Seminarie: de Belgische arbeidsmarkt 6 oktober 2010

5. De vergrijzing van de bevolkingGepresenteerd door Jan De Mulder

Departement StudiënAuteurs: Philippe Delhez

Jan De MulderMartine DruantHélène Zimmer

Overzicht van de uiteenzetting

2

1. De vloedgolf van de vergrijzing van de bevolking in België

2. De componenten van de demografische ontwikkeling

3. De uitdagingen voor de arbeidsmarkt en de overheidsfinanciën

4. Internationale vergelijking

3

Vergrijzing van de bevolking in België:demografische situatie in 1950(duizenden personen naar leeftijd)

Bron: FPB - ADSEI.

1950: 8.632.000 inwoners

Vrouwen Mannen

6,2 inwoners op arbeidsleeftijd per persoon van 65 jaar en ouder.

4

Vergrijzing van de bevolking in België:demografische situatie in 1955(duizenden personen naar leeftijd)

Bron: FPB - ADSEI. .

1955: 8.848.000 inwoners

Vrouwen Mannen

5,8 inwoners op arbeidsleeftijd per persoon van 65 jaar en ouder.

5

Vergrijzing van de bevolking in België:demografische situatie in 1960(duizenden personen naar leeftijd)

Bron: FPB - ADSEI. .

1960: 9.119.000 inwoners

Vrouwen Mannen

5,4 inwoners op arbeidsleeftijd per persoon van 65 jaar en ouder.

6

Vergrijzing van de bevolking in België:demografische situatie in 1965(duizenden personen naar leeftijd)

Bron: FPB - ADSEI. .

1965: 9.448.000 inwoners

Vrouwen Mannen

5,0 inwoners op arbeidsleeftijd per persoon van 65 jaar en ouder.

7

Vergrijzing van de bevolking in België:demografische situatie in 1970(duizenden personen naar leeftijd)

Bron: FPB - ADSEI. .

1970: 9.638.000 inwoners

Vrouwen Mannen

4,7 inwoners op arbeidsleeftijd per persoon van 65 jaar en ouder.

8

Vergrijzing van de bevolking in België:demografische situatie in 1975(duizenden personen naar leeftijd)

Bron: FPB - ADSEI. .

1975: 9.795.000 inwoners

Vrouwen Mannen

4,6 inwoners op arbeidsleeftijd per persoon van 65 jaar en ouder.

9

Vergrijzing van de bevolking in België:demografische situatie in 1980(duizenden personen naar leeftijd)

Bron: FPB - ADSEI. .

1980: 9.848.000 inwoners

Vrouwen Mannen

4,6 inwoners op arbeidsleeftijd per persoon van 65 jaar en ouder.

10

Vergrijzing van de bevolking in België:demografische situatie in 1985(duizenden personen naar leeftijd)

Bron: FPB - ADSEI. .

1985: 9.858.000 inwoners

Vrouwen Mannen

4,9 inwoners op arbeidsleeftijd per persoon van 65 jaar en ouder.

11

Vergrijzing van de bevolking in België:demografische situatie in 1990(duizenden personen naar leeftijd)

Bron: FPB - ADSEI. .

1990: 9.967.000 inwoners

Vrouwen Mannen

4,5 inwoners op arbeidsleeftijd per persoon van 65 jaar en ouder.

12

Vergrijzing van de bevolking in België:demografische situatie in 1995(duizenden personen naar leeftijd)

Bron: FPB - ADSEI. .

1995: 10.137.000 inwoners

Vrouwen Mannen

4,2 inwoners op arbeidsleeftijd per persoon van 65 jaar en ouder.

13

Vergrijzing van de bevolking in België:demografische situatie in 2000(duizenden personen naar leeftijd)

Bron: FPB - ADSEI. .

2000: 10.239.000 inwoners

Vrouwen Mannen

3,9 inwoners op arbeidsleeftijd per persoon van 65 jaar en ouder.

14

Vergrijzing van de bevolking in België:demografische situatie in 2005(duizenden personen naar leeftijd)

Bron: FPB - ADSEI. .

