopieën zonder licentie), maar er waren ook bedrijven, zoals Zaccaria, die Williams boot-legs bouwden. Wat een idee! Williams flippers waren eind zestiger jaren nooit een succes, dus waarom een bootleg maken van een flipper waarvan je al wist dat die niet goed verkocht! Blond! Kort daarna ging Zaccaria zijn eigen flippers maken, gebaseerd op Williams onderdelen, maar wel helemaal zelf ontworpen. Flippers zoals Supersonic, Ten Stars, Lucky Fruit en andere waren niet langer bootleg.Ook andere bedrijven begonnen hun eigen kasten te maken zoals Nordamatic. En toch bleven de meeste bedrijven bootlegs bouwen en vaak werden er meer exemplaren van de bootleg verkocht dan van het Got-tlieb origineel! De bekende Italiaanse flipperhistori-cus Federico Croci heeft een heel uitgebreide website (www.tilt.it) over deze in Italië gebouwde flippers en ik raad iedereen die geïnteresseerd is in Italiaanse flipper-kasten om daar eens te gaan kijken!

Zoals ik al zei, flipperkasten waren heel erg populair in Italië vanaf 1965 (toen de ban werd opgeheven) tot in de late zeventiger jaren toen videogames er bijna een eind aan maakten.

Nodig je wel eens anderen uit om te spelen op jouw kasten? Organiseer je wel eens bijeenkomsten?Mijn vrouw en ik vinden het heerlijk om gasten te heb-ben in onze gameroom “La Saletta”. We hebben een keer per maand open huis en mensen kunnen dan gra-tis komen spelen op zo’n 90 flipperkasten, de meeste kasten van tussen 1940 en 1990. Maar ze kunnen ook spelen op een bowlinggame, een shooting alley, een paar videogames uit het bronzen tijdperk, minigolf, etc.De gasten krijgen een gratis drankje en daarbij is vaak een taart die door een van onze vaste bezoe-kers is gemaakt. De meeste mensen die bij ons in de gameroom komen, zijn uit de buurt, d.w.z. uit Milaan of dorpen en steden in de buurt. Nogal wat van hen zijn echte vrienden geworden, die we ook ontmoeten buiten de gameroom.We organiseren geen toernooien of zo. We hebben geen dot matrix flippers en er zijn al genoeg toernooien in Italië!

Gasten in actieindegameroomvan Riccardo:“LaSaletta”


“La Saletta” zit in een grote kelderruimte onder het appartementencomplex waar wij wonen. Ik heb het met hulp van mijn vrouw gerenoveerd. Zij is binnen-huisarchitecte en had bijvoorbeeld het idee voor de rode vloer en zij heeft de bar ontworpen. Elektriciteit komt uit een soort antennerail aan het plafond. Zo heb ik altijd overal stroom. Ik kon deze kelder bij toe-val kopen en dat is toch wel een geluk in de op een na grootste stad van Italië. Er zit verwarming in en ik heb er zelf een toiletruimte in gebouwd. Een ander voordeel is dat het diep onder de grond zit en we daardoor nooit overlast kunnen veroorzaken voor buren.

We zijn echt gek op de oude machines, we luisteren naar muziek uit die tijd op onze jukebox en we spelen alleen voor de lol en ontspanning. De enige competitie ontstaat wanneer je naam op het bord wordt gezet, omdat je de hoogste score op een kast hebt verbeterd!

Hoeveel flipperkasten heb je eigenlijk? Welke zijn je het dierbaarst?Ik heb op dit moment ongeveer 100 flipperkasten. Maar echt, ik kan je haast nooit het exacte aantal geven omdat ik voortdurend koop, verkoop en ruil met andere verzamelaars. Als ik zelf het aantal wil weten, ga ik naar mijn eigen pagina op de POD. Mij is al vaker gevraagd welke kast mij het dierbaarst is, maar ik vind dat moeilijk te beantwoorden. Er zijn nog-al wat machines die ik nooit zou verkopen, en dat zijn niet persé zeldzame machines. Ik krijg nogal eens een spontaan bod op een kast in mijn verzameling, maar zelden een echt interessant bod. Een kast verkopen is altijd moeilijk maar omdat ruimte de beperking is (zelfs als je 250 vierkante meter hebt), moet je wel eens een kast verkopen om ruimte te maken voor een andere. Als dat moet denk ik altijd heel lang na welke kast ik zal laten gaan...Elke kast heeft ook zijn eigen verhaal. De meeste hebt ik gekocht via advertenties of websites. Het is wel eens gebeurd dat ik de kop van een kast kocht in een plaats in Zwitserland en twee jaar later een bijpassend kabi-net driehonderd kilometer daarvandaan. Toen ik thuis kwam kon ik zien dat het serienummer van de kop en de kast hetzelfde was. En de sleutel van de kop hing in het kabinet aan de coindoor. Het kan verkeren!De beperking zit voor mij dus in de ruimte. Ik heb een tiental kasten die niet opgesteld zijn omdat ik ze niet kwijt kan. Ik heb daarvoor een kleine opslagruimte.Na acht jaar gameroom ben ik daarnaast begonnen om wat variatie in het aanbod aan te brengen en ruimte te maken voor spellen als de mislukte Sega Basketball, bowling machines en de zeldzame Indy 800 acht spe-ler race game gemaakt door Atari in 1975. Maar, als ik twee keer zoveel ruimte zou hebben, had ik waarschijn-lijk ook twee keer zoveel flippers!

Het highscorebord in“LaSalet-ta”.

Mevrouw Pizzibezig met eenrestauratie.


Repareer en restaureer jij ook kasten of gaat het vooral om het bezitten?Het grootste deel van mijn verzameling kan in princi-pe bespeeld worden, maar niet alle kasten zijn geres-taureerd of momenteel werkend. Ik heb ook nog een baan en een gezin! En net als de meeste mensen reis ik graag. Ik denk dat nu ongeveer 70% van mijn kas-ten bespeeld kan worden. Ik probeer alle kasten lek-ker te laten spelen terwijl ik tegelijkertijd andere kasten opknap. Ze staan allemaal in La Saletta.De grootste uitdaging in de hobby zit in het opsporen van een kast, hem hier krijgen en dan weer leven in de kast krijgen en hem verder opknappen. En hem dan aan de gang houden! Al met al veel werk hoor!

Welke generatie kasten is bij jou favoriet? Kun je per categorie favorieten noemen?Ik verkies EM kasten boven alle andere. Ik ben gek op woodrails, maar pas mijn verzameling niet alleen aan mijn eigen voorkeur aan maar ook aan die van de gasten. Een gameroom met alleen woodrails zou ook niet interessant zijn, behalve in een museum waar je er alleen naar kijken mag. De zestiger jaren zijn de beste jaren ooit voor flipperkasten: mooi ogende kasten, met interessante features en een uitdagend spel. Ik heb een ook dozijn SS kasten uit de gouden periode: Bally Eight Ball Deluxe, Stern Orbitor 1 (unieke kast!), Gottlieb Haunted House, Bally Fathom, Gottlieb Black Hole. Er zijn zo veel mooie kasten uit die tijd en ze hoeven echt geen multiball te hebben! Een paar van mijn favorieten: Woodrail: Williams Skyway (1954), zestiger jaren: Got-tlieb Subway, zeventiger jaren (eigenlijk niks voor mij maar vooruit) Gottlieb Gold Strike, tachtiger jaren: Bally Eight Ball Deluxe, negentiger jaren: niets.

Er zijn natuurlijk wel kasten die ik graag zou willen heb-ben. Vaak ongebruikelijke of zeldzame kasten. Wie kent bijvoorbeeld de Williams Can Can van 1955? Daar zoek ik echt naar. Maar na tien jaar zoeken heb ik er nog geen gevonden. Misschien heb ik meer kans om een Stern Iron Maiden te vinden!Ik heb net een EM Mata Hari gevonden die ik binnen-kort ontvang!

Verzamel je speciale merken of maakt dat niet uit?Ik verzamel alleen Amerikaanse flippers. Ik heb geen Italiaanse kasten behalve de “Calcio Italia” head-to-head flipper van Elettrogiochi, die een prachtige uit-zondering op de regel vormt. Ik heb een Master Stro-ke van Euroflip (Spanje) wat een leuke kast is met heel veel drop-targets. Hoewel ik geen voorkeur heb voor één merk, zijn de mooiste kasten in de fifties en sixties natuurlijk gemaakt door Gottlieb. Daarom bestaat een groot deel van mijn verzameling uit Gottliebs.

Ken jij andere grote verzamelaars in Europa?Jullie hebben al geschreven over Andreas Harre. Ik heb met hem al eens een zeldzame Chantal Meteor 200

geruild tegen een heel mooie Ami Continental 200 die ik graag wilde. PinJost, bij jullie ook bekend, heb ik regelmatig ontmoet. Naast onze hobby met flipperkas-ten zijn we beide gek op katten. Ook met hem heb ik wat kasten geruild. Via hem heb ik PinDigi leren kennen die honderden machines in zijn grote loods opgesta-peld heeft. Je ziet het, de wereld is klein.Ik heb een vriend in Alkmaar die wedgeheads verza-melde. Ook met hem heb ik wat kasten geruild. Hij kwam helemaal van Nederland naar Milaan om ze op te halen! Ik heb een bizarre foto op vecchiflipper staan van een bed tussen muren van flipperkasten. Dat was de logeerkamer die hij voor mijn vrouw en mij had ingericht toen we in Alkmaar waren. Echt super!

Ik ken Leo van Jukeboxshop omdat ik van hem ook een paar kasten gekocht heb. En natuurlijk ken ik nog wat andere Nederlanders via de POD. Soms kun je vrienden worden zonder elkaar ooit echt te ontmoeten!

Heb je wel eens in Nederland een toernooi gespeeld?Zoals gezegd, ik speel eigenlijk niet zo veel. Ik koop nog wel eens een kast in Nederland. Zo vond ik laatst via Marktplaats een paar leuke arcadespellen, zoals een zeldzame Bally Space Flight uit 1969.

Tot slot: wil je de Nederlandse flipperliefhebbers nog een boodschap meegeven?Ik wil iedereen die dat nog niet heeft gedaan uitno-digen en aanbevelen om lid te worden van de Pinball Owners Database. De site is helemaal gratis en is een prachtige plek om andere flipperverzamelaars te ont-moeten of naar kasten te zoeken. Zelfs als je maar één kast hebt, is het leuk om hem daar te plaatsen. Ga maar eens kijken!

Voor wie meer wil weten over Riccardo Pizzi:http://www.vecchiflipper.ithttp://www.saletta.vecchiflipper.ithttp://www.pinballowners.comhttp://www.pinballowners.com/webmaster

De logeerkamerinAlkmaar


mirco steffen - high class pinballs

TeKsT: Bas VisFoTo’s: WWW.Flippers.Be

Er zijn winkels in NL die een veel breder assortiment hebben dan High Class Pinball. De keuze in de winkel van Mirco is relatief beperkt en concentreert zich rond de Bally/Williams-kasten uit de jaren 90. De onderdelen die hij verkoopt zijn voor hem ook niet de hoofdmoot: die zit bij de restauratie van flipperkasten en de produc-tie van nieuwe speelvelden voor populaire kasten. De liefhebbers van de Attack from Mars kunnen nauwe-lijks wachten op een nieuwe run. Wanneer die komt? Lees verder …

Je bent duidelijk een ‘pinball wizard’. Vertel eens hoe het bij jou begon. Hoe oud was je toen je voor het eerst op een flipperkast speelde?Ik was 5 toen mijn vader een kapotte Gottlieb Star Race kocht. Ik vond het geweldig om samen met hem aan de machine te werken en repareren, ook al had ik toen geen begrip van de complexe technische achtergrond. Die Star Race is een super wide body, dus ik had een stoel nodig om op het speelveld te kijken en mijn armen waren amper lang genoeg om ‘m te kunnen spelen…

Enige jaren later kwam er een Gottlieb James Bond die we eveneens samen repareerden. Rond 2000 keek ik meer naar moderne DMD kasten en kocht ik een Data East Star Wars, die ook niet werkte. In de jaren erna herstelde ik kasten en bracht ze in topconditie en ver-kocht ze dan weer. Ik raakte zeer bedreven in het com-

Overalindewereldzijnerflipperliefhebbersdievanhunhobbyeen(semi)professionelebusinesshebbengemaakt.Zebiedeninteressanteproductenaaninaanvullingopwatderegulierehandelarenenimporteurstebiedenhebben.EénvandieliefhebberswoontinDuitslandenheetMircoSteffen.BezoekersvanonzeevenementenalshetDPMenDPOkennenhemenzijnbijzonderemerchandise.VoordeliefhebbersdiehemnognietontmoethebbenbiedtdeSpinnereeneerstekennismaking.

pleet strippen van een kast, het kabinet renoveren met nieuwe decals, herstellen van het speelveld, clearcoa-ting, regalvaniseren van de metalen delen – uiteindelijk waren de kasten beter dan nieuw.

Het ‘shoppen’ van kasten is iets dat ik nog steeds doe, maar vanwege de behoefte aan onderdelen begon ik mijn (web)winkel voor flipperonderdelen. Zoals ieder-een weet zijn sommige onderdelen – met name speel-velden – moeilijk of in het geheel niet te vinden. En als je een perfecte flipperkast wilt, dan zijn die oude speelvelden echt niet meer te gebruiken. Vanwege dit probleem heb ik contact opgenomen met Wayne (……, redactie) en zijn we overeengekomen dat ik speelvel-den voor hem zal maken. Tegenwoordig is Rick (….., redactie) mijn contactpersoon en we hebben echt een goede relatie waarbij we regelmatig overleggen wat het volgende project zal zijn…’

Vind je het nog steeds leuk om te spelen? Of ben je tegenwoordig meer iemand die bezig is met onderhoud & reparaties?I really love to play pinball! Maar tegenwoordig heb ik er erg weinig tijd voor. Het is zo erg dat ik mijn eigen kasten in de voorbije 2 jaren niet gespeeld heb. Ik hoop dat dat snel weer gaat veranderen. Het grootste deel van mijn dagen besteed ik aan het maken van speelvelden.

Alle flipperliefhebbers hebben hun eigen favorie-te flipperkast. Wat is die van jou? Hoeveel machi-nes heb je zelf tegenwoordig thuis (speelklaar!)?Die echte absolute favoriet heb ik niet – dat hangt van mijn stemming. Soms speel ik heel graag op mijn Guns ‘n Roses met de muziek hard, een andere keer wil ik een ‘verhalenkast’ zoals de Lord of the Rings. En zo heeft iedereen zijn eigen favorieten.

Er staan zo’n 12 machines in mijn persoonlijke collectie. Sinds ik begon met flipperkasten shoppen heb ik zo’n beetje alle WMS DMD-kasten in mijn bezit gehad. Het duurde niet lang voordat ik besloot de Monster Bash (MB) en Medieval Madness (MM) te houden. Ik hou van de toys die in de MM zitten – en wie houdt niet van die kast? In de MB geniet ik vooral ook van de rock muziek die erin zit. Misschien ook omdat ik zelf zo’n 10 jaar drummer ben geweest in een rockband…

Mirco’sstandtij-dens het DPO2009.


Ook hoog op mijn lijstje staat de Cactus Canyon: leuk voor een korte partij, ondanks dat de software niet vol-ledig af is. Qua artistieke waarde is deze kast juist wel helemaal ‘af’. Om dezelfde reden vind ook de Scared Stiff heel leuk: een grappige kast die er heel goed uit ziet.

De laatste jaren ben ik ook gaan kijken welke niet-WMS kasten ‘cool’ zijn. De eerste die ik echt leuk vond was de Guns ‘n Roses (rockmuziek!), maar toen ik de Starga-te leerde kennen was ik ‘verkocht’. Ik kocht er één voor mijn eigen collectie. De Stargate is niet zo populair van-wege de Gottlieb techniek, maar het spel is heel goed ontworpen en het is echt leuk om te spelen. Verder zijn er een aantal recente Stern kasten die ik graag speel.

Nadat ik het speelveld van mijn Lord of the Rings heb geclearcoat speelt die bijna zo goed als de MM die er naast staat: al het starre van de oorspronkelijke kast was verdwenen. Om een lang verhaal kort te maken: er zijn veel verschillende ‘coole’ games en ik ben blij dat voorkeuren van liefhebbers verschillen.

Sinds ik betrokken ben bij de ontwikkeling van The Wizard of Oz is er een droom van me uitgekomen: meewerken aan het maken van een nieuwe flipperkast!

Je flippermerchandise laat zien dat je graag iets speciaals maakt van een ‘gewone’ kast. Wanneer deed je je eerste ‘flipper renovatie’?Ergens in 2000 begon ik met de restauratie van flip-perkasten. Maar het proces is in de voorbije 10 jaar radicaal gewijzigd. Eerst nam ik alleen de onderdelen van het speelveld en maakte die met de hand schoon. Tegenwoordig ‘strip’ ik de complete kast, inclusief cabi-net en gebruik mijn Ultra Sonic cleaner met een speci-ale reinigingsvloeistof en daarna zijn alle onderdelen weer als nieuw. Onderdelen die slijten worden, indien er nieuwe beschikbaar zijn vervangen, zoals plungers, coilsleeves en flippermechanieken. Alle metalen onder-delen worden vernikkeld zodat ze weren glimmen als nieuw. Als er kapotte plastics zijn, dan vervang ik ze. Het kabinet krijgt nieuwe decals en natuurijk vervang ik de DMD door een nieuwe. Zo’n renovatie is veel werk, maar daarna is de machine dan ook echt top!

Sinds 2008 heb je je eigen flipper (web)shop. Wat deed je besluiten om daarmee te beginnen?Die shop is iets van de laatste jaren. Het ontwikkelde zich eigenlijk vanzelf, omdat ik onderdelen nodig had voor mijn restauraties. Eerst was het echt een test, maar het heeft zich goed ontwikkeld. Op mijn lijstje van ‘to do’s’ staat ook het wijzigen van het shop sys-teem tot echt iets professioneels. Maar ook hier speelt mee: te weinig tijd…

Kun je iets meer vertellen over de speciale items die je verkoopt? Waardoor kwam je op het idee om bv. ‘gouden’ ramps te (laten) maken?Ik heb altijd geprobeerd om iets speciaals aan te bie-den. Natuurlijk heb ik ook standaard onderdelen op voorraad, maar de meeste interessante spullen zijn de specifieke onderdelen, zoals plastic sets, speelvel-den, kabinet art etc. De ‘gold finish’ waar je op doelt, bestaat sinds een paar jaar. Intussen hebben we het productie proces echt geoptimaliseerd. Omdat ik echt 24 karaats goud gebruik blijft de kleur en is het echt slijtvast. De gouden lockbars verkoop ik intussen al een paar jaar en ik heb nog nooit gehoord dat het goud ervan af kwam. Als de lockbar, siderails en flipperpoten van een machine met gouden ramps worden vervan-gen door gouden exemplaren – dat ziet er echt cool uit.

Met het clearcoaten en herstellen van speelvelden ben ik ook al een aantal jaren bezig. Het grote voordeel dat ik heb is dat ik speciale coatings heb. Verder kan ik de machines die ik gebruik voor speelveld productie ook gebruiken voor het herstellen van speelvelden.

Op dit moment ben ik vooral bezig met het maken van speelvelden. Op dit moment werk ik aan de Twilight Zone met twee respectievelijk drie magneten (prototy-pe version). Daarna volgt de Scared Stiff, gevolgd door een nieuwe run voor de Attack from Mars in het najaar.

mirco steffen - high class pinballs

ReproductieWhite Waterspeelvelden


aD JonKer

Hierdeeltweevandeseriediesteedseenkastuitdetachtiger(old)eneenkastuitdezeventigerjaren(gold)vandevorigeeeuwzalomvatten.

DitkeerbehandelikdeDataEastSecretServiceenBallyWizard.

