2014 - 02 - Spinner Magazine

64
Jaargang 23 - Nummer 2 NFV Nieuw clubhuis in opbouw De gameroom van... Peter van Tartwijk Unboxing The Wizard of Oz Pinball Business - de werkplaats van Patrick Roose De nieuwe Stern: Mustang

description

Kwartaalblad van de Nederlandse Flipper Vereniging.

Transcript of 2014 - 02 - Spinner Magazine

Jaargang 23 - Nummer 2

NFV

Nieuw clubhuis in opbouwDe gameroom van... Peter van Tartwijk

Unboxing The Wizard of OzPinball Business - de werkplaats van Patrick Roose

De nieuwe Stern: Mustang

Club van

BenBoogaard

©

In maart 2008 introduceerde de NFV de Club van 100. De Club van 100 bestaat uit personen en bedrijven die de NFV een warm hart toedragen. Zij betalen jaarlijks een bijdrage van 100 euro.Inmiddels heeft de Club van 100 al 39 deelnemers.

Word ook Club van 100 lid! Dit zijn de voordelen:• Gratis toegang tot evenementen in het NFV Fun-

house (1 toegangsbewijs per deelnemer)• Logovermelding op deze pagina en op de Club van

100 pagina op de NFV-site (met link)• Ingelijst logo op A4 formaat in het NFV Funhouse • Deelname aan jaarlijkse Club van 100 bijeenkomst

in het NFV Funhouse (voor deelnemer en introducé)

Iedereen kan lid worden: leden, niet-leden, vrienden-clubs, bedrijven, sponsors. In 2012 en 2013 is er geïnves-teerd in een verdere verbetering van het NFV Funhouse in Ederveen en de eigen collectie. In 2014 en 2015 gaan we hiermee door: zodat ook het nieuwe NFV Funhouse in Veenendaal een plaats wordt waar alle leden graag naar toe gaan!

Lid worden van de Club van 100 is eenvoudig: stuur een e-mail naar Jan Meijer ([email protected]) en hij helpt u verder.

samen werken aan oplossingen

L a n g e d i j k

Logoblok Club van 100 - NFV

Een praktisch

hulpmiddel om kinderen zelfstandig

te leren werken

www.kleurenklok.nl

Crispus

Holding BV

MarcelFokkens

Transport

Top sTories10. The Big Lebowski18. De Gameroom van Peter en Anita22. Impressie Mustang26. De werkplaats van Patrick Roose30. Arcade Furniture

VereNigiNg06. Het nieuwe clubhuis van de NFV14. Verslag ALV 10 mei 201450. Verbouwing Clubhuis

eVeNemeNTeN eN compeTiTie56. RFT Update60. Aankondiging DPO 2014

oVerig34. Unboxing The Wizard of Oz36. Wat is normaal?38. Alvin G Soccer Ball40. Start a new game - Frans van Rooij42. De wereld van LED’s - Deel 345. Flipperen in het wild46. Same Players Shoots Again - De Combine54. Flipperen in de media62. De vijfde speler63. Tommy op toneel

inhoud

3NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

NFV Spinner Magazine is het tijdschrift van en voor leden van de Nederlandse Flipper Vereniging (NFV) en wordt viermaal per jaar gratis aan de leden toegestuurd in een oplage van 1250 stuks. Losse nummers: € 10,00.

Redactie:Barry Driessen, Bas Vis, Rens Hooijmaijers, Theo van Vroenhoven ([email protected])

Aan dit nummer werkten verder mee: Ad Jonker, Andras Lacfi, André van Herk, Errol Klein, Frans van Rooij, Henk de Jager, Jeroen Dekker, Jim Jansen, Justin van Schooneveld, Laurens Linssen, Patrick Roose, Peter en Anita van Tartwijk, Peter van der Perk, Ruud Kooij, Toon van Turnhout, Winfred de Ruijter

Coverfoto: Barry Driessen

Redactionele bijdragen:Artikelen en fotomateriaal zijn zeer welkom op het redactieadres. Er mogen geen rechten van derden op rusten. Door inzending geeft de auteur of fotograaf toestemming tot publikatie in het Spinner Magazine. Artikelen kunnen schriftelijk (bij voorkeur digitaal) worden aangeleverd. Teksten (zonder opmaak) in DOS/Windows formaat (Rich Text Format of Word).Foto’s moeten apart worden aangeleverd, niet in het document.

Artikelen, advertenties, vragen, columns en ingezonden brieven opsturen naar: [email protected]

Advertentie tarieven1/4 pagina € 50,00(1x) € 150,00 (jaarcontract,4x)1/2 pagina € 100,00(1x) € 300,00 (jaarcontract,4x)1 pagina € 150,00(1x) € 450,00 (jaarcontract,4x)Achterkant: op aanvraagCommerciële Spinnertjes € 15,00(1x) € 45,00 (jaarcontract,4x)

Niet-commerciële Spinnertjes van leden zijn gratis. Per Spinnertje kunnen maximaal drie flipperkasten worden aangeboden.

Aansprakelijkheid:De redactie werkt met grote zorgvuldigheid aan de samenstelling van de SPINNER. De redactie en/of Nederlandse Flipper Vereniging aanvaardt geen aansprakelijkheid voor mogelijke schade (direct of indirect, van welke aard of omvang dan ook) die het gevolg is van onjuiste vermelding en/of zetfouten.

Copyright:Niets uit de SPINNER mag worden overgenomen zonder schriftelijke toestem-ming van de redactie. De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden bijdragen in te korten, op onderdelen te wijzigen of te weigeren.

PTT periodiek: 146128ISSN: 1382-4066

NFVNFV Dagelijks Bestuur:Voorzitter: Winfred de Ruijter ([email protected])

Secretaris: Rens Hooijmaijers ([email protected])

Penningmeester: Jan Meijer ([email protected] )

Techniek/Ledenadministratie: Ben Boogaard ([email protected])

Clubhuis/Collectie: Arie Pijl ([email protected])

Spinner en Competitie: Bas Vis, telefoon: 0297-263451 ([email protected])

Commissies:Website: Mark van der Gugten ([email protected])

Evenementen Organisatie: Jules Reivers ([email protected])

Wedstrijd Organisatie: Ad Jonker ([email protected])

Coördinator België: Lieven Engelbeen ([email protected])

Technische Vraagbaak:Gert-Jan de Haan ([email protected])06-27456890 (Maandag- en vrijdagavond van 19:00 tot 21:30 uur)

Eric Bartels ([email protected])0251-293489 (Dinsdag- en donderdagavond van 19:00 tot 21:30 uur)

Ereleden: Guus Arens, Jurgen van de Peppel, Ad Jonker, Martijn van Aken, Bas Vis

Lidmaatschap van de Nederlandse Flipper Vereniging:Lid worden van de Nederlandse Flipper Vereniging kan door een aanmeldingsfor-mulier aan te vragen bij de secretaris. of via de NFV website (www.nfvpinball.nl).

Lidmaatschap kost € 35,00 per kalenderjaar. Voor mensen die op hetzelfde adres wonen bestaat de mogelijkheid om duolid te worden. De contributie voor dit duo lidmaatschap is € 40,- per jaar. Voor hele gezinnen is er het familie lidmaatschap: € 45,- per jaar. Per adres wordt slechts één Spinner gestuurd.

Opzeggingen: schriftelijk uiterlijk 2 maanden voor het einde van het kalender-jaar bij de penningmeester.

Bankgegevens:ING bank, rekeningnr. 7233926 t.n.v. NFV, te Wierden.IBAN: NL 04 PSTB 0007233926BIC: PSTBNL21Betaling voor Belgische leden: 143-0746934-38 t.n.v. NFV- Lieven Engelbeen.

KVK inschrijving:40482631

RENS HOOijMaijERS

COLOFON

Tsja, en dan is het ineens weer zover. Spinner 2 moet naar de drukker maar het redactioneel ontbreekt nog. Wat moet daar deze keer in gezegd worden?

Kijkend naar de inhoudsopgave mag een woordje over het nieuwe clubhuis in wording natuurlijk niet ontbre-ken. Als Spinner reporter en bestuurslid krijg je toch wat makkelijker een kijkje achter de schermen en dan zie je een aantal mensen hard werken aan het realiseren van Clubhuis 2.0. In deze Spinner zie je al iets van wat er al gerealiseerd is, knap werk van deze mensen, hulde!

Wat echter ook opvalt is dat het aantal vrijwilligers wat er mee bezig is toch wel zorgelijk klein is. Ik denk dat nog niet 1% van onze leden zich daadwerkelijk fysiek inspant hiervoor en wellicht nog erger, nog geen 5% van het aantal actieve clubhuis bezoekers. En dat is toch jam-mer, het dient een clubhuis te zijn niet alleen voor leden maar ook door leden. Daarom, schud af die schroom en meld je aan !! Zie verderop in de Spinner voor wat/wie we precies zoeken.

Financieel is er ruime steun voor het door het bestuur gevraagde budget en als bestuurslid kan ik zeggen dat zo’n motie van vertrouwen goed voelt, bedankt !

Voorgaande voelt bijna als het stukje van het bestuur (sorry voorzitter) maar als redacteur & NFV-lid wilde ik dit toch even kwijt. In deze Spinner zit dan ook weer veel energie van onder meer ondergetekende en de Spinner wordt door collega redactieleden dan ook wel eens gek-scherend de Renser genoemd. Stiekem geeft me dat toch wel een trots gevoel...

Met dit trotse gevoel op de Spinner & het nieuwe club-huis wil ik graag eindigen in de woorden van Jeremy Clarkson:

on that bombshell we say goodnight play pinball!

Van de redactie

Trots

4 NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

Van het bestuur

Stap voor stap

WiNFRED DE RUijTER

Eind mei zou het zover zijn. Dat hadden we keurig bere-kend. Vanaf de datum van de aanvraag bij de gemeente, dan maximaal 6 weken voor de behandeling door de bur-gemeester en wethouders. En daarna nog eens 8 weken om bezwaren van omwonenden af te wachten. Ja, je krijgt niet zomaar een ontheffing op het bestemmingsplan. Het goede nieuws is wel, dat je daarna ’safe’ zit. En het verliep gelukkig allemaal iets sneller dan verwacht: op 22 april jl. kregen we definitief het groene licht. Weer een hele stap.

De meesten van jullie zullen weten waar dit stukje over gaat. Jazeker, ons nieuwe clubhuis in Veenendaal. En niet zomaar een clubhuis. Ruim twee keer zo groot als de oude lokatie in Ederveen. En meer parkeerruimte. En beter bereikbaar. En ook nog meer vrijheid rond de openstelling: bijvoorbeeld ook op zondag (we gaan nog bekijken of en zoja hoe we dit kunnen inpassen). Eigenlijk biedt de Turbi-nestraat 5 alles wat op ons wensenlijstje stond.

Kortom: we zijn er happy mee, en velen van jullie ook. Hoe weten we dat? Via de stemming op de ingelaste ALV. De details daarover lees je in deze Spinner.Maar… het nieuwe clubhuis is nog niet klaar voor gebruik. We kunnen er niet zomaar intrekken. Er zijn aanpassin-gen nodig om de kasten allemaal aan te kunnen zetten

(stroom), wat te drinken en te eten (bar en keuken) en onderhoud te kunnen doen (ruimte, opslag materialen).

Daarnaast willen we natuurlijk ook een veilig clubhuis voor iedereen, en zorgen we voor de aanpassingen die we voor de brandveiligheid en horecavergunning nodig hebben. Maar dan zijn we wel meteen voor jaren klaar. Daarom gaan we investeren, en daar kregen we gelukkig de goed-keuring van jullie voor op de genoemde ALV. Weer een stap verder.

So… what’s next? De hulp- en klustroepen zijn onder de coordinatie van Jan Meijer aan de slag gegaan. Alvast heel veel dank aan iedereen die al mee heeft geholpen!!! Geweldig om te zien dat ’vele handen, licht werk maken’. En mooi om te beseffen dat er specialisten in techniek, installatie en bouw ook NFV-lid zijn, en die hun kennis en netwerk willen inzetten.

Als deze Spinner op de mat valt, zijn we vast al weer een aantal stappen verder. De verwachting is dat we in septem-ber open kunnen om onze hobby uit te oefenen: flipperen, klussen en bijpraten over onze prachtige hobby!

Alvast tot in Veenendaal!

5NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

Het nieuwe clubhuis van de NFVVan A - via Beter - naar Best

TEKST: GERaRD VOS, FOTO’S aRiE Pijl

VaN aDe Nederlandse Flippervereniging heeft naar alle tevre-denheid zes jaar lang de kippenschuur in Ederveen bezet. Tot er in de herfstvakantie van 2013 opeens een onwaarschijnlijk bericht naar buiten kwam. Arie Pijl kan zich het telefoontje nog goed herinneren. Hij stond net op de camping om een plek uit te zoeken, toen hij een telefoontje kreeg van de verhuurder in Ederveen.

Arie: “De verhuurder liet me weten: ‘De Funhouse Fri-day volgende week gaat niet door.’ Ik was met stomheid geslagen. Ik kreeg te horen dat niemand het gebouw meer in mocht op straffe van twintigduizend euro. Ik kon mijn oren niet geloven. Het gebouw was tip top in orde, de nieuwe noodverlichting zat er net in, we hadden een up-to-date schakelkast. We voldeden aan alle eisen!”

Pijl ging meteen telefonisch verhaal halen bij de gemeen-te. “Ik ben gaan bellen en bellen, maar kreeg niets anders te horen dan dat er geen evenement georgani-seerd mocht worden. Ik ben uiteindelijk eerder wegge-gaan van de camping omdat we aan de leden moesten gaan melden dat Funhouse Friday werd afgelast.”

Het nieuws kwam als een donderslag bij heldere hemel: de NFV moest weg uit Ederveen. Het vinden van een nieuw clubhuis bleek geen gemakkelijke opgave. Terwijl de halve vereniging op zoek was naar een geschikte ruimte, bleek bestuurslid Arie Pijl ondertussen goede zaken te doen in Veenendaal. Een gesprek met Arie over het plotselinge vertrek en de zoektocht naar een nieuw clubhuis.

Al snel bleek dat de verhuurder zijn zaakjes niet op orde had. Een van de buurmannen op het terrein, Kavé-gas, wilde uitbreiden en had een vergunning aangevraagd. De wethouder kwam de zaak beoordelen en zag dat er een woning werd gebouwd in de kippenschuur. De ver-huurder bleek hier nooit een vergunning voor te hebben aangevraagd. En daar was de gemeente op zijn zachtst gezegd not amused over.

Het was een zure appel omdat het clubhuis in Ederveen perfect op orde was. Arie: “We hadden alles op de rit en omdat zomaar kwijt te raken? Het ligt niet in mijn aard om snel op te geven, dus zijn we in gesprek gegaan met de gemeente. Die hebben toegezegd dat ze wederom kwamen inspecteren om te kijken of we niet alsnog een vergunning konden krijgen. Ze hebben werkelijk alles gecontroleerd. Dat ging zelfs zover dat er naar de houd-baarheidsdatum in de verbandtrommel werd gekeken. Maar tevergeefs…”

Uiteindelijk heeft de wethouder geen vergunning afge-geven aan de NFV. De gemeente heeft de verhuurder

6 NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

flink aangepakt. Het cabriobedrijf en enkele bedrijven die er opslag hadden en de flippervereniging moesten zo snel mogelijk verkassen. Voor de verhuurder maandelijks een flink verlies in inkomsten.

Via BETERDe NFV kreeg te horen dat ze 15 december 2013 uit Ederveen weg moesten zijn. Met behulp van een advo-caat werd geprobeerd om dit vertrek te vertragen omdat dan rustig naar een nieuw clubhuis kon worden gezocht. Maar het mocht niet zo zijn. Het clubhuis mocht als opslag fungeren tot eind december. En dan moest alles weg zijn en opgeleverd en ook nog in de oude staat. Een flinke klap voor de vereniging.

Voor Arie Pijl was het ook nog eens zo dat Ederveen een beetje een kindje van hem was. Hij had de locatie aange-bracht en er veel tijd en energie ingestoken.

Dat was zeker wel een domper? “Ik was het inderdaad wel een beetje zat. Ik had altijd het idee als er in Ederveen geen clubhuis meer is dan stop ik met mijn bestuursactiviteiten. Ik heb er zoveel tijd in gestoken, in Ederveen zat mijn ziel en zaligheid. Ik was er eerlijk gezegd klaar mee. De club heeft toen een oproep aan de leden gedaan om mee te zoeken naar een mogelijk nieuw clubhuis. Ik heb toen wel wat moge-lijkheden voor clubhuizen voorbij zien komen.” Lachend: “ik kon het niet laten om toch nog eens hier in de buurt rond te kijken.”

De gemeente Veenendaal noemde uiteindelijk wat Veenendaalse personen die vastgoed bezaten die mogelijk iets konden betekenen voor de club.“En toen viel de naam Harry Hardeman voor het eerst.

En laat dat nou een bekende van me zijn. Het bedrijf van Harry is een begrip in Veenendaal. Ze realiseren wereldwijd complete bedrijfsaccommodaties. Ik heb Harry benaderd en binnen de kortste keren stond ik in het pand aan de Turbinestraat 5. De prijs die hij toen noemde was een mooie. Het lag wel boven het budget van de club, maar het waren flink veel vierkante meters.”

De club heeft altijd als uitgangspunt gehad dat ze zichzelf moet kunnen bedruipen.“Ja, je kan dan moeilijk aan de leden laten weten dat ze meer contributie moeten gaan betalen, omdat we in een duurder pand willen gaan zitten.”

Dus je liet tijdens de locatietoer met Hardeman weten dat de Turbinestraat boven het budget lag.“Harry nam me toen mee naar een prachtige ruimte in de Accustraat en deze bleek binnen het budget te val-len. Ik ben gaan bellen met het bestuur en ze vonden het geweldig. We hebben het direct rond gemaakt. De Accustraat telt 850 vierkante meter. Dat is meer dan het dubbele van Ederveen. Dit hele verhaal speelde allemaal net voor de jaarwisseling. We hebben toen meteen een vergunning aangevraagd.”