2005: 10.446.000 inwoners

Vrouwen Mannen

3,8 inwoners op arbeidsleeftijd per persoon van 65 jaar en ouder.

15

Vergrijzing van de bevolking in België:demografische situatie in 2010(duizenden personen naar leeftijd)

Bron: FPB - ADSEI. .

2010: 10.807.000 inwoners

Vrouwen Mannen

3,8 inwoners op arbeidsleeftijd per persoon van 65 jaar en ouder.

16

Vergrijzing van de bevolking in België:demografische situatie in 2015(duizenden personen naar leeftijd)

Bron: FPB - ADSEI. .

2015: 11.200.000 inwoners

Mannen Vrouwen

3,6 inwoners op arbeidsleeftijd per persoon van 65 jaar en ouder.

17

Vergrijzing van de bevolking in België:demografische situatie in 2020(duizenden personen naar leeftijd)

Bron: FPB - ADSEI. .

2020: 11.538.000 inwoners

Vrouwen Mannen

3,3 inwoners op arbeidsleeftijd per persoon van 65 jaar en ouder.

18

Vergrijzing van de bevolking in België:demografische situatie in 2025(duizenden personen naar leeftijd)

Bron: FPB - ADSEI. .

2025: 11.802.000 inwoners

Vrouwen Mannen

3,0 inwoners op arbeidsleeftijd per persoon van 65 jaar en ouder.

19

Vergrijzing van de bevolking in België:demografische situatie in 2030(duizenden personen naar leeftijd)

Bron: FPB - ADSEI. .

2030: 11.982.000 inwoners

Vrouwen Mannen

2,7 inwoners op arbeidsleeftijd per persoon van 65 jaar en ouder.

20

Vergrijzing van de bevolking in België:demografische situatie in 2035(duizenden personen naar leeftijd)

Bron: FPB - ADSEI. .

2035: 12.115.000 inwoners

Vrouwen Mannen

2,5 inwoners op arbeidsleeftijd per persoon van 65 jaar en ouder.

21

Vergrijzing van de bevolking in België:demografische situatie in 2040(duizenden personen naar leeftijd)

Bron: FPB - ADSEI. .

2040: 12.227.000 inwoners

Vrouwen Mannen

2,4 inwoners op arbeidsleeftijd per persoon van 65 jaar en ouder.

22

Vergrijzing van de bevolking in België:demografische situatie in 2045(duizenden personen naar leeftijd)

Bron: FPB - ADSEI. .

2045: 12.334.000 inwoners

Vrouwen Mannen

2,3 inwoners op arbeidsleeftijd per persoon van 65 jaar en ouder.

23

Vergrijzing van de bevolking in België:demografische situatie in 2050(duizenden personen naar leeftijd)

Bron: FPB - ADSEI. .

2050: 12.439.000 inwoners

Vrouwen Mannen

2,3 inwoners op arbeidsleeftijd per persoon van 65 jaar en ouder.

24

Vergrijzing van de bevolking in België:demografische situatie in 2055(duizenden personen naar leeftijd)

Bron: FPB - ADSEI. .

2055: 12.547.000 inwoners

Vrouwen Mannen

2,3 inwoners op arbeidsleeftijd per persoon van 65 jaar en ouder.

25

Vergrijzing van de bevolking in België:demografische situatie in 2060(duizenden personen naar leeftijd)

Bron: FPB - ADSEI. .

2060: 12.663.000 inwoners

Vrouwen Mannen

2,2 inwoners op arbeidsleeftijd per persoon van 65 jaar en ouder.

26

Vergrijzing van de bevolking in België(duizenden personen naar leeftijd)

Bron: FPB - ADSEI. .

2060: 12.663.000 inwoners

Vrouwen Mannen

2,2 inwoners op arbeidsleeftijd per persoon van 65 jaar en ouder.

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100 105 110+

2010: 10.807.000 inwoners

3,8 inwoners op arbeidsleeftijd per persoon van 65 jaar en ouder.