De Secret Service kan je eigenlijk ook wel High Speed 1½ noemen. Dat wordt duidelijk als je het speelveld ziet. Wil-liams High Speed is uit 1986, The Getaway: High Speed II is uit 1992 en de Secret Service is uit 1988. Alhoewel de muur in 1989 is afgeschaft blijft het spionneren onderling gewoon doorgaan. Het thema is hierdoor (nog) niet ach-terhaald.

opBouW Van heT speelVelD.Onder weer het vertrouwde beeld van de twee flippers met links en rechts de twee banen en sling shots. Dan van-af boven de linker sling shot met de klok mee. Een bank van vijf drop targets met daarboven het Witte Huis. Daar-onder kon een bal vastgelegd worden. Direct boven de drop targets de enige helling die de bal met een omweg naar het Witte Huis stuurt. Dan volgt de linker helft van

de loop bovenlangs met een van de twee Super Spinners. Boven drie banen waar je S P Y kan spellen. Rechtsboven onder de hellingbaan de rechter ingang van de loop met de andere van de twee Super Spinners. De derde flipper zit rechts en daarmee kan je de bal de helling opschie-ten. Achter deze flipper een korte baan met aan het eind een target en daarvoor een trap. Net boven de rechterzij-banen nog een groene target waar je een letter in S P Y kan spotten. In het midden onder de drie bovenbanen drie bumpers waarvan de onderste een model van het Capitool heeft en daarvoor drie targets. Rechts boven de rode bum-per een eject, de Spy Bar.

heT spelAfhankelijk van of er een bal vast ligt onder het Witte Huis (a) of niet (b) verschillen enkele waardes. Hieronder steeds de situatie met (a) en (b).De bal schiet je via een korte plunjerlaan dwars over het speelveld de helling op. Bij (a) komt de bal die reeds vast ligt direct richting de linker inlane en blijft de andere lig-gen. Bij (b) wordt de bal vastgelegd en volgt er een nieuwe bal voor de plunjer. De drop target bank, waar je van links naar rechts een inbreker (spion) over het hek ziet klimmen, is bij (a) direct verlicht voor instant 2 ball en bij (b) eerst voor 100k, dan bonus hold-over en tenslotte voor extra ball. Mocht er nog geen bal vastgelegd zijn en lukt dat later wel, dan wordt gelijk instant 2 ball verlicht. De bank heeft een timer. Zodra de eerste target geraakt is dien je die binnen een tijd compleet te maken anders moet je weer opnieuw beginnen.

De hellingLinks bovenin op het gebouw is lock verlicht als er nog geen bal in het Witte Huis vast ligt (b). Anders slecht pun-ten voor een schot de helling op. Tijdens 3 ball multiball is de helling goed voor de jackpot. Maar ook hier nog maar één jackpot per multiball.

De loop en super spinnersAls de bal door een flipper return lane rolt zijn de Spin-ners tijdelijk actief voor Super Spinner. Een schot door de spinners zal een punten toevoegen aan de super spinner bonus. Tevens zal de waarde van de Spy Bar omhoog gaan van 25k via 50k, 75k naar maximaal 100k. De super spin-ner bonus wordt aan het einde van het spel opgeteld bij het totaal.

Going old and going gold: secret service en Wizard


s p Y BanenCompleet verhoogt de bonus multiplier tot een maximum van vijf keer. Daarna slechts punten. De groene target net rechts boven de rechter outlane geeft altijd een letter erbij.Spy Bar. Geeft de aangegeven waarde. Als die hoger is dan 25k krijg je de hogere score maar gaat de waarde weer terug.

KicK-BacKAls deze gedoofd is krijg je die weer aan door de target aan het einde van de korte rechter baan (achter de boven-flipper) te raken.

mulTiBallBij (a). Alle drop targets op tijd neer geeft de bal in het Witte Huis erbij. Tijdens deze 2 ball multiball zijn de drop targets direct verlicht voor extra ball. Haal je die dan wordt het 100k. Bij verlies van een bal wordt de waarde van de drop targetbank 100k.

Voor 3 ball mulitball moet de matrix onder het Capitool compleet verlicht zijn. De eerste twee keer als je nog niets geraakt hebt zullen de verticale kolommen heen en weer knipperen. Raak je de bijbehorende target dan is de matrix direct compleet en komt in de korte rechterbaan de trap door omhoog. Anders dien je alle drie de targets ook drie maal te raken.

Bij (a) krijg je nu 3 ball multiball, bij (b) slechts 2 ball mul-tiball. In beide gevallen is echter de helling verlicht voor de jackpot.

Doel is hier in ieder geval een bal in het Witte Huis te heb-ben. Dan de matrix compleet en een bal in de trap door en gaan voor de jackpot.Daarbuiten is het altijd lonend de multiplier op vijf keer te krijgen. Dat valt nog niet mee want een loopschot rolt altijd langs de topbanen. En instant 2 ball is een vlotte manier om een extra ball te halen.

Noot: Op de foto’s mist de rechter spinner die afgebroken is - voor het geval je begint te zoeken.

Data East Secret Service. Februari 1988. Speelveld-ontwerp door Joe Kaminkow. Beschildering door Kevin O’Connor en Margaret Hudson. Muziek en geluiden door David Thiel en Kyle Johnson en de software door Lonnie D. Ropp en Richard Ditton.


En dan door naar gold. Ook in de zeventiger jaren ging het met het flipperen niet echt voor de wind alhoewel in een veel mindere dip dan in de tachtiger jaren. De omstandig-heden waren dat ene Pete Townsend, gitarist en schrijver van de meeste hits van The Who (wie?) een rock opera wil-de schrijven eind zestiger jaren. Met wel wat toeval kwam het op Tommy neer die ook zonder zien en horen meer dan behoorlijk kon flipperen. Op dat thema werden dan midden zeventiger jaren kasten met een licentie gebouwd. Daaruit kwamen Wizard en Captain Fantastic voort. Voor-al de laatste was een navenant succes met een productie-run van maar liefst 16.155. Maar van de Wizard zelf zijn er ook 10.005. Toch niet makkelijk te koop want deze kasten zijn lang alleen voor een hoog bedrag te koop geweest en deden het in de exploitatie ook zeer goed. Mooie exem-plaren waren al snel moeilijk te krijgen.

opBouW Van heT speelVelDOnder de (toen) meest gebruikelijke indeling met twee flippers en links en rechts daar-van een flipper inla-ne, de outlane en twee sling shots. Dan vanaf links met de klok mee drie targets voor de flip flags, van onder naar boven voor de flags 3, 2 en 1. Dan de spinner met een baan naar b o v e n m e t een roll o v e r .

Bovenin een open ruimte met twee sterren en een eject. In de rechter baan vier sterren welke ieder indien verlicht een bonus erbij geven. Onder deze baan de rechter uitgang en flipper in lane. In het midden vanaf boven de drie bum-pers. De rode is altijd verlicht voor honderd punten, de gele zijn onverlicht tien en verlicht honderd punten waard.

Links twee witte targets goed voor duizend punten en een bonus erbij. Onder de rechter bumper zit de target voor de flip flag 4. Dan een soort nis met een target die indien ver-licht special oplevert. De posts met de rubbers zorgen er wel voor dat de bal heel vervelend naar beneden kan rol-len. En middenin het speelveld zit een gele target.

heT spelBouw de bonus op naar 19.000 maximaal, verdubbel de bonus met flip flag 3 en haal bovenin de linkerbaan de extra bal. Dat is het hoofddoel.

aDVance BonusDe eject geeft 3.000 punten en drie bonussen erbij. De witte targets links van de bumpers geven altijd duizend punten en een bonus. Ligt een genummerde flag naar links (rood boven) dan kan je die omslaan door de tar-get met hetzelfde nummer te raken. Bij 1 en 4 kan dat

ook met de ster bovenin. Slaat de flag naar rechts dan krijg je een bonus erbij. Als een flag naar rechts ligt (wit met een waard) en een waarde aangeeft dan is de ster in de rechterbaan ver-licht. De verlich-te ster geeft een bonus en de flag slaat weer naar links. Maximale enkele bonus is 19.000 pun-ten. De bonus is zeer bepa-lend voor de eindsco-re. Probeer dus ook altijd de d o u b l e b o n u s te acti-veren.

Flags en WaarDesAls flag 1 naar rechts (wit boven) is deze goed voor Lites thumper bumpers. De gele bumpers zijn de rest van de bal dan honderd punten waard. Flag 2 is goed voor Lites center target. Deze target blijft de rest van de bal verlicht en geeft onverlicht 300 en verlicht 3.000 punten. Flag 3


is goed voor de o zo belangrijke Lites double bonus waar-mee aan het einde van de bal er nog 38.000 punten bij kunnen komen. Flag 4 tenslotte is goed voor Lites spinner. Ook hier zijn nog een hoop extra punten te scoren. Onver-licht tien en verlicht honderd punten per draai.De flip targets en sterren geven zowel verlicht als onver-licht steeds honderd punten.

Bally Wizard! Speelveldontwerp door Greg Kmiec. Schilderwerk door Dave Christensen. Aantal gepro-duceerd: 10.005.


Enkele Spinners geleden presenteerde Peter Koch zijn unieke draagbeugels, dit maal is er aandacht voor flipper-kasthoezen. NFV-lid Ben Govaers bena-derde enkele van zijn connecties in het Verre Oosten en kwam met een ‘voor-stel op maat’.

Vertel eens iets over jezelf. Hoe lang ben je al bezig met flipperkasten? Hoeveel heb je er? En welke zijn dat?Als directeur van MBG-Systems B.V. reis ik heel wat af. Mijn bedrijf levert syste-men en services aan de baggerindustrie. Door contacten in de scheepvaart ben ik gevraagd om voor een 3-tal maanden een project op te starten voor het bouwen van 2 snelle veerschepen in Chi-na. Uiteindelijk zit ik hier nu ruim 3 jaar en heb ik de bouw van 16 schepen begeleid.

In de zeventiger jaren repareerde ik af en toe een flipper-kast. Ik doorliep een elektrotechnische opleiding en dit kwam toevallig op mijn pad. Door deze hobby kwam ik ook in het bezit van mijn eerste flipperkast, een Dipsy Doodle (wie heeft er een fraaie te koop voor mij?). Nadat ik uit huis ging, en de flipperkast verkocht was, heb ik lange tijd niets meer gedaan met flipperkasten. Op Marktplaats kwam ik een aantal jaren geleden toevallig de rubriek flip-perkasten tegen. De oude liefde nam weer bezit van mij en ik heb een niet werkende Tiger Rag van Bell Games gekocht voor weinig en weer aan de praat gekregen.

Mijn jongste zoon Hugo vond het geweldig zo’n appa-raat en ook mijn vrouw Miriam was enthousiast. Zo kwa-men er meerdere flipperkasten in huize Govaers te staan. Inmiddels zijn de andere 2 kinderen ook enthousiast aan het flipperen geslagen, alhoewel de flipperkasten wel het onderspit delven tegenover de Playstation 3 en de Wii, onbegrijpelijk maar waar.

Ik bezit momenteel 16 flipperkasten: Adventures of Rocky & Bullwinkle, Corvette, High Speed, Indiana Jones, NBA Fastbreak, Red & Ted’s Road Show, Scared Stiff, Space Mis-sion, Tales of the Arabian Nights, Terminator 2: Judgment Day, The Getaway: High Speed II, The Lord Of The Rings,

Bride of Pinbot, Bram Stoker’s Dracula, Johnny Mnemonic en Rollergames.

Zoals je kunt lezen is de “collectie” nog-al divers. Dit heeft met name te maken met het feit dat mijn gezinsleden uiter-aard ieder hun persoonlijke favorieten hebben en ik moeite heb met het ver-kopen van flipperkasten. Aan ruimte heb ik gelukkig geen gebrek, dus voor-lopig spaar ik nog even door. Je hebt het idee ontwikkeld om een beschermhoes voor je flipper-kasten te maken. Hoe ben je daar zo op gekomen?

Zoals gezegd ben ik reeds een aantal jaren werkzaam in het zuiden van China en door noodzaak er achter geko-men dat het financieel erg aantrekkelijk is goederen in Chi-na te laten produceren. Ik heb inmiddels een uitgebreid netwerk in China welke voor mij deze zaken behartigen.

Op internet kwam ik toevallig hoezen voor flipperkasten tegen voor een behoorlijk pittige prijs. Daar wij binnenkort een kleine verbouwing aan ons huis laten doen leek het mij handig zo’n hoes te hebben, dus heb ik mijn secreta-resse gevraagd eens navraag te doen naar de mogelijkhe-den zelf een aantal hoezen te laten produceren.

China heeft echter een klein nadeel: als je een onderne-mer hier vraagt wat een en ander gaat kosten is de eer-ste wedervraag of je er 1000 of 10.000 wilt laten maken. Mijn secretaresse is echter niet voor 1 gat te vangen en heeft na enig speurwerk iemand kunnen vinden die ook kleinere aantallen wil produceren. Ik heb toen hier en daar wat navraag gedaan over de belangstelling voor dergelijke hoezen. Er kwam echter niet heel veel respons. Ik kan me dat wel voorstellen, omdat je je flipperkast natuurlijk graag wilt zien en niet onder een of ander kleedje bedekken. Maar bij verbouwingen thuis, als je op vakantie gaat, bij extreem veel zon en bij het verplaatsen van je flipperkast kan het toch wel prettig zijn een dergelijke hoes te heb-ben. Via de flippervereniging kan ik uiteraard de meeste mensen bereiken welke eventueel belangstelling hebben voor deze hoes, dus ik ben er toch mee doorgegaan.

Voor de echte verzamelaars: Flipperkasthoezen DeNFVheeftzo’n1000leden.Diekomenallemaalhuneigenuitdagingentegenbijtransportofonderhoudvanhunflipperkasten.Somsvindenzeeenoplossingdiezegraagmetandereledenwillendelen.Nietomerrijkvanteworden,maarvooralomdathetleukisomelkaartehelpen.

Bas Vis


Van welke materialen zijn de hoezen gemaakt? Wel-ke kleuren hebben de hoezen?De hoezen zijn van gewatteerd kunststof gemaakt. De kleur is niet te kiezen. De hoezen zijn zilverkleurig (warm-tewerend). Voor de materiaalkeuze was het belangrijk niet krassend, lichtdicht en waterdicht maar toch ademend materiaal te kiezen. Uiteindelijk is het dit materiaal gewor-den. Het wordt normaal gebruikt om auto’s te bescher-men. Ook is het mogelijk je eigen naam / logo e.d. op de hoezen te laten printen, maar dat hebben we nog niet laten doen.

Waar heb je ze laten maken? Waar kunnen geïnte-resseerde leden meer informatie krijgen?De hoezen zullen geproduceerd worden in Guangzhou. Informatie kun je krijgen door mij een mailtje te sturen ([email protected]). Hier kun je ook bestellingen naar toe sturen.

De verwachte levertijd zal 9 weken zijn. Sneller kan ook, maar dit brengt extra kosten met zich mee, daar de hoe-zen dan per luchtvracht verzonden moeten worden. Mocht er veel belangstelling zijn dan zal ik een aantal hoe-zen op voorraad bestellen, waardoor de levertijd voor de toekomst aanzienlijk verkort wordt.

Niet onbelangrijk natuurlijk: wat kosten de hoezen?De hoezen zullen Euro 45,00 per stuk gaan kosten. De hoezen zijn universeel gemaakt en passen op zowel wide body kasten als ook normale kasten. Ik heb wel een mini-mum van 30 hoezen te bestellen als ik voor deze prijs wil leveren, en zal bij bestelling een aanbetaling van 25 Euro vragen.


De hoes indetail.

Blik op toen (slot): 1999HetledenbestandvandeNFVisdeafgelopen5jaarbehoorlijkververst;iederjaarko-menerzo’n100nieuweledenbij.VoordeledendienognietzolanglidzijniserdezerubriekwaarinwedelezermeenemennaardebeginjarenvandeNFV.Detijddaternogmeerderefabrikantenvanflipperkastenbestondenenflipperkastennogvolopinhetwildvoorkwamen.AandehandvandeSpinnersuitdieperiodeblikkenweterugopdevoorlopiglaatsteglorietijdvandeflipperkast.AlsservicenaardeledenzullendeSpin-nersuithetbetreffendejaartedownloadenzijnviadeNFVwebsite.

Dat het ook in 1999 al niet meer helemaal hosanna was met de ‘flipperkast in het wild’ leren we van Jim Jansen die in een stukje getiteld ‘Flipperen in Amster-dam’ vertelt waar je nog leuk kunt flipperen in Amster-dam. “Niet op bijzonder veel plekken. Natuurlijk zijn er talloze coffeeshops en nog meer snackbars voorhan-den, maar de term leuk is daar niet van toepassing”, zo opent Jim zijn betoog. Dan volgt een korte opsomming van anekdotes die Jim heeft meegemaakt tijdens zijn flipper/kroegtochten door Amsterdam. Een opmerke-lijke stelling daarbij is: “Als er één ding verboden zou moeten worden, dan is het kinderen bij een flipper-kast!”. Ik ben benieuwd of Jim, inmiddels vader van twee kinderen, daar nog steeds zo over denkt.

Onder de titel ‘Microsoft Pinball Arcade schrijft flipper-geschiedenis’ vertelt Guus Arens over een nieuwe pin-ball simulator voor de PC. “Dankzij de state-of-the-art technologie en het verbluffende grafische realisme de meest levensechte flippersensatie op de PC”. De ver-zameling bevat replica’s van zeven flipperkasten die geschiedenis maakten waaronder Humpty Dumpty (1947) en Haunted House (1982). Om van al dit moois te genieten moet je wel de beschikking hebben over een snelle computer! “Onze ervaring is dat een snel-heid van minstens 200 Mhz gecombineerd met mini-maal 32 MB aan intern geheugen is aan te raden”. Kom daar nog maar eens om in 2011!

Op het gebied van nieuwe flipperkasten begint de spoeling in 1999 al wat dunner te worden. In de rubriek “Coming Soon” wordt de ‘Golden Cue’ van SEGA besproken en ook de volgende kast van SEGA is al bekend: ‘South Park’. Heet van de pers wordt nog gemeld dat de volgende SEGA-kast als thema Harley Davidson heeft. Dat SEGA dan inmiddels overgenomen zou zijn door Stern was toen nog niet bekend…

Spinner twee komt uit in mei 1999 en ook deze keer bevat de cover een aantal rode accenten. Op deze cover herkennen we ook Joska Keunekamp, Paul Jongma en Martijn van Aken die met bekers van verschillen-de grootte in de hand staan. Op pagina 11 kunnen we lezen dat zij respectievelijk derde, eerste en tweede zijn geworden tijdens het DPO 1999. Helaas ontbreekt een

Theo Van VroenhoVen

In Spinner 1 van 1999 wordt veel aandacht besteed aan de eerste Pinball 2000 flipperkast: Revenge from Mars. Op de voorpagina waarvan de teksten deze keer in het rood zijn gedrukt prijken zowel het Pinball 2000 logo als de translite en een foto van de gehele kast. Voor-zitter Guus Arens is blij verrast in zijn column ‘Van de voorzitter’: “Pinball 2000 is voor mij een aangename verrassing geworden met enorm veel potentie. Integra-tie van Pinball en Video en een ingebouwde monitor had ik wel verwacht maar het resultaat overtreft mijn stoutste verwachtingen”. Verderop in de Spinner wijdt Martijn van Aken nog een pagina aan de nieuwe kast waarop het speelveld duidelijk zichtbaar is. Ook hij is zeer positief en sluit af met de wijze woorden “Het eni-ge wat nu nog moet gebeuren is dat de spelers er mas-saal op gaan spelen en de exploitanten ze overal neer gaan zetten. En dat is meestal weer een kip of het ei verhaal…”


uitgebreid wedstrijdverslag, maar in de rubriek ‘Van de Voorzitter’ heeft Guus Arens het over een “verrassen-de winnaar (Paul Jongma uit Leeuwarden)”. Anno 2011 weten wij dat hier geen sprake was van een eendags-vlieg maar een supertalent in opkomst.

Gelukkig zijn er wel de persoonlijke belevenissen van Ad Jonker die zowel op het DPO als BPO als wedstrijd-leider optrad. Hij was zeer tevreden over het verloop van het DPO: “De inschrijvingen verlopen voorspoedig, we hebben 25 flippers voor de wedstrijd ter beschik-king en de teller blijft hangen op 92 inschrijvingen. Wow, ruimte, tijd en flippers genoeg.” Het BPO verliep voor Ad wat minder voorspoedig: “Helaas konden we de computer niet op het grote scherm projecteren en

tevens kreeg ik zoveel scorekaarten in een korte tijd, dat ik mijzelf een slag in de rondte getypt heb. Ook de finale ging vanwege de krappe tijd niet zoals gepland, maar uiteindelijk kwamen er drie winnaars tevoor-schijn”. Ad kennende heeft hij het waarschijnlijk toch wel goed naar zijn zin gehad en zal het Belgisch bier goed gesmaakt hebben.

