1-2701121101-424%2001%20410%20engelse%20tuin%20120118
-
Upload
digitalepublicaties -
Category
Documents
-
view
212 -
download
0
description
Transcript of 1-2701121101-424%2001%20410%20engelse%20tuin%20120118
Kadastraal minuutplan 1811 - 1832
Atlas Eekhoff 1849 - 1859
Topografische Militaire Kaart 1830 - 1850
Topografische Militaire Kaart 1854
Type Bolwerk
Adres Tuinpad, Harlingen
Architect huis n.v.t.
Architect park L.P. Roodbaard
Jaar 1843
Opdrachtgever Stadsbestuur Harlingen (Burgemeester J. Rodenhuis 1833-1847)
Uitvoering -
Betaling Voor reiskosten en tekening ontving Roodbaard Fl. 25,-
Voor het grondwerk en de beplantingswerkzaamheden werden
Fl. 1224,- betaald. (R.M.R.)
Huidige eigenaar gemeente Harlingen
Reconstructie 2010
Tekening geen
Archief Gemeentearchief Harlingen
Literatuur - Aa, van der, A.J., Het aardrijkskundig woordenboek der Nederlanden
- Derks, G.J.M., Fermo, M.F., Weezel Errens, van, F.R., Architectuur en
stedebouw in Friesland 1850-1940, 1994
- Mulder-Radetzky, R.L.P., L.P. Roodbaard (1782-1851).
Een tuinarchitect met schildersogen, 1999
- Mulder-Radetzky, R.L.P., L.P. Roodbaard. Tuinen van de Friese adel,
1992
- N0.0RDPEIL, Rconstructieplan Engelse Tuin Harlingen, 2008
Lijst van Afbeeldingen - Tresoar: O113, 1930
- Tresoar: O114, 1910
- Tresoar: O115, 1912
- Tresoar: O116, 1957
- Tresoar: O117, 1908
- Mulder-Radetzky, L.P. Roodbaard (1782-1851). Een tuinarchitect met
schildersogen, 1999, p70, P71
ENGELSE TUIN
Historie
Voor Harlingen was de verbinding met de Noordzee zeer belangrijk. De stad was tot in de
negentiende eeuw omringd met een wijde gracht en aardenwallen (dwingers). Dit grachtenstelsel
stond in directe verbinding met de Noordzee. Op de dwingers waren stadspoorten gevestigd, die
voor een verbinding met het omliggende land zorgden. Circa halverwege de negentiende eeuw
vonden binnen dit systeem veranderingen plaats.
De behoefte aan openbare wandelplaatsen werd in deze periode steeds groter. Tegelijkertijd
werd het belang van de dwingers - door technische, innovatieve en sociaal maatschappelijke
veranderingen – steeds kleiner. Het stadsbestuur besloot om deze reden opdracht te geven tot de
vergraving van een deel van het bolwerk. Roodbaard kreeg de opdracht voor de aanleg van een
wandelpark op de plek van de Franekerpoort (de noordoostelijk gelegen dwinger).
Roodbaard was ten tijde van deze opdracht ook in Leeuwarden werkzaam aan de herinrichting van
de bolwerken. Het is goed mogelijk dat zijn ervaring met een vergelijkbare opdracht de belangrijkste
reden is geweest om de opdracht aan hem te verlenen. Gerealiseerd moet worden dat een dergelijk
project ook voor het stadsbestuur geen precedent kende.
Reconstructieplan N0.0RDPEIL (2008)
Interpretatie ontwerp
Er is geen tekening van het ontwerp van Roodbaard voor het bolwerk. Wel kan er aan de hand van
historisch beeld- en kaartmateriaal een beeld gevormd worden van de aanleg.
De aanleg van Roodbaard heeft slechts een beperkt oppervlak. Hoewel Roodbaard de contouren
van de dwinger gedeeltelijk heeft vergraven, ligt het ontwerp nog altijd in een duidelijke punt. Het
ontwerp heeft een kleinschalige maatvoering, waarin perken en paden met elkaar gecombineerd
worden. De perken bepalen hierbinnen het verloop van de paden. Met behulp van de beplanting
heeft Roodbaard in het park een binnenwereld gecreëerd. Door een stelsel van zichtlijnen, zijn in
deze binnenwereld openingen gecreëerd.
Het historisch beeldmateriaal biedt aanvullende informatie omtrent de beplanting, perken, paden
en het reliëfgebruik. Roodbaard heeft de afgegraven aarde gebruikt om diverse perken op te hogen.
Het hoogteverschil tussen de perken en omliggende paden is echter slechts beperkt. De perken zijn
opgevuld met diverse heesters en op een aantal plaatsen met solitaire bomen.