pARtnERSCHAp Op AFStAnD

‘IK zIE nU zÓvEEL MOGELIjKHEDEn En KAnSEn!’

DE BGt HOEFt GEEn UItDAGInG tE zIjn

INperspectiefg e o g r a f i s c h d e n k e n e n d o e n

een uitgave van Esri Nederland nr.012011

arCGISactueel uitdagend en inspirerend

een uitgave van Esri Nederland nr.012011

INperspec

tief nr.01

2011

GISoNtSluIt eN INteGreert

arCGISHÉt PlatForM Voor

Geo-INForMatIe

ar

CG

ISa

ctu

eel

nr.

01

2011

esri ned

erlan

d

themakeNNIS & kuNDe

Colofon

In Perspectief is een uitgave van Esri Nederland. Het magazine brengt actuele ontwikkelingen op het gebied van geografi sche infor-matie in Nederland. De focus ligt op praktijkvoorbeelden, trends en ontwikkelingen.

COntACt E: redactie@in-perspectief.nl T: +31 (0)10 217 07 00I : www.in-perspectief.nl

REDACtIECarmen Boertjes, Harmen van Doorn, Corine Meppelink, Corine Riem Vis

Naast de redactie en auteurs werk-ten mee aan deze uitgave:Karen Stultiens, Janneke Koren-romp, Bert Vermeij, Evert Verveer..

OntwERpKaren Stultiens

FOtOGRAFIELENS! fotografi e > Marcel Krijger (tenzij anders vermeld)

vORMGEvInG En DRUKLENS! communicatie(www.lenscommunicatie.nl)‘t Papierenhuys

OpLAGE4.500 exemplaren

ABOnnEMEntEnOrganisaties met een onderhouds-contract van Esri Nederland krij-gen In Perspectief kosteloos toege-stuurd. Zonder onderhoudscontract is het ook mogelijk om In Perspec-tief te ontvangen. Een jaarabonne-ment kost 25 euro (excl. btw). Voor verzending naar buitenland gelden aanvullende porto- en administra-tiekosten.

ADvERtEREnEsri Nederland biedt partners en relaties de mogelijkheid zich te profi leren in In Perspectief. Vraag naar de advertentiemogelijkheden (voorwaarden, tarieven en aanle-verspecifi caties) via:adverteren@in-perspectief.nl.

DISCLAIMEREsri Nederland besteedt de uiterste zorg aan de betrouwbaarheid en actualiteit van de artikelen in In Perspectief. Aan de verstrekte infor-matie kunnen geen rechten worden ontleend. Gebruikt kaart- en beeld-materiaal blijft eigendom van de makers. Artikelen uit In Perspectief mogen alleen openbaar worden ge-maakt na schriftelijke toestemming van Esri Nederland.

COvERDe foto op de omslag van dit ma-gazine is genomen naast de Eu-ropweg in Rotterdam (Maasvlakte), ter hoogte van de Yukonweg. De medewerkers op de coverfoto en op pagina 14 en 15 zijn niet van Stedin.

7 EduGIS krijgt nu ook ‘natte’

component

7 Eerste opleiding Geo Academie van

start

8 HU herhaalt succesvolle mailingcam-

pagne middelbare scholen

8 Bijdrage aan lezersonderzoek

8 Overal en altijd informatie delen en

ontvangen

oVerIG

5 Voorwoord

28 Wisseling van de wacht bij AGGN

36 ‘Innovatief zijn is leuk’

46 Agenda

aDVerteNtIeS

4 Tensing

16 GIS Conferentie

25 Realworld Systems

GIS Voor...

12 UTILITIES

GIS ontsluit en integreert informatie

18 OVERHEID

GIS als dienstverlening

22 WATERSCHAPPEN

‘Kennis in het hoofd, maar ook in het

systeem’

30 WATERSCHAPPEN

Partnerschap op afstand

33 OVERHEID

‘Ik zie nu zóveel mogelijkheden en

kansen!’

GIS VerBINDt!

20 De online community verbindt!

oPINIe

17 Column

Kennis uitbesteden

26 Eenvoud

41 Column

Alleskunners gezocht!

42 Openheid 2.0

43 De BGT hoeft geen uitdaging te zijn

45 Mijn perspectief

De revolutionaire innovatie voorbij

NIeuwS

66 Mobiele toepassing gelanceerd

6 Opleidingen geo-informatie scoren

hoog

6 Restauratie voor GeoFort

6 Magazine per e-mail ontvangen?

7 Eagle vormt basis LCMS

Colofon

ArcGIS Actueel is een uitgave van Esri Nederland voor gebruikers van het ArcGIS-platform.

COntACt E: redactie@arcgisactueel.nl T: +31 (0) 10 217 07 00I : www.esri.nl

REDACtIEErnst EijkelenboomJessica JansenJoris BakSabine Put Jeroen van Winden

Aan deze uitgave werkten mee:Antoon UijtdehaagMartijn Dekkers

COvEROngefi lterde LIDAR-data van het strand bij Hoek van Holland. Lees meer over LIDAR in ArcGIS op pa-gina 6.

OntwERpKaren Stultiens

vORMGEvInG En DRUKLENS! (www.lenspuntnl.nl)‘t Papierenhuys

OpLAGE4.500 exemplaren

ABOnnEMEntEnOrganisaties met een onder-houdscontract van Esri Nederland krijgen ArcGIS Actueel kosteloos toegestuurd. Zonder onderhouds-contract is het ook mogelijk om ArcGIS Actueel te ontvangen. Een jaarabonnement kost 25 euro (excl.btw).

DISCLAIMEREsri Nederland besteedt de uiter-ste zorg aan de betrouwbaarheid en actualiteit van de artikelen in ArcGIS Actueel. Aan de verstrekte informatie kunnen geen rechten worden ontleend. Gebruikt kaart- en beeldmateriaal blijft eigendom van de makers. Artikelen uit ArcGIS Actueel mogen alleen openbaar worden gemaakt na schriftelijke toestemming van Esri Nederland.

2 COLOFON EN INHOUDSOPGAVE

3 VOORWOORD

4 NIEUWS VAN DE ESRI DEVELOPER

SUMMIT

6 WERKEN MET LIDAR IN ARCGIS

10 AAN DE SLAG MET WEBVIEWERS

15 ENVI: MEESTER IN RASTERDATA

18 EEN KAART DELEN IN SHAREPOINT

20 ARCGIS SERVER BEST PRACTICES

24 KAARTMATERIAAL BRUIKBAARDER

MAKEN

26 AGENDA

05

12

17

3

Samenspel

van techniek,

organisatie en

gebruik

kennis

uitbesteden

kennis in het

hoofd, maar

ook in het

systeem

De online

community

verbindt!

INhoudsopgavein perspectief, nummer één, tweeduizend elf

“Innovatie

in de hoofden

van mensen.”

09 22

36

17 20

gegevensbeheer en ontsluiting, koppeling van back-offices,

inclusief dataconversie

Batch-, automatische en dynamische planning & Dispatching

Track & Trace en Fleet Management

Field Service-registratie: werkbonautomatisering en mobile GIS

Analyse en reporting, inclusief geografische analyse

Haal maximaal resultaat uit de data en systemen

door gebruik van geografische en administratieve

gegevens verregaand te integreren. Geef uw

medewerkers, klanten en andere ‘stakeholders’ snel

en eenvoudig inzicht in de status en locatie van

uw mobiele teams en uw assets. Integratie van

ERP, EAM, calculatie- en ontwerpapplicaties en GIS

verhoogt de kwaliteit van de informatiestromen en

dienstverlening. Door gegevens snel en efficiënt te

ontsluiten kunt u kostenefficiënt data inwinnen bij

de bron en beschikbaar stellen voor mobiel gebruik

door gekoppelde applicaties en systemen.

Tensing producten en diensten optimaliseren het gehele operationele proces rondom het beheer van assets in het veld:

Integreer GIS en ERP voor een optimale bedrijfsvoering

TensingT: +31 (0)418 572 800

I: www.tensing.com

E: info@tensing.com

51º

48' 0

1" N

, 5º

14' 3

1" E

Since 198525

tensing

Neem voor meer informatie contact op

met Sophie Verbeek, Manager Business

Development & Product Management.

1.

2.3.4.5.

TEN110? Adv_??.indd 1 12-4-11 13:49

Beste lezer,

Elke dag doet hij dienst; de printer. Het prettige is dat wij er ons

er geen enkele zorg over hoeven te maken. Als er een storing

optreedt, komt de leverancier hem zo snel mogelijk repareren. Een

prachtig voorbeeld van ontzorgen, net als veel andere facilitaire

dienstverlening zoals catering en schoonmaak. Het helpt organisaties

om focus aan te brengen en zo de kwaliteit van het eigen werk te

verbeteren.

Wat betekent ontzorgen voor u? Het is een trend in dienstverlening

die zich ook in de geo-sector voordoet. En hoever gaat uw behoefte?

En wat zijn de verwachtingen binnen uw organisatie? Ontzorging is

voor de ene persoon anders dan voor de ander. Hierbij is de invulling

van de regiefunctie cruciaal, zoals u dat kunt lezen in het artikel

Eenvoud van Gertjan van den Bersselaar.

