Post on 26-Mar-2016
description
pARtnERSCHAp Op AFStAnD
‘IK zIE nU zÓvEEL MOGELIjKHEDEn En KAnSEn!’
DE BGt HOEFt GEEn UItDAGInG tE zIjn
INperspectiefg e o g r a f i s c h d e n k e n e n d o e n
een uitgave van Esri Nederland nr.012011
arCGISactueel uitdagend en inspirerend
een uitgave van Esri Nederland nr.012011
INperspec
tief nr.01
2011
GISoNtSluIt eN INteGreert
arCGISHÉt PlatForM Voor
Geo-INForMatIe
ar
CG
ISa
ctu
eel
nr.
01
2011
esri ned
erlan
d
themakeNNIS & kuNDe
Colofon
In Perspectief is een uitgave van Esri Nederland. Het magazine brengt actuele ontwikkelingen op het gebied van geografi sche infor-matie in Nederland. De focus ligt op praktijkvoorbeelden, trends en ontwikkelingen.
COntACt E: redactie@in-perspectief.nl T: +31 (0)10 217 07 00I : www.in-perspectief.nl
REDACtIECarmen Boertjes, Harmen van Doorn, Corine Meppelink, Corine Riem Vis
Naast de redactie en auteurs werk-ten mee aan deze uitgave:Karen Stultiens, Janneke Koren-romp, Bert Vermeij, Evert Verveer..
OntwERpKaren Stultiens
FOtOGRAFIELENS! fotografi e > Marcel Krijger (tenzij anders vermeld)
vORMGEvInG En DRUKLENS! communicatie(www.lenscommunicatie.nl)‘t Papierenhuys
OpLAGE4.500 exemplaren
ABOnnEMEntEnOrganisaties met een onderhouds-contract van Esri Nederland krij-gen In Perspectief kosteloos toege-stuurd. Zonder onderhoudscontract is het ook mogelijk om In Perspec-tief te ontvangen. Een jaarabonne-ment kost 25 euro (excl. btw). Voor verzending naar buitenland gelden aanvullende porto- en administra-tiekosten.
ADvERtEREnEsri Nederland biedt partners en relaties de mogelijkheid zich te profi leren in In Perspectief. Vraag naar de advertentiemogelijkheden (voorwaarden, tarieven en aanle-verspecifi caties) via:adverteren@in-perspectief.nl.
DISCLAIMEREsri Nederland besteedt de uiterste zorg aan de betrouwbaarheid en actualiteit van de artikelen in In Perspectief. Aan de verstrekte infor-matie kunnen geen rechten worden ontleend. Gebruikt kaart- en beeld-materiaal blijft eigendom van de makers. Artikelen uit In Perspectief mogen alleen openbaar worden ge-maakt na schriftelijke toestemming van Esri Nederland.
COvERDe foto op de omslag van dit ma-gazine is genomen naast de Eu-ropweg in Rotterdam (Maasvlakte), ter hoogte van de Yukonweg. De medewerkers op de coverfoto en op pagina 14 en 15 zijn niet van Stedin.
7 EduGIS krijgt nu ook ‘natte’
component
7 Eerste opleiding Geo Academie van
start
8 HU herhaalt succesvolle mailingcam-
pagne middelbare scholen
8 Bijdrage aan lezersonderzoek
8 Overal en altijd informatie delen en
ontvangen
oVerIG
5 Voorwoord
28 Wisseling van de wacht bij AGGN
36 ‘Innovatief zijn is leuk’
46 Agenda
aDVerteNtIeS
4 Tensing
16 GIS Conferentie
25 Realworld Systems
GIS Voor...
12 UTILITIES
GIS ontsluit en integreert informatie
18 OVERHEID
GIS als dienstverlening
22 WATERSCHAPPEN
‘Kennis in het hoofd, maar ook in het
systeem’
30 WATERSCHAPPEN
Partnerschap op afstand
33 OVERHEID
‘Ik zie nu zóveel mogelijkheden en
kansen!’
GIS VerBINDt!
20 De online community verbindt!
oPINIe
17 Column
Kennis uitbesteden
26 Eenvoud
41 Column
Alleskunners gezocht!
42 Openheid 2.0
43 De BGT hoeft geen uitdaging te zijn
45 Mijn perspectief
De revolutionaire innovatie voorbij
NIeuwS
66 Mobiele toepassing gelanceerd
6 Opleidingen geo-informatie scoren
hoog
6 Restauratie voor GeoFort
6 Magazine per e-mail ontvangen?
7 Eagle vormt basis LCMS
Colofon
ArcGIS Actueel is een uitgave van Esri Nederland voor gebruikers van het ArcGIS-platform.
COntACt E: redactie@arcgisactueel.nl T: +31 (0) 10 217 07 00I : www.esri.nl
REDACtIEErnst EijkelenboomJessica JansenJoris BakSabine Put Jeroen van Winden
Aan deze uitgave werkten mee:Antoon UijtdehaagMartijn Dekkers
COvEROngefi lterde LIDAR-data van het strand bij Hoek van Holland. Lees meer over LIDAR in ArcGIS op pa-gina 6.
OntwERpKaren Stultiens
vORMGEvInG En DRUKLENS! (www.lenspuntnl.nl)‘t Papierenhuys
OpLAGE4.500 exemplaren
ABOnnEMEntEnOrganisaties met een onder-houdscontract van Esri Nederland krijgen ArcGIS Actueel kosteloos toegestuurd. Zonder onderhouds-contract is het ook mogelijk om ArcGIS Actueel te ontvangen. Een jaarabonnement kost 25 euro (excl.btw).
DISCLAIMEREsri Nederland besteedt de uiter-ste zorg aan de betrouwbaarheid en actualiteit van de artikelen in ArcGIS Actueel. Aan de verstrekte informatie kunnen geen rechten worden ontleend. Gebruikt kaart- en beeldmateriaal blijft eigendom van de makers. Artikelen uit ArcGIS Actueel mogen alleen openbaar worden gemaakt na schriftelijke toestemming van Esri Nederland.
2 COLOFON EN INHOUDSOPGAVE
3 VOORWOORD
4 NIEUWS VAN DE ESRI DEVELOPER
SUMMIT
6 WERKEN MET LIDAR IN ARCGIS
10 AAN DE SLAG MET WEBVIEWERS
15 ENVI: MEESTER IN RASTERDATA
18 EEN KAART DELEN IN SHAREPOINT
20 ARCGIS SERVER BEST PRACTICES
24 KAARTMATERIAAL BRUIKBAARDER
MAKEN
26 AGENDA
05
12
17
3
Samenspel
van techniek,
organisatie en
gebruik
kennis
uitbesteden
kennis in het
hoofd, maar
ook in het
systeem
De online
community
verbindt!
INhoudsopgavein perspectief, nummer één, tweeduizend elf
“Innovatie
in de hoofden
van mensen.”
09 22
36
17 20
gegevensbeheer en ontsluiting, koppeling van back-offices,
inclusief dataconversie
Batch-, automatische en dynamische planning & Dispatching
Track & Trace en Fleet Management
Field Service-registratie: werkbonautomatisering en mobile GIS
Analyse en reporting, inclusief geografische analyse
Haal maximaal resultaat uit de data en systemen
door gebruik van geografische en administratieve
gegevens verregaand te integreren. Geef uw
medewerkers, klanten en andere ‘stakeholders’ snel
en eenvoudig inzicht in de status en locatie van
uw mobiele teams en uw assets. Integratie van
ERP, EAM, calculatie- en ontwerpapplicaties en GIS
verhoogt de kwaliteit van de informatiestromen en
dienstverlening. Door gegevens snel en efficiënt te
ontsluiten kunt u kostenefficiënt data inwinnen bij
de bron en beschikbaar stellen voor mobiel gebruik
door gekoppelde applicaties en systemen.
Tensing producten en diensten optimaliseren het gehele operationele proces rondom het beheer van assets in het veld:
Integreer GIS en ERP voor een optimale bedrijfsvoering
TensingT: +31 (0)418 572 800
I: www.tensing.com
E: info@tensing.com
51º
48' 0
1" N
, 5º
14' 3
1" E
Since 198525
tensing
Neem voor meer informatie contact op
met Sophie Verbeek, Manager Business
Development & Product Management.
1.
2.3.4.5.
TEN110? Adv_??.indd 1 12-4-11 13:49
Beste lezer,
Elke dag doet hij dienst; de printer. Het prettige is dat wij er ons
er geen enkele zorg over hoeven te maken. Als er een storing
optreedt, komt de leverancier hem zo snel mogelijk repareren. Een
prachtig voorbeeld van ontzorgen, net als veel andere facilitaire
dienstverlening zoals catering en schoonmaak. Het helpt organisaties
om focus aan te brengen en zo de kwaliteit van het eigen werk te
verbeteren.
Wat betekent ontzorgen voor u? Het is een trend in dienstverlening
die zich ook in de geo-sector voordoet. En hoever gaat uw behoefte?
En wat zijn de verwachtingen binnen uw organisatie? Ontzorging is
voor de ene persoon anders dan voor de ander. Hierbij is de invulling
van de regiefunctie cruciaal, zoals u dat kunt lezen in het artikel
Eenvoud van Gertjan van den Bersselaar.
In het ontzorgen vindt samenwerking plaats tussen meerdere partijen
met een duidelijke benoeming van verantwoordelijkheden en
verschuiving van inspannings- naar resultaatverplichting. Ik zie dat
door die samenwerking de domeinkennis en zicht op werkprocessen
meer vanuit de klant wordt gestuurd. Esri neemt als leverancier
graag haar verantwoordelijkheid om de expertrol op dat vlak in te
vullen en optimaal gebruik van de ArcGIS-infrastructuur te borgen.
Voorbeelden hiervan vindt u terug in de artikelen over het waterschap
Scheldestromen, de provincie Flevoland en netbeheerder Stedin.
De druk op efficiënt werken, die ontstaat door resultaatverplichting,
lijkt innovatie vaak in de weg te staan. Maar, juist in dit spanningsveld
kan door samenwerking mooi innovatie tot stand worden gebracht:
co-creatie. In een tijd van bezuinigingen en minder budget biedt
bundeling van kennis de oplossing voor innovatie. In de volgende
editie van In Perspectief, later dit jaar, laten we zien hoe dit samengaat.
Kunt u zolang niet wachten? Neem dan contact met mij op!
Frits van der Schaaf
directeur business development
Esri Nederland
fvanderschaaf@esri.nl
VoorwoorD
5
“De druk op efficiënt werken lijkt
innovatie in de weg te
staan.”
6
Het gecombineerde magazine In
Perspectief en ArcGIS Actueel wordt
normaal gesproken in hardcopy
vorm verstuurd. Het is mogelijk om
een link naar de digitale versie van
het magazine te ontvangen. E-mail
naar mailings@esri.nl met het ver-
zoek om het magazine voortaan per
e-mail te ontvangen.
Het GeoFort gaat restaureren. In-
middels zijn alle GeoZalen leeg ge-
ruimd en de voorbereidingen daar-
voor in volle gang. Esri Nederland is
XXL-sponsor van het GeoFort.
GeoFort wil in 2012, als het fort weer
open gaat, een hoop nieuwe initia-
tieven lanceren. Het fort is geschikt
voor klantendagen en seminars.
Bezoekers kunnen onder meer hun
brainstormresultaten koppelen aan
de kaart. Met de speciaal voor Geo-
Fort ontwikkelde Layar-applicatie
(XY-Match) kunnen teams elkaars
brainstorm zien als ‘augmented rea-
lity’-laag. Lees meer over het fort op
www.geofort.nl
In de Keuzegids Masters komen de
Nederlandse geo-masteropleiding-
en goed voor de dag. De uitschie-
ter is de opleiding Geo-Information
Science van de Wageningen Univer-
sity. De Keuzegids Masters 2011 be-
vat kwaliteitsoordelen van zo’n 600
masterprogramma’s en wordt uitge-
geven door het Centrum Hoger On-
derwijs Informatie. De keuzegids is
een consumentengids voor studen-
ten en studiedecanen die zich willen
oriënteren op vervolgstudies. De
gids constateert dat geo-informatie
zich heeft ontwikkeld van wat ooit
een hulpwetenschap was tot “een
eigen tak van wetenschap binnen
onze informatiemaatschappij”. Be-
halve de geomaster in Wageningen
krijgen ook Geomatics aan de TU
Delft en de gezamenlijke geomaster
GIMA goede rapportcijfers.
Bron: Arbeidsmarkt Geo
Magazine per e-mail ontvangen?
Restauratie voor GeoFort
Opleidingen geo-informatie scoren hoog in Keuzegids Masters 2011
Mobiele toepassing gelanceerd voor waterschappen en provincies
De ZwemWaterkwaliteitApplicatie
(ZWApp), een nieuwe toepassing
voor waterschappen en provincies,
is ontwikkeld om het zwemwater-
kwaliteitsproces te verbeteren om
makkelijker te kunnen communice-
ren. De ZWApp is een nieuwe be-
heeromgeving waar beide organi-
satietypen in kunnen werken. Het
proces rondom de zwemwaterkwa-
liteit kan door deze verbeteringen
efficiënter worden toegepast.
Door de ZWApp kunnen water-
schappen en provincies gestroom-
lijnder met elkaar communiceren.
Het is dus niet langer nodig heen
en weer te mailen, in afwachting te
zijn van een beoordeling of gege-
vens in verschillende bestanden bij
te werken. Het invoeren, verwer-
ken en aanpassen van gegevens in
de ZwemWaterKwaliteitApplicatie
gebeurt namelijk in dezelfde om-
geving als de beoordeling en uit-
gifte. Hierdoor is de kans op mis-
communicatie een stuk kleiner en
kan sneller en efficiënter gewerkt
worden.