In deze Spinner maakt Martijn van Aken ook een begin met een flippercursus “in 101 makkelijke stappen”. In deze eerste aflevering komen enkele basistips aan de orde zoals “Druk niet na elke verloren bal op de start-knop” en “Flipper niet met twee flippers tegelijkertijd”. Martijn doet de belofte dat hij “de volgende keer wat meer ‘echte’ nuttige tips/truuks/technieken heeft”.

In deze Spinner geen aankondigingen van nieuwe kas-ten. We moeten het doen met een aflevering van “Ken Uw Klassieken” waarin Aad van Dijk ‘Popeye Saves the Earth’ bespreekt. Na bijna vier pagina’s conclu-deert Aad: “Popeye is een aardige flipperkast, die er ook nog eens prachtig uitziet. Natuurlijk heeft de firma Bally betere flippers gemaakt dan Popeye, zoals Twi-light Zone en Attack from Mars. Maar het geluid en de beelden op het DMD zijn op Popeye van hoog niveau en de kast speelt na enige gewenning best lekker”. Bin-nenkort toch maar weer eens proberen in het clubhuis.

In Spinner drie een aankondiging van de tweede Pinball 2000 machine van Williams: Star Wars: Episode 1. De tekst is in het Engels en geschreven door een zekere Krellan. Zijn conclusie: “The game is similar to Revenge from Mars, in that a lot of it focuses on repeatedly ban-ging the center target, but it is more varied and it feels like there is more to do in the game.” Anno 2011 is de consensus toch wel dat Revenge from Mars de leukere van de twee kasten is, zeker qua spel.

Henk de Jager doet van zich spreken in deze Spinner met aflevering 1 van een nieuwe serie: “Uit de oude doos…. Amerikaans erfgoed”. In deze aflevering stelt Henk zich aan de lezers voor: “Zoals jullie al hebben kunnen zien ben ik dus Henk de Jager, geboren in 1954 en bij sommigen al bekend als de auteur van het “Flipper Service Boek”. Mijn eerste confrontatie met de flipperkast vond plaats in 1967: als 13-jarige met mijn ouders op vakantie op een camping in Schoorl.” Henk is van mening dat een belangrijk aspect van de flipperhobby wat weinig aandacht krijgt: de flippers uit een grijs verleden, de electromechanische machi-nes dus. We weten inmiddels dat Henk door de jaren heen tal van stukjes over dit onderwerp heeft geschre-ven. Zowel in de Spinner als in het Magische Machines magazine. Als je door deze Spinner bladert zul je nog wel een stukje van zijn hand tegenkomen!

In deze Spinner start nog een nieuwe serie en wel onder de titel ‘Renovatie van je Flipperkast’. Auteur is Koos Vlamings die de meeste NFV-leden inmiddels ken-nen als de eigenaar van Arkadia Amusement Games. Koos vat het hele proces alvast even kort samen: “Het komt er in het kort op neer dat heel het speelveld kaal wordt gemaakt en elk onderdeel stuk voor stuk wordt gepoetst, gerepareerd of vervangen.” Zelf heb ik het voorrecht gehad om Koos te assisteren bij een aantal van dergelijke revisies en het gaat er inderdaad gron-dig aan toe. Koos waarschuwt een al te enthousiaste Spinner-lezer dan ook al bij voorbaat: “Realiseer je wel dat deze methode niet in enkele uurtjes gedaan kan worden; de gemiddelde tijd ligt tussen de 10 en 20 uur voor een normale flipperkast en een 20 tot 30 uurtjes voor bijvoorbeeld een Twilight Zone.” Het is een goed leesbaar verhaal geworden met tal van praktische tips, anno 2011 nog steeds de moeite waard!


In zijn column ARIE kwalificeert Aad van Dijk de zomer van 1999 als waardeloos. Hier zijn meerdere redenen voor aan te halen maar de laatste alinea vat het kernachtig samen: “Arie heeft deze zomer helaas moeten constateren, dat het edele en verfijnde flip-perspel drastisch en dramatisch terrein aan het verlie-zen is. En flipperliefhebbers, dan kan je toch moeilijk spreken van een geslaagde zomer! Als dit zo door-gaat, dan wordt het volgende millennium nog geheel flipperloos!”

Spinner 4 van 1999 is wat mij betreft een memora-bel nummer. Hoewel deze Spinner tal van interes-sante artikelen bevat staat hij toch vooral in het teken van het besluit van de firma Williams om te stoppen met het produceren van flipperkasten. Zowel het Redactioneel, de rubriek ‘Van de Voorzitter’ als de rubriek ‘Van het Secretariaat’ besteden er aandacht aan. Jurgen van de Peppel vertelt over het naderen-de afscheid dat hij persoonlijk mocht vernemen van George Gomez tijdens de EXPO: “Een evenement dat achteraf nog meer bijzonder bleek te zijn, omdat de maandag na de Expo bekend gemaakt werd dat Wil-liams de productie stopt. Iets waar George Gomez ons tijdens zijn speech al voor had gewaarschuwd. “

Ook Jean Paul de Win kan uit de eerste persoon ver-halen over deze memorabele dag. In het artikel ‘Pin-ball droom wordt werkelijkheid/nachtmerrie’ schrijft hij over zijn stage bij het Pinball 2000 ontwerpteam: “De maandag ochtend was ik al vroeg op mijn werk

en was vrolijk bezig aan mijn opdracht toen het ver-schrikkelijke nieuws kwam. Iedereen werd bij elkaar geroepen en ons werd verteld dat Pinball 2000 niet zo goed verkocht als men had verwacht. Men had daarom besloten om te stoppen met het fabriceren van flipper-kasten. Ik kon het gewoon niet geloven.”

Jaap Valent heeft onder het kopje “Memoires… van de Makers” een aantal reacties van vooraanstaande Wil-liams medewerkers zoals Pat Lawlor en Ted Estes ver-zameld. Pat is vooral dankbaar voor de leuke tijd die hij heeft meegemaakt: “I will miss all of the talented people I worked with who believed a game was never good enough, never done, never perfect. The game is larger than all of us. This game will survive. It was an honor to build Pinball Machines. I hope to be back. Thanx for playing my games.” Gelukkig heeft Pat zijn carrière als flipperkast ontwerper later kunnen voort-zetten bij Stern.

Met deze ingrijpende gebeurtenis in de flipperindus-trie sluiten we deze reeks ‘Blik op Toen’ af. Hoewel Stern zijn best doet en ik blij ben dat ze de flipperin-dustrie nog enigszins in leven houden, is het stoppen van Williams toch een heel gevoelig verlies voor de flip-perkast gebleken. Met name aan het begin van deze eeuw zag het er even heel slecht uit en waren er bijna geen flipperkasten meer in openbare gelegenheden te bekennen. Gelukkig trekt het de laatste paar jaar weer wat aan en zie je ze weer steeds meer in het wild. En natuurlijk is er nog het NFV Funhouse dat het flippererf-goed levend houdt!


Van de ledenadministratie

BerT-Jan BrinKhuis

proFielAlle leden hebben een eigen profiel, hierin staan de gegevens van een lid zoals adres, woonplaats, tele-foonnummer, email adres, geboortedatum etc.Deze gegevens kan een lid zelf inzien en iedereen heeft ook zelf de taak deze gegevens te wijzigen via de web-site van de NFV indien noodzakelijk.De adresgegevens worden gebruikt voor het versturen van post vanuit de NFV, ook de Spinner, zorg er dus voor dat de adresgegevens correct zijn.Zodra je via de website je profiel wijzigt, wordt dit direct doorgevoerd in het databestand van de leden-administratie, dus bij bijvoorbeeld een verhuizing kun je zelf je nieuwe adres in het ledenbestand doorvoeren en dan wordt dit ook direct aangepast.Hiermee kunnen de leden dus zelf de adreswijzingen en aanpassingen in hun profiel doorvoeren, dit ontlast de vrijwilligers die vaak al veel tijd aan de NFV beste-den.let er dus op dat je je profiel altijd up-to-date houdt.

HetisalweereentijdjegeledendatikdeledenadministratiehebovergenomenvanGerardvanderSanden.Daaromvindikhetnutijdomeenaantalzakentenaanzienvandeledenadministratievooriederlidopeenrijtezetten.

onJuisTe gegeVens?Bij onjuiste adresgegevens worden de Spinners retour gestuurd aan mij. Ik zal dan contact proberen op te nemen. De Spinner kan bij mij in Gouda of bij een eve-nementen in het clubhuis worden opgehaald. Nog-maals toesturen kan ook, maar houd rekening met extra verzendkosten.

geen Toegang ToT leDenDeel Van De siTe?Als je het wachtwoord kwijt bent om in te loggen, kun je dit zelf met je e-mailadres resetten (je krijgt een nieuw wachtwoord via e-mail) door op ‘wachtwoord vergeten’ te klikken op de website van de NFV.Kun je zelf niet via de website inloggen, dan kan je altijd je adreswijziging etc. aan de ledenadministratie door-geven op het adres: Vlamingstraat 41, 2801 VV Gouda, of via een email naar [email protected] alle vragen op het gebied van de ledenadministra-tie kun je mailen met [email protected].

augusTus vrijdag 26 Funhouse Fridayzondag 28 RFT Overijssel

sepTemBerzaterdag 3 NFV Funhouse - Thema: nnbza/zo 17/18 RFT (locatie: nnb)vrijdag 30 Funhouse Friday

oKToBerzaterdag 9 RFT Zuid-Nederland (locatie: nnb)zaterdag 15 NFV Funhouse - Thema: nnbvrijdag 28 Funhouse Fridayzaterdag 29 DPO voorbereiding (klusdag)

noVemBerza 5 + zo 6 DPO 2011 - Le Patapouf - Gouda (wedstrijd & recreatief)zaterdag 19 RFT België (Gentbrugge)

NIEUWE LEDENAeoni Poelwijk, ZaandamJesse van Iersel, TilburgNanny Speetjens, Alphen a/d RijnM. van Maurik, Utrecht Marc van Laer, Cuijk Tonnie Raaijmakers, KaatsheuvelMarc Speekenbrink, VeenendaalBerthy van den Eben, UtrechtRobert Wegter, EnschedeRichard de Witte, RotterdamMartin Koch, PiershilEmiel Brand, Etten LeurJens Stahlmann, SchinveldRob Kemner, BergeykJan Hoven, GeleenMichel Speetjens, Alphen a/d RijnSarn Brinkert, WijchenRonald Dudycz, WeeldeKay Kuster, DuisburgErgun Erdemir, Paderborn Jasper Willemsen, Den Haag

KALENDER


p-roc: Demolition man on steroids

Dennis Van De pas, roBin Van BeiJnum en John snel

Depiekenendalentijdenshetprogrammerenvaneenflipperkast.Deflipperhobbykentvelekanten.Waarerhetbijdeeenomdraaitdekastinverza-melstaattekrijgen,houdtdeanderervandekasttebespelenenallesdaartussenin.IndezeSpinnereenuitgebreidverslagvanhetP-ROCavontuurvanDennisvandePasenRobinvanBeijnumdiehunDemolitionMannieuwleveninbliezen.

Tijdens mijn eerste flipperkast - Super Mario Brothers van Gottlieb - had ik al het gevoel dat er meer in zat dan er uit was gehaald, in dit geval lay-out technisch, en dat gevoel had ik ook met mijn Demolition Man (DM), alleen dan betreffende de rule sheet. Leuk spel, mooie flow, maar zoveel meer mogelijkheden dan benut. De kast had ik nog niet verkocht met het idee er in de toekomst is wat mee te gaan doen en dat was maar goed ook.

Toen ik het eerste stukje van Steven van der Staaij over de P-ROC in de Spinner had gelezen wist ik direct dat dit iets was waar ik iets mee wilde. Daar ik niet onhan-dig ben met computers, maar zeker geen programmeer beest ben, heb ik een vriend/collega – Robin van Beij-num - benaderd om met me mee te denken, te helpen

en te ondersteunen daar waar nodig. Zeker in het begin heb je iemand nodig die je op weg helpt, waarna je zelf met de opgedane kennis weer een hoop zelf kan doen. Zonder hem was het me niet gelukt om zover te komen of überhaupt te beginnen zonder een Judge Dredd kast waar al een framework van bestaat.

In december heb ik het P-ROC board aangeschaft, net voor het moment dat Koen en Barry hun Bride of Pinbot presenteerden. Waar hun insteek ligt in het integreren van een DMD en de bijbehorende animaties , ligt mijn uitdaging in een diepe- en uitdagende rule sheet op DotMatrix-kasten niveau, iets waar de Demolition Man zich uitstekend voor leent.

Dennis enRob in b i jhunDemoli-tionMan


De eerste uitdagingen die je tegenkomt is het aan de praat krijgen van het framework. De stekkers, de installatie en daarna niet onbelangrijk de configuratie bestanden (Steven bedankt!). De eerste overwinning is dan ook de software van de Judge Dredd, die de bedenkers achter de P-ROC hebben opgetuigd, te laten lopen op de Demolition Man. Niet dat de regels goed werken, maar je hebt een basis om vanuit te gaan wer-ken en op terug te vallen.Hierna zijn we begonnen met het lege framework, waarbij alleen de bal wordt weggeschoten en de flip-pers het doen, om hier langzaam aan regeltjes in te zet-ten en te kijken wat er gebeurt. Vanuit de rule sheet die je op dat moment bedacht hebt, ga je stukjes verzinnen en toevoegen: Eerst een score toevoegen aan de pop-bumpers, dan een flasher op de slingshots.

De uitdagingen gaan komen wanneer je meerdere regels tegelijk gaat toepassen en wanneer switches dubbele functies gaan krijgen en deze met elkaar in conflict kunnen raken of elkaar overrulen. Ligt het aan je regel, ligt het aan je code, staat je variabele anders dan dat je denkt dat die staat (hang hier lampjes of scores aan tijdens het testen) of is je volgordelijkheid niet goed? Ook dien je in alle gevallen lampjes/flashers te programmeren wanneer ze aan of uit moeten gaan (actie gerelateerd), maar ook wanneer ze aan/uit horen te zijn (status gerelateerd) om de voortgang bij te hou-den bij spelerswisseling of wanneer je weer van multi-ball naar het normale spel terug keert.

In het begin is dus iemand met meer kennis van zaken onmisbaar om je op weg te helpen en twee weten en zien ook meer dan één. Tijdens het ontwikkelen ben je ook veel bezig met testen. Elke regel aanpassing ga je uitproberen en al doende komt de logica en ervaring vanzelf.

Op 1 april jl. is de eerste publieke try-out geweest tij-dens de OOPA (Open Ommer Pinball Avondje) van René Timmer te Ommen. Het voordeel hiervan is dat je een hoop dingen kan constateren daar je goed kunt mee-kijken en verwachtingen vs. output kunt vergelijken en ook iedereen een andere speelstijl heeft waardoor je de balans van de regels/voortgang kunt bepalen. Het nadeel is dat je bij een behoorlijke opkomst niet zoveel aandacht aan de mensen kunt besteden en de nieuwe regels niet bekend zijn, waardoor men, zoals bij elke nieuwe kast, nog niet doelgericht speelt. Al met al een hele leerzame avond waarmee ik weer flink kon door-bouwen en aanpassen.Op 7 mei jl. heb ik een avondje bij mij thuis georgani-seerd voor Rene van Egmond, Kris van Londen en John Snel. In de maand na de OOPA heb ik alle onvolko-menheden er uit kunnen halen en alle muziek, spraak-samples en geluiden veel meer naar het thema van de Demolition Man kunnen aanpassen cq toevoegen. Daarnaast heb ik de regels kunnen fine-tunen en uit-breiden en technisch de reactietijden op de switches kunnen verbeteren, daar we hier nog een workaround voor hadden om dubbel- tellingen op de wire-gates/ramp switches op te vangen indien de bal zo hard gaat dat ze klapperen en dubbele scores e.d. gaan genereren.

Op dit moment ben ik voornamelijk aan het fine tunen v.w.b. lamp/flasher effecten en DMD informatie/effec-ten. Het eindspel wordt nog wat verder aangepast en er zal waarschijnlijk ook een video mode inkomen, waar Robin zich ook weer mee gaat bemoeien. Ook tech-nisch ben ik van plan een fysieke ball lock te monteren.

Voor een uitgebreide rulesheet en video’s verwijs ik jul-lie graag naar www.homeusedonly.com


De TWeeDe man:Het verhaal van een persoon die niets had met flipper-kastenEen nieuwe werkgever, nieuwe collega’s. Altijd leuk om mensen te leren kennen, zeker mensen met excentrieke hobby’s. Zo zat er dus eentje tussen met een passie voor flipperkasten: Dennis. Na een paar keer gespeeld te hebben bij Dennis thuis sloeg de vonk gedeeltelijk over. Flipperen is best leuk! Alhoewel het niet volledig mijn ding is en ik redelijk snel verveeld raak, vond ik het toch wel een erg leuke hobby. Uiteraard had Dennis het al een paar keer over het zelf programmeren van een flipperkast en de mogelijkheden die dat met zich mee-brengt, maar het werd rond november pas echt con-creet. Ik had zelf nog nooit iets gedaan in Python, voor mij een nieuwe taal, maar wist wel het een en ander van programmeren af. Daar het concept programme-ren vaak moeilijker is dan de taal waarin het geschreven wordt, heb ik Dennis op het hart gedrukt dat het wel zou lukken.

Medio december kregen we de kaart eindelijk in huis, aan de slag! Alles aangesloten en geïnstalleerd, pro-grammeren maar. Maar waarom werkt het nou niet? Wat missen we? Alles nog een keer nalezen, opnieuw installeren, testen, nog steeds niets. Je begrijpt het al, de standaard opstart perikelen zijn ook ons niet vreemd gebleven. Uiteindelijk hebben we het dankzij Steven aan de praat gekregen. We waren een paar configura-tie bestanden vergeten neer te zetten. Eenmaal aan de slag krijg je de smaak snel te pakken. De regels code verschenen dan ook als vanzelf op het scherm en er kwam een redelijk framework te staan. Gelukkig zaten Dennis en ik redelijk op dezelfde lijn wat oplossing betreft; het hoeft niet altijd mooi, het moet gewoon werken. Dit zie je dan ook in de code terug…

Het werd voor mij pas echt interessant toen de uitda-gende problemen over bleven. Zo waren we begonnen zonder een onderscheid te maken tussen spelers. Het ontwikkelde spel was dus alleen maar speelbaar met 1 speler (alle tussenstanden en dergelijke bleven staan, dus speler 2 ging verder waar speler 1 was gebleven). Om dan achteraf iets in te bouwen dat het onderscheid tussen de spelers goed maakt is best uitdagend!Daarnaast heeft de Demolition Man de handles waar-mee je kan flipperen, maar die wel aparte switches zijn. Helaas kun je niet in het standaard framework 1 coil aan 2 switches hangen. Ook de Claw wordt alleen gestopt door de opto’s of door de ‘hardware’. Ook deze proble-men hebben we kunnen oplossen. Nu het spel er eenmaal staat, blijft het fine-tunen een bezigheid. Er staan nog een aantal punten open, voor-namelijk de video mode. Dit rest ons nog in de nabije toekomst, maar het is in elk geval al een leuk, inge-wikkeld, maar toch ook diepgaand spelletje geworden. Wat mij betreft een geslaagd project.

De erVaringsDesKunDigeWe hebben John na een avondje spelen gevraagd hoe hij het heeft ervaren:

Algemene indruk: De Demolition Man is standaard al een snelle kast met veel rampcombinaties en een goede flow. De Demoli-tion Man new style doet hier niet voor onder, sterker nog het is een uitdaging om de ultieme unieke combo van 7 schoten te maken (wat nog steeds niet gelukt is, ik kwam tot 6 schoten) Het spel zit goed in elkaar, voor-al het niet direct klaar staan van de modes op de claw is een goede toevoeging. De new style heeft naar mijn mening een hoge funfactor Regels en leukste features: De regels in de kast zijn behoorlijk uitdagend, bijvoor-beeld in de “Simon mode”: schiet de targets, dat is nog te doen. Vervolgens de jackpot binnen zoveel tijd maken, dat is lastig en uitdagend zeker wanneer hij begint af te tellen en je daardoor zenuwachtig begint te worden. De multiballs zijn ook leuk en afwisselend en behoorlijk uitdagend om tot de superjackpot te spelen. De andere modes zijn ook behoorlijk uitdagend voor-

al “AGMAc” mode waar je 3x door het midden moet schieten, maar op de ramps de tijd kan verlengen is erg leuk, de feature dat je bij het laatste shot de ramp kan schieten voor add a ball en dat de ballsave dan uit gaat


is leuk gevonden. Wel heb je bij de rules echt een uit-leg nodig, anders is het niet duidelijk wat je nu eigenlijk moet doen. Wat zou ik nog aangepast willen zien: Inderdaad het eindspel zoals je al aangaf, maar dat wist je natuurlijk al. Verder indien je de kast voor de eerste keren speelt wat meer uitleg van wat je moet doen via de DMD. Verder zou ik niets meer veranderen aan het spel, er zitten leuke modes in, goed geluid (hoewel de muziek, behalve bij de 2e bal, natuurlijk niet uit de film komt, maar ja, moet dat?) Wat mij betreft niet zolang het maar opzwepend is en dat is het. Sounds zijn dik in orde en mooi geïntegreerd in de muziek. De kast is uit-dagend, veel uitdagender dan het origineel.