NaaR BEST Maar dat bleek niet het einde van het verhaal te zijn. In de eerste week van januari 2014 kreeg Arie te horen dat er een partij op de proppen was gekomen die interesse had in het de Accustraat.

Vervelend voor de club!“Meer ook heel begrijpelijk. Ze hadden Harry namelijk een pracht bod gedaan dat hij moeilijk kon laten liggen. Harry vond het heel vervelend dat het zo was gelopen en

7NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

wilde het netjes met ons oplossen. Hij bood ons toen als alternatief het pand in de Turbinestraat aan. We kregen onze meters die we nodig hadden en Harry heeft een tussenmuur laten plaatsen. En dat voor hetzelfde bedrag als eerder was afgesproken… We waren in de Accustraat helaas al wel flink aan de slag geweest. Alle ruimten en vloerbedekking hadden we er zelfs al schoon gemaakt.”

Toch weer een beetje terug bij af. “Toen werd de situatie ook wel nijpend. We moesten snel een oplossing bedenken om de kasten te kunnen stallen, dat kon nog niet op de nieuwe locatie in de Tur-binestraat omdat daar geen alarm op stond. Gelukkig mochten we tussentijds veel kasten in de Accustraat plaatsen. We hebben toen ook besloten om het DPM door te laten gaan. We waren bekend met Bospark Ede en dat hebben we toen in gang gezet. Na het DPM zijn we de kasten in de Turbinestraat gaan zetten.”

De ruimte in de Turbinestraat had wel veel dag-licht. Niet bepaald bevorderlijk voor de kasten.“Klopt, ik heb toen aan Harry gevraagd of hij, als ze de tussenwand gingen zetten, niet gelijk wat aan de zijkant konden doen. En dat heeft hij toen kosteloos voor ons gedaan. Geweldig toch, daarnaast is de wand ook nog eens helemaal geïsoleerd.”

er was nog een mazzeltje!“Zeker, de ruimte naast het nieuwe clubhuis zou ver-huurd gaan worden, maar dat ging voor onbepaalde tijd

niet door. En dat maakte dat we de ruimte die parallel aan de grote ruimte loopt kosteloos mogen gebruiken. Een geweldig gebaar van Harry.”

maar er moest wel weer een nieuw vergunningen-traject worden ingegaan met de gemeente.“Ja, we moesten de oude vergunningen opschorten en een nieuwe aanvragen voor de Turbinestraat. Op het pand zit een bedrijfsvergunning en door te lobbyen via een oud-wethouder en met de hulp van Harry Harde-man is de bestemming uiteindelijk veranderd. Dat is vlek-keloos verlopen.”

en zo is de club voor vele jaren verzekerd van een mooi clubhuis. “Ik vind het prachtig dat we in de toekomst alle evene-menten in eigen huis kunnen organiseren. Dat scheelt veel gezeul met kasten. Op het moment van verschij-

nen van deze Spinner zijn we overigens weer flink verder. Er kan dan geen bezwaar meer worden gemaakt tegen onze komst en dan hebben we een ingelaste Algemene Leden Vergadering achter de rug. Dan staat niets meer in de weg om met zijn allen aan de slag te gaan en kun-nen we de leden na de zomer verblijden met de eerste Funhouse Friday. Ik heb er erg veel zin in.”

8 NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

WELDOENERS

Een club is niets zonder weldoeners. Hier heeft de NFV de ‘Club van 100’ voor in de wereld geroepen. Gezien de betrokkenheid van Harry Hardeman bij het vinden van een nieuw clubhuis is hij toegetreden tot de Club van 100. Maar ook Peter van der Perk is een nieuw lid. Hij is eigenaar van Van der Perk Beveiligingstechniek. Dit Veen-endaalse bedrijf is specialist in bevei-l igingsoplossin-gen. Peter van der Perk geeft tekst en uitleg over zijn sponsorschap en bedrijf.

Hoe ben je ineens sponsor geworden van de Nederlandse Fl ippervereni-ging?”Sebastiaan van de Visch, een van de jongens hier, kwam met het idee om wat voor de flippervereni-ging te doen. Het idee was om de vereniging te sponsoren door het alarm over te nemen. Sebas-tiaan kent de zoon van Arie Pi j l zodoende. We vinden iets als sponsorschap eigenlijk altijd leuk om te doen, zeker ook omdat we met elektrotech-niek bezig zijn.”

Ben je zelf een fl ipperaar of techneut?“Ik ben niet iemand die de tijd heeft om een flipperkast op te knappen, maar ik vind het wel gaaf om te zien hoe die jongens van een oude kast weer een juweeltje maken. Ik heb overigens met veel plezier in ‘No-Balls- No-Glory’ zitten lezen en ik ga zeker naar de Club van 100-bijeenkomst.”

Werken jullie specifiek veel op bedrijventerreinen?“Nee, we doen alles. We hebben een klein stukje bouw in de portefeuille, maar voor het grootste deel werken we voor corporaties en het MKB. We zitten niet zo op de prijsvechtersmarkt voor particulieren, maar kunnen daar overigens wel concurreren.”

Wat merken jul-lie van de crisis? “We hebben het eigenlijk al jaren hartstikke druk. We hebben aller-eerst een varia-bele portefeuille, maar ook zie je dat tijdens een e c o n o m i s c h e laagconjuc tuur de inbraken meer toenemen en dan is er weer meer vraag naar bevei-ligingssystemen. Daarbij komt dat we gezegend zijn met een groep zeer deskundige mensen.”

Wat gaan jul-lie precies doen voor de club?“We hebben het alarm weer in bedrijf gekre-gen. Verder heb-ben we het alarm op de meldka-mer gezet. Dat je bent aangesloten op de meldkamer is erg belangrijk voor de verzeke-ring. De jaarlijk-se factuur voor de meldkamer nemen wij voor onze rekening.

Verder plegen we eens in het jaar onderhoud en dat doen we dan tegen gereduceerd tarief. Zoals gezegd, dat doen we graag.”

meer informatie: www.vdpb.nl

9NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

The Big lebowski Pinball - Part 2De bal rolt snel in het avontuur van de mannen van Dutch Pinball. Terwijl wij richting zomervakantie gaan, ligt het DP team vol op koers richting realisatie van hun TBL project. De tekentafel is niet meer het centrum van de activiteiten, het accent ligt nu op testen en produceren. Eerst een whitewood speelveld, daarna gaat het al snel richting een prototype uit de fabriek. De tijdlijnen zijn ambitieus, maar dat is alleen maar goed voor een team met ambities...

BaRRy DRiESSEN

Begin dit jaar hadden jullie je handen vol aan allerlei licentie en organisatie gerelateerde zaken. Recent kwam er een video teaser met een eerste indruk van het speelveld en een speciale toy. Jullie zijn dus echt met de kast bezig nu. Hoever zijn jullie met het spelontwerp? Staat de speelveld layout al vast? En als dat zo is, kun je daar al wat van laten zien?

We zijn inderdaad druk bezig met de layout van het speelveld. In grote lijnen staat de layout vast en we zijn nu bezig met nog een aantal kleine aanpassingen om de bal nog beter te laten lopen. Alles wordt op de honderdste millimeter nauwkeurig in 3D tekeningen gezet. Ik doe dat zelf voor het visuele ontwerp van de kast in 3DS MAX (om te kijken of alles er straks mooi uitziet), daarnaast wordt bij de fabriek alles in een productie 3D programma (Solid Works) gezet. Vanuit dit programma worden straks ook alle bouwtekeningen voor productie gemaakt en de assembly overzichten voor de manuals e.d. Hiernaast staat een whitewood 3D render die ik gemaakt heb van het speelveld met nog een paar vraagtekens op plekken waar speciale toys of iets anders speciaals komt. Wij weten overigens al precies wat er bij de vraagtekens wordt ingevuld en deze worden straks één voor één vrijgegeven zoals nu de “Bowling Alley” toy.

De bowlingbaan toy ziet er in digitale vorm geweldig uit. Kun je eens uitleggen hoe het proces was om de toy te ontwerpen? Wie kwam op het idee van de bowlingbaan? Hoe kom je van zo’n ontwerp tot een prototype? En hebben jullie dat al kunnen testen?

Er moest natuurlijk iets gebeuren met het bowlen… Dat was vanaf begin af aan al duidelijk. Het heeft echter even geduurd voordat we tot dit ontwerp kwamen. We hebben echt lang nagedacht en gebrainstormd over de manier waarop we iets konden doen met een bowlingbaan in het spel. Om zo dicht mogelijk bij echt bowlen te komen wilden we iets doen met fysieke kegels die geraakt worden door de bal. We hebben allerlei mogelijkheden bekeken; zelfs de mogelijkheid om net als een echte Brunswick pinsetter met losse kegels te werken; uiteraard is dat in deze kleine schaal onmogelijk (okay, niet onmogelijk, maar laten we zeggen heel erg ingewikkeld ;-). Uiteindelijk zijn we op het idee gekomen

om de toy uit te werken op basis van bestaande arcade bowlers, zoals de Bally Bowler. Omdat de krachten van de bal op het main speelveld veel te groot bleken te zijn hebben we bedacht om de bowlingbaan onder het speelveld te plaatsen met een raam (zoals bij de CFTBL) om in de bowlingbaan te kijken. Op deze manier is het een afgeschermd geheel waar we alles zelf in de hand hebben. Ik weet niet of het jullie is opgevallen in het filmpje van de bowlingbaan toy, maar hierin zie je al beelden van een echt werkend prototype. Dus ja: we hebben een werkend prototype en we hebben er ook al veel mee getest; het werkt helemaal perfect. Elke kegel kunnen we individueel aansturen en met behulp van opto’s detecteren we of er een kegel geraakt wordt. Met behulp van software bepalen we welke kegels er nog meer ‘omvallen’ aan de hand van de hoek waarop de bal wordt losgelaten en de kegel die als eerste geraakt wordt. Ook leuk om nog te noemen is dat we officiële toestemming hebben van Brunswick om het design van de bowlingbaan die in de film zit te gebruiken inclusief het logo van Brunswick.

3D versie van de Bowling Alley Toy

11NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

De proof of the pudding is in the eating. Oftewel: of iets wat er op papier goed uitziet in het echt ook leuk is, kun je alleen uitvinden door te testen. Rolt de bal al op een white wood? En als dat nog niet zo is, wanneer hoop je dat punt te bereiken?

Dit is uiteraard een spannend onderdeel van het project. Bij het ontwerpen van het speelveld hebben we verschillende programma’s gebruikt om het ontwerp zo goed mogelijk uit te werken voordat we fysiek gingen bouwen. Koen en ik hebben tegelijkertijd het ontwerp digitaal gebouwd. Koen maakte daarbij gebruik van een pinball simulatieprogramma en ik van 3DS MAX waarin je ook meteen de juiste maten in kunt voeren en dus kunt zien of het allemaal past. Pas toen we helemaal tevreden waren over de layout zijn we begonnen met het bouwen van een whitewood. Deze is inmiddels ook klaar en we kunnen nu dus alle schoten in het echt testen. We zijn erg tevreden over het spel; alles werkt nagenoeg precies zoals we bedacht hadden. We zijn nu bezig om een paar kleine dingen aan te passen in de layout op basis van de whitewood test. Het is nu belangrijk om de layout te ‘bevriezen’ voor het maken van de eerste prototypes in de fabriek; een erg spannend moment, want alles moet kloppen!

Ook aan het artwork is hard gewerkt. Volgens mij zijn de ‘kopstukken’ die jullie op de backglass willen tonen niet de gemakkelijkste klanten. Geef eens een indruk van de uitdagingen waar je tegenaan loopt als je het ontwerp laat voorleggen ter goedkeuring.

Het werken aan artwork met een licentie zoals deze is inderdaad niet eenvoudig. Er zijn veel regels waar je je aan moet houden en je hebt beperkte ‘assets’ waar je mee kunt/moet werken. Alles wat gemaakt wordt moet uiteindelijk goedgekeurd worden door de rechthebbende; in de meeste gevallen bepaalt Universal dit, maar bij sommige ontwerpen moet ook de acteur of actrice in kwestie persoonlijk toestemming geven over bijvoorbeeld zijn of haar plaats in een ontwerp (zgn. “positional approval”). Dit alles maakt het een behoorlijke uitdaging om binnen de regels en beperkingen toch een zo goed en mooi mogelijk resultaat te behalen. Maar het belangrijkste artwork is op dit moment klaar en wacht op de laatste goedkeuringen van acteurs. We kunnen niet wachten om het te laten zien!

Weer drie maanden verder met je avontuurlijke tocht richting flipperkastproducent. Nog wijzigingen in het team? Zitten de productiepartners al gespannen uit te kijken naar het moment dat ze echt aan de slag mogen?

De film opstelling van het ‘Bowling Alley’ prototype voor de promo video.

12 NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

Het team is nog steeds hetzelfde en daar zijn we ook nog steeds tevreden over! We hebben buiten ons team nog wel een aantal externe partijen die ons helpen en adviseren bij het maken van bepaalde onderdelen van de flipperkast; zo hebben we bijvoorbeeld een partij die ons helpt bij het maken van een audio systeem, maar ook een interieurbouwer die de kabinetten en kopkasten bouwt…

De productiepartners zitten inderdaad gespannen te wachten om te kunnen beginnen met het maken van de eerste ‘echte’ prototypes van de kast. Het verzamelen van alle onderdelen en het maken van bijvoorbeeld ramp-prototypes in kleine oplagen, zijn hierbij de grootste uitdagingen. Het maken van custom onderdelen in een kleine oplage is er lastig en kostbaar, dus daar moeten we soms erg creatieve oplossingen voor bedenken. Er zijn dan ook een aantal dingen die we zelf gaan produceren en we maken gebruik van rapid prototyping

en 3D printers. We hebben nu zelf ook een 3D printer en dat maakt het leven een stuk gemakkelijker :) Leuk speelgoed!

Noem eens een paar leuke ervaringen. Bijvoorbeeld iets waar je vooraf helemaal niet aan had gedacht maar waar je in de praktijk tegenaan liep.

Poeh, dat is een lastige! Bijna alles waar we mee bezig en zijn en tegenaan lopen is leuk en uitdagend… Een van de leukste ervaringen was dat we herkend werden op een Classic Gaming beurs in Milwaukee toen we daar in april waren. Er waren zelfs een aantal mensen die met ons op de foto wilden; haha!! :)

Tja en verder… We zijn nu met een hele groep mensen full-time bezig met het maken van een flipperkast; beter dan dat, kan toch niet!?

De prototype kabinetten zijn klaar! (sneak preview :) solid Works schermfoto van een van de andere toys... rara wat is dit?!?!?

13NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

Verslag extra alV 10 mei 2014BaS ViS

VOORBEREiDiNGOmdat het clubhuis nog niet klaar is, was het program-ma van de dag beknopt: een ALV van ca. 1 uur en na afloop een mogelijkheid om rond te kijken in het nieuwe pand. Leuk dat er bijna 25 leden waren die daarvoor de reis naar Veenendaal hadden gemaakt.

Omdat we graag de mening van zoveel mogelijk NFV-ers over de plannen wilden, kregen alle leden vooraf een e-mail met informatie en een link naar de NFV-site om hun stem uit te brengen. Op die manier verzamelden we de reacties en suggesties van bijna 150 leden.

TOEliCHTiNGWinfred heet iedereen welkom en licht aan de hand van een tiental slides de plannen toe. Het pand is door de verhuurder in de voorbije maanden

Na de verhuizing uit Ederveen naar Veenendaal begon er een vergunningentraject. Dat duurde enkele maanden en in die periode heeft het NFV Bestuur met hulp van enkele ac-tieve leden de plannen voor het nieuwe clubhuis nader ingevuld. Gezien het bedrag van de voorgenomen investeringen (€ 28.000) werden de plannen aan de leden voorgelegd ter goedkeuring.

verder verbeterd. Zo is de gevelbeplating grotendeels vernieuwd, zijn de binnenwanden geplaatst en is een nieuwe roldeur geïnstalleerd.

De indeling is besproken en de indeling gemaakt. Er is straks ruimte voor circa 120 flipperkasten in de grote hal. Daarnaast zijn er aparte ruimtes voor de technische dienst en de voorraad onderdelen. iNVESTERiNGENDe investeringen zijn onder te verdelen in drie hoofd-doelen, te weten:• De keuken. Daarbij gaat het vooral om materialen.

Belangrijke onderdelen zijn een goede afzuigkap, frituur, bakplaat, fornuis en afwasmachine. Voor de installatie van zaken als de stroom en afzuiger zijn ook installatiekosten opgenomen.

14 NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

• inrichting. Er zijn al voorzieningen in het clubhuis, maar het was nodig om zaken als toiletten opnieuw in te richten. Ook de keuken moet betegeld wor-den. Verder zal er een coating op de vloer worden aangebracht.

• Facilitair. De belangrijkste kostenpost van dit onderdeel betreft de stroomvoorziening. Daarbij dienen we te voldoen aan stringente regelgeving. Verder investeren we in beveiliging en in apparatuur voor schoonmaak.

Waar mogelijk hergebruiken we materialen uit Ederveen, maar bij bepaalde zaken is dat niet mogelijk. Bijvoorbeeld omdat op basis van voorwaarden van de vergunningen hogere eisen worden gesteld (keuken) of omdat we sim-pelweg te maken hebben met een grotere ruimte (waar-door bijvoorbeeld veel meer elektriciteitskabel nodig is). FiNaNCiERiNGHet gaat om een fors bedrag, maar het gaat om investe-ringen waarvan we vele jaren plezier zullen hebben. De financiering doet de NFV vanuit eigen middelen:

• Algemene reserves: 18.000 Euro • Cv100 bijdragen: 10.000 Euro (deels uit voor-

bije jaren, deels uit inleg in 2014).