In het ontzorgen vindt samenwerking plaats tussen meerdere partijen

met een duidelijke benoeming van verantwoordelijkheden en

verschuiving van inspannings- naar resultaatverplichting. Ik zie dat

door die samenwerking de domeinkennis en zicht op werkprocessen

meer vanuit de klant wordt gestuurd. Esri neemt als leverancier

graag haar verantwoordelijkheid om de expertrol op dat vlak in te

vullen en optimaal gebruik van de ArcGIS-infrastructuur te borgen.

Voorbeelden hiervan vindt u terug in de artikelen over het waterschap

Scheldestromen, de provincie Flevoland en netbeheerder Stedin.

De druk op efficiënt werken, die ontstaat door resultaatverplichting,

lijkt innovatie vaak in de weg te staan. Maar, juist in dit spanningsveld

kan door samenwerking mooi innovatie tot stand worden gebracht:

co-creatie. In een tijd van bezuinigingen en minder budget biedt

bundeling van kennis de oplossing voor innovatie. In de volgende

editie van In Perspectief, later dit jaar, laten we zien hoe dit samengaat.

Kunt u zolang niet wachten? Neem dan contact met mij op!

Frits van der Schaaf

directeur business development

Esri Nederland

fvanderschaaf@esri.nl

VoorwoorD

5

“De druk op efficiënt werken lijkt

innovatie in de weg te

staan.”

6

Het gecombineerde magazine In

Perspectief en ArcGIS Actueel wordt

normaal gesproken in hardcopy

vorm verstuurd. Het is mogelijk om

een link naar de digitale versie van

het magazine te ontvangen. E-mail

naar mailings@esri.nl met het ver-

zoek om het magazine voortaan per

e-mail te ontvangen.

Het GeoFort gaat restaureren. In-

middels zijn alle GeoZalen leeg ge-

ruimd en de voorbereidingen daar-

voor in volle gang. Esri Nederland is

XXL-sponsor van het GeoFort.

GeoFort wil in 2012, als het fort weer

open gaat, een hoop nieuwe initia-

tieven lanceren. Het fort is geschikt

voor klantendagen en seminars.

Bezoekers kunnen onder meer hun

brainstormresultaten koppelen aan

de kaart. Met de speciaal voor Geo-

Fort ontwikkelde Layar-applicatie

(XY-Match) kunnen teams elkaars

brainstorm zien als ‘augmented rea-

lity’-laag. Lees meer over het fort op

www.geofort.nl

In de Keuzegids Masters komen de

Nederlandse geo-masteropleiding-

en goed voor de dag. De uitschie-

ter is de opleiding Geo-Information

Science van de Wageningen Univer-

sity. De Keuzegids Masters 2011 be-

vat kwaliteitsoordelen van zo’n 600

masterprogramma’s en wordt uitge-

geven door het Centrum Hoger On-

derwijs Informatie. De keuzegids is

een consumentengids voor studen-

ten en studiedecanen die zich willen

oriënteren op vervolgstudies. De

gids constateert dat geo-informatie

zich heeft ontwikkeld van wat ooit

een hulpwetenschap was tot “een

eigen tak van wetenschap binnen

onze informatiemaatschappij”. Be-

halve de geomaster in Wageningen

krijgen ook Geomatics aan de TU

Delft en de gezamenlijke geomaster

GIMA goede rapportcijfers.

Bron: Arbeidsmarkt Geo

Magazine per e-mail ontvangen?

Restauratie voor GeoFort

Opleidingen geo-informatie scoren hoog in Keuzegids Masters 2011

Mobiele toepassing gelanceerd voor waterschappen en provincies

De ZwemWaterkwaliteitApplicatie

(ZWApp), een nieuwe toepassing

voor waterschappen en provincies,

is ontwikkeld om het zwemwater-

kwaliteitsproces te verbeteren om

makkelijker te kunnen communice-

ren. De ZWApp is een nieuwe be-

heeromgeving waar beide organi-

satietypen in kunnen werken. Het

proces rondom de zwemwaterkwa-

liteit kan door deze verbeteringen

efficiënter worden toegepast.

Door de ZWApp kunnen water-

schappen en provincies gestroom-

lijnder met elkaar communiceren.

Het is dus niet langer nodig heen

en weer te mailen, in afwachting te

zijn van een beoordeling of gege-

vens in verschillende bestanden bij

te werken. Het invoeren, verwer-

ken en aanpassen van gegevens in

de ZwemWaterKwaliteitApplicatie

gebeurt namelijk in dezelfde om-

geving als de beoordeling en uit-

gifte. Hierdoor is de kans op mis-

communicatie een stuk kleiner en

kan sneller en efficiënter gewerkt

worden.

Lees meer op esri.nl/gis-voor-

waterschappen/informatie-delen

Bron: Esri Nederland

Foto: GeoFort

De Eagle-software is na een aanbe-

stedingsprocedure gekozen als ba-

sis voor het Landelijk Crisismanage-

ment Systeem 2.0. Frits Gronsveld,

Project directeur landelijk project

Netcentrisch Werken: “We hopen

samen met de leverancier tot een

partnerschap kunnen komen. Ik wil

graag schouder aan schouder met

hen en de Veiligheidsregio’s wer-

ken aan de versterking en ontwik-

keling van informatievoorziening

en -uitwisseling tijdens incidenten

en mogelijke crises, nu en in de toe-

komst. ”

LCMS 2.0 wordt naar verwachting

eind juni opgeleverd. In juli start

de uitrol van LCMS 2.0 in de veilig-

heidsregio’s en het NCC en LOCC.

Vóór 1 januari 2012 moeten alle

veiligheidsregio’s en het NCC en

LOCC netcentrisch werken en het

nieuwe systeem gebruiken.

Eagle vormt basis Landelijk Crisis-management Systeem

Het Educatief GIS-portaal, EduGIS,

wordt binnenkort uitgebreid met

een thema hydrografie. Onderwer-

pen als getij, coördinaten, plaats-

bepaling en dieptemeten zullen

een plaats krijgen in het EduGIS-

aanbod. Begin dit jaar bereikte Edu-

GIS daarover een akkoord met het

Maritiem Instituut Willem Barentsz

(MIWB) op Terschelling, waar de

hbo-opleiding Ocean Technology

(Hydrografie) wordt verzorgd. Edu-

GIS wil het gebruik van geo-ICT in

het onderwijs stimuleren om leer-

lingen in staat te stellen zelfstandig

ruimtelijke vraagstukken te analyse-

ren. EduGIS hoopt hiermee ook bij

te dragen aan de belangstelling van

jongeren voor een geo-gerelateer-

de opleiding in het vervolgonder-

wijs. De hydrografie, te beschouwen

als ‘geo van de natte sector’, heeft

net als de ‘droge’ geosector veel

moeite om aan studenten te komen.

Voor het MIWB is de samenwerking

met EduGIS een mogelijk middel om

de instroom van de opleiding Ocean

Technology te vergroten.

Bron: Arbeidsmarkt Geo

De nieuwe opleiding Basisopleiding

GIS is begin van dit jaar van start

gegaan. Deze opleiding wordt ver-

zorgd door de kersverse Geo Aca-

demie, die vanuit het GeoFort op-

leidingen aanbiedt. Met een groep

zeer enthousiaste en gemotiveerde

deelnemers is de Geo Academie

hiermee haar eerste opleiding ge-

start. In het najaar van 2011 wordt

deze opleiding opnieuw aangebo-

den. De startdatum valt waarschijn-

lijk in de week van 1 september.

Lees meer op

www.geo-academie.nl

Bron: Arbeidsmarkt Geo

GISnieuws

7

Eerste opleiding

Geo Academie van start

EduGIS krijgt nu ook ‘natte’ component

Foto: Esri Nederland

Bron: EduGIS

8

Foto’s: Eric Laycock

gis Nieuws

overal en altijd informatie delen en ontvangen ArcGIS.com is dé website voor het

werken met kaarten en andere

geografische informatie. De schat

aan basiskaarten en thematische

kaarten, geografische applicaties

en toepassingen die het medium

rijk is, helpen daarbij. Met ArcGIS.

com gaat kaarten maken stukken

eenvoudiger, net als het delen van

deze kaarten met andere gebrui-

kers.

Bert Vermeij schreef het al in de

vorige In Perspectief: “Dáár zit de

kracht. GIS-gebruikers en professi-

onals delen via de ArcGIS.com-por-

tal hun ‘content’ met anderen. Een

community van en voor GIS-profes-

sionals, maar ook voor iedereen die

op zoek is naar goede geografische

informatie of goed digitaal kaart-

materiaal.”

ArcGIS.com biedt de mogelijkheid

om kaartmateriaal kosteloos, een-

voudig en snel te ontsluiten op

internet: via uploaden van eigen

data of via geo-services. Hierbij kan

gebruik worden gemaakt van een

tiental standaard base maps.

