Employee Benefits Planner

Verzuim- en Gezondheidsmanagement

25 mei 2010

Programma

• Ontwikkelingen sociale zekerheid

• Gevolgen voor verzuim en activering– Methodiek van de Sociaal Accountant ®

• Verankering in bedrijfsvoering a.h.v. gezondheidsmanagement

? ? ?nachtwaker-

staatBasis zorg

staatVerzorgings

staat

activerendeparticipatie

maatschappij

- 1901 1955 1995 2030?

Ontwikkelingen in de sociale zekerheid

Context:Relevante wet- en

regelgeving

• BW, ZW, WaZo, WVP, enz.

• Arbowet: wijzigingen 2005 en 2007

• WIA: WGA, IVA, 35-

Van verzorgingsstaat

Naar activerende participatiemaatschappij

Ontwikkelingen Sociale zekerheid

• 1992 Premiedifferentiatie ziektewetpremie• 1994 Wet TZ: 2 of 6 weken eigen risico• 1996 Wulbz: Loondoorbetaling naar 52 weken• 1998 Premiedifferentiatie WAO (PEMBA)• 1998 Wet REA (subsidies)• 2001 Zwangerschap en bevalling uit Ziektewet• 2002 Wet Verbetering Poortwachter• 2003 Re-integratie buiten eigen bedrijf (SUWI)• 2003 Versobering wet REA• 2004 WVL: Verlenging loondoorbetaling naar 2 jaar• 2005 Liberalisering arbodienstverlening• 2006 WIA: Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen

Individualisering per bedrijf

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Vanaf 1992: Vaste en variabele kosten en baten van sociale zekerheidVanaf 1992: Vaste en variabele kosten en baten van sociale zekerheid

Vaste kosten:voor rekening van solidaire

sociale wetten

Variabele kosten:tot 40 % voor rekening

van individuele onderneming

TAV TBA TZ Arbo Wulbz Farbo REA Pemba Poortwachter WvL WIATAV TBA TZ Arbo Wulbz Farbo REA Pemba Poortwachter WvL WIA

De vervuiler betaalt !!

werkgever

werknemer bedrijfsvereniging

Ziek

mel

ding

ziekmelding

Bedrijfsvereniging model

onderzoek, uitkering, sanctie

Ziekmelden?

BW 627: geen arbeid geen loon

Ziek?

Kan niet werken en wil toch geld

Niet werken?

• Werknemer is verzekerd van inkomen bij ziekte• Werknemer is verzekerd bij zijn werkgever• Werkgever is ‘verzekeraar’ van loondervingsrisico • Verzekeraars hebben claimbeoordelaars in dienst• Leidinggevende is claimbeoordelaar• Claimbeoordelaars kennen hun polisvoorwaarden • Kennen leidinggevenden de polisvoorwaarden?

Nieuwe rolverdeling

BW 7: 629 lid 1

.... indien hij de bedongen arbeid niet heeft verricht omdat hij in verband met ongeschiktheid

ten gevolge van ziekte, zwangerschap of bevalling daartoe verhinderd was.

ongemakje

kwaaltje klacht

aandoening

afwijkinggebrek ziekte

letsel

aangeboren

catastrofehandicap invalide

WHO: ziek = een niet welbevinden in fysieke, psychische of sociale zin

RECHT van de WERKNEMER

allergie

Burgerlijk Wetboek artikel 658a

De werkgever bevordert ten aanzien van de werknemer die in verband met ongeschiktheid

ten gevolge van ziekte verhinderd is de bedongen arbeid te verrichten,

de inschakeling in de arbeid in zijn bedrijf…. of

…….. in het bedrijf van een andere werkgever.

PLICHT van de WERKGEVER

Plichten BW 7:629

• passende arbeid verrichten

• meewerken aan redelijke voorschriften of getroffen maatregelen

• opstellen, evalueren en bijstellen van een plan van aanpak

• informatie geven tbv recht op loondoorbetaling

• Genezing niet belemmeren of vertragen

• Ziekte niet met opzet veroorzaken

• Geen valse informatie bij aanstelling

• WIA tijdig aanvragen• Aan het protocol houden

Sancties BW 7:629

• Berisping• Schriftelijke waarschuwing• Inleveren bovenwettelijke vakantiedag• Opschorten loondoorbetaling• Stopzetten bovenwettelijke aanvulling• Stopzetten loondoorbetaling• Schorsing• Ontslag

wie betaalt baalt

wie betaalt bepaalt

na 1996 het regiemodel

Rechten plichten

Werknemer Werkgever

Rechten Ziekteverlof aanvragen

Vragen naar belastbaarheid

Loondoorbetaling

Claim-beoordeling

Deskundigen-oordeel UWV

Deskundigen-oordeel UWV

Plichten Vertel over je mogelijkheden

Aanbieden van passend werk

Accepteren passend werk

Sancties

Uitgangspunten (1)