Het NFV Bestuur hecht veel waarde aan een goede inrichting van het nieuwe clubhuis, zodat de leden daar

de komende jaren op een prettige manier hun hobby kunnen beleven. De reserves laten deze investeringen toe, vooral dankzij de positieve resultaten in de voorbije jaren. Vanzelfsprekend worden de bestedingen nauw-lettend gevolgd. Het NFV Bestuur heeft daarbij als uit-gangspunt gesteld dat de reserves niet lager mogen worden dan 15.000 Euro.

Winfred vraagt de aanwezige leden om hun mening over het voorstel kenbaar te maken. 21 aanwezigen stemmen voor, 2 tegen. Op verzoek van de aanwezigen wordt de definitieve stemming uitgesteld tot het moment dat alle aanwezigen hun vragen hebben kunnen stellen. Het NFV Bestuur stemt hierin toe. VRaGEN & aNTWOORDENV: er wordt vermeld spaargeld en cv100 geld. Zit cv100 geld in het spaarsaldo? A: Nee. Er was per einde 2013 ook nog ca € 7.500 extra op een aparte Cv100 rekening

V: Wat zijn externe sponsors? A: Dit zijn leden die ‘zomaar’ geld geven. Momenteel is in totaal € 750 geschonken

V: contract voor 5 jaar en dan? A: Juridisch is het 5 jaar met een opzegtermijn van 1 jaar. Dus zegt verhuurder op na 4 jaar en 364 dagen dan heb-ben we het clubhuis tot 6 jaar in totaal. Er is een stilzwij-

15NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

gende verlenging waarbij er steeds met 5 jaar verlengd wordt. Wil de NFV opzeggen, dan geldt dezelfde 1 jaar opzegtermijn.Noot: Nadere beoordeling maakte duidelijk dat er geen stilzwijgende verlenging is maar dat het om een actie-ve daad gaat. Natuurlijk zal het NFV Bestuur tijdig actie ondernemen.

V: Wat is er afgesproken omtrent huurverhoging? A: Deze is conform statistieken CBS, typisch ca. 2% per jaar. Bij verlenging na 5 jaar gaat de huur door op dezelfde voet. De huur bedraagt nu € 1000,-/mnd + vast bedrag van € 200,- voor energie (incl. vastrecht). Ter vergelijking : Eder-veen was € 1040,- met energiekosten in dezelfde orde van grootte met kanttekening dat Ederveen veel kleiner was en er minder kasten stonden die stroom verbruiken

V: is de keukenbegroting inclusief arbeid? A: Het geld is vooral voor apparatuur, deels nieuw en deels 2e hands. Wegens het ontbreken van garantie op diverse gebruikte spullen is het beter om deze nieuw te kopen (denk aan verwarmingsspiralen ed -> frituur/bak-plaat nieuw)

V: De opening staat gepland voor september 2014. is dat realistisch? A: Ja. Misschien dat nog niet alles volledig klaar is, maar we rekenen erop dat we dan wel leden de mogelijkheid kunnen bieden om te komen spelen.

V: er is ook een NeN norm voor geluid. op de TU eindhoven komt men stageplaatsen tekort dus wellicht is het mogelijk een paar studenten/stagi-aires een akoestisch onderzoek te laten doen (gra-tis) als alles klaar is. contact kan via merlijn lopen.A: Van dit aanbod maken we graag gebruik.

V: staan er beperkingen ten aanzien van gebruik van het clubhuis in de vergunning? A: Nee, maar het aantal parkeerplaatsen is belangrijk voor evenementen. We mogen zowel in het weekend als doordeweeks gebruik maken van het clubhuis, maar op werkdagen zijn er veel minder parkeerplaatsen beschik-baar en dat is waar de gemeente naar kijkt. We heb-ben 24 parkeerplaatsen op eigen terrein. In het weekend echter ca. 160 plaatsen. De brandweer laat tot een max van 240 mensen in het pand toe. Indien noodzakelijk (bijvoorbeeld bij een eventueel DPO in het clubhuis) kun-nen we bij de gemeente een aparte evenementenver-gunning aanvragen.

V: Zijn er nog extra bouwplannen? A: Nee. Een 2e ‘tussen’vloer wordt niet overwogen nu, al is dit bouwtechnisch wel mogelijk.

V: Komt er WiFi? A: Nee. In Ederveen is dit overwogen wegens zeer slech-te dekking van mobiel telefoonnetwerk. Hier is een uit-stekende 3G dekking oftewel deze kosten wil de NFV

16 NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

zich besparen. Er is al wel een vaste telefoon, nodig voor het alarm.

V: Waarom komt er een verlaagd plafond? A: Voor gezelligheid/sfeer

V: is er in de begroting ook een post voor sfeer-verlichting?A: Ja, is in het budget opgenomen. Er zal geëxperimen-teerd worden met LED’s ed.

V: is er voldoende stroom voor alle kasten en keu-ken voorzieningen? A: Ja, 600 Ampere

V: is er een verdienmodel om de 28K terug te ver-dienen? A: Het hoeft niet terugverdiend te worden, we heb-ben het geld namelijk al. Natuurlijk moet de uitgave wel verantwoord worden. Kijk verder naar bijv. de keuken, begroot op 10K, bij 5 jr huur is dat 2K per jaar. Met een bezoekersaantal van 1000 (werkelijkheid meer) is dit € 2,- per bezoeker. Dit wordt echt wel ‘terugverdiend’ dus.

STEMMiNG OVER HET VOORSTElNa beantwoording van vragen volgt de definitieve stem-ronde.

100% van de 23 aanwezige leden in de zaal was voor. Online waren er 3 tegenstemmers, 3 neutraal en 141 voor (gecorrigeerd voor dubbeltelling online versus zaal).

einduitslag: 164 voor, 3 tegen, 3 neutraal, dus het begrotingsvoorstel (28K) is aangenomen.

17NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

Peter (52 jr) is opgegroeid in Schijndel en woont daar vanaf zijn geboorte met plezier met zijn vrouw Anita. Voor velen is Peter een bekend gezicht daar hij oa. al jaren technische hand- en spandiensten verricht voor de NFV (denk aan bv. DPO2013).

Na vele jaren bouwen is zijn gameroom (gebouwd naast het ouderlijk huis) eindelijk klaar, tijd voor een bezoekje dus.

peter, sinds wanneer ben jij flipperliefhebber?Je kun wel zeggen dat dit er echt al van kinds af aan inzit. Bij pak hem beet 12-13 jaar is het flippervirus echt toegeslagen. Kreeg ik een kwartje van huis uit mee voor een ijsje in de plaatselijke cafetaria, dan kwam ik

zonder een ijsje thuis, maar had wel geflipperd op de kast die daar stond. In de verre omtrek was geen enkele flipperkast veilig voor me. Ik fietste gerust 20-30 km om te kunnen flipperen en al helemaal voor een kast die ik nog niet kende.

Bij mij ging het echter al vlug verder als het spelletje alleen. De techniek fascineerde me ook. Ik heb toen op 13 jarige leeftijd al een eigen flipperkast gemaakt van planken, karton ed.. Wikkelde zelf spoelen, maakte plungers van oud ijzer van de smid. Telmechaniek ging te ver maar hij flipperde echt. Bal kon rond, slingshots waren operationeel net als de flippers zelf natuurlijk.

Mijn ouders zagen mijn enthousiasme en dat resulteer-

De Gameroom van...Peter en anitaNa de laatste 2 keer boven de rivieren te hebben vertoeft dit keer eens wat dichter bij huis, Schijndel te weten. Niet alleen bekend wegens Maaskantje maar herbergt een aantal fer-vente flipperaars waaronder de held van vandaag : Peter van Tartwijk met zijn vrouw Anita

RENS HOOijMaijERS

18 NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

de erin dat ik een eigen flipperkast kreeg. Ik weet helaas het model niet meer maar het was een EM’r. Toen oma uit huis ging kreeg ik mijn eerste ‘gameroom’, de oude slaapkamer van oma. Vervolgens kreeg ik van Rouw-voet twee defecte flippers van Zaccaria welke ik bei-den heb gemaakt en zo ben ik mijn verzameling gaan opbouwen, ik was toen 14-15 jaar.

Na mijn trouwen met Anita gingen de flippers mee naar de nieuwe woning (gameroom 2 dus). Dit werd ech-ter te krap (bekend probleem bij flipperaars) vandaar dat ik uiteindelijk een gameroom (no. 3) heb gebouwd naast het ouderlijk huis. In de toekomst, en ik hoop dat dit nog lang gaat duren, is het de bedoeling dat ik het ouderlijk huis betrek en dan heb ik de gameroom weer aan huis.

Wat heb je momenteel staan?Ik heb een behoorlijk aantal kasten door mijn vingers zien gaan. Momenteel heb ik het volgende in mijn ver-zameling:• In deze gameroom: Dodge City, Centaur, Elvira,

Tommy, CV, TOTAN, MM, AFM, IJ, GnR, Avatar LE, BSM, RS LE, TOM

• Thuis : MB, POTC, SS, MET pro, ACDC Premium• Familie/vrienden: Bone Buster, BdK, LOTR, NBA

Kopen gaat me een stuk makkelijker af dan verkopen …. Ik heb alle generaties dus wel in mijn bezit gehad.

Wanneer is een kast leuk?Ik houd van een snel spel met veel multiball. Een TZ ligt me dus niet zo maar de MM dus wel en dat is mijn favoriete kast. Snel spel, leuke schoten, leuke humor, mooi eindspel, uitdaging, dat is wat ik zoek in een kast. Bij Anita is de TOTAN haar favoriete kas, het uiterlijk en geluid spreekt haar gewoon echt aan al versmaad ook zij een potje op de MM niet.

Meest bijzondere herinneringen heb ik echter wel aan de Centaur. Speelde vroeger altijd met Anita op deze kast om de afwas, degene die verloor moest afwas-sen. Mijn herinneringen aan deze kast zijn zo wel een stuk positiever als die van Anita. Heb deze kast nu ca. 28 jaar in bezit.

Ook is er met de buren op deze kast veel gespeeld om drinkgeld. Menig kratje bier heb ik zo verdiend.

Beste koop versus miskoopEchte beste kopen/miskopen heb ik niet gehad. Ik had snel genoeg voldoende technische kennis opgedaan om me geen zeperd aan te laten smeren, weet dus wat ik koop gelukkig. Echte koopjes ook niet, iemand zijn vel over zijn oren te trekken is mijn stijl niet. Wat je wel-licht een beetje als ‘misverkoop’ kunt zien is dat ik een mooie oude Rolling Stones heb gehad en voor weinig heb verkocht. Daar denk ik af en toe nog wel eens aan terug van hoe heb ik dat kunnen doen.

19NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

Geen miskoop op technisch en financieel vlak maar bv de Judge Dredd is maar heel kort in mijn bezit geweest, echt mijn kast niet.

Nieuwe aankoop in het vooruitzicht?Nee maar verwacht dit jaar nog wel twee reeds bestelde flipperkasten. Te weten de WOZLE (hoop stiekem dat deze gearriveerd is tegen de tijd dat men dit artikel leest) en de MM remake. Verslaggever: maar je hebt toch al een mooie MM? Klopt, maar het is mijn favoriete kast en daarom wilde ik deze kans niet missen. Eerlijk gezegd weet ik nog niet wat ik dan met mijn huidige MM (reeds 14 jaar in bezit) ga doen als de MMR er eenmaal is. Eerst maar eens kijken hoe de MMR speelt en dan beslissen.

Verder is de fysieke ruimte op dus heb geen plaats meer. Hierop springt Anita gelijk in met de opmerking : dit heb ik wel eens vaker gehoord …. Allemaal heel herkenbaar voor ons flipperaars dus.

oK, je bent blijkbaar niet vies van een NiB, heb je daar ervaringen mee dan?Mijn allereerste NIB was een Avatar LE gevolgd door een Rolling Stones LE en meer recent een Metallica Pro en ACDC Premium. Eigenlijk zijn al deze aankopen soe-pel verlopen en alle verhalen over problemen met Stern uit de doos zijn me vreemd. En ja, het is en blijft een houten kast waar we een stalen bal in gaan rond jagen en dan kan er wel eens iets gebeuren, zo realistisch moet je blijven.

Ben je een competitiespeler of recreant of .. ?Absoluut recreant. Speel wel af en toe een wedstrijdje maar geen succes daar, geen gevulde prijzenkast dus. Een bal spelen, dan 15 of meer minuten moeten wach-ten alvorens je weer aan de beurt bent is gewoon mijn stijl niet.

Los van het flipperen zelf, is er nog iets anders wat je leuk vindt aan een flipperkast?Zoals al eerder gezegd, de techniek spreekt me enorm aan en heb dan ook echt plezier aan het repareren en reviseren van een flipperkast. Per 1 januari 2014 heeft dit een serieuzere vorm aangenomen. Sta sindsdien nl. ingeschreven bij de KvK onder de naam flipperpeter.nl

Naast mijn ‘regulier’ werk in onderhoud/repareren van kopieersystemen, repareer ik op dinsdag en zaterdag in mijn werkplaats voor handelaar, exploitant en particu-lier. Veel vrije uurtjes ben ik er mee zoet. Ik heb sinds kort ook een sterk samenwerkingsverband met Pinball Magic uit Vorstenbosch, waar ik ook een exploitatie en verhuur mee aan het opzetten ben. Naast flipperkasten doe ik ook arcadesystemen, maar specialiteit is en blijft flipperkasten. Dat houdt me ook al voldoende bezig mag ik wel zeggen.

Ik ben er ook niet vies van om deze technische kennis in te zetten voor een geintje. Zo had ik eens bij een flip-perkast een voetschakelaar aangesloten op de Tilt en verstopt onder het vloerkleed. Speelde met een neef

20 NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

op deze kast en als hij maar naar de kast wees liet ik hem op tilt springen door op de verstopte schakelaar te drukken. Vervolgens ga ik tekeer op de kast zonder enig probleem en hij gaat vervolgens weer gelijk op Tilt. Hij snapte er niets van !!

Flipperen is duidelijk meer dan alleen techniek en het spelletje bij Peter en dat is zoals het moet zijn.

Onder het genot van de welbekende Brabantse gast-vrijheid is het stiekem toch weer later geworden dan verwacht dus tijd om weer huiswaarts te gaan. Goe-de koffie, mooie flippers, leuke mensen, kortom, ook deze gameroom heeft de goedkeursticker meer dan verdiend!

21NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

Sponsor Ministry of Pinball had het laatste model Stern flipperkast staan en uw verslaggever toog naar Rijswijk om deze eens aan de tand te voelen. Het is al eerder gezegd, het is hard werken dat flipperen.

Na diverse succesvolle kasten met een wereldwijd aan-trekkelijk thema (AC/DC, Metallica en Star Trek om er een paar te noemen) heeft Stern deze keer een totaal andere weg gekozen. In samenwerking met Ford is er een flip-per uitgebracht ter ere van het 50 jarig bestaan van hun sportauto : de Mustang. Als alleen al alle Fordgarages in Amerika er 1 in hun showroom zouden zetten is dit al een home-run voor Stern. Dus wellicht helemaal niet zo’n gek idee maar in andere wereld-delen, zoals Europa, kunnen de verkoopverwachtingen toch niet hoog zijn lijkt me. De hype die er was bij bv Metallica en Star Trek was in ieder geval totaal afwezig bij de Mustang.

Echter, of een flipper leuk speelt bepaalt niet alleen het thema, er zijn genoeg voorbeelden te vinden van niet succesvolle kasten waarvan het thema toch wereldwijd goed bekend staat. Dus, ik ging extra nieuwsgierig naar Rijs-wijk.

Dit verslag gaat niet in op spelregels maar vooral of er speelple-zier is en het uiterlijk van de kast.

HET SPEElVElDNet als de Star Trek is de Mustang volledig voorzien van LED’s (dit maakt het maken van foto’s voor een ama-teur zoals ik een echte uitdaging kan ik je zeggen). Het is dan ook een hele lichtshow die je tegemoet komt.

Meest opvallend is natuurlijk het Mustangmodel midden-boven in het speelveld. Geen meerkleurige inserts echter zoals bij de Star Trek.

Het speelveld is verder vrolijk en behoorlijk bont gekleurd. Getekende kunst zoals bij Metallica is ver te zoeken. In plaats daarvan heeft Photo-shop goed zijn best gedaan. Over smaak valt niet te twisten zegt men altijd dus dat zullen we dan maar niet doen maar vrolijk is het in ieder geval.

mustang: Vroem vroem!

RENS HOOijMaijERS

22 NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

Onder het Mustangmodel zitten een aantal droptargets die samen GEARS spellen. Essentieel voor het spel om deze allemaal te raken daar dit het mogelijk maakt om van auto te ‘wisselen’ wat een belangrijk onderdeel van het spel is. Bij iedere auto hoort oa. een ander liedje pas-send bij de tijd waarin dat model gemaakt is. Dit varieert van de Beach Boys tot Motorhead, aan iedere smaak is dus gedacht. Als GEARS gespeld is kan men een andere auto kiezen door de bal in de scoop te schieten rechts van de auto. Deze dient ook geschoten te worden om een multibal te starten waarbij er een extra keuze is. Je kunt er nl. voor kiezen de multibal niet te starten maar verder te flipperen. De bal verlaat de scoop, multibal blijft branden en als je dan weer de scoop raakt kun je weer kiezen voor multibal waarbij de multibal 1 extra bal telt tov de eerste keer Zo kun je de multibal in totaal vergroten tot 6 ballen. Leuke gimmick.