Het zijn niet alleen de bekende So-

cial Media waar GIS en online com-

munities elkaar vinden. Vermeij:

“Op het recent gelanceerde Arc-

GIS.com raken zij elkaar – de kracht

van de groep als mechanisme – om

de rijkste bron van geografische in-

formatie op te bouwen. Met elkaar

en voor elkaar.”

Eén van de organisaties die en-

thousiast is over de komst van

ArcGIS.com is GBKN (Grootschalige

Basis Kaart Nederland). Directeur-

secretaris Martin Peersmann ziet

een hoop voordelen. “ArcGIS.com

is een platform waarmee added

value geo-services kunnen worden

ontwikkeld op data en informatie

die door het stelsel van basisregis-

traties worden ontsloten. Dergelijke

geo-services stimuleren gebruik van

geo-informatie in beleids- en uit-

voeringsketens.” Hij verwacht dat

“de invoering van open standaar-

den en open source in combinatie

met een ‘overheidscloud’ mogelijk

instrumenten zijn voor het schep-

pen van een gunstig klimaat voor

het toevoegen van economische

waarde aan beschikbare publieke

overheidsgeo-informatie.”

AUTEUR: Harmen van Doorn

E-MAIL: contact@esri.nl

Vorig jaar namen de Hogeschool

Utrecht en SAGEO samen het initi-

atief om de middelbare scholen in

de regio Utrecht aan te schrijven, als

onderdeel van een grote wervings-

campagne. Zo’n 1200 aardrijkskun-

dedocenten ontvingen een mailing

om de hbo-opleiding Geodesie/

Geo-informatica onder de aandacht

te brengen. Alle inspanningen bij

elkaar leidden vorig seizoen tot een

forse toename in de instroom van

de opleiding. Dit jaar lijkt de stij-

gende lijn zich voort te zetten. Om

deze ontwikkeling kracht bij te zet-

ten, gaat er opnieuw een mailing

uit, om scholen op de opleiding en

open dagen te wijzen. Opleidingen

die een vergelijkbare actie overwe-

gen, ondersteunen wij uiteraard

graag.

Neem voor meer informatie contact

op met communicatieadviseur Mar-

co Verschoor via marco.verschoor@

arbeidsmarktgeo.nl.

Bron: Arbeidsmarkt Geo

HU herhaalt succesvollemailingcampagne middelbare scholen

Bijdrage aan lezersonderzoekEind 2010 hield Esri Nederland een

lezersonderzoek over de verschil-

lende publicaties. Vanaf deze plek

wil In Perspectief de lezers bedan-

ken die deel hebben genomen aan

het onderzoek. De feedback op de

publicaties en de nieuwe website

stelt Esri Nederland in staat om

haar communicatie te blijven ver-

beteren. Onder de deelnemers zijn

diverse MapBooks en een Wereld

Bosatlas verloot.

9

Foto’s: Eric Laycock

gis

Diensten

‘Datakwaliteit:samenspel van techniek,organisatie en gebruik’

“Gegevens zijn de kern van je bedrijfsvoe-

ring!” Business consultant Jeroen Aarts van

Esri Nederland legt enthousiast uit wat het

belang is van het op orde hebben van data.

“Door onjuistheden kan data niet of minder

goed bruikbaar zijn.” Denk hierbij aan fouten

in de topologie – het ‘gedrag’ van verschillende

punten, lijnen en vlakken – van de geometrie.

Daarnaast kunnen de tabellen fouten bevat-

ten, zoals ontbrekende data, teveel karakters

of het gebruik van cijfers in plaats van letters

in de cellen van de tabel. Onbruikbaarheid van

data heeft soms verregaande consequenties.

“Bepaalde gegevens zijn juridisch vastgelegd.

Op afwijkingen en fouten staan dan sancties.”

Maar fouten in de data is niet het enige pro-

bleem dat optreedt. Overheidsorganisaties

hebben vaak ook te maken met veel verschil-

lende GIS-gebruikers. Aarts: “Dataopslag

vindt geregeld plaats in persoonlijke directo-

ry’s, daardoor is het onbekend waar gegevens

staan opgeslagen. Gegevens op orde hebben,

betekent ook dat gegevens vindbaar zijn voor

mensen binnen én buiten een organisatie!”

Een ander issue is de kwaliteit en betrouw-

baarheid van data. “Deze is af te leiden uit

metadata; de data over data. Zonder deze in-

formatie kan een gebruiker niet achterhalen

wanneer de data is ingewonnen, onder welke

omstandigheden en met welke methoden.”

Jeroen Aarts vat het samen: “Veel data van

organisaties bevat onjuistheden, is onvindbaar

en is onbruikbaar. Je wilt data kunnen gebrui-

ken, maar ook de waarde van de data vergro-

ten. Dat kan alleen als je data op orde is.”

StAnD vAn zAKEn

Om deze reden zette Esri Nederland een Data

op Orde-traject op. Dat kwam voor Tamar Bak-

ker van Waterschap Noorderzijlvest als geroe-

pen: “Ik wilde jaren geleden eigenlijk al een

rapportage ontwikkelen waarin kan worden

aangegeven hoe het met de kwaliteit van de

gegevens in de database gesteld is. Gebruikers

en het management kunnen dan hun conclu-

sies trekken.” De GIS Data Reviewer bleek voor

het waterschap de juiste tool. “We voerden

een aantal gesprekken met consultant Jan

Heida van Esri Nederland over de mogelijk-

heden en hebben het waterschap Hunze en

Aa’s ook aan de slag zien gaan met deze tool.

Niet alleen bij het verbeteren van de gegevens

heeft de tool een functie, maar de Reviewer-

resultaten maken ook inzichtelijk hoe de situ-

atie ervoor staat.”

Aan het inwinnen van gegevens wordt jaarlijks veel geld besteed. terecht, want data is een waar-

devol bezit. Het bijhouden en de kwaliteit laten echter nog vaak te wensen over. Data goed kun-

nen beheren vergt een investering. Organisaties zoals het waterschap noorderzijlvest, de provincie

Fryslân en de gemeente Stadskanaal, maken er werk van met behulp van de aanpak Data op Orde.

Foto: Esri Nederland

10

gis

Diensten

Tamar Bakker legt uit hoe het proces in zijn

werk ging: “Samen met Jan Heida, business

developer van Esri Nederland, is een structuur

neergezet voor het maken van een kwaliteits-

plan. De ervaringen die hij bij andere water-

schappen had opgedaan waren een goede

input om uiteindelijk onze eigen standaard te

ontwikkelen.” Het traject was zo ingestoken

dat alle nieuwe stappen samen werden uit-

gevoerd. “Jan Heida bracht de kennis in huis

om de volgende stap te kunnen zetten. Als

waterschap gingen we met de nieuwe kennis

aan de slag.”

KwALItEItSEISEn

Ook Welmoed Wijtzes, geodatabasebeheer-

der van de provincie Fryslân, werd geholpen

met de aanpak Data op Orde. “Het onderwerp

Kwaliteitsbeheer en Kwaliteitscontrole binnen

de afdeling Beleids- en Geo-informatie is een

aantal dagdelen flink onder de loep genomen.

De procedures voor het beheren van de cen-

trale geodatabase zijn gedetailleerd in kaart

gebracht. Aspecten die aan de orde kwamen,

waren onder meer: geodataorganisatie, plan-

ning en control, kennisniveaus, werkprocedu-

res en de verschillende onderdelen van het be-

heer- en publicatieproces.”

De werkprocessen en verantwoordelijkheden

zijn inmiddels belegd, legt Wijtzes uit. “De

‘data bij de bron’ dient aan kwaliteitseisen te

voldoen, zodat zich geen onevenredige werk-

last ophoopt bij de geodatabasebeheerders.

Dus: duidelijke afspraken maken over de eisen

die worden gesteld aan de op te leveren data.”

Daarnaast heeft het traject ertoe bijgedragen

dat de GIS’ers meer in IT-termen en -procedures

zijn gaan denken, wat het maken van afspra-

ken met de betrokken IT’ers vergemakkelijkt.

“Jan Heida brachtde kennis in huis voor

de volgende stap.”

Tamar Bakker van van Waterschap Noorderzijlvest heeft samen

met Jan Heida (foto) van Esri Nederland een structuur neergezet

voor het maken van een kwaliteitsplan. Bakker: “De ervaringen

die hij bij andere waterschappen had opgedaan waren een goede

input om uiteindelijk onze eigen standaard te ontwikkelen.

11

“Individueleverantwoordelijkhedenbeleggen.”

Wijtzes: “Het traject heeft ook geleid tot een

ander type denken over dataopslag: data die

regelmatig gemuteerd wordt, vereist een an-

der type opslag dan statische data, zoals lucht-

foto’s. En aan verschillende onderdelen van

het beheerproces is nu het optimaal gebrui-

ken van geo-software, zoals mxdperfstat en

geodatabase-diagrammer, gekoppeld.”

KRItISCHERE KIjK

Frans Kabel van de gemeente Stadskanaal

geeft aan dat het Data op Orde-traject heeft

geleid tot een kritischere kijk op de verschil-

lende rollen in hun dataprocessen. “Het geeft

ons een goede basis van waaruit wij, als het

ware, een mooi gebouw voor informatiestro-

men kunnen opzetten.”

