Projecties van zorgkosten voor astma, COPD en respiratoire allergie

Een kosten van ziekte studie

Projecties van zorgkosten voor astma, COPD en respiratoire allergie | 4 april 2013

Inhoud

1. Astma, COPD en respiratoire allergie

2. Maatschappelijke kosten3. Basisjaar: zorgkosten en

productieverliezen4. Modelprojectie5. Toekomstige prevalentie en

zorgkosten

6. Conclusie en aanbevelingen

Projecties van toekomstige zorgkosten voor astma, COPD en respiratoire allergie | 4 april 2013

Kenmerken astma, COPD en respiratoire allergie● Meer dan een miljoen mensen● Chronisch karakter● Onderscheid soms lastig te

maken● Astma: van jong tot oud,

reversibel maar aanleg blijft● COPD: vanaf ca 40 jaar,

klachten nemen geleidelijk toe, roken risicofactor

● Respiratoire allergie, hooikoorts, leeftijd 15-45 jaar

Projecties van toekomstige zorgkosten voor astma, COPD en respiratoire allergie | 4 april 2013

3

Maatschappelijke kosten● Aanzienlijke ziektelast door aard klachten en chronisch karakter.● Voor de patiënt en maatschappij als geheel: zorgkosten en verlies van arbeidsproductiviteit● Informatie voor beleid ● Schatting van maatschappelijke kosten en toekomstprojectie op

verzoek van Longfonds, in samenwerking met IMTA en NIVEL● Voor basisjaar 2007 en projectie tot 2032● 2004: astma en COPD

Projecties van toekomstige zorgkosten voor astma, COPD en respiratoire allergie | 4 april 2013

4

Zorgkosten astma, COPD en respiratoire allergie

Projecties van toekomstige zorgkosten voor astma, COPD en respiratoire allergie | 4 april 2013

5

5%

66%

5%10%

9%

3% 2%

astma

18%

36%

6%

10%

9%

15%

1% 1% 4%

COPD

90%

9%

1%

respiratoire allergie

dagopnames klinische opnames medicatie eerstelijn fysiotherapie

longarts verpl. en verzorg. griepvac longtransplantatie zuurstof

Gemiddelde zorgkosten naar leeftijd voor astma, COPD en respiratoire allergie

Projecties van toekomstige zorgkosten voor astma, COPD en respiratoire allergie | 4 april 2013

6

Aanpak zorgkosten● Prevalentie 2007: aan de hand van huisartsenregistraties ● Zorggebruik: bottom-up, per aandoening is het zorggebruik

geïnventariseerd: eerstelijn, medicatie, ziekenhuiszorg enz: zorggebruik * kostprijs

● muv verpleging en verzorging, top-down ● Alleen zorggebruik voor astma, COPD en respiratoire allergie

Projecties van toekomstige zorgkosten voor astma, COPD en respiratoire allergie | 4 april 2013

7

Gemiddelde kosten voor ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid voor een werkende met astma en COPD

Projecties van toekomstige zorgkosten voor astma, COPD en respiratoire allergie | 4 april 2013

8

Aanpak productieverliezen● Productieverliezen: omvang ziekteverzuim en

arbeidsongeschiktheid: “werken met een chronische longaandoening”

● Combinatie van huisartsen- en cbs-data● Frictiekostenmethode is gebruikt om kosten te schatten: verliezen

treden alleen op in de periode waarin er een vacature is na langdurig ziekteverzuim (ca 23 weken)

● Alleen ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid voor astma en COPD

Projecties van toekomstige zorgkosten voor astma, COPD en respiratoire allergie | 4 april 2013

9

Verwachte ontwikkeling in prevalentie voor astma, COPD en respiratoire allergie,

2007-2032

Projecties van toekomstige zorgkosten voor astma, COPD en respiratoire allergie | 4 april 2013

