25-11-2011

Welkom bij de Masterclass

Kennisfundament: aanpak van

risicojongeren

Femke Bax

2

Kennismaking

3

Aanleiding Kennisfundament onderzoek:

• Sinds 2006 extra middelen voor aanpak Marokkanen (Donner) later Antillianen

• Steden zetten deze middelen in voor voortzetting of nieuwe activiteiten

• Sommige zijn onderzocht, anderen zijn gebaseerd op positieve ervaringen uit het veld

•

• Aan activiteiten geen gebrek

•Het realiseren van een “doeclub” voor Antilliaanse jongeren die gedurende 40 weken minimaal 2x per week na schooltijd 3 uur open is, waar geknutseld kan worden, maar ook gezongen, gedanst en gesport

•Multifunctioneel centrum met laagdrempelige opzet waar jongeren en gezinnen elkaar ontmoeten voor educatie, recreatie en met hulpvragen. Met speciale programma's voor risicojongeren en families en een speciale inzet voor de Antilliaans Arubaanse inwoner

•Een vorm van casemanagement die erop gericht is om jongeren uit het criminele circuit te houden door ze een alternatief te bieden.

4

Effectief??

Hoe dragen deze activiteiten bij aan het bereiken van de doelen? Wat zijn de werkzame bestanddelen? Is er evidentie dat ze echt werken?Aan welke voorwaarden moeten we voldoen om ze te laten werken

Kennisfundament Onderzoek biedt:

Een kader om naar de gemeentelijke aanpak en uitvoeringsplannen te kijken en die waar mogelijk aan te vullen of beter te funderen

Door interventies te onderzoeken met behulp van:

1) Kennis over oorzaken van criminaliteit in het algemeen en voor Antillianen/Marokkanen in het bijzonder

2) Al bewezen effectieve interventies om gedrag te beïnvloeden

3) Kennis over mechanismen die zorgen dat interventies werken

6

Uitgangspunt onderzoek: gedragsbeïnvloeding, je interventies moeten dus gericht zijn op de factoren die zorgen voor effectieve gedragsverandering (leerpsychologie)

Analyseniveaus vertaling onderzoek

Kennisfundament onderzoek is vertaald in een training voor beleidsmedewerkers, OM, Veiligheidshuis, welzijn, politie, corporaties (i.o.v. Ministerie v Veiligheid en Justitie).

1. Interventieniveau: Deelnemers weten wat de uitgangspunten zijn van een effectieve interventie en hebben handvatten om dit na de training te kunnen blijven toetsen (toepassingsdeel training)

2. Beleidsniveau: Weten hoe beleid tegen het licht kan worden gehouden vanuit drie geadviseerde beleidslijnen (kennisoverdracht onderdeel).

8

10-04-23

Denkwijze kennisfundament in het

kort

10

Opbouw van het kennisfundament

Voor een effectieve aanpak van jeugdcriminaliteit is het belangrijk dat interventies ingrijpen op factoren die van invloed zijn hierop!

1. Grenzen stellen

Onderdelen in het kennisfundament:

2. Risicoreductie

3. Gewetensvorming en binding

Plus specifieke aandachtspunten voor Marokkanen en Antillianen

Lijnen Kennisfundament

Lijn 1•Lijn 1 Grenzen Stellen: Gaat over de effectieve voorwaarden van het bestraffen en belonen van gedrag.

11

Lijn 1 Effectief straffen en belonen

• Belonen en straffen• Zo snel mogelijk • Wat is grens en gewenst gedrag• Duidelijke koppeling tussen beloning/straf en gedrag• Beloning/straf moet ook echt als zodanig worden opgevat• Meteen streng genoeg straffen• Combineer beloning en straf

12

Effectieve interventies Lijn 1Grenzen stellen• Street closure• Hotspots-policing• Natuurlijke surveillance versterken: bijvoorbeeld straatverlichting

verbeteren, defensible space design etc. .• Gebruik van ‘place managers’, die verantwoordelijk zijn voor een

bepaalde plaats: bijvoorbeeld meerdere toezichthouders in een winkel, cameratoezicht.

• Formele surveillance versterken (‘strenghten formal surveillance’): camera’s aan verkeerslichten, metaaldetectoren etc.

13

Lijn 2

• Lijn 2 Risicoreductie: Er zijn op het niveau van individu, leeftijdsgenoten en het gezin risicofactoren die samenhangen met crimineel gedrag. Ook zijn er beschermende factoren die de kans op crimineel gedrag verkleinen. Deze lijn gaat over welke risicofactoren en beschermende factoren er zijn en welke interventies kunnen werken op vier niveaus:

Individu

Gezin

Leeftijdsgenoten

Brede omgeving

Wat werkt?

• Multisysteemtherapie• Cognitieve gedragstherapie• Parent Management Training• Functional Family Therapy

Interventies op individueel en gezinsniveau effectiever dan op leeftijdsgenoten/brede omgeving

Ecologisch valide interventies

15

Lijn 3

• Lijn 3 Gewetensvorming & Binding: Deze lijn gaat over hoe gewetensvorming invloed heeft op crimineel gedrag en hoe en waarom binding met de samenleving een buffer vormt voor crimineel gedrag

Wat werkt?

• Aggression replacement training• Aggression control therapy• Family and Community Violence Prevention Program• Cognitieve gedragstherapie (Equip veelbelovend)

Preventie, vroeg ingrijpen om morele ontwikkeling te stimuleren (schaamte en schuld)

17

Specifieke kenmerken Antilliaanse en Marokkaanse jongeren

• Specifieke kenmerken die we veel terug zien bij groepen Antilliaanse en Marokkaans-NL jongeren

Risicofactoren b.v. in:• Strenge autoritaire opvoeding zonder uitleg waarom er gestraft

wordt• Of juist lakse opvoeding waarin alles kan; geen grenzen• Ambivalente houding t.o.v nederlandse samenleving• Formuleren hulpvraag• Haperende interactie jeugdzorg

Wat werkt?

• Vroegsignalering (laagdrempelige hulp, outreachend)• Opvoedingsondersteuning in combinatie met praktische hulp• Positieve rolmodellen• Voorlichting gevolgen eenouderschap/tienermoederschap

(Antillianen)• Voorlichting over verwachtingen in NL (Antillianen)• B.v ZorgAdvies Team op scholen met professional met specifieke

achtergrond

19

Opdracht

• Analyse project Brassband

20