De gemeente kreeg bezoek van Chris Geers

van Esri Nederland die werkplekbegeleiding

verzorgde. “Hij constateerde dat de opslag

van onze data erg gefragmenteerd was. Daar-

op heeft Barend Sneller van Esri Nederland

contact met ons opgenomen om Data op Orde

bij ons te introduceren. Sneller is hier een dag

geweest om door middel van een interview de

wensen van onze klanten in beeld te brengen,

inclusief de bronnen waar wij onze gegevens

uit halen. Daarnaast is een opzet gemaakt

voor wie de beheerder zou moeten zijn van de

bronbestanden, en wie de afnemers zijn.”

HOOpvOL GERICHt Op DE tOEKOMSt

Alle drie zijn ze positief over de data-toekomst

van hun organisatie. De gemeente Stadskanaal

gaat na het bijna afgeronde BAG-project aan

de slag. “We beschikken niet over voldoende

mankracht om beide projecten gelijktijdig uit

te voeren.” Tamar Bakker van het Waterschap

Noorderzijlvest kan niet zeggen dat ze de data

al helemaal op orde hebben. “We hebben nu

wel het proces nagenoeg zo ingericht dat we

structureel kunnen werken aan de verbetering

van onze gegevens en de stappen die we zet-

ten ook zichtbaar kunnen maken aan de be-

langhebbenden binnen de organisatie.”

Ook bij de provincie Fryslân is het beheerpro-

ces sinds die tijd beter gestructureerd, stelt

Welmoed Wijtzes. “De werkprocedures kun-

nen goed worden gebruikt om individuele ver-

antwoordelijkheden te beleggen. En het is erg

belangrijk dat we inzichtelijk hebben gemaakt

dat er structureel voldoende tijd en capaciteit

beschikbaar moet zijn om datakwaliteit te

kunnen waarborgen.”

Jeroen Aarts blikt even terug: “Er blijkt maar

weer eens dat het op orde hebben van je data

een samenspel is van techniek, organisatie en

gebruik. Alleen de techniek is niet voldoende.

Minstens zo belangrijk zijn de organisatie en

het gebruik. Alleen wanneer deze drie onder-

delen naadloos op elkaar aansluiten, kan data

goed functioneren.”

AUTEUR: Harmen van Doorn

E-MAIL: contact@esri.nl

DAtA Op ORDE

Esri Nederland heeft vanuit haar expertise

een Data op Orde-traject in het leven geroe-

pen. Dit omvat onder meer de training Kwa-

liteitsborging en Kwaliteitscontrole en een

ArcGIS-extensie om de kwaliteit van data te

‘meten’.

Lees meer over Data op Orde esri.nl/data-op-

orde of e-mail vragen naar contact@esri.nl

13

gis ontsluit en integreert informatie

water- & Energiebedrijven legden jarenlang de focus op het registreren en beheren van data over de eigen bedrijfsmiddelen en netwerken. zo ook bij netbeheerder Stedin. Maar, er is zo veel meer mogelijk. Stedin wil GIS nu bedrijfsbreed inzetten voor het integreren, delen en analyseren van informatie om de interne processen te optimaliseren. Esri nederland levert Stedin toegevoegde waarde om branchespecifiek mee te denken over nieuwe toepassingen en de meerwaarde van GIS hierbij.

gis voor

utilities

ambitieus stedin werkt aan bedrijfsbreed gis.

14

Stedin is als netbeheerder verant-

woordelijk voor een veilig en be-

trouwbaar transport van elektrici-

teit en gas naar bijna twee miljoen

particuliere, zakelijke en overheids-

klanten in de Randstad. Als netbe-

heerder heeft Stedin de verantwoor-

delijkheid om ervoor te zorgen dat

de eigen energie-infrastructuren de

energievraag van vandaag kunnen

verwerken en toegankelijk zijn voor

de veranderende vraag van morgen

(SmartGrid-ontwikkelingen, slim-

mere stroomdistributienetwerken).

Stedin stelt daarom hoge eisen aan

het beheer van haar energienetten.

Dat brengt continu investeren in

modernisering, vervanging, uitbrei-

ding en onderhoud van de netten

met zich mee. Afgewogen beslissin-

gen op basis van risicoanalyses vindt

Stedin daarbij belangrijk. Evenals

hoge eisen aan de kwaliteit, veilig-

heid en efficiëntie van de proces-

sen. Er wordt voortdurend gewerkt

aan het optimaliseren en monitoren

van de activiteiten en werkstromen.

GIS speelt hierbij een cruciale rol.

nIEUw GEBIED OntGInnEn

De ruimtelijke component in de in-

formatievoorziening en -uitwisse-

ling kan veel beter worden benut.

Hier valt nog een heleboel te ontgin-

nen. Hans Slootjes, informatiecon-

sultant van Stedin: “Van oudsher is

GIS bij Stedin ingebed voor de regis-

tratie van onze infrastructuur, maar

de ruimtelijke component reikt veel

verder! Meetgegevens, storingsge-

gevens, vergunningen, grondzaken,

onderhoudsgegevens, werkloca-

ties en klantinformatie bevatten

allen een ruimtelijke component,

die nog niet als zodanig wordt ge-

bruikt. In het kader van tweezijdige

informatie-uitwisseling met externe

partijen, valt bijvoorbeeld te den-

ken aan de informatie-uitwisseling

en de samenwerking met de veilig-

heidsregio’s, gemeenten en andere

belanghebbenden bij storingen en

calamiteiten. Of bijvoorbeeld aan de

samenwerking met waterschappen

als het gaat om het kunnen garan-

deren van ongestoorde en veilige

levering tijdens het versterken van

dijken en zeeweringen.”

IntEnSIEvE SAMEnwERKInG

Om voor deze geo-vraagstukken en

het ontsluiten van informatie naar

diverse doelgroepen oplossingen

te ontwikkelen, werkt Stedin sinds

anderhalf jaar samen met Esri Ne-

derland. Slootjes: “Voor ons is het

essentieel dat een partner visie

heeft en dat ook duidelijk uitstraalt.

Evenals kennis van onze markt. An-

ders is meedenken onmogelijk. Wat

betreft kunde moeten de producten

en medewerkers doen wat ze belo-

ven.” Stedin besloot tot een proef

met ArcGIS. “Vanaf de proef tot nu

toe hebben we naar tevredenheid

samengewerkt”, vervolgt Slootjes.

“Vanuit Esri zijn de juiste experts

beschikbaar gesteld. Gert van Dijk,

business developer bij Esri, vormt de

spil tussen Stedin en Esri. Martina

Hörauf, support engineer Esri Ne-

derland was verantwoordelijk voor

de installatie en het beheer. Ivo Vis-

ser, technisch consultant en Ernst

Eijkelenboom, product marketing

consultant van Esri Nederland heb-

ben Stedin wegwijs gemaakt in de

functionaliteiten. Tevens hebben

we support gehad op het gebied

van het maken van specifieke geo-

analyses, het publiceren, etc. Dit

heeft er allemaal toe bijgedragen

dat we nu steeds meer geo-gerela-

teerde vraagstukken krijgen vanuit

verschillende bedrijfsonderdelen.”

Esri heeft korte communicatielijnen

en staan persoonlijk of door middel

van digitale support altijd klaar als

“Er wordt gesteld dat 80 procent van alle data op ruimtelijke componenten gebaseerd is. Bij Stedinzijn we ervan overtuigd dat dit 100 procent is.”

15

er vragen zijn, geeft Slootjes aan.

Het online Esri Support Center biedt

hiertoe de mogelijkheid. Diana van

Eijk, functioneel/technisch specialist

bij Stedin: “Een handige informatie-

bron, waar ik regelmatig gebruik van

maak. Bijvoorbeeld bij de implemen-

tatie van bepaalde functies en het

ontwikkelen van webapplicaties.”

MEERwAARDE vOOR ‘nIEt-

GIS’ERS’

Slootjes: “Onze afdeling is er mede

op gericht om de kracht van ruimte-

lijke informatie en het gebruik van

GIS bedrijfsbreed te promoten. GIS

slaat een brug van administratieve

informatie naar ruimtelijke informa-

tie, waarbij monitoring en analyse in

de tijd en op de kaart mogelijk zijn.”

Van Eijk: “We merken dat binnen

afdelingen nog vaak in Excel-sheets

wordt gedacht en dat de vertaalslag

naar geografische beeldvorming

nog niet is gemaakt. Er gaat een

wereld voor hen open als we ver-

volgens hun eigen data - gecombi-

neerd met andere data - op de kaart

zetten. Het creatieve denkproces

naar nieuwe toepassingen wordt

hiermee in gang gezet. Wanneer

bijvoorbeeld adresgegevens van

klanten worden omgezet naar geo-

grafische beeldvorming, maakt dat

de dekking in een verzorgingsge-

bied in één keer visueel. Als dan ook

nog ingezoomd kan worden op indi-

viduele situaties, waarbij ook de in-

frastructuur van Stedin zichtbaar is,

dan is GIS ineens zeer aantrekkelijk.