Verder kent de kast ‘slechts’ één ramp maar daar is wel iets bijzonders mee aan de hand. Hij kent als het ware 3 standen. Een soort 1 betalen 3 halen dus. Stand 1 blijft de bal op het speelveld, stand 2 wordt hij teruggevoerd via een ramp naar de linkse flipper en in stand 3 (de hoogste stand) gaat hij via een lange ramp naar de rechtse flipper. Daar bevindt zich een grote uitloop (a la CFTBL) wat voor vertraging zorgt maar deze ramp is vooral actief tijdens een multibal waar dit juist prettig is.

23NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

Aan de bovenzijde van het speelveld vinden we de gebrui-kelijke popbumpers en inlanes.

HET CaBiNETTsja, ik ben geen echt automens en het kan mij dan ook niet bekoren dus. Iedereen kan zijn eigen mening vormen naar aanleiding van de foto’s.

24 NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

DE HaMVRaaG: HOE SPEElT-iE?Ik ging eerlijk gezegd op pad met weinig verwachtingen. Het thema sprak mij niet aan en het ‘artwork’ wat ik al op foto’s gezien had was ook niet zinnenprikkelend. Op diverse forums had ik echter gelezen dat de Mustang ver-rassend leuk speelde dus stiekem hoopte ik op een leuke verrassing.

En eerlijk gezegd, daar werd ik niet in teleurgesteld. Het is gewoon een vrolijke kast die best vlot rond speelt en waarbij de keuzes voor de diverse auto’s ook nog eens voor afwisseling zorgt in spelverloop en achtergrondmu-ziek. Als enige flipper zou ik hem niet willen hebben maar in een verzameling zorgt hij voor de broodnodige afwis-seling en misstaat daar zeker niet.

Nu is een nieuwe flipper bij ons flipperliefhebbers al vlug leuk moet ik eerlijk zeggen maar zie je er ergens een staan, doe jezelf dan een plezier en speel er eens op. Grote kans dat je met een verrast tevreden gevoel weer wegloopt.En voor een bekende Nederlandse wedstrijd flipperaar kan de kast al helemaal niet stuk. De stem van Roy Wils zijn vriendin, Angela, zit namelijk in de kast...

Uw verslaggever in actie ……

25NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

Patrick Roose (45 jr) is woonachtig te Nieuwkuijk maar heeft al een tijdje zijn werkplaats in Drunen (flipperhart van NL) en vele dragen hem een warm hart toe. Zijn technische kennis houdt tenslotte menig van onze lie-velingen aan de gang waardoor we er langer en meer van kunnen genieten.

Hoe is het allemaal begonnen?Je zou kunnen zeggen dat de interesse in flipperen begonnen is in 1984. Ik woonde toen nog thuis maar kocht toen mijn eerste kast (Spirit of 76, geruild voor een cilinder en een carburateur van een Puch Maxi. Het leek me toen wel leuk alleen mijn ouders waren minder gecharmeerd van zo’n rammelbak op zolder). Het was niet om aan te sleutelen maar voor het spelletje zelf, de

techniek kwam pas later. En je weet hoe het gaat, van één komen er meer en dus ik had al snel de noodzaak om me ook in de technische kant van de flipperkast te verdiepen. Daarbij kwam mijn opleiding, MTS elektro-nica, goed van pas.

Zo heb ik toen dus met vallen en opstaan mezelf het een en ander aangeleerd. En ja, dit ging wel eens gepaard met rook en vlammen uit de kast ….

Mening avonduur werd zo gevuld met techniek en begin jaren negentig, 1992 meen ik, ben ik Silverball begonnen, en in 1999 heb ik de Silverball overgedaan aan iemand anders, maar ik bleef wel lange tijd actief met de techniek en inkoop van automaten.

De werkplaats van ...Patrick RooseDit keer kon uw verslaggever op de fiets om een persoon te interviewen die beter repa-reert dan flippert... Het gaat om Patrick Roose van Starjet. Voor menig NFV-lid een bekend persoon en voor zijn inzet is de NFV hem zeer erkentelijk

RENS HOOijMaijERS

26 NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

Dit waren echter allemaal werkzaamheden die ik naast mijn reguliere vaste baan deed. Overdag was ik, voor-dat ik met Starjet begon, ook wel werkzaam met speel- en amusements automaten bij een aantal lokale exploi-tanten (zoals bij Wizard onder leiding van Patrick van Gelder, daar heb ik het meeste geleerd van flippers repareren. Pracht tijd daar gehad, zou ik zo weer over willen doen), en later ook nog professionele audio.

Maar omdat vrijwel iedere exploitant bijproducten ver-kocht moest ik met de bijproducten ook nog eens aan de slag (denk aan het installeren van beamers, muziek PC’s, LCD TV’s camera systemen etc.). Weliswaar goed voor mijn technische ontwikkeling maar de bijproduc-ten werden een hoofdzaak en dat beviel me niet zo. Koppel dit aan het feit dat dit werk kwam met avond- en weekenddiensten, een steeds minder gezellige hore-ca, en de gedachte om iets anders te gaan doen was snel geboren.

In 2010 ben ik dus met Starjet begonnen. Eerst van-uit mijn woonhuis maar sinds 2012 heb ik een bedrijfs-ruimte in Drunen waar ik alle reparaties verricht en ruimte heb voor opslag van onderdelen ed..

repareer je ook aan huis?Jazeker, ik ben twee a drie dagen per week on the road voor reparaties van flipperkasten op locatie. De mees-te klachten aan elektronische flippers kan ik op locatie oplossen, maar soms kom je voor verrassingen te staan

en neem ik de flipper (of printen) na overleg met de klant mee naar de zaak. Voor het geval het printen zijn heb ik een paar testflippers staan waarin ik de prin-ten kan testen. Ik ben momenteel zelfs bezig om een testbank te maken speciaal voor Data East maar die is helaas nog niet af.

Bij een aanvraag informeer ik wel eerst om wat voor kast het gaat en welke klacht. Van sommige klach-ten weet ik nl. al uit ervaring dat ik dit ter plaatse niet opgelost kan krijgen, zeker als het om Gottlieb Systeem 1 & 80 kasten gaat. Ook mechanische kasten repareer ik niet op locatie. Daar is echt geen beginnen aan.

Als werkgebied heb ik trouwens Nederland plus Bel-gie. Ik hanteer voorrijdkosten dus honderden kilome-ters rijden voor een reparatie is vaak niet rendabel voor de klant. In Groningen of Brugge zul je me dus helaas niet zo vlug vinden,alhoewel ik wel een aantal Belgi-sche klanten heb.

Waar ligt het zwaartepunt, exploitatie of parti-culier?Dat is fifty-fifty tegenwoordig. Ik heb veel kleine exploi-tanten en een aantal flipperverkopers in binnen en bui-tenland waar ik regelmatig voor werk maar de groeiende belangstelling bij particulieren voor flippers zorgt tegen-woordig voor een belangrijk deel van mijn inkomsten.

27NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

Zijn er nog wel onderdelen te verkrijgen?Dankzij internet is dit alleen maar makkelijker dan vroeger, bijna alles is daar te verkrijgen. Vroeger was je afhankelijk van gebruikte onderdelen en van Suzo (groothandel in flipperonderdelen) en importeurs van flipperkasten (Jansen Hahnrats, Veltmeijer, Jac van Ham ed). Nu is de hele wereld beschikbaar als leverancier. Verder heb ik een behoorlijke voorraad aan gebruikte en nieuwe onderdelen liggen waardoor ik klanten snel van dienst kan zijn.

Vervang je printplaten of repareer je deze ook? ook die van modernere stern kasten?Ik repareer tot op component nivo. Het in de consu-menten elektronica gebruikelijke printplaat wisselen en de oude weggooien zul je bij mij niet zo makkelijk tegen komen. Vervanging wordt pas gedaan als er echt niet meer uit te komen is, bv bij te grote schade ont-staan door lekkende batterijen of prutswerk door niet professionals.

Wat betreft moderne Stern kasten, daar heb ik nog niet echt elektronica problemen mee gehad, hooguit een kapotte transistor die een spoel of flashers aanstuurt. Maar dat zal in de toekomst wel meer gaan gebeu-ren. De voedingen zijn nog wel te repareren in de Stern

SAM systemen maar als de CPU serieuze klachten ver-toont zal het daar toch ook wel printplaten wisselen gaan worden.

Met de WOZ nog ik geen ervaring maar wat ik ervan gezien heb wordt er veel klassieke Williams mechani-sche techniek op het speelveld gebruikt dus verwacht ik niet veel onderscheid met Stern op reparatie gebied. Al zal het CPUbord wel duidelijk anders zijn daar dit op een PC gebaseerd is.

Ook repareer ik nog veel CRT monitors die in video-games zitten. Daar ben ik echt een uitzondering van in NL. Maar voor een Plasma of LCD TV kun je ook bij mij terecht.

Heb je wel eens ‘kopje koffie glazenwasser?’ mee gemaakt?Volgende vraag, mijn vrouw leest dit namelijk ook, haha.

Zie je veel amateurwerk?Bijna dagelijks helaas. De creativiteit van sommige repa-raties aan een flipperkast verbaast mij nog regelmatig. Soms om te huilen, soms om te lachen. Veelal hebben handige buurmannen dit gedaan, maar ook bij som-

28 NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

mige exploitanten zitten ondeskundige monteurs die er een potja van maken. In de theorie zijn ze dan wel goed onderlegd maar in de praktijk maken ze er een bende van. Ik maak altijd van deze verprutste reparaties een foto en plaats deze op mijn facebook pagina.

Internet is een zeer handig hulpmiddel om je flipperkast te kunnen repareren maar als je echt twee linkerhanden hebt begin er aub niet aan. Iets kapot maken is sneller gedaan dan het te repareren.

Dit kan de verslaggever uit eigen ervaring alleen maar beamen.

Hoe zit het met het spelletje zelf? Heb je bv flip-pers thuis?Zoals gezegd is mijn belangstelling begonnen in het flipperen zelf. Begonnen met de Spirit of 76 in 1984 en ik heb nog veel goede herinneringen aan deze kast. Als eerste electronische kast had ik een Gottlieb CLo-se Encounters of the Third Kind. Ook achter de Wil-liams Disco Fever heb ik menig biertje weg gewerkt met vrienden. Maar al heb ik veel flippers gehad voor de handel, zo’n 400-500 stuks schat ik, momenteel heb ik geen operationele flippers thuis staan. Ik ben er de hele dag mee bezig en s’avonds heb ik er dan weinig behoefte om er op te spelen.

Alleen een Spirit of 76 heb ik jaren in opslag staan met de gedachte die ooit nog eens te gaan restaureren.

Wanneer is voor jou een kast leuk?Kasten zoals de Addams Family, Dr Who, Funhouse en de Bally early SS kasten zijn mijn favorieten waar ik dan ook wel eens een balletje op speel als ik er één binnen heb voor reparatie. Ook een kast zoals een AFM vind ik leuk, open speelveld, snelle flippers, leuk.

Na al het gepraat en geschrijf is het tijd om weer eens op huis aan te gaan. Zoek je een reparateur met het hart op de juiste plaats voor flippers, dan ben je bij Patrick op de juiste plaats is wel gebleken.

29NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

arcade FurnitureFor the pinball art lovers

BaS ViS

De naam Arcarde Furniture (AF) is bij ons nog onbekend. Kun je ons iets over jezelf vertellen en over de manier waarop je met deze bijzondere business begon?Andras: Ik ben András Lacfi, Hongaar, 40 jaar en vader van de twee meest bijzondere kin-deren in de wereld. Ik heb in de muziek busi-ness gewerkt, in de advertentie business en op dit moment ben ik partner in een grote marketing con-sultancy firma. Verder speel ik drums en ver-zamel ik flipperkasten (CV, TOM, Creech, TZ, MET LE). Op het gebied van ‘design’ heb ik geen enkele ervaring en dat heeft geholpen om alle regels van die tak van sport te negeren.

AF is begonnen in april 2013. Het is een klein bedrijf, met Ernö, die de productie coördineert (vroeger maakte hij kerkorgels) en Krisztina, die als office manager fungeert. Ik doe zelf de ontwerpen, ontwikkeling van de naamsbe-kendheid etc. Nadat ik geconfronteerd werd met proble-men ten gevolge van de aanpak als ‘part time’-project, heb ik in 2013 de sprong gewaagd om met het full time per-soneel te proberen. Daar heb ik tot nu toe geen spijt van.

Wat was de eerste koffietafel met een pinball the-ma die je ontwikkeld hebt? Heb je die nog? Andras: WMS Fire! was de eerste die we ‘ombouwden’. Ik vond het artwork op het speelveld geweldig, maar de kast was niet in goede staat en om eerlijk te zijn: de gameplay vond ik ook niet alles.

Zo kwam het idee op om er een koffietafel van te maken: ‘the best of both worlds’. Ook toen al was het zo dat we het thema van de kast ook echt lieten doorwerken in het ontwerp van de tafel, maar als ik nu terugkijk was het toen nog voorzichtig en gaan we tegenwoordig een stuk verder. Wacht maar tot je onze Smash! (Hulk thema) cre-atie ziet die deze zomer verschijnt.

In de speciale editie van Pinball Magazine zag ik een advertentie die mijn aandacht trok. Het was aanleiding om het magazine ter zijde te leggen en op Internet meer informatie te zoeken. Het ging om Arcade Furniture en ik had al snel door dat die firma uitsluitend unieke objecten maakt. Aanleiding om in contact te treden met de eigenaar Andras Lacfi en de Spinner lezers kennis te laten maken met de mens achter deze kunstobjecten.

De Fire! koffietafel heb ik nog steeds. De tafel staat op het AF kantoor, aangezien de kinderen thuis er iets teveel gecharmeerd van waren. Deze kast is overigens niet te koop.

op jullie site (www.arcadefurniture.com) staat het al aangegeven: de koffietafels zijn allemaal uniek. Hoe selecteren jullie de flipperkasten die jullie voor zo’n tafel gebruiken?Andras: In het begin gebruikte ik elke kast die ik kon krijgen. Het KISS speelveld heb ik gered van de schroot-hoop. Ik denk niet dat we ooit nog eens zoveel uren zul-len spenderen om iets weer toonbaar te krijgen als we met dat ‘kreng’ gedaan hebben…

Tegenwoordig ben ik meer selectief in het kiezen van thema’s. Dat is ook waarom we ‘The Droid’ (Star Wars) en ‘The Sailor’ ( Sinbad) nu in de line-up hebben. In de pijplijn zitten Star Trek, Spiderman, HULK en Batman.

Het is natuurlijk een kwestie van smaak maar: wel-ke creatie vind je zelf het meest geslaagd?Andras: Oh, dat is een lastige om te beantwoorden. Altijd degene waar we aan werken…. ;-)

The Droid zou een logische keuze zijn, maar ook ‘The Sailor’ met het Sinbad thema ligt me na aan het hart. Ik liep artistiek helemaal vast met dat project en toen kwam opeens het idee op om de buitenkant te decoreren met dit oude boek. Ook de kop van de ram in de verlichte gla-zen kooi onder het speelveld bleek een ‘gouden greep’.

De Star Trek tafel die in september komt, zal originele onderdelen van meteorieten bevatten, dat is ook een creatie waar ik nu al trots op ben. Mrs. Simpson (Lucky Seven) bevatte fiches en dobbelstenen uit een oud ver-vallen casino (Sahara Casino) waardoor het ook een bij-zondere plek in mijn hart heeft.

Het creëren van zo’n kunstobject is in jouw geval meer dan een moment van inspiratie: het kost ook flink wat uren om het idee uit te werken. Hoeveel tafels verwacht Arcade Furniture te produceren (of beter: creëren) in 2014?Andras: We mikken op ongeveer één koffietafel per maand, een aantal desks en nog wat andere items. We

30 NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

hebben ook een productenlijn die is geïnspireerd op een rock & roll thema. In totaal verwacht ik dat we onge-veerd 20 stuks zullen maken dit jaar.

Flipperen is een universeel iets en jouw klanten zullen uit alle delen van de wereld komen. Natuur-lijk is privacy iets om te koesteren, maar misschien kun je ons iets vertellen over wie je klanten zijn.Andras: Je hebt gelijk. Mensen die 10.000 tot 15.000 USD spenderen aan dergelijke objecten zijn gesteld op hun privacy. Maar wat ik wel kan zeggen: het zijn meest-al geen fanatieke flipperaars. De liefhebbers van de zilve-ren bal kopen voor zo’n bedrag liever een nieuwe Stern of JPP. Of zelfs twee…

32 NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

Toen Toon van Turnhout in 2011 een flipperkast bestel-de had hij geen idee hoe deze eruit ging zien en hoe lang het precies zou gaan duren. Dat het iets bijzonders moest gaan worden was hem wel duidelijk en daarom bestelde hij, en 999 anderen, een Wizard of Oz waar-door JJP (Jersey Jack Pinball) een realiteit kon worden en na vele jaren een flipperfabriek weer het licht zag.

Het geduld van al die kopers werd echter danig op de proef gesteld want de rit naar het eindresultaat kende niet alleen veel verwachtingen maar ook teleurstellingen wegens steeds bijgestelde levertermijn. Het opzetten

van een nieuwe flipperfabriek vanaf de grond is duide-lijk niet zo eenvoudig. Echter, in april 2014 was het dan eindelijk zover en kwamen de eerste WOZzen gekocht bij Ministry of Pinball (MoP) naar Nederland en werden uitgeleverd.

Dat de laatste loodjes het zwaarst wegen bleek wel toen de transporteur vast kwam te zitten in de file en hierdoor ca 1,5 uur te laat kwam. Die tijd leek wel een eeuwigheid te duren. Maar daar was hij dan uiteindelijk. Een kleine foto-impressie van dit toch wel bijzonder moment.

Unboxing The Wizard of Oz

En dan is het na bijna 3 jaar zover. Je bestelde flipperkast WOZ komt eindelijk aan. Kleine impressie van hoe dit gaat.

RENS HOOijMaijERS

34 NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

En dan kan er na bijna 3 jaar wachten eindelijk gespeeld worden!

