10 dingen die u moet weten over de kinesitherapeut, diabeteseducator, tabakoloog en di«tist

NAVORMING

EEN NAVORMING/INTERVISIE VOOR HUISARTSEN

10 dingen die u moet weten over …

de kinesitherapeut, diabeteseducator,

tabakoloog en diëtist

… en wat zij over u moeten weten.

Versie november 2015 Een initiatief van:

’10 dingen die u moet weten over …’ 2

1http://www.freeimages.com/photo/1314902

SLIDES


2http://www.freeimages.com/photo/1314902


3https://www.flickr.com/photos/127555890@N08/16038018237/sizes/o/

DOEL VAN DEZE SLIDE: met één cijfer aantonen dat deze discipline ER TOE DOET

- Knieartrose is een probleem dat veel mensen vanaf vijftig jaar en ouder treft en een duidelijke impact heeft op het dagelijks functioneren en de kwaliteit van leven.

- Uit studies blijkt dat gerichte oefentherapie wel degelijk werkt om knieprotheses uit te stellen of te vermijden. Zo moest maar 5% van de patiënten die gerichte oefentherapie kregen onder het mes terwijl dit bij de controlegroep 20% was (1).

- Er is dan ook een voorstel van de huisartsenopleiding KUL om iedere symptomatische knie-artrosepatiënt aan 3 interventies te onderwerpen (2):

o educatie ivm levensstijl o gerichte oefentherapie bij kinesitherapeut o antalgische farmacologie

- Tal van andere (inter)nationale richtlijnen tonen aan dat kinesitherapie een meerwaarde biedt.

BRONNEN:

(1)Deyle GD, Henderson NE, Matekel RL, Ryder MG, Garber MB, Allison SC. Effectiveness of Manual Physical

Therapy and Exercise in Osteoarthritis of the Knee: A Randomized, Controlled Trial. Ann Intern Med.

2000;132:173-181. doi:10.7326/0003-4819-132-3-200002010-00002

(2) BRON: V.U.: KU Leuven – Academisch Centrum voor Huisartsgeneeskunde (ACHG) – Prof. Dr. Patrik

Vankrunkelsven – Lies Grypdonck.


4httpswww.flickr.comphotos127555890@N0816038018237sizeso

DOEL VAN DEZE SLIDE: een algemene beschrijving van de discipline geven

- Kinesitherapie is een behandelingswijze gesteund op bewegen in al zijn vormen. Het is dus

genezen door te bewegen.

- DE kinesitherapeut bestaat niet. Hij heeft diverse statuten. Deze verspreiding maakt het dan

ook zo moeilijk om de kinesitherapeut zijn plaats te geven. Hij werkt als zelfstandige,

loontrekkende, gemengd statuut, in rust- en verzorgingstehuizen, in het hospitaal, in

revalidatiecentra,…

- Er bestaat geen lijst met alle kinesitherapeuten maar er zijn wel alternatieven:

o En ook op de website www.kinesitherapie.be zijn er heel wat kinesitherapeuten terug

te vinden.

- Het is niet omdat een kinesitherapeut niet op deze lijsten staat dat hij/zij geen goed werk

verricht.

BRONNEN:

www.kinesitherapie.be

http://www.kinesitherapie.be/

http://www.kinesitherapie.be/



DOEL VAN DEZE SLIDE: aantonen dat DE kinesitherapeut niet bestaat. kinesitherapeuten hebben

expertisegebieden. Dit evolueert stilaan naar een meer gereglementeerde opdeling volgens

‘bijzondere bekwaamheden’.

- Bij het grote publiek was de kinesitherapeut vnl vroeger bekend voor ‘massage’ maar het is

veel meer dan dat.

- De kinesitherapeut is vaak ook meest gekend op het musculosceletale domein, maar is ook

werkzaam op andere domeinen. Iedere kinesitherapeut heeft, naast de algemene

basiscompetenties, zijn eigen expertisegebied(en).

- Er wordt nu gewerkt aan een systeem met bijzondere bekwaamheden die de

expertisegebieden in een reglementair kader giet.

- Momenteel zijn er 6 bijzondere bekwaamheden erkend via MB (links op slide): manuele

therapie, cardiovasculaire kinesitherapie, neurologische kinesitherapie, pediatrische

kinesitherapie, pelvische en perinatale kinesitherapie en respiratoire kinesitherapie (1).

- In de komende jaren komen er daar nog 6 bij (oedeemtherapie, relaxatie kinesitherapie,

kinesitherapie in de palliatieve zorg, psychomotorische kinesitherapie, geriatrische

kinesitherapie en sport kinesitherapie). De eerste erkenningen zullen vanaf 01.01.2016

toegekend worden. Dit wil zeggen dat enkel de erkende kinesitherapeuten die ‘bijzondere

bekwaamheid’ kunnen bekendmaken.

- Kinesitherapeuten worden erkend door Fod Volksgezondheid, en dit op basis van hun diploma

(vijfjarige studie). Voor het behandelen van patiënten die een terugbetaling genieten van het

RIZIV is een specifiek RIZIV-nummer nodig.

- In zijn rol als zorgverstrekker zal de kinesitherapeut methodisch handelen in

overeenstemming met de principes van Evidence Based Practice (EBP) (2)

BRONNEN:

(1) http://www.axxon.be/index.php

(2) http://www.vluhr.be/media/docs/Visitatierapporten/VLUHR-revalidatiewetenschappen.pdf p 26-27

http://www.axxon.be/index.php

http://www.vluhr.be/media/docs/Visitatierapporten/VLUHR-revalidatiewetenschappen.pdf


6https://www.flickr.com/photos/joaoornelas/2039239004/sizes/l

DOEL VAN DEZE SLIDE: aantonen dat er geen lijst met aandoeningen bestaat waarvoor

kinesitherapie kan worden voorgeschreven: het is niet alleen de aandoening die bepaalt of er

kinesitherapie aangewezen is, maar vooral de symptomatologie/voor iedere aandoening waarbij

kinesitherapie nuttig is. De terugbetaling is afhankelijk van de diagnose (zie bepaalde lijsten) en

het statuut van de patiënt bij de mutualiteit.

- Er bestaat geen lijst met aandoeningen waarvoor kinesitherapie kan worden voorgeschreven

- Voor iedere aandoening waarbij kinesitherapie nuttig is kan een onbeperkt aantal zittingen

worden voorgeschreven

- De terugbetaling is afhankelijk van bepaalde lijsten. Minimaal 18 beurten zijn aan normale

terugbetaling, daarna verminderde terugbetaling. Soms 60 beurten normale terugbetaling

waarna verminderd, soms onbeperkte normale terugbetaling o 16,37 euro normale tegemoetkoming, remgeld van 5,89

- Het is dus een misverstand dat kinesitherapie niet meer wordt terugbetaald na 18 beurten.

Doorgaans zal er een verminderde terugbetaling zijn maar de terugbetaling valt niet weg.

- Zoals gezegd zal er soms een langere ‘normale’ terugbetaling zijn, afhankelijk van bepaalde

lijsten. Deze lijsten zijn niet altijd eenvoudig. De kinesitherapeuten volgen dit zelf op.