• De eerste ziektedag is altijd de eerste reïntegratiedag

• Ziek is niet hetzelfde als arbeidsongeschikt• Arbeidsongeschikt is niet hetzelfde als thuis• De medewerker bespreekt in hoeverre hij

inzetbaar is in eigen of aangepast werk• Passend werk heeft altijd loonwaarde

Uitgangspunten (2)

• De leidinggever kent zijn medewerkers• De leidinggever kent artikel 629 BW• De leidinggever stelt goede vragen voor het

vaststellen van belastbaarheid• De leidinggever neemt de beslissing over recht

op ziekteverlof of andere vorm van verlof• De leidinggever beschikt over passende arbeid• De leidinggever legt verantwoording af over de

re-integratiebegeleiding van zijn medewerkers• Arbeidsconflicten worden met respect behandeld

en niet gemedicaliseerd

Uitgangspunten (3)

• Het is de arbodienst verboden arbeidsrechtelijke uitspraken te doen naar een medewerker

• De arbodienst wordt ingeschakeld door opdracht van de leidinggever en adviseert hem tav:– De belastbaarheid voor inzet in passende arbeid– De medische gronden van AO– De juridische gronden voor loondoorbetaling– Mogelijkheden voor verzuimduurverkorting door

wachtlijstbemiddeling

Oud => nieuw

• Ziekteverzuim• Sociaal• Medisch • Bedrijfsvereniging • Ziektewet

• Arbeidsverzuim • Financieel • Juridisch• Werkgever • Burgerlijk Wetboek

Kern van re-integratie

• Artikel 629 BW lid 1, 3, 6 en 11

• Cruciaal om hedendaags te denken en bij de tijd te zijn

• Van verzuimbegeleiding naar activeren en re-integratiebevordering

• Bespreken artikel 629 en 658a BW

Activeringscurve

0%

20%

40%

60%

80%

100%

dag 1 week1

week2

week6

week13

week26

week39

week52

week104

gedeeltelijk arbeidsgeschikt volledig arbeidsongeschikt

Activerend UWV

> 6%

> 7%

> 5%

> 4%

> 2%

=<2%

> 3%

Hoog verbruik

Laag verbruik

>7%: werknemer verzuimt &

werkgever verzaakt

4,5% - 7%: aandacht voor verzuimproces

procedure systemen en organisatie

2,5% - 4,5%: Nadruk op activering,

nieuwe rollen, opdrachtnemer,

< 2,5%: intrinsieke motivatie van

medewerker en organisatie

6% verzuim

verzuim is verziekt …..

tijdelijk onvermijdbaar 0,25 – 2,25 %

betaald verlof ivm ontbreken passend werk

1,5 – 2,5 %

volledig en duurzaam 0,25%

arbeidsconflicten 1,5 – 2 %

fraude zwart verzuim 0,3-0,6 %

Verzuim managen

• Managen betekent sturing geven• Beschikken over kennis en vaardigheden• Welk verzuim is beïnvloedbaar en wat niet• Op de hoogte zijn van kosten en baten die met

verzuim samenhangen?• Belang van verzuim- en andere protocollen• Beleid en uitvoering in elkaar• Werken vanuit een overtuiging: Geld en gedrag

Verdeling van verzuim

Natuurlijk verzuim(onvermijdbaar)

accent op cultuur en

stijl van leidinggeven

0 %

2½ %

4½ %

accent op naleven

Verzuim door verzuimaccent op

organiseren7 %

ZV%

Gedrag dusbeïnvloedbaar

ADL (zelf laten) opnemen

• Arbeidsmogelijkheden, passende arbeid & loonwaarde en ongebruikte arbeidscapaciteit

