1

Op zoek naar een kader voor bewaring en selectie: de situatie van het wetenschappelijk erfgoed aan de VUB Prof. Dr. Frank Scheelings

Pag.2

Overzicht collecties VUB/Erasmus

•VUB: 19 collecties•Verspreid over 2 campussen•6 collecties in Jette•13 collecties in Etterbeek

•Erasmus hogeschool: 11 collecties•afkomstig van diverse hogescholen

Pag.3

Problematiek academisch erfgoed VUB

• Meestal kleine of middelgrote collecties

Pag.4

Vaak ouder dan de VUB zelf: meegegeven…

  ETEC (Elektro-techniek en Energietechniek):

  Gelijkstroom-generator (laatste kwart 19e eeuw)

Pag.5

Voortkomend uit samenwerking met de ULB

IIHE (Interuniversitair Instituut voor Hoge Energieën):

Microscopen jaren ’50-60

Pag.6

Tot recent gebruikt bij onderwijs

IIHE (Interuniversitair Instituut voor Hoge Energieën):

Projector voor bellenvatfilms (jaren ’60)

Pag.7

Van fundamenteel belang voor onderzoek

  APNA (Algemene Plantkunde en Natuurbeheer):

  Herbarium met type specimens (jaren ’50)

Pag.8

Bevindt zich soms elders

- CERN –Genève- Detector voor

registratie van splitsing van deeltjes

Pag.9

Problematiek academisch erfgoed VUB

- soms al verdwenen

Pag.10

Problematiek acad. erfgoed VUB

• Kleine collecties dus meestal vrijwillige beheerders

• N.a.v. project Balans en Perspectief: •Sensibilisering•Startsein gegeven

voor een overkoepelend beheerskader

Pag.11

Uitdagingen

  - Registratie collectieniveau: B&P

  - Depotruimte erfgoeddepot 80 m2: VUB

  - Valorisering diverse mogelijkheden

  - Selectiekader ?

Pag.12

Problematiek waardering en selectie: afwegingen• Selectie van:

• collecties? -> macroselectie• losse stukken? -> microselectie

• Verder nut? Nog gebruikt?• Praktische problemen: omvang,

toegankelijkheid, …• Veiligheid en aansprakelijkheid• Hoe cultuur-historische waarde bepalen?

Pag.13

Cultuur-historische waarde: representativiteit

• Schakelfunctie: representeert een belangrijke ontwikkeling in de geschiedenis van het wetenschappelijk onderzoek

Pag.14

Representativiteit

• Object representeert een belangrijke ontwikkeling in de wetenschappelijke uitrusting

• beeldbepalend type (MRI Scanner)

• ijkwaarde (tav andere objecten)

Pag.15

Ensemblewaarde

• onderdeel van een belangrijk wetenschappe- lijk cultureel historisch geheel

Pag.

Herkomst en uniciteit

  Door de instelling zelf ontworpen en gemaakt (en dus zeldzaam)

16

Pag.17

Presentatiepotentieel

•Attractieve verschijnings-vorm

Pag.18

Referentiewaarde

• betrokken bij een belangrijke wetenschap-pelijke gebeurtenis

• in de geschiedenis van de instelling

• in de geschiedenis van het wetenschappelijk onderzoek

Pag.19

Documentaire waarde

• documentair waardevol en nog in ongewijzigde staat

Pag.

Goede staat? Kennis?

• Staat van het object, integriteit en authenticiteit

• Kennis om het te laten functioneren

Pag.21

Cultuur-historische waarde

• meerwaarde door historische relatie met omgeving

• past in doelstelling van de organisatie

Pag.22

Conclusie- Project Balans en perspectief gaf al

waardevolle resultaten- Het denken over de bewaring en

selectie moet nog verder gaan om te garanderen dat Vlaanderen kwalitatief hoogstaande wetenschappelijke erfgoedcollecties bewaard blijven