- Zie als huisarts voor een samenvatting op: http://www.lmnregiogent.be/sites/default/files/bestanden/documenten/nomenclatuur%20kine.pdf

BRONNEN:

http://www.riziv.fgov.be/nl/professionals/individuelezorgverleners/kinesitherapeuten/Paginas/terugbetalin

g-kinesitherapie-aandoeningen-lijsten-fa-fb.aspx#.VPW1vfmG98E

http://www.riziv.fgov.be/nl/professionals/individuelezorgverleners/kinesitherapeuten/Paginas/zware-

aandoeningen-aanvraag-vermindering.aspx#.VPW2LPmG98E

http://www.lmnregiogent.be/sites/default/files/bestanden/documenten/nomenclatuur%20kine.pdf

http://www.riziv.fgov.be/nl/professionals/individuelezorgverleners/kinesitherapeuten/Paginas/terugbetaling-kinesitherapie-aandoeningen-lijsten-fa-fb.aspx#.VPW1vfmG98E

http://www.riziv.fgov.be/nl/professionals/individuelezorgverleners/kinesitherapeuten/Paginas/terugbetaling-kinesitherapie-aandoeningen-lijsten-fa-fb.aspx#.VPW1vfmG98E

http://www.riziv.fgov.be/nl/professionals/individuelezorgverleners/kinesitherapeuten/Paginas/zware-aandoeningen-aanvraag-vermindering.aspx#.VPW2LPmG98E

http://www.riziv.fgov.be/nl/professionals/individuelezorgverleners/kinesitherapeuten/Paginas/zware-aandoeningen-aanvraag-vermindering.aspx#.VPW2LPmG98E



DOEL VAN DEZE SLIDE: aantonen dat kinesitherapeuten verplicht zijn een klinisch onderzoek te

verrichten bij iedere doorverwijzing die ze krijgen.

- Kinesitherapeuten zijn verplicht een klinisch onderzoek te verrichten bij iedere

doorverwijzing die ze krijgen. Zij verfijnen dan de medische diagnose tot een

kinesitherapeutische werkdiagnose; vb ‘Low Back Pain’ evolueert tot ‘pijn thv de lumbo-

sacrale overgang met laaglumbale rigiditeit in de 3 vlakken (re>li) en verminderde

proprioceptie en core-stabiliteit’

BRON: http://data.wpg.be/professional/inhoud/9789034193575.pdf

http://data.wpg.be/professional/inhoud/9789034193575.pdf



DOEL VAN DEZE SLIDE: aantonen dat er atypische verwijsindicaties zijn voor kinesitherapie

- Diabetes type 2 is een misschien onverwachte, maar duidelijke en sterke indicatie voor

kinesitherapie. (1)

- Trainingstherapie bij COPD (2)

- Claudicatio (3)

- Positionele vertigo: BPPV Benigne paroxysmale positionerings Vertigo (4)

- Bij temporomandibulaire dysfuncties kan nu ook de tandarts kinesitherapie voorschrijven (5).

BRONNEN:

(1) Phys Ther. 2013 May;93(5):597-610. doi: 10.2522/ptj.20120400. Epub 2013 Feb 7. Exercise assessment and

prescription in patients with type 2 diabetes in the private and home care setting: clinical recommendations

from AXXON (Belgian Physical Therapy Association). Hansen D1, Peeters S, Zwaenepoel B, Verleyen D,

Wittebrood C, Timmerman N, Schotte M.

(2) Troosters, T., Gosselink, R., Janssens, W., & Decramer, M. (2010). Exercise training and pulmonary

rehabilitation: New insights and remaining challenges. European Respiratory Review, 19(115), 24-29.

(3) Fokkenrood HJP, Bendermacher BLW, Lauret GJ, Willigendael EM, Prins MH, Teijink JAW. Supervised exercise

therapy versus non-supervised exercise therapy for intermittent claudication. Cochrane Database of Systematic

Reviews 2013, Issue 8. Art. No.: CD005263. DOI: 10.1002/14651858.CD005263.pub3

(4) http://www.med-info.nl/Richtlijnen/KNO/BPPD.pdf

(5)

http://www.riziv.fgov.be/nl/professionals/individuelezorgverleners/kinesitherapeuten/Paginas/nomenclatuu

r-kinesitherapie-aanpassingen.aspx#.VlQWOHYvfDe

http://www.med-info.nl/Richtlijnen/KNO/BPPD.pdf



DOEL VAN DEZE SLIDE: aantonen dat kinesitherapeuten met een systeem van verslaggeving

werken, vaak zonder vergoeding.

- Bij F en E pathologie is een verslag naar de voorschrijver verplicht en vergoedbaar; voor

verslag bij ‘courante’ aandoeningen is geen vergoeding voorzien, maar blijft het belangrijk

een verslag door te sturen.

BRON: http://www.riziv.fgov.be/SiteCollectionDocuments/nomenclatuur-artikel-07.pdf#page=33



DOEL VAN DEZE SLIDE: aan wat moet een voorschrift voor kinesitherapie voldoen

- Een voorschrift kinesitherapie moet aan enkele voorwaarden voldoen. De naam van de

patiënt, de diagnose, de lokalisatie, het aantal sessies, de datum en erkenningsnummer van

de arts dienen vermeld te worden. (1)

- Er hoeft geen soort behandeling te worden voorgeschreven op een voorschrift kinesitherapie,

alleen een medische diagnose. De kinesitherapeut bepaalt zelf zijn behandeling. Wanneer er

toch een behandeling is voorgeschreven, dan dient de kinesitherapeut die te volgen. Hij kan

afwijken mits akkoord van de voorschrijver. Dit wordt vermeld in het dossier.

- De kinesitherapeut is niet verplicht het aantal voorgeschreven sessies af te werken.

- Het is niet meer de huisarts die moet aangeven of de kinesitherapeutische behandeling als

huisbezoek kan plaatsvinden.(2)

- De huisarts hoeft ook de frequentiebehandeling per week niet te noteren op het voorschrift.

BRON: (1) http://axxon.be/index.php?page=content&menu=241&submenu=233&submenu2=306

(2)

http://www.riziv.fgov.be/nl/professionals/individuelezorgverleners/kinesitherapeuten/Paginas/nomenclatuu

r-kinesitherapie-aanpassingen.aspx#.VlQWOHYvfDe

http://axxon.be/index.php?page=content&menu=241&submenu=233&submenu2=306



DOEL VAN DEZE SLIDE: meer info geven over consultatief kinesitherapeutisch onderzoek

- U kan als huisarts een ‘consultatief kinesitherapeutisch onderzoek’ voorschrijven als u eerst

een advies van de kinesitherapeut wil, vooraleer u verwijst voor een behandeling.

- Hoe ga je als arts hierbij te werk?

o De arts schrijft een consultatief onderzoek voor. Op het voorschrift noteert de arts bij

“bijkomende therapie-aanwijzingen”: “Graag een consultatief onderzoek”.

o De patiënt maakt een afspraak met de kinesitherapeut en geeft het voorschrift consultatief

onderzoek af aan de kinesitherapeut.

o De kinesitherapeut doet een kinesitherapeutisch onderzoek en maakt een schriftelijk verslag

op voor de arts. In dit verslag zijn de bevindingen van de kinesitherapeut terug te vinden en

eventueel ook een behandelingsvoorstel.

o De kinesitherapeut rekent af met de patiënt en geeft hem een getuigschrift voor verstrekte

hulp mee. Dit getuigschrift kan de patiënt samen met het voorschrift voor consultatief

onderzoek bij de mutualiteit binnenbrengen voor terugbetaling.

o Honorarium is momenteel 22,26 €, terugbetaling voor een geconventioneerde kinesitherapeut

tussen ong 20 en 16 €

o De patiënt gaat terug naar de arts en die bekijkt aan de hand van het schriftelijk verslag of

kinesitherapie aangewezen is.

o Indien een behandeling aangewezen is, maakt de arts een kinevoorschrift op en kan de patiënt

hiermee naar de kinesitherapeut voor een behandeling.

BRON: http://axxon.be/index.php?page=content&menu=241&submenu=233&submenu2=308

http://axxon.be/index.php?page=content&menu=241&submenu=233&submenu2=308


12www.deathtostockfoto.com

DOEL VAN DEZE SLIDE: Axxon en kinesitherapeuten Gent bekendmaken alsook Pro-Q-Kine

De door het RIZIV erkende beroepsvereniging van kinesitherapeuten is Axxon. De lokale vereniging is

‘Kinesitherapeuten Gent’, die ongeveer de helft van de zelfstandige kinesitherapeuten in de regio

vertegenwoordigt. Pro-Q-Kine is het onafhankelijk kwaliteitsinstituut. Kinesitherapeuten kunnen

publiek maken of ze deelnemen aan een systeem van kwaliteitspromotie. Dit systeem zit nog in een

opstartfase en zal begin 2016 volledig geoperationaliseerd zijn.