Het oog voor detail is bij de WOZ zeer hoog en dit icm het LCD display in de backbox en de bijzondere verlich-ting maakt dat er met recht gesproken kan worden van vernieuwing

op naar veel speelplezier dus!

35NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

NFV-erelid Ad Jonker heeft de mogelijkheid om veel te reizen en doet dat dan ook. In de vorige Spinner was hij in Duitsland, dit keer aan de andere kant van de oceaan. Wat hij daar tegenkwam was de foto serie meer dan waard….

Wat is normaal? Dat is zo een vraag waarop het antwoord heel persoonlijk kan zijn. In het Engels is het dan ‘normal’ doch die ene ‘a’ minder maakt het verschil niet. Toch is er blijkbaar maar één plaats op deze aardbol die Normalville heet. En aan een zijstraat van een andere zijstraat staan een aantal panden. Ene Ron Shuster is daar ooit gaan wonen en verzamelde flipperkasten en een hele lijst aan andere artikelen om het huis op te leuken. Van lieverlee kon hij de andere panden in de straat ook kopen en bezit anno 2014 een meer dan groot huis.

Het bezoek was in het donker waarbij het huis groot oogt van buiten doch niet apart. Na verwelkomd te zijn door de honden stap je door een deur en waan je je in een fantasiewereld. Je kan er op een honderdtal verschillende en ook zekere bijzondere flipperkasten spelen doch de inrichting lijkt in het niets op om het even welke andere gameroom op deze aardbol.

Je bent als je het vooraf vraagt zonder meer welkom en de inhoud van de koelkast staat tot je beschikking. Voor

de rest is het een kwestie van rondkijken, nazien of je alle hoekjes en gaatjes hebt gezien, de aankleding aanstaren en ook nog eens op niet flipperkasten spelen die op zich nog eens zeldzaam zijn. Vanuit een captains chair uit de eerste serie Star Trek films kan je op een enorm projectie-scherm naar een video kijken, tijdens mijn bezoek was dat een concert van Metallica. Het geluidsvolume was in ieder geval passend.

Het onderhoud van al het speelgoed is uitbesteed want Ron werkt zelf nog. Mocht je ooit in de buurt van Pitts-burgh in het westen van de staat Pennsylvania verblijven, regel dan een bezoek.

Wat is normaal?Op bezoek bij Ron Shuster

aD jONKER

36 NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

37NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2 37

Je bent altijd op zoek naar bijzondere flipperkas-ten. Had je deze hoog op je verlanglijstje staan of liep je er toevallig tegen aan? Errol: Deze kast stond al geruime tijd hoog in het lijst-je, echter met maar 200 stuks geproduceerd is de kast zeer zeldzaam, zeker in complete staat met topper. Zoe-ken naar een speld in een hooiberg dus. Ik werd begin december 2011 getipt door Ciske dat er eentje op Ebay Engeland te koop stond. Ik heb toen direct contact met de verkoper gezocht en de kast ongezien gekocht.

Ik had op dat moment alleen een paar foto’s gezien en over de technische staat was niets bekend, behalve dat de kast waarschijnlijk niet zou werken. Aangezien trans-port vrij kostbaar is en je niet zeker weet in welke staat de kast aan zal komen ben ik een week later op zaterdag naar Engeland gereden om de kast op te halen.

De kast bleek van een exploitant te zijn die nog meer-dere flippers in opslag had en ook deze kast zelf had jaren geleden in exploitatie gestaan. Dit type is echter meer geschikt om in pretparken, etc, te staan dan in een kroeg. De exploitatie was dan ook geen groot succes.Mede daardoor bleek de kast overall in goede en com-plete staat dus deze heb ik deze ingeladen om later op de terugweg nog een Stern Viper op te halen, hier in een volgende Spinner meer over.

speelde de kast toen je ‘m kocht? of moest je eerst aan de slag voordat je je eerste ‘head-to-head’ kon spelen?Errol: Eenmaal thuis aangekomen bleek het technische gedeelte toch in minder goede staat te verkeren dan ik eerst had gedacht. Met name de bekabeling was slecht, onder andere van de voeding. De kast startte wel op maar de topper deed niets en de spanning op de flip-per was te zwak. Uiteindelijk bleek er dus toch veel werk aan de kast te zitten en heb ik de hulp van Starjet Game Service (Patrick Roose) ingeroepen. Zij hebben de laatste technische problemen opgelost, waarna de kast 100% goed speelde.

De meesten van ons hebben nog nooit op zo’n soc-cer Ball gespeeld. Vertel eens iets over het spel? moet je proberen punten te halen? of is het zaak om de bal bij je tegenstander in de outhole te krijgen?

Errol: Het doel is om zo veel morgelijk goals te maken door de bal tussen de flippers van je tegenstander te schieten. Wanneer je dit hebt gedaan heb je één doel-punt gescoord en schiet de flipperkast de bal zelf weer in het spel. Daarnaast moet je voor jouw team zoveel mogelijk punten maken in het spel. Dit kan onder ande-

Zeldzame flippers – alvin G SoccerballNFV lid Errol Klein verzamelt flipperkasten. Daar zijn er wel meer van binnen onze verenig-ing. Maar de collectie die Errol samen met collega NFV-er Ciske Vreuls heeft aangelegd is een bijzondere: ze zijn altijd op zoek naar flipperkasten die bijzonder zijn. Vanwege het ontwerp en de kleine oplage waarin ze gemaakt zijn. Eerder schreef Errol al eens eer ver-haal over de …… Dit keer gaat zijn bijdrage voor de Spinner over de Alvin G Soccerball

ERROl KlEiN

38 NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

re door het nemen van een vrije trap waarbij vanuit de kickout hole de bal recht op de flippers van de tegen-stander wordt gelanceerd.

Per speelveld helft beschikt het veld verder over drie droptargets, een spinner en vier vaste targets. Ook zit er een goalkeeper (droptarget) tussen de flippers van elke helft. Deze dient eerst neergeschoten te worden voordat je een vrij schot op “het doel” kan maken. Ook kan je de goalkeeper uitschakelen door het vast target op het speelveld aan te schieten.

De flipperkast is uitgevoerd met alfanumerieke displays. Dat is een bijzonderheid bij Alvin G, de enige andere kast met zulke displays is Punchy the Clown. Ook is dit voor zover bekend de enige flipperkast waar je echt tegen de machine zelf flippert als je alleen speelt. De flipperkast is namelijk voorzien van switch flippers. Er zit voor de flipper een switchdraad gemonteerd welke door de flip-pershaft loopt en onder het speelveld verbonden is met een switch. Op deze manier ziet de flipperkast de bal aankomen. Dit systeem werkt verassend goed en het is ook veel moeilijker om van de flipperkast zelf te winnen dan van een tegenstander.

Leuk detail is dat deze flipperkast 100% waterpas dient te staan aangezien het speelveld aan beide kan-ten afloopt. Het is een timed spel, net als in een voet-bal wedstrijd bestaat het spel uit twee helften met een kleine “rust” pauze daartussen. Na het verstrijken van de tijd is het spel afgelopen.

Waar staat de kast nu? een mooie plek in je gameroom in Tuk? Errol: de kast staat nu in de gameroom in Tuk een klein beetje “in de weg”. Vanwege het bijzondere head to head flipperen moet je aan beide kanten van de kast kunnen staan waardoor een plek in de rij niet mogelijk is. Daardoor staat de kast nu direct bij de entree.

39NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

Start a New Game – Nieuwe leden stellen zich voor

BaS ViS

Naam: Frans van RooijWoonplaats: Maarssenlid sinds: april 2014

Elk kwartaal verwelkomt de NFV zo’n 20 tot 25 nieuwe leden. Mensen die om uiteen-lopende redenen zodanig enthousiast zijn over flipperen dat ze zich aansluiten bij onze vereniging. In de Spinner laten we enkelen van hen iets meer over zichzelf vertellen. Want het zijn de leden die de vereniging maken tot wat ie is…

Je bent nieuw bij de NFV. Hoe heb je vereniging leren kennen?De NFV kwam ik op internet tegen bij het zoeken naar gegevens van bepaalde flipperkasten. De vriend van mijn dochter had een Twilight Zone gekocht samen met de nodige rubbers, schoonmaakspullen en het Flipper Ser-vice Boek van Henk de Jager. Maar een manual van de kast zelf zat er niet bij, want dat was niet op voorraad. Een andere hobby van mij is het verzamelen van radiodump-apparatuur en het restaureren ervan en ik zoek altijd een manual als ik weer weer iets zwaars en lomps gekocht heb met de nodige storingen. Dus ben ik gaan zoeken naar dat manual van die TZ en zo vond ik ook een aantal sites, o.a. die van de NFV. Alleen sloeg het (dump)virusje weer even toe in andere vorm want ik ging ook maar even zoeken op Marktplaats. Heb zelf nu een Space Mission van Williams gekocht en de verkoper vertelde dat hij ook lid was. Hij deed de kast weg omdat het de enige EM-kast was die hij had, de andere 25 waren van die computerge-stuurde dingen. Voor mij (nog) niet zo interessant.

Flipperen is voor alle leeftijden. Wanneer speelde jij je eerste spelletje?Het eerste spelletje was in de tijd dat ik op de MAVO zat, ergens begin jaren 70. Tijdens klassefeesten gingen enke-le klasgenoten en ik naar een patatzaak. Daar stond een Nip-it en omdat ik ook regelmatig in de pauzes bij die zaak zat, werd er ook wel stevig geflipperd. Ik zal toen zo’n jaar op 14 geweest zijn. Gek genoeg niet altijd met klasgenoten, want een groot aantal vonden er niet veel aan. Zaten liever de uien op hun patat te bekijken. Maar bij die vetboer werd de kast regelmatig vervangen, dus ik heb op verschillende kasten gespeeld, zoals Space Time, Chicago (zat een mooie kopruit in), Circus (een beetje drukke kast), Fireball (toch wel kicken met dat ronddraai-ende schijfje), etc. Ook tijdens de vakanties kon ik af en toe aardig flipperen want ik werkte in de bliksembevei-liging en aardingssystemen en kwam dan ook op leger-plaatsen. En het eerste waar we naar op zoek gingen was de kantine en daar stonden ook flipperkasten. Was wel lekker als het regende want dan mochten we niet het dak op. Daar kwamen we er ook achter dat met behulp van twee asbakken onder de voorpoten, je echt wel lang kon flipperen op een kwartje. En op de Oude Gracht in Utrecht zat Fortuna (zit er nog steeds) en dat was maar 10 minuten fietsen van mijn huis.

40 NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

NIEUWE LEDENThomas de Vos, Veenendaal

Michiel Schuurman, Amsterdam Frits van Varik, Amsterdam Kyoo Barbaix, Oostende (B) Bob van Geelen, Harderwijk

Frans de Rooij, Maarssen Real Beckers, Roermond Dirk Tonnaer, Nijmegen

Jorrit van Ditshuizen, Hilversum Tijmen Mulder, Hilversum

Jan-Willem Veldhuis, Hazerswoude Dorp Bas Ruiter, Deventer

Welke generatie flipperkasten speel je het liefst? De EM-kasten. Zoals gezegd ben ik zelf verzamelaar van radiodumpapparatuur (zenders en ontvangers). Dat zijn looiïge, bomvrije dingen met opgloeiende buizen, in de kleuren zwart, grijs, verschillende tinten groen en dan met het nodige handen- en voetenwerk om er maar wat redelijk geluid eruit te krijgen. Dus die EM-kasten met dat geratel, vonken, en gekraak is wat ik zoek. Zo’n oude kast ruikt ook lekker, net als dumpapparaten als deze uit de kast worden gehaald. En er zal best wel een stukje nostalgie bij zitten, want nog steeds kom ik kasten uit mijn tijd tegen (jaren 70 dus) waar ik toch wel hebberig van word. Wat dat betreft zoek ik nog steeds de advertenties af. Ik zoek kasten waar mensen op uitgekeken zijn, en die het nodige werk hebben. Het is toch leuk om nieuw leven in zo’n kast te brengen? Misschien doen ze dat ook bij mij eens.

moet je voor flipperen de deur uit of kun je ook thuis spelen?Ik heb zelf een Space Mission gekocht. Lekker een ram-melde en vonkentrekkende kast in huis. Ik heb hem twee weken waarvan vier dagen gedeeltelijk uit elkaar. Elke keer een paar uurtjes aan het werk, schoonmaken, poet-sen, vervangen, en als je de kast dan weer in elkaar zet om te spelen en dan ziet hoeveel deze verbeterd is, is dat toch mooi? En wat ook wel leuk is, is dat mijn zoon (19) er ook niet af kan blijven. Als ik de kast aanzet, op de creditknop druk, en alles op nul wordt gezet met het nodge geratel, dan staat hij er ook ineens. Net een hond.... Maar ik kon voor kort ook op die TZ spelen, maar die is inmiddels ver-kocht. Was gekocht in een opwelling, zeker....

Heb je een favoriete kast? Waarom is die speciaal?Ik heb wel 80 favoriete kasten. Alleen staan die allemaal bij een ander :-). Maar ik heb geen titel die extra speciaal is, hoewel ik de EM-kasten wel leuker vind dan de moder-ne kasten. Nip-it vind ik wel leuk vanwege die grabber (What’s in a name, Gibson had een basgitaar die zo heet), maar die Space Mission is ook leuk. Deze kast sprak mij

wel aan vanwege de Apollo en Sojoez die op de kopkast staan. Ik heb die tijd van de Apollo bewust meegemaakt. Er zijn nog wel meer leuke kasten, maar ik heb geen ruim-te genoeg. Hoewel er misschien nog wel ruimte is voor nog een kast. Maar ik ben nu die Space Mission uit elkaar aan het halen om te kijken hoe het een en ander werkt, ondertussen de boel schoon aan het maken, vernieuwen en verbeteren. Ik heb de kast nu zo’n twee weken, en ben bezig geweest de bussen van de spoelen te vernieu-wen, contacten schoon te maken, lampjes te vernieuwen en een paar knipperlampjes erbij geplaatst. Kast gaat nu al als een tierelier, maar kan nog beter. Wil de kast mis-schien wel over spuiten (toch wel handig als je een beetje kan airbrushen).

Ik ben ook wel op zoek naar een andere kast, alleen moe-ten ze niet teveel kosten. Ik vind o.a. die Space Time ook wel een mooie kast, maar zou ook wel een kast die het niet doet tot leven willen brengen. Maar dat gaat wel komen, hoop ik.

Heb je een motto of lijfspreuk?Ik in mijn tweede jeugd? Ben niet eens mijn eerste jeugd ontgroeid. Wat dat betreft schijn ik niet aan de normen te voldoen. Ik vind alles wel leuk, en heb dan ook tig hob-by’s, zoals een Landrover 88, een Ducati 748, en nog wat van die bizarre dingen. Tijd te kort, geld te weinig, maar beter zo dan een hoop geld op de bank en dood gaan van verveling.

De NFV heet alle nieuwe leden van harte welkom!

lENS TyPESEr zijn drie soorten lenzen: holle, bolle en vlakke len-zen. Bolle lenzen laten de lichtstralen bij elkaar komen en holle lenzen laten de lichtstralen juist uit elkaar gaan. Concaaf is een ander woord voor hol (het tegengestelde van dome of bol). Verkrijgbare LED lens types zijn onder anderen: 90 graden ronde vlakke lens, 170 graden con-cave cylinder lens, 40 graden dome lens, en de matte (frosted) dome lens.

Je ziet tegenwoordig flipperkasten waarin de LED’s veel te fel zijn. Om zoveel mogelijk het oorspronkelijke uiter-lijk van de gloeilamp te benaderen, kun je het beste warm witte en/of gekleurde LED’s gebruiken.

Afhankelijk van de toepassing kan als behuizing van de LED voor mat, gekleurd transparant of helder transpa-rant worden gekozen. De matte LED geeft een relatief zacht gelijkmatig lichtpatroon en schijnt minder fel dan de transparante LED’s.

iNSERTSInserts kunnen variëren naar grootte, vorm en kleur. De hoek van de lampfitting onder elke insert kan ook variëren. Meestal is de lamp direct onder een rechte hoek ten opzichte van de insert geplaatst, maar soms ook parallel aan de insert. Het te gebruiken type LED kan verschillen door de combinatie van deze factoren en wat mogelijk het beste resultaat zal opleveren. Grotere inserts schijnen minder fel dan klei-nere inserts. Je kunt de helderheid enigszins aanpassen door bijvoorbeeld matte LED’s bij kleinere en witte of koel gekleurde inserts, en transparante LED’s bij grotere en warm gekleurde inserts te gebruiken.

Helder witte en gele inserts kunnen zeer intens schitte-ren. De helderheid valt mee als er maar een paar heldere witte of gele inserts zijn, maar de intensiteit en helder-heid kan erg overweldigend zijn als het speelveld veel van deze inserts heeft. Als de insert niet helder maar melkachtig (mat) is, dan zal de wazigheid van de insert helpen bij het reduceren van de helderheid, zodat je eventueel ook een feller type LED kunt gebruiken.

Uiteraard kun je witte LED’s gebruiken onder de gekleur-de inserts en daarmee goede resultaten krijgen. Boven-dien is het installeren van alleen maar witte LED’s mak-kelijker en maakt de aanschaf een stuk eenvoudiger, maar door de kleur van de LED overeen te laten komen met de insert zal uiteindelijk een diepere kleurbeleving opleveren.

