14 oktober 2003

Risicoprofielen Zeecontainers

De vertaling van model naar praktijk

Jeroen Bezemaonderzoeker

Waar binnen de IVW?

Waar binnen de IVW? (II)

Taken van de afdeling Lucht, Water & Spoor

Controle op de naleving van de wet- en regelgeving voor het vervoer van gevaarlijke stoffen

• Over de binnenwateren• Over zee• Per spoor• Door de lucht

Wet- en regelgeving vervoer over zee van gevaargoed

• WVGS(Wet vervoer gevaarlijke stoffen)• VBG(Reglement Vervoer over de

binnenwateren van gevaarlijke stoffen)• RVGZ (Reglement Vervoer Gevaarlijke

stoffen met Zeeschepen)• IMDG-code (International Maritime

Dangerous Goods code)• SW 1965(Schepenwet 1965)• OSV code (offshore supply vessel code)

Soorten inspecties van het vervoer van gevaarlijke stoffen over zee

• Broncontroles• Controles aan boord van containerschepen• Controles van laadeenheden: - Huiftrailers- Tankcontainers- Stukgoedcontainers

Stukgoedcontainers met gevaarlijke stoffen: kengetallen

- Per jaar verladen in Nederlandse zeehavens: ong. 200000

- Iets meer dan de helft hiervan is inkomend- > 90% op 4 grote terminals in Rotterdam- Aantal IVW-controles per jaar: ong. 800- Controledichtheid dus ong. 4‰

Stukgoedcontainers met gevaarlijke stoffen: kengetallen

• In eerste halfjaar 2003: 424 controles• Overtredingen bij 141 containers (33%)• Veel overtredingen: - foute stuwage- lekkage

Veel inspectieaandacht, echter nog vrij willekeurig.

Waarom naar een selectieve inspectiemethodiek?

• Capaciteit inspectiedienst beperkt• Aantal containers omvangrijk• Aantal overtredingen omvangrijk

Noodzaak: ‘vinger op de zere plek leggen’

Richten op de ernstige overtredingen

Daarom risicogerichte inspectie

Wat is het risico dat we willen beïnvloeden?

Discussie:- Wat kúnnen we beïnvloeden, tot hoever

kunnen we gaan?

Wens: vermindering aantal doden en gewonden als gevolg van het vrijkomen van gevaarlijke stoffen tijdens, of als gevolg van, het transport.

Probleem: causaliteit

Veiligheidsrisico’s zeecontainers

- Vrijkomen gevaarlijke stoffen- Reactie met andere gevaarlijke stoffen

Wat kan de IVW doen om veiligheidsrisico’s te beperken?

- Tijdens de inspecties worden de containers geopend

- Bij het aantreffen van ernstige overtredingen wordt de container geblokkeerd (bestuursdwang Awb)

- Vervoer mag pas weer verder als alle overtredingen zijn verholpen

Geen vrijbrief voor risicovrij vervolgtransport!

Ongewenste gebeurtenis

• Een container met een of meer ernstige overtredingen, beladen met gevaarlijke stoffen, die met een ‘gevaarlijke’ modaliteit zijn weg vervolgt, wordt niet door de IVW gedetecteerd dus niet gecontroleerd, dus de overtredingen worden niet ongedaan gemaakt.

- De detectie moet dus worden geoptimaliseerd

Benodigde informatie voor een selectiesysteem

• Historische informatie- m.b.t. de populatie- m.b.t. aantallen en typen overtredingen• Signaleringsinformatie- teneinde een doelgroepcontainer te

kunnen detecteren

Hoe komt de ranking tot stand?

Vragen bij het bepalen van de aandachtsgebieden

• Welke kenmerken van de populatie zijn vastgelegd?In zowel de

- Historische informatie als de - Signaleringsinformatie • Welke kenmerken hebben invloed op het risico?• Welke kenmerken zijn onafhankelijk?

Set van waarden aandachtsgebieden = vervoersstroom

Aandachtsgebieden vooralsnog beperkt tot:

• Percentage relevante overtredingen• Gevaarszetting stof• Gevaarzetting vervolgmodaliteit

Niet enkel het overtredingspercentage is dus bepalend voor de ranking!

Hoe meer aandachtsgebieden des te meer vervoersstromen

Bepalend voor de inspectie-inzet per vervoersstroom:

• De hoogte van de ranking• De omvang van de stroom

Van ranking naar planning

Dubbele steekproeftrekking nodig

Voor het bepalen van de aantallen te inspecteren containers

• Bij selecte en• Aselecte controles

Waarom ook aselecte controles?

• De resultaten hiervan zijn nodig als input voor de selectiemethodiek

- resultaten van de selecte inspecties mag je hiervoor niet gebruiken

• Om de effecten van de selectiemethodiek te kunnen meten

• Politiek en maatschappelijk draagvlak

Vragen bij steekproeftrekking

• Hoe moet de ranking worden vertaald in de steekproefgrootte?

• Hoeveel populatiekenmerken (aandachtsgebieden) moeten worden gebruikt bij de steekproeftrekking?

• Deze kenmerken moeten te detecteren zijn.

Schematische voorstelling gestratificeerde steekproeftrekking

Methodologisch zuiver werken staat onder druk van:

Tot slot

• Evenwicht zien te vinden • Onderzoek relatie overtredingen -

veiligheid• Gegevens vaak beschikbaar op niveau van

bedrijf of voertuig maar niet op niveau van zending

• Resultaten/effectmeting goed interpreteren en communiceren