Lees meer op esri.nl/gis-voor-
waterschappen/informatie-delen
Bron: Esri Nederland
Foto: GeoFort
De Eagle-software is na een aanbe-
stedingsprocedure gekozen als ba-
sis voor het Landelijk Crisismanage-
ment Systeem 2.0. Frits Gronsveld,
Project directeur landelijk project
Netcentrisch Werken: “We hopen
samen met de leverancier tot een
partnerschap kunnen komen. Ik wil
graag schouder aan schouder met
hen en de Veiligheidsregio’s wer-
ken aan de versterking en ontwik-
keling van informatievoorziening
en -uitwisseling tijdens incidenten
en mogelijke crises, nu en in de toe-
komst. ”
LCMS 2.0 wordt naar verwachting
eind juni opgeleverd. In juli start
de uitrol van LCMS 2.0 in de veilig-
heidsregio’s en het NCC en LOCC.
Vóór 1 januari 2012 moeten alle
veiligheidsregio’s en het NCC en
LOCC netcentrisch werken en het
nieuwe systeem gebruiken.
Eagle vormt basis Landelijk Crisis-management Systeem
Het Educatief GIS-portaal, EduGIS,
wordt binnenkort uitgebreid met
een thema hydrografie. Onderwer-
pen als getij, coördinaten, plaats-
bepaling en dieptemeten zullen
een plaats krijgen in het EduGIS-
aanbod. Begin dit jaar bereikte Edu-
GIS daarover een akkoord met het
Maritiem Instituut Willem Barentsz
(MIWB) op Terschelling, waar de
hbo-opleiding Ocean Technology
(Hydrografie) wordt verzorgd. Edu-
GIS wil het gebruik van geo-ICT in
het onderwijs stimuleren om leer-
lingen in staat te stellen zelfstandig
ruimtelijke vraagstukken te analyse-
ren. EduGIS hoopt hiermee ook bij
te dragen aan de belangstelling van
jongeren voor een geo-gerelateer-
de opleiding in het vervolgonder-
wijs. De hydrografie, te beschouwen
als ‘geo van de natte sector’, heeft
net als de ‘droge’ geosector veel
moeite om aan studenten te komen.
Voor het MIWB is de samenwerking
met EduGIS een mogelijk middel om
de instroom van de opleiding Ocean
Technology te vergroten.
Bron: Arbeidsmarkt Geo
De nieuwe opleiding Basisopleiding
GIS is begin van dit jaar van start
gegaan. Deze opleiding wordt ver-
zorgd door de kersverse Geo Aca-
demie, die vanuit het GeoFort op-
leidingen aanbiedt. Met een groep
zeer enthousiaste en gemotiveerde
deelnemers is de Geo Academie
hiermee haar eerste opleiding ge-
start. In het najaar van 2011 wordt
deze opleiding opnieuw aangebo-
den. De startdatum valt waarschijn-
lijk in de week van 1 september.
Lees meer op
www.geo-academie.nl
Bron: Arbeidsmarkt Geo
GISnieuws
7
Eerste opleiding
Geo Academie van start
EduGIS krijgt nu ook ‘natte’ component
Foto: Esri Nederland
Bron: EduGIS
8
Foto’s: Eric Laycock
gis Nieuws
overal en altijd informatie delen en ontvangen ArcGIS.com is dé website voor het
werken met kaarten en andere
geografische informatie. De schat
aan basiskaarten en thematische
kaarten, geografische applicaties
en toepassingen die het medium
rijk is, helpen daarbij. Met ArcGIS.
com gaat kaarten maken stukken
eenvoudiger, net als het delen van
deze kaarten met andere gebrui-
kers.
Bert Vermeij schreef het al in de
vorige In Perspectief: “Dáár zit de
kracht. GIS-gebruikers en professi-
onals delen via de ArcGIS.com-por-
tal hun ‘content’ met anderen. Een
community van en voor GIS-profes-
sionals, maar ook voor iedereen die
op zoek is naar goede geografische
informatie of goed digitaal kaart-
materiaal.”
ArcGIS.com biedt de mogelijkheid
om kaartmateriaal kosteloos, een-
voudig en snel te ontsluiten op
internet: via uploaden van eigen
data of via geo-services. Hierbij kan
gebruik worden gemaakt van een
tiental standaard base maps.
Het zijn niet alleen de bekende So-
cial Media waar GIS en online com-
munities elkaar vinden. Vermeij:
“Op het recent gelanceerde Arc-
GIS.com raken zij elkaar – de kracht
van de groep als mechanisme – om
de rijkste bron van geografische in-
formatie op te bouwen. Met elkaar
en voor elkaar.”
Eén van de organisaties die en-
thousiast is over de komst van
ArcGIS.com is GBKN (Grootschalige
Basis Kaart Nederland). Directeur-
secretaris Martin Peersmann ziet
een hoop voordelen. “ArcGIS.com
is een platform waarmee added
value geo-services kunnen worden
ontwikkeld op data en informatie
die door het stelsel van basisregis-
traties worden ontsloten. Dergelijke
geo-services stimuleren gebruik van
geo-informatie in beleids- en uit-
voeringsketens.” Hij verwacht dat
“de invoering van open standaar-
den en open source in combinatie
met een ‘overheidscloud’ mogelijk
instrumenten zijn voor het schep-
pen van een gunstig klimaat voor
het toevoegen van economische
waarde aan beschikbare publieke
overheidsgeo-informatie.”
AUTEUR: Harmen van Doorn
E-MAIL: contact@esri.nl
Vorig jaar namen de Hogeschool
Utrecht en SAGEO samen het initi-
atief om de middelbare scholen in
de regio Utrecht aan te schrijven, als
onderdeel van een grote wervings-
campagne. Zo’n 1200 aardrijkskun-
dedocenten ontvingen een mailing
om de hbo-opleiding Geodesie/
Geo-informatica onder de aandacht
te brengen. Alle inspanningen bij
elkaar leidden vorig seizoen tot een
forse toename in de instroom van
de opleiding. Dit jaar lijkt de stij-
gende lijn zich voort te zetten. Om
deze ontwikkeling kracht bij te zet-
ten, gaat er opnieuw een mailing
uit, om scholen op de opleiding en
open dagen te wijzen. Opleidingen
die een vergelijkbare actie overwe-
gen, ondersteunen wij uiteraard
graag.
Neem voor meer informatie contact
op met communicatieadviseur Mar-
co Verschoor via marco.verschoor@
arbeidsmarktgeo.nl.
Bron: Arbeidsmarkt Geo
HU herhaalt succesvollemailingcampagne middelbare scholen
Bijdrage aan lezersonderzoekEind 2010 hield Esri Nederland een
lezersonderzoek over de verschil-
lende publicaties. Vanaf deze plek
wil In Perspectief de lezers bedan-
ken die deel hebben genomen aan
het onderzoek. De feedback op de
publicaties en de nieuwe website
stelt Esri Nederland in staat om
haar communicatie te blijven ver-
beteren. Onder de deelnemers zijn
diverse MapBooks en een Wereld
Bosatlas verloot.
9
Foto’s: Eric Laycock
gis
Diensten
‘Datakwaliteit:samenspel van techniek,organisatie en gebruik’
“Gegevens zijn de kern van je bedrijfsvoe-
ring!” Business consultant Jeroen Aarts van
Esri Nederland legt enthousiast uit wat het
belang is van het op orde hebben van data.
“Door onjuistheden kan data niet of minder
goed bruikbaar zijn.” Denk hierbij aan fouten
in de topologie – het ‘gedrag’ van verschillende
punten, lijnen en vlakken – van de geometrie.
Daarnaast kunnen de tabellen fouten bevat-
ten, zoals ontbrekende data, teveel karakters
of het gebruik van cijfers in plaats van letters
in de cellen van de tabel. Onbruikbaarheid van
data heeft soms verregaande consequenties.
“Bepaalde gegevens zijn juridisch vastgelegd.
Op afwijkingen en fouten staan dan sancties.”
Maar fouten in de data is niet het enige pro-
bleem dat optreedt. Overheidsorganisaties
hebben vaak ook te maken met veel verschil-
lende GIS-gebruikers. Aarts: “Dataopslag
vindt geregeld plaats in persoonlijke directo-
ry’s, daardoor is het onbekend waar gegevens
staan opgeslagen. Gegevens op orde hebben,
betekent ook dat gegevens vindbaar zijn voor
mensen binnen én buiten een organisatie!”
Een ander issue is de kwaliteit en betrouw-
baarheid van data. “Deze is af te leiden uit
metadata; de data over data. Zonder deze in-
formatie kan een gebruiker niet achterhalen
wanneer de data is ingewonnen, onder welke
omstandigheden en met welke methoden.”
Jeroen Aarts vat het samen: “Veel data van
organisaties bevat onjuistheden, is onvindbaar
en is onbruikbaar. Je wilt data kunnen gebrui-
ken, maar ook de waarde van de data vergro-
ten. Dat kan alleen als je data op orde is.”
StAnD vAn zAKEn
Om deze reden zette Esri Nederland een Data
op Orde-traject op. Dat kwam voor Tamar Bak-
ker van Waterschap Noorderzijlvest als geroe-
pen: “Ik wilde jaren geleden eigenlijk al een
rapportage ontwikkelen waarin kan worden
aangegeven hoe het met de kwaliteit van de
gegevens in de database gesteld is. Gebruikers
en het management kunnen dan hun conclu-
sies trekken.” De GIS Data Reviewer bleek voor
het waterschap de juiste tool. “We voerden
een aantal gesprekken met consultant Jan
Heida van Esri Nederland over de mogelijk-
heden en hebben het waterschap Hunze en
Aa’s ook aan de slag zien gaan met deze tool.
Niet alleen bij het verbeteren van de gegevens
heeft de tool een functie, maar de Reviewer-
resultaten maken ook inzichtelijk hoe de situ-
atie ervoor staat.”
Aan het inwinnen van gegevens wordt jaarlijks veel geld besteed. terecht, want data is een waar-
devol bezit. Het bijhouden en de kwaliteit laten echter nog vaak te wensen over. Data goed kun-
nen beheren vergt een investering. Organisaties zoals het waterschap noorderzijlvest, de provincie
Fryslân en de gemeente Stadskanaal, maken er werk van met behulp van de aanpak Data op Orde.
Foto: Esri Nederland
10
gis
Diensten
Tamar Bakker legt uit hoe het proces in zijn
werk ging: “Samen met Jan Heida, business
developer van Esri Nederland, is een structuur
neergezet voor het maken van een kwaliteits-
plan. De ervaringen die hij bij andere water-
schappen had opgedaan waren een goede
input om uiteindelijk onze eigen standaard te
ontwikkelen.” Het traject was zo ingestoken
dat alle nieuwe stappen samen werden uit-
gevoerd. “Jan Heida bracht de kennis in huis
om de volgende stap te kunnen zetten. Als
waterschap gingen we met de nieuwe kennis
aan de slag.”
KwALItEItSEISEn
Ook Welmoed Wijtzes, geodatabasebeheer-
der van de provincie Fryslân, werd geholpen
met de aanpak Data op Orde. “Het onderwerp
Kwaliteitsbeheer en Kwaliteitscontrole binnen
de afdeling Beleids- en Geo-informatie is een
aantal dagdelen flink onder de loep genomen.
De procedures voor het beheren van de cen-
trale geodatabase zijn gedetailleerd in kaart
gebracht. Aspecten die aan de orde kwamen,
waren onder meer: geodataorganisatie, plan-
ning en control, kennisniveaus, werkprocedu-
res en de verschillende onderdelen van het be-
heer- en publicatieproces.”
De werkprocessen en verantwoordelijkheden
zijn inmiddels belegd, legt Wijtzes uit. “De
‘data bij de bron’ dient aan kwaliteitseisen te
voldoen, zodat zich geen onevenredige werk-
last ophoopt bij de geodatabasebeheerders.
Dus: duidelijke afspraken maken over de eisen
die worden gesteld aan de op te leveren data.”
Daarnaast heeft het traject ertoe bijgedragen
dat de GIS’ers meer in IT-termen en -procedures
zijn gaan denken, wat het maken van afspra-
ken met de betrokken IT’ers vergemakkelijkt.
“Jan Heida brachtde kennis in huis voor
de volgende stap.”
Tamar Bakker van van Waterschap Noorderzijlvest heeft samen
met Jan Heida (foto) van Esri Nederland een structuur neergezet
voor het maken van een kwaliteitsplan. Bakker: “De ervaringen
die hij bij andere waterschappen had opgedaan waren een goede
input om uiteindelijk onze eigen standaard te ontwikkelen.
11
“Individueleverantwoordelijkhedenbeleggen.”
Wijtzes: “Het traject heeft ook geleid tot een
ander type denken over dataopslag: data die
regelmatig gemuteerd wordt, vereist een an-
der type opslag dan statische data, zoals lucht-
foto’s. En aan verschillende onderdelen van
het beheerproces is nu het optimaal gebrui-
ken van geo-software, zoals mxdperfstat en
geodatabase-diagrammer, gekoppeld.”
KRItISCHERE KIjK
Frans Kabel van de gemeente Stadskanaal
geeft aan dat het Data op Orde-traject heeft
geleid tot een kritischere kijk op de verschil-
lende rollen in hun dataprocessen. “Het geeft
ons een goede basis van waaruit wij, als het
ware, een mooi gebouw voor informatiestro-
men kunnen opzetten.”
De gemeente kreeg bezoek van Chris Geers
van Esri Nederland die werkplekbegeleiding
verzorgde. “Hij constateerde dat de opslag
van onze data erg gefragmenteerd was. Daar-
op heeft Barend Sneller van Esri Nederland
contact met ons opgenomen om Data op Orde
bij ons te introduceren. Sneller is hier een dag
geweest om door middel van een interview de
wensen van onze klanten in beeld te brengen,
inclusief de bronnen waar wij onze gegevens
uit halen. Daarnaast is een opzet gemaakt
voor wie de beheerder zou moeten zijn van de
bronbestanden, en wie de afnemers zijn.”