De wereld van lED’s (3)Door de duizelingwekkende keuze aan LED’s kan je door de bomen het bos niet meer zien. In dit derde artikel meer over de onderlinge verschillen en praktische toepassingen. Met vallen en opstaan ben ik tot een paar algemene suggesties gekomen. Natuurlijk is elk spel anders en smaken verschillen, dus voel je vrij om zelf te experimenteren.

jUSTiN VaN SCHOONEVElD

42 NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

GiVoor GI verlichting gaat de voorkeur uit naar de matte LED of de groothoek LED (holle lens). Deze verspreiden het licht gelijkmatig uit over het speelveld. Onder plastics met warme kleuren gebruik je LED’s met warme kleuren en koele LED’s bij plastics met koele kleuren. Kies boven-dien voor een minder heldere of gekleurde LED wanneer de LED direct in je ogen schijnt tijdens het spelen van het spel. De gekleurde LED’s werken in de meeste gevallen vrij goed, maar soms verschaffen ze te weinig helderheid onder donkere plastics of grotere oppervlaktes waarbij slechts enkele GI lampen zijn gemonteerd. Koel wit werkt dan vaak het beste onder gekleurde plastics met voorna-melijk blauw, groen, paars, wit, zwart en grijs. Warm wit werkt het beste bij de kleuren geel, oranje en rood. Bij de meeste flipperkasten zal gekleurde GI verlichting een sfeervolle toevoeging aan de uitstraling geven.

FlaSHERSOver het algemeen bepaal je de kleur van de LED-flashers overeenkomstig aan de kleur van de insert of flasherdome of aan de hand van het omringende speel-veld. Zo kun je eventueel gebruik maken van gekleurde flashers onder witte inserts om verschillende effecten toe te voegen.

SPOTliGHTSSpotlights zijn moeilijk omdat ze op verschillende manieren gebruikt kunnen worden. Als je een normale gloeilamp in de schijnwerper doet wordt het licht dat uit de zijkanten straalt door de reflecterende spotlight kegel verzameld en gericht op het doel. Om een groot gebied te verlichten, maar niet zo fel, kun je het beste gebruik maken van een groothoek- of SMD LED. Voor een smalle maar verreikende lichtstraal gebruik je de bolle transparante LED.

POPBUMPERSGebruik bij voorkeur matte of gekleurde groothoek LED’s afgestemd op de kleur van de popbumper. Witte LED’s hebben de neiging om vrij gemakkelijk doorheen te schij-nen en je zou kunnen zeggen dat het licht te wit is ten opzichte van de werkelijke kleur van de popbumper cap.

TRaNSliTEMatte LED’s hebben de neiging om het licht vrij goed diffuus te krijgen en ze zijn niet al te opvallend achter de translite. Andere LED’s werken in het algemeen minder goed, omdat ze zo helder zijn kunnen ze in sommige gevallen zelfs cirkels van licht achter de translite maken. Je kunt gebruik maken van gekleurde LED’s om speci-fieke gebieden van de translite te benadrukken. Indien mogelijk match warme LED’s aan warme kleuren en koe-le LED’s aan koele kleuren. Je kunt ook gebruik maken van kleur veranderende LED’s, afhankelijk van het effect dat je wilt bereiken.

SMDSMD staat voor Surface Mounted Device (soort chip). Het licht van SMD LED’s is minder gericht, beter ver-spreid en opvallend helder-der dan de klassieke LED’s.

FlEXLED’s moeten loodrecht op de inserts gericht worden voor maximaal effect. Gebruik daarom een buigzame flex LED als de fitting parallel gemonteerd is op het speel-veld in plaats van loodrecht. De flex LED kan gericht op de insert worden gebogen en zo dit probleem oplossen.

SUPERFlUX lED’SSuperflux LED’s hebben een grotere spreidingshoek dan normale LED’s. Hierdoor verlichten ze een groter gebied dan de standaard LED’s. Verder zijn ze platter en voorzien van 4 aansluitpunten (2 maal plus en twee maal min).

NOFliX PlUS lED’S:Noflix Plus LED’s hebben een bruggelijkrichter en een afvlakcondensator ingebouwd in elke LED om flikker en ghosting te elimineren. Bovendien schakelt de Noflix Plus LED enigszins vertraagd zacht aan/uit en is daarmee het meest vergelijkbaar met de gloeilamp. Bijkomend voor-deel is dat Noflix Plus LED’s niet gepolariseerd kunnen worden geplaatst. In tegenstelling tot andere LED’s zul-len ze altijd branden, ongeacht hoe de basis is bedraad.

43NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

OPTiFlUXDe zogenaamde Optiflux LED’s zijn ontwikkeld om flik-ker en ghosting te elimineren. Naast de bruggelijkrichter is een condensator met geïntegreerde ontladingsweer-stand geplaatst, zodat er een aangename “fading”, ver-gelijkbaar met een gloeilamp wordt gerealiseerd en na uitschakeling van de stroom geen restlading achter blijft.

Bij de meeste overige aantrekkelijk geprijsde LED’s mag je blij zijn als je een bruggelijkrichter aantreft, Ze heb-ben echter veelal geen afvlakcondensator. Let op! Van bepaalde fabrikanten zijn er zeer effectieve bayonet base LED’s met bruggelijkrichter. De wedge base LED’s daarentegen zijn door het gemis van de bruggelijkrichter alleen geschikt voor gecontroleerde inserts in DC circuits met constante voeding, maar helaas ongeschikt voor AC GI circuits daar ze kunnen gaan flikkeren (niet iedereen ziet dit flikker effect, de ene persoon is hier meer gevoe-lig voor dan de ander).

Ghosting speelt alleen bij inserts (ghosting betekent dat de led toch aan is vanwege een miniscule lekstroom terwijl deze eigenlijk uitgeschakeld hoort te zijn) en de relatief duurdere LED’s hebben daar vaak iets voor inge-bouwd om dit tegen te gaan. Voor translites (kopruiten) volstaan eventueel de goedkope alleen op een constante voeding werkende GI LED’s.

Fitting/Socket Gloeilamp lEDBayonet base #44 BA9sWedge base #555 T10

FlasherFitting/Socket Gloeilamp lEDBayonet base #89 BA15sWedge base #906 T15

laMP DRiVER BOaRDSVoor de meeste oudere type flipperkasten geldt dat het bestaande lamp driver board niet compatibel is met LED’s. Dat gezegd hebbende, er zijn constante stroom LED-driverboards op de markt verkrijgbaar die flikker-vrije prestaties bieden op volle sterkte en geschikt zijn voor gebruik met 115 VAC en 230 VAC netspanning. De doe-het-zelf techneuten kunnen natuurlijk ook op elke afzonderlijke fitting een 220 Ohm, 1/4W, 5% weerstand solderen. Echter, de meeste flipperliefhebbers willen niet zoveel tijd besteden om dit te doen en het installeren van een nieuw lamp driver board is veel gemakkelijker.

Afhankelijk van het budget: nieuw lamp driver board ad $ 100,- versus een handvol resistors ad $ 3,75 per 100 stuks en wat soldeerwerk.

Niet iedereen heeft dezelfde smaak en voorkeur of doet alles op dezelfde manier. Hopelijk zal bovenstaande hel-pen om te beslissen hoe LED-technologie te gebruiken en een flipperkast in je eigen stijl te verlichten.

44 NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

De kast stond tussen wat andere arcade games en een airhockey tafel in. Omdat je niet de hele dag met een cocktail bij het zwembad kan liggen heb ik uiteraard ook wat potjes gespeeld op deze kast.

De CFTBL stond in een ietwat donkere hal richting het zwembad. Prima om even uit de hete zon te ontsnap-pen. De plaatsing heeft er voor gezorgd dat de kast niet verkleurd was. Een potje kostte € 1,- euro. Hiervoor krijg je drie ballen. De replay-score is ingesteld op 63.000.000 punten. Helaas was de kast, zoals meerdere exploitatie kasten, slecht onderhouden.

Om te beginnen, de plunger. De veer was niet meer krachtig genoeg om de bal het speelveld op te schieten. Om de bal richting de PAID rollovers te krijgen moest je dus een flinke klap op de plunger geven. Waarschijn-lijk wist niet iedereen dit want ik heb twee keer mee-gemaakt dat bal 1 klaar lag zonder dat er ook maar één punt was gescoord.

Ondanks dat de meeste verlichting prima functioneer-de waren er hier en daar wat defecte lampjes, waaron-der enkele FILM lampjes. Ook het hologram ontbrak. In plaats daarvan was er een afbeelding met daarop de kop van het monster geplaatst. Helaas was ook die verlich-ting stuk dus daar zag je niets van. Erg jammer want het hologram heeft toch wel een grote aantrekkingskracht bij deze kast.

Het DMD scherm en het geluid waren dan weer wel pri-ma in orde. Het geluid stond helaas vrij zacht waardoor je de rock ’n roll tunes amper hoorde. Het speelveld was erg smerig (veel stof) en kon wel een poetsbeurt gebrui-ken. Het speelveld zag er echter verder wel goed uit zon-der veel beschadigingen of slijtage. De rubbers waren wel aan vervanging toe want deze waren behoorlijk uit-gedroogd en zaten vol scheuren.

Ondanks de bovenstaande minpuntjes en het feit dat de kast iets te horizontaal was afgesteld (waardoor de

bal o.a. niet lekker door de Whirlpool ging) was er wel redelijk goed op te spelen. Het gehele artwork en de muziek is geweldig en de kast heeft een erg leuke rulesheet. Daarnaast bevat CFTBL ook over een flinke dosis humor.

Mijn high score is helaas blijven steken op iets meer dan 107.000.000 punten. Ik weet niet of dat aan de kast of aan mijn eigen skills heeft gelegen, maar het was veel te lekker weer om mij daar druk over te maken…

Hotel Atrium Platinumlliados StreetIxia Bay85100 Rhodes, Greecehttp://www.atriumplatinum.gr

Flipperen in het wildHotel Atrium Platinum in Ixia – Rhodos

Op het moment dat ik dit schrijf ben ik alweer een week terug uit het zonnige Rhodos. Ik verbleef daar een weekje in het luxueuze Hotel Atrium Platinum in Ixia. Op de dag van aankomst iwas ik blij verrast bij het zien van een “Creature From The Black Lagoon” (CFTBL) flipperkast. Een van mijn favoriete flipperkasten!

jEROEN DEKKER

45NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

Beste Henk, In het jaar 1973 verscheen het boekje ‘SAME PLAYER SHOOTS AGAIN’. Het bevat een variëteit aan artikelen over het ontstaan van de flipperkast, technische tips en inter-views met flipperliefhebbers. Via één van de leden van de Nederlandse Flipper Vereniging kwam ik in het bezit van een exemplaar en ik heb het met veel plezier gelezen. Onze vereniging brengt op kwartaalbasis een magazine uit voor haar leden. Ik maak deel uit van de redactie van dit blad en benaderde Peter Hagtingius met de vraag of we één of meerdere artikelen mochten plaatsen in ons verenigingsblad. Peter stemde toe en voegde een column toe met een persoonlijke flipperanekdote. Ook een ander artikel uit het boekje, getiteld ‘De Combi-ne’ is 40 jaar na het verschijnen van het boekje nog steeds leuk om te lezen. Schrijver Dolf Dukker beschrijft de uit-dagingen van het samen bespelen van een flipperkast en verwijst naar de bedenker van het Combine Flipperen: de kleine ambitieuze dichter Henk Spaan. Combine flipperen bestaat anno 2014 zeker nog, er zijn zelfs wedstrijden waar in die vorm gespeeld wordt. We zouden het leuk vinden als je zou mee willen werken aan een begeleidend artikel. Ik hoor graag van je of je hieraan wilt meewerken. Met vriendelijke groet, Bas VisRedactie NFV Spinner Magazine

Beste Henk, Een aantal weken geleden stuurde ik je onderstaande mail. Als ik ‘m nog eens teruglees: nogal veel tekst. Misschien ben je halverwege afgehaakt. Of wil je helemaal niet herinnerd worden aan teksten uit 1973. Of heb je er geen zin in of tijd voor. Maar het kan natuurlijk ook zijn dat de mail in je spam-bak terecht is gekomen en daarom onbeantwoord bleef. Hoe dan ook, ik probeer het nog een keer. Na het artikel met Peter Hagtingius leek dit me namelijk zo’n leuk vervolg. Als je er niks in ziet, is een korte mail voldoende. Als je mee wilt werken aan een artikel over ‘combine flipperen’ is een korte mail ook voldoende : - ) Met vriendelijke groet, Bas

Beste Bas,

Toen was het leuk: elke dag waren we wel aan het flippe-ren, op de redactie van Propria Cures, in het Literair Café, of in de Damstraat. Dat combine flipperen herinner ik me wel, maar dermate vaag dat ik er geen tekst over heb.Flipperen doe ik niet meer, voor praten erover heb ik te weinig tijd.

Hartelijke groet,

Henk Spaan

46 NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

Combine/flipperen is een kunstje. Laat dit even op u

inwerken. We kennen kunstjes in de betekenis van een

overdreven handigheid, waarvoor men in het circus

terecht kan; we kunnen ook een kunstje doen, dit hoeven

ze mij als het effe kan geen twee keer te zeggen en

verder spreekt men wel van iemand een kunstje flikken.

De voornaamste toepassingen van het woord zijn hiermee

globaal aangeduid.

Geen van deze vormen vertoont echter volledige

congruentie met de bedoeling van het combine/

flipperen. Toegegeven, er is een groep, die de combine

uitsluitend waardeert als een variant op het gangbare

behendigheidsspel, zoals ik ook flipperaars ken, voor

wie juist de specifieke tactieken, die het samenspel

biedt, de clou van de combine uitmaken, en ik ben ook

ingelicht over personages, die door samenwerking met

een maat tot achter de gulp wat vocht gewaar worden.

Afzonderlijk verklaren deze beweegredenen echter

onvoldoende de universele charme, die er van het

combine/flipperen uitgaat. Zoals met vele dingen in het

leven is het de verbinding van een aantal elementen,

die ook het combine/flipperen voor een groter publiek

aantrekkelijk maakt.

Voor een goed begrip: deze nog jonge tak van de

flippersport wordt beoefend door paren of teams. Degene

ter rechterzijde van het toestel bedient de rechter

flipper en de andere speler neemt de linker toets voor

zijn rekening.

De kleine ambitieuze dichter Henk Spaan, die veel over

het combine/flipperen heeft nagedacht en belangrijk

materiaal voor dit hoofdstuk heeft aangedragen,

onderstreept het belang van een prima intermenselijke

relatie achter de kast en in het café. Hij veroordeelt

het gebruikelijke kankeren tijdens het combine/

flipperen. Talloze houdbare ballen gaan volgens hem

verloren vanwege schamper gelach van de teamgenoot.

Spaan, die op zondag regelmatig op tribunes wordt

aangetroffen, gelooft sterk in de kracht van de

wederzijdse aanmoediging.

Door elkaar op te jutten zouden betere resultaten bereikt

worden dan wanneer de partners elkaar voortdurend met

‘lul’ aanspreken. Zelfs als één der spelers ondanks

inachtneming van luide aanmoedigingen blijft falen,

is het naar de mening van Spaan onverstandig hem

te desavoueren. Juist een opbeurend woord kan hem

over zijn inzinking heen helpen, meent de dichter. In

combines, waar de poëet tot dusver figureerde zal enige

vergoeilijking zeker wonderen hebben verricht.

Persoonlijk denk ik echter niet zonder voldoening terug

aan de combine, die ik met mijn schoonvader aanging

en waarbij ik hem en passant geducht op zijn vest

spuugde, hetgeen zijn reflexen beduidend verscherpte.

Per team moet dus worden bekeken van welke geestelijke

begeleiding een inspirerende invloed op de partner mag

worden verwacht.

Een lastig probleem bij het combine/flipperen is de

zogenoemde schaar. Langdurige en intensieve oefening

is geboden om ook in teamverband deze moeilijke

techniek op verantwoorde wijze uit te voeren. Niet

zozeer een kwestie van trainen, maar veeleer van

duidelijk afspreken, is het ontwijken van voortijdige

uitschakeling door tilt.

Het is duidelijk, dat bij gezamenlijk spelen het tilt-

gevaar groot is. Van tevoren moet dus precies worden

afgesproken wie duwt en in welke situatie, anders wordt

het niks. Dan is men, ook al speelt de combine gemeten

naar de relatieve speeltijd feitelijk voor de halve

prijs, toch nog duurder uit dan met een enkelspel.

DE COMBINE

47NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

Het interessantste aspect van het combine/flipperen

is wellicht de tactiek. Goede resultaten bereikte

ik door de taken onderling zodanig te verdelen, dat

ik mij geheel kon concentreren op de intimidatie

van de tegenstander. Ik denk bijvoorbeeld aan het

demonstratief weglopen na een perfect opgevoerde ruzie

om me vervolgens te bemoeien met het spel van de

concurrentie. Zodra de ballen eruit geluld zijn, voeg

ik me weer bij m’n partner, waarna we in goede harmonie

de eindscore niet te laag bepalen.

Over de herkomst van de term combine lopen de

meningen uiteen. Sommigen verwijzen rechtstreeks naar

de kwartfinale van het wereldkampioenschap sprint

(wielrennen) 1922/23 in Milaan. De Nederlander Piet

Moeskops moest het daarin opnemen tegen de Belg Poeske

Scherens en de slimme Australiër Robert Spears. Omdat

beide buitenlanders in een pure krachtmeting met onze

Moes als kratnen van de baan zouden worden geveegd,

besloten ze de Hagenaar met een list te verrassen.

Scherens zou de kop nemen en Spears moest Moeskops

de derde positie opdringen. De concurrenten van de

Hollander spraken af het tempo geleidelijk op te

voeren, Spears zou een gat van zo’n vijftien meter laten

vallen en Scherens moest dan van kop wegspringen e

proberen zich de ontketende Piet Moeskops van het lijf

te houden. De truc mislukte, maar dit doet verder niets

terzake. Wel dat bij die gebeurtenis voor het eerst in

de sporthistorie de term combine viel. Het woord is

in de wielersport allengs gemeengoed geworden, zelfs

in die mate, dat het zijn pejoratieve betekenis geheel

verloren heeft.

