KINDEREN, JONGEREN EN GEZINNEN UIT BALANS

ILSE MARIËN

Theoretische modellen

PRAKTISCHE AFSPRAKEN EN

THEORETISCHE KADERS

Kinderen, jongeren en gezinnen uit balans

Praktisch

Module die geclusterd is: F1 en H2Voor wie de hele module volgt:

9 lesdagen en twee dagen afstandsonderwijs Examen op 18/6, schriftelijk, paper indienen

Wie alleen F1 moet volgen: eerste vier lesdagen en een dag afstandsonderwijs 30/4 komt er spreker in de voormiddag: optioneel Ook examen op 18/6, maar helft van de tijd

beschikbaar Ook paper maken

PRAKTISCH: Examen

Examen: Schriftelijk, max. 3u (1,5u voor wie alleen F1 volgt)

Paper: wordt op dinsdag 18 juni ingeleverd voor het examen start. Indien men de paper niet inlevert, kan men niet deelnemen aan het examen.

 

PRAKTISCH: mindmap

De mindmap is een visueel hulpmiddel om inzicht te verkrijgen in en overzicht te behouden over de organisatie van de integrale jeugdhulpverlening, met het oog op een grondige analyse van concrete casuïstiek.

Wat kan wel in de mindmap? De benaming van de verschillende sectoren van integrale jeugdhulpverlening De doelgroep De werkvormen De toegangspoort

geformuleerd met steekwoorden!   Wat kan niet in de mindmap?

Definities Inhoudelijke toelichting

Geen doorlopende tekst of volzinnen!

PRAKTISCH:Paper

Opdracht: pas de kaders en inzichten uit de module toe op een casus uit je werk/stage-ervaring

1. Schets het gezin2. Situeer het gezin volgens Belsky, Bakker,

systemisch kijken naar gezinnen3. Beoordeel ouderlijk functioneren (cfr. Opvoeding en

gedrag)

4. Stel TGI-model voor dit gezin en bespreek het thema en de onderlinge verbindingen

5. Stel mogelijke hulpverleningsintenventies op: thema, attitude en structuur

Opbouw lessen

Hoofdstuk 1: theoretische kaders Systeemdenken Ecologisch model van Belsky Balansmodel van Bakker TGI-model van Ruth Cohn

Hoofdstuk 2: factoren die het gezinssysteem kunnen beïnvloeden nader bekeken

Hoofdstuk 3: Hulpverlening aan gezinnen

Systeemtheorie

“Een systeem is geheel dat bestaat uit elementen of delen en de samenhang tussen deze elementen. Deze elementen vormen een systeem wanneer ze in een bepaald opzicht meer samenhangen met elkaar dan met andere elementen.”

Systeemtheorie

“Een systeem wordt gekenmerkt door een geheel van elementen die samengehouden worden door een vorm van centrale regulatie die de integratie in stand houdt. Het systeem is georganiseerd door de aard van de relatie tussen de elementen, wat we verder concretiseren door grenzen, hiërarchie en heelheid.”

Gezinsrelatiepatronen

SysteemtheorieHomeostase

‘wenselijke toestand van evenwicht binnen een systeem’

Grens‘regels die aangeven wie aan welke interactie deelneemt’

Macht of hiërarchie‘ de relatieve invloed van elk gezinslid op het resultaat van een activiteit

Kluwengezinnnen

Zwakke en vage grenzenHet gezin is volledig in zichzelf gekeerdIedereen wordt bij alles betrokkenDe communicatie met elkaar en zorg voor

elkaar neemt toeDe onderlinge afstand vermindert

Los zand-gezinnen

Rigide en sterke grenzenOvertrokken gevoel van zelfstandigheidGebrek aan samenhorigheid en loyaliteitEmotionele afstand en gebrek aan

wederzijdse emotionele steun, verzorging en bescherming

Alliantie en coalitie

Alliantie: Verbond tussen gezinsleden Niet tegen een derde persoon gericht

Coalitie: Verbond tussen gezinsleden Gericht tegen een derde persoon

Parentificatie

Kind vervult de ouderrol van een of beide ouders

Verlangens en behoefte van het kind worden aan de kant geschoven

Zondebok

Functie: ont-zondigen, bliksem afleidenPatronen:

Hardnekkige afleidingsmanoeuvers naar een kind toe Bijna dwangmatig volhouden dat er geen andere

conflicten zijn Verwijten van beide ouders aan het adres van het

genoemde kind Meedoen van het kind aan dit patroon

Echtscheiding

Gezinsleven wordt grondig verstoordKinderen worden soms de speelbalVerband tussen relatieproblemen en

opvoedingsproblemen

Theoretische kaders:het ecologisch model van Belsky

partnerrelatie

Sociaal netwerk

ontwikkelingsgeschiedenis

Persoonlijk-heid

OPVOEDEN kindkenmerken

werk Ontwikkeling van het kind

het ecologisch model van Belsky

Drie centrale determinanten: Eigenschappen en kenmerken van de opvoeder Eigenschappen en kenmerken van het kind Contextuele bronnen van stress en ondersteuning

Opvoeding is produkt van de wisselwerking tussen deze clusters

Eigenschappen en kenmerken van de ouders

OntwikkelingsgeschiedenisPedagogisch besefPersoonlijkheid = centrale cluster

= buffer: mogelijke negatieve/positieve invloeden van andere clusters kunnen worden beïnvloed door persoonlijkheid van de ouder

Eigenschappen en kenmerken van het kind

KindkenmerkenOntwikkeling van het kind

Balansmodel van Bakker

Balansmodel van Bakker

Draagkracht = geheel van competenties en beschermende factoren waarmee ouders en kinderen met draaglast omgaan

Draaglast geheel van taken dat kinderen en ouders te vervullen hebben (primaire behoeften verzekeren, sociale taken, opvoeding,…)

Balansmodel van Bakker

Microniveau Ouder-, kind- en gezinsfactoren

Mesoniveau Sociale factoren, gezins- en buurtfactoren

Macroniveau Maatschappelijke achtergrondfactoren

Balansmodel van Bakker

Problemen ontstaan bij cumulatie

Oefeningen

What’s eating Gilbert Grape?Casus Dario