BRONNEN: www.axxon.be / www.kinesitherapeutengent.be / www.pqk.be

http://www.axxon.be/

http://www.kinesitherapeutengent.be/

http://www.pqk.be/


c


DOEL VAN DEZE SLIDE: aantonen dat diabeteseducatie er toe doet

- HbA1c waarden dalen significant wanneer diabeteseducatie wordt gegeven.

- Ook de kennis van diabetes stijgt significant

- Er zijn significant meer rokers die stoppen

- Diabetespatiënten verliezen significant meer gewicht

BRON:

Duke SAS, Colagiuri S, Colagiuri R. Individual patient education for people with type 2 diabetes mellitus.

Cochrane Database of Systematic Reviews 2009, Issue 1. Art. No.: CD005268. DOI:

10.1002/14651858.CD005268.pub2.

Andere relevante artikels:

Steinsbekket al.: Group based diabetes selfmanagement education compared to routine treatment for people

with type 2 diabetes mellitus. A systematic review with meta-analysis. BMC Health Services Research201212:213

Davies M J, Heller S, Skinner T C, Campbell M J,Carey M E, Cradock S et al. Effectiveness of the diabetes

education and self management for ongoing and newly diagnosed (DESMOND) programme for people with newly

diagnosed type 2 diabetes: cluster randomised controlled trial BMJ2008; 336 :491


14https://www.flickr.com/photos/alinssite/6675598939/sizes/l

DOEL VAN DEZE SLIDE: aantonen dat educatoren een verschillende vooropleiding hebben gehad

- Diabeteseducatoren zijn zorgverleners die een bijkomende opleiding diabeteseducatie

gevolgd hebben. Dit is een postgraduaat van minimaal 20 studiepunten (= minimum 150u

opleiding).

- Verschillende zorgberoepen zoals kinesitherapeuten, diëtisten, verpleegkundigen,

podologen,… kunnen deze opleiding volgen. In onze regio zijn er enkel diëtisten en

verpleegkundigen (en 1 podoloog in 2e lijn)

- Bij het zoeken van een diabeteseducator kan je dan ook rekening houden met de noden van

je patiënt. Opgelet! Enkel een verpleegkundige diabeteseducator mag insuline leren spuiten.

- Enkel de erkende diabeteseducatoren hebben een Rizivnummer voor terugbetaling (1)

- Er zijn een 20-tal eerstelijns- en een 30-tal tweedelijnseducatoren in de regio Gent-

Destelbergen-Melle-Merelbeke. Een overzicht is terug te vinden in de regionale

zorgverlenersgids op www.lmnregiogent.be. (2)

- Zij doen dit vaak een stuk uit idealisme: terugbetaling educatie is verlieslatend! Een bedrag

(bruto 21,66 euro per sessie van 1/2 uur) waarvan alle onkosten nog moeten betaald worden.

BRON:

(1)http://www.zorgtraject.be/NL/Professioneel/Educator/education01.asp#opleiding

(2)www.lmnregiogent.be

http://www.lmnregiogent.be/

http://www.zorgtraject.be/NL/Professioneel/Educator/education01.asp#opleiding


15https://www.flickr.com/photos/alinssite/6675598939/sizes/l

DOEL VAN DEZE SLIDE: aantonen dat er verschillende mogelijkheden bestaan binnen educatie

maar dat educatie binnen een ZT DM meest uitgebreid en dus aangewezen is.

- Er bestaan verschillende mogelijkheden voor educatie.

o Het bekendste is de educatie binnen een zorgtraject diabetes mellitus. (1)

o Daarnaast bestaat er ook nog zoiets als ‘programma educatie en zelfzorg’, waarin de

huisarts zelf educatie geeft. (2)

o Ten derde bestaat er een programma ‘educatie in de thuiszorg’ (ook wel educatie tot

inzicht/ educatie tot zelfzorg genoemd) (3)

- De laatste twee zijn zeer complex en hebben minder mogelijkheden dan educatie binnen een

ZT DM. Ze worden ook herzien in de toekomst. Zij kunnen echter handig zijn wanneer men al

educatie wil aanbieden aan de patiënt als een zorgtraject nog in opstart is (bv: afspraak bij

specialist ter ondertekening van het zorgtrajectcontract laat op zich wachten). Alle specifieke

regeltjes hierrond zijn op te vragen bij het LMN.

- Alle volgende slides staan in het teken van educatie binnen een zorgtraject DM!!! Educatie binnen ZT DM

- Opstarteducatie: o Min 5 sessies van 30 min o Max 5 bijkomende sessies van 30 mn o Binnen de 12 maanden tellen vanaf 1e educatiesessie

- Opvolgeducatie (volgend op het kalenderjaar waarin de eerste sessie opstarteducatie werd gegeven of een patiënt die in het verleden al educatie heeft gekregen)

o Max 2 sessies van 30 min per kalenderjaar - Extra educatie bij problemen (volgend op het kalenderjaar waarin de eerste sessie opstarteducatie werd

gegeven of een patiënt die in het verleden al educatie heeft gekregen) o Max 4 sessies van 30 min per kalenderjaar o 1 voorschrift per sessie


Programma educatie en zelfzorg

de huisarts geeft zelf de educatie

de patiënt heeft recht op volledig terugbetaald zelfzorgmateriaal. Voorwaarden

De patiënt heeft diabetes type 2 waarbij een behandeling met inspuitbare incretinemimetica of één enkele injectie insuline per dag start of reeds bestaat.

De patiënt heeft een GMD bij deze arts.

De huisarts notificeert, volgens een vastgelegd model (zie www.zorgtraject.be), aan de adviserend geneesheer van het ziekenfonds dat hij/zij het programma start en bevestigt dat de patiënt diabeteseducatie krijgt.

Educatie in de thuiszorg (educatie tot inzicht/educatie tot zelfzorg) Voor patiënten die starten met insuline-injecties

“rechthebbende bij wie de beoefenaar van de verpleegkunde na 1 april 2003 een chronische behandeling met

dagelijkse insuline inspuiting opstart.”

Maximale terugbetaling voor de patiënt (dus conventietarief, niet de eventuele surplus die de zorgverstrekker

aanrekent).

Nadeel: Geen diabetesmateriaal

Educatie tot inzicht (2u) – educatie tot zelfzorg (5u)

Inzicht: inzicht in de ziekte en kennis van complicaties verhogen na een educatie van 2 uur

Zelfzorg: patiënt is in staat om over te schakelen op zelfzorg na een educatie van 5 uur

Educatie tot inzicht kan gegeven worden door vaste VPK, referentieVPK diabetes of door diabeteseducator.

Educatie tot zelfzorg kan gegeven worden door referentieVPK diabetes of door diabeteseducator.

Na educatie tot inzicht is nog opstarteducatie mogelijk ihkv het ZT

Na educatie tot zelfzorg is geen opstarteducatie meer mogelijk ihkv het ZT, wel nog opvolgeducatie en extra

educatie bij problemen ihkv het ZT

BRON:

(1)www.zorgtraject.be

(2) http://www.zorgtraject.be/NL/Professioneel/Specialisten/Diabete/autogestion.asp

(3)Te vinden in nomenclatuur VPK mbt diabeteseducatie Cfr. Art. 8 nomenclatuur, hfdst 3, afdeling 4, p 26 en

p 30 (5 en 5 ter)

http://www.zorgtraject.be/NL/Professioneel/Huisarts/Diabetes/autogestion.asp#Notif

http://www.zorgtraject.be/



DOEL VAN DEZE SLIDE: info geven over terugbetaling

- Diabeteseducatie wordt volledig terugbetaald binnen het kader van het zorgtraject diabetes,

rekening houdend met het maximale aantal sessies.