Anderen zijn van oordeel, dat de term uit Angelsaksische

dreven stamt (khumbein/flipperen). To combine kan

immers de betekenis hebben van, plat gezegd, een

triootje maken. Als we Spaan moeten geloven, vervult

de flipperkast in deze visie de rol van de derde man,

maar ik vermoed, dat deze opvatting tot stand kwam in

een stroomversnelling van Spaans rivier van veel en

te veel bier*.

Dolf Dukker

‘* = beeldspraak ontleend aan Spaans sonnet (me

opvallende chute) in Propria Cures (29 mei ’71).

48 NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

Verrast las ik in de vorige Spinner het stukje over het boek “Same Player Shoots Again”, dat –al doet de titel anders vermoeden- het eerste nederlandstalige boek over flipperen was. Het boek ken ik al sinds het in 1973 uitgegeven werd. Wat maar weinig lezers weten, is wat dit boek indertijd heeft losgemaakt… Reis met mij mee terug naar 1973 en zie hoe er een stukje flippergeschie-denis werd geschreven…

We schrijven dus 1973, ik was als 19-jarig ventje nog maar net sinds twee jaar werkzaam in de flipperbranche. Nou ja, werkzaam… overdag naar school (MTS) en ’s avonds mijn flipperkasten op gang brengen en op gang houden. Flipperkasten die ik tweedehands opkocht, opknapte en in cafés of snackbars plaatste voor 50% van het ingeworpen geld. Had ik een bedrijf? Eh…. Ja, eigenlijk wel, maar wist ik als avontuurlijk scholiertje wat van Kamer van Koophandels, Belastingdienst of vergun-ningen? Nee dus, dat kwam pas een jaar later met de oprichting van “Euro Amusement”. Maar goed, terug naar “Same Player Shoots Again”. Flipperen was “hot” in die jaren, dus een “wereldkampioenschap flipperen” kon niet uitblijven. Georganiseerd door het Amsterdams Lite-rair Café, inderdaad: de uitgever van het boek.

De verre voorloper van het DPO werd gehouden in een leeg gemaakte opslagruimte in de Zandstraat, om de hoek van het café. Daar moest ik natuurlijk bij zijn! De hoofdprijs, een Bally “Aces High” flipperkast van toen acht jaar oud interesseerde mij niet veel, het flipperende publiek des te meer. Tussen de wedstrijden door was er gelegenheid genoeg om met andere flipperliefhebbers in contact te komen. En zo gebeurde het dat ik kennis maakte met twee schrijvers van het boek: Hans Heijnen en David van Oosten.

Uitgebreid spraken wij over flipperkasten en mijn begin-nende automaten-exploitatie. Hans en David vertel-den mij dat ze bezig waren met het bouwen van een café: “de Palm” aan de Oude Zijds Voorburgwal in onze hoofdstad. Ik vertelde hen dat ik graag een flipperkast wilde bouwen, liefst met (voor die tijd) nieuwe features. We waren allemaal enthousiast, het project “Palm flip-per” was geboren! Het tekenbord werd tevoorschijn gehaald en een speelveld ontworpen. Na nog wat cor-recties lag daar dan het eerste ontwerp. Nieuw was de 4-balls multiball: nooit eerder vertoond. Daarnaast nog outhole bonus (ook net nieuw in die tijd) en de toen populaire zipper-flippers.

Geloof het of niet, maar het electrisch schema bedacht

en tekende ik in één nacht. Het bouwen, een project van maanden, gebeurde in het pand dat café moest worden. Bij de opening van “de Palm” was de kast ook klaar. Het werd een groot succes: de kast heeft er bijna twee jaar gestaan en draaide ongeveer 40.000 spellen. Wat een flipperboek allemaal kan veroorzaken!

Met de Palm flipper is het triest afgelopen. Ik had geen opslagruim-te, en moest de kast toch kwijt, dus werd hij bij een vriend gestald. Die was het op zeker moment ook zat, en zet-te het ding in zijn tuin. Kort daarna waaide de kopkast omver, en lag de kopruit in scherven. Uiteindelijk heb ik alleen het speelveld en het ori-ginele schema kunnen redden. Die bezit ik nog steeds, maar eh…. Waar zijn die eigenlijk…? Dat wordt zoeken! Er is nog één foto: die zie je bij dit artikel. Café “de Palm” is ook al jaren verleden tijd. In 2008 is een reü-nie gehouden in ver-band met het 27-jarige jubileum van de sluiting van de Palm. Daar is een website van, waar ook de Palm flipper ter spra-ke komt (http:palmfeest.blogspot.nl).Even scrol-len en je vindt hem wel!

Liep het met het boek wel goed af? Ongeveer twee jaar na uitgave lag het in grote stapels bij boekhandel de Slegte, expert in uitgeversrestanten, voor slechts 1 gul-den (45 eurocent) per stuk. Ik heb er toen 50 gekocht, die ik als relatiegeschenk uitdeelde.

“SAME PLAYER SHOOTS AGAIN” en wat daarvan kwam…Henk de Jager

49NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

Verbouwing van Clubhuis 2.0Vrijwilligers in het zonnetje

RENS HOOijMaijERS / BaS ViS

VElE HaNDEN...Als je het zo opschrijft klinkt het allemaal heel simpel maar geloof ons, zo is het niet. Al die knappe koppen dezelfde richting uit krijgen valt niet mee en tussen die warboel van ideeën precies de beste te kiezen die ook nog eens binnen het goedgekeurde budget passen is een uitdaging.

Nog meer een uitdaging is vervolgens deze plannen ook nog eens gerealiseerd te krijgen. Met name het vinden van voldoende vrijwilligers. Natuurlijk is er altijd een gemotiveerde harde kern maar die wordt wel zwaar belast. Elders in deze Spinner vind je een oproep voor vrijwilligers die de handen uit de mouwen willen steken. Want met meer mensen kunnen we simpelweg meer realiseren. Interesse om de grootste flippervereniging in de wereld ook het mooiste clubgebouw van de wereld te geven? Geef je dan op.

En dat het clubgebouw de potentie heeft om de mooiste van de wereld te worden laten de volgende foto’s wel zien. Knap wat deze, kleine, groep vrijwilligers al voor elkaar heeft gekregen.

Ja, en dan is het huurcontract getekend waarmee de zoektocht ten einde is gekomen. Maar dan? Dan volgen een aantal bestuursvergaderingen om alle wensen op een rijtje te krijgen, hier rolt een budget uit, dat wordt goedgekeurd op de ALV en vervolgens kan men aan de slag.

Een hoogwerker is duidelijk een Toy voor Boys maar deze hoogwerker, belangeloos beschikbaar gesteld door de huurbaas, heeft veel nut gehad. Schilderwerk, ophan-gen verlichting, elektriciteit bedrading aanleggen, etc. , het werd er allemaal een stuk makkelijker door. Kijk hier Ben Boogaard en Martin van de Berg maar eens balan-ceren op grote hoogte.

50 NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

STROOMEen belangrijk punt voor een flippervereniging is simpel-weg: stroom. Het streven is om ca. 120 kasten speelbaar te hebben. Daarvoor is het aanleggen van een goed elektriciteitsnetwerk een must. Met de ideeën van Frank Douwenga en de expertise van Pieter Stoffelen en Marco Eijkenboom is er iets heel moois tot stand gebracht.

Er is gekozen voor een netwerk evenredig verdeeld over 3 fasen. Er is ca. 900 (!) meter kabel in gegaan. Een hele klus dus. De kenners van het Ederveen clubhuis zullen de verdeelkast herkennen. Hergebruik van materiaal dus! Ben Boogaard is uren met de knijptang bezig geweest om alles aan te sluiten…

VERliCHTiNG Een goede verlichting is ook een vereiste. Niets is zo sto-rend als een reflecterende TL-balk midden in de glasplaat. Alle kasten voorzien van een spiegelvrije glasplaat zou wel mooi zijn maar iets boven budget. De oplossing was uit-eindelijk even simpel, prijsgunstig als doeltreffend (dank aan Frank!). Er is boven ieder gangpad een rij lampen aan-gebracht. Hier sta je met je rug naar toe en zult dus nooit last hebben van reflecties. De TL-balken kunnen dus tij-dens speelavonden uit blijven en sfeer is zo verzekerd.

51NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

DE VlOEROp zaterdag 7 juni ging de verfploeg aan de slag. Op een onzalig vroeg tijstip: 6.00 uur. Wie verzint zo iets, zeker op een zaterdagmorgen. Terwijl je de avond ervoor een feestje viert met bier en wat flugeltjes. Maar het kon even niet anders in verband met andere verplichtingen van enkele verfrollers.

De planning was dat om 14.00 uur de klus geklaard zou zijn, maar het spreekwoord dat vele handen licht werk maken deed weer eens opgeld: om 9.00 uur waren de ruim 500m2 van de hal van een mooie grijsblauwe laag voorzien. Tijd voor gebak, want het was Ben zijn 31e geboortedag.

Bij de koffie ging het gesprek over het resultaat van deze inspanning en de resterende voorraad verf. De conclusie was al snel dat het goed zou zijn om nog een tweede laag aan te bregen. En omdat de hal nu toch leeg was en de vloer na 15 uur overschilderbaar kwam er een nieuwe afspraak op zondagmorgen, 9.00 uur.

52 NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

NIEUW CLUBHUIS… WIE WIL HELPEN?Zoals bekend gaan we ons nieuwe clubhuis in Veenendaal vestigen. De voorbereidingen voor de inrichting/verbouwing van het nieuwe clubhuis zijn gestart. En vele handen, maken licht werk. Daarnaast proberen we uiteraard de kosten hiervan zoveel mogelijk te beperken! Daarom deze oproep namens het bestuur.

GEVRaaGD lEDEN (VROUWElijK EN MaNNElijK) DiE WillEN HElPEN OM HET NiEUWE ClUBHUiS iN ORDE TE BRENGEN VaN EiND jUNi T/M EiND aUGUSTUS 2014

We hebben in deze periode in principe iedere zaterdag een klusdag (bij voldoende belangstelling). Andere dagen en tijden zijn in overleg af te spreken.

WaT MOET ER ZOal GEDaaN WORDEN?• keukenmuur plaatsen• wanden en vloer van toiletten en halletje betegelen• energievoorzieningen (elektra/gas) aanbrengen naar

de keuken• witten en schilderen• plaatsen keuken • verbouwen van de bar• onderdelen TD schoonmaken, sorteren/uitzoeken

en in bakjes• schoonmaken van onderdelen die uit Ederveen zijn

mee gekomen• centrale verwarming afsluiten cq verleggen• aanbrengen beveiligingscamera’s• boventrap afsluitbaar maken• advertenties Club van 100 ophangen• sanitaire voorzieningen monteren.• reparatie van buitenhek• lichtbak buiten voorzien van andere tekst• systeemplafond opknappen

WiE ZOEKEN WE?• stukadoor• timmerlieden• tegelzetters• elektriciens• poetser• loodgieter• schilder• centrale verwarming monteur• bankwerkers• voor hand- en span diensten

MaTERialEN We hebben ook materialen nodig zoals bouwtegels/blokken, tegels wc 28 m2, tegels vloer 30 m2, fitting werk, kabels, zwerfkasten/paddenstoelen, diverse professionele horeca materialen , witsel, verf, platen voor systeem plafond enz.

Nogmaals, we kunnen dag(en) en tijd(en) van klussen aanpassen naar gelang uw mogelijkheden. We kunnen ons voorstellen dat u druk bezet bent en geen tijd kan vinden om te komen helpen.

Maar heeft u materialen die we kunnen gebruiken dan graag een mailtje of wilt u een financiële bijdrage doen, dat kan natuurlijk ook op ING 7233926 onder vermelding van: “Verbouwing NFV”

VElE HaNDEN MaKEN liCHT WERK!

Opgeven of vragen a.u.b. bij Jan [email protected]

53NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

Flipperen in de Media

‘Als ik zo’n bal mis,schaam ik me mijnogen uit mijn kop,”zegt een rood aange-lopen Tom Thobe

(38), in het dagelijks leven directeurbij een Amsterdams ict-bedrijf. Hijwas dit weekend in Italië één van deachtNederlandse deelnemers tijdenshet EK flipperen, dat voor de tiendekeer werd georganiseerd. Thobemoest het op veertien flipperkastenopnemen tegen evenzoveel deelne-mers.In 2005 was het de Nederlandse

Flipper Vereniging die het initiatiefnam om een Europees kampioen-schap te organiseren en sindsdien iselk jaar een ander land gastheer.Plaats van handeling dit jaar is de Ri-mini Fiera, een congrescentrum netbuiten het centrum van Rimini, datveel overeenkomsten vertoontmet deRAI,maar velemalen groter is. In éénvan de ontelbare ruimtes zijn meerdannegentig flipperkasten opgesteldvoor de 240 deelnemers.Samen veroorzaken ze een onwaar-

schijnlijke kakofonie. Het gehuil vaneenwolf uit de Draculamachine is totaan de andere kant van het complexte horen, terwijl AC/DC alle hits op deaande band zelf gewijde kast luid tengehore brengt.Thobe reisde samen met zijn flip-

permaatje Hendrik Morskate naarItalië. InAmsterdamspelen ze samenminimaal één keer in week in coffee-shop of café.“In vergelijking met Nederlandse

toernooien staan de kasten hier min-der goed afgesteld,” zegt Thobe. “Datis in ons voordeel. Wij spelen veel incafés en daar blijft ook wel eens eenflipper hangen of is een lampje stuk.Tijdens het Nederlands kampioen-

schap staat elke kast waterpas en ishij tot in de puntjes gepoetst.”Onder de Nederlandse deelnemers

zijn ook voormalig wereldkampioenAlbert Nomden uit Wildervank enPaul Jongma, die de Europese titel in2009 op zijn naam schreef.“Wij zijn totaal andere spelers dan

de echt goede flipperaars,” zegt Tho-be, terwijl hij met een schuin oogaanschouwt hoe Nomden en Jongmazich zonder éénverliespartij plaatsenvoor de semifinaleronde op zondag.“Zij leggen de bal stil en zullen nooitde kast op tilt slaan; ik duw en trekveel meer en kan ook enorm schel-den. Zij maken er een potje schakenvan en gaan ervandoor met de prij-

zen, maar wij hebben veel meer lol –en daar gaat het ombij flipperen.”Thobe dacht toch wel een kans te

maken op de titel, maar de eerstetwee partijen zijn allesbehalve vlek-keloos verlopen en een vroegtijdigeuitschakeling lijkt een reële optie.Voor de derdewedstrijd gebeurt iets

opvallends. Zijn Hongaarse tegen-stander – gekleed in sportoutfit, metwitte sokken en wielrenhandschoe-nen – druk zich voor de MonsterBashflipperkast tienkeerop. “Dit kanik thuis toch niet navertellen,” zegtThobe met een grote glimlach op zijngezicht, waarna hij met honderdmil-joen punten de sportsokkenman te-rugstuurt naar Boedapest.Deze winstpartij blijkt het keerpunt

te zijn. Drie uur en acht gewonnen

wedstrijden later is de stemming op-perbest in het Amsterdamse kamp.Het bier vloeit rijkelijk en samen metMorskate bespreekt Thobe de tactiek

voor de laatste beslissende partijen.“Gewoonmultiball halen en jackpotsbeuken,” adviseertMorskate.Vanelkepouleplaatsenuiteindelijk

de beste vier zich en met tien puntenmoet Thobe samen met drie anderespelers een kick-outronde spelen opStar Trek Next Generation, waarbijslechts één speler afvalt. “Ik ben nognooit zo dichtbij geweest,” zegt Tho-be terwijl hij zijn eerste bal afschiet.Twee seconden later is de bal tussende flippers verdwenen en ook de restvan de partij verloopt dramatisch.Thobe is uiteindelijk met iets minderdan vijftigduizend punten de verlie-zer.Morskate geeft hem een klein trapje

na: “Volgende week even in TheSpirit spelen? Je kunt wel wat oefe-ning gebruiken.”

amsterdamHema Linnaeusstraattwee keer zo grootOOST–Vanwege de opening vanhetnieuwewinkelgebiedOostpoort inOost is deHema in de Linnaeusstraatverbouwd.Het oppervlak van dewinkelruimte is verdubbeld en hetaanbod is verbreed. Dat geldt vooralvoedsel: ondermeer fruit, zuivel,kaas enmaaltijden. De heropening,dezeweek, gaat gepaardmet feeste-lijkheden.

14 MAANDAG 24 MAART 2014

‘Het is eigenlijk gekkenwerk, maar wijkoesteren de geschiedenis’

JUDIKJE KIERS, Ons’ Lieve Heer op Solder

Tom Thobe: ‘Ik duw en trek veel meer dan de echt goede spelers en kan ook enorm schelden.’ FOTO ANDREA BOCCALINI

Flipperen Overgang van coffeeshop The Spirit naar EK in Italië toch wat groot

Het bier vloeitrijkelijk, alvoor de finaleAmsterdammer Tom Thobe (38) dacht wel een kans te hebbenop het Europees kampioenschap flipperen in Italië. Helaas.

JIM JANSEN

‘Zij gaan ervandoor metde prijzen, maar wijhebben veel meer lol’

Amsterdam telt ruim zeventig gelegen-heden met flipperkasten. CoffeeshopThe Spirit (Westerstraat 121) heeft metzeven stuks de grootste verzameling vande stad. Hier staan nieuwe modellen:AC/DC, The Wizard of Oz en MetallicaMaster of Puppets. In Boom Chicago(Rozengracht 117) kun je op twee machi-

nes van de legendarische ontwerperSteve Ritchie spelen: Star Trek en Termi-nator-2. In de jaren zeventig werd in DeEngelbewaarder (Kloveniersburgwal 59)ooit het WK gehouden en er staan nog al-tijd twee kasten: Avatar en Transformers.Wie tot ver na middernacht wil flipperen,is in De Buurvrouw (Sint Pieterspoort-

steeg 29) op het juiste adres en bij DeSchutter (Voetboogstraat 13-15 ) is deThunderkast gratis. The Addams Familyuit 1992 is de populairste kast ooit en hetmooiste Amsterdamse exemplaar is tevinden in poolcafé De Gracht (NieuweAchtergracht 110). Verder zijn het CreaCafé (Nieuwe Achtergracht 170) en het

sportcafé van de Amstelcampussporthal(Tweede Boerhaavestraat 10) fijne plek-ken om te spelen. Hier staan Dracula,World Cup Soccer en The Getaway: HighSpeed II. Op het Sciencepark in café DeOerknal is het mogelijk zeven dagen perweek van vroeg tot laat te spelen op TheRoadshow en No Fear.