JAMMA EN EMULATION ARCADE CABINETSJAMMA EN EMULATION ARCADE CABINETSARCADE CABINET SPARE PARTSARCADE CABINET SPARE PARTS

RETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIARCADE JAMMA GAMESARCADE JAMMA GAMESARCADE JAMMA GAMES

NEOGEO MVS CARTRIDGESNEOGEO MVS CARTRIDGESNEOGEO MVS CARTRIDGESNEOGEO MVS CARTRIDGES

Violetstraat 17, 2260 Westerlo, België

JAMMA EN EMULATION ARCADE CABINETSJAMMA EN EMULATION ARCADE CABINETS

www.rastermania.be - [email protected] - [email protected] 17, 2260 Westerlo, België


Werk in uitvoering: Onderhoudsplan kastencollectie

pieTer Van leiJen

Tot op heden wordt het onderhoud grotendeels op correctieve (incidente-le) basis uitgevoerd. Sto-ringen worden verholpen als ze zich aandienen. En een storing komt helaas vaak als het nét niet uit-komt

Een flipperkast heeft met regelmaat onderhoud nodig om in goede staat te blij-ven. Dat onderhoud is nu in handen van een beperkte groep vrijwilligers. En hoewel zij uitstekend werk doen, is er op het gebied van coördinatie en beheer nog best wat te winnen.

Op dit moment zijn er veel leden die met onderhoud willen helpen, maar het is lastig ze aan het werk te zet-ten. Enerzijds omdat er niet inzichtelijk is welk werk er nog precies ligt, anderzijds omdat de randvoorwaar-den niet altijd duidelijk zijn (onderdelenvoorraad, vaste klusdagen, kosten, kwaliteitsborging, opleiden nieuwe monteurs, etc.).

een planIn mijn dagelijkse werk ondersteun ik bedrijven in de industrie (railmaterieel, scheepswerven, luchtvaart) bij het inzichtelijk maken van technische informatie en onderhoudsprocessen. Er is natuurlijk niets leuker dan deze kennis en ervaring ook voor de flipperhobby in te zetten. Daarom heb ik een onderhoudsplan geschreven om het onderhoud en de kwaliteit van de flipperkasten te verbeteren. Het bestuur heeft groen licht gegeven dit plan uit te rollen en met onderhoudsman Ben Boog-aard heb ik al wat voorwerk gedaan.

in ‘T KorTHet plan voorziet in een meer gestructureerde aanpak van het onderhoud aan de flipperkasten van de NFV. Het gaat daarbij om het samenbrengen van alle acti-viteiten die zorgen dat het onderhoud uitgevoerd kan worden (organisatie, voorraadbeheer, planning klusda-gen, aansturen/opleiden monteurs, etc.)In het kort komt het er op neer om inzichtelijk te maken

DeNFVheefteenprachtigecollectieflipperkasteninhaarbezit.Dezekastenwordenzowelrecreatiefalsvoorwedstrijdengebruikt.EnmethetsuccesvandeFunhouseFridaywordendekastensteedsmeerbespeeld.Degroeiingebruikvraagtookomeenandereaanpakvanhetonderhoud.

wat er precies aan de kasten moet gebeuren en welke randvoorwaarden daarbij nodig zijn. Als dit bekend is: • kan het onderhoud beter gepland worden,• is het makkelijker te coördineren,• is de werkwijze voor iedereen inzichtelijk,• kunnen leden gericht worden opgeleid,• verbetert de kwaliteit en inzetbaarheid.

Het onderhoud wordt straks opgedeeld in 3 soorten:1. Incidenteel(reparatie), 2. Periodiek (check-up), 3. Groot (restauratie)

Van iedere flipperkast wordt de technische staat beoor-deeld en het eerst volgend onderhoud bepaald. Inci-dentele reparaties worden uitgevoerd als het nodig is (zo snel mogelijk). Periodiek onderhoud wordt gepland op bijvoorbeeld een klusdag. Eens in de zoveel tijd als een kast er echt slecht aan toe is volgt groot onder-houd. De kast gaat een tijdje uit de roulatie en wordt door één van de leden grondig onder handen genomen om weer in topstaat terug te keren.

Uiteraard is dit nog een plan op papier en is het niet in een paar weken te verwezenlijken. Alles staat of valt met de praktische uitvoer. Gelukkig is er onlangs nog een levendige discussie geweest op het forum, waarin veel praktische ideeën zijn geopperd voor verbetering aan onderhoud. Er is een steeds grotere groep enthou-siaste leden die graag wil meehelpen met het onder-houd en daar ook over wil leren. Het enige wat er moet gebeuren, is zorgen dat ze ook aan de slag kunnen.

3 FasenDe aanpak voor verbetering van onderhoud is opge-deeld in drie fasen.

1. inventarisatie Watisernodigaanonderhoud?In de inventarisatiefase wordt de huidige collectie in kaart gebracht voor een soort nul-meting. Er wordt een


indeling gemaakt op basis van populariteit, technische staat en vereist onderhoud. We leggen vast wat een flipperkast aan onderhoud nodig heeft. Aan het eind van deze fase is er een onderhoudsoverzicht dat als basis dient voor toekomstig onderhoud.

2. inrichten beheersomgeving Zorgenvoorsamen-hang&samenwerkingOm het onderhoud goed te kunnen organiseren is een gestructureerde beheersomgeving nodig. Dit betekent naast het onderhoudsoverzicht uit fase 1, ook een aan-tal gezamenlijke afspraken en werkwijzen. Afspraken over o.a. gebruik van checklists en duidelijke randvoor-waarden voor succesvolle uitvoering. Aan het eind van deze fase zijn documenten (overzichten, checklists, afspraken) klaar voor gebruik en is er overeenstemming over de te volgen werkwijze.

3. uitvoering & beheer DeuitvoeringindepraktijkAls de eerste twee fasen zijn afgerond kan er opgestart worden met de praktische uitvoering. In het begin zul-len er ongetwijfeld nog zaken beter of anders kunnen. Daarom is het belangrijk onderling af te stemmen en zonodig te evalueren. Aan het eind van deze fase moet de afgesproken werkwijze ook in de praktijk werken.

De samenhang tussen de verschillende fasen van deze aanpak is in de volgende figuur weergegeven. De inventarisatie is een eenmalige actie om de beheersom-geving op te zetten. Als de werkwijze in de praktijk is gebracht, kunnen de monteurs informatie uitwisselen met de beheersomgeving. De coördinator techniek is er voor verantwoordelijk dat deze omgeving actueel blijft en voert onderhoud en vernieuwingen door.

acTiViTeiTenOm dit allemaal op te zetten zijn er aardig wat activi-teiten uit te voeren. De volgende activiteiten zijn voor-lopig vastgesteld:

• inventarisatie kastenVan elke kast moet de technische staat beoordeeld worden aan de hand van een checklist met daarbij een indicatie van het eerstvolgende onderhoud (reparatie of restauratie).

• inventarisatie onderhoudPer soort onderhoud moet bepaald worden wat er nu precies wordt uitgevoerd. Dit komt in een handzame checklist. Beginnende monteurs krijgen zo een richtlijn, voor ervaren monteurs is het een geheugensteuntje en zorgt het voor gelijkwaardige kwaliteit.

• opzetten systeem storingsmeldingenZorg dat het voor aanwezigen in het clubhuis gemak-kelijk is een storing te melden. Wat moet er allemaal gemeld worden om te zorgen dat een monteur dit ver-volgens goed kan oppakken? Kort de spelregels uitwer-ken met een praktische oplossing (bijv. storingsbriefjes, prikbord, etc.).

• planning klusdagenHet is handig als er per jaar een vaste agenda met klus-dagen komt. Zowel de leden als het bestuur kunnen hier dan rekening mee houden in hun planning.

• VoorraadbeheerAls bekend is wanneer de klusdagen zijn, kan het bestellen van onderdelen hier op aansluiten. Tevens moet er inzicht komen in wat er nu gemiddeld per (half) jaar nodig is aan gangbare onderdelen. Het bestellen van speciale/grote onderdelen (bijv. ramps, toys, dis-plays) uit het buitenland moet gecoördineerd worden.

• opzetten opleidingen voor monteursOp basis van de verzamelde informatie uit voorgaande stappen kan nu ook bepaald worden wat nieuwe mon-teurs moeten weten om mee te kunnen doen. Zo kan er ook training en opleiding opgezet worden voor aan-komende monteurs.

sTarTpunTDit plan geeft de kaders en een startpunt. Vanuit de praktijk zullen er ongetwijfeld dingen anders of beter kunnen. Praktijkervaring van de leden is dan ook wel-kom. Op de klusdag van 25 juni is dit plan voor de aan-wezige klussers gepresenteerd. De eerste stappen zijn daar gemaakt met de inventarisatie. Als je ook wilt bijdragen; meld je op het forum of bij Ben Boogaard ([email protected])

Werk in uitvoering: Onderhoudsplan kastencollectie


Ruud, vertel eens wat meer over jezelf Mijn naam is Ruud Kooi, Ik ben 48 jaartjes jong 2 kin-deren. Samenwonend en werkzaam in de ICT. Hobby’s flipperen, het opknappen van flippers, maar ook arcade vind ik leuk. Ooit zeer fanatiek geweest in de biljart sport. Vooral pool, maar dat staat nu op een laag pitje.

Vertel eens waar de naam “Baron-Shadow” van-daan komtGlimlachend vertelt Ruud het ontstaan van deze opmer-kelijke naam. Misschien dat meer mensen het nog kennen uit vervlogen tijden maar ik heb vroeger veel op de 27Mhz band gezeten, je weet wel met van die bakkies, al dan niet mobiel en dan kijken hoe ver je kon zenden om de zoge-heten QSL/QSO kaarten uit te wisselen.Op die kaarten stond je roepnaam. Het was toen de kunst om een zo mooi mogelijke kaart te hebben. Mijn roep-naam op de 27 MHz was SHADOW.

Maar waar komt “Baron” vandaan?Ik heb ook een tijd een New foundlander gehad. Een schat van een beest. Bij zijn geboorte moest zijn naam volgens het stamboek beginnen met een “B” de naam Baron komt dus daar vandaan.

Sinds wanneer ben je al bezig met je flipperhobby?Vanaf 2007 is het eigenlijk echt van start gegaan, ik kocht toen mijn 1ste flipper. Dat was een “Old Chicago” uit 1974 van Bally. Het ding werkte niet, of in ieder geval niet goed en had een gebroken kopruit. Een nette kopruit heb ik nog bij David Deturck vandaan gehaald.Toen de kast uiteindelijk aan ging en we erop gingen spe-len kwam er na verloop van een aantal minuten een harde zoem uit. Complete paniek, ik dacht minstens dat die kast uit elkaar zou springen. Snel de stekker eruit om de schade te beperken. Achteraf bleek het heel simpel een Bi-metaal tje te zijn wat er ook nog eens gewoon in hoorde. Afstel-len en klaar.

Pinball, Fun & MaintenanceDe gameroom van ruud KooijRuudisalgeruimetijdactiefophetforumeneengraaggezienegastbijdediverseevents.Op1juni2010gingRuudverhuizennaarhetpittoreskeOudVossemeer.BijdenieuwewoningwaseenruimteomeenprachtGAMEROOMvantemaken.ViahetNFVforumheeftRuudopdehoogtegehouden.Tijdomeenstegaankijkenhoehetnustaat.

michel Van KuiJK


Op het forum en je eigen website zien we regelma-tig de foto’s van alle vorderingen die al geboekt zijn in je nieuwe GAMEROOM. Je Gameroom is nog niet af maar een veel besproken iets is het behang wat je hebt laten maken van flipper thema’sWe gaan gewoon eens even kijken naar al het moois. Ruud staat op en wandelt naar de achterdeur, via een klein stukje pad komen we in de riante ruimte waar ondertus-sen weer de nodige flippers zijn opgesteld Kijk, dit is het bewuste behang waar men het over heeft.

Indrukwekkend, dat is toch wel de beste manier om het bewuste behang te omschrijven.Een goede vriend van me heeft bij het ontwerp gehol-pen, dezelfde als met wie ik de kopruit voor mijn FIREBALL heb gemaakt. Ook hier heeft een artikel van in de Spinner gestaan.Hij heeft een aantal items en herkenbare dingen genomen van verschillende kasten en fabrikanten. Zo is er natuurlijk het kasteel ,de ridder en de trollen van de Medievel Mad-ness (dit is het middelste stuk van het behang)te zien. Die heeft hij laten overlopen in een wat lugubere donkere nis. (linker zijde van het behang) Hier zie je het logo van de Scared stiff en een verwijzing naar de Tales from the CryptRechts zie je dan bliksem, een ook weer wat lugubere trap. En de volle maan waar het logo van Bally in verwerkt is.

Ik zie dat je op je “Stargate” van Gotlieb een eigen ontwerp topper hebt staan.Ja, ook deze is weer mede door mijn vriend tot stand gekomen, hij heeft een strakke plaat gemaakt van een futuristisch landschap. Daarop hebben we een afbeelding van de Stargate in 3D gezet, met daar weer een plasma scherm achter. Erg mooi vind ik zelf. (foto 4-5) een nette PIMP zeg maar.

Wat mij op valt is dat je veel oudere EM kasten hebt staan. Is daar een reden voor?Ik vind eigenlijk alle generaties wel leuk en ook zeker de DMD kasten. Maar de meeste kennis heb ik zelf van EM kasten. Die kennis heb ik o.a. uit het bekende boek van Henk de Jager gehaald, maar ook veel informatie via Hans Balk en het “Shoot ‘M Aagin” forum.En natuurlijk via de NFV en het internet.

Je hebt ook een eigen website: http://WWW.baron-shadow.nl Wat is het doel van je website?De website is informatief. Geïnteresseerden kunnen daar de verbouwing van deze geweldige gameroom volgen. Er


staan op dit moment 126 foto’s (via een link) online. Daar kun je al het harde werk zien. Verder staat er een aantal links op waar je veel informatie op kunt vinden. En natuur-lijk staat er ook informatie op over mijn eigen kasten.

Op dit moment is het jammer genoeg nog niet hel-lemaal klaar, wat heb je nog voor plannen?Zoals je ziet staat er nog het e.e.a. in opslag (foto 7) Er moet nog een leuke kleine bar in komen met natuurlijk een lekker stukkie muziek. En waarschijnlijk een kleine tap. In mijn vorige bar zat een echte professionele biertap, maar dan moet je onder elkaar toch flink door zuipen wil je een fust leeg krijgen. Dus het zal een thuistap installa-tietje worden.

Dan komt er nog een MAME kast (De naam MAME staat voor Multiple Arcade Machine Emulator)En ik heb ook nog een gokkast staan.

Wanneer denk je (en hoop je) dat je gameroom hele-maal klaar zal zijn?Ik hoop toch wel dat het dit jaar nog zal lukken. Als het zover is wil ik een bescheiden feestje geven en een aantal mensen uitnodigen om er een leuk feestje van te maken.

We spelen nog een aantal potjes, ik rook buiten op het heerlijke door de zon verwarmde terras nog een sigaret of drie. Dan besluit ik dat het tijd wordt om op te stappen.

Kijk rustig eens op de website van Ruud, het is zeker de moeite waard. Ruud heeft beloofd om ons via het NFV forum op de hoogte te houden. Een Update over de gameroom van Ruud Kooij zal hopelijk nog dit jaar volgen.

Tot de volgende keer.


Toekomst van de spinner

laurens linssen

inVenTarisaTie en oVerWegingenOnze vereniging bestaat uit ongeveer 1000 leden. Van die 1000 leden komt een groot deel niet of bijna nooit naar het clubhuis of evenementen en maakt bijna nooit gebruik van de website. Het enige wat deze leden van de vereniging merken is de Spinner. Misschien lezen ze het blad van A tot Z of bladeren ze de Spinner alleen een keer snel door. Hoe dan ook: ieder lid krijgt de Spinner door de brievenbus!

Als je het zo bekijkt moet je als NFV Bestuur ervoor zorgen dat er vaker een mooiere Spinner uitkomt. Wil je een mooiere Spinner maken en/of een Spinner die vaker verschijnt, dan vraagt dat ongetwijfeld om een andere aanpak. De verhalen moeten beter, er moet meer inhoud komen die actueler en uniek is. Dan moet je tijd besteden aan het vinden van nieuwtjes of ten-minste het vertalen van alle nieuwtjes die je dankzij anderen kunt vinden. De huidige redactie zit echter qua tijd en vaardigheden aan de grenzen van haar kunnen.

Er zijn bureau’s die voor de vulling van magazines kun-nen zorgen. Die maken gebruik van (part-time) repor-ters, fotografen en web-onderzoekers. Die magazines, die vaak in hotelkamers of bij de dokter in de wacht-kamer liggen, zijn voorbeelden van door een extern bedrijf bijelkaar geschreven blad. Zo’n bureau zal niet voor niets werken. Maar misschien is het een investe-ring die zich terugbetaalt. De grote vraag is hoe je het terugverdient. Adverteerders vinden is tot nu toe verre van makkelijk. Maar ook daar heb je externe partijen voor die tegen betaling voor adverteerders zorgen. Pro-bleem is dat de doelgroep van de Spinner (zoals dat in marketingjargon schijnt te heten), op de liefde voor flipperkasten na, te diffuus is om aantrekkelijk te zijn voor goed betalende adverteerders. Extra verkoop van Spinners lijkt niet direct de bron van inkomsten om die bureaus van te bekostigen.

BesTuurssTanDpunTHet NFV bestuur heeft in zijn vergadering van 14 mei over dit onderwerp gesproken. Gelet op het aan-zienlijke bedrag op de begroting dat al aan de Spin-ner gespendeerd wordt en het beslag dat het maken

DeSpinneriseenmooiblad,maarhetkantochaltijdbeter?Hetbestuurheeftinzijnvergaderingvan14mei2011overdetoekomstvandeSpinnergesproken.Belangrijksteverandering:vanafdevolgendeSpinnerishetmogelijkomeendigitaleSpinnerteont-vangeninplaatsvaneenpapieren.

van de Spinner op de redactie en haar vas-te ‘leveranciers’ legt, is een hogere verschij-ningsfrequentie naar het oordeel van het bestuur niet wenselijk.

Een externe partij aantrekken die min of meer budgetneutraal een betere en of vaker verschijnende Spinner gaat maken is volgens het bestuur onrealistisch. Bovendien vreest het bestuur dat door inschakelen van een extern bureau het karakter van de Spinner als verenigingsblad verloren gaat. De NFV is voor alles een vereniging en het blad dient als communicatiemiddel naar haar leden. Zolang de redactie met vrijwilligers bemand kan worden, verdient dat de voorkeur ook als dat betekent dat de kwaliteit niet verder omhoog gaat.

VerschiJningsVormVerder heeft het bestuur gesproken over de verschijningsvorm. Vanuit enkele leden is de vraag gesteld of de Spinner niet per e-mail verzonden kan worden. Dit bespaart papier en maakt het bewaren makkelijker. Hoewel er vanuit sommige leden voor werd gewaar-schuwd dat daarmee de Spinner ook gemak-kelijk aan niet-leden verstrekt kan worden, hoopt het bestuur dat dit eerder tot extra leden zal leiden, in plaats van opzeggingen. Daarom zal het vanaf het komende nummer mogelijk zijn om de Spinner per e-mail te ontvangen in plaats van op papier.