HOOpvOL GERICHt Op DE tOEKOMSt
Alle drie zijn ze positief over de data-toekomst
van hun organisatie. De gemeente Stadskanaal
gaat na het bijna afgeronde BAG-project aan
de slag. “We beschikken niet over voldoende
mankracht om beide projecten gelijktijdig uit
te voeren.” Tamar Bakker van het Waterschap
Noorderzijlvest kan niet zeggen dat ze de data
al helemaal op orde hebben. “We hebben nu
wel het proces nagenoeg zo ingericht dat we
structureel kunnen werken aan de verbetering
van onze gegevens en de stappen die we zet-
ten ook zichtbaar kunnen maken aan de be-
langhebbenden binnen de organisatie.”
Ook bij de provincie Fryslân is het beheerpro-
ces sinds die tijd beter gestructureerd, stelt
Welmoed Wijtzes. “De werkprocedures kun-
nen goed worden gebruikt om individuele ver-
antwoordelijkheden te beleggen. En het is erg
belangrijk dat we inzichtelijk hebben gemaakt
dat er structureel voldoende tijd en capaciteit
beschikbaar moet zijn om datakwaliteit te
kunnen waarborgen.”
Jeroen Aarts blikt even terug: “Er blijkt maar
weer eens dat het op orde hebben van je data
een samenspel is van techniek, organisatie en
gebruik. Alleen de techniek is niet voldoende.
Minstens zo belangrijk zijn de organisatie en
het gebruik. Alleen wanneer deze drie onder-
delen naadloos op elkaar aansluiten, kan data
goed functioneren.”
AUTEUR: Harmen van Doorn
E-MAIL: contact@esri.nl
DAtA Op ORDE
Esri Nederland heeft vanuit haar expertise
een Data op Orde-traject in het leven geroe-
pen. Dit omvat onder meer de training Kwa-
liteitsborging en Kwaliteitscontrole en een
ArcGIS-extensie om de kwaliteit van data te
‘meten’.
Lees meer over Data op Orde esri.nl/data-op-
orde of e-mail vragen naar contact@esri.nl
13
gis ontsluit en integreert informatie
water- & Energiebedrijven legden jarenlang de focus op het registreren en beheren van data over de eigen bedrijfsmiddelen en netwerken. zo ook bij netbeheerder Stedin. Maar, er is zo veel meer mogelijk. Stedin wil GIS nu bedrijfsbreed inzetten voor het integreren, delen en analyseren van informatie om de interne processen te optimaliseren. Esri nederland levert Stedin toegevoegde waarde om branchespecifiek mee te denken over nieuwe toepassingen en de meerwaarde van GIS hierbij.
gis voor
utilities
ambitieus stedin werkt aan bedrijfsbreed gis.
14
Stedin is als netbeheerder verant-
woordelijk voor een veilig en be-
trouwbaar transport van elektrici-
teit en gas naar bijna twee miljoen
particuliere, zakelijke en overheids-
klanten in de Randstad. Als netbe-
heerder heeft Stedin de verantwoor-
delijkheid om ervoor te zorgen dat
de eigen energie-infrastructuren de
energievraag van vandaag kunnen
verwerken en toegankelijk zijn voor
de veranderende vraag van morgen
(SmartGrid-ontwikkelingen, slim-
mere stroomdistributienetwerken).
Stedin stelt daarom hoge eisen aan
het beheer van haar energienetten.
Dat brengt continu investeren in
modernisering, vervanging, uitbrei-
ding en onderhoud van de netten
met zich mee. Afgewogen beslissin-
gen op basis van risicoanalyses vindt
Stedin daarbij belangrijk. Evenals
hoge eisen aan de kwaliteit, veilig-
heid en efficiëntie van de proces-
sen. Er wordt voortdurend gewerkt
aan het optimaliseren en monitoren
van de activiteiten en werkstromen.
GIS speelt hierbij een cruciale rol.
nIEUw GEBIED OntGInnEn
De ruimtelijke component in de in-
formatievoorziening en -uitwisse-
ling kan veel beter worden benut.
Hier valt nog een heleboel te ontgin-
nen. Hans Slootjes, informatiecon-
sultant van Stedin: “Van oudsher is
GIS bij Stedin ingebed voor de regis-
tratie van onze infrastructuur, maar
de ruimtelijke component reikt veel
verder! Meetgegevens, storingsge-
gevens, vergunningen, grondzaken,
onderhoudsgegevens, werkloca-
ties en klantinformatie bevatten
allen een ruimtelijke component,
die nog niet als zodanig wordt ge-
bruikt. In het kader van tweezijdige
informatie-uitwisseling met externe
partijen, valt bijvoorbeeld te den-
ken aan de informatie-uitwisseling
en de samenwerking met de veilig-
heidsregio’s, gemeenten en andere
belanghebbenden bij storingen en
calamiteiten. Of bijvoorbeeld aan de
samenwerking met waterschappen
als het gaat om het kunnen garan-
deren van ongestoorde en veilige
levering tijdens het versterken van
dijken en zeeweringen.”
IntEnSIEvE SAMEnwERKInG
Om voor deze geo-vraagstukken en
het ontsluiten van informatie naar
diverse doelgroepen oplossingen
te ontwikkelen, werkt Stedin sinds
anderhalf jaar samen met Esri Ne-
derland. Slootjes: “Voor ons is het
essentieel dat een partner visie
heeft en dat ook duidelijk uitstraalt.
Evenals kennis van onze markt. An-
ders is meedenken onmogelijk. Wat
betreft kunde moeten de producten
en medewerkers doen wat ze belo-
ven.” Stedin besloot tot een proef
met ArcGIS. “Vanaf de proef tot nu
toe hebben we naar tevredenheid
samengewerkt”, vervolgt Slootjes.
“Vanuit Esri zijn de juiste experts
beschikbaar gesteld. Gert van Dijk,
business developer bij Esri, vormt de
spil tussen Stedin en Esri. Martina
Hörauf, support engineer Esri Ne-
derland was verantwoordelijk voor
de installatie en het beheer. Ivo Vis-
ser, technisch consultant en Ernst
Eijkelenboom, product marketing
consultant van Esri Nederland heb-
ben Stedin wegwijs gemaakt in de
functionaliteiten. Tevens hebben
we support gehad op het gebied
van het maken van specifieke geo-
analyses, het publiceren, etc. Dit
heeft er allemaal toe bijgedragen
dat we nu steeds meer geo-gerela-
teerde vraagstukken krijgen vanuit
verschillende bedrijfsonderdelen.”
Esri heeft korte communicatielijnen
en staan persoonlijk of door middel
van digitale support altijd klaar als
“Er wordt gesteld dat 80 procent van alle data op ruimtelijke componenten gebaseerd is. Bij Stedinzijn we ervan overtuigd dat dit 100 procent is.”
15
er vragen zijn, geeft Slootjes aan.
Het online Esri Support Center biedt
hiertoe de mogelijkheid. Diana van
Eijk, functioneel/technisch specialist
bij Stedin: “Een handige informatie-
bron, waar ik regelmatig gebruik van
maak. Bijvoorbeeld bij de implemen-
tatie van bepaalde functies en het
ontwikkelen van webapplicaties.”
MEERwAARDE vOOR ‘nIEt-
GIS’ERS’
Slootjes: “Onze afdeling is er mede
op gericht om de kracht van ruimte-
lijke informatie en het gebruik van
GIS bedrijfsbreed te promoten. GIS
slaat een brug van administratieve
informatie naar ruimtelijke informa-
tie, waarbij monitoring en analyse in
de tijd en op de kaart mogelijk zijn.”
Van Eijk: “We merken dat binnen
afdelingen nog vaak in Excel-sheets
wordt gedacht en dat de vertaalslag
naar geografische beeldvorming
nog niet is gemaakt. Er gaat een
wereld voor hen open als we ver-
volgens hun eigen data - gecombi-
neerd met andere data - op de kaart
zetten. Het creatieve denkproces
naar nieuwe toepassingen wordt
hiermee in gang gezet. Wanneer
bijvoorbeeld adresgegevens van
klanten worden omgezet naar geo-
grafische beeldvorming, maakt dat
de dekking in een verzorgingsge-
bied in één keer visueel. Als dan ook
nog ingezoomd kan worden op indi-
viduele situaties, waarbij ook de in-
frastructuur van Stedin zichtbaar is,
dan is GIS ineens zeer aantrekkelijk.
Hiermee bedient onze afdeling,
zowel bedrijfsonderdelen aan de
klant- en marktzijde als aan de
zijde van het beheer van de infra-
structuur.”
MOBIELE AppS
Slootjes: “Het gebruik van mobiele
tablets en smartphones neemt een
vogelvlucht. In het veld hebben
zware GIS-applicaties en laptops
hun beste tijd gehad. De focus zal
meer en meer verschuiven naar be-
hoeften van de gebruiker in speci-
fieke situaties in het veld. Met een
tablet kun je straks alles. Het Esri-
platform ArcGIS en de daaraan ge-
koppelde mobiele oplossingen spe-
len hier goed op in. We kunnen de
functies inrichten naar specifieke
behoefte. Geïntegreerd wordt data
uit verschillende bronnen bij elkaar
gebracht. Enterprise-data is direct
beschikbaar, evenals foto’s van di-
gitale camera’s bij de inwinning van
data en we kunnen ingevoerde ge-
gevens direct valideren.” Esri busi-
ness consultant Gert van Dijk: “Bij
Esri zijn we van mening dat een sys-
teem eenvoudig moet zijn en volle-
dig ten dienste moet staan van de
werkzaamheden. Met het ArcGIS
Mobile-platform bieden we ‘lean
and mean’-applicaties met maxi-
maal gebruiksgemak.”
wAt BREnGt DE tOEKOMSt?
De traditionele GIS-wereld en nieu-
welingen in de wereld van geo-in-
formatie groeien naar elkaar toe.
“Er wordt gesteld dat 80 procent
van alle data op ruimtelijke compo-
nenten gebaseerd is. Bij Stedin zijn
we ervan overtuigd dat dit 100 pro-
cent is.”, aldus Slootjes. De consu-
menten- en zakelijke markt treffen
elkaar steeds vaker. Slootjes: “We
zien een verdere versmelting van
statische en dynamische data. De
ontwikkelingen op het gebied van
SmartGrid hebben ook consequen-
ties voor netbeheerders als Stedin
en daarmee ook voor de behoefte
aan informatie. De netbeheerder
krijgt een uitdaging op dit gebied.
Denk aan de slimme meters, decen-
trale opwekking en teruglevering
met hun impact op schakelacties en
aan oplaadpunten voor elektrisch
vervoer. Meer meetpunten en be-
sturing betekenen meer data, die in
goede banen geleid moet worden.
De ruimtelijke component speelt
hierin een voorname rol. Maar de
grootste uitdaging zit in het naar
elkaar toe laten groeien van ver-
schillende informatiedomeinen die
samen geïntegreerde informatie
verstrekken die voor een breed pu-
bliek, zowel intern als extern, toe-
gankelijk is. Het is prettig dan te
weten dat we een partner hebben
waar we met al onze vragen terecht
kunnen.”
AUTEUR: Karen Bos
E-MAIL: utilities@esri.nl
“We zien een verdereversmelting van statischeen dynamische data.”
16
Ervaart u GIS ook als de verbindende schakel in uw organisatie? In veel organisaties is dit het geval. Ver-binden is namelijk de essentie van geografie; tussen verschillende vakdisciplines, tussen beleidsterreinen, tussen organisaties en in werkprocessen. Moderne technologie zoals smartphones, social media en apps, waarin locatie steeds meer geïntegreerd is, maakt samenwerken steeds gemakkelijker. GIS verbindt technologie én mensen!
reserveer alvast in uw agenda!
17
Column
Meningen gonsden door de zaal, reacties op de stelling ‘Alle
kennis zelf in huis hebben of aan de markt overlaten?’. Deze
stelling kwam aan bod tijdens de Waterkeringendag. Wat wel
en wat niet uitbesteden? En dan specifiek gericht op het toetsen
van keringen; kan een waterschap dit aan externen overlaten?
Toen eenmaal het bekende geluid van mijn voormalige dijkgraaf
(wetterskip Fryslan) klonk, werd het stil. Hij sprak: “Hoe kun-
nen we nu met elkaar bedenken dat we deze basale kennis kun-
nen uitbesteden? En hoe kan het dat we deze basale kennis niet
meer in huis hebben?” De discussie kreeg hiermee een wending.
Hoewel veel werk nu niet zelf meer wordt gedaan, is nog steeds
wel kennis nodig om dit op een goede manier uit te besteden!
Hoe doe je die kennis op? Allereerst met een goede opleiding,
maar ook door gewoon het werk in ieder geval een paar keer
zelf te doen. Risico’s kunnen zo beter worden ingeschat, en er
ontstaat ook waardering voor het werk.
Een andere, misschien wel betere, manier van uitbesteden is zelf
een deel van het werkproces te blijven doen. Een aantal water-
schappen hebben de najaarsschouw, een primair proces, deels
uitbesteed aan Esri Nederland en Geodan. Het werk voor de on-
dersteuning wordt overgedragen, maar de controle voert het
waterschap zelf uit. Dit leidt tot een bijzondere relatie, geken-
merkt door vertrouwen en gelijkwaardigheid. Het mooie van
deze manier van samenwerken is dat iedereen op haar kwaliteit
wordt ingezet. Het waterschap op het primaire proces en een
marktpartij op de ondersteuning. Deze manier van samenwer-
ken levert veel tijdwinst op.
