1501 Elsevier: St. Antonius ‘Beste Ziekenhuis 2009’
2
zorg 62 10-2009 > zorg & financiering Elsevier geeft negen ziekenhuizen het predicaat ‘beste ziekenhuis van 2009’. Aan kop gaan het St. Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein en Utrecht en Sint Franciscus Gasthuis in Rotter- dam. In totaal mogen negen ziekenhuizen zich de beste noemen. IJsselmeerziekenhuizen is de grote verliezer. Deze ranglijst van de sterkste en zwakste ziekenhuizen van Nederland is opge- steld door Elsevier in samenwerking met onder- zoeker er beleidsadviseur Peter Lagendijk. Dit jaar heeft Elsevier voor een andere onder- zoeksopzet gekozen dan bij de dertien voor- gaande edities. Zowel de veiligheid van de patiënt als de bedrijfsvoering van het ziekenhuis heeft dit jaar extra aandacht gekregen. Alle zie- kenhuizen zijn beoordeeld op vijf punten: 1 medische prestaties; 2 veiligheid van de patiënten; 3 toerusting, waaronder het functio- neren van het operatiekamercomplex, de inten- sive care en de hartbewaking, evenals het func- tioneren; 4 bedrijfsvoering en 5 verpleging. Veiligheid De veiligheid van de patiënt komt aan bod van- wege de publieke aandacht voor medische mis- sers en falende specialisten en bestuurders in het Scheper Ziekenhuis in Emmen, het Medisch Spectrum Twente in Enschede en het Westfries- gasthuis in Hoorn. Aanleiding voor Elsevier om speciale aandacht te besteden aan de financiële situatie en de consequenties voor de organisatie van de zorg en de patiënt, zijn enkele ziekenhui- zen die door financiële tekorten en manage- mentperikelen in het nieuws kwamen in het afgelopen jaar. Onder meer de IJsselmeerzieken- huizen in Lelystad, het Vlietland Ziekenhuis in Schiedam, de ziekenhuizen in Vlissingen en Goes en eerder ook het Amsterdamse Sloter- vaart Ziekenhuis. De onderzoekers stoelden zich bij het tot stand komen van deze ranking op oordelen van ruim vierduizend deskundigen in de zorg: medisch specialisten, hoofdverpleeg- kundigen, hoofden van operatiecomplexen en afdelingen intensive care, hoger management en bestuurders. Samenhang Elsevier concludeert dat de thema’s ‘veiligheid’ en ‘bedrijfsvoering’ sterk met elkaar samenhangen; een lage waardering van de financiële positie van het ziekenhuis of van de bekwaamheid van het bestuur, gaat meestal hand in hand met een lage beoordeling van de medische zorg. Verder signaleert Elsevier dat niemand klokkenluider wil zijn als de veiligheid van de patiënt mogelijk in gevaar is. Dit valt vooral op bij ziekenhuizen waarvan buitenstaanders denken dat er het nodige aan schort. Daarentegen is de bereidheid om kritiek te leveren groot, waar het gaat om problemen in de organisatie en bedrijfsvoering. Acht ziekenhuizen hebben niet meegewerkt aan het onderzoek. Dit zijn het Diaconessenhuis in Leiden, het Wilhelmina Ziekenhuis in Assen, het Groene Hart Ziekenhuis in Gouda, het Scheper Ziekenhuis in Emmen, het Deventer Ziekenhuis, het Bethesda Ziekenhuis in Hooge- veen, Streekziekenhuis Koningin Beatrix (SKB) in Winterswijk. Zij ontbreken door te weinig respons en/of omdat de ziekenhuizen medewer- king weigerden. Streekziekenhuis Koningin Beatrix (SKB) in Winterswijk deed om die laatste reden vorig jaar al niet mee en het Wilhelmina Ziekenhuis in Assen heeft expliciet aangegeven dat het niet meer meewerkt aan het onderzoek, omdat ze het niet professioneel vindt. Ondanks dat het bestuur van het Franciscus Ziekenhuis in Roosendaal Elsevier herhaaldelijk had laten > ziekenhuizen 1501 elsevier: st. antonius ‘beste ziekenhuis 2009’
Transcript of 1501 Elsevier: St. Antonius ‘Beste Ziekenhuis 2009’
zorg
62 10-2009 > zorg & financiering
Elsevier geeft negen ziekenhuizen het predicaat‘beste ziekenhuis van 2009’. Aan kop gaan hetSt. Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein enUtrecht en Sint Franciscus Gasthuis in Rotter-dam. In totaal mogen negen ziekenhuizen zichde beste noemen. IJsselmeerziekenhuizen is degrote verliezer. Deze ranglijst van de sterkste enzwakste ziekenhuizen van Nederland is opge-steld door Elsevier in samenwerking met onder-zoeker er beleidsadviseur Peter Lagendijk.