Leden die voortaan de Spinner per e-mail wensen te ontvangen, kunnen dit doorgeven aan: [email protected]


DanKziJ een goKmachine...In het midden van de jaren ’60 deed Bally uitstekende zaken met de verkoop van een geheel nieuw type gok-

machine: “Money Honey”. Een fantastisch nieuw concept, geheel uit standaardon-derdelen opgebouwd en dus eenvoudig in heel veel varianten te leveren. Speciaal voor gebruik in casino’s: de monteur kon de kast aan de voorzijde openen zodat de kast niet hoefde te worden omgedraaid zoals vóór die tijd gebruikelijk was. Bovendien hadden deze kastjes een nieuw soort uitbetaal mechaniek: de “hopper”. Deze uitbetaler, die bijna net zo werkt als de geldtelmachine bij de bank, kon een grote voorraad munten bevatten, zodat bijvullen zelden nodig was. Tienduizenden van

deze machines werden wereldwijd verkocht en het geld stroomde binnen. Dat moest natuurlijk geïnvesteerd wor-den. De keus viel op de toen in opmars zijnde flippers.

...een nieuWe serie Flippers!Na jaren afwezigheid had Bally de flipperproductie in 1963 hervat. De Bally flippers waren echter geen toppers. Dus werd er een royaal budget vrij gemaakt voor de “flippers van de toekomst”. Spelontwerper Ted Zale kreeg de vrije hand te ontwerpen wat hij leuk

vond, ongeacht de kosten. Tekenaar Jerry Kelley, die al naam had gemaakt door voor Williams enkele kopruiten in zijn eigen stijl te tekenen, werd gevraagd mee te wer-ken aan de nieuwe Bally lijn. Dat leidde tot een reeks van zes top-flippers: “Capersville”, “The Wiggler”, “Dogies”, “Rockmakers”, “Cosmos” en deze “Gator”. Alle zes uit-gerust met zipper-flippers, twee types met multiball, veel gates en bij “Cosmos” zelfs een kopruit-animatie. “Gator” was de laatste in de reeks, het budget werd duidelijk al minder. Het speelveldontwerp was gekopieerd van “She-ba” (1965). Dat spel was destijds zo goed ontvangen, dat Bally het al eerder kopieerde in “Campus Queen” (1966), en in 1969 dus in “Gator”.

arTWorKHet artwork van Jerry Kelley is in een bijzondere stijl. Jerry had altijd een voorkeur voor vreemde kleuren, vooral veel groen. Dit bracht hem vaak tot aanvaring met de marke-ting afdeling van Bally die juist vrolijke tinten wilden zien. Toch lukte het Jerry deze “Gator” in een flets leger-groen door die “schoonheidscommissie” te leiden.

engels oF DuiTsTalig?De “Gator” werd ook voor de Duitse markt geleverd met aangepaste teksten, zoals zoveel Bally’s in de periode

uit de collectie in ederveenBally “Gator” (1969)Decollectie‘MagischeMachines’vandeNFVmagerzijn.Langnietiedereenisgoedbekendmetdeontwerpenuitdetijddatflipperkastennogelektromechanischwaren.HenkdeJagerisNFVlidenflipperkastenkennerbijuitstek.OokindezeSpinnerzethijeenEM-erindespotlights.Indezeaflevering“Gator”vanBallyuit1969.

henK De Jager


1964-1972. “Gator” is echter de enige flipperkast uit die reeks waarbij ook de naam van de kast zelf naar het Duits werd aangepast: die versie draagt de naam “Alligator”. Dan komen we op iets vreemds: de “Gator” in het club-huis is Engelstalig, maar draagt aan de rechtse zijkant wel het blikken plaatje van Löwen Automaten in Bingen, toen-tertijd de Bally importeur voor Duitsland. Waarom was deze, naar Duitsland ge-ëxporteerde “Gator” Engelstalig? Kijk naar het serienummer dat in het hout van de kast is ingeslagen: dat ligt onder de 1100. Bally begon bij iedere serie te nummeren bij 1001, de eerste 60 tot 100 kasten waren prototypes die naar de dealers overal ter wereld werden gestuurd om de reactie van de spelers te meten. Hoeveel proto’s er van “Gator” zijn geweest is niet meer te achterhalen, maar nooit meer dan 100. Hiermee blijkt “onze” kast er dus één uit de prototype reeks te zijn.

maTch uniTVoor zoekers naar ontwerpfoutjes heeft “Gator” ook wat te bieden. Verspringt bij bijna alle kasten de eindcijfer mixer (match unit) bij het scoren van 1 en/of 10 punten, bij “Cosmos”, “Gator” en “Hoo” gaat dat anders. Bally deed dat, omdat bij het oude systeem de spoel van de match unit doorbrandde als de bal op een score kontakt

bleef vastzitten. Nu schakelde de match unit drie stappen terugwaarts als de scoremotor een cyclus doorliep. Handi-ge flipperaars wisten dat, en konden zo het eindcijfer aan het eind van het spel voorspellen door mee te tellen en dus gratis spelen. Op verzoek van de exploitanten stapte Bally snel van dat systeem af!.


inleiDingOm drie uur opent Bas Vis namens het NFV Bestuur de Algemene Leden Vergadering van 2011. Het NFV Bestuur is vertegenwoordigd door Jan Meijer (penningmeester), Arie Pijl, Ben Boogaard en Bas Vis (secretaris). Lieven Engelbeen en Ronald Knor zijn verhinderd. De agenda wordt onveranderd vast-gesteld. Er zijn geen opmerkingen bij de notulen van de ALV van 12 juni 2010 (verslag opgenomen in Spin-ner 2 van 2010). Dit verslag wordt daardoor definitief vastgesteld.

TerugKiJK 2010 - 2011BestuurAan de hand van een aantal slides laat Bas het voorbije jaar de revue passeren. Op bestuurlijk vlak zijn er enkele Ben geeft een korte toe-lichting op de status van de nieu-we website: Barry Driessen zal gaan helpen om een nieuwe website op te zetten wijzigingen: Ronald Knor stopt met zijn bestuurswerk. Ronald is er helaas niet persoonlijk bij, maar namens het NFV Bestuur bedankt Bas hem voor zijn inzet. We zullen hopelijk nog jaren genieten van de prachtige elektrische installatie die Ronald heeft aangelegd in het club-

huis. Laurens Linssen ondersteunt sinds dit jaar het NFV Bestuur, met name bij het organiseren van bestuursbijeenkomsten. De taken binnen het bestuur zijn opnieuw verdeeld. (zie het over-zicht op pagina 44). Wat blijft is het gemis van een voorzitter. Voor het 5e jaar op rij ontbreekt het aan kan-didaten om die rol in te vullen. Ook op het terrein van evenementen is er al langer een vacature: die van coör-dinator van het evenementen team. Bas doet een oproep aan alle leden: als er mensen zijn die het team wil-

len versterken, graag contact opne-men. Dat kan bijvoorbeeld via [email protected] of [email protected] NFV FunhouseDe veranderingen in het NFV Fun-house ten opzichte vorig jaar zijn dui-delijk: betere flipperkasten, nettere afwerking en vooral: een veel mooi-ere kantine. Het huurcontract is verlengd voor onbepaalde tijd, met een opzegter-mijn van 3 maanden. De huurprijs is na de gewenningsperiode van 2,5 jaar opnieuw bepaald en bedraagt € 1.000 per maand. Vanaf nu zullen de ver-hogingen gelijk zijn aan de algemene huurprijsverhogingen in Nederland.

Arie legt uit dat parkeren niet op de oprijlaan mag, maar dat achter het clubhuis een groot gedeelte bestraat is waar geparkeerd kan worden, daarna langs het gebouw en tenslotte op het voorterrein. Indien de wei open is, mag daar geparkeerd worden.

NFV EvenementenHet schema van de voorbije 12 maanden omvatte veel evenemen-ten: elke maand (muv. juli) een Fun-house Friday, in de meeste maanden een evenement in het clubhuis en er waren nog klus- en EM-dagen. Het absolute hoogtepunt was natuurlijk het DPO in november 2010, in Steen-wijk. Het werd opnieuw een prach-tig toernooi en een zeer geslaagd weekend. Daarnaast waren er veel Regionale Flipper Toernooien (>10), met in totaal meer dan 100 NFV-ers die deelnamen. In totaal dus meer dan 30 evenementen in een jaar tijd. Om deze frequentie ook op de lan-gere termijn vol te kunnen houden is uitbreiding van het team nodig. Bas geeft aan dat hij stopt met het coördineren en organiseren van evenementen. De vereniging zoekt dringend naar een evenementen coördinator die de lijnen uitzet bij de voorbereiding van evenemen-ten Als zich niemand meldt die de coördinatie wil doen, zullen er geen bijzondere zaterdagevenementen in het Funhouse plaatsvinden.

SpinnerQua kopij blijft het redelijk goed gaan, vooral dankzij een aantal vas-te inzenders. De voorbije periode kenmerkte zich door gevarieerde artikelen en een maximale omvang (64 pagina’s) van het blad. Zorg is dat het redactieteam nog slechts uit 3 personen bestaat. Dat is een te smalle basis om continuïteit te waar-borgen. Ondanks herhaalde verzoe-ken zijn er geen aanmeldingen voor versterking van het team. Bas doet nogmaals een dringende oproep.Nieuw is dat vanaf nu leden ervoor kunnen kiezen om een digitale Spin-

Verslag van de alV 2011Zaterdag11juni2011


ner te ontvangen in plaats van een papieren versie. Dat scheelt papier en portokosten.

Website In 2010 is het NFV Forum geïntrodu-ceerd. Ondanks de meer uitgebrei-de mogelijkheden lijkt het erop of er minder gebruik van wordt gemaakt. Het NFV Bestuur zal dat nader gaan inventariseren.Ben geeft een korte toelichting op de status van de nieuwe website: Barry Driessen zal gaan helpen om een nieuwe website op te zetten. Eerst zal het Functioneel Ontwerp besproken worden en dan kan de bouw beginnen. De ontwikkeling zal gedaan worden in Drupal waar-door het relatief eenvoudig wordt om het onderhoud te (laten) doen.

Club van 100 Jaargang 2010 was goed (ruim 40 deelnemers). Mede dankzij deze extra inkomsten waren de investeringen in het clubhuis en de collectie moge-lijk. Bas maakt van de gelegenheid gebruik om de aanwezigen te wijzen op alle ingelijste logo’s van de deel-nemers aan de muur in het clubhuis.

NFV collectie Het werken aan het optimaliseren van de collectie gaat door. In 2010 zijn een aantal gerichte investerin-gen gedaan (oa. Spider-Man, The Shadow) en kwamen er dankzij donaties een aantal heel leuke kas-ten bij: Monster Bash, Tales from the Crypt en Stargate. Ook werden er bij de EM-veiling kasten geruild met leden, waardoor we nu een mooie Wizard en Frankenstein in de collec-tie hebben. De gewenste samenstel-ling van de collectie is nog niet volle-dig bereikt. In deze vind jeop pagina 58 een overzicht van de ‘wanted list’ voor de diverse generaties die met de inbreng van de leden is gemaakt.

FinancieelToelichting cijfers 2009Bas licht in het kort de belangrijkste financiële ontwikkelingen in 2010 toe. Financieel gezien was het ook een prima jaar.

Inkomsten 2010De Contributieinkomsten zijn hoger (+ € 2000 tov. de begroting) dankzij goede follow-up en minder opzeg-gingen. DPO en clubhuis evenemen-ten waren budget neutraal, ESPP was een kostenpost. Dankzij de Club van 100 en Veiling waren er extra inkomsten van respectievelijk € 800 en € 700. De NFV shop had goede opbrengsten uit de nieuwe collectie shirts.

Uitgaven 2010:De uitgaven voor de Spinner waren vrijwel conform begroting, ondanks extra verzendkosten.De uitgaven voor het Clubhuis waren hoger door extra investerin-gen en hoge energiekostenDe Promotie kosten bestonden oa. uit het laten drukken van een folder.Het NFV Bestuur heeft eind 2010 een extra reservering gemaakt voor

investering in de collectie. Ook in de begroting 2011 wordt uitge-gaan van een klein positief resultaat. (zie overzicht Winst en Verliesrekening)

BalansUit de balans blijkt dat de NFV een gezonde financiële positie heeft: er zijn relatief veel bezittingen (met name flipperkasten, die voorzichtig zijn gewaardeerd, voldoende liquide middelen en weinig schulden. Bas heeft nog een extra overzicht van de DMD collectie.(zie overzicht van de Balans)

Verslag kascommissieNamens de kascommissie doet Ruud Wouters verslag. Hij heeft samen met Steven van der Staaij de kascon-trole gedaan en de jaarcijfers met het NFV Bestuur besproken. Hij stelt voor het NFV Bestuur decharge te verlenen over 2010. De aanwezigen

Winst & verliesrekening Realisatie Begroting Realisatie Begrotinguitgaven 2009 2010 2010 2011 Spinner 10.339 10.500 10.889 11.500 Website 1.476 3.000 1.419 3.000 Clubhuis huur, energie 9.595 6.500 9.487 11.500 Clubhuis overig 4.081 2.500 2.601 2.000 Evenementen intern 10.295 1.000 10.496 10.000 Evenementen extern 5.868 2.000 10.000 Onderhoud collectie 2.204 2.000 1.888 2.000 Reservering collectie 4.000 1.000 Merchandise 700 1.500 2.002 500 Bestuurskosten 1.161 1.500 1.790 1.500 Diversen 1.496 1.500 1.183 2.000 Promotie NFV -216 500 1.065 500Totaal 50.999 32.500 55.392 54.500

inkomsten Contributie 29.875 29.000 31.192 31.000 Club van 100 3.600 3.500 4.300 3.500 Advertenties 565 500 700 1.000 Evenementen intern 11.543 0 10.541 10.000 Evenementen extern 5.917 0 10.573 9.500 Veiling 1.256 0 721 0 Merchandise 1.865 1.500 1.59 1.500Totaal 54.621 32.764 59.286 56.500

saldo +3.622 +2.000 +3.894 +2.000


stemmen daarmee in. Voor 2011 neemt Jules Reivers de plaats in van Steven in.

Leden voorstel 2012Het NFV Bestuur geeft aan de con-tributie voor 2012 ongewijzigd te laten. Sinds 2009 zijn de bedragen: enkel lid € 35, duo € 40, familie € 45. Bij niet tijdig betalen volgt voor elke aanmaning een verhoging van € 2,50. De ledenvergadering stemt in met het voorstel om na de twee-de aanmaning een incasso bureau in te schakelen.

Het streven blijft om de evenemen-ten in het clubhuis ‘break even’ te laten verlopen. Vanwege de hoge-re kosten van huur & energie van het clubhuis is het voorstel om het bedrag voor entree voor de Fun-house Fridays gelijk te trekken met dat van de evenementen op zater-dag: € 5 voor leden, € 10 voor intro-ducés. Tevens worden de prijzen van een deel van de consumpties aan-gepast. De ledenvergadering stemt in met het voorstel van het NFV Bestuur.

Balans Eindbalans Eindbalans EindbalansDeBeT 2008 2009 2010Bezittingen Internetserver 468 234 0 Flipperkasten 22.708 23.600 28.600 Inventaris Clubhuis 500 500 1.000 Voorraad Mercandise 1400 700 1.200 Voorraad onderdelen 500 500 500 Kas 261 303 629 Belgische rc 4.107 107 289 ING Bank rc 5.158 2.644 3.748 ING Bank spaarrekening 8.724 21.311 17.738 Debiteuren 300 650 900 Totaal 44.126 50.549 54.604

creDiTeigen vermogen Overige reserves 36.869 38.906 43.110 Bestemmingsreserve 967 4.097 3.894 Reservering collectie 0 4000 5.000

schulden Crediteuren 2.620 2.431 600 Vooruit ontvangen 2.400 1.000 2.000 Vraag posten 70 0 0 Totaal 44.126 50.541 54.604

VooruiTBliKDit jaar gaan we ons met groot-ste flipperevenement, het DPO, naar Gouda (Zuid Holland). Locatie wordt zalencentrum Le Patapouf. De datum is 5-6 november 2011. Dit jaar is de coördinatie in handen van Bert-Jan Brinkhuis, met hulp van oa. Rob Capel, Edwin Nijs en Ad Jonker. Er zullen ca. 25 wedstrijd kasten (individueel, team, dames en jeugd )en ca. 45 recreatie kasten zijn. Ook geeft Bas alvast een introductie voor het 20 jarig NFV jubileum. Dat is volgend jaar, maar we willen nu alvast een Jubileum Evenementen Team formeren. In eerste instantie gaat het vooral om het ontwikkelen van ideeën. Gerard van de Sanden geeft aan wel mee te willen denken. Andere aanmeldingen zijn ook zeer welkom. Aanmeldingen graag naar [email protected]

ronDVraag

VEr is behoefte aan mensen die de club actief ondersteunen. Is er wel

eens overwogen om een concreet pro-fiel te maken voor de diverse functies?

A Dat is een aantal jaren geleden gedaan (de zgn. NFV Vacatu-

rebank), maar die is, ook door de beperkte response, niet bijgehou-den. De beste manier om meer info te krijgen: een bestuurslid benade-ren. We zullen ook in de Spinner de vacatures blijven aangeven.

VWaarom krijgen leden de keu-ze tussen een digitale en een

papieren Spinner?

AOp die manier kan ieder lid kie-zen voor de variant die hij het

prettigst vindt. Voor de vereniging bespaart een digitale versie kosten. Natuurlijk is er een risico van ver-spreiding van de digitale versie naar niet leden, maar het NFV Bestuur verwacht niet dat dit zal leiden tot opzeggingen. Mogelijk zorgt het juist voor extra leden.

VWie is Barry die de nieuwe web-site willen gaan bouwen? Gaan

ze helemaal van ‘scratch’ beginnen?

ABarry Driessen (Dutch Pinball) is binnen de NFV ook bekend van

het P-ROC BOP-project Hij is ook bedrijfsmatig bezig met het ontwik-kelen van websites.

VWordt het echt 2012 voordat de nieuwe site er is?

ADat is op dit moment nog niet duidelijk. Het streven is om zsm.

een detailplan te maken.

VEr is budget voor investeringen in de collectie. Waarom wordt

dat geld niet gestoken in uitbeste-ding van de ontwikkeling van de website, zodat dat snel gerealiseerd kan worden? Bij een eigen inventari-satie gaven veel partijen aan dit snel te kunnen doen?

AHet uitgangspunt voor het hui-dige NFV Bestuur blijft dat ver-

enigingsactiviteiten door leden wor-den gedaan. Tegelijkertijd geldt dat voor activiteiten, zoals evenemen-ten organisatie, maken van de Spin-ner en dus ook ontwikkelen van de


website door leden, geen financi-ele vergoeding wordt gegeven. Als er kosten gemaakt moeten worden voor de nieuwe website (bv. nieuwe server, software licenties etc.), dan is daarvoor budget beschikbaar. In zijn algemeenheid: als er leden zijn die iets mogelijk kunnen maken, dan heeft dat bij het bestuur de voorkeur boven het uitbesteden van werk. Om die reden zijn we eerst aan de slag gegaan met suggesties / aanbod van leden om eea. te realiseren.

VWaarom is bij het bepalen van de verzekerde waarde van de NFV

collectie niet meer gekeken naar wat het zou kosten om de kasten te ver-vangen? Voor ca. € 55.000 kunnen we de kasten niet terugkopen.

AWe hebben geprobeerd een reële prijs te bepalen. We mogen bij

een eventuele calamiteit een bedrag tot 15% hoger claimen. We zullen voor het eind van 2011 een nieuwe

inventarisatie maken en indien nodig het verzekerde bedrag opnieuw laten bijstellen.

VZijn er al concrete ideeën betref-fende het jubileum jaar?

AIdeeën wel (DPO met grote flip-perbeurs, jubileum Spinner, re-

release video’s op DVD), maar er is op dit moment nog niets concreet. Ook zijn we op zoek gegaan naar de initiatiefnemers van 20 jaar geleden. Robert van Schie hebben we gevon-den, Jaco Idema nog niet. Tips zijn welkom!

VEr zijn in het clubhuis ook kas-ten die weinig bespeeld worden

(mn. Solid State en EM)? Waarom krijgen die toch ruimte? Want het clubhuis is intussen zo vol dat er niets meer bij kan.

AWe streven naar een collectie waar alle generaties in vertegen-

woordigd zijn. De animo voor oude-

re kasten is er zeker wel, maar op iets kleinere schaal. Belangrijk is wel om de kwaliteit en afstelling van de oudere kasten verder te verbeteren.

VAls ik wil meehelpen om de kas-ten op te knappen cq. onder-

houd te doen, kan ik dan ook terecht op dagen dat het clubhuis niet opens is voor activiteiten?