Door zo samen te werken krijgen klanten meer gelegenheid om
de inspiratie die ze opdoen tijdens bijvoorbeeld een GIS Tech
of een Waterkeringendag in te zetten voor u processen. En na-
tuurlijk kunt u ons hierbij om ondersteuning vragen, of we gaan
samen een nieuw project aan.
AUTEUR: Jan Heida | Esri Nederland
E-MAIL: jheida@esri.nl
kennisuitbesteden
“Hoe kanhet dat we
deze basale kennis niet
meer in huis hebben?”
18
gis voor
overheidGIS alsdienstverlening
Één van de uitdagingen met GIS
vandaag de dag is dat het poten-
tieel voor het grote publiek moet
gaan vervullen. Degenen die be-
kend zijn met GIS weten hoe snel en
efficiënt het kan zijn om gegevens
te analyseren en de resultaten in
makkelijk te begrijpen kaarten, gra-
fieken en rapporten te visualiseren.
Soms schrikt het gebruik van GIS
af, door factoren zoals kosten en
het ontbreken van tijd voor trainin-
gen. Met behulp van Gis as a Service
(GaaS) probeert Tonnaer deze cirkel
te doorbreken en GIS toegankelijk
te maken voor een breder publiek
die geografische informatie wil de-
len of deze informatie zoekt.
Tonnaer Digitale informatie (TDi)
heeft voor overheden en bedrijven
GIS as a Service (GaaS) in het leven
geroepen om daarmee te helpen
in de wijze waarop zij het beste
In nederland wordt geo-informatie steeds belangrijker. Mede door het toenemende gebruik raken ook steeds meer
mensen er mee vertrouwd. je eigen woning zoeken en bekijken via online luchtfoto’s, autonavigatie en gps is niet
meer weg te denken uit onze huidige leefwijze. Al deze nieuwe toepassingen hebben te maken met geo-informatie.
Ook veel nieuwe media maken gebruik van geo-informatie. De openheid en hoeveelheid aan data neemt dan ook
met de dag toe en communicatie in samenhang met geo-informatie neemt op dit moment een grote vlucht. voor veel
overheden en bedrijven wordt het dan ook steeds belangrijker om op een open en toegankelijke manier informatie
te delen met hun burgers of klanten.
Via de webviewer is het mogelijk om informatie toe te voegen en/of te wijzigen, ideaal voor bijvoorbeeld vergaderingen.
Foto: Tonnaer
19
met hun geo-informatie naar bui-
ten kunnen treden. Met een GaaS-
overeenkomst is een organisatie in
staat om via internet geografische
informatie uit te wisselen of te com-
municeren met burgers, klanten of
medewerkers.
Via een webviewer wordt de infor-
matie geografisch gekoppeld aan
een locatie(s) en is de informatie via
een kaart opvraagbaar. De krach-
tige webviewer wordt dusdanig
ingericht dat de informatie snel en
gebruiksvriendelijk is te vinden.
Daarbij maakt TDi gebruik van de
Adobe Flex of Microsoft Silverlight
webviewer.
Tevens is het via de webviewer mo-
gelijk om informatie toe te voegen
en/of te wijzigen. Hierbij kun je
denken aan burgers die melding
kunnen maken van zaken die in de
openbare ruimte plaats vinden of
aantekeningen tijdens vergaderin-
gen over thema’s die geografisch
van aard zijn.
Voor elke toepassing wordt speciaal
een webviewer op maat gemaakt.
Hierdoor is het altijd mogelijk om
als afnemer van de dienst een eigen
stempel te drukken en iets te creë-
ren wat volledig bij de organisatie en
klant, burger of medewerker past.
TDi maakt via deze dienst de weg
vrij om via een voordelige, effici-
ente en gebruiksvriendelijke wijze
geografische gegevens te delen.
Naast deze drie elementen is veilig-
heid ook een belangrijk onderwerp.
Veel van onze overheidsgerela-
teerde afnemers geven aan dat zij
vanuit veiligheidsoverwegingen ge-
bruik willen maken van een externe
server waar hun data beschikbaar
wordt gesteld. De webviewer wordt
daarna ingericht en volledig geïnte-
greerd in de website van de desbe-
treffende overheidsorganisatie.
Voor interne geo-informatie ont-
sluiting kan de GaaS-overeenkomst
ook aangesproken worden. Inmid-
dels levert TDi aan overheden ook
een gesloten omgeving waarin
interne informatielagen worden
ontsloten. Deze omgevingen zijn
op projectbasis of voor de langere
termijn. Omdat veelal kleinere ge-
meenten niet de kennis en kunde
in huis hebben om hun geodata te
beheren bied TDi de mogelijkheid
om via een GaaS de geo-dienstver-
lening op orde te brengen. Tevens
enthousiasmeren medewerkers de
eigen organisatie over GIS en de
mogelijkheden die het biedt. Hier-
door ontstaat een breed draagvlak
en neemt het interne gebruik van
geo-informatie exponentieel toe.
Ook voor het bedrijfsleven hebben
we inmiddels GaaS-toepassingen
ontwikkeld. Zo zijn we bezig met
toepassingen voor makelaars, na-
tuurverenigingen, woningbouwco-
operaties, fiets- en wandelstichting,
supermarkten, horeca en tanksta-
tions. Doordat we voor een grote
diversiteit aan marktpartijen werk-
zaam zijn, ontstaan er vaak nieuwe
ideeën en vraagstukken die wij weer
toe kunnen passen op andere pro-
jecten. Zo ontstaan in samenspraak
oplossingen die anders nooit waren
bedacht. Deze dynamiek maakt Ton-
naer’s ontwikkeling en werkwijze
zeer krachtig en ze kan hierdoor snel
schakelen en meedenken met onze
klanten. Door de klant in kennis te
stellen van de mogelijkheden die GIS
biedt triggeren we hen ook om over
GIS na te denken. Hierdoor zijn we
in staat om samen tot de ideale geo-
informatie voorziening te komen.
AUTEUR: Patrick Blom | Tonnaer
E-MAIL: patrick.blom@tonnaer.nl
WEBSITE: tonnaer.nl/
digitale-informatie
TDi maakt gebruik van de Adobe Flex
of Microsoft Silverlight webviewer.
Via een webviewer wordt de infor-
matie geografisch gekoppeld aan een
locatie(s) en is de informatie via een
kaart opvraagbaar.
Bron: Tonnaer
Foto: Tonnaer
20
gis
Verbindt!
De online com-munity verbindt
21
GIS verbindt! Ook op Social Media brengt
GIS mensen met elkaar in verbinding. we
vinden elkaar op sociale netwerken van
bijvoorbeeld Esri nederland om te discus-
sieren, GIS-ontwikkelingen te (kunnen)
delen, en hun netwerk uit te breiden.
Doet u mee? Om het u wat makkelijker te
maken biedt In perspectief u een overzicht
van de Social Media van Esri.
Op LinkedIn is een ArcGIS in Nederland-
groep actief. Hierop vinden GIS-gerela-
teerde discussies plaats. De groep heeft
meer dan 800 leden.
Ook voor u is er ruimte! Houdt u liever
real-time de ontwikkelingen van GIS en
Esri Nederland bij, dan is Twitter wat voor
u. Door Esri Nederland te volgen blijft u
via tweets op de hoogte. Kijkt u graag
naar beelden? Op YouTube is Esri Ne-
derland-tv te vinden. Hier staan demo’s
op, maar ook interviews en bijvoorbeeld
een terugblik op de GIS Tech 2011. Vindt
u Esri helemaal geweldig? Dan wordt
u fan van Esri Nederland op Facebook.
Door op ‘vind ik leuk’ te klikken krijgt u
ook meteen updates over gebeurtenis-
sen áchter de organisatie. Denk aan de
maatschappelijke bijdrage, sportieve ac-
tiviteiten met klanten en interviews met
medewerkers.
En ook u kunt bijdragen leveren, door
bijvoorbeeld het delen van (luchtige) GIS-
informatie. Dan wordt Esri Nederland fan
van u!
In de GIS Nieuwsbrief en op esri.nl heeft
u de mogelijkheid om nieuwsberichten te
delen met uw netwerk op Twitter, Linke-
dIn en Facebook.
Naast deze bekende sociale netwerken,
zijn er ook andere Social Media waar u
Esri Nederland kunt vinden. Via Issuu zijn
publicaties van Esri Nederland te lezen,
zoals dit magazine. Op het Nederlandse
en Amerikaanse Resource Center zijn ook
artikelen te lezen op de blogs. Laat met-
een even weten wat u van het artikel vind!
Last, but not least… ArcGIS.com. Voor de
GIS-wereld is dit medium nog vrij nieuw.
Hierop worden via the Cloud kaarten of
geo-informatie gemaakt en vervolgens
gedeeld met de wereld of met een be-
perkte groep!
Graag tot ziens op één of meerdere van
deze Esri-netwerken!
AUTEUR: Harmen van Doorn
E-MAIL: contact@esri.nl
We vinden elkaar op sociale netwerken om te discussieren, ontwikkelingen te delen en hun netwerk uit te breiden.
SluIt u ookoNlINe aaN!
wAAR vInDt U DE
SOCIAL MEDIA vAn
ESRI nEDERLAnD?
LinkedIn:
groep ArcGIS in Nederland
twitter:
twitter.com/esrinederland
Youtube:
youtube.com/esrinederland
Facebook:
facebook.com/esrinederland
Issue:
issuu.com/esrinederland
Resource Center:
resources.esri.nl (en .com)
ArcGIS.com: arcgis.com
22
‘kennis in het hoofd, maar ook in het systeem’
gis voorwater-
schappen
Muskusratten en beverratten zijn een gevaar voor de veiligheid: door het graven van gangen
verzwakken ze het dijkenstelsel. nederlandse waterschappen proberen daarom de populatie zo
laag mogelijk te houden. Gegevens van de bestrijding worden landelijk op ‘uurhokniveau’ (een
gebied van 5 bij 5 km) vastgelegd. Binnen de gezamenlijke bestrijdingsorganisatie van de provin-
cies Drenthe en Overijssel is er behoefte om de ontwikkelingen op vangmiddelniveau te kunnen
volgen. Bij bestrijders is veel kennis aanwezig en gedocumenteerd, veelal handmatig in eigen
administraties en op eigen kaarten. Met een nieuwe applicatie kunnen de werkzaamheden en
kennis vastgelegd worden in een database. In perspectief ging mee met een ronde in het veld
van het waterschap Regge en Dinkel, één van de waterschappen die de nieuwe applicatie testen.
23
Waterschap Regge en Dinkel ligt in
het oosten van Overijssel. Henk van
der Steen is regionaal coördinator
en werkt overkoepelend voor de 6
aangesloten waterschappen. “Reg-
ge en Dinkle is één van de zes wa-
terschappen die Mobiele Muskus-
ratten Applicatie testen. Vandaag
is de laatste dag.” Samen met de
waterschappen Reest en Wieden,
Groot Salland, Velt en Vecht, Hunze
en Aa’s en Noorderzijlvest opereert
Regge en Dinkel in één bestrijdings-
organisatie die gezamenlijk verant-
woordelijk zijn voor de bestrijding
in de provincies Drenthe en Over-
ijssel. Nog dit jaar zal de provincie
Groningen hieraan worden toege-
voegd.
De bestrijding van muskusratten
en beverratten vindt het hele jaar
plaats, met hoogtepunten in het
voor- en najaar. In weer en wind
wordt gewerkt. We treffen het niet:
vandaag is een regenachtige dag,
met af en toe wat zonnestralen.
We voegen ons bij de ronde die
bestrijder Diederik Veldman, ver-
antwoordelijk voor RD1, vandaag
volgt. Met de auto rijden we door
het dorp Vriezenveen richting de
polder die daarachter ligt. We stop-
pen bij een lange brede sloot met
een zandpad ernaast. “Hier moe-
ten we overheen”, kondigt Diede-
rik aan terwijl hij wijst op de kaart
die zijn mobiele telefoon weer-
geeft. “Het pijltje zijn wij, en daar
liggen zoals je kunt zien een paar
fuiken.” Het zijn twee rode stipjes.
tERUGKEREn
In Nederland worden alle vangsten
al geregistreerd in een vangstregis-
tratiesysteem. Hierdoor ontstaat
een landelijk beeld van de resulta-
ten en ontwikkelingen. Het aantal
muskusratten daalt jaarlijks. De be-
strijding lijkt dus effectief. Regge
en Dinkel ving in 2009 zo’n 2.000
van de 155.000 landelijk gevangen
muskusratten. De Nederlandse wa-
terschappen streven ernaar om de
populatie muskusratten zo laag mo-
gelijk te houden en de beverratten
uit te roeien in het binnenland.
De vangsten worden nu op een zo-
genoemd uurhok geregistreerd. Dit
is een gebied van 5 bij 5 kilometer.
Van der Steen: “Dat is al mooi, maar
erg grof. Om de bestrijding zo ge-
richt mogelijk te maken, zou het
goed zijn als we dat nauwkeuriger
kunnen vastleggen. De dieren ko-
men namelijk regelmatig terug op
dezelfde plekken. Daarom is het be-
langrijk dat we kunnen registreren
waar we vangmiddelen hebben ge-
plaatst. En vervolgens welk succes
we daarmee hadden.”