• Functionele mogelijkhedenlijst

Hoofdcategorieën besparingsmogelijkhe

den

A. Besparingsmogelijkheden van verzuim en loondoorbetaling

B. Beperking kosten tweedejaars verzuim en WIA

C. Herplaatsing eigen AG/SFBD. In dienst nemen nieuwe AG/SFBE. Korting ouderen en Wajong’ers op

WAO/WIA-premieF. Minder kosten arbodienst

A.1 Rechtmatigheid verzuim en loon

• Afwijzen aanvraag ziekteverlof

• Opschorten /stoppen van loon

A.2 Verleggen van verzuimkosten

• Vangnetgevallen (no-riskpolis)

• Amber-gevallen (verkorte wachttijd bij dezelfde oorzaak voor AG werknemers die afgelopen vijf jaar in dienst zijn gebleven)

• Versnelde IVA-keuring

• Regresgevallen

• Wet Arbeid en Zorg

A.3 Belastbaarheid vaststellen en optimaal

benutten

• Arbeidstherapie vervangen door het toekennen van loonwaarde

• Arbeid inzetten als medicijn

• Passende arbeid organiseren

A.4 Interventies voor verzuimduur beperken en belastbaarheid verhogen

• Wachtlijstbemiddeling

• Re-integratie interventies

• Algemene interventies, mede gericht op preventie

• Beroepsspecifieke behandelingen, zoals RSI, exceem e.d.

• mediation

B. Beperking kosten tweedejaars verzuim en

WIA

• Tweede jaar loondoorbetaling

• Gedifferentieerde WGA premie

• Succesvol verhalen regres leidt niet tot hogere gedifferentieerde WGA-premie

C. Herplaatsing eigen AG/SFB

• Korting op WIA-, WAO- en WW-premie

• Geen loondoorbetalingsrisico gedurende 5 jaar

• Subsidie voor werkplekaanpassing

D. In dienst nemen nieuwe AG/SFB

• Korting op WIA-, WAO- en WW-premie

• Geen loondoorbetalingsrisico gedurende 5 jaar

• Geen risico gedifferentieerde WGA/WAO-premie voor de werkgever

E. Korting ouderen en Wajong’ers op WAO/WIA-

premie

• Wajong’ers:– Extra korting van 680 euro op WIA/WAO-

premie en 680 euro op WW-premie

• Ouderen:– Vrijstelling van 5,5% op de WIA/WAO-

basispremie bij in dienst nemen 50-plusser en voor iedere 55-plusser die in dienst blijft

F. Minder kosten arbodienst

• Koppeling van hoogte verzuimpercentage aan kosten per werknemer in het arbo-contract

Overige besparingsmogelijkhe

den

• Proefplaatsing– Zes maanden werken zonder loonkosten

• Jobcoach UWV voor begeleiding arbeidsgehandicapte

• Vergoeding van kosten voor voorzieningen voor eigen werk

• Uitgespaarde sancties van UWV• Bezwaar en beroep WG tegen toekenning AO-

uitkering van (ex) werknemer• ESF-subsidies voor verbetering

arbeidsomstandigheden

Instrumentele verbeteringsmogelijk

heden (1)

• Eigen Verklaring wordt Aanvraag ziekteverlof• Debiteurenadministratie:

– Loon- en letselschade

• Registreren arbeidsgehandicapten/gedeeltelijk arbeidsgeschikten

• Inzicht in opbouw en verdeling Pemba-premie– Controle op werknemers– Juiste ingangsdatum– Controle op premie loonsommen

Instrumentele verbeteringsmogelijk

heden (2)

• Passende arbeid organiseren:– Gebruik Functionele-mogelijkhedenlijst (FML)

• Verbanden tussen oorzaken en gevolgen van arbeidsrisico’s:– Koppeling RI&E aan een analyse van alle

probleemanalyses

• Arbo Toegevoegde Waarde van een arbodienst of gecertificeerde deskundige– Service Level Agreement

Procedurele verbeteringsmogelijk

heden (1)

• Verzuimdagen intern doorbelasten– Interne Wulbz-verzekering o.b.v. Eigen risico model

• Flexibele IVA-keuring• Registeren van Re-integratieverlof

– Uren waarop medewerkers weer gedeeltelijk aan het werk zijn tegen loonwaarde zijn te beschouwen als re-integratie-uren

• Vensterbankenwerk– Inventariseren en coördineren van werkzaamheden

die blijven liggen en waarvoor anders externe krachten worden ingehuurd

Procedurele verbeteringsmogelijk

heden (2)

