Nieuw verbindend VermogenEen zoektocht naar nieuwe verknopingen van wonen, zorg

en pensioenen

Jan-Kees Helderman Radboud Universiteit Nijmegen

Cor van Montfort Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid, UvT en AR

28-9-2012 WPZ-conferentie WRR 1

De weg naar verplichte solidariteit

• Individuele risico’s zijn sociale risico’s– Morele redenen– Negatieve externe effecten op collectieve

welvaart– Buiten de controle en verantwoordelijkheidssfeer

van individuen

• Van altruïsme naar verplichte solidariteit– Verplicht verzekeren / collectief investeren

28-9-2012 WPZ-conferentie WRR 2

Stelsels onder druk

• Institutioneel– Stijgende kosten leiden tot onhoudbare stelsels– Risico’s aan begin, opbrengsten aan het einde van

het leven

• Cultureel– The greedy generation– Eigen woning als speculatie-object– Nieuwe vormen van solidariteit?

28-9-2012 WPZ-conferentie WRR 3

Nieuwe verbindingen

• Stelsels, organisaties en diensten

• Initiatieven van onderop:– Op zoek naar niches: nieuwe diensten, producten

en organisatievormen.– Reactie op veranderingen in wet- en regelgeving.– Experimenten en ‘proefballonnen’

28-9-2012 WPZ-conferentie WRR 4

Nieuwe verbindingen (2)

• “Niches”– Syntrus Achmea: pensioenfondsondersteuning,

vastgoedbeheer op terreinen van wonen, zorg en gebiedsontwikkeling

– Omkeerhypotheek– Wooninvesteringsfonds

• Reactie op beleid– Financiering niet DAEB door pensioenfondsen– Scheiden wonen en zorg

28-9-2012 WPZ-conferentie WRR 5

Nieuwe verbindingen (3)

• “Experimenten”– Samenwerking commerciële en sociale verhuurders– PGGM: Fonds voor zorginnovaties– Netwerken: Buitenplaats, Nieuwe Oude dag

28-9-2012 WPZ-conferentie WRR 6

Nieuw Verbindend Vermogen

• Hoe duurzaam zijn deze initiatieven?– Goede governance ?– Krimpbestendig ?

• Duurzame verbinding vraagt om:– Koppeling vanuit het perspectief van de levenscyclus– Terug naar saai: risico mijden, speculatie verminderen– Corporaties als ‘building societies’ ?

28-9-2012 WPZ-conferentie WRR 7