AWe hanteren een strikt sleutel-beleid, maar er zijn uitzonderin-

gen waarbij ook door leden in het clubhuis gewerkt kan worden zon-der toezicht (bv. klusweek van Ronald Blom aan de EM-ers). Met de komst van het nieuwe onderhoudsplan (met dank aan Pieter van Leijen!) is het de bedoeling dat er regelmatig klusda-gen in het NFV Funhouse gehouden zullen worden.


www.huifkar.deDe slimme eBay kruiwagen voor Duitsland, België en nederland

NIEUW!

-moneyorderbetalingeninUSA

-postadresUSA

-ophaalservicebinnenDuitsland

-paypalbetalingenworldwide

-EBAYproblemsolvingDuitsland

uitvoerige rolling stones promotie door game XlInhetvorigeSpinnerMagazinewasalheteeatelezenoverSternsnieuweRollingStonesflipperkastendatdeNederlandseimporteurGameXLbezigwasmethetopzettenvanwatpromotioneleactiviteiten.Inmiddelsisduidelijkgewordenwaardieactiviteitenuitbestonden.GameXLheeftdeflipperkastmiddelseenofficiëlelaunchpartygepresenteerdaanexploitanten,flipperliefhebbersenStonesfans.

De advertenties deden hun werk goed: bij Stairway stond de telefoon roodgloeiend en er werd zelfs een persbericht uitgestuurd om duidelijk te maken dat de Stones niet kwamen optreden in Stairway. Het AD Utrechts Nieuwsblad pikte het bericht op en schreef er een stukje over in de krant van 6 april. In de tus-sentijd was ook op verschillende Stonesforums over de flipperkast en de launchparty gecommuniceerd. Er werd verwezen naar de website van Game XL, waar de launchparty werd aangekondigd en meer info over de flipperkast te vinden was. Ook op het NFV forum was de launchparty aangekondigd, wat tot enthousias-te reacties leidde. Saillant detail: In Stairway zelf bleek daags voor aanvang van de launchparty dat de helft van de Stones posters door bezoekers was meegeno-men.

De launchparty zelf was bijzonder gezellig. Game XL had 2 exemplaren van de Rolling Stones flipperkast geplaatst waar vanaf 19:00 uur gratis op gespeeld kon worden. Naast bezoekers uit de regio waren er tevens Stones en flipperliefhebbers die de nodige kilometers gereisd hadden om kennis te maken met de flipper-kast. Voor de hoogste score van de avond was tevens een leuke prijs beschikbaar: een ingelijste Rolling Sto-nes translite, beschikbaar gesteld door Stern Pinball. Die werd uiteindelijk gewonnen door Barry Stolp, o.a. bekend als organisator van de Pinball Boulevard BAF avonden. Blijkbaar beviel de flipperkast goed, want Pin-ball Boulevard heeft inmiddels een Rolling Stones flip-perkast aangeschaft.

JonaThan JoosTen

Voor de launchparty werd een passende locatie gevon-den: rockcafé Stairway to Heaven in Utrecht. Om de launchparty te promoten werden exploitanten per e-mail uitgenodigd. Daarnaast werden ook posters in

Stairway opgehangen met daarop de kopkast afbeel-ding van de flipperkast, een datum en de naam van de locatie. De grap: het gros van de mensen zal veronder-stellen dat de Stones in Stairway komen spelen. Om een groter publiek te bereiken werden ook soortgelijke advertenties geplaatst in De Uitloper en de NL30, beide populaire gratis weekagenda’s die verspreid worden in de Utrechtse horeca. Stairway stelde zich wel wat voor-zichtig op en wilde voorkomen dat hordes Stonesfans teleurgesteld zouden worden. Om die reden werd op de website van het café meteen gemeld dat het om de presentatie van een flipperkast ging.


Daags na het event waren de volgende reacties te lezen op de verschillende Stones / flipperforums:

“Net terugvandeStairway.Hebmegoedvermaakt.AlgemeneindrukvanTheRollingStonesisgoed!Kortebaltijden,veeldynamiekin‘tspelenleukeschoten.Eenflipperkastdie‘positieffrustreert’,waardoorjenogeenpotjewilspelen.DebesteSternsindstijden.”“Hetwaseenzeergeslaagdeavond.Geweldigconceptzo’n Launchparty.Utrecht zeer centraal, Stairway toheaventoplocatie,topkasten,gezelligesfeer,gavepro-motioneleactiviteitenrondomhetevent.Alsjehetmijvraagtflipperenzoalsflipperenbedoeldis.Eentry-outdiewatmij betreft aangeslagen is en voorherhalingvatbaar.HuldeendankaanGameXLdieditmogelijkheeftgemaakt.”

“Ik vindTRSechteenhele leukekast.Hij kast speeltlekkeren‘voelt’goedaan.Jammerdatdemuzieknietechtmegahardstondmaareersteindruk;primagoed.”

“Superkast!DemiddenramplijktopdievandeThe-atreofMagic, linkeren rechter loopalaAttack fromMars.Combo ramps schieten lijktopdie van JohnnyMnemonic.Eenkastmetflow.Verlanglijstjeaanpassendus.Leukeavond,super initiatief.Enbovendienheer-lijkgegetenbijHenkWestbroek.MannenvanGameXL:dank!”

“Inderdaadeen zeergeslaagdeavond.Overdekast:eenzeergoedeeersteindruk.DenummersvandeSto-nes klonken erg goed. De lay-out heeft zowel mak-kelijke als moeilijke schoten en de flow is helemaalinorde.HetMick target zorgtafen toevoorpreciesdejuistefrustratie.Dusbalkwijt,maarjewiltmeteenweerverderspelen.Aaniedereendieditmogelijkheeftgemaakt,bedankt.”

FlYerNaast het organiseren van de launchparty heeft Game XL ook een eigen flyer laten ontwerpen voor The Rol-ling Stones. De flyer is oa tijdens de launchparty en een onlangs gehouden Stones fanclubdag verspreid. Ook is de flyer naar de nodige verkopers / distributeurs gestuurd. Als het goed is, is de flyer ook bij deze Spin-ner bijgevoegd. Los van dat de oplage van de dubbel-zijdige Game XL flyer veel lager is dan de enkelzijdige flyer van Stern, wat de flyer meteen al meer collectable maakt, is de Game XL flyer ook lichtelijk omstreden. Op de flyer wordt het bekende lip/tong logo van de Stones gebruikt, maar dat mag blijkbaar niet zomaar. Het logo is beschermd en er wordt maar moeizaam toestemming ver-leend om het te gebruiken. Die toestemming aanvragen kan lang duren en wellicht ontbreekt om die reden het logo op de flyer van Stern. De vrijbrief kwam echter vanuit Stern zelf bij het afstemmen van de promotionele activiteiten en daar is dankbaar gebruik van gemaakt. Wie weet duikt de Game XL flyer binnenkort op Ebay op...

Game XL heeft de Rolling Stones momenteel op voorraad. Ook de Limited Edition versie van deze flipperkast is inmiddels leverbaar (zolang de voorraad strekt).

gerelateerd rolling stones flippernieuws online:Uitvoerige review van de flipperkast : www.pinballnews.com/games/rollingstones/

Video van Mick Jaggers kennismaking met de flipper-kast: www.youtube.com/watch?v=ZUBkkPAa4HQ


een impressie van de nFV BBQ

Bas Vis

Toenikaanheteindvandeochtend(samenmetBen)inEderveenkwamstonderalflinkwatauto’sindewei.Binnenwerderaldrukgeflipperd.Janwistdirectaltevertellen:‘erzijnaardigwatmensendieaangaveneenpaaruurtjestekomenflipperen’.Tja,zo’nALVvan>1,5uurisookweleenopgavemet88spelendeflipperkastenindenabijheid...


Veel bekende gezichten, waaronder een aantal oud bestuursleden. Blijft leuk om elkaar in ieder geval 1x per jaar te zien. Er was ook een handvol nieuwe gezich-ten. Op zich wel grappig: door een verkeerd gekozen verzendlijst bij de laatste mailing (naar leden, maar ook naar flipperliefhebbers die alleen een profiel hadden aangemaakt), kwamen er een aantal mensen om eens te kijken in Ederveen. Enkele zijn na de kennismaking direct lid zijn geworden ...

Van 15-17 uur was er de jaarlijkse ALV. Met een toelich-ting op gebeurtenissen in het recente verleden, de plan-nen voor de nabije toekomst en de financiële verant-woording over 2010. Veel tekst & uitleg aan de leden, maar ook vragen en levendige discussie op onderde-len. Belangrijkste boodschap: het NFV Bestuur heeft op onderdelen extra support nodig (oa. evenementen, Spinner) om het huidige niveau vast te kunnen houden. Meest concrete voorbeeld: er zijn plannen voor evene-menten in het najaar (team toernooi, workshops, fami-lie pinball golf), maar als er geen ‘trekkers’ komen om de voorbereiding & organisatie van die evenementen te doen, dan zullen ze niet plaatsvinden. Op suggestie van de ALV-bezoekers zal ik proberen zo concreet mogelijk aan te geven wat de rol van ‘evenement coördinator’ inhoudt, zodat geïnteresseerde leden kunnen beoorde-len of ze zich daarvoor willen inzetten.

Na 17 uur de BBQ. Dankzij René van Egmond hadden we weer de beschikking over een stevige tent. Tijdens de buien in de middg leek die tent dit jaar een functie te krijgen als bescherming tegen de elementen (regen & wind). Maar toen we na 17.00 uur naar buiten gin-gen, haalden diverse BBQ-ers de tafels toch onder het tentdak vandaan. Want het zonnetje scheen zo lekker. Het was gezellig druk rond de BBQ totdat rond 20.30 uur het gas uitging...Bij de korte evaluatie om 22.00 uur was het algemeen standpunt: met ruim 50 bezoekers wat minder druk dan in voorgaande jaren, maar wel weer heel gezellig.

een impressie van de nFV BBQ

Wij hebben regelmatig tweedehands / nieuw

gebruikte flipperkasten in de

verkoop.

Bel ons voor de meest recente voorraad.

GAME-XL

Game XL Friezenstraat 3, 5249 JT RosmalenT +31 (0)73 5222264, F +31 (0)73 5222287www.game-xl.nl, E-mail: [email protected]

De allernieuwste flippers staan bij

The Wizard of oz (deel 2)

pieTer Van leiJenBron en FoTo’s: WWW.pinBallneWs.com

Gelukkig hanteert Jersey Jack Pinball (JJP) een hele open communicatiestrategie en geven ze zelf veel van de ontwikkelingen prijs via internet (Facebook, jer-seyjackpinball.com, rec.games.pinball). We zetten de info op een rijtje.

ToYsAls eerste kwamen er enkele speelveldtoys naar buiten. Het huis op de foto is natuurlijk Dorothy’s House. Het is ontworpen door Dennis Nordman. Het is nog specu-leren wat het huis voor interactie zal hebben, maar het

lijkt te gaan draaien en bevindt zich misschien op een apart speel-veldniveau.De tweede toy die het daglicht zag was de wicked witch. Dit is een doos die open en dicht kan met daar-in een heks die naar beneden kan verdwij-nen. Aan de voorkant zit een drietal targets, twee grote gele met daar tussenin een klei-

Indevorigespinnerkonjelezendatereennieuwefabrikantvanflipperkastenbijgeko-menis,JerseyJackPinball.Deeersteflipperkastdiedaaropdeplanningstaatvooreind2011heeftalsthema“TheWizardofOz”.Eenthemametveelmagischeelementen,dieongetwijfeldindeflipperkastterugtevindenzijn.Indeeltweevandezereeksdoenweverslagvandelaatsteontwikkelingenvandezenieuweflipperkast.

ne rode. Door een combinatie van targets te schieten kan de toy een functie in het spel krijgen.

Het zal een interactieve toy worden waar verschillende modi bij te bedenken zijn (hurry-up mode, witch Multi-ball, etc.). Er is een youtube film te zien op http://www.pinballnews.com/news/jerseyjack5.html of via de vol-gende QR-code met je smartphone.

speelVelDEr stond een foto op het internet van Dennis Nordman aan ’t werk achter een bureau. Er is van alles te zien, dus voer voor speculatie! Het lijkt een whitewood met nog twee kleine speelvelden. In ieder geval zijn het huis en de heks ook weer te zien. Tevens de box waarin de heks verdwijnt. Over een concrete speelveld lay-out is echter nog niets te zeggen.Op de onlangs gehouden Northwest Pinball Show werd tijdens een presentatie wel een tipje van de sluier opgelicht voor een gedeelte van het speelveldontwerp. Onder de linker outlane komt een apart gebied met tar-


gets en een popbumper. De targets spellen het woord ‘wizard’. Als de bal via de linker outlane uit het spel gaat, is er dus nog kans om punten te halen. Het schijnt dat ontwerper Dennis Nordman dit ook al voor Pirates of the Caribbean van plan was. De targets moesten daar het woord ‘parley’ spellen. Het paste echter niet in de visie van Stern om zo van het standaard speel-veldontwerp af te wijken. Bij JJP slaan ze deze creatieve weg wel in.

sounDNaast al deze optische aanwijzingen volgde er tijdens een presentatie ook nog een tipje van de sluier op het gebied van audio/geluid. Chris Granner heeft een sfeervolle ‘shooterlane-tune’ gecomponeerd. Dit is de muziek die je hoort als de bal klaar ligt om afgeschoten te worden. Op bijgaande foto laat hij de uitgewerkte transcriptie zien (hoewel zijn kleurrijke Hawai-blouse natuurlijk vooral de aandacht trekt). Wil je het geluid horen, ga dan naar http://jerseyjack-pinball.com/ftybr_2011-03-11.mp3 of volg de QR-code met je smartphone.

onDerDelenLast-but-not-least kondigde Jack aan een samenwer-king aan te gaan met Planetary Pinball. Deze partij heeft onlangs de rechten van Bally/Williams gekocht en mag dus die onderdelen produceren. Voor de kasten van JJP betekend dat dat er voor veel mensen (opera-tors/hobbyisten) vertrouwde onderdelen & mechanie-ken in de flipperkasten te vinden zullen zijn.

Voor de elektronica gaf Jack aan dat ze deze zelf nieuw ontwikkelen. Er komt een geheel nieuwe boardset (besturingselektronica) met moderne elektronicacom-ponenten. Voor het softwareontwerp wordt zeker naar suggesties van klanten geluisterd. Of de software ook (gedeeltelijk) ‘open-source’ wordt is nog niet duide-lijk. In de volgende spinner hopelijk meer nieuws over speelveldontwerp en artwork.

The Wizard of oz (deel 2)


Augustus 2008, er was een poos niets aan de flipper-kast gebeurd. Ik heb het redelijk druk gehad met allerlei zaken, ik heb het laatste deel van mijn cursus gevolgd (nu maar hopen dat ik geslaagd ben…), ik heb een Laser Ball van de vereniging ter reparatie gehad. En mijn schoon-vader wilde graag een Space Station voor zijn verjaardag, en die moest ook opgeknapt worden. Dat wist hij nog niet, maar hij was er erg blij mee. Toch heb ik nu wat tijd gevonden om wat aan de flipperkast te doen.

rgB leDsIn eerste instantie ben ik begonnen met een printje om de RGB leds op de onderste helft van het speelveld aan te sturen. Ik was wel benieuwd hoe dat er uit zou komen te zien. Ik had een hele vervelende soldeerbout waar-bij de punt continu aan het verbranden was, nu heb ik een Weller soldeerstationnetje. Werkt een stuk beter. Zo gezegd, zo gedaan: printje in elkaar gezet, connectors er op, draadjes aan de leds gesoldeerd, opgeschuurd voor de lichtverdeling en in het speelveld gezet. Andere kant van het draadje op de connector, alleen…. Toen waren de con-nectors op. Snel nieuwe besteld en ondertussen maar wat feature lamps aangesloten.

aTTracT moDe

De feature lamps zijn aangesloten op een Bally lampdriver. Mijn allereerste idee zoveel jaar geleden was om sommige belangrijke delen over te nemen van de sloopkast. Een Bal-ly lampdriver werkt gewoon, en is prima te testen in een oude Centaur ofzo. Een goed uitgangspunt…

Ik heb de software aangepast zodat alle lampjes door het programma aangestuurd konden worden. Het eerste waar ik aan heb gewerkt was een attractmode. Groepen van lampjes heb ik “laten lopen”. Ik heb groepen van 4 lamp-jes, maar ook 3, 2 of enkele lampjes. Als je oplet bij sommi-ge oudere kasten klopt de attract mode niet helemaal: het laatste lampje van een groep wordt dan soms tegelijk aan-gestuurd met het een-na-laatste lampje. Big House heeft daar een handje van, maar ook Speak Easy en Medusa. Bij-zonder storend heb ik dat altijd gevonden. Bij mij niet dus… Ik heb een tellertje gemaakt wat telt tot 12, daarmee kan ik groepen van 4, 3, 2 en 1 laten lopen. Een enkel lampje knip-pert, die loopt nergens heen in zijn eentje.

Zo heb ik ook groepen per kleur, dan knipperen alle groe-ne lampjes, alle blauwe, oranje, enz. En alle lampjes heb ik in de software een positie gegeven zoals deze in het speel-veld zitten. Dan kan ik een lijn van onder naar boven laten lopen en de betreffende lampjes aan zetten. Een horizon-tale of verticale lijn is niet zo moeilijk, maar een lijn die een cirkel volgt, of roteert gaat nog niet zo gemakkelijk. Mis-schien moet ik daar wat anders op verzinnen.

FeaTuresInmiddels heb ik ook het spel wat aangepast. Ik had eerder al een stukje software geschreven om bijv. een skillshot te realiseren, maar nu reageert dus ook dat lampje. En de hoofdstukken van het boek kunnen nu “visueel” gekozen worden met de flipperknoppen.

Dan kon ik ook wat features voor het spel gaan maken, voor als je niet in een mode zit. Ik heb 7 oranje pijlen en vond het idee van de rafts van Whitewater wel leuk. In eer-ste instantie wordt er random een pijl aangezet, en als je die schiet worden er random 2 pijlen aangezet, dan 3, en zo door tot 7. Extra ball bij 5, of eigenlijk is dat in te stellen bij de operator adjustments…. Als alle 7 pijlen zijn gescho-ten krijg je de “flail”, oftewel de goedendag. Wat dat gaat worden weet ik nog niet, ik zit een beetje te denken aan een getimede mode om alle pijlen nog eens te schieten voor 100k+. Overigens wel leuk om een “random” functie te maken. Zal ik eens wat meer mee gaan doen…

Ook de “knights” hebben nu een functie: schiet alle knights en krijg een waarde. Als ik een target raak gaat het

mijn eigen flipperkast maken:Book of Kells - Feature LampsIn2004benikbegonnenomzelfeenflipperkastteontwerpen.HetideewasomeenplankbijdePraxistehalen,ereenoudePCintehangenenspelenmaar.Intussenblekendezakentochietsandersuittepakkendanineersteinstantiewasgedacht.ViadeSpin-nerhoudikdeledenvandeNFVopdehoogtevandevorderingenvandeBookofKells.

richarD Baan


bijbehorende lampje aan. Heb ik ze allemaal dan knippe-ren ze om vervolgens uit te gaan. Klinkt zo logisch en sim-pel, maar ook dat moet even geprogrammeerd worden.En een lanechange. Ik heb 2 lanes bovenin, en 4 bij de return- en outlanes. Bovenin een celtic graveyard met tomb-stones, en beneden de letters TOMB. Ik kan de lane-change per groepen van 2 doen, dus de 2 bovenin, de linker lanes TO en de rechter lanes MB. Of de 2 bovenin en de TOMB lanes, of alle 6. Dat kan ik ook verschillend doen, dus dat het in een mode anders is dan tijdens het normale spel.

Ik kan zelfs een lampje weer uit laten gaan als de bal er over heen rolt als hij al aan was. Dat was geïnspireerd door de Lord of the Rings.

zelFs KnipperenDIk heb inmiddels ook een knipperend lampje. Daar ben ik zeker een dag mee bezig geweest. Het knipperen op zich was niet zo moeilijk, maar het viel me op dat “chapter 3” niet wilde knipperen, hoewel ik dat wel zo had gepro-grammeerd. Toevallig was dat ook een lampje wat iets minder fel brandde. Toeval? Ik had ooit een routine gepro-grammeerd om die lampjes in diverse sterktes aan te stu-ren. Die routine had ik gekopieerd om dienst te doen voor de knipper-snelheden. Er zat dus een fout in het program-ma. Het bleek dat eerst delen door 8 en dan keer 2 toch wat anders was dan in 1 keer delen door 4. Tja dat krijg je er van…

BonusGeen kast zonder bonus. Ik heb eens bedacht wat voor bonus ik wil. Het heeft op zich niets met lampjes te maken, maar ik was inmiddels bezig om delen van het spel verder te programmeren. En dat kon aangezien de lampjes nu werken. Er zijn kasten waarbij de modes als bonus wordt gegeven. En er zijn kasten waarbij het hele speelveld vol zit met bonuslampjes voor diverse bonussen. Ik heb een bonus-percentage in gedachten. In het spel kun je dan procenten schieten, of promilles als dat te hard zou gaan. Een tiende procent per schot bijvoorbeeld. Een maximum van 25% bonus per bal vind ik meer dan voldoende.