Dat kan met de nieuwe applicatie,
met behulp van GPS. De vangst
wordt per exacte locatie in het sys-
teem worden geregistreerd. Van
der Steen: “Wanneer je de gege-
vens over de tijd kan koppelen, kan
een tendens zichtbaar worden. Op
die manier ontstaat meer grip op de
populatie, en kan de muskusratten-
bestrijder zijn activiteiten daarop
aanpassen.” Karel Zanderink, één
van de zes teamleiders in Drenthe-
Overijssel vult Van der Steen aan:
“Op dit moment zijn de activitei-
ten van onze aangrenzende water-
schappen niet op vangmiddelniveau
zichtbaar voor ons. Bestrijding
houdt niet op bij de grens! Voor een
effectieve bestrijding moet Diede-
rik Veldman kunnen zien wat daar
gebeurt. En andersom natuurlijk.”
wEnnEn
Bestrijder Veldman kijkt altijd goed
om zich heen als hij op pad is. “Je
herkent de aanwezigheid van een
muskusrat bijvoorbeeld aan vraat-
sporen of een glijbaantje in het
talud.” Op die signalen past hij zijn
vangmiddelen aan. Diederik Veld-
man: “We kennen passieve vang-
middelen: fuiken en kooien. Klem-
men zijn actieve vangmiddelen.”
Op de kaart van de mobiele applica-
tie zijn twee rode stippen zichtbaar:
deze vangmiddelen zijn nu operati-
oneel. We vinden de fuiken op de
aangegeven plek. Helaas vangen
we bot; de fuiken zijn leeg. Onder-
weg passeren we een stuk grasland
en bouwland. De applicatie geeft
zes gele stippen op rij weer. De
gele stippen zijn niet actief. “Hier
stond vorig jaar mais. In combina-
tie met de sloot is dat een aantrek-
kelijk stukje voor muskusratten”,
24
gis voorwater-
schappen
verklaart de muskusrattenbestrijder.
Hij heeft inmiddels een paar weken
gewerkt met de applicatie. “Het
was erg wennen in het begin. Maar
ik heb het snel opgepakt en weet
nu hoe ik ermee moet werken. Ik
vind het systeem gebruiksvriende-
lijk.” Om de applicatie toegankelijk
te houden is het aantal functies
nog beperkt gehouden. Maar Die-
derik Veldman heeft al wel wen-
sen. Hij heeft bijvoorbeeld een
flink aantal vangmiddelen onder
beheer; zo’n 80 appelkooien, 80
pvc-kooien en 70 ronde fuiken en
schermen. “Het zou mooi zijn als ik
gebieden kan afvinken als ik daar
al geweest ben.”
OvERnEMEn
Bestrijder Veldman stopt de auto op
een dam. Hier zou een actieve fuik
moeten liggen. Het is niet direct
zichtbaar, maar er ligt inderdaad
een vangmiddel. Vooral in rietvel-
den zijn geplaatste klemmen bijna
niet door anderen dan de plaatser
terug te vinden. De muskusratten-
bestrijder trekt zijn laarzen aan. Als
hij de fuik uit het water haalt zien
we er een rat in liggen. “Dit is een
bruine rat; de fuik is er niet voor be-
doelt, maar ook die populatie mag
afnemen, dus dit is een goed resul-
taat.” Diederik registreert de rat als
‘bijvangst’ in de applicatie.
Henk van der Steen ziet de Mo-
biele Muskusratten Applicatie als
een goed hulpmiddel voor de mus-
kusrattenbestrijding. “De applica-
tie geeft inzicht in de trekrichting
en trekroutes van de muskusrat, de
vangmiddelen kunnen dan worden
geplaatst op de ‘drukke’ routes. Ook
het overnemen van elkaars vangge-
bieden wordt met de ontwikkelde
applicatie een stuk makkelijker. De
kennis die in het hoofd zit van de
muskusrattenbestrijder bewaren we
op deze manier in het systeem. Hier
doen we ons voordeel mee.”
AUTEUR: Harmen van Doorn
E-MAIL: waterschappen@esri.nl
De Mobiele Muskusratten Applicatie
De applicatie bestaat uit een drietal omgevingen: regis-
treren, beheren en raadplegen. Een mobiele applicatie
voor het registreren van de vangsten en de vangstmid-
delen. Een database voor het beheren archiveren van
de vangsten en vangstmiddelen. Voor het raadplegen,
analyseren en afdrukken van vangmiddelen is een ArcGIS
Desktop-omgeving ingericht.
Voordelen:
• Inzicht in het migratiegedrag van de muskusrat.
• Overzicht van de actuele vangsten en sommaties hier-
van.
• Overzicht van de actuele en de historische vangstmid-
delen.
• Bij vervanging van de vaste bestrijder is altijd inzichtelijk
hoe het gebied is ingericht en dit overzicht is actueel.
• Biedt mogelijkheden om schades aan waterkeringen
vast te leggen.
26
“Ga ik het zelf doen? Of laat ik
het over aan de vakman …” zowel
thuis als op het werk een keuze die
bewust gemaakt wordt. En niet al-
leen voor de eenmalige projecten
zoals de badkamer of de tuin, maar
ook voor structurele diensten zoals
de werkster of het onderhoud van
diezelfde tuin. Het resultaat, de in-
vestering en de (tijd)winst spelen
de hoofdrol in de afweging die ge-
maakt wordt. Minder expliciet zijn
we over de afstemming met en de
context van de vakman.
DE ECHtE wInSt
Om maar meteen met misschien
wel de grootste driver te begin-
nen: de wetenschap dat je je er
niet meer druk om hoeft te maken.
Dat is pas winst! Je kiest waar je je
eigen energie in steekt en waar je
dat aan anderen laat. Eenmalig of
structureel. De column over mijn
collega Jan Heida in deze In Per-
spectief belicht het belang van de
eigen kennis in deze manier van
werken. (zie pag.17) In dit artikel
wil ik graag stil staan bij de rol van
de vakman. Het goed uitvoeren van
wat-dan-ook kost energie en vaak
veel meer dan je initieel denkt. Zo
kost ook ‘iets overlaten aan een
vakman’ vaak meer (energie) dan
initieel gedacht. Het is net niet wat
je wilde, sluit niet helemaal lekker
aan op de rest of geeft simpelweg
niet het gevoel dat je je er niet
meer druk om hoeft te maken.
opinie eenvoudMede mogelijk gemaakt door vakmanschap.
27
eenvoudMede mogelijk gemaakt door vakmanschap.
Van de vakman mag je meer ver-
wachten, toch?
Wanneer we uitbesteden, verwach-
ten we natuurlijk wel dat het ten-
minste zo goed gaat als toen we
het zelf deden. Of nog eerlijker,
dat het hem/haar wel lukt netjes
om tijdig etc. de klus te klaren. Met
andere woorden, we krikken het
niveau van het resultaat op. Van de
vakman mag je immers meer ver-
wachten, nietwaar? Een interessant
fenomeen in relatie met de inves-
tering. Wanneer je méér verwacht
van de vakman is het doel van de
investering blijkbaar een verbete-
ring. Indien het huidige niveau ac-
ceptabel of zelfs prima is, kan het
doel juist de besparing zijn; de vak-
man is sneller en daardoor onder-
aan de streep goedkoper dan eigen
inzet. Wees duidelijk naar jezelf en
de vakman waarom je voor deze
constructie kiest.
It-vAKMAnSCHAp
Operationele IT- en GIS-systemen
kennen zo hun eigen vakmannen.
Zorgen dat er 24x7x365 stroom op
een server staat, is een klus op zich.
Alle softwarecomponenten (OS,
applicaties, webserver, etc.) goed
op elkaar aan laten sluiten en dat
borgen in release management, is
een continu karwei. Dat het geheel
dusdanig geschaald en geoptimali-
seerd is, zodat de dienstverlening
presteert binnen de daarvoor ge-
stelde normen, is een vak apart.
En zorgen dat dit alles uiteindelijk
een passende vertaling is van de
bedrijfsdoelen die worden nage-
streefd, is geen eenvoudig te leg-
gen puzzel.
vERSnIppERDE SAMEnHAnG
Bij de meeste organisaties is op één
of meer van deze niveaus gekozen
voor uitbesteding en zijn zaken in-
tern ook verdeeld over verschillen-
de groepen. Door de vereenvoudi-
ging van integratiemogelijkheden
op en tussen deze niveaus ontstaat
een versnipperde samenhang. Een
samenhang waarbij het voor kan
komen dat de eindgebruiker klaagt
over de prestaties van zijn toepas-
sing terwijl bij alle groepen en SLA-
rapportages de meters in het groen
staan! Het blijkt een vakmanschap
op zich te zijn om de versnipperde
samenhang te overzien en optimaal
te laten functioneren. Afstemming
tussen de betrokken vakmannen
in de context van het overall eind-
doel, de ervaring van de eindge-
bruiker, is hierin bepalend. Weten
waarvoor je het doet in plaats van
wat jouw taak is.
GARAntIE
Wanneer de betrokken vakman-
nen op deze manier in de wedstrijd
gezet worden, gaat de constructie
werken. Vanuit de ene wereld kan
in vereenvoudigde vorm gekeken
worden naar de andere wereld.
Dit alles in de wetenschap dat ‘die
ander’ hetzelfde doel nastreeft.
En, dat zijn vakmanschap jouw
wereld eenvoudiger maakt. Suc-
ces gegarandeerd? Nee, daar komt
nog veel meer bij kijken. Maar de
extra (energie) investering in deze
manier van samenwerken vergroot
wel de kans op succes en tevens de
waardering voor het vakmanschap
van de ander!
AUTEUR: Gertjan van den
Bersselaar | Esri Nederland
E-MAIL: gvandenbersselaar@esri.nl
Het goed uitvoeren van wat-dan-ook kost energie en vaak veel meer dan je initieel denkt.
OUD: “GOEDE HERInnERInGEn”
Na 6 jaar in het bestuur van de AGGN te
hebben gezeten is voor mij de tijd geko-
men om er een punt achter te zetten. Keu-
rig volgens de regels is door mij twee keer
een termijn van 3 jaar volgemaakt, tegen-
woordig langer dan de gemiddelde duur
van een Tweede Kamerlidmaatschap. In
die 6 jaar heb ik veel leuke dingen mee-
gemaakt: vooral de gebruikersdagen en
GIS Tech’s leveren goede herinneringen
op; ik doel op de samenwerking met de
mede-organiserende bedrijven.
Van die 6 jaar ben ik ruim de helft voor-
zitter geweest. Dat gaf nog meer ruimte
om mijn eigen netwerk te vergroten: iets
waar mijn oude werkgever (het ministe-
rie van VROM, dat later I&M werd) lol van
hád, en waar mijn nieuwe werkgever (de
gemeente Den Haag) vast ook vruchten
van gaat plukken. Het gaf ook wat extra
gevoel van verantwoordelijkheid voor
het reilen en zeilen van de vereniging.
We staan er nog steeds goed voor: zowel
qua rol in de GIS-wereld als financieel-
organisatorisch.
Op 5 april is tijdens de GIS Tech 2011 de
(overigens virtuele) voorzittershamer al-
vast over gegaan in de handen van Victor
van Katwijk. Ik zwaai tijdens de ’gewone’
AGGN-gebruikersdag eind mei definitief
af, maar zal daarna natuurlijk geregeld bij
AGGN-events aanwezig zijn. Als bezoeker!
AUTEUR: Gert-Jan van der Weijden
E-MAIL: gertjan.vanderweijden@
denhaag.nl
wisseling van de wacht bij aGGN
28
aggn
Scheidend voorzitter Gert-Jan van der Weijden (links) draagt het bestuurlijke stokje
over aan Victor van Katwijk (rechts).
Foto: Elvira Visser, Esri Nederland
nIEUw: “EEn MOOI vOORUIt-
zICHt...”
Met veel genoegen neem ik de
voorzittershamer over van Gert-Jan
van der Weijden. Het leuke van
voorzitter worden is dat je gesti-
muleerd wordt eens goed na te
denken over ‘waartoe de AGGN op
aarde is’. We zitten in een spannen-
de periode waarin veel gebeurt:
met de mogelijkheden van geo-
ICT zelf, maar vooral ook met de
rol van geo-ICT in bedrijven en de
maatschappij. Ik zie veel interessan-
te ontwikkelingen op ons afkomen
en als AGGN kunnen we daar leuke
dingen mee doen!
Vernieuwing is sowieso goed voor
de AGGN. Het mooie is dat we een
gezonde doorstroming hebben en
regelmatig nieuwe bestuurders krij-
gen. Naast een nieuwe voorzitter
hebben we ook een aantal nieuwe
bestuursleden. Wideke Boersma
is er sinds kort bij, Pieter Bresters
helemaal vers van de pers en wel-
licht komen er binnenkort nog twee
nieuwe loten aan de bestuurders-
boom: Kees Schotten (Planbureau
voor de Leefomgeving) heeft inte-
resse evenals een bekende ArcGIS-
expert van Rijkswaterstaat.
We hebben ook wat gesnoeid. Of,
zoals dat in het bestuur gaat, som-
mige takken hebben zichzelf ge-
knot en gaan elders nieuwe loten
spruiten. Gert-Jan van der Weijden
bijvoorbeeld, die bij een nieuwe
werkgever vruchten gaat afwerpen
en Chantal Melser, die voor haar ge-
voel net iets te ver van de ArcGIS-
praktijk af staat.
Er zijn drie ontwikkelingen die de
AGGN in de gaten gaat houden:
1) Het toenemende belang van
geo-informatie (locatie) in de pri-
maire processen van organisaties
en daarmee het opschuiven van
GIS in de waardeketen; ‘GIS zon-
der kaarten’.
2) De stormachtige ontwikkeling
van mobiele toepassingen (apps)
gebaseerd op locatie (GPS) met
werkelijk nieuwe mogelijkheden.
De Web3.0-ontwikkeling is hier-
mee in gang gezet waarbij de in-
ternetwereld en de echte wereld
steeds meer versmelten.
3) De Cloud en Software as a Ser-
vice (SaaS), een onderwerp dat
een sterke link heeft met het
voorgaande onderwerp. Op de
GIS Tech is ‘The Cloud’ ook na-
drukkelijk ter sprake gekomen.
Er zijn natuurlijk nog meer ont-
wikkelingen (crowdsourcing, open
data, ...), al met al genoeg stof voor
een flink aantal interessante gebrui-
kersdagen of andere evenementen.