Flipperen in Amsterdam kan zeven dagen per week, van vroeg tot laat

54 NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

Flipperen in de Media

55NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

RFT Update – Halverwege 2014Het seizoen van 20 toernooien is bijna op de helft. De RFT’s blijven populair en de mini RFT’s zijn een leuke aanvulling waardoor er nog meer variatie in het aanbod van speellocaties is gekomen. Ter illustratie: de edities in maart, april en mei waren in respectievelijk Piershil, Borgercompagnie en IJsselstein. Next stops: Drunen en Koedijk. Veel dank aan de gastheren Peter, Frank, Arthur, Lieven en Theo voor de gastvrijheid!

Leuk ook om enkele nieuwe gezichten te zien. Verder wat deelnemers die normaal niet zo van de toernooien zijn, maar zo’n kleine setting dan wel weer leuk vin-den. Deze opzet (max. 16 deelnemers) is prima voor een avondje. Voor twaalven was de wedstrijd gedaan, maar dat betekende niet dat iedereen toen ook naar huis ging. Uiteindelijk moest ik naamgenoot Bas ook ergens op het nachtnet van de NS zetten..

Wedstrijdleider Ad Jonker vulde een vrijgekomen plaats in en deed dat niet onverdienstelijk.

1. Victor Stulemeijer2. Ad Jonker3. Rob Overdijk

BaS ViS

ZaTERDaG 15 MaaRTMiNi RFT iN PiERSHil (ZUiD HOllaND) Verslag: Bas VisCirca 30 kilometer voorbij Rotterdam lijkt de bewoonde wereld op te houden. Veel leegte, lange wegen met bomen. Boerderijen en akkers. Volgens de navigatie zijn we er over een minuut of wat. Dan moet die kleine verzameling huizen Piershil zijn. Hé, een auto achter me. Nog ff goed kijken. Da’s Winfred met Rens. We (Bas & Bas) rijden het dorp binnen. Voor ons een BMW die stapvoets rijdt. Hé, da’s John, die tuurt op de straat-naambordjes. Bij de Fazantstraat is al een auto aan het parkeren. Victor en Rys. Daar loopt Serf ook. Uit een net geparkeerde Golf stappen Rob en Norbert. Twee minuten voor zeven. Deze grote mannen hebben zin in een avondje ‘op locatie’. Piershil leeft op :-)

56 NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

ZONDaG 23 MaaRTRFT iN ETTEN (GElDERlaND)Verslag: Frank DouwengaLeuk gezelschap, gezellig toernooi met 20 enthousias-te deelnemers, en door loting een onverwachte finale-kast: geen Soprano’s, Elvis of Godzilla maar Mata Hari (op Superbands, dat wel). Een finalekast die overigens prima past in een Ettens toernooi. Wat de catering betreft, we gingen om 11.00 uur van start met koffie met cake en/of appeltaart met slag-room. Daarna diverse gesmeerde broodjes en toma-tensoep, later in de middag gevolgd door gehaktbal-letjes met satésaus. Men weet inmiddels de weg naar de goed gevulde bar te vinden dus daar had onderge-tekende geen werk aan.Het toernooi verliep voorspoedig en tegen 18.00 uur konden de prijzen uitgereikt worden. Na de prijsuitrei-king mochten de deelnemers als cadeautje een setje Superbands uitzoeken om thuis te proberen. Sommi-gen gingen naar huis, menigeen dook de Gameroom weer in voor nog wat ranking potjes.De laatste deelnemers werden rond 19.30 uur met zachte drang richting huis gestuurd.... Nog even nage-kletst en toen was het voor het organiserende team ook welletjes. Al met al zeer tevreden en voor herhaling vatbaar. Ook namens Marco, Edwin en Martin.

1. Michel van den Elzen2. Rob Overdijk3. Helen de Haan-Verbeek

ZONDaG 13 aPRilMiNi RFT iN BORGERCOMPaGNiE (GRONiNGEN)Verslag: Ad JonkerHeenreis was zonder problemen. Als ik eenmaal ergens geweest ben weet ik een volgende keer wel hoe er te komen. Opzet prima, koffie lekker en wachten op de deelnemers. Ik zal bij een volgend RFT waar een wie-lerkoers voorbij komt het een en ander wat beter uit-leggen en dan ook in het Duits. Het toernooi liep pri-ma, eindtijd een uur later dan gepland. De finale werd namelijk gespeeld door ene Albert Nomden en ene Paul Jongma. Die gooien zonder het er echt om te doen ieder schema wel weer in de war. ;) Dank aan Hilde en Arthur. En ook weer eens lekker gespeeld op mijn eigen Radical. En ondanks dat de spe-lers weer van overal kwamen (lees lang niet alleen regi-onaal) was de eindstand dat juist wel.

1. Albert Nomden woont bijkans om de hoek2. Paul Jongma op net twintig kilometer3. Ronald Oenema op 75 kilometer.

De andere wonen allen verder weg. Den Haag - Borger-compagnie is bijvoorbeeld 259 kilometer. En het is heel mogelijk dat we er nog eens een RFT mogen houden.

ZONDaG 20 aPRilRFT iN GENTBRUGGE (BElGië)Verslag: joeri Stroobants/Olliver FranqEen bekend adres op de RFT kalender. Zoals wel vaker een echte NL – BE (12 om 12).Het moment van de dag volgens Joeri: bij de kwalifi-catie Laatste wedstrijd speelde Glenn Pellis tegen gast-heer Lieven Engelbeen. Glenn won de toss en koos tot verrassing van Lieven om te beginnen (‘om u onder druk te zetten’). Glenn speelde zijn eerste bal en ging al direct over de 125 miljoen op The Getaway. Lieven is dat nooit te boven gekomen, enkel zijn frustratie na enkele gemiste schotenEerste indruk Olliver Francq: leuke dag gehad. Mijn eerst RFT en een mooie 6de plaats. De opzet is zeer leuk en goed om mensen te leren kennen. Lieven en heel familie hebben er een leuke dag van gemaakt. Vol-gende RFT binnen de 2,5 uur rijden zijn we er weer bij.

1. Glenn Pellis2. Lieven Engelbeen3. John Van der Wulp

VRijDaG 16 MEiMiNi RFT iN ijSSElSTEiN (UTRECHT)Verslag:ad jonkerAlle twaalf deelnemers aanwezig. Één poule met alle spelers, oftewel een ieder elf maal spelen. Ditmaal na de eerste ronde echt de usual suspects, daar de vier bovenste namen, die in de ranking in punten het hoogst staan, allen naar de halve finale gingen.De halve finales gingen de boeken in met BaM en WiM. De verliezersronde daarna werd een aangelegenheid met WiBa. Wi dacht de trofee wel even mee te nemen maar dat feest ging niet door.De finale werd hier dan ook een echte M&M gebeur-tenis. Michel koos de Monsterbash en won met 135 tegen 108 miljoen. Martijn koos de Theatre of Magic en won met 2,2 tegen 1,1 miljard. Het lot koos Revenge from Mars als derde kast, Michel blij, Martijn blijft toch liever op onze aardbol.

1. Michel van den Elzen2. Martijn van Amsterdam3. Bas Vis

Martijn van Amsterdam, Michel van den Elzen en Bas Vis,

57NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

ZONDaG 1 jUNiRFT aMSTERDaM (NOORD-HOllaND)Verslag: Bas VisDe juni 2014 editie van de RFT Amsterdam was een bij-zondere: de laatste in de Heldringschool. Dat wil zeg-gen, in dit gebouw want dat gaat gesloopt worden. Met 35 spelers was het als vanouds gezellig. Welis-waar zonder vaste wedstrijdleider Ad Jonker, maar met Edwin Nijs en Albert Nomden als support. Vanwege het grote aantal deelnemers waren er twee toernooien. In de mini RFT met 12 spelers leverde de finale een verras-sende winnaar op: Michel Lanters. Minstens zo verras-send was de keuze van de finalekasten: de Paragon en de Space Invaders. Bijzonder was dat Roy Wils de beslis-sende derde partij op de World Cup Soccer verloor en dus 2e werd. De 3e plek was voor Quint van Kessel. In het reguliere RFT (24 spelers) haalde gastheer Gerard Poelwijk de halve finale, maar hij werd uiteindelijk 3e omdat hij van Mart Oenema verloor. De finale was een DPT onderonsje: Dirk Klaver won na een mooie strijd op de Batman TDK en Frankenstein de beslissende partij op (alweer) de World Cup Soccer van Albert Nomden.

Tussentijdse

Mart Oenema, Dirk Klaver en Albert Nomden

RFT Noord Holland:1. Dirk Klaver2. Albert Nomden3. Mart Oenema

Mini RFT Noord Holland:1. Michel Lanters2. Roy Wils3. Quint van Kessel

58 NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

JAMMA EN EMULATION ARCADE CABINETSJAMMA EN EMULATION ARCADE CABINETSARCADE CABINET SPARE PARTSARCADE CABINET SPARE PARTS

RETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIRETRO USB ARCADE JOYSTICKS VOOR PC, XBOX, PLAYSTATION EN WIIARCADE JAMMA GAMESARCADE JAMMA GAMESARCADE JAMMA GAMES

NEOGEO MVS CARTRIDGESNEOGEO MVS CARTRIDGESNEOGEO MVS CARTRIDGESNEOGEO MVS CARTRIDGES

Violetstraat 17, 2260 Westerlo, België

JAMMA EN EMULATION ARCADE CABINETSJAMMA EN EMULATION ARCADE CABINETS

www.rastermania.be - [email protected] - [email protected] 17, 2260 Westerlo, België

NIEUW!- ophaalservice binnen Duitsland

- verzenden van uw pakjes (tot 31 kg) binnen Duitsland- PayPal betalingen worldwide

- EBAY problem-solving Duitsland - vertaalservice naar/van Duits

www.huifkar.deDe slimme eBay kruiwagen voor Duitsland, België en Nederland

dpo.nfvpinball.nlwww.facebook.nl/nfvpinball

1 en 2 november 2014

DPO_EXPO_2014_liggend.pdf 1 10-03-14 13:03

60 NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

DPO-TEaMHet DPO 2013 was een geslaagd evenement. Er waren namelijk zeer veel positieve reacties. Zoveel zelfs dat er door velen geroepen werd: in 2014 weer naar Drunen! Het DPO-team heeft al dit positief commentaar tot zich genomen en gekeken wat voor plannen we eventueel in 2014 zouden willen en kunnen realiseren. Want, waar een klein land groot in kan zijn… dus waarom zetten we die gedachtegang niet om in ‘The American Dream’?150 Wedstrijdspelers, 100 recreanten, kopje thee erbij en

hopen op 5 minuten airplay bij de campingzender SBS6. Is dit wat we nu willen? Ja? Dan zitten we gebeiteld want het DPO in huidige vorm staat als een huis. Maar als we nu hardop mogen dromen, zou het dan niet leuk zijn om in plaats van een leuk weekend, een weekend om je oren te krijgen om nooit te vergeten. Met 1100 leden is het DPO vooral het strijdtoneel van de wedstrijdliefhebber, maar hoe zit het dan met de andere leden? BiGGER, BETTER, FaSTER, STRONGERAltijd jaloers op je vrouw omdat ze met haar vriendinnen een weekend naar de huishoudbeurs gaat en vol glinste-ring in haar ogen thuis komt? Zou je niet je geliefde een weekend willen missen of wellicht willen delen voor de ultieme experience van een indoor flipperevent van for-maat? Dan is het DPO 2014 the place to be. Bigger, Better, Faster, Stronger. De mannen van Daft Punk hadden het niet beter kunnen formuleren. Denk aan meer flipperkas-ten, arcadekasten, internationale en nationale sprekers, seminars, meer vendors, sterker deelnemersveld, side-games, menu’s die moeders kookkunsten doen vergeten, ‘Meat & Greed’ (jaja!) met een grootheid uit de indus-trie, handtekeningen sessies maar belangrijker dan al: dit is Sfeer met een hoofdletter P van Passie. Ideeën zijn er genoeg en achter de dot matrix schermen wordt momenteel hard gewerkt om dit zoveel mogelijk te realiseren. Met een team dan nog nooit zo groot en gretig is geweest. En dat allemaal voor jullie. Laten we het zo zeggen. Ga je liever 1 en 2 november met je schoon-ouders een weekend naar CenterParcs ga dan niet na dat weekend lopen mijmeren dat je er graag bij had willen zijn. Je was immers gewaarschuwd…

En… niemand minder dan Steve Ritchie zal afreizen naar het land van klompen en tulpen.

DUTCH PiNBall, ‘THE BiG lEBOWSKi’En laten we niet vergeten dat 2014 ook voor de Neder-landse Flipperindustrie een gedenkwaardig jaar is, nl. de start van een flipperfabriek op eigen bodem. De leden van het Dutch Pinball team zullen hun opwachting maken op het DPO. Alleen dat al maakt het voor de Nederlandse flipperliefhebber een must om te komen.

EN NaTUURlijK…Natuurlijk maken de diverse flipperwedstrijden ook nog steeds deel uit van het programma. Na de Amerikaanse winst in 2013 (Zachary Sharpe), met een knappe tweede plaats voor ‘onze’ Taco Wouters, gaan de NFV-ers natuur-lijk proberen de titel dit jaar weer naar eigen land te halen. Dus, houd deze site, het forum en de NFV-facebookpa-gina (https://www.facebook.com/nfvpinball) in de gaten voor meer info. To go where baldly no one has gone before….. DPO Expo 2014, 1 en 2 november in de Voorste Venne in Drunen. Don’t miss it!

61NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

Met enige jaloezie kan ik naar verhalen luisteren van mede-leden die vertellen dat ze ‘erbij’ waren toen klassieke kasten nieuw uit de doos werden gehaald en op een locatie wer-den geplaatst. Oer NFV-lid Ad Jonker heeft het in het verle-den allemaal al talloze keren meegemaakt en Roy Wils kan ook zeer vermakelijk vertellen over hoe hij een spiksplinter-nieuwe Theater of Magic bespeelde die rechtstreeks van-uit Amerika op een Nijmeegse locatie werd gezet. Toen klassieke titels als Scared Stiff, The Addams Family of The Twilight Zone op de markt werden gebracht, was ik dom-weg maar matig geïnteresseerd in het flipperen, waardoor ik pas veel –soms jaren- later van de machines kon gaan genieten.

Door hernieuwde interesse in het flipperen en door de opkomst van internet was Revenge from Mars de eerste kast waarvan ik de naam kende voordat ik er überhaupt op gespeeld had. RFM zou voor een revolutie binnen de flip-perwereld zorgen was het verhaal dat de ronde deed en het moment dat ik mijn eerste gulden (inderdaad, zo lang geleden is het) er in gooide, was memorabel. De machine was geplaatst in een studentencafé in Amsterdam en je moest bijna altijd wachten omdat de machine zo populair was. Bij de release van de Monopoly kast in 2001 had ik een soortgelijk gevoel. Net als vele anderen had ik toen-tertijd weinig op met Stern flipperkasten en de terugkeer van Pat Lawlor gecombineerd met het geweldige thema Monopoly deed mij reikhalzend uitkijken naar de machine.

Mijn eerste Monopoly potje speelde ik in een onooglijk sportcafé in Basel. En het gevoel – de eerste keer- is met weinig anders te vergelijken. De flow, het artwork en de roterende flipper; ik was redelijk enthousiast en de score die ik toen in mijn allereerste potje had behaald, heb ik nooit meer geëvenaard.

Een ‘Revenge from Mars of Monopoly moment’ beleef-de ik afgelopen weekend opnieuw. Dieter van Es, NFV lid en exploitant van flipperkasten door heel Nederland, had me getipt dat de allereerste Mustang flipperkast zou worden geplaatst in Amsterdam. Nadat Dieter de allerlaatste software versie op de kast had gezet, was

het tijd voor het magische moment. Met een lichte plof belandde mijn euro munt in de geldbak, waarna vervol-gens opzwepende klanken van AC/DC me aanmoedigde om te gaan starten. Een onbekende kast, met nu nog ondoorgrondelijke opdrachten, niet voor de hand lig-gende schoten en een afwijkende multiball – je bepaalt zelf met hoeveel ballen je hem wilt spelen -; dit is precies wat flipperen zo magisch maakt. Natuurlijk ben ik nog steeds fan van eerder genoemde machines als Scared Stiff en The Addams Family; maar het kan niet op tegen een potje op een nieuwe kast. Daarom wordt 2014 een prachtig jaar, want The Big Lebowski en The Walking Dead zijn titels die nog dit jaar op de markt komen en er om schreeuwen om bespeeld te worden.

DE VIJFDE SPELER

De eerste keer

62 NFV Spinner Magazine, jaargang 23, nummer 2

Wij hebben regelmatig

tweedehands / nieuw gebruikte

flipperkasten in de verkoop.

Revenge From Mars

Star Wars Episode 1

Tommy

Demolition Man

Bel ons voor de meest recente

voorraad.

GAME-XL

Game-XL Friezenstraat 3, 5249 JT RosmalenT +31 (0)73 5222264, F +31 (0)73 5222287www.game-xl.nl, E-mail: [email protected]

De allernieuwste flippers staan bij