Dit jaar heeft Elsevier voor een andere onder-zoeksopzet gekozen dan bij de dertien voor-gaande edities. Zowel de veiligheid van depatiënt als de bedrijfsvoering van het ziekenhuisheeft dit jaar extra aandacht gekregen. Alle zie-kenhuizen zijn beoordeeld op vijf punten: 1 medische prestaties; 2 veiligheid van de patiënten; 3 toerusting, waaronder het functio-neren van het operatiekamercomplex, de inten-sive care en de hartbewaking, evenals het func-tioneren; 4 bedrijfsvoering en 5 verpleging.
Veiligheid
De veiligheid van de patiënt komt aan bod van-wege de publieke aandacht voor medische mis-sers en falende specialisten en bestuurders inhet Scheper Ziekenhuis in Emmen, het MedischSpectrum Twente in Enschede en het Westfries-gasthuis in Hoorn. Aanleiding voor Elsevier omspeciale aandacht te besteden aan de financiëlesituatie en de consequenties voor de organisatievan de zorg en de patiënt, zijn enkele ziekenhui-zen die door financiële tekorten en manage-mentperikelen in het nieuws kwamen in hetafgelopen jaar. Onder meer de IJsselmeerzieken-huizen in Lelystad, het Vlietland Ziekenhuis inSchiedam, de ziekenhuizen in Vlissingen enGoes en eerder ook het Amsterdamse Sloter-
vaart Ziekenhuis. De onderzoekers stoelden zichbij het tot stand komen van deze ranking opoordelen van ruim vierduizend deskundigen inde zorg: medisch specialisten, hoofdverpleeg-kundigen, hoofden van operatiecomplexen enafdelingen intensive care, hoger managementen bestuurders.
Samenhang
Elsevier concludeert dat de thema’s ‘veiligheid’ en‘bedrijfsvoering’ sterk met elkaar samenhangen;een lage waardering van de financiële positievan het ziekenhuis of van de bekwaamheid vanhet bestuur, gaat meestal hand in hand met eenlage beoordeling van de medische zorg. Verdersignaleert Elsevier dat niemand klokkenluider wilzijn als de veiligheid van de patiënt mogelijk ingevaar is. Dit valt vooral op bij ziekenhuizenwaarvan buitenstaanders denken dat er hetnodige aan schort. Daarentegen is de bereidheidom kritiek te leveren groot, waar het gaat omproblemen in de organisatie en bedrijfsvoering.Acht ziekenhuizen hebben niet meegewerkt aanhet onderzoek. Dit zijn het Diaconessenhuis inLeiden, het Wilhelmina Ziekenhuis in Assen,het Groene Hart Ziekenhuis in Gouda, hetScheper Ziekenhuis in Emmen, het DeventerZiekenhuis, het Bethesda Ziekenhuis in Hooge-veen, Streekziekenhuis Koningin Beatrix (SKB)in Winterswijk. Zij ontbreken door te weinigrespons en/of omdat de ziekenhuizen medewer-king weigerden. Streekziekenhuis KoninginBeatrix (SKB) in Winterswijk deed om die laatstereden vorig jaar al niet mee en het WilhelminaZiekenhuis in Assen heeft expliciet aangegevendat het niet meer meewerkt aan het onderzoek,omdat ze het niet professioneel vindt. Ondanksdat het bestuur van het Franciscus Ziekenhuis inRoosendaal Elsevier herhaaldelijk had laten
> ziekenhuizen
1501 elsevier: st. antonius ‘beste ziekenhuis 2009’
ZenF-0910cyaan.qxd 12-11-2009 9:16 Pagina 62
ziekenhuizen
63zorg & financiering > 10-2009
weten medewerking te weigeren, ontving Elseviertoch voldoende interne reacties om het zieken-huis te beoordelen.