Ik vermoed dat we op dit vlak ook
Esri kunnen helpen als gebruikers-
community. Ontwikkelingen gaan
immers steeds sneller en een goed
contact met de gebruikers helpt
om daarop in te spelen. Als AGGN
dragen we daar graag aan bij, wat
uiteindelijk ook zeker weer in het
belang is van de gebruikers.
Tot slot wil ik het succes van de
hands-on workshops die we recen-
telijk hebben georganiseerd nog
onder de aandacht brengen. Be-
stuurder Dirk Voesenek heeft een
succesvolle Python-dag georgani-
seerd en Gert-Jan van der Weijden
een Metadata-themabijeenkomst.
Dat smaakt naar meer!
Ik heb er veel zin in! Graag horen we
op het e-mailadres bestuur@aggn.
nl wat gebruikers bezig houdt en
welke ideeën er zijn, en wat even-
tueel nog meer verwacht wordt van
de AGGN!
AUTEUR: Victor van Katwijk
E-MAIL: victor.van.katwijk@geodan.nl
TWITTER: aggn_nl
29
wisseling van de wacht bij aGGN
Foto: Elvira Visser, Esri Nederland
30
Het waterschap Scheldestromen heeft een
groot migratieproject van IntwIS naar IRIS
achter de rug. IRIS is het ruimtelijk informa-
tiesysteem voor waterschappen. tegelijk met
deze migratie werd Geoweb en Mobiel watis
geüpdate en is GeoSticker geïmplementeerd.
via een vpn-verbinding werkten het water-
schap Scheldestromen en Esri op afstand
nauw samen. Ignaas Bisdom, GIS-analist, van
het waterschap Scheldestromen en projectma-
nager Bram Kort van Esri nederland laten hun
licht schijnen over dit project.
Partnerschap op afstand
Waterschap Scheldestromen en Esri Nederland werken samen aan migratie naar IRIS en GeoWeb.
gis voorwater-
schappen
Foto: Nationale Beeldbank
31
“Je bent continu met elkaar aan het bouwen, en dat gaat op afstand net zo goed.”
Partnerschap op afstandEerst maar eens kennismaken met het
waterschap Scheldestromen. Ignaas Bis-
dom: “Waterschap Scheldestromen is een
nieuw waterschap, ontstaan uit een fusie
tussen de twee Zeeuwse waterschappen
Zeeuws-Vlaanderen en Zeeuwse Eilan-
den.” De waterschappen gebruikten bei-
de INTWIS, een voor de waterschappen
gebouwd informatiesysteem waarmee
informatie wordt beheerd. Naast IntWIS
hadden beide waterschappen ook een
GIS-viewer; Zeeuwse eilanden gebruikte
GeoWeb en Zeeuws-Vlaanderen had een
eigen open source-oplossing. Bisdom:
“Tijdens de fusie wilden we beide syste-
men samenvoegen, dus kozen we voor
één centrale IRIS-omgeving voor het hele
waterschap. Dit voor het beheren van alle
gegevens. IRIS is een gemeenschappelijke
applicatie die diverse primaire processen
binnen het waterschap ondersteunt. Die
overstap was dus meer dan logisch. Ook
stapten we over naar één centrale vie-
wer voor raadplegen: GeoWeb.” IRIS zal
op zo’n honderd werkplekken draaien en
GeoWeb zal eerst intern aan alle gebrui-
kers beschikbaar worden gesteld. Later
wellicht ook voor externe communicatie
naar bijvoorbeeld burgers.
Op AFStAnD SAMEnwERKEn
Bram Kort van Esri Nederland denkt dat
Esri Nederland vanwege haar expertise op
dit gebied de opdracht mocht uitvoeren.
De keuze voor Esri lijkt in eerste instantie,
gezien de afstand naar Middelburg, niet
logisch. De collega’s met de benodigde ex-
pertise hebben als basis Esri’s vestiging in
Zwolle.
Het ‘op afstand werken’ bleek dé oplos-
sing. Kort: “We zetten ’s ochtends een
VPN-verbinding open, overlegden wat we
die dag gedaan wilden hebben en evalu-
eerden de resultaten aan het einde van de
dag. De tussentijdse communicatie én de
resultaten leverden voldoende vertrouwen
om steeds meer op deze nieuwe manier te
werken. Natuurlijk ontmoetten we elkaar
ook, maar een derde van de tijd gebeur-
de dit digitaal en werkten we op afstand.
Voor ons was dit ideaal, omdat we minder
te maken hadden met de abnormale reis-
tijd.” Alles moet natuurlijk wel werken,
legt Kort uit. “Goede middelen zijn nog
altijd het belangrijkst. De VPN-verbinding
moet wel snel genoeg werken en bevei-
ligd zijn. Daarvoor is goede communicatie
met de ICT-afdeling van het waterschap
belangrijk. Dat werkt geweldig, ze acteren
per direct.”
vERtROUwEn
Bisdom: “Vanaf het begin wilden we een
samenwerkingsrelatie met Esri, waarbij we
naast elkaar werken en elkaar aanvullen;
Esri heeft heel veel kennis in huis, en die
willen we graag op ons overgedragen krij-
gen, zodat we samen kunnen bouwen. Die
kennisoverdracht werkt ook op afstand
32
opinie
heel goed, en de samenwerking
is altijd soepel verlopen. Door die
goede samenwerking er is vertrou-
wen over en weer. ”
De projectmanager van Esri ver-
volgt: “Je bouwt samen een relatie
op; ik heb zelfs het idee dat het
‘telewerken’, zo noem ik het, ie-
ders belangen nóg beter behartigt.
Beide partijen plukken er de vruch-
ten van.” Bisdom beaamt dat. “Het
werkt heel makkelijk: je kunt met
elkaar meekijken, systemen even
overnemen, je kunt overal bij; som-
mige problemen zijn daardoor bin-
nen vijf minuten opgelost. Je bent
continu met elkaar aan het bou-
wen, en dat gaat op afstand net zo
goed.”
COnStAnt MOnItOREn
Kort ziet vooral voordelen in de
tussentijdse controles die Esri kan
doen, met name de remote data-
baseactiviteiten. “Meestal is daar
maar één specialist voor nodig. Je
initieert een actie die een paar uur
of soms zelfs een dag draait; dat
moet je constant monitoren. Als je
daarvoor naar Middelburg moet,
dan kost dat heel veel tijd, terwijl
het prima op afstand kan. Kort be-
noemt ook de flexibiliteit bij kleine
aanpassingen: “Je kunt bij wijze
van spreken in de pauze nog even
aan een klus werken, terwijl je de
rest van de dag met een andere op-
dracht bezig was.”
Het project bij het waterschap is na-
genoeg afgerond. Om de productie
minimaal te verstoren zijn er veel
voorbereidende werkzaamheden
voor de datamigratie buiten werk-
tijd uitgevoerd. Door tussentijdse
monitoring van de processen op af-
stand werd de voortgang constant
gemonitord en kwamen we niet
voor verrassingen te staan als we de
volgende dag, of na een weekend
weer verder wilden.
Door de goede samenwerking voelt
dit project echt als een soort part-
nerschap waarin je gezamenlijk
werkt aan een oplossing. Kort: “Esri
heeft aan het waterschap een klant
die continu meedenkt – ook als het
even tegenzit. De saamhorigheid in
dit project zorgt ervoor dat iedereen
hard meewerkt aan een oplossing.”
AUTEUR: Wilfred Hermans
E-MAIL: waterschappen@esri.nl
Medewerkers van Esri bij dit project
• Bram Kort (projectmanager)
• Marijn Schellekens (accountmanager)
• Jan Heida (advies)
• Peter Weijzig (system engineering)
• Maarten de Jong (databases)
• Pieter Geert van de Beukel (inrichting IRIS)
• Stefan Thorn (opleiding en inrichting Mobiel Watis en
test coördinatie)
• Chris Geers (opleiding en inrichting GeoWeb)
• Jan de Wit en Jeroen Aarts (opleiding IRIS)
• Shuman Kibria (opleiding ArcGIS Server)
• Gerhard Hazelhof (opleiding ArcMAP Basis)
“Dit werken opafstand behartigt ieders belangen nóg beter.”
Foto: Nationale Beeldbank
33
gis voor
overheid
‘Ik zie nu zóveelmogelijkheden enkansen!’
33
Provincie Flevoland stapt over op ArcGIS Server.
Dubbel feest bij de provincie Flevoland: dit jaar bestaat ze 25 jaar, én ArcGIS Server is bijna in-
gericht. Dat laatste is een intensief traject, maar met de hulp van Esri is de overstap nu al een
groot succes: verschillende afdelingen hebben leren samenwerken en de nieuwe tools maken het
mogelijk om regionaal samen te werken aan een nieuw product. Met zo weinig mogelijk midde-
len het maximale eruit te halen, noemt Alex Lucassen (GIS-adviseur van de provincie Flevoland)
dat. “Ik ben geïnspireerd door het werk van Esri; ik zie zoveel mogelijkheden en kansen voor de
provincie en al onze ketenpartners – geweldig!”
Foto: Bron: Esri Nederland
34
“Esri heeft ons op hethart gedrukt om samenop te trekken.”
Sinds maart vorig jaar assisteert Jack
van der Horst, technisch consultant
van Esri Nederland, de provincie
Flevoland met hun overstap. Hoe?
“Eerst meedenken over hoe het
architectuurplaatje en het functio-
nele ontwerp eruit gaan zien, dan
het daadwerkelijk neerzetten van
de software, zorgen dat alles werkt
en ten slotte de provincie begelei-
den bij het gebruik van de nieuwe
omgeving. Het is voor de provincie
best omschakelen: ze moeten een
nieuw werkproces volgen. Verschil-
lende partijen binnen de provincie
gaan samenwerken.”
SMEEROLIE
Van der Horst vervolgt: “De dy-
namiek is hoog, in de nieuwe om-
geving moeten wijzigingen snel
doorgevoerd kunnen worden. De
verschillende partijen moeten el-
kaars taal leren spreken. Dat lever-
de soms de nodige uitdagingen op.
Esri was de smeerolie die de wrij-
ving in glans veranderde.”
Alex Lucassen van de provincie Fle-
voland vult aan: “De mensen van de
(geo)inhoud en techniek begrijpen
niet altijd elkaars wereld. Daarom
is het goed dat er iemand van Esri
rondloopt die de kunst verstaat
deze twee partijen bij elkaar te
brengen. Esri heeft ons op het hart
gedrukt om samen op te trekken.”
Van der Horst vult aan: “Uiteinde-
lijk is ons doel: de klant succesvol
maken. De prachtige OTAP-straat
die we hier hebben neergezet is
overigens ook exposure naar bui-
ten: de burger wil alles live en real-
time kunnen zien, en de provincie
kan in die behoefte voorzien.”
OtAp
OTAP (Ontwikkeling, Test, Accep-
tatie en Productie) is een veelge-
bruikte ICT-afkorting en geeft het
proces aan van onder meer soft-
wareontwikkkeling tot het in ge-
bruik nemen ervan. Volgens beide
heren is de OTAP-implementatie bij
de provincie heel prettig verlopen.
Lucassen: “Vooraf hebben duidelijk
gemaakt wie welke verantwoorde-
lijkheden heeft. De testomgeving
werd opgeleverd door Esri, waarna
we alles hebben getest aan de hand
van een functioneel eisenpakket.
De OT-omgeving draaide perfect.
Dat hebben we gedocumenteerd
en naar de automatiseerders door-
gesluisd. Zij hebben aan de hand
daarvan een acceptatie en produc-
tieomgeving ingericht. Door de
aanwezigheid van Jack konden we
meteen anticiperen als er iets niet
goed ging.”
nIEUwE DIEnStEn
Dankzij de nieuwe GIS-infrastruc-
tuur biedt de provincie straks nieu-
we diensten, zoals gezamenlijk van-
uit dezelfde database werken en bij
elkaars data kunnen. Lucassen: “De
nieuwe tools maken dat mogelijk,
om regionaal samen te werken aan
een product; met zo weinig moge-
lijk middelen het maximale eruit
halen. Wij moeten binnen zes we-
ken reageren op een plan; op de
oude manier zou dat nooit lukken.
Rechtstreeks ontsluiten kan die ter-
mijn verkorten. We willen vóóraan
in het proces betrokken raken, daar
heb je achteraf alleen maar profijt
van.”
Lucassen wil laten zien dat je meer
met geo kunt dan wat de provincie
nu doet. “Niet alleen techneuten,
maar ook gewone gebruikers kun-
nen prima met bijvoorbeeld ArcGIS
Online gaan werken. Dat willen we
gaan oppakken. En voor de zwem-
waterkaart wordt informatie ont-
sloten vanuit het waterschap, maar
ook vanuit onze bron, dus één pro-
duct. Zo kunnen we meer kaarten
gecombineerd gaan aanbieden.”
Lucassen: “Ik ben ervan overtuigd
dat er komend jaar nog vraagstuk-
ken op ons pad komen. Ideaal om
dan iemand te hebben die de situ-
atie kent. Ja, ik ben zeker geïnspi-
reerd door de hulp van Esri; ik zie
nu zoveel mogelijkheden en kansen
voor de provincie en al onze keten-
partners – geweldig!”
AUTEUR: Wilfred Hermans
E-MAIL: overheid@esri.nl
gis voor
overheid
Wettelijke verplichtingen (Wet Ruimtelijke Ordening en
geo-informatie-infrastructuur INSPIRE) vormden de aan-
leiding voor de provincie om zich te oriënteren op het
moderniseren van de geo-informatievoorziening. In Arc-
GIS Server zag de provincie het meest geschikte technisch
middel. Alex Lucassen, GIS-adviseur van de provincie Fle-
voland: “We waren al in beweging, dus dit was een goed
moment om onze infrastructuur op orde te maken. De
tools die we al hadden konden we niet op een verant-
woorde manier testen, omdat onze productie- en ont-
wikkelomgeving vaak niet synchroon liepen.”