Overzicht van de uiteenzetting

27

1. De vloedgolf van de vergrijzing van de bevolking in België

2. De componenten van de demografische ontwikkeling

3. De uitdagingen voor de arbeidsmarkt en de overheidsfinanciën

4. Internationale vergelijking

Demografische projecties: de vitale indicatoren

2010 2060

Aantal kinderen per vrouw 1,84 1,77

Levensverwachting bij de geboorte (jaren)

Mannen 77,9 85,3

Vrouwen 83,9 90,9

Levensverwachting op 65 jaar (jaren)

Mannen 17,4 22,7

Vrouwen 21,6 27,3

28

Bron: Bevolkingsvooruitzichten 2007-2060, FPB-ADSEI.

29

Toekomstig verloop van de bevolking in België : bijdrage van de migratie(jaarlijkse veranderingen in duizenden personen)

Bron: Bevolkingsvooruitzichten 2007-2060, FPB-ADSEI.

Overzicht van de uiteenzetting

30

1. De vloedgolf van de vergrijzing van de bevolking in België

2. De componenten van de demografische ontwikkeling

3. De uitdagingen voor de arbeidsmarkt en de overheidsfinanciën

4. Internationale vergelijking

31

Toekomstig verloop van de bevolking op arbeidsleeftijd1 (indexcijfers 2010 = 100)

Bron: Bevolkingsvooruitzichten 2007-2060, FPB-ADSEI.

1 Bevolking van 15 tot 64 jaar.

32

Toekomstig verloop van de vervangingsratio van55-64-jarigen door 15-24-jarigen(indexcijfers 100 = vervanging 1 per 1)

Bron: Bevolkingsvooruitzichten 2007-2060, FPB-ADSEI.

33

Structuur van de bevolking op arbeidsleeftijd1 en sociaal-economisch statuut in 2009(duizenden personen, en in procenten van elke leeftijdscategorie)

Bron: EC.

1 Bevolking van 15 tot 64 jaar.

34

Verloop van de werkgelegenheidsgraad van mannen en vrouwen van 55 tot 64 jaar1

(procenten van de overeenstemmende bevolking op arbeidsleeftijd)

Bron: EC.1 Gegevens voor het tweede kwartaal tot 2004, jaargemiddelden vanaf 2005.

Werkgelegenheidsgraad1 per nationaliteitsgroep en per leeftijdsgroep in 2009

35

Bron: EC.1 Aandeel van de werkenden binnen de populatie van 15 tot 64 jaar.

(procenten van de overeenstemmende bevolkingsgroep)

De budgettaire kosten van de vergrijzing

Uitsplitsing op basis van het referentiescenario(procenten bbp)

Alternatieven voor het referentiescenario(procenten bbp)

36

2009 2060

Pensioenen 9,7 14,4

Gezondheidszorg 8,1 11,7

Arbeidsongeschiktheid 1,5 1,4

Werkloosheid 2,3 1,2

Brugpensioen 0,4 0,3

Kinderbijslagen 1,7 1,3

Overige sociale uitgaven 1 1,8 1,5

TOTAAL 25,5 31,8

(+6,3)

Bron: SCvV.1 Arbeidsongevallen en beroepsziekten, fondsen voor bestaanszekerheid, uitkeringen voor gehandicapten en leefloon.2 Productiviteitsstijging gelijk aan 1,50% en effectieve leeftijd van uittreding plus 2 jaar tegen 2060.

2

Overzicht van de uiteenzetting

37

1. De vloedgolf van de vergrijzing van de bevolking in België

2. De componenten van de demografische ontwikkeling

3. De uitdagingen voor de arbeidsmarkt en de overheidsfinanciën

4. Internationale vergelijking

Bevolkingsontwikkeling tussen 2010 en 2060 in de landen van de Europese Unie

38

(veranderingspercentages)

Bron: EC.

Verloop van de afhankelijkheidsgraad tussen 2010 en 2060 in de landen van de Europese Unie

39

(bevolking van 65 jaar en ouder in verhouding tot de bevolking van 15 tot 64 jaar)

Bron: EC.