DmaOok een kleine tegenslag. Niet echt een onverwachte tegenslag, maar wel vervelend. De PC mist zo nu en dan irq-pulsjes. Dat gebeurt als de harde schijf wordt bena-derd, en bij het opstarten geeft de PC een melding dat de dma uit staat. Die is ook met geen mogelijkheid aan te zetten. Daarvoor moet ik waarschijnlijk de linux-kernel opnieuw compileren met een bepaalde chipset er in. Ver-velend, want dat zou misschien betekenen dat het basis-principe niet goed is. Ik kan altijd met wat IC’s de lampdri-ver aanpassen, maar dat betekent ook dat ik de interface met de PC opnieuw moet programmeren. Dat zal ik maar eens als plan B aanhouden. Ik ga eerst verder met andere dingen, dan laat ik dit idee even bezinken.

Misschien was de Bally lampdriver toch niet zo’n goede keus.


Dit jaar vond de derde editie van dit evenement plaats in het weekeinde van 16 en 17 april. Dat voor dit evenement een brede belangstelling bestaat bleek weer uit het feit dat de tachtig beschikbare plaatsen vrij snel volgeboekt waren. Toen ook alle betalingen binnen waren kon Albert Nomden de groepen indelen en ik de reeds in voorgaande edities gebruikte computerbestanden gereed maken voor deze editie.

Uiteindelijk hebben in het totaal 73 spelers deelgenomen aan de kwalificatie. Meerdere personen verschenen niet en in enkele gevallen kon een aanwezige die zich niet ingeschreven had alsnog meedoen. Uit ieder van de acht groepen plaatsen de beste vier zich voor de tweede ronde

op zondag. De kwalificatie is hier zoals ook bij de RFT-wedstrijden: een één tegen één doch nu zijn de volgor-de van spelen, wie er begint en op welke kast wel vooraf vastgesteld. Dat werkte de eerste twee edities prima. Dit keer echter, mede door een foutje in het afronden van een bestand door mij, begon de wedstrijd een kwartier later en liep deze door het goede spel behoorlijk uit. Zozeer zelfs dat de speelvolgorde indien het mogelijk was veran-derd kon worden, dat wil zeggen dat een latere partij eer-der gespeeld kon worden.

Daar er ook in de tweede kwalificatiegroep deelnemers

voor het teamtoernooi zaten startte dit ook later maar kon wel volledig uitgespeeld worden. De finale was echter pas na middernacht gespeeld.Ook waren er nog drie shoot-outs nodig vanwege geen onderling verschil. Één daarvan is niet gespeeld, echter de uitslag was niet bepalend of men zondag alsnog mee kon doen. De andere twee konden ook bijtijds gespeeld wor-den zodat de 32 geplaatsten voor zondag bekend waren.

Op zondag ook het reeds beproefde en nu zelfs bij het DPO gebruikte schema. Dit heeft twee voordelen: het is zelfregelend, dus de spelers kunnen als de tegenstander bekend is direct gaan spelen en ook belangrijk bij de wed-strijden is dat je met weinig medewerkers kan draaien. Die zijn niet echt voor het oprapen. Hier ging het in tegen-stelling tot de zaterdag wel weer goed met het tijdsche-

Dutch pinball masters 201116 en 17 aprilOokditjaarstondhettoernooiweeropdekalender:op16&17aprilwarenerdeDutchPinballMasters(DPM).Indeflipperwereldwetendeliefhebberswatertedoenis:eenwedstrijdophethoogsteniveau.Desubtiteldiewehanterengeeftgoedaanwaarhetomgaat:‘HollandversustherestofEurope’.

TeKsT: aD JonKer FoTo’s: ernö röTTer

Devoort-gangvandekwalifi-catiewasgoedtevolgenophetgrotescherm.

Adinactieachterdecomputer.

Ookmet1,13miljardopdeFishTaleskunjeeenwed-strijdverlie-zen...


ma. Enkele verrassende uitslagen en het meest in het oog springend partij B53 met Roy Wils en Ernö Rotter op de Fish Tales. De high score stond op naam van Mats Run-sten met 797 miljoen. In de B-wedstrijden ging het om één partij met vier ballen per speler. Ernö begint en krijgt het goed te pakken in zijn derde bal. Hij gaat over het mil-jard en na de vierde bal heeft hij 1,13 miljard. Maar Roy heeft ook zo zijn lichtpunten en eindigt op 1,38 miljard. Die partij ging gelukkig niet ongemerkt voorbij. De finale

PaulJongma,delaterewinnaar,inactieopdeAddamsFamily

DecateringwasinvertrouwdehandenbijJanenTonia.

was tussen Paul Jongma en Levente Tregova uit Zwitser-land. Paul kwam uit de A-ronde en mocht de eerste finale-kast kiezen en bepalen wie er begon. Dat was de Corvette en Paul won royaal. Levente koos voor de Funhouse maar hier kreeg Paul een zeer goede multiball waar Levente niet meer tegen op kon. En met twee partijen was de finale gespeeld. Rond zeven uur kon alles opgeruimd worden en konden we weer op een geslaagd weekeinde terug kijken. Editie vier zit volgens mij al in de molen.

Links:Paul Jongma,winnaar DPM2011

Rechts:TweedeplaatsvoorLeventeTregova

uiTslagen zonDag01. Paul Jongma (NL)02. Levente Tregova (CH)03. Patrik Bodin (S)04. Mark van der Gugten (NL)05. Jorian Engelbrektsson (S) 05. Roy Wils (NL)07. Michael Trepp (CH) 07. Taco Wouters (NL)09. Albert Nomden (NL)09. Ernö Rotter (D)09. Andreas Harre (D) 09. Martijn van Aken (NL)

13. Robert Sutter (CH), 13. Nico Wicke (D)13. Jörgen Holm (S) 13. Mats Runsten (S)17. Jaap Valent (NL)17. Konrad Buczyñski (PL)17. Matthias Flügge (D)17. Helen de Haan (NL)17. Bram Kouwenberg (NL) 17. Axel Bouet (F) 17. Brenn Oosterbaan (NL) 17. Jens Flügge (D)

25. Norbert Broman (NL)25. John van der Wulp (NL)25. Stefan Karlhuber (A)25. Norbert Resow (D),25. Aleksander Zurkowski (PL)25. René van Gool (NL)25. Egbert van Vulpen (NL)25. Albert Medaillon (D).

Volledige uitslagen staan bij de downloads op onze website: www.nfvpinball.nl


1993: Daan’s supercircus Het was de toen 13-jarige Daan die mij tekeningen liet zien van een zelfbedachte flipperkast. Met wat aan-passingen was dat spel best te realiseren. Er was ech-

ter een klein probleem: Daan bewoonde de zolderkamer van het huis, slechts bereik-baar langs een smalle ladder. Daar kon nooit een grote flip-perkast naar boven. Of… we moesten de flipperkast slechts 1 meter lang maken. Zo gezegd, zo gedaan! Samen met Daan werd deze kleine flipperkast gebouwd. Hoe groot het succes was, weet iedereen die wel eens een beurs bezocht waar Daan’s mini-flipper stond te pronken.

spelregels: Centraal op het speelveld is een hole waarvan de waarde door targets opgevoerd kan wor-den van 5 tot 25 punten. Rechts, achter een droptarget,

een hole waarvan de waarde gelijktijdig opgevoerd kan worden van 50 tot 250 punten (in stappen van 50). Door de bal over de top-rolloverbaan te spelen, wordt de waarde van de twee holes ver-tienvoudigd. Het rechtse uitworpgat kan zo een waarde krijgen van 2500 punten. De vier targets die de score opvoeren zijn gemarkeerd met de letters D-A-A-N, die oplichten als ze worden geraakt. Worden alle letters aangescho-ten, dan voeren de hole waardes op. Wordt de “D” als eerste letter geraakt, dan opent zich rechtsonder de free-ball gate. Deze blijft open zolang de letters D-A-A-N in volgorde worden geraakt. Iedere verlichte let-ter verlicht ook een ster-rollover in de baan linksboven, waardoor dan 400 punten gescoord kunnen worden. Daan’s Supercircus is nog steeds in bezit van Daan, die de machine nog steeds koestert.

1995: BagaTelle Razend enthousiast waren de Amerikaanse flipperont-werpers en technici tijdens de Pinball Expo in Chicago, toen ik daar de foto’s van Crack the Bank showde. Ik won er direct de eerste prijs mee. Een jaar later was het Daan, die een tweede prijs won met zijn unieke flip-perkast. Er werd ons gevraagd het volgen-de jaar eens een van de produkten mee te nemen. Maar een flip-perkast in het vlieg-tuig…kostbaar en moeilijk. Zo werd het idee geboren om een zo klein mogelijke flip-perkast te bouwen, zodat de kop in mijn koffer zou passen.met een handvat aan de onderkast. Na veel passen en meten, bleek het moge-lijk een speelveldmaat van 21 x 40 centimeter aan te houden. Ik ontwierp een “speelbaar” spel met targets, twee flippers, een bumper, een slingshot en een uit-worpgat. De flipperkast werd gebouwd voor 110 Volt (Amerikaanse netspanning). Bedoeling was de machine in Amerika te verkopen en de opbrengst aan een goed doel te schenken. Helaas, een reis naar de VS kwam er nooit meer van. De flipperkast werkt uitstekend, en is onlangs in Nederland aan een liefhebber verkocht. Ondanks zijn kleine formaat heeft Bagatelle een geldin-

InvorigeSpinnershebbenjulliekunnenlezenoverdelaatstetweezelfbouwprojectenvanHenkdeJager:BigCityZooenMerlin’sMagic,inmiddelsinbezitvandeNFV.Henkheeftinzijnflipperloopbaanechternogveelmeerkastengemaakt.Inditartikeldeeltweevaneenchronologischoverzicht.

henK De Jager

De Henk de Jager collectieone more Time (4)


worp, een credit-meter en een eindcijferloterij (match)..Wel is de speelbal iets kleiner dan de normale 1 1/16 inch flipperbal.

spelregels: Heel eenvoudig: raak de cijfers 1-9 in de juiste volgorde, en Special wordt verlicht. Een vrij spel verdien je door de bal de special-rollover te spelen.

1996: rouTe 66 Het klein-formaat flippertje van Daan werkte zo verte-derend dat besloten werd om weer een 1-meter kastje te bouwen. Het werd de twee-speler “Route 66” met de roemruchte Amerikaanse Highway 66 als thema. Op de kopruit (en ook op het speelveld) staat een 1959 DeSoto Firedome afgebeeld, met Nederlands kente-ken DE-60-74. Het was de auto die ik destijds (13 jaar lang) als hobby-automobiel bezat. Route 66 ziet er al een stuk professioneler uit dan mijn eerdere flipperkas-ten. Vooral de moeite die het artwork mij altijd kostte had mij doen besluiten een tekencursus te gaan volgen. Route 66 is in 2004 verkocht aan een Nederlandse flip-perhandelaar die hem als blikvanger in zijn bedrijf heeft staan. (Wizard, Bunschoten).

spelregels: Centraal op het speelveld vind je 10 lamp-jes: de eindpunten van Route 66 (Los Angeles en Chi-cago) én de acht staten waar de weg doorheen voert. Door het raken van een verlichte pop-bumper springt

het lichtje één staat voorwaarts, net zo lang totdat Chicago wordt bereikt. De feature begint dan weer opnieuw, en één “trip to Chicago” wordt bijgeteld op een speciaal telwerk achter de kopruit. Bij twintig trips heb je een vrij spel verdiend. De linkse en rechtse uitgang van het speelveld worden afwis-selend verlicht voor “to Chi-cago”, hetgeen de auto (sorry, lichtje) direct naar de finish (Chicago) laat verspringen. Het raken van de verlichte midden-target, een schot in de “McDrive” of een schot in de “carwash” levert 5 stappen op in de reis naar Chicago. Wordt de bal in de McDrive geschoten (linksonder), dan komt hij uit de carwash (rechtsboven) weer tevoorschijn. Niet zo bijzonder lijkt het…maar andersom werkt het ook zo: schiet de bal in de carwash, en hij komt uit de McDrive tevoorschijn. Een “industry first”, want er bestaat geen professio-nele flipperkast die dat ook heeft. Trucje: dit werkt met twee ballen: als de een wordt gevangen, wordt de andere in het spel geschoten. Zo is Route 66 feite-lijk een multiball, zonder dat er ooit twee ballen tege-lijkertijd in het spel zijn. Verder vinden we in Route 66 nog een free-ball gate en een speciaal effect: er is een rubberband waarlangs de bal kan rollen. Zodra de bal deze rubberband passeert wordt hij zijwaarts naar de popbumpers geschoten.


anno 1975Toen ik op de lagere school voor het eerst een spreekbeurt moest houden, ging die over postzegels. Noeste arbeid met bibliotheekboeken, handgeschreven aantekeningen en een werkstuk met nietjes en wat plakwerk. Of ik hulp kreeg bij het maken ervan? Ik kan het me niet herinneren. Ongetwijfeld stond ik met een verhit hoofd uiteindelijk een weinig boeiend betoog te houden. Als begeleidend materiaal had ik mijn insteekalbum meegenomen…

anno 2011‘Pap, ik heb op Google afbeeldingen nog een paar goeie plaatjes gevonden!’. Zoon Tom van 9 struint het Internet af. De illustraties die hij vindt worden vervolgens geko-pieerd naar zijn PowerPoint presentatie en naar het juis-te formaat omgezet. Mijn inbreng op inhoudelijk vlak is gewenst, maar ik moet me niet teveel met de vormgeving bezighouden. ‘Jij bent er gewoon niet zo handig in, pap’ is zijn simpele verklaring. Er komt een gelikte presentatie uit, vol prachtige illustraties. Goed, het lettertype is wat onrustig, maar dat vinden de klasgenootjes waarschijnlijk juist ‘cool’. Als uitsmijter gaat er zelfs een link in naar een You Tube-filmpje van de Revenge from Mars. Voor op het digibord…. alles kan tegenwoordig.

Als ik zoonlief op een vrijdag ophaal zie ik een konijntje door de klas huppelen. Vrijdag is spreekbeurt dag en het onderwerp van de sessie van deze dag is duidelijk. Het is een gezellige chaos in het lokaal. Dat is voor mij de aan-zet tot een vraag aan Tom. ‘Zullen we de juf vragen of jij op vrijdag een flipperkast mag neerzetten?’. Glimmende ogen en een vragende blik: “Echt?”. Juf Marian reageert

positief en de kast mag zelfs de hele dag blijven staan. Kijk, dat is het betere werk…

Dag Van uiTVoeringNu komt er qua uitvoering een uitdaging: ik heb geen flip-perkast die zo maar eventjes meegenomen kan worden. En ik zit in de week van de spreekbeurt van maandag tot en met donderdagavond in Milaan. Maar gelukkig is er Magic Ben. Er logeert nog een kast bij hem en hij wil die op vrijdag wel even brengen. Hoe laat precies? Kwart over acht ’s morgens? Juist ja.Keurig op tijd rolt het steekkarretje het klaslokaal bin-nen. In no time staat de Jackbot op poten en kan het eer-ste testspelletje gedaan worden. Binnen enkele minuten staan er zeker 10 paar nieuwsgierige ogen op het speel-veld te kijken. Wat opvalt is dat het de jongens zijn die vooraan staan. Komt het omdat ze meer interesse hebben of gewoon doordat ze even hun fysieke overwicht heb-ben gebruikt?Als ik ’s middags informeer hoe het gegaan is, krijg ik een heel korte samenvatting: ‘goed’ en dan is hij er alweer vandoor. Later hoor ik dat het eindresultaat in ieder geval aan die kwalificatie voldoet. Met een 9,5 is de maximale score behaald.

Bonus ronDeTot zover was het plan redelijk uitgedacht. Het vervolgtra-ject heeft nog wat minder aandacht gehad. Het is nu vrij-dagmiddag en de kast moet over een week pas terug. Wat te doen in de tussentijd? Thuis opstellen is geen optie, in de berging is een beetje sneu. Onderweg krijg ik een idee: ‘zouden ze bij de naschoolse opvang niet een weekje op deze kast willen passen?’

Een halfuurtje later sta ik samen met de buurman eerst de poten eronder uit te halen. En daarna zetten we ze er 500 meter verder weer op. Als ik de kast een week later weer ophaal, zie ik dat er een intekenlijst naast de kast hangt. In verband met de grote animo mochten ze allemaal om de beurt 15 minuten spelen. De teller van gespeelde spel-letjes staat na 5 dagen op 190 spelletjes. Gemiddelde bal-tijd: 28 seconden. Gemiddelde credit: 2.32 minuten. Aan-tal replays: 2…

Geslaagd project!

SpreekbeurtFlipperen en de nFVAlsjevaderzogekisomveelvanzijnvrijetijdineenverenigingtesteken,hebjedaaralsknaapvan9ookmeetemaken.Alsjevadergekisvanhetflipperspelletje,danont-komjeernietaan,danmoetjehetookproberen.Enalsjehetdanookwelleukvindtomtedoen,danhebjeiniedergevaleennietalledaagsonderwerpvooreenspreekbeurt

Bas Vis


DebelangrijksteslidesuitdePowerPointpresentatievanTomVis.Degehelepresentatiebestonduitmaarliefst37slides!


Regionale Flipper Toernooien seizoen 2011Hetseizoenisinvollegang:elkemaandisereentoernooi.Injanuarispeeldenweinhetclub-huis,infebruariinFriesland,inmaartinFlevoland,inaprilinBelgië(Eke)eninmeiinGelderland.DereeksgaatverderinjuniinNoordHollandennadezomerstopeindaugustusinOverijssel.Voorseptemberenoktoberzijnwenogopzoeknaargeschiktelocaties.Wieheeftersugges-ties?

uit de solid state generatie en een flink aantal goed spelende EM-ers. Volop genieten dus voor de liefheb-bers. Met 24 deelnemers was het toernooi maximaal bezet. Veel broodjes smeren dus voor gastheer Frank Douwenga. Natuurlijk was er ook een serieus toernooi, waarbij de winst naar Gerard Poelwijk ging. Op de ere-plaatsen Michel Lanters (opnieuw!), wedstrijdleider Ad Jonker (zijn eerste RFT trofee) en Steven van der Staaij.

VerVolg rFT seizoen 2011Eind juni is er de RFT-editie Noord Holland van 2011 bij De Koog (Robin, Martijn & Egbert). Na de zomerstop is er eind augustus een toernooi in Overijssel (gastheer: René Timmer).

Op de kalender staan er daarna nog toernooien in sep-tember, oktober en november (Gentbrugge). Voor de toernooien in september en oktober zoeken we nog geschikte locaties. Liefst in west (Zuid Holland) en zuid Nederland (Limburg/Brabant). Kenmerken: 10 of meer flipperkasten en ruimte voor maximaal 24 spelers. De NFV verzorgt de organisatie van het toernooi. Als gast-heer krijg je van de deelnemers een vergoeding voor het gebruik van de flipperkasten (€ 7,50 per persoon, dus max. € 180). Daarnaast betalen de deelnemers een bijdrage voor de catering.

als het je leuk lijkt om gastheer te zijn, neem dan contact op met de rFT-coördinator Bas Vis ([email protected]).

Bas Vis

GerardPoelwijk,winnaarvandeRFTinEtten.