Hiermee bedient onze afdeling,

zowel bedrijfsonderdelen aan de

klant- en marktzijde als aan de

zijde van het beheer van de infra-

structuur.”

MOBIELE AppS

Slootjes: “Het gebruik van mobiele

tablets en smartphones neemt een

vogelvlucht. In het veld hebben

zware GIS-applicaties en laptops

hun beste tijd gehad. De focus zal

meer en meer verschuiven naar be-

hoeften van de gebruiker in speci-

fieke situaties in het veld. Met een

tablet kun je straks alles. Het Esri-

platform ArcGIS en de daaraan ge-

koppelde mobiele oplossingen spe-

len hier goed op in. We kunnen de

functies inrichten naar specifieke

behoefte. Geïntegreerd wordt data

uit verschillende bronnen bij elkaar

gebracht. Enterprise-data is direct

beschikbaar, evenals foto’s van di-

gitale camera’s bij de inwinning van

data en we kunnen ingevoerde ge-

gevens direct valideren.” Esri busi-

ness consultant Gert van Dijk: “Bij

Esri zijn we van mening dat een sys-

teem eenvoudig moet zijn en volle-

dig ten dienste moet staan van de

werkzaamheden. Met het ArcGIS

Mobile-platform bieden we ‘lean

and mean’-applicaties met maxi-

maal gebruiksgemak.”

wAt BREnGt DE tOEKOMSt?

De traditionele GIS-wereld en nieu-

welingen in de wereld van geo-in-

formatie groeien naar elkaar toe.

“Er wordt gesteld dat 80 procent

van alle data op ruimtelijke compo-

nenten gebaseerd is. Bij Stedin zijn

we ervan overtuigd dat dit 100 pro-

cent is.”, aldus Slootjes. De consu-

menten- en zakelijke markt treffen

elkaar steeds vaker. Slootjes: “We

zien een verdere versmelting van

statische en dynamische data. De

ontwikkelingen op het gebied van

SmartGrid hebben ook consequen-

ties voor netbeheerders als Stedin

en daarmee ook voor de behoefte

aan informatie. De netbeheerder

krijgt een uitdaging op dit gebied.

Denk aan de slimme meters, decen-

trale opwekking en teruglevering

met hun impact op schakelacties en

aan oplaadpunten voor elektrisch

vervoer. Meer meetpunten en be-

sturing betekenen meer data, die in

goede banen geleid moet worden.

De ruimtelijke component speelt

hierin een voorname rol. Maar de

grootste uitdaging zit in het naar

elkaar toe laten groeien van ver-

schillende informatiedomeinen die

samen geïntegreerde informatie

verstrekken die voor een breed pu-

bliek, zowel intern als extern, toe-

gankelijk is. Het is prettig dan te

weten dat we een partner hebben

waar we met al onze vragen terecht

kunnen.”

AUTEUR: Karen Bos

E-MAIL: utilities@esri.nl

“We zien een verdereversmelting van statischeen dynamische data.”

16

Ervaart u GIS ook als de verbindende schakel in uw organisatie? In veel organisaties is dit het geval. Ver-binden is namelijk de essentie van geografie; tussen verschillende vakdisciplines, tussen beleidsterreinen, tussen organisaties en in werkprocessen. Moderne technologie zoals smartphones, social media en apps, waarin locatie steeds meer geïntegreerd is, maakt samenwerken steeds gemakkelijker. GIS verbindt technologie én mensen!

reserveer alvast in uw agenda!

17

Column

Meningen gonsden door de zaal, reacties op de stelling ‘Alle

kennis zelf in huis hebben of aan de markt overlaten?’. Deze

stelling kwam aan bod tijdens de Waterkeringendag. Wat wel

en wat niet uitbesteden? En dan specifiek gericht op het toetsen

van keringen; kan een waterschap dit aan externen overlaten?

Toen eenmaal het bekende geluid van mijn voormalige dijkgraaf

(wetterskip Fryslan) klonk, werd het stil. Hij sprak: “Hoe kun-

nen we nu met elkaar bedenken dat we deze basale kennis kun-

nen uitbesteden? En hoe kan het dat we deze basale kennis niet

meer in huis hebben?” De discussie kreeg hiermee een wending.

Hoewel veel werk nu niet zelf meer wordt gedaan, is nog steeds

wel kennis nodig om dit op een goede manier uit te besteden!

Hoe doe je die kennis op? Allereerst met een goede opleiding,

maar ook door gewoon het werk in ieder geval een paar keer

zelf te doen. Risico’s kunnen zo beter worden ingeschat, en er

ontstaat ook waardering voor het werk.

Een andere, misschien wel betere, manier van uitbesteden is zelf

een deel van het werkproces te blijven doen. Een aantal water-

schappen hebben de najaarsschouw, een primair proces, deels

uitbesteed aan Esri Nederland en Geodan. Het werk voor de on-

dersteuning wordt overgedragen, maar de controle voert het

waterschap zelf uit. Dit leidt tot een bijzondere relatie, geken-

merkt door vertrouwen en gelijkwaardigheid. Het mooie van

deze manier van samenwerken is dat iedereen op haar kwaliteit

wordt ingezet. Het waterschap op het primaire proces en een

marktpartij op de ondersteuning. Deze manier van samenwer-

ken levert veel tijdwinst op.

Door zo samen te werken krijgen klanten meer gelegenheid om

de inspiratie die ze opdoen tijdens bijvoorbeeld een GIS Tech

of een Waterkeringendag in te zetten voor u processen. En na-

tuurlijk kunt u ons hierbij om ondersteuning vragen, of we gaan

samen een nieuw project aan.

AUTEUR: Jan Heida | Esri Nederland

E-MAIL: jheida@esri.nl

kennisuitbesteden

“Hoe kanhet dat we

deze basale kennis niet

meer in huis hebben?”

18

gis voor

overheidGIS alsdienstverlening

Één van de uitdagingen met GIS

vandaag de dag is dat het poten-

tieel voor het grote publiek moet

gaan vervullen. Degenen die be-

kend zijn met GIS weten hoe snel en

efficiënt het kan zijn om gegevens

te analyseren en de resultaten in

makkelijk te begrijpen kaarten, gra-

fieken en rapporten te visualiseren.

Soms schrikt het gebruik van GIS

af, door factoren zoals kosten en

het ontbreken van tijd voor trainin-

gen. Met behulp van Gis as a Service

(GaaS) probeert Tonnaer deze cirkel

te doorbreken en GIS toegankelijk

te maken voor een breder publiek

die geografische informatie wil de-

len of deze informatie zoekt.

Tonnaer Digitale informatie (TDi)

heeft voor overheden en bedrijven

GIS as a Service (GaaS) in het leven

geroepen om daarmee te helpen

in de wijze waarop zij het beste

In nederland wordt geo-informatie steeds belangrijker. Mede door het toenemende gebruik raken ook steeds meer

mensen er mee vertrouwd. je eigen woning zoeken en bekijken via online luchtfoto’s, autonavigatie en gps is niet

meer weg te denken uit onze huidige leefwijze. Al deze nieuwe toepassingen hebben te maken met geo-informatie.

Ook veel nieuwe media maken gebruik van geo-informatie. De openheid en hoeveelheid aan data neemt dan ook

met de dag toe en communicatie in samenhang met geo-informatie neemt op dit moment een grote vlucht. voor veel

overheden en bedrijven wordt het dan ook steeds belangrijker om op een open en toegankelijke manier informatie

te delen met hun burgers of klanten.

Via de webviewer is het mogelijk om informatie toe te voegen en/of te wijzigen, ideaal voor bijvoorbeeld vergaderingen.

Foto: Tonnaer

19

met hun geo-informatie naar bui-

ten kunnen treden. Met een GaaS-

overeenkomst is een organisatie in

staat om via internet geografische

informatie uit te wisselen of te com-

municeren met burgers, klanten of

medewerkers.

Via een webviewer wordt de infor-

matie geografisch gekoppeld aan

een locatie(s) en is de informatie via

een kaart opvraagbaar. De krach-

tige webviewer wordt dusdanig

ingericht dat de informatie snel en

gebruiksvriendelijk is te vinden.

Daarbij maakt TDi gebruik van de

Adobe Flex of Microsoft Silverlight

webviewer.

Tevens is het via de webviewer mo-

gelijk om informatie toe te voegen

en/of te wijzigen. Hierbij kun je

denken aan burgers die melding

kunnen maken van zaken die in de

openbare ruimte plaats vinden of

aantekeningen tijdens vergaderin-

gen over thema’s die geografisch

van aard zijn.

Voor elke toepassing wordt speciaal

een webviewer op maat gemaakt.

Hierdoor is het altijd mogelijk om

als afnemer van de dienst een eigen

stempel te drukken en iets te creë-

ren wat volledig bij de organisatie en

klant, burger of medewerker past.

TDi maakt via deze dienst de weg

vrij om via een voordelige, effici-

ente en gebruiksvriendelijke wijze

geografische gegevens te delen.

Naast deze drie elementen is veilig-

heid ook een belangrijk onderwerp.