10

Aanpak projecties● Periode 2007-2032● Houdt rekening met demografische ontwikkelingen (CBS)● Astma en COPD: simulatiemodel ● Respiratoire allergie: demografische projectie● Projectie van kosten houdt rekening met stijging van zorguitgaven

van 2,3% per jaar (op basis van het trendmatige scenario van het Centraal Planbureau)

Projecties van toekomstige zorgkosten voor astma, COPD en respiratoire allergie | 4 april 2013

11

Modelprojectie van zorgkosten 2007-2032

Projecties van toekomstige zorgkosten voor astma, COPD en respiratoire allergie | 4 april 2013

12

Astma● Totale zorgkosten in 2007: 286 miljoen euro● Gemiddelde kosten per patiënt: 529 euro

Projecties van toekomstige zorgkosten voor astma, COPD en respiratoire allergie | 4 april 2013

13

€ 1 € 15

€ 188

€ 13

€ 29

€ 27€ 7

€ 7

dagopnames

klinische opnames

medicatie

eerstelijn

fysiotherapie

specialistenzorg

verpl. en verzorg.

griep

Huisartsenzorg

Projecties van toekomstige zorgkosten voor astma, COPD en respiratoire allergie | 4 april 2013

14

€ 0

€ 500.000

€ 1.000.000

€ 1.500.000

€ 2.000.000

€ 2.500.000

0-9 10-19 20-29 30-39 40-49 50-59 60-69 70-79 ≥80

leeftijd

kost

en

mannen vrouwen

Medicatie

Projecties van toekomstige zorgkosten voor astma, COPD en respiratoire allergie | 4 april 2013

15

€ 0

€ 5.000.000

€ 10.000.000

€ 15.000.000

€ 20.000.000

€ 25.000.000

€ 30.000.000

€ 35.000.000

0-9 10-19 20-29 30-39 40-49 50-59 60-69 70-79 ≥ 80

leeftijd

kost

en

syst corticosteroïden luchtwegverwijders combinatiemiddelen

inhalatiesteroïden parasympaticolytica leukotrieënantagonisten

middelen voor nasaal gebruik

Ziekenhuisopnames

Projecties van toekomstige zorgkosten voor astma, COPD en respiratoire allergie | 4 april 2013

16

0

5000

10000

15000

20000

25000

30000

35000

40000

45000

50000

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

jaar

aan

tal

dag

en

0,00

1,00

2,00

3,00

4,00

5,00

6,00

7,00

8,00

verp

leeg

du

ur

in d

agen

klinische opnamedagen dagopnames verpleegduur

COPD● Totale zorgkosten in 2007 415 miljoen euro● Gemiddelde kosten per patiënt 1350 euro

Projecties van toekomstige zorgkosten voor astma, COPD en respiratoire allergie | 4 april 2013

17

€ 0€ 77

€ 36

€ 25

€ 40€ 148

€ 18

€ 63

€ 3

€ 4

dagopnames

klinische opnames

specialist

eerstelijn

fysiotherapie

medicatie

zuurstof

verpl en verz

longtransplantatie

griep

Fysiotherapie

Projecties van toekomstige zorgkosten voor astma, COPD en respiratoire allergie | 4 april 2013

18

€ 0

€ 1.000.000

€ 2.000.000

€ 3.000.000

€ 4.000.000

€ 5.000.000

€ 6.000.000

€ 7.000.000

€ 8.000.000

40-49 50-59 60-69 70-79 ≥80

leeftijd

kost

en

mannen vrouwen

Medicatie

Projecties van toekomstige zorgkosten voor astma, COPD en respiratoire allergie | 4 april 2013

19

€ 0

€ 5.000.000

€ 10.000.000

€ 15.000.000

€ 20.000.000

€ 25.000.000

€ 30.000.000

€ 35.000.000

€ 40.000.000

40-49 50-59 60-69 70-79 ≥ 80

leeftijd

kost

en

syst corticosteroïden luchtwegverwijders combinatiemiddelen inhalatiesteroïden

parasympaticolytica hoestmiddelen antibiotica

Ziekenhuisopnames

Projecties van toekomstige zorgkosten voor astma, COPD en respiratoire allergie | 4 april 2013