• Procuratieregeling– Overdragen van financiële

verantwoordelijkheid tot op directieniveau

• Case management– Duidelijk profiel in de verzuimbegeleiding

• Interne Pemba-verrekening– Pemba-beschikking UWV doorvertalen

Culturele verbeteringsmogelijk

heden (1)

• Concrete doelstellingen formuleren– T.a.v. kosten en baten, beleidsmatig

• Ziekteverlof verlenen (artikel 629 BW)– Onderscheid naar arbeidsconflicten– ADL-vragen

• Zelf probleemanalyses maken door leidinggevenden– Alleen medisch oordeel bedrijfsarts in

Probleemanalyse noodzakelijk

Culturele verbeteringsmogelijk

heden (2)

• Arbeidsvoorwaardelijke prikkels:– Opnemen in bonus/prestatiecontract– Beoordelingsgesprek ook ingeval van

reïntegratie– Aanwezigheidspremie

• Mensgeschikte arbeid– Koppeling tijdelijke werkplekken aan benutten

van beschikbare arbeidscapaciteit

Verbeteringsmogelijkheden

C.1

Formuleer een plan metDoelstellingen

Integreer het plan in het bedrijfsbeleid

C.2

ProcuratieregelingTrainen van leidinggevers

en P&OPreventiemedewerker

C.3

Gezondheidsmanagementis normaal

Arbeidsvoorwaardelijke prikkelsRe-integratie prikkels

C.

Cultureel

B.1

Faciliteer subsidie-aanvragenen uitkeringen

Inschakelen (zorg)verzekeraarLoonwaarde berekenen

B.2

Re-integratieprotocolConflictenprotocol

Handleiding leidinggevendeInterne poortwachter

B.3

Allocatie Pemba-premieProcuratieregeling

Professioneel case manager

KORTE TERMIJN

A.1DebiteurenadministratieAanvragen ziekteverlofBesparingspotentieelManagement info

MIDDELLANGE TERMIJN

A.2Flexibele IVA keuring

Maak een overzicht van kosten en baten per afdeling

Arbocontract met SLA

LANGE TERMIJN

A.3

Mogelijkheden van passendwerk opsporen

Gebruik FML en ADLNo surprises door UWV

B. Procedureel

A. Instrumenteel

GezondheidsmanagementUitgangspunten

1. Verantwoordelijkheid gezondheidsbeleid op hoogste niveau van directie

2. Goede betrokkenheid alle medewerkers3. Leidinggevenden verantwoordelijk voor

uitvoering4. Medewerker heeft eigen

verantwoordelijkheid voor relatie tussen arbeid en gezondheid

5. Gezondheidsbeleid is pro-actief en is integraal onderdeel ondernemingsbeleid

6. Totale keten van preventie, interventie en re-integratie

7. Motiverend werkklimaat en open cultuur8. Benchmarking bij andere bedrijven9. Beroep kunnen doen op externe

dienstverleners10. Case manager verdient aanbeveling

Trends

Verzuimbegeleiding• Medisch model• Rol bedrijfsarts• “komt u over 2 weken

maar terug”• Spreekuren

“Preventie”• Werkplekonderzoek• Deskundige dienst• Producten• RI&E = doel

Re-integratie management• Demedicaliseren• Rol leidinggevende• Diversiteit in interventies• Regie bij leidinggevende• (strategische) advisering

Gezondheidsmanagement• Projectmatig werken• Veranderkundig vaardig• Gedraggericht• “RI&E” = start

Kern

Vier modellen in elkaar geschoven

• Medisch model

• Belasting/belastbaarheidsmodel

• Gedragsmodel

• Transactioneel model

1. deskundigenmodel

• Medisch model• Bedrijfsarts beoordeelt en bepaalt• Werkgever op achtergrond• Deskundigheid:

– Triage, Pluis-niet pluis– Interventies, doorverwijzen– RI&E, PMO, Scans

• Gezondheidsprogramma’s

2. Belasting / belastbaarheidmodel

• Ziekte door onbalans – Arbeidsinhoud– Arbeidsomstandigheden– Arbeidsverhoudingen– Arbeidsvoorwaarden – Arbeidsorganisatie