Theo Michielse, business consultant van Esri Nederland:
“Om de meerwaarde van geo-informatie te realiseren is
een platform als ArcGIS uitermate geschikt. Samenwer-
king met ketenpartners is bijvoorbeeld belangrijk voor
de provincie. Door de ondersteuning van vele open stan-
daarden is ArcGIS Server geknipt voor deze taak.”
De meerwaarde van ArcGIS Server is voor Lucassen
overduidelijk. “Je kunt scenario’s voor de toekomst
genereren en visualiseren wat we samen met onze
ketenpartners – de lage overheden, gemeenten, wa-
terschappen maar ook het Rijk – ontwikkelen in het
kader van de WRO. Een kaart zegt meer dan duizend
woorden en is van oudsher een communicatiemiddel. Be-
stuurders willen altijd graag een kaart zien, daar hebben
ze meer aan dan een dikke stapel documenten. Voor ge-
biedsontwikkelingen is geo-informatie essentieel. Daar-
naast volgen er steeds meer wettelijke taken, waaronder
de basisregistraties, waarvoor geo-informatie nodig is.”
Het realiseren van een betrouwbare en toekomst vaste
geo-informatievoorziening kent mooie uitdagingen,
geeft Michielse aan. “De techniek is voorhanden, maar
hoe haalt een organisatie nu het maximale uit de tech-
niek? Hoe maakt een organisatie GIS rendabel? Uitein-
delijk is het mensenwerk. Mensen maken meters. Waar
een organisatie en techniek structuur aanbrengt zijn het
de mensen die het resultaat behalen. Door de juiste aan-
dacht voor de belangen van betrokkenen ontstaat de ba-
sis voor een vruchtbare succesvolle samenwerking tussen
de afdelingen geo en ICT.”
‘Samenwerkenis de sleutel’
Medewerkers van Esri bij dit project• TheoMichielse(businessconsultant,heeftveel‘sociaalwerk’gedaan,zodathetvoorJackvanderHorstgemak-
kelijker werken was. “Ik noem hem kwartiermaker”, aldus Lucassen)
• NielsvandeGraaf(accountmanager)
• ErnstBostelaar(seniorsystemengineer,heeftmeegedachtbijhetopstellenvanhetTechnischOntwerpenhet
Funcioneel Ontwerp en heeft ArcSDE geïnstalleerd en geconfigureerd)
• EdgarIparraguirre(seniorsystemengineer,heeftGeoportalExtensiongeïnstalleerd)
• SabinePut(productmanager,heeftGeoportalExtensiongeconfigureerdeneruitlegovergegeven)
35
Theo Michielse: “Voor meerwaarde van geo-informatie is
ArcGIS uitermate geschikt.”
36
37
‘innovatief zijn is voor mij leuk, maar ook voor anderen’
wat leidt in jouw organisatie tot succes? In perspectief legde deze vraag voor aan drie partners
met een verschillende achtergrond. vanuit hun eigen perspectief gaan ze met elkaar in gesprek
over de doorslaggevende factor van succes: de mensen.
Interview
38
Het interview vindt deze editie van
In Perspectief niet plaats met één
persoon, zoals gebruikelijk. Dit
keer spreken we met drie kopstuk-
ken in de GIS-wereld. Wie zitten er
aan tafel? Op rechts zit Hoofd GIS
Erwin van Klaveren van advies- en
ingenieursbureau Grontmij Neder-
land. Daarnaast zit practice ma-
nager Geo-ICT Robert Voûte van
Logica, een system integrator. Aan
de andere kant neemt directeur
Pim van der Kleij van detacheerder
Merkator, een jonge organisatie in
de geo-sector, plaats. Drie orga-
nisaties, drie perspectieven. Maar
dat de mensen het verschil maken
in het werk voor klanten, daar zijn
ze het alle drie over eens.
KEnnIS & InnOvAtIE
Wanneer is iets een succesverhaal?
Pim van der Kleij van Merkator
steekt van wal: “Onlangs zijn we
bij het Kadaster aan de slag gegaan
voor de visualisatie van TOP10NL tot
TOP500NL. Dit vroeg om zeer spe-
cifieke en specialistische kennis die
wij in huis hadden: een van onze
medewerkers heeft bij de Bosatlas
GIS geïntroduceerd en was daar-
door geknipt voor deze klus. Hij kan
zijn GIS-IT-achtergrond visueel ver-
talen in de TOP kaarten. Dat vergt
ook gevoel voor esthetiek, een zeld-
zame combinatie.”
Robert Voûte van Logica vervolgt:
“Binnen de ArcGIS-kaders zijn we
erg trots op de Geo Solar-tool. Dit
is echt state of the art-ArcGIS en
zoekt naar de optimale plaatsing
van zonnepanelen. De tool wordt
dus gekenmerkt door innovativiteit
en duurzaamheid. Dat zijn twee be-
langrijke waarden voor Logica. Op
dit moment bouwen we Geo Solar
om tot webapplicatie, geheel in lijn
met het Logica-speerpunt Cloud
Computing. De tool bouwen we
met de hele afdeling, waardoor we
allemaal ongelofelijk veel van dit
project leren.”
Ook Erwin van Klaveren roemt in
zijn succesverhaal de waarde van in-
novatie: “We sluiten aan op ontwik-
kelingen in de wereld van Geo-ICT.
Dat maakt ons onderscheidend. Zo
hebben we voor de Ruimtelijke Or-
dening als enige een echte Cloud-
oplossing. Het toetsingsproces vindt
geheel online plaats. Dat scheelt in
de planvorming veel tijd. Zo doen
we dat: ingenieursprocessen adres-
seren met GIS-innovatie.”
Robert Voûte vindt dat interessant.
Hij meent dat innovatie de kwaliteit
van organisaties verhoogt. “Boven-
dien, innovatie kan grote bijdragen
leveren aan maatschappelijke ont-
wikkelingen, zoals duurzaamheid.
Innovatief zijn is voor mij dus leuk,
maar ook voor anderen. Het bindt
medewerkers aan je organisatie.”
Pim van der Kleij herkent zich in
het ‘bindmiddel’: “Onze slogan is
‘Ruimte voor innovatie’. We houden
regelmatig een innovatiedag om te
Interview
Robert Voûte vindt dat innovatie de kwaliteit van organisaties verhoogt.
brainstormen. Per medewerker stellen we
3 dagen per kwartaal beschikbaar voor in-
novatie.”
Erwin van Klaveren vindt dat innovatie
niet het doel kan zijn. “Het moet in de
hoofden van mensen zitten. Het vergt een
investering om met dit praktische middel
tot oplossingen te komen: toepassingen!”
Mensen kunnen het verschil maken met
technologie door zich goed te realiseren
wat er speelt bij de klant, vindt Van Kla-
veren. “Alles wat we doen is gebaseerd op
een bestaande business case. De aanvul-
lende ideeën worden samen met klanten
ontwikkeld. Zo wordt het gesprek over de
toegevoegde waarde gevoerd. Werken bij
Grontmij is een kweekvijver voor goede
ideeën.” Robert Voûte geeft aan dat in-
novatie bij Logica vast onderdeel is van de
bedrijfscultuur. “Niet altijd kost innovatie
de klant wat, soms wordt het proces met
gesloten beurs bekostigd.”
SUCCES & MEnSEn
Erwin van Klaveren geeft aan dat Gront-
mij heeft geleerd om hun succesvolle pro-
jecten goed te verkopen. Er is veel moeite
en effort in deze projecten gestoken en
heeft voor de klant grote waarde. Dat
betekent intern successen vieren en met
anderen delen. Dat mag breed naar voren
gebracht worden, met enthousiasme.”
Pim van der Kleij legt uit dat ze ook bij een
kleine organisatie als Merkator expliciet
ruimte maken voor het delen van succes-
sen. “Dat is belangrijk voor het gevoel.”
Robert Voûte vult aan: “Mensen willen
graag bij een succesvolle club horen. Daar-
om vieren we successen. Dat verbindt.
39
pARtnERS In GESpREK
OvER SAMEnwERKEn
Namens Logica, een grote
internationale IT-organi-
satie waar geo onderdeel
wordt van de mainstream
IT, was Robert Voûte aan-
wezig. “Het leuke van Esri-
technologie is dat het iets
is wat blijft en wat smoelt,
het straalt professionaliteit
uit. En het werkt ook ge-
woon. Erwin van Klaveren
bracht het perspectief in
van het advies- en ingeni-
eursbureau Grontmij Ne-
derland, een internationale
organisatie met een forse
afdeling GIS/ICT voor pro-
jecten en productontwik-
keling: “We hebben altijd
in een sfeer van harmonie
samengewerkt en we we-
ten elkaar altijd te vinden.
Vanuit de gedachte dat we
elkaar nodig hebben, vin-
den we elkaar.” De derde
gesprekspartner was Pim
van der Kleij van Merkator,
een nieuw detacheerders-
bedrijf in de GIS-wereld:
“Ik kan me niet veroorlo-
ven geen partnership te
hebben met de marktlei-
der in GIS. Ik kan anders de
markt niet een compleet
aanbod doen.”
“Innovatie moet inde hoofden van mensen zitten.”
Pim van der Kleij heeft een profiel van een Merkator-medewerker bedacht, “gretigheid om
te leren en kennis met de klant delen.”
40
Interview
Zeker nu we internationaler en meer
op afstand werken is dat belang-
rijk.” Voûte vindt het persoonlijke
aspect in het werk belangrijk. “Ik
ken mijn medewerkers allemaal.
Het is hartstikke belangrijk om de
mens achter de medewerker niet te
vergeten.”
COMMUnItY & DELEn
Logica organiseert voor interne com-
municatie maandelijkse terugkom-
avonden met allerlei presentaties.
Bij Grontmij doen ze dat ook, zegt
Van Klaveren: “Zo houden de
medewerkers binding met de or-
ganisatie waar ze voor werken.”
Van der Kleij geeft aan dat bij een
kleine organisatie als de zijne au-
tomatisch veel meer kennis en er-
varingen gedeeld worden, “door
de gedrevenheid en passie van de
mensen”.
Robert Voûte: “Naast intern kennis
en ervaringen delen, is dat ook met
het externe netwerk erg belang-
rijk. We vragen ons voortdurend af
of we daarin een rol spelen. Kun-
nen we onze klanten met elkaar in
contact brengen als dat nuttig is?
Zijn we aanspreekbaar? Blijven we
bij? Doen we kennis op, zonder dat
dat geld kost? En worden we daar-
om gewaardeerd?”
Erwin van Klaveren geeft aan dat
betrouwbaarheid voor klanten be-
langrijk is. “Afspreken is aanspre-
ken. Daarom moet je weten wat
bij klanten gebeurt, zo sta je voor-
aan in de markt.” Pim van der Kleij:
“Ik heb eens een profiel van een
Merkator-medewerker bedacht:
Gretigheid om te leren en de ken-
nis met de klant delen. Dat zou
dan moeten leiden tot: ‘wordt het
moeilijk, bel Merkator, die komt er
wel uit.”
AUTEUR: Harmen van Doorn
E-MAIL: contact@esri.nl
“Per medewerkerstellen we 3 dagen per kwartaal beschikbaar voor innovatie.”
Erwin van Klaveren: “We sluiten voortdurend aan op ontwikkelingen in de
wereld van Geo-ICT.”
41
Column
“That’s a very interesting thought, I hear what you say.” Met
deze woorden sloot een Britse consultant onlangs een confe-
rence call af waaraan een internationaal gezelschap vertegen-
woordigers van klanten en leveranciers deelnam. Na afloop con-
cludeerde een deel van de mensen dat de voorgestelde route
duidelijk zeer serieuze bedenkingen heeft. Een ander deel juist
het tegenovergestelde. De deelnemers op dezelfde fysieke loca-
tie praten nog even na, en stellen vast dat zij dezelfde - en dus
goede – interpretatie geven aan het gesprek en gaan aan de slag
met de vervolgstappen…
Het nieuwe werken. Sinds kort in zijn meest intensieve vorm een
realiteit voor veel organisaties. Ook voor Tensing. Een virtueel,
internationaal team van diverse organisaties werken samen aan
een omvangrijk project voor een klant in de Verenigde Staten.
Mensen met verschillende rollen, verspreid over verschillende
continenten, hebben als doel om gezamenlijk een innovatief
platform te realiseren, op tijd en binnen budget. Zelfs voor een
ervaren team op één locatie en met dezelfde taal is dit een uit-
daging van formaat.
Deze nieuwe vorm van samenwerken stelt nieuwe eisen aan me-
dewerkers en organisatie. Tot voor kort zochten wij vooral naar
hele slimme techneuten. Mensen met een passie voor IT en de ca-
paciteit om innovatieve software te realiseren. Andere vaardig-
heden waren feitelijk ondergeschikt. Echter, de consultant moet
anno 2011 technisch vaardig zijn, buitengewoon communicatief,
herkent onuitgesproken boodschappen - als het even kan ook in
een taal die niet zijn eerste is. Verder: Een universeel gevoel voor
humor, werkdagen moeten vrijelijk verschoven kunnen worden
over het etmaal heen. Natuurlijk geen kwaliteitsverlies. Kortom:
we zoeken alleskunners met een eindeloze mate van flexibiliteit!
Organisaties moeten investeren in de ontwikkeling van con-
sultants nieuwe-stijl. Dat vraagt natuurlijk tijd. Totdat we deze
transformatie hebben doorlopen in onze sector, voorspel ik dat
consultants die nu al weten dat ‘interesting’ een diplomatiek eu-
femisme is voor “ik ben het totaal niet met je eens” een gouden
toekomst tegemoet gaan.