Ophef
Eerder was ophef ontstaan over de Elsevier-rang-lijst van beste ziekenhuizen. Peter Lagendijkdistantieerde zich van deze ranglijst, nadat deNederlandse MarktOnderzoekAssociatie (MOA)ernstige gebreken in het onderzoek had gecon-stateerd. MOA noemde het onderzoek subjec-tief, beïnvloedbaar en niet representatief. Doorzelfselectie zou er een aanzienlijke vertekeningontstaan. Wellicht is dit de reden voor Elsevierom dit jaar voor een andere aanpak te kiezen ente benadrukken dat de uitkomsten dienen teworden geïnterpreteerd als ‘antwoorden opactuele vragen rond de geboden zorg’ en niet als‘absolute maat voor de kwaliteit van de zieken-huizen’. Onlangs kwam het Algemeen Dagbladmet de AD Ziekenhuis Top 100. Hierin eindigdeIJsselmeerziekenhuizen, tegenwoordig MCGroep geheten, ook onderaan. Een inhoudelijkevergelijking tussen de lijsten kan niet wordengemaakt, omdat beiden op basis van andereindicatoren tot stand zijn gekomen.
De beste ziekenhuizen 2009
1 St. Antonius Ziekenhuis, Nieuwegein/Utrecht2 Sint Franciscus Gasthuis, Rotterdam3 Leids Universitair Medisch Centrum, Leiden4 Ikazia Ziekenhuis, Rotterdam5 Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis, Nijmegen6 Medisch Centrum Leeuwarden, Leeuwarden7 ZorgSaam Ziekenhuis, Terneuzen8 Isala klinieken, Zwolle9 Ziekenhuis Gelderse Vallei, Ede
De zwakste ziekenhuizen 2009
1 IJsselmeerziekenhuizen, Lelystad2 De Sionsberg, Dokkum3 Röpcke-Zweers Ziekenhuis, Hardenberg4 Ruwaard van Putten Ziekenhuis, Spijkenisse5 Havenziekenhuis, Rotterdam6 Vlietland Ziekenhuis, Schiedam7 Rijnland Ziekenhuis, Leiderdorp8 Ziekenhuis Walcheren, Vlissingen9 Oosterscheldeziekenhuis, GoesBron: www.skipr.nl, 16 oktober 2009<
Minister Klink van Volksgezondheid neemtafstand van de term ‘systeemziekenhuizen’.Eventuele steunverlening aan noodlijdende zorginstellingen wil de minister voortaan toet-sen aan het criterium ‘cruciale zorgfuncties’.Dit blijkt uit een schrijven van Klink aan deTweede Kamer.
Minister Klink rechtvaardigde vorig jaar finan-ciële steun aan de IJsselmeerziekenhuizen methet argument dat het hier, naar analogie met debancaire sector, een ‘systeemziekenhuis’ betrof.Sindsdien is er grote onduidelijkheid over hetbegrip ontstaan. Klink hoopt hier nu een einde
aan te maken door de term ‘systeemziekenhui-zen’ te vervangen door ‘cruciale zorgfuncties’.‘De term systeemziekenhuis suggereert tenonrechte dat de instelling of rechtspersoon zelfvan belang is’, aldus Klink in zijn brief aan deKamer. ‘Het gaat ons echter om de crucialezorgfuncties die de instelling levert. Wij wijzendaarom geen systeeminstellingen aan. Wel zul-len wij cruciale zorgfuncties benoemen.’Klink wil het begrip ‘cruciale zorgfuncties’ afba-kenen in een apart wetsvoorstel over continuïteitvan zorg. Dit wetsvoorstel moet medio 2010klaar zijn. Tot die tijd moet het veld het doenmet de ruwe contouren. In zijn brief definieert
1502 klink laat term ‘systeemziekenhuizen’ vallen
ZenF-0910cyaan.qxd 12-11-2009 9:16 Pagina 63