- De tarifering gebeurt volledig via 3e betalerssysteem. De patiënt hoeft dus NIETS (tijdelijk)

te betalen.

- Nog in het kader van het ZT DM heeft de patiënt recht op een nieuwe glucosemeter om de 3

jaar en 6-maandelijks 100 lancetten en 150 strips. Ook consultaties bij de huisarts en de

specialist gebeuren aan maximale terugbetaling.

BRON:

http://www.zorgtraject.be/NL/Professioneel/default.asp




DOEL VAN DEZE SLIDE: de voorwaarden voor behoud ZT nog eens kenbaar maken

- Er zijn voorwaarden aan een ZT verbonden:

o 2 contacten HA per 12 maanden

o 1 contact specialist per 12 maanden (vanaf de startdatum van het ZT DM). Het RIZIV

benadrukt dat in principe de patiënt één keer per 12 maanden naar de specialist moet. Een ZT

wordt echter niet stopgezet als de pt nog binnen de 6 maanden na het verstrijken van de

termijn bij de specialist langsgaat.

o GMD bij huisarts die ZT afsluit

BRON:




18https://www.flickr.com/photos/tamuc/14372646733

DOEL VAN DEZE SLIDE: aantonen dat een educator meer doet dan insuline leren spuiten.

- Diabeteseducatoren geven de patiënt en zijn omgeving inzicht in de ziekte, verstrekken

informatie (voetverzorging, opvang bij hypoglycemie,…) en coachen de persoon met DM

tijdens de verandering van zijn levensgewoonten (beweging, gezonde voeding, rookstop,

medicatie-inname). Educatoren willen niet alleen de patiënt informeren maar worden ook

getraind om deze te motiveren tot gedragsverandering

- Overzicht wat zij (kunnen) vertellen (STEEDS OP MAAT VAN DE PATIËNT)

o Wat is diabetes

o Wat is een normale glycemie (pre- en postprandiaal), streefwaarden, wat is HbA1c,…

o Hypo- en Hyperglycemie

o Zelfcontrole

o Voedingsadvies – algemene principes (snelle/trage suikers,…)

o Belang van lichaamsbeweging

o Belang van rookstop

o Behandeling insuline & diabetes

o Incretine (soorten,…)

o Kennis: individuele streefwaarden en zelfregulatie

o Jaarlijks te plannen onderzoeken

o Chronische complicaties:

o Rijbewijs

o Andere nuttig info (uit eten en alcohol, reizen, ziekte, fysische inspanningen, griepvaccin,

zwangerschap)

o …

BRON:

http://www.lmnregiogent.be/sites/default/files/bestanden/documenten/Educatieverslag%20pdf.pdf

http://www.lmnregiogent.be/sites/default/files/bestanden/documenten/Educatieverslag%20pdf.pdf

19https://www.flickr.com/photos/tamuc/14372646733

DOEL VAN DEZE SLIDE: aantonen dat een sessie thuis plaatsvindt. Na de opstart zijn er andere

mogelijkheden.

- De educatiesessies binnen ZT DM vinden doorgaans plaats bij de patiënt thuis.

- Vooral bij de eerste sessies is het van belang dat dit thuis gebeurt aangezien er veel nuttige

info uit het huisbezoek kan worden gehaald.

- De regelgeving laat uitzonderlijk educatie toe op vraag van de huisarts, in de praktijkruimte van de

huisarts. Dit geldt zowel voor educatie gegeven door verpleegkundige als voor niet–verpleegkundige

educatoren (diëtisten, podologen, kinesitherapeuten).

- De regelgeving voor niet–verpleegkundige laat niet toe om educatie in de eigen praktijkruimte te

geven. De regelgeving voor verpleegkundige-educatoren laat opstarteducatie in de eigen praktijkruimte

toe, op voorwaarde dat minstens de 2 eerste sessies thuis worden gegeven en ook minstens de helft van

de sessies aan huis gegeven worden.

BRON:





DOEL VAN DEZE SLIDE: aantonen dat de huisarts educatie voorschrijft, er drie soorten zijn en het

soms verplicht is.

- Uit een bevraging van het LMN bij alle huisartsen die zorgtrajecten DM hebben lopen, blijkt

dat 29% van hen nog nooit met een educator in aanraking gekomen is (2012)

- Het is nochtans de huisarts die de educatie voorschrijft (niet de specialist).

- Er is een standaard verwijsbrief opgemaakt die huisartsen kunnen gebruiken. Terug te vinden

op www.lmnregiogent.be/documenten

- De huisarts kan in het kader van een ZT DM drie soorten educatie voorschrijven:

opstarteducatie, opvolgeducatie en extra educatie bij problemen. Een voorschrift hiervoor is

terug te vinden op www.lmnregiogent.be/documenten.

- Diabeteseducatie is verplicht in bepaalde gevallen bij een ZT DM: bij de start van

insulinetherapie/incretinemimetica (min. 2u30min), bij de overgang van 1 naar 2 injecties

insuline (min. 1u), bij onvoldoende metabole controle (HbA1c > 7,5%) (min. 1u) en bij

wijziging van glucometer

BRON:







DOEL VAN DEZE SLIDE: het verschil tussen eerste en tweede lijn duiden en aantonen dat HA

moeten doorverwijzen naar educatoren in de eerste lijn.

- Aan de huisarts wordt gevraagd steeds door te verwijzen naar diabeteseducatoren in de 1e

lijn. Enkel wanneer dat aanbod ontoereikend is of er is sprake van een complexe medische

toestand kan doorverwezen worden naar een educator in de 2e lijn

(diabetesconventiecentra).

- We kunnen toch wel stellen dat er momenteel voldoende aanbod is in onze regio om

diabetespatiënten naar de eerste lijn te kunnen doorverwijzen.

- Document ‘Tips voor goede samenwerking’ hier ook bij vermelden - Opgelet! Indien de huisarts ambulante educatie in de 2e lijn heeft voorgeschreven wordt geen

onderscheid gemaakt tussen de 3 soorten educatie en geldt het voorschrift voor 12 maanden. In die

periode van 12 maanden kan geen educatie in de 1e lijn voorgeschreven worden. Na ambulante educatie

in de 2e lijn (= einde van de twaalf maanden) kan alleen opvolg en extra educatie voorgeschreven

worden door de educator in 1e lijn.

- UITZONDERING: Een uitzondering op de basisregel bestaat sinds 1 januari 2011: Indien de

educatie tijdens een hospitalisatie in een conventiecentrum werd gestart (en de patiënt heeft de

intentie een zorgtraject af te sluiten) of na overstap van de diabetesconventie naar een zorgtraject

diabetes type 2 heeft de patiënt recht op opvolgen extra-educatie in de 1ste lijn tijdens datzelfde

kalenderjaar (vanaf de datum dat het zorgtrajectcontract in werking treedt).

BRON:





DOEL VAN DEZE SLIDE: voor een glucometer is er een attest nodig van de educator

- Binnen het kader van het zorgtraject diabetes kan de patiënt enkel een glucosemeter afhalen

met een voorschrift van de arts (VERMELDING ZORGTRAJECT DIABETES (ZTD)) en een attest

van de diabeteseducator (met vermelding van het merk en type meter). De glucometer is

bovendien gratis.

- Het is dus NIET de arts die het merk en type meter kiest.

- Testmateriaal per 6 maanden wordt verder door de HA voorgeschreven op doktersvoorschrift (gratis per 6 maand: 150 strips + 100 lancetten).

- De patiënt heeft maar om de drie jaar recht op een gratis hernieuwing van zijn meter.

BRON:




DOEL VAN DEZE SLIDE: aantonen dat roken een probleem is en dat de wil om te stoppen er toch

bij velen is.