Veel van onze overheidsgerela-

teerde afnemers geven aan dat zij

vanuit veiligheidsoverwegingen ge-

bruik willen maken van een externe

server waar hun data beschikbaar

wordt gesteld. De webviewer wordt

daarna ingericht en volledig geïnte-

greerd in de website van de desbe-

treffende overheidsorganisatie.

Voor interne geo-informatie ont-

sluiting kan de GaaS-overeenkomst

ook aangesproken worden. Inmid-

dels levert TDi aan overheden ook

een gesloten omgeving waarin

interne informatielagen worden

ontsloten. Deze omgevingen zijn

op projectbasis of voor de langere

termijn. Omdat veelal kleinere ge-

meenten niet de kennis en kunde

in huis hebben om hun geodata te

beheren bied TDi de mogelijkheid

om via een GaaS de geo-dienstver-

lening op orde te brengen. Tevens

enthousiasmeren medewerkers de

eigen organisatie over GIS en de

mogelijkheden die het biedt. Hier-

door ontstaat een breed draagvlak

en neemt het interne gebruik van

geo-informatie exponentieel toe.

Ook voor het bedrijfsleven hebben

we inmiddels GaaS-toepassingen

ontwikkeld. Zo zijn we bezig met

toepassingen voor makelaars, na-

tuurverenigingen, woningbouwco-

operaties, fiets- en wandelstichting,

supermarkten, horeca en tanksta-

tions. Doordat we voor een grote

diversiteit aan marktpartijen werk-

zaam zijn, ontstaan er vaak nieuwe

ideeën en vraagstukken die wij weer

toe kunnen passen op andere pro-

jecten. Zo ontstaan in samenspraak

oplossingen die anders nooit waren

bedacht. Deze dynamiek maakt Ton-

naer’s ontwikkeling en werkwijze

zeer krachtig en ze kan hierdoor snel

schakelen en meedenken met onze

klanten. Door de klant in kennis te

stellen van de mogelijkheden die GIS

biedt triggeren we hen ook om over

GIS na te denken. Hierdoor zijn we

in staat om samen tot de ideale geo-

informatie voorziening te komen.

AUTEUR: Patrick Blom | Tonnaer

E-MAIL: patrick.blom@tonnaer.nl

WEBSITE: tonnaer.nl/

digitale-informatie

TDi maakt gebruik van de Adobe Flex

of Microsoft Silverlight webviewer.

Via een webviewer wordt de infor-

matie geografisch gekoppeld aan een

locatie(s) en is de informatie via een

kaart opvraagbaar.

Bron: Tonnaer

Foto: Tonnaer

20

gis

Verbindt!

De online com-munity verbindt

21

GIS verbindt! Ook op Social Media brengt

GIS mensen met elkaar in verbinding. we

vinden elkaar op sociale netwerken van

bijvoorbeeld Esri nederland om te discus-

sieren, GIS-ontwikkelingen te (kunnen)

delen, en hun netwerk uit te breiden.

Doet u mee? Om het u wat makkelijker te

maken biedt In perspectief u een overzicht

van de Social Media van Esri.

Op LinkedIn is een ArcGIS in Nederland-

groep actief. Hierop vinden GIS-gerela-

teerde discussies plaats. De groep heeft

meer dan 800 leden.

Ook voor u is er ruimte! Houdt u liever

real-time de ontwikkelingen van GIS en

Esri Nederland bij, dan is Twitter wat voor

u. Door Esri Nederland te volgen blijft u

via tweets op de hoogte. Kijkt u graag

naar beelden? Op YouTube is Esri Ne-

derland-tv te vinden. Hier staan demo’s

op, maar ook interviews en bijvoorbeeld

een terugblik op de GIS Tech 2011. Vindt

u Esri helemaal geweldig? Dan wordt

u fan van Esri Nederland op Facebook.

Door op ‘vind ik leuk’ te klikken krijgt u

ook meteen updates over gebeurtenis-

sen áchter de organisatie. Denk aan de

maatschappelijke bijdrage, sportieve ac-

tiviteiten met klanten en interviews met

medewerkers.

En ook u kunt bijdragen leveren, door

bijvoorbeeld het delen van (luchtige) GIS-

informatie. Dan wordt Esri Nederland fan

van u!

In de GIS Nieuwsbrief en op esri.nl heeft

u de mogelijkheid om nieuwsberichten te

delen met uw netwerk op Twitter, Linke-

dIn en Facebook.

Naast deze bekende sociale netwerken,

zijn er ook andere Social Media waar u

Esri Nederland kunt vinden. Via Issuu zijn

publicaties van Esri Nederland te lezen,

zoals dit magazine. Op het Nederlandse

en Amerikaanse Resource Center zijn ook

artikelen te lezen op de blogs. Laat met-

een even weten wat u van het artikel vind!

Last, but not least… ArcGIS.com. Voor de

GIS-wereld is dit medium nog vrij nieuw.

Hierop worden via the Cloud kaarten of

geo-informatie gemaakt en vervolgens

gedeeld met de wereld of met een be-

perkte groep!

Graag tot ziens op één of meerdere van

deze Esri-netwerken!

AUTEUR: Harmen van Doorn

E-MAIL: contact@esri.nl

We vinden elkaar op sociale netwerken om te discussieren, ontwikkelingen te delen en hun netwerk uit te breiden.

SluIt u ookoNlINe aaN!

wAAR vInDt U DE

SOCIAL MEDIA vAn

ESRI nEDERLAnD?

LinkedIn:

groep ArcGIS in Nederland

twitter:

twitter.com/esrinederland

Youtube:

youtube.com/esrinederland

Facebook:

facebook.com/esrinederland

Issue:

issuu.com/esrinederland

Resource Center:

resources.esri.nl (en .com)

ArcGIS.com: arcgis.com

22

‘kennis in het hoofd, maar ook in het systeem’

gis voorwater-

schappen

Muskusratten en beverratten zijn een gevaar voor de veiligheid: door het graven van gangen

verzwakken ze het dijkenstelsel. nederlandse waterschappen proberen daarom de populatie zo

laag mogelijk te houden. Gegevens van de bestrijding worden landelijk op ‘uurhokniveau’ (een

gebied van 5 bij 5 km) vastgelegd. Binnen de gezamenlijke bestrijdingsorganisatie van de provin-

cies Drenthe en Overijssel is er behoefte om de ontwikkelingen op vangmiddelniveau te kunnen

volgen. Bij bestrijders is veel kennis aanwezig en gedocumenteerd, veelal handmatig in eigen

administraties en op eigen kaarten. Met een nieuwe applicatie kunnen de werkzaamheden en

kennis vastgelegd worden in een database. In perspectief ging mee met een ronde in het veld

van het waterschap Regge en Dinkel, één van de waterschappen die de nieuwe applicatie testen.

23

Waterschap Regge en Dinkel ligt in

het oosten van Overijssel. Henk van

der Steen is regionaal coördinator

en werkt overkoepelend voor de 6

aangesloten waterschappen. “Reg-

ge en Dinkle is één van de zes wa-

terschappen die Mobiele Muskus-

ratten Applicatie testen. Vandaag

is de laatste dag.” Samen met de

waterschappen Reest en Wieden,

Groot Salland, Velt en Vecht, Hunze

en Aa’s en Noorderzijlvest opereert

Regge en Dinkel in één bestrijdings-

organisatie die gezamenlijk verant-

woordelijk zijn voor de bestrijding

in de provincies Drenthe en Over-

ijssel. Nog dit jaar zal de provincie

Groningen hieraan worden toege-

voegd.

De bestrijding van muskusratten

en beverratten vindt het hele jaar

plaats, met hoogtepunten in het

voor- en najaar. In weer en wind

wordt gewerkt. We treffen het niet:

vandaag is een regenachtige dag,

met af en toe wat zonnestralen.

We voegen ons bij de ronde die

bestrijder Diederik Veldman, ver-

antwoordelijk voor RD1, vandaag

volgt. Met de auto rijden we door

het dorp Vriezenveen richting de

polder die daarachter ligt. We stop-

pen bij een lange brede sloot met

een zandpad ernaast. “Hier moe-

ten we overheen”, kondigt Diede-

rik aan terwijl hij wijst op de kaart

die zijn mobiele telefoon weer-

geeft. “Het pijltje zijn wij, en daar

liggen zoals je kunt zien een paar

fuiken.” Het zijn twee rode stipjes.

tERUGKEREn

In Nederland worden alle vangsten

al geregistreerd in een vangstregis-

tratiesysteem. Hierdoor ontstaat

een landelijk beeld van de resulta-

ten en ontwikkelingen. Het aantal

muskusratten daalt jaarlijks. De be-

strijding lijkt dus effectief. Regge

en Dinkel ving in 2009 zo’n 2.000

van de 155.000 landelijk gevangen

muskusratten. De Nederlandse wa-

terschappen streven ernaar om de

populatie muskusratten zo laag mo-

gelijk te houden en de beverratten

uit te roeien in het binnenland.

De vangsten worden nu op een zo-

genoemd uurhok geregistreerd. Dit

is een gebied van 5 bij 5 kilometer.