20

0

50.000

100.000

150.000

200.000

250.000

300.000

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

jaar

aan

tal

dag

en

0

2

4

6

8

10

12

14

16

verp

leeg

du

ur

klinische verpleegdagen dagopnames verpleegduur

Respiratoire allergie● Totale zorgkosten in 2007: 102 miljoen euro● Gemiddelde kosten per patiënt: 165 euro

Projecties van toekomstige zorgkosten voor astma, COPD en respiratoire allergie | 4 april 2013

21

€ 92

€ 9€ 1

dagopnames

klinische opnames

eerstelijn

specialist

medicatie

Medicatie

Projecties van toekomstige zorgkosten voor astma, COPD en respiratoire allergie | 4 april 2013

22

€ 0

€ 2.000.000

€ 4.000.000

€ 6.000.000

€ 8.000.000

€ 10.000.000

€ 12.000.000

€ 14.000.000

€ 16.000.000

€ 18.000.000

€ 20.000.000

0-9 10-19 20-29 30-39 40-49 50-59 60-69 70-79 ≥ 80

leeftijd

kost

en

middelen voor nasaal gebruik immunotherapie oogdruppels

luchtwegverwijders antihistaminica

Conclusie● Zorggebruik voor de drie ziekten is aanzienlijk● Ziekteverzuim van werknemers vanwege astma en COPD is hoog;

werknemers met COPD raken vaker arbeidsongeschikt● Het aantal patiënten met astma en COPD stijgt de komende

decennia naar verwachting flink● Dit komt voornamelijk door de bevolkingsgroei en de vergrijzing

Projecties van toekomstige zorgkosten voor astma, COPD en respiratoire allergie | 4 april 2013

23

Conclusie vervolg● De zorgkosten zullen naar verwachting toenemen:

voor respiratoire allergie met 73% voor astma met 150%voor COPD met 220%

● De geschatte zorgkosten voor deze drie ziekten bedragen dan ongeveer 2 miljard euro in 2032

● Toekomst is onzeker: onderzoek weerspiegelt huidige trends in zorggebruik en kosten, maar is ook afhankelijk van beleid en gedrag van mensen

Projecties van toekomstige zorgkosten voor astma, COPD en respiratoire allergie | 4 april 2013

24

Beperkingen studie● Van aantal zorgtypen kon geen informatie gevonden worden:

– Zelfzorgmedicatie bij respiratoire allergie– Vervolgconsulten bij specialist voor respiratoire allergie– Ziekteverzuim vanwege respiratoire allergie– Longrevalidatiecentra voor astma en COPD

● Verder onderzoek naar deze aspecten is gewenst

Projecties van toekomstige zorgkosten voor astma, COPD en respiratoire allergie | 4 april 2013

25

Aanbevelingen en ontwikkelingen● Stoppen met roken; nog beter: niet beginnen met roken kan

toekomstige ziektelast beperken● Meer aandacht voor patiënten met astma en COPD op de werkvloer● Extra ondersteuning van ouderen met astma en COPD● Inzet voor doelmatige en betaalbare zorg ● Recente zorgstandaarden voor astma en COPD dragen bij aan een

betere kwaliteit van leven en een meer doelmatige zorg

Projecties van toekomstige zorgkosten voor astma, COPD en respiratoire allergie | 4 april 2013

26

Bedankt voor uw aandacht!

Met dank aan:Talitha FeenstraArdine de WitAlet WijgaRudolf HoogeveenMaureen Rutten-van MölkenMartine HoogendoornMonique HeijmansErica Maurits

Projecties van toekomstige zorgkosten voor astma, COPD en respiratoire allergie | 4 april 2013

27