3. Gedragsmodel

• Ziekte overkomt je• Verzuim is een keuze

• Waardering• Ontwikkeling• Cultuur, normen en waarden• Verzuimdrempel hersteldrempel

4. Transactioneel model

• Arbeidsovereenkomst BW boek 7• Geen arbeid geen loon BW7:627• Loondoorbetalingsverplichting BW

7:629• verhinderd bedongen arbeid ziekte

– Passend werk verplichting BW 7:658a

inspiratie betrokkenheid bewustzijn ontwikkelen motivatie

vitaliteitsmodel

inspiratie betrokkenheid bewustzijn ontwikkelen motivatie

vitaliteitsmodel

juridisch arbeidsrecht financieel

BW 7:629 verhindering bedongen werk BW 7:658a mogelijkheden passend werkziekteverlof aanvragen verzoek tot loondoorbetaling

transactioneel model

juridisch arbeidsrecht financieel

BW 7:629 verhindering bedongen werk BW 7:658a mogelijkheden passend werkziekteverlof aanvragen verzoek tot loondoorbetaling

transactioneel model

ziekte overkomt je verzuim is een keuzegedragsmodel

ziekte overkomt je verzuim is een keuzegedragsmodel

belasting persoon prive werk

belastbaarheid arbeidskundig model

belasting persoon prive werk

belastbaarheid arbeidskundig model

ziek is ziekmedisch model

ziek is ziekmedisch model verzuimdrempelverzuimdrempel hersteldrempelhersteldrempel

Bouwstenen voor verbetering

• Gesprek met directie / P&O / OR– Visie– Uitgangspunten (Geld en Gedrag)– spelregels

• Workshops met leidinggevenden

• Bijeenkomsten met medewerkers

• Intervisie / casuïstiek

• Coaching / helpdesk

Nieuwe spelregels

• Artikel 13 Arbowet : Preventiemedewerker

• Artikel 14 Arbowet : Maatwerkregeling

• Artikel 14a Arbowet: Vangnetregeling

Wijzigingen Arbowet per 1 juli 2005

• Arbodienstverlening aanpassen aan omstandigheden en mogelijkheden bedrijf

• Betrokkenheid van bedrijven bij arbeidsomstandigheden vergroten

• Gebruik maken van interne deskundigheid o.g.v. veiligheid en gezondheid: Preventiemedewerker

Preventiemedewerkereisen (1)

• Deskundigheidsniveau moet aansluiten op de risico’s in het bedrijf

• Deskundigheidsniveau wordt getoetst, en evt. van advies voorzien, door gecertificeerd deskundige

• In de RI&E wordt aandacht besteed aan omvang en aard van de deskundige bijstand die in het bedrijf bij de dagelijkse bedrijfsvoering noodzakelijk is

Preventiemedewerkereisen (2)

• Helicopterview rondom bedrijfsvoering en arbeidsomstandigheden

• Uitvoeren RI&E, plan opzetten en uitvoeren• Draagvlak maken en organiseren• Kennis van oplossingen en vindplaatsen• Kennis van benodigde externe deskundigheid• Programma manager• Kennis van de keten: Preventie, Verzuim,

Reïntegratie• Regisseren samenwerking tussen deskundigen

Deskundige bijstand bij arbo- en verzuimbeleid

Maatwerkregeling

Bij overeenstemming in CAO of in onderneming met OR of PVT

Vangnetregeling

In alle andere gevallen

Bijstand bij voorrang intern door eigen werknemers op grond van EU-richtlijn

Algemene preventietaken (art. 13)

Preventiemedewerker(s), of werkgever zelf (15-); deskundigheid afgeleid uit RI&E

Toets en advies RI&E

(art. 14 of 14a)

Onder verantwoordelijkheid van een van de vier gecertificeerde deskundige indien mogelijk intern

Door gecertificeerde arbodienst, indien mogelijk intern

25-: bij gebruik branche-instrument: lichte toets

10-: bij gebruik branche-instrument: geen toets

Voorangsregel EU niet van toepassing (art. 14 of 14a)

Verzuimbegeleiding Ten minste contract met bedrijfsarts

Contract met gecertificeerde arbodienst

PAGO Bedrijfsarts Gecertificeerde arbodienst

Aanstellingskeuring Bedrijfsarts Gecertificeerde arbodienst

Open spreekuur Bedrijfsarts of andere deskundige

Gecertificeerde arbodienst