FeBruari – FrieslanD (nieuWeschooT)Na de kick off in Ederveen (winnaar Taco Wouters) was er in Nieuweschoot (gastheer: Klaas Oenema) opnieuw een ‘bekende naam’ als winnaar: DPO- en EPC win-naar Roy Wils. Het deelnemersveld was heel sterk, wat ook wel blijkt uit de namen van de spelers die de overi-ge ereplaatsen bezetten in de eindrangschikking: René van Gool, Paul Jongma, Klaas Oenema, Dirk Klaver en Albert Nomden werden nr. 2 t/m 7. Zoals inmiddels een beetje traditie is geworden, werd het toernooi afgeslo-ten met een ‘hollandse stamppot’: keuze uit boeren-kool, hutspot, zuurkool en andijviestamppot. Alle 20 deelnemers bleven dan ook mee-eten…

maarT – FleVolanD (almere)In Almere is de RFT-organisatie elk jaar te gast bij Ruud & Daniella Hijlkema. De combinatie van gastvrijheid en een geweldige gameroom is bekend en dus is er een maximum aantal deelnemers. Om een goed toernooi mogelijk te maken waren daarom wat extra kasten nodig. Dank aan Jules, Ronald, Serf, Edwin en Ben voor hun support. Dit keer wat verrassende namen in de top van het klassement: Mart Oenema werd knap 4e en Pieter van Leijen haalde bij zijn 2e toernooi de finale. Daarin bleek Roy Wils te sterk. Vooral zijn demonstratie op de Dr Who was indrukwekkend…

april – België (eKe)Dit jaar zijn er slechts twee RFT toernooien in België. Bij de eerste was de gastheer Dimitri Verhoosele uit Eke. Voor de deelnemers die kans willen maken op de finale in december om het NFV Kampioenschap was het derhalve belangrijk om goed te presteren. Winnaar werd Ivan Geentjens, die mede dankzij de resultaten bij toernooien in Nederland (Ederveen en Almere) de tweede plaats in het tussenklassement inneemt. Voor Koen Willocx was er een 2e plaats en Didier Dujardin haalde de 3e stek, voor Vincent Chardome. Opvallend was de prestatie van Lieven Engelbeen. Hij eindigde op een voor hem zeer ongebruikelijke 16e plek…

mei – gelDerlanD (eTTen)Gameroom Etten heeft een grote collectie die zich vooral ook kenmerkt door een geweldige variatie. Got-tlieb DMD’s die je zelden tegenkomt, veel leuke kasten


Finale rFT seizoen 2011De winnaars van de individuele toernooien krijgen een fraaie trofee mee naar huis alsmede een ticket voor de finaledag van het DPO 2011.

De finale van het RFT seizoen 2011 vindt plaats in het NFV Funhouse in Ederveen. Op zaterdag 17 december gaan de 24 beste spelers van het seizoen uitmaken wie zich NFV kampioen 2011 mag noemen en de enorme wisselbeker een jaarlang mee naar huis mag nemen. Bijgaand de tussenstand na 5 van de 10 toernooien. Van elke speler tellen de 3 beste resultaten.

2

Tussen

tijdse

Detussenstandna5vande10toernooien.Debeste24spelersplaatsenzichvoordefinale.


nFV collectie & Wanted list

Bas Vis

nFV collecTieDe NFV collectie bestaat op dit moment (mei 2011) uit meer dan 100 kasten van verschillende generaties.

- Dot Matrix 31 - Solid State – Alfa Numeriek 8- Solid State – Numeriek 40- Electro Mechanisch 29

In 2010 formuleerde het NFV Bestuur de uitgangspunten voor de samenstelling van de eigen collectie: DMD 35-40 stuks, Alfa Numeriek 20-25 stuks, Numeriek 20-25 stuks en Elektro Mechanisch 15-20 stuks. Het streven is om terug te gaan naar een collectie van 100 kasten. Na enkele aanschaffen in 2010 en een aantal veilingen onder leden hebben we er nu dus 108. Bij de kasten van de oudere generaties zitten nog enkele exemplaren waarover nog een besluit moet worden genomen: hou-den & opknappen of ruilen cq. veilen. De oudere gene-

AlsNFVBestuurbeslotenwein2010omtoetegaanwerkennaareencollectievanmaximaal100flipperkasten.Indiecollectiemoetenallegeneratiesflipperkastenverte-genwoordigdzijn:elektromechanisch,SolidStatenumeriek,SolidStatealfanumeriekenDotMatrix.Maardatriepookdirecteenvraagop:welketitelsmoetendatzijn?Dathebbenweinhetvoorbijejaargeïnventariseerd.

raties zijn nog enigszins oververtegenwoordigd, de nieuwere generaties zijn nog iets kleiner dan beoogd. Als NFV Bestuur kijken we ook regelmatig naar de waarde van de NFV collectie en of die nog aansluit bij de verzekerde waarde zoals opgegeven aan de verzeke-raar. De meest recente inventarisatie had als uitkomst: waarde van ruim 55.000 Euro.

WanTeD lisT per generaTie Na diverse oproepen in de Spinner en een poll op het NFV Forum hebben we per generatie een overzicht van de meest gewenste kasten gemaakt. Bij beslissingen over aanpassingen in de NFV collectie zullen we deze lijsten als uitgangspunt gebruiken.

Wanted list Dot matrix1. Attack from Mars (WMS, 1995) 2. Lord of the Rings (Stern, 2001) 6. Star Trek The Next Generation (WMS, 1993)9. Dr. Who (WMS, 1992) 10. Sopranos (Stern, 2005)11. Tales of the Arabian Nights (WMS, 1996)13. Pinball Magic (CapCom, 1995)

Een groot deel van de kasten uit de wanted list uit 2009 voor deze generatie staat intussen in het club-huis. Deels door investeringen (Spider-Man, Tommy, Shadow), deels door donatie (Monsterbash). Het is de bedoeling om op korte termijn nog een inventarisatie te maken van de meest populaire kasten van de voor-bije tien jaar. Wanted list alfa numeriek1. Whirwind (Williams, 1990) 3. Taxi (Williams, 1988) 4. The Machine: Bride of Pinbot (Williams, 1991) 5. Banzai Run (Williams, 1988) 7. Earthshaker (Williams, 1989)8. Back to the Future (Data East, 1990)9. The Simpsons (Data East, 1990)

Net als bij andere generaties geldt natuurlijk: onbe-kend maakt onbemind. Weinig Gottlieb in de lijst, ter-wijl die soms toch een zeer leuk en gevarieerd spel bie-den. Dankzij onze medehuurder van het NFV Funhouse Op1indeWantedListDotMatrix:AttackfromMars.


Wanted list solid state - numeriek3. Medusa 8. Orbitor 9. Pharaoh 10. Eight Ball Deze generatie is oververtegenwoordigd in de huidi-ge collectie. De meest populaire titels zijn in bezit van de vereniging, al is nog wel een kwaliteitsverbetering

noodzakelijk. Voorbeeld daarvan is het plaatsen van een verbeterd (en geclearcoat) speelved voor de Cen-taur.

Wanted list electro mechanisch4. Fireball 5. Captain Fantastic 6. Pat Hand8. Majestic

Ook van de EM-kasten hebben we een ruime hoeveel-heid titels. Met de komst van de Wizard in 2010 is één van de absolute toppers toegevoegd, maar er staan nog wel een paar mooie titels op het lijstje. Op korte termijn zal het accent liggen op kwaliteitsverbetering.

plannen Voor 2011-2012De aandacht gaat de komende tijd vooral naar het ver-der optimaliseren van de kwaliteit van de collectie. Er mogen best nieuwe kasten toegevoegd worden, maar er zouden dan ook kasten uit de collectie gehaald moe-ten worden om zo nog meer bij de gewenste samen-stelling te komen.De aandacht voor kwaliteit onderstrepen we met een nieuw onderhoudsplan. Concreet zal dat betekenen dat er regelmatig klusdagen zijn en dat er steeds enkele van de NFV kasten niet in het clubhuis zijn, maar bij leden thuis voor ‘groot onderhoud’.Er is budget voor investeren (reservering van € 5.000). Dat geld zullen we echter alleen gebruiken als we echte ‘toppers’ aan de collectie kunnen toevoegen met een goede prijs/kwaliteitverhouding.

nFV collectie & Wanted list

MostWantedindecategorieAlfaNumeriek:Whirlwind

DeMedusaisdemeestgewildeNumeriekeSolidStateflipper

DeFireballscoorthoogindeEMWantedList


(Ad Jonker) zijn ze toch goed vertegenwoordigd in het clubhuis (oa. Class of 1812).

lanDenToernooiHieraan deden 16 teams uit 10 verschil-lende landen mee: Frankrijk, Spanje, Ita-lië, Hongarije, Nederland, Finland, Zweden, Verenigd Koninkrijk, België en Zwitserland. Voordat het toernooi begon, opende bur-gemeester van de stad het evenement met een korte toespraak.De 16 teams werden verdeeld in 4 groepen van 4 en elk team speelde een wedstrijd tegen de andere 3 teams in hun groep. Elke wedstrijd werd gespeeld op een twee-tal kasten - meestal een oudere kast gekop-

peld met een nieuwere versie. De 12 kasten die gebruikt werden: Harlem Globetrotters & NBA Fastbreak, Canada Dry & Bram Stoker’s Dracula, Medusa & Junkyard, Time Machine & Stargate, Buck Rogers & Spider-Man en Dr Dude & Whitewater. Toen alle 16 teams hun kwalificatie ronde matches had-den voltooid, waren de top zes teams die zich plaatsten

voor de finale: Italia Tecnoplay Team: 69pts, Team Hon-garije: 60pts, Equipe de France: 59pts, Schweiz: 56pts, Nederlandse Pinball Team: 55pts & Spainball: 53pts. Deze 6 teams speelden vervolgens een reeks van wedstrijden tegen elkaar met dezelfde indeling als de kwalificatieron-de alleen met 5 wedstrijden per team dit keer. De overwinning was uiteindelijk voor Team Hongarije die de winnaars van vorig jaar versloegen: het Dutch Pinball Team haalde de tweede plaats, met het Team Tecnoplay Italia als nr. 3. De overige teams met NFV vertegenwoordigers ein-digden op de 8e (Pinball Team België), de 9e (Amsterdam Pinball Masters) en 13e plaats (Pinball Team België 2).

KWaliFicaTie inDiViDueel ToernooiOp zaterdag begon om 10 uur de voorronde voor het indi-viduele toernooi. De opzet was hetzelfde als tijdens het EPC 2009 dat gehouden werd in de UK. Elke speler kon zes van de beschikbare kasten kiezen om daarop zijn kwa-lificatie te spelen. De scores werden vervolgens gerang-schikt en punten toegekend. Er kon gekozen worden uit de volgende kasten:

Jet spinclose encounters of the Third Kind

Fathom olympic games

Buck rogersrocky & Bullwinkle medieval madness

star Trek - The next generationstargate no Fear

WhitewaterBreakshot

spider-manThe lord of the rings

The simpsons pinball partyBig Buck hunter proThe rolling stones

Batmancreature from the Black lagoon

Johnny mnemonic

Alle kasten hadden moeilijke instellingen om de speeltijd te beperken. Outlanes stonden op maximale breedte en de tilt meestal zeer gevoelig.

european pinBallchampionship 20112011washetjaarvoorFrankrijkomhetEKPinballtehosten.HetEPCwerdgehoudenindeSalleSergeReggianiindekuststadvanLeTréport.

TeKsT en FoTo’s: WWW.pinBallneWs.com BeWerKing en VerTaling: Bas Vis

PinballTeamBelgiëinactietijdenshetlanden-toernooi

Dekwali-ficatieinvollegang.


Op zaterdag om 19.30 uur waren er een flink aantal NFV-ers bij de beste 36 spelers: Taco Wouters, Martijn van Aken, Albert Nomden, Stefan Proot, Jilles Eijking, David Deturck, Lieven Engelbeen, Brenn Oosterbaan en Vincent Chardome.

Voor een iets grotere groep NFV-ers was de kwalificatie ook het eindpunt: Tom Geneyn, Jos Deboosere, Didier Dujardin, Martijn van Amsterdam, Paul Jongma, Bert-Jan Brinkhuis, Dennis Verleyen, Glenn Pellis, Eric Andries, Mark van der Gugten, Glenn Verhoosele, Joachim Reniers, Pas-cal van Wonterghem, Tom Loomans, Dirk Klaver, Lene Andersen, Dimitri Verhoosele en Machteld Decloedt.

special guesT Dinner‘s Avonds was er een diner met als special guest Gary Stern. Dat werd een zeer ontspannen happening getuige ook de bijgaande foto. We moeten de Belgische delegatie bij gelegenheid nog maar eens vragen wat de aanleiding was om Gary Stern te jonassen.Eén van de onderwerpen waarover Gary sprak was de betrokkenheid van Stern bij toernooien door middel van

sponsoring. Op die manier was in Italië gewerkt en Gary gaf aan dat hij zoiets graag vaker zou doen. Tip voor het DPO organisatie team.Een andere discussie betrof het gebruik van het DMD. Stern kijkt naar de verschillende soorten displays voor de premium en de thuis uitvoeringen. Voor het eerst gaf Gary aan dat ze in de toekomst waarschijnlijk een LCD gaan gebruiken voor de premium uitvoeringen.

Finales inDiViDueel ToernooiNog geen 10 uur na het diner was het tijd voor de top 36 om aan de finale rondes van de kwalificatie te beginnen. In deze ronde moesten de spellers scores neerzetten op 4 van de 10 geselecteerde machines.De top 16 qualifiers van deze ronde gingen door naar de kwartfinales. De uitslag:

pos name1 andreas harre2 patrick Bodin3 Jean philippe passarieu4 Franck Bona5 michel Dailly

GarySterntemiddenvandeBel-gischedele-gatie.

6 Timothée hulin-Bouard7 Jörgen holm8 Janne Toukkari9 Julio Vicario soriano10 Taco Wouters11 nicola pierobon12 martin ayub13 David Deturck14 Jilles eijking15 Daniele celestino acciari16 martijn Van aken

Hierna veranderde de opzet in knock out rondes tot aan de finales. Met 4 NFV-ers bij de laatste 16 (3x NL en 1x BE) was onze vereniging nog goed vertegenwoordigd. Uitein-delijk haalden Martijn van Aken en David Deturck zelfs de laatste 8! Helaas was dat voor beide NFV-ers het eindpunt.De finale van het EPC 2011 bestond uit één vierspeler game met 5 ballen op de nieuwe Stern, The Rolling Sto-nes. Winnaar werd Franck Bona, één van de toppers uit Europa die al jaren meedoet en nu het genoegen had het EPC in eigen land te winnen. En zoals dat hoort bij een finale: hij won als 4e speler door met zijn laatste bal vanuit een achterstand zijn concurrentie nog in te halen.

name Ball 5 scoreDaniele celestino acciari 23,771,550Timothée hulin-Bouard 47,664,250Jörgen holm 16,695,050Franck Bona 57,209,290

Het was voor Franck de 2e maal dat hij het EPC won. De eerste keer was in 1997 toen hij in Valkenburg de sterk-ste was.

Het volgende EPC zal zijn in 2012. Gastheer is dan Spanje.

FranckBonaontvangtzijneersteprijsuithandenvanGaryStern.


DE VIJFDE SPELER

Eind jaren zeventig begin jaren tachtig speelde ik voor het eerst op een flipperkast. Zoals bij vele leden was het voor mij ook een vakantieperiode die me in aanraking bracht met het magische spel. Hoewel ik het me toen nog totaal niet realiseerde, was het flipperen in Neder-land nog gewoon gemeengoed. Hiermee bedoel ik dat je bijna overal in het wild wel kasten tegenkwam. In cafés omdat de computerspellen nog in ontwikkeling waren, photoplay’s niet bestonden en gokkasten ook nog niet waren doorgebroken. Daarnaast kon je kas-ten vinden op campings en ook in bijna elke snackbar stond wel een flipper. Een groot verschil was dat er ook in Nederland talloze arcades waren waar steevast een enorme rij kasten stond. Begin jaren tachtig was ik op Texel en in mijn herinnering stonden daar minimaal vijf-tien kasten, een situatie die nu nauwelijks voorstelbaar is in Nederland.

De volgende flipperperiode heb ik zelf niet bewust meegemaakt, maar achteraf wel goed kunnen recon-strueren. Eind jaren tachtig begin jaren negentig maak-te de flipperindustrie een enorme ontwikkeling door, mede door de technische mogelijkheden en de inven-tiviteit van de ontwerpers. En ook daar profiteerde het flipperen op locatie van. Want hoewel er veel con-currentie was van videogames en ook gokkasten aan populariteit wonnen, was het nog altijd goed mogelijk om in het café te flipperen. En mede dankzij kasten als The Addams Family, Twillight Zone, Scared Stiff en Medieval Madness verdiende de exploitant er in ieder geval nog iets aan, waardoor er nog volop geflipperd kon worden. Jaarlijks kwamen er twintig titels bij en die kasten kwamen in grote hoeveelheden naar Neder-land. Opnieuw een situatie die anno 2011 nog nauwe-lijks denkbaar is.

De meest duistere periode van het flipperen was het begin van de nieuwe eeuw. Bally Williams had zijn flip-perdivisie gesloten en op Stern Pinball na waren alle flipper fabrikanten failliet. Intussen werd de photoplay op locatie enorm populair, waardoor exploitanten en masse hun kasten verkochten. Volgens de overlevering zijn er vrachtwagens vol flippers richting het voormalig Oostblok vertrokken en werden toptitels als Theatre of Magic en Monster Bash voor een schijntje verkocht. Alleen Stern produceerde nog flippers en omdat deze technisch gezien deplorabel waren, kwamen zij amper naar Nederland. Van Austin Powers zijn er wel geteld twee geïmporteerd en ook Playboy is niet te vinden in de Nederlandse café’s.

Inmiddels zijn we beland in het tweede decennium van de nieuwe eeuw en dit flippertijdperk kan wor-den gezien als renaissance. Voor de niet geletterden onder u: de wedergeboorte. Natuurlijk zal het nooit meer zoals ‘vroeger’ worden, maar Stern Pinball heeft de crisis overleefd en krijgt van exploitanten en impor-teurs –terecht- steeds meer vertrouwen. Toen The Rol-ling Stones naar Nederland kwam was er voor het eerst een heuse release party en van de kast zijn er inmid-dels al tien op locatie te spelen. Dat geldt ook voor de andere recent uitgekomen kasten van Stern Pinball. De keuze voor bekende mondiale thema’s gemaakt door ontwerpers die hun sporen hebben verdiend, blijkt een goede te zijn. Ik ben benieuwd naar de nieuwe TRON flipper die ergens deze zomer in Nederland te bespelen moet zijn

renaissance


2000 sWe1 KiTHUO speelveld, roms en translite Speelveld zonder storingen, in perfecte staat alsook translite.Geen SWE1 Decals. Prijs 450 euroFarian Franssen, [email protected] maart 2011

huo Wheel oF ForTune Alles 100%! 2300 euro Koen Heltzel, [email protected] 2011

spinnertjes (vraag en aanbod)

Te koop

Wms inDiana Jones Met (replica) Backplastic, Jackpot lampjes onder de dot-matrix . Poten zijn iets minder fraai. Prijs: 2000 euro. Wijnand [email protected] juni 2011

gevraagd

FarallaAeneas Verhé: [email protected] juni 2011

sTargaTePascal Van [email protected] juni 2011

FT BoaT plasTicsMichel Ots, [email protected] juni 2011

TopsTaaT class oF 1812Sven [email protected] mei 2011

GILDENSTRAAT 32 | 4143 HS LEERDAM | PHONE 0345-511 [email protected] | www.jukeboxgallery.com

V

JUKE

BOXE

S V

SL

OTMA

CHIN

ES V

RA

DIO’

S V

VE

NDIN

G MA

CHIN

ES V

CO

CA-C

OLA

MACH

INES

V

TV’S

V

elke

wer

kdag

en

Zate

rdag

geo

pend

van

10.

00 u

ur to

t 17.

00 u

ur

It’s all about jukeboxesIt’s all about jukeboxes

Bij Jukebox Gallery in Leerdam waant u zich werkelijk in de fifties en sixties. Hier hebben we in de loop der tijd één van de grootste collecties ter wereld aan originele jukeboxen bijeengebracht. Naast unieke jukeboxen treft u ook andere bijzondere items aan, zoals authentieke poolbiljarts, Coca-Cola-

automaten en sixtiesmeubilair. Denkt u aan jukeboxen, dan denkt u natuurlijk aan singles en zelfs 78-toeren bakeliet platen. En daarvan is een ruime sorte-ring voorradig. Maar Jukebox Gallery heeft ook de nieuwste generatie met afspeelmogelijkheden. Voor CD’s en zelfs voor uw iPod!

adv. A5.indd 1 17-09-10 08:30

2011 - 02 - Spinner Magazine

Documents

Transcript of 2011 - 02 - Spinner Magazine