Van der Steen: “Dat is al mooi, maar

erg grof. Om de bestrijding zo ge-

richt mogelijk te maken, zou het

goed zijn als we dat nauwkeuriger

kunnen vastleggen. De dieren ko-

men namelijk regelmatig terug op

dezelfde plekken. Daarom is het be-

langrijk dat we kunnen registreren

waar we vangmiddelen hebben ge-

plaatst. En vervolgens welk succes

we daarmee hadden.”

Dat kan met de nieuwe applicatie,

met behulp van GPS. De vangst

wordt per exacte locatie in het sys-

teem worden geregistreerd. Van

der Steen: “Wanneer je de gege-

vens over de tijd kan koppelen, kan

een tendens zichtbaar worden. Op

die manier ontstaat meer grip op de

populatie, en kan de muskusratten-

bestrijder zijn activiteiten daarop

aanpassen.” Karel Zanderink, één

van de zes teamleiders in Drenthe-

Overijssel vult Van der Steen aan:

“Op dit moment zijn de activitei-

ten van onze aangrenzende water-

schappen niet op vangmiddelniveau

zichtbaar voor ons. Bestrijding

houdt niet op bij de grens! Voor een

effectieve bestrijding moet Diede-

rik Veldman kunnen zien wat daar

gebeurt. En andersom natuurlijk.”

wEnnEn

Bestrijder Veldman kijkt altijd goed

om zich heen als hij op pad is. “Je

herkent de aanwezigheid van een

muskusrat bijvoorbeeld aan vraat-

sporen of een glijbaantje in het

talud.” Op die signalen past hij zijn

vangmiddelen aan. Diederik Veld-

man: “We kennen passieve vang-

middelen: fuiken en kooien. Klem-

men zijn actieve vangmiddelen.”

Op de kaart van de mobiele applica-

tie zijn twee rode stippen zichtbaar:

deze vangmiddelen zijn nu operati-

oneel. We vinden de fuiken op de

aangegeven plek. Helaas vangen

we bot; de fuiken zijn leeg. Onder-

weg passeren we een stuk grasland

en bouwland. De applicatie geeft

zes gele stippen op rij weer. De

gele stippen zijn niet actief. “Hier

stond vorig jaar mais. In combina-

tie met de sloot is dat een aantrek-

kelijk stukje voor muskusratten”,

24

gis voorwater-

schappen

verklaart de muskusrattenbestrijder.

Hij heeft inmiddels een paar weken

gewerkt met de applicatie. “Het

was erg wennen in het begin. Maar

ik heb het snel opgepakt en weet

nu hoe ik ermee moet werken. Ik

vind het systeem gebruiksvriende-

lijk.” Om de applicatie toegankelijk

te houden is het aantal functies

nog beperkt gehouden. Maar Die-

derik Veldman heeft al wel wen-

sen. Hij heeft bijvoorbeeld een

flink aantal vangmiddelen onder

beheer; zo’n 80 appelkooien, 80

pvc-kooien en 70 ronde fuiken en

schermen. “Het zou mooi zijn als ik

gebieden kan afvinken als ik daar

al geweest ben.”

OvERnEMEn

Bestrijder Veldman stopt de auto op

een dam. Hier zou een actieve fuik

moeten liggen. Het is niet direct

zichtbaar, maar er ligt inderdaad

een vangmiddel. Vooral in rietvel-

den zijn geplaatste klemmen bijna

niet door anderen dan de plaatser

terug te vinden. De muskusratten-

bestrijder trekt zijn laarzen aan. Als

hij de fuik uit het water haalt zien

we er een rat in liggen. “Dit is een

bruine rat; de fuik is er niet voor be-

doelt, maar ook die populatie mag

afnemen, dus dit is een goed resul-

taat.” Diederik registreert de rat als

‘bijvangst’ in de applicatie.

Henk van der Steen ziet de Mo-

biele Muskusratten Applicatie als

een goed hulpmiddel voor de mus-

kusrattenbestrijding. “De applica-

tie geeft inzicht in de trekrichting

en trekroutes van de muskusrat, de

vangmiddelen kunnen dan worden

geplaatst op de ‘drukke’ routes. Ook

het overnemen van elkaars vangge-

bieden wordt met de ontwikkelde

applicatie een stuk makkelijker. De

kennis die in het hoofd zit van de

muskusrattenbestrijder bewaren we

op deze manier in het systeem. Hier

doen we ons voordeel mee.”

AUTEUR: Harmen van Doorn

E-MAIL: waterschappen@esri.nl

De Mobiele Muskusratten Applicatie

De applicatie bestaat uit een drietal omgevingen: regis-

treren, beheren en raadplegen. Een mobiele applicatie

voor het registreren van de vangsten en de vangstmid-

delen. Een database voor het beheren archiveren van

de vangsten en vangstmiddelen. Voor het raadplegen,

analyseren en afdrukken van vangmiddelen is een ArcGIS

Desktop-omgeving ingericht.

Voordelen:

• Inzicht in het migratiegedrag van de muskusrat.

• Overzicht van de actuele vangsten en sommaties hier-

van.

• Overzicht van de actuele en de historische vangstmid-

delen.

• Bij vervanging van de vaste bestrijder is altijd inzichtelijk

hoe het gebied is ingericht en dit overzicht is actueel.

• Biedt mogelijkheden om schades aan waterkeringen

vast te leggen.

26

“Ga ik het zelf doen? Of laat ik

het over aan de vakman …” zowel

thuis als op het werk een keuze die

bewust gemaakt wordt. En niet al-

leen voor de eenmalige projecten

zoals de badkamer of de tuin, maar

ook voor structurele diensten zoals

de werkster of het onderhoud van

diezelfde tuin. Het resultaat, de in-

vestering en de (tijd)winst spelen

de hoofdrol in de afweging die ge-

maakt wordt. Minder expliciet zijn

we over de afstemming met en de

context van de vakman.

DE ECHtE wInSt

Om maar meteen met misschien

wel de grootste driver te begin-

nen: de wetenschap dat je je er

niet meer druk om hoeft te maken.

Dat is pas winst! Je kiest waar je je

eigen energie in steekt en waar je

dat aan anderen laat. Eenmalig of

structureel. De column over mijn

collega Jan Heida in deze In Per-

spectief belicht het belang van de

eigen kennis in deze manier van

werken. (zie pag.17) In dit artikel

wil ik graag stil staan bij de rol van

de vakman. Het goed uitvoeren van

wat-dan-ook kost energie en vaak

veel meer dan je initieel denkt. Zo

kost ook ‘iets overlaten aan een

vakman’ vaak meer (energie) dan

initieel gedacht. Het is net niet wat

je wilde, sluit niet helemaal lekker

aan op de rest of geeft simpelweg

niet het gevoel dat je je er niet

meer druk om hoeft te maken.

opinie eenvoudMede mogelijk gemaakt door vakmanschap.

27

eenvoudMede mogelijk gemaakt door vakmanschap.

Van de vakman mag je meer ver-

wachten, toch?

Wanneer we uitbesteden, verwach-

ten we natuurlijk wel dat het ten-

minste zo goed gaat als toen we

het zelf deden. Of nog eerlijker,

dat het hem/haar wel lukt netjes

om tijdig etc. de klus te klaren. Met

andere woorden, we krikken het

niveau van het resultaat op. Van de

vakman mag je immers meer ver-

wachten, nietwaar? Een interessant

fenomeen in relatie met de inves-

tering. Wanneer je méér verwacht

van de vakman is het doel van de

investering blijkbaar een verbete-

ring. Indien het huidige niveau ac-

ceptabel of zelfs prima is, kan het

doel juist de besparing zijn; de vak-

man is sneller en daardoor onder-

aan de streep goedkoper dan eigen

inzet. Wees duidelijk naar jezelf en

de vakman waarom je voor deze

constructie kiest.

It-vAKMAnSCHAp

Operationele IT- en GIS-systemen

kennen zo hun eigen vakmannen.

Zorgen dat er 24x7x365 stroom op

een server staat, is een klus op zich.

Alle softwarecomponenten (OS,

applicaties, webserver, etc.) goed

op elkaar aan laten sluiten en dat

borgen in release management, is

een continu karwei. Dat het geheel

dusdanig geschaald en geoptimali-

seerd is, zodat de dienstverlening

presteert binnen de daarvoor ge-

stelde normen, is een vak apart.

En zorgen dat dit alles uiteindelijk

een passende vertaling is van de

bedrijfsdoelen die worden nage-

streefd, is geen eenvoudig te leg-

gen puzzel.

vERSnIppERDE SAMEnHAnG

Bij de meeste organisaties is op één

of meer van deze niveaus gekozen

voor uitbesteding en zijn zaken in-

tern ook verdeeld over verschillen-

de groepen. Door de vereenvoudi-

ging van integratiemogelijkheden

op en tussen deze niveaus ontstaat

een versnipperde samenhang. Een

samenhang waarbij het voor kan

komen dat de eindgebruiker klaagt

over de prestaties van zijn toepas-

sing terwijl bij alle groepen en SLA-

rapportages de meters in het groen

staan! Het blijkt een vakmanschap

op zich te zijn om de versnipperde

samenhang te overzien en optimaal

te laten functioneren. Afstemming

tussen de betrokken vakmannen

in de context van het overall eind-

doel, de ervaring van de eindge-

bruiker, is hierin bepalend. Weten

waarvoor je het doet in plaats van

wat jouw taak is.