- in België sterven jaarlijks meer dan 20.000 mensen ten gevolge van het roken. - Ter vergelijking: 1% ten gevolge van AIDS, 17% ten gevolge van een verkeersongeval, 19 % ten gevolge

van zelfmoord en 63 % ten gevolge van het roken!

- In 2011 werden 8.475 sterfgevallen toegeschreven aan roken bij de inwoners van het Vlaamse Gewest.

In de Europese Unie zijn er jaarlijks 700.000 tabaksdoden en wereldwijd gaat het over meer dan 6

miljoen doden. (1, 2)

- 71% van de dagelijkse rokers in België heeft in de afgelopen 6 maanden al eens 24 uur niet

gerookt in een poging om te stoppen. Een kwart daarvan is kandidaat om ook definitief te

stoppen. (3)

BRONNEN:

(1) Proctor, R. The history of the discovery of the cigarette - lung cancer link: evendentiary traditions, corporate

denial, global toll, Tobacco Control, 2012; 21: 87-91

(2) http://www.vigez.be/rubrieken/themas/tabak?item=3424&thema=7#cijfers

(3) https://his.wiv-isp.be/nl/SitePages/Summaries2013.aspx



24https://www.flickr.com/photos/79818573@N04/8748218178

DOEL VAN DEZE SLIDE: een definitie geven van een tabakoloog

- Een tabakoloog is een ervaringsspecialist in het begeleiden van rokers die willen stoppen met

roken. Hij/zij begeleidt de patiënt bij de voorbereiding, het stoppen zelf en het volhouden.

BRON:

www.vrgt.be

http://www.vrgt.be/


25https://www.flickr.com/photos/79818573@N04/8748218178

DOEL VAN DEZE SLIDE: aantonen dat er een verschil is tussen tabakologen en erkende

tabakologen. De website www.erkendetabakologen.be is cruciaal

- Een synoniem voor tabakoloog is rookstopconsulent. Niet alle rookstopconsulenten of

tabakologen zijn erkend.

- Een erkend tabakoloog is een gezondheidswerker volgens KB 78 of een master in de

psychologie die de interuniversitaire opleiding 'Tabakologie en rookstopbegeleiding' met

succes heeft afgerond (1).

- Enkel via www.erkendetabakologen.be kan men een correcte en up to date lijst terugvinden

(2). (NB: www.vlaanderenstoptmetroken.be is ook correct maar geen garanties op up to date gegevens.)

- Alle andere websites/lijsten zijn NIET CORRECT (3).

BRONNEN:

(1)

http://www.vrgt.be/tabakspreventie/vorming_en_opleiding/opleiding_tabakologie_en_rookstopbegeleiding

(2) http://www.erkendetabakologen.be/

(3) VRGT

http://www.erkendetabakologen.be/


http://www.vlaanderenstoptmetroken.be/

http://www.vrgt.be/tabakspreventie/vorming_en_opleiding/opleiding_tabakologie_en_rookstopbegeleiding




DOEL VAN DEZE SLIDE: info geven over de terugbetaling van een sessie bij de tabakoloog

- Tot acht sessies per twee jaar bij een tabakoloog worden door het RIZIV gedeeltelijk vergoed.

30 euro voor een eerste consultatie en 20 euro voor de volgende consultaties wordt

terugbetaald (30 euro voor zwangere vrouwen). Tabakologen zijn vrij hun prijs te bepalen

voor een consult.

- Sommige ziekenfondsen geven bijkomende voordelen zoals tussenkomst voor hulpmiddelen

en/of laserbehandeling.

- Sommige tabakologen geven groepssessies die voor financieel zwakkere patiënten voordelig

kunnen uitkomen. Vraag ernaar bij de tabakoloog in uw buurt.

BRON:

http://www.vrgt.be/tabakspreventie/informatie_voor_professionelen/terugbetaling

http://www.vrgt.be/tabakspreventie/informatie_voor_professionelen/terugbetaling


27https://www.flickr.com/photos/mendhak/2941664681/sizes/l

DOEL VAN DEZE SLIDE: aantonen dat rookstop in drie stappen gebeurt.

- Rookstopbegeleiding gebeurt in drie stappen: adviseren, motiveren en effectief begeleiden.

- Niet-gemotiveerde patiënten zetten moeilijker de stap naar een tabakoloog.

BRONNEN:

http://www.ahrq.gov/professionals/clinicians-providers/guidelines-

recommendations/tobacco/clinicians/update/treating_tobacco_use08.pdf



DOEL VAN DEZE SLIDE: info geven over de minimale interventiestrategie /rookstopbegeleiding

door huisarts

- Met de minimale interventiestrategie kan u als huisarts de patiënt motiveren. Bij de minimale

interventiestrategie gaat men ervan uit dat twee contacten van gemiddeld 10 minuten tijd

zorgen voor een verhoogde motivatie om te stoppen met roken. (1,2)

- De minimale interventiestrategie is een kort individueel motivatiegesprek met de patiënt te

voeren in twee contacten. Deze interventie verhoogt het rookstopper-centage. Het is een

deel van de officiële richtlijn van Domus Medica voor goede medische praktijkvoering

‘Stoppen met roken’. Ze wordt voorgesteld bij twijfelende rokers en rokers die zich op

rookstop voorbereiden. Ze heeft een gunstige kosten-batenverhouding. (1,2)

- Als huisarts kan u ook ‘echt’ rookstopbegeleiding geven. U kan dan een apart

nomenclatuurnummer gebruiken. U verbindt zich er dan wel toe een follow-up document bij

te houden in het dossier van de patiënt. (1,2)

- Als je als arts rookstopbegeleiding aanbiedt aan je patiënten, dan kan je dit extra aanrekenen

bovenop het gewone consult. (3) o Domus Medica raadt de volgende richttarieven aan:

Een eerste consult (minimum 45 min) rond tabaksontwenning: 60 euro. De arts

attesteert de nomenclatuur voor een gewone raadpleging plus de nomenclatuur

740434 (740471 voor de zwangere vrouw). De patiënt krijgt de raadpleging en 30 euro

voor de prestatie rookstopbegeleiding terugbetaald.

Tot 7 opvolgconsulten (minimum 30 min): 45 euro. De arts attesteert de nomenclatuur

voor een gewone raadpleging plus de nomenclatuur 740456 (740471 voor de zwangere

vrouw). De patiënt krijgt de raadpleging en 20 euro voor de prestatie opvolging van

rookstopbegeleiding terugbetaald.

BRONNEN:

(1)

http://www.domusmedica.be/images/stories/aanbevelingen/opvolgrapporten/Opvolgrapport_Stoppen_met_r

oken_2013.pdf

(2) http://www.domusmedica.be/documentatie/richtlijnen/overzicht/stoppen-met-roken-horizontaalmenu-

393/1146-rookstopstrategie.html?start=4

(3) http://www.vlaanderenstoptmetroken.be/assets/Handleiding-huisartsen.pdf

http://www.domusmedica.be/images/stories/aanbevelingen/opvolgrapporten/Opvolgrapport_Stoppen_met_roken_2013.pdf


http://www.domusmedica.be/documentatie/richtlijnen/overzicht/stoppen-met-roken-horizontaalmenu-393/1146-rookstopstrategie.html?start=4

http://www.domusmedica.be/documentatie/richtlijnen/overzicht/stoppen-met-roken-horizontaalmenu-393/1146-rookstopstrategie.html?start=4

http://www.vlaanderenstoptmetroken.be/assets/Handleiding-huisartsen.pdf



DOEL VAN DEZE SLIDE: aantonen dat de combinatie van een hulpmiddel (NRT/medicatie) met

rookstopbegeleiding meest effectief is.

