Post on 21-Dec-2014
description
Onderwijskundig leiderschap in de 21 ste eeuw
IPON – 20 maart 2014Marius van Zandwijk
Kennisnet
Vragen
• Wat komt er op je school af in het PO en VO?
• Wat vraagt dat van onderwijskundig leiderschap?
Wat komt er op je af, landelijke ambities ?
Bestuursakkoorden PO en VO
Differentiëren: aanbod talentvolle en zwakkere
leerlingen
Opbrengstgericht werken
Werken aan een lerende schoolcultuur -
HRM
Goede overall prestaties
Passend onderwijs
Wat komt er op je af, eigen school?
Afname leerlingen aantallen
Exploitatie en huisvestingsvragen
Specifieke kwaliteitsissues
Profilering en positionering in de regio
Professionaliseren
Transparantie
Dat vraagt van schoolleider en team balanceren …
Naar Quinn, Concurrerende waarden
Zacht
Hard
ExternIntern
Vernieuwen
Verkennen
Koersbepalen
PresterenRegelen
Beheersen
Stimuleren
Samenbrengen
Intermezzo: leiderschap en management
Manager“Dingen goed doen”
Leider“Goede dingen doen”
Richten Zet vaste route uit in een voorspelbare omgeving
Geeft richting in een onzekere omgeving
Motiveren Stuurt mensen aan op basis van een zakelijk contract
Inspireert mensen met visie
Bouwen Construeert organisatie vanuit rationele principes
Geeft vertrouwen en ontwikkelt saamhorigheid
Verbinden Zakelijke arrangementen op basis van contracten
Vormt vitale coalities vanuit persoonlijke betrokkenheid
Realiseren Korte termijn resultaat en winstgevendheid
Wenselijke toekomst vanuit gezamenlijke kracht
Leren Grijpt fouten aan om van te leren en te verbeteren
Experimenteren, uitwisselen en reflecteren
Boonstra, Leiderschap bij cultuurverandering
Schoolleider …
Visiegestuurd werken
In relatie met de omgeving
staan
Vormgeven van organisatiekenmerk
en op basis van onderwijskundige
keuzeHanteren van strategieen
voor samenwerken, leren en onderzoeken op alle niveaus
Hogere orde denken
Visiegerichtheid
Omgevings-bewustzijn
Strategieen voor nieuwe vormen van leiderschap
Organisatie-bewustzijn
Hogere orde denken
Schoolleiderregister PO, VO-Raad: competenties voor schoolleiders
VO PO
En daar werken we hard aan…
Intermezzo: Hoe moet dat eigenlijk: veranderen?
OnderhandelingsprocesBelangen
Rationeel procesBlauwdruk
Sociaal procesMotiveren -Belonen
OntwikkelprocesLeren
Dynamiserend procesDuiden-Betekenis
Je verandert door:
Onderhandelingsproces •Belangen bij elkaar brengen en overhalen tot standpunten:consensus
•Win-win situaties creeren en coalities smeden•Voordelen laten zien (macht, status, invloed)•Neuzen richten en onderhandelen
Rationeel proces •Duidelijke resultaten en doelen formuleren•Goed stappenplan maken van A naar B•Stappen monitoren en bijsturen•Voortgang stabiel houden, beheersen, complexiteit reduceren
Sociaal proces •Mensen prikkelen en motiveren•Aangename werkomgeving/sociale setting/psychologisch contract•Geavanceerde HRM voor belonen, moriveren, status,promoveren •Geven van aandacht, respect, vertrouwen , erkenning
Ontwikkel proces •Bewustmaken van nieuwe zienswijzen, eigen tekortkomingen (Bew. Onb)•Motiveren om nieuwe dingen te zien, leren, begrijpen, kunnen•Eigen leerdoelen stellen en eigen leerproces vormgeven•Geschikte leersituaties creeren en helpen groeien
Dynamiserend proces •Aansluiten op de ‘natuurlijke weg’ en de roeping van mensen zelf•Ruimte bieden voor eigen energie, inspiratie en kracht van mensen•Dynamiek en complexiteit duiden, zien dat de tijd rijp is, evolutie helpen•Betekenis toevoegen, blokkades wegnemen, conflicten optimaliseren
Vragen voor onderwijskundig leiderschap
• Tussen welke soort opgave balanceer je?• Welke rol heb je: manager – leider?• Welke veranderaanpak kies je?
Voor opgaven in het leerproces is het zaak docenten ruimte te laten namen. Groen: leren met elkaar, maar wel doelgericht want we hebben het druk (blauw)!
Opbrengstgericht sturen in het PO
• Blauw: – analyse van sturen door schoolleiders in het PO.
Welke 10 indicatoren gebruiken ze? – Omwerken van resultaten in een scan voor
bestuurders en schoolleiders– Objectieve basis om met elkaar het gesprek aan te
gaan. Evidence based werken
Opbrengstgericht sturen in het PO
• Groen:– Doel is leren met elkaar van elkaars goede punten.
Niet om te komen tot een oordeel– Dialoog tussen schoolleiders onderling en tussen
schoolleider en bestuurder starten.– In enkele werkbijeenkomsten waarderend
onderzoeken waar verschillen zitten. Waar is je school sterk in? Wat doe je dan in de school, wat doen je leraren in de klas? Wat doen anderen?
Pilot: dialoog over verschillen