AUTEUR: Sophie Verbeek | Tensing
E-MAIL: sverbeek@tensing.com
alleskunnersgezocht!
“Het woord‘Interesting’,
een diplomatiekeufemisme.”
42
waar ligt de grens tussen open en
gesloten? Het valt mij op dat het on-
derwerp ‘Open’ ineens echt overal te
bekennen is. Ook minister verhagen
van Economie, Landbouw en Inno-
vatie sprak zich positief uit over een
‘open’ onderwerp: open data. Op
weg naar nog meer openheid in het
web 2.0-tijdperk?
Recent nam ik deel aan het laat-
ste NOiV-congres. Deze organisa-
tie promoot het gebruik van open
standaarden en open source. De dag
op het congres startte goed voor
geo-informatie. Er werd meteen een
‘geofeit’ aangekondigd: “De geo-
standaarden zijn definitief toege-
voegd aan de ‘pas toe of leg uit’-lijst
met open standaarden van het Col-
lege Standaardisatie.” Dat zal de dis-
cussie over open standaarden weer
een stuk transparanter maken. Een
mooie opsteker voor Esri, dat tijdens
het congres een presentatie gaf over
de betrokkenheid bij en het belang
van open standaarden.
OpEn DAtA DELEn
Naast open standaarden en open
source kwam ook open data tijdens
het congres ter sprake. Met een
open data-initiatief stellen organi-
saties databanken open voor extern
gebruik. De achterliggende gedach-
te van het ‘zo maar’ ter beschikking
stellen: waarom niet open delen wat
je als overheid kan delen? Zolang
privacy en veiligheid niet in het ge-
ding zijn en de kosten zeer gering,
moet dat toch geen enkel probleem
opleveren?
De Europese Commissie ziet het als
kans voor hogere betrokkenheid van
burgers, een transparante overheid
en bijdrage aan de kenniseconomie.
Het stimuleert innovatie en de waar-
de, die al in de data zit, kan worden
omgezet door andere organisaties.
Een sterk staaltje open innovatie.
OpEn ALS tREnD
Organisaties als het Spaans Kadaster
en de Engelse Topografische Dienst
hebben zich al op het open pad be-
geven. En minister Verhagen kondig-
de aan op Twitter dat “we overheids-
data waar mogelijk beschikbaar
stellen voor allerlei toepassingen”.
Er bestaan in Nederland nog amper
voorbeelden van open data. Rotter-
dam startte recent een groots Open-
data experiment. Enschede heeft
zich al ‘Open data-stad’ verklaard.
Wie volgt?
Vorig jaar sprak ik tijdens de beurs
Overheid & ICT al over de Megatrend
Open. Het lijkt er wel op dat er een
trend is naar meer trends, die alle-
maal open zijn. Bij de Amerikaanse
overheid staat transparantie voorop
en geeft recovery.org aan waar door
de overheid wordt geïnvesteerd. Op
openspending.org (‘mapping the
money’) kan dat binnenkort ook
wereldwijd worden nagegaan. Maar
hoever kan en moet openheid gaan?
Waar ligt de grens?
Het NOiV-congres werd afgesloten
door een wethouder uit Windsor,
Engeland. Daar is de gemeente wel
erg open en transparant: alle factu-
ren van boven de 500 pond worden
op het internet gepubliceerd. Waar-
om? Omdat het kan, en omdat het
wel zo transparant is. Dat noem ik
echt Openheid 2.0!
AUTEUR: Jan Willem van Eck
Esri Nederland
E-MAIL: jwvaneck@esri.nl
opinie openheid 2.0
Foto: Katharina van Eck
Waar ligt de grens?
Jan Willem van Eck is directeur stra-
tegie bij de Esri Nederland Groep.
Op zijn blog www.kortsteroutes.nl
is deze column ook te vinden, inclu-
sief een aantal links.
43
gis
Diensten
De BGt hoeft geenuitdaging te zijn!
De Basisregistratie Grootschalige
topografie (BGt) realiseren is
voor veel gemeenten een extra
intensieve en complexe taak.
De BGt is bij uitstek een GIS-
uitdaging. topologische regels zoals
kademuren moeten altijd naast
water liggen en wegen mogen
niet overlappen met water, tenzij
er natuurlijk niveauverschil is. Dat
soort vragen: gesneden koek voor
een GIS. zeker voor ArcGIS. De
overheden zijn vaak op zoek naar
een partij die kennis en ervaring
heeft op het gebied van geo-
informatie in het algemeen, en van
GIS bij gemeenten in het bijzonder.
ze komen vaak terecht bij Esri
nederland.
Het proces van de totstandkoming
van de BGT borgen en het beheer
verankeren in uw organisatie wordt
vaak als slopend ervaren. Een team
GIS-medewerkers (business consul-
tants en projectleider) biedt veel or-
ganisaties verlichting in dit proces.
IMpACt
Om te beginnen is het uitvoeren van
een impactanalyse belangrijk. Hier-
in komen veel belangrijke vragen
naar voren zoals: ‘Wat is de BGT?’;
‘Wat zijn de gevolgen van de invoe-
ring van de BGT voor uw organisa-
tie?’; ‘Hoe vertaalt u de wetgeving
naar uw processen en organisatie?’;
‘Wat zijn de aandachtspunten en de
voordelen van de BGT voor u?’; ‘Hoe
kunt u in brede zin gebruik maken
van de BGT?’; ‘En wat betekent de
BGT op de langere termijn voor u?’.
Maar, vooral belangrijk zijn de ant-
woorden op de volgende vragen:
‘Wat is de relatie met Beheer Open-
bare Ruimte en IMGeo?’; ‘Hoe zorg
je dat het niet alleen een wettelijke
plicht wordt, maar ook een kernre-
gistratie waar de hele organisatie
baat bij kan hebben?’.
Esri Nederland-consultants kunnen
in 2 dagen een proefconversie op
basis van een eigen beheerkaart
(groen en weg) realiseren, in sa-
menhang met de Grootschalige
Basis Kaart (GBK) en andere bron-
openheid 2.0
De BGT is bij uitstek een GIS-uitdaging, betoogt Barend Sneller in zijn artikel.
44
beheerders zoals Rijkswaterstaat,
ProRail en EL&I. Op basis van stan-
daard controles en procesbewerkin-
gen leidt dit tot een onderbouwde
inschatting van de hoeveelheid
werk die de BGT of eigenlijk de
kernregistratie de gemeente aan
transitie gaat kosten. Naar aanlei-
ding van de bevindingen wordt een
presentatie voorbereid en gehou-
den om aan de hand van concrete
lokale voorbeelden en getallen het
management inzicht te verschaffen
in de problematiek van de organi-
satie.
pLAn vAn AAnpAK
Na de impactanalyse volgt een Plan
van Aanpak voor het opbouwen van
de BGT. Daarin staan onder meer
de volgende vragen centraal: ‘Wat
moet en gaat u doen?’; ‘Hoe komt
u van de huidige situatie naar een
‘full proof’ kernregistratie en van
daaruit geautomatiseerd naar een
BGT levering?’; ‘Hoe en wat stemt u
af met andere bronhouders?’; ‘Hoe
combineert u het voldoen aan de
wetgeving met uw eigen wensen
en ambities?’; ‘Hoe integreert u de
BGT met uw informatiseringspro-
ces?’; ‘En hoe garandeert u het be-
heer van de BGT?’.
Een consultant van Esri Nederland
kan in 2 dagen op basis van een
standaard vragenlijst een inschat-
ting van het stappenplan, de impact
en gevolgen maken voor eventu-
ele organisatiewijzigingen. Hierbij
wordt vooral gefocust op het voor-
komen van dubbelwerk en het goed
doordenken van welke gegevens nu
daadwerkelijk relevant zijn voor uw
organisatie en uw rol in de keten.
De oplossing die het proces van de
BGT ondersteunt is GeoBGT. Dit
product legt ook verschillen bloot
door middel van stelselmatig ana-
lyseren en vastleggen. Gemeenten
beheren zelf het takenpakket – ook
al wordt het werk uitbesteed. Con-
troles en systematische verwerking
van de resultaten vinden plaats op
exact dezelfde wijze en onder ge-
controleerde omstandigheden. Veel
gemeenten die worstelen met de
BGT, of nog niet weten hoe ze dit
moeten aanpakken, starten met
veel energie aan het project – sa-
men met de medewerkers van Esri
Nederland en de GeoBGT-oplossing.
AUTEUR: Barend Sneller
E-MAIL: bsneller@esri.nl
gis
Diensten
HULpMIDDELEn
Naast het al zeer complete ArcGIS-pakket levert Esri Nederland ook een standaard extensie op ArcGIS voor syste-
matische controle en opbouw van een IMGeo 2.0-database en voor het automatisch afleiden van een BGT-data-
base. Inclusief (te zijner tijd) uitwisseling door middel van StUF-BGT aan de LV of Gemeenschappelijk Beheer en
Koppelvlak Beheer voor uitwisseling met de beheerpakketten van Oranjewoud, DHV, Arcadis en Grontmij.
Lees meer op esri.nl/gis-voor-gemeenten/BGT of e-mail vragen naar gemeenten@esri.nl
“Wat is de relatie metBeheer Openbare Ruimte en IMGeo?”
Bron:Esri Nederland
45
De revolutionaireinnovatie voorbij
De afgelopen decennia heeft de geo-sector zich vanuit
een niche in rap tempo ontwikkeld tot een belangrijke
speler in onze informatie- netwerkmaatschappij. Met
toepassingen in allerlei sectoren zoals Openbare Orde &
Veiligheid, Ruimtelijke Ordening en Bouw & Infrastruc-
tuur. Alle geo-bedrijven hebben hieraan bijgedragen
door de inzet van geografische informatietechnologie
als middel om de bedrijfsvoering van gemeenten, an-
dere overheidsorganisaties en het bedrijfsleven te opti-
maliseren.
Innovatie in de geo-sector is altijd belangrijk geweest,
waarbij innovatie activiteiten zich vooral hebben gericht
op de precisie en betrouwbaarheid van de geo-techniek
en geo-informatie.
Tegenwoordig worden we echter ook geconfronteerd
met andere vormen van innovatie – die ik zou willen
omschrijven als de ‘revolutionaire innovatie’. Voorbeel-
den van revolutionaire innovatie zijn Google, Layar en
TomTom met toepassingen van geo-informatie voor het
grote publiek. Deze creatieve nieuwkomers boren nieu-
we markten aan waar de traditionele geo-sector zich tot
voorheen niet op begaf. Een markt met alleen al in Ne-
derland meer dan zestien miljoen potentiële gebruikers!
Deze nieuwkomers zorgen ervoor dat de geo-sector zelf
zich ook moet bezinnen over haar eigen innovatiestrate-
gie en de rol die zij wil en kan spelen in nieuwe markten.
Niet langer zijn overheden en bedrijven de enige ge-
bruikers en niet langer zijn precisie en betrouwbaarheid
de enige kernwaarden. Applicaties moeten mobiel zijn,
informatie op maat bieden en snel, goedkoop en simpel
zijn. Voor de geo-sector liggen er grote kansen, omdat
er nieuwe economische mogelijkheden en toepassingen
worden gecreëerd.
Het ICT Innovatieplatform Geo-informatie (IIPGeo) is
eind 2010 gestart en gaat een nieuw kader voor samen-
werking bieden voor innovatie met geo-informatie. Het
IIPGeo staat open voor iedereen (bedrijfsleven, over-
heid, onderwijs, wetenschap en individuen) die interes-
se heeft in de geo-informatiesector en gebruik maakt of
wil maken van geo-informatie. Om dit te bereiken wordt
een Strategische Research Agenda (SRA) opgesteld. Aan
het einde van de tweejarige looptijd wordt het IIPGeo
voortgezet in het open innovatieplatform GeoLab.
Het GeoLab is een geweldige stap vooruit, omdat de
onderzoeksonderwerpen uit de SRA (de wetenschappe-
lijke en technologische kennis uit het publieke domein)
worden toegepast in een open en transparante infra-
structuur. Het worden dan ook prachtige tijden; einde-
lijk is er een platform waarin wisselwerking mogelijk is
tussen de geo-informatiesector en creatieve onderne-
mers van buiten de geo-informatiesector.
AUTEUR: Camille van der Harten | Nexpri BV
E-MAIL: c.vanderharten@nexpri.nl
WEB: www.nexpri.nl | www.iipgeo.nl
miJn
Perspectief
Ag
end
aw
ie, wat en w
aar
CIjFER
S zOn
DER
GR
EnzEn
26 mei 2011
Den
Haag
cbs.n
l/cijfers-zon
der-g
renzen
AG
Gn
-GEB
RU
IKER
SMID
DA
G (G
IS-tRIp)
21 jun
i 2011 ‘GIS vo
or een
gro
ot p
ub
liek’
Bu
nn
ik
ww
w.ag
gn
.nl
InSpIR
E CO
nFER
EnC
E
27 jun
i – 1 juli 2011
Edin
bu
rgh
, Scho
tland
insp
ire.jrc.ec.euro
pa.eu
ESRI In
tERn
AtIO
nA
L USER
CO
nFER
EnC
E
11-15 juli 2011
San D
iego
, Veren
igd
e Staten
esri.com
/events/u
c
An
tIqU
E MA
p FAIR
nEtH
ERLA
nD
S
24 septem
ber 2011
Putten
amf-n
l.nl
GIS C
On
FEREn
tIE 2011
28-29 sep
temb
er
Ro
tterdam
gisco
nferen
tie.nl
2011 ESRI EU
RO
pEAn
USER
CO
nFER
EnC
E
26–28 o
kto
ber
Mad
rid, Sp
ain
esri.com
/events/em
ea
GIS D
AG
16 no
vemb
er 2011
Wereld
wijd
gisd
ay.com