- Hulpmiddelen zoals NRT (nicotinevervangingstherapie) of andere medicatie kunnen een

ondersteuning zijn in het stoppen met roken maar volgens wetenschappelijk onderzoek is

vooral de combinatie van een hulpmiddel met rookstopbegeleiding het meest efficiënt. (1) - NRT versus klassieke farmacologie: gelijklopend volgens sommige studies (stoppers na 12 maanden:

bupropion, 29.0%; NRT, 29.6%;) (2)

- Varenicline is significant effectiever dan bupropion, NST of om het even welke andere

farmacotherapeutische interventie (Niveau van bewijskracht 1). (3, 4, 5)

- De combinatie van bupropion met andere nicotinesubstitutiepreparaten is licht effectiever dan

bupropion alleen. (6, 7)

BRONNEN:

(1) Laniado-Laborín, R. (2011). Smoking Cessation Intervention: An Evidence-Based Approach.Postgraduate

Medicine, 122(2), 74-82.

(2) Wittchen, H.-U., Hoch, E., Klotsche, J. and Muehlig, S. (2011), Smoking cessation in primary care – a

randomized controlled trial of bupropione, nicotine replacements, CBT and a minimal intervention. Int. J.

Methods Psychiatr. Res., 20: 28–39. doi: 10.1002/mpr.328

(3)

Mills EJ, Wu P, Lockhart I, Thorlund K, Puhan M, Ebbert JO (2012). Comparisons of high-dose and combination

nicotine replacement therapy, varenicline, and bupropion for smoking cessation: a systematic review and

multiple treatment meta-analysis. Ann Med. 44(6):588-97. doi: 10.3109/07853890.2012.705016.

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/?term=Mills%20EJ%5BAuthor%5D&cauthor=true&cauthor_uid=22860882

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/?term=Wu%20P%5BAuthor%5D&cauthor=true&cauthor_uid=22860882

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/?term=Lockhart%20I%5BAuthor%5D&cauthor=true&cauthor_uid=22860882

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/?term=Thorlund%20K%5BAuthor%5D&cauthor=true&cauthor_uid=22860882

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/?term=Puhan%20M%5BAuthor%5D&cauthor=true&cauthor_uid=22860882

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/?term=Ebbert%20JO%5BAuthor%5D&cauthor=true&cauthor_uid=22860882


(4)


oken_2013.pdf

(5) http://www.bcfi.be/Folia/index.cfm?FoliaWelk=A2014

(6) Stead LF, Perera R, Bullen C, Mant D (5) 2012 (Cochrane Review)

(7)


oken_2013.pdf



http://www.bcfi.be/Folia/index.cfm?FoliaWelk=A2014





DOEL VAN DEZE SLIDE: aantonen dat er gratis hulp beschikbaar is, zeker voor mensen met

verhoogde tegemoetkoming

- Rokers kunnen gratis en anoniem naar tabakstop bellen (0800 111 00). Er wordt dan

begeleiding op maat aangeboden van iedereen die wil stoppen met roken. Rokers met een

verhoogde tegemoetkoming kunnen wanneer ze zich laten begeleiden door TabakStop, gratis

nicotinevervangingstherapie (NRT) krijgen, en dit voor een periode van 6 weken.

BRON:

www.tabakstop.be

http://www.tabakstop.be/



DOEL VAN DEZE SLIDE: aantonen dat rookstopbegeleiding ook in groep kan gebeuren en

terugbetaald is.

- Rookstopbegeleiding kan zowel individueel als in groep plaatsvinden (1). Ook in groep gelden

de terugbetalingstarieven. De resultaten van beide interventies zijn identiek (2).

BRON:

(1) http://www.vlaanderenstoptmetroken.be/assets/Handleiding-huisartsen.pdf

(2) http://www.cochrane.org/CD001007/TOBACCO_do-group-based-smoking-cessation-programmes-help-

people-to-stop-smoking

http://www.vlaanderenstoptmetroken.be/assets/Handleiding-huisartsen.pdf



DOEL VAN DEZE SLIDE: aantonen dat het de huisarts is die medicatie voorschrijft.

- Het is de huisarts die medicatie voorschrijft, best in overleg met de tabakoloog. Alle erkende

tabakologen hebben doorheen hun opleiding kennis opgedaan over rookstopmedicatie.

BRON:

(1) Zie KB 78

http://www.ejustice.just.fgov.be/cgi_loi/change_lg.pl?language=nl&la=N&cn=1967111008&table_name=wet


DOEL VAN DEZE SLIDES: aantonen dat de discipline diëtetiek er toe doet. Een kleine

gewichtsreductie levert wel degelijk gezondheidswinst op.

- 48,1% van de Belgen heeft volgens de gezondheidsenquête 2013 overgewicht (1)

- 2BMI punten (10% gewichtsverlies) minder is al 50% minder kans op ontwikkelen DM en hart-

en vaatziekten. (2, 3, 4, 5)

- Vermageren gaat wel degelijk gepaard met verbetering van de risicofactoren: (2, 3, 4, 5)

10% gewichtsverlies (+/- 10kg vermageren) = 15% minder LDL

o Daling van 10mmHg in systolische en 20 mmHg in diastolische bloeddruk

o 91% reductie van symptomen van agina pectoris

o 33% stijging van inspanningstolerantie

o 30-50% daling van nuchtere glycemie en 15% daling van HbA1c

o 10% daling van cholesterol, 15% minder LDL, 30% daling triglyceriden, 8% stijging van

HDL

BRONNEN:

(1) https://his.wiv-isp.be/nl/Gedeelde%20%20documenten/summ_LS_NL_2013.pdf

(2) Goldstein D. Beneficial health effects of modest weight loss. Int J Obes Relat Metab Disord 1992;16:397-415.

(3) http://www.dieetbehandelingsrichtlijnen.nl/richtlijnen/09HK_overgewicht_en_obesitas_1.html

(4) Jung RT. Obesity as a disease. Br Med Bull 1997;53:307-21.

(5) Van Gaal L, Wauters M, De Leeuw I. The beneficial effects of modest weight loss on cardiovascular risk

factors. Int J Obes Relat Metab Disord 1997;


https://his.wiv-isp.be/nl/Gedeelde%20%20documenten/summ_LS_NL_2013.pdf

http://www.dieetbehandelingsrichtlijnen.nl/richtlijnen/09HK_overgewicht_en_obesitas_1.html


34https://www.flickr.com/photos/alancleaver/4222532649

DOEL VAN DEZE SLIDE: aantonen dat de beroepstitel diëtist beschermd is en er een verschil is

met voedingsconsulenten.

- Een diëtist is niet hetzelfde als een voedingsconsulent. Enkel personen die een drie jaar

durende bacheloropleiding voedings- en dieetkunde opleiding diëtetiek hebben gevolgd

mogen zichzelf diëtist noemen (1). Bij het LMN Regio Gent (= Gent-Destelbergen-Melle-

Merelbeke) zijn er een 70-tal eerstelijnsdiëtisten gekend en te raadplegen via

www.lmnregiogent.be (2)

- Voedingsconsulenten volgen opleidingen van enkele dagen tot enkele maanden. Enkel bij het

RIZIV erkende diëtisten komen in aanmerking voor terugbetaling van voedings- en dieetadvies

(3).

BRONNEN:

(1) Zie KB 78

http://www.ejustice.just.fgov.be/cgi_loi/change_lg.pl?language=nl&la=N&cn=1967111008&table_name=wet

(2) LMN Regio Gent

(3) http://www.vbvd.org/wat.php


http://www.vbvd.org/wat.php


35https://www.flickr.com/photos/alancleaver/4222532649

DOEL VAN DEZE SLIDE: aantonen dat patiënten vaak een gebrek aan voedselkennis hebben en

diëtetiek meer is dan dieetgedrag adviseren.

- Patiënten hebben vaak een gebrek aan voedselkennis. Door middel van een voedselanamnese

probeert een diëtist de patiënt meer inzicht te geven in voeding en eetpatronen.

- BELANGRIJK: LINK LEGGEN MET QUIZVRAAG VAN IN HET BEGIN: een diëtist doet meer dan

enkel mensen vermageren: een goede diëtist adviseert geen dieetgedrag maar zet in op

gezonde eetstructuur met gevarieerde voeding, gecombineerd met gezond bewegen (niet

teveel, niet te weinig) én preventie van sedentair gedrag. Er wordt gefocust op het

veranderen van gewoonten die patiënten kunnen volhouden, anders weinig resultaat op lange

termijn. Weten waarom bepaalde voeding of combinaties belangrijk zijn helpt in het beter

opvolgen van gezonde voeding.

- De patiënt krijgt vaak ook verkeerde info via media. Zo wordt vaak gezegd dat men

koolhydraten moet mijden, maar voor een diabetespatiënt is dit niet goed, het zorgt vaak

voor een nog snellere achteruitgang van de werking van de pancreas!

BRON:

http://www.dieetbehandelingsrichtlijnen.nl/richtlijnen/00ZK_werkwijze_dietist.html

http://www.dieetbehandelingsrichtlijnen.nl/richtlijnen/00ZK_werkwijze_dietist.html



DOEL VAN DEZE SLIDE: info geven over terugbetaling diëtetiek

- Ziekenfondsen voorzien vaak een (gedeeltelijke) terugbetaling van consulten diëtetiek.

- Patiënten in een zorgtraject/met diabetespas hebben sowieso recht op 2 sessies diëtetiek

van 30 minuten per jaar, via het RIZIV terugbetaald, patiënt betaalt wel remgeld.

o Dit bedraagt voor 2015: €4,87 (€1,95 bij verhoogde tegemoetkoming)

- Het is maar 2x in totaal (dus bv niet 2 consulten als diabetespatiënt gecumuleerd met 2 consulten als

nierpatiënt)

- Het LMN houdt een overzicht bij van de aanvullende voordelen per mutualiteit.

BRON:

http://www.zorgtraject.be/NL/Professioneel/Dietist/default.asp

http://www.zorgtraject.be/NL/Professioneel/Dietist/default.asp


37httpwww.freeimages.combrowse.phtmlf=download&id=776158

DOEL VAN DEZE SLIDE: aantonen dat diëtisten kennis hebben van medicatie

- Elke diëtist heeft tijdens zijn opleiding een vak farmacologie of toxicologie gehad waarbij

kennis is opgedaan over de interactie tussen geneesmiddelen en voedingsstoffen

(1,2,3,4,5,6). Het is daarom ook van belang dat diëtisten een medicatielijst hebben om

interferenties te achterhalen.

- Bv:

o Cholesterolverlagers niet samen met pompelmoes eten (7)

BRONNEN:

(1) http://www.ucll.be/opleidingen/gezondheid/voedings-en-dieetkunde/

(2) http://issuu.com/thomasmorebe/docs/tmk_voedingsendieetkunde_opleidings

(3) http://onderwijsaanbod.odisee.be/2014/syllabi/n/JPG238N.htm#activetab=doelstellingen_idp1470688

(4) http://bamaflexweb.ehb.be/BMFUIDetailxOLOD.aspx?a=70045&b=5&c=1

(5)

http://ects.hogent.be/index.cfm?event=programma&p=11042&traject=VDK3%20modeltraject%203%20Voedings

-%20en%20dieetkunde&opl=Bachelor%20in%20de%20voedings-%20en%20dieetkunde&taal=1

(6) https://www.ap.be/sites/default/files/attachments/wetenschap-en-techniek/pdf_modeltraject_15-

16_wt_voedings_en_dieetkunde_2.pdf

(7) Paine M.F. et coll., Am. J. Clin. Nutr., 83 (5) : 1097-105, 2006

http://www.ucll.be/opleidingen/gezondheid/voedings-en-dieetkunde/



DOEL VAN DEZE SLIDE: diëtisten hebben expertisegebieden; HA vraagt best na welke

expertisedomeinen dit zijn.

- Bij bepaalde pathologieën hoort vaak een specifiek dieet. Diëtisten hebben ook doorgaans

specifieke expertisedomeinen. Gewoon even contact opnemen met de diëtist om te weten of

hij/zij jouw patiënt goed kan begeleiden (1).

o Bv: patiënten met bepaalde stadia CNI kunnen bij alle diëtisten terecht maar vaak

zijn er ook eerstelijnsdiëtisten die expertise hebben voor verder gevorderde stadia

o Bv: werken met allochtone doelgroep

o Bv: Coeliakie

o Bv: voedselintoleranties en voedingsallergieën

o Bv: nefrologische diëtetiek

o Bv: oncologische diëtetiek

o Bv: sportvoeding

o Bv: pediatrische diëtetiek

BRONNEN:

LMN Regio Gent



DOEL VAN DEZE SLIDE: aantonen dat diëtetiek echt maatwerk is.

- Uiteraard doet iedere discipline aan maatwerk maar soms leeft de perceptie dat diëtisten

aan iedereen hetzelfde adviseren. Dat is niet correct.

- Iedere persoon heeft zijn voedingsgewoonten die we navragen en hierop dan aanpassingen

doen, want iedereen eet verschillend. De grote lijnen zijn hetzelfde voor iedereen, maar

iedere persoon vraagt een andere uitwerking, andere behoeften, heeft een andere

werkregeling. Als de patiënt echt persoonlijk weet wat hij/zij moet doen zal hij/zij beter

kunnen veranderen en volhouden, algemene regels kunnen soms moeilijk in eigen eetschema

inpassen.

- Bv: een banaan bij diabeet mag en geeft vaak weinig last maar heel gevoelige patiënten

hebben hier wel last van. - Bv: rauwkost eten is gezond maar als je een probleem hebt met vertering dan kan de portie rauwe

vezels teveel zijn en als men last heeft stopt men met de goede verandering. Daarop speelt een goede

diëtist dan in zodat gezocht kan worden naar een alternatieve goede verandering.

BRON:

Bron foto: httpwww.freeimages.combrowse.phtmlf=download&id=776158



DOEL VAN DEZE SLIDE: aantonen dat er atypische verwijsindicaties zijn

- Te hoge bloeddruk/obesitas (1)

- Heb je patiënten waarvoor je met je handen in het haar zit? Dan kan diëtetiek een mogelijke

oplossing zijn:

o Bloedwaarden zijn oké maar er is een algemeen gevoel van ‘zich niet goed voelen’ of

een opgeblazen gevoel.

o Slechte vertering maar toch is er geen sprake van een allergie

o Fibromyalgie (diëtetiek als deel van behandeling) (2)

BRONNEN:

(1) http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/14651858.CD003817.pub3/abstract

(2) https://hal.archives-ouvertes.fr/hal-00582025/document



DOEL VAN DEZE SLIDE: aantonen dat de diëtist pas goed kan werken als deze recente gegevens

doorkrijgt van de huisarts

- Idealiter krijgt de diëtist de volgende gegevens: voorschrift, medicatielijst en bloedresultaten

(glucose, HbA1c, cholesterol, triglyceriden). Hij/zij doet immers aan zorg op maat.


42www.deathtostockfoto.com

DOEL VAN DEZE SLIDE: beroepsgroep diëtisten bekendmaken + aantonen kwaliteitspromotie

- Er bestaat een beroepsvereniging voor diëtisten die onder andere zorgt voor

kwaliteitspromotie. Dit is de Vlaamse Beroepsvereniging van de Voedingsdeskundigen en

Diëtisten (VBVD).

- De VBVD verenigt de Vlaamse voedingsdeskundigen en diëtisten met een wettelijk erkend

diploma. De vereniging heeft een eigen logo, met als doel zich te onderscheiden van niet-

gediplomeerde voedingsconsulenten.

BRON:

www.vbvd.org

http://www.vbvd.org/


Casus 1: Margriet

- Margriet is 67 jaar. Vijftien jaar geleden overleed haar partner en leerde je haar kennen als

huisarts. Gedurende de afgelopen jaren heeft ze heel wat meegemaakt op medisch vlak: ze

kreeg in december 2014 een nieuwe heup als gevolg van een val, ze kreeg last van hoge

bloeddruk, diabetes type II, COPD. Bovendien is er osteoporose. De laatste tijd komt Margriet

ook flink in gewicht bij, vermoedelijk door veelvuldig snoepen. Daarnaast is ze ook al

jarenlang een verstokt roker.


- Ze woont zelfstandig thuis, met wat hulp van haar jongste dochter Elisabeth. De

medicatielijst is nogal ingewikkeld voor Margriet, dus 1 keer per week komt de

verpleegkundige de medicatie klaarzetten. Dan worden ook haar voeten gewassen. Margriet

heeft vorig jaar een ernstig diabetesulcus gehad aan de rechter voet. De genezing hiervan is

toen gecompliceerd verlopen.

Enkele vragen staan centraal:


- Wat zou je als huisarts doen?

- Is het betrekken van andere disciplines zinvol?

- Wat wil Margriet zelf?


- Margriet woont in een huurhuis en kreeg recent een hele zware afrekening van Electrabel. Dit

kwam door een energieverlies en de huisbaas weigert tussen te komen in de kosten. Dit geeft

Margriet grote kopzorgen. Gelukkig heeft ze sinds kort een verhoogde tegemoetkoming.

- Margriet komt niet vaak meer buiten doordat ze schrik heeft om te vallen. Vroeger ging ze

nochtans iedere dinsdag met twee vriendinnen een taartje eten.

- Sinds ze vaak thuis zit is ze de motivatie wat verloren om op haar voeding te letten. Ook

stoppen met roken ziet ze niet onmiddellijk zitten.

Vraag van Margriet:

- Margriet wil heel graag terug met haar vriendinnen kunnen afspreken. Die wekelijkse afspraak

was voor haar heel belangrijk. Het op haar voeding letten/stoppen met roken ziet ze minder

goed zitten.


- Besluit: andere disciplines zijn zinvol!

- Maar patiëntgerichte benadering ook belangrijk: wat wil Margriet zelf?!


Casus 2: Francine

43https://www.flickr.com/photos/andreaslindmark/6803118236

- Dit is Francine

BRON:

Casus uitgewerkt door de werkgroep zelf.


- Francine is 65 jaar. Ze is al 38 jaar getrouwd met Jef (68j). In haar kindertijd had Francine

veel last van astma. In 1977 heeft ze acute hepatitis B gehad. In de periode rond 1995 sukkelde

Francine erg met haar gezondheid en in 1996 is er dan CVS vastgesteld.

- De laatste tijd komt Francine erg veel in gewicht bij (BMI 30) en sinds een paar jaar zijn haar

suikerwaarden niet goed. Momenteel heeft ze een Hba1c waarde van 7,8%.

- Twee maand geleden heeft Francine ook een maagbreuk gehad. Ze heeft ook veel spierpijn

waardoor ze minder mobiel is geworden.


- Verschillende vragen zijn van belang:

o Wat zou jij als huisarts doen?

o Is het betrekken van andere disciplines zinvol?

o Wat wil Francine?

- Francine is gemotiveerd om op haar voeding te letten (zo eet ze iedere ochtend ontbijt met

fruit en yoghurt omdat Pascale Naessens dit aanraadt). Ze begrijpt echter niet dat haar

suikerwaarden en BMI niet verbeteren; ze doet nochtans haar best.

- Francine neemt ook veel medicatie wat ze niet prettig vindt. Het laatste wat ze wil is nog

meer pilletjes nemen.


- Besluit: andere disciplines zijn zinvol, patiëntgerichte benadering is belangrijk.


p. 2 http://www.freeimages.com/photo/1314902 p. https://www.flickr.com/photos/joaoornelas/2039239004/sizes/l p. httpswww.flickr.comphotos127555890@N0816038018237sizeso p. https://www.flickr.com/photos/mendhak/2941664681/sizes/l p. https://www.flickr.com/photos/tamuc/14372646733 p. httpwww.freeimages.combrowse.phtmlf=download&id=776158 p. https://www.flickr.com/photos/joaoornelas/2039239004/sizes/l p. 3 http://www.freeimages.com/photo/1314902 p. 4 https://www.flickr.com/photos/127555890@N08/16038018237/sizes/o/ p. 5 0httpswww.flickr.comphotos127555890@N0816038018237sizeso p. 6 httpswww.flickr.comphotos127555890@N0816038018237sizeso p. 7 https://www.flickr.com/photos/joaoornelas/2039239004/sizes/l p. 8 httpswww.flickr.comphotos127555890@N0816038018237sizeso p. 9 httpswww.flickr.comphotos127555890@N0816038018237sizeso p. 10 httpswww.flickr.comphotos127555890@N0816038018237sizeso p. 11 httpswww.flickr.comphotos127555890@N0816038018237sizeso p. 12 httpswww.flickr.comphotos127555890@N0816038018237sizeso p. 13 www.deathtostockfoto.com p. 14 https://www.flickr.com/photos/127555890@N08/16038018237/sizes/o/ p. 15 https://www.flickr.com/photos/alinssite/6675598939/sizes/l p. 16 https://www.flickr.com/photos/alinssite/6675598939/sizes/l p. 18 https://www.flickr.com/photos/joaoornelas/2039239004/sizes/l p. 19 https://www.flickr.com/photos/joaoornelas/2039239004/sizes/l p. 20 https://www.flickr.com/photos/tamuc/14372646733 p. 21 https://www.flickr.com/photos/tamuc/14372646733 p. 22 httpswww.flickr.comphotos127555890@N0816038018237sizeso p. 23 httpswww.flickr.comphotos127555890@N0816038018237sizeso p. 24 httpswww.flickr.comphotos127555890@N0816038018237sizeso p. 25 https://www.flickr.com/photos/127555890@N08/16038018237/sizes/o/ p. 26 https://www.flickr.com/photos/79818573@N04/8748218178 p. 27 https://www.flickr.com/photos/79818573@N04/8748218178 p. 28 https://www.flickr.com/photos/joaoornelas/2039239004/sizes/l p. 29 https://www.flickr.com/photos/mendhak/2941664681/sizes/l p. 30 https://www.flickr.com/photos/mendhak/2941664681/sizes/l p. 31 https://www.flickr.com/photos/mendhak/2941664681/sizes/l p. 33 https://www.flickr.com/photos/mendhak/2941664681/sizes/l p. 34 https://www.flickr.com/photos/mendhak/2941664681/sizes/l p. 35 httpswww.flickr.comphotos127555890@N0816038018237sizeso p. 36 https://www.flickr.com/photos/127555890@N08/16038018237/sizes/o/ p. 37 https://www.flickr.com/photos/alancleaver/4222532649 p. 38 https://www.flickr.com/photos/alancleaver/4222532649 p. 39 https://www.flickr.com/photos/joaoornelas/2039239004/sizes/l p. 40 httpwww.freeimages.combrowse.phtmlf=download&id=776158 p. 41 httpwww.freeimages.combrowse.phtmlf=download&id=776158 p. 42 httpwww.freeimages.combrowse.phtmlf=download&id=776158 p. 43 httpwww.freeimages.combrowse.phtmlf=download&id=776158 p. 44 httpswww.flickr.comphotos127555890@N0816038018237sizeso p. 45 www.deathtostockfoto.com p. 51 https://www.flickr.com/photos/andreaslindmark/6803118236

BRONNEN AFBEELDINGEN


Deze navorming is een initiatief van:

In samenwerking met:

Huisartsenkring

Merelbeke

LMN Regio Gent – Baudelokaai 7, 9000 Gent – T: 09 335 24 83 – E: [email protected]

www.lmnregiogent.be

mailto:[email protected]

10 dingen die u moet weten over de kinesitherapeut, diabeteseducator, tabakoloog en di«tist

Documents

Transcript of 10 dingen die u moet weten over de kinesitherapeut, diabeteseducator, tabakoloog en di«tist