GARAntIE

Wanneer de betrokken vakman-

nen op deze manier in de wedstrijd

gezet worden, gaat de constructie

werken. Vanuit de ene wereld kan

in vereenvoudigde vorm gekeken

worden naar de andere wereld.

Dit alles in de wetenschap dat ‘die

ander’ hetzelfde doel nastreeft.

En, dat zijn vakmanschap jouw

wereld eenvoudiger maakt. Suc-

ces gegarandeerd? Nee, daar komt

nog veel meer bij kijken. Maar de

extra (energie) investering in deze

manier van samenwerken vergroot

wel de kans op succes en tevens de

waardering voor het vakmanschap

van de ander!

AUTEUR: Gertjan van den

Bersselaar | Esri Nederland

E-MAIL: gvandenbersselaar@esri.nl

Het goed uitvoeren van wat-dan-ook kost energie en vaak veel meer dan je initieel denkt.

OUD: “GOEDE HERInnERInGEn”

Na 6 jaar in het bestuur van de AGGN te

hebben gezeten is voor mij de tijd geko-

men om er een punt achter te zetten. Keu-

rig volgens de regels is door mij twee keer

een termijn van 3 jaar volgemaakt, tegen-

woordig langer dan de gemiddelde duur

van een Tweede Kamerlidmaatschap. In

die 6 jaar heb ik veel leuke dingen mee-

gemaakt: vooral de gebruikersdagen en

GIS Tech’s leveren goede herinneringen

op; ik doel op de samenwerking met de

mede-organiserende bedrijven.

Van die 6 jaar ben ik ruim de helft voor-

zitter geweest. Dat gaf nog meer ruimte

om mijn eigen netwerk te vergroten: iets

waar mijn oude werkgever (het ministe-

rie van VROM, dat later I&M werd) lol van

hád, en waar mijn nieuwe werkgever (de

gemeente Den Haag) vast ook vruchten

van gaat plukken. Het gaf ook wat extra

gevoel van verantwoordelijkheid voor

het reilen en zeilen van de vereniging.

We staan er nog steeds goed voor: zowel

qua rol in de GIS-wereld als financieel-

organisatorisch.

Op 5 april is tijdens de GIS Tech 2011 de

(overigens virtuele) voorzittershamer al-

vast over gegaan in de handen van Victor

van Katwijk. Ik zwaai tijdens de ’gewone’

AGGN-gebruikersdag eind mei definitief

af, maar zal daarna natuurlijk geregeld bij

AGGN-events aanwezig zijn. Als bezoeker!

AUTEUR: Gert-Jan van der Weijden

E-MAIL: gertjan.vanderweijden@

denhaag.nl

wisseling van de wacht bij aGGN

28

aggn

Scheidend voorzitter Gert-Jan van der Weijden (links) draagt het bestuurlijke stokje

over aan Victor van Katwijk (rechts).

Foto: Elvira Visser, Esri Nederland

nIEUw: “EEn MOOI vOORUIt-

zICHt...”

Met veel genoegen neem ik de

voorzittershamer over van Gert-Jan

van der Weijden. Het leuke van

voorzitter worden is dat je gesti-

muleerd wordt eens goed na te

denken over ‘waartoe de AGGN op

aarde is’. We zitten in een spannen-

de periode waarin veel gebeurt:

met de mogelijkheden van geo-

ICT zelf, maar vooral ook met de

rol van geo-ICT in bedrijven en de

maatschappij. Ik zie veel interessan-

te ontwikkelingen op ons afkomen

en als AGGN kunnen we daar leuke

dingen mee doen!

Vernieuwing is sowieso goed voor

de AGGN. Het mooie is dat we een

gezonde doorstroming hebben en

regelmatig nieuwe bestuurders krij-

gen. Naast een nieuwe voorzitter

hebben we ook een aantal nieuwe

bestuursleden. Wideke Boersma

is er sinds kort bij, Pieter Bresters

helemaal vers van de pers en wel-

licht komen er binnenkort nog twee

nieuwe loten aan de bestuurders-

boom: Kees Schotten (Planbureau

voor de Leefomgeving) heeft inte-

resse evenals een bekende ArcGIS-

expert van Rijkswaterstaat.

We hebben ook wat gesnoeid. Of,

zoals dat in het bestuur gaat, som-

mige takken hebben zichzelf ge-

knot en gaan elders nieuwe loten

spruiten. Gert-Jan van der Weijden

bijvoorbeeld, die bij een nieuwe

werkgever vruchten gaat afwerpen

en Chantal Melser, die voor haar ge-

voel net iets te ver van de ArcGIS-

praktijk af staat.

Er zijn drie ontwikkelingen die de

AGGN in de gaten gaat houden:

1) Het toenemende belang van

geo-informatie (locatie) in de pri-

maire processen van organisaties

en daarmee het opschuiven van

GIS in de waardeketen; ‘GIS zon-

der kaarten’.

2) De stormachtige ontwikkeling

van mobiele toepassingen (apps)

gebaseerd op locatie (GPS) met

werkelijk nieuwe mogelijkheden.

De Web3.0-ontwikkeling is hier-

mee in gang gezet waarbij de in-

ternetwereld en de echte wereld

steeds meer versmelten.

3) De Cloud en Software as a Ser-

vice (SaaS), een onderwerp dat

een sterke link heeft met het

voorgaande onderwerp. Op de

GIS Tech is ‘The Cloud’ ook na-

drukkelijk ter sprake gekomen.

Er zijn natuurlijk nog meer ont-

wikkelingen (crowdsourcing, open

data, ...), al met al genoeg stof voor

een flink aantal interessante gebrui-

kersdagen of andere evenementen.

Ik vermoed dat we op dit vlak ook

Esri kunnen helpen als gebruikers-

community. Ontwikkelingen gaan

immers steeds sneller en een goed

contact met de gebruikers helpt

om daarop in te spelen. Als AGGN

dragen we daar graag aan bij, wat

uiteindelijk ook zeker weer in het

belang is van de gebruikers.

Tot slot wil ik het succes van de

hands-on workshops die we recen-

telijk hebben georganiseerd nog

onder de aandacht brengen. Be-

stuurder Dirk Voesenek heeft een

succesvolle Python-dag georgani-

seerd en Gert-Jan van der Weijden

een Metadata-themabijeenkomst.

Dat smaakt naar meer!

Ik heb er veel zin in! Graag horen we

op het e-mailadres bestuur@aggn.

nl wat gebruikers bezig houdt en

welke ideeën er zijn, en wat even-

tueel nog meer verwacht wordt van

de AGGN!

AUTEUR: Victor van Katwijk

E-MAIL: victor.van.katwijk@geodan.nl

TWITTER: aggn_nl

29

wisseling van de wacht bij aGGN

Foto: Elvira Visser, Esri Nederland

30

Het waterschap Scheldestromen heeft een

groot migratieproject van IntwIS naar IRIS

achter de rug. IRIS is het ruimtelijk informa-

tiesysteem voor waterschappen. tegelijk met

deze migratie werd Geoweb en Mobiel watis

geüpdate en is GeoSticker geïmplementeerd.

via een vpn-verbinding werkten het water-

schap Scheldestromen en Esri op afstand

nauw samen. Ignaas Bisdom, GIS-analist, van

het waterschap Scheldestromen en projectma-

nager Bram Kort van Esri nederland laten hun

licht schijnen over dit project.

Partnerschap op afstand

Waterschap Scheldestromen en Esri Nederland werken samen aan migratie naar IRIS en GeoWeb.

gis voorwater-

schappen

Foto: Nationale Beeldbank

31

“Je bent continu met elkaar aan het bouwen, en dat gaat op afstand net zo goed.”

Partnerschap op afstandEerst maar eens kennismaken met het

waterschap Scheldestromen. Ignaas Bis-

dom: “Waterschap Scheldestromen is een

nieuw waterschap, ontstaan uit een fusie

tussen de twee Zeeuwse waterschappen

Zeeuws-Vlaanderen en Zeeuwse Eilan-

den.” De waterschappen gebruikten bei-

de INTWIS, een voor de waterschappen

gebouwd informatiesysteem waarmee

informatie wordt beheerd. Naast IntWIS

hadden beide waterschappen ook een

GIS-viewer; Zeeuwse eilanden gebruikte

GeoWeb en Zeeuws-Vlaanderen had een

eigen open source-oplossing. Bisdom:

“Tijdens de fusie wilden we beide syste-

men samenvoegen, dus kozen we voor

één centrale IRIS-omgeving voor het hele

waterschap. Dit voor het beheren van alle

gegevens. IRIS is een gemeenschappelijke

applicatie die diverse primaire processen

binnen het waterschap ondersteunt. Die

overstap was dus meer dan logisch. Ook

stapten we over naar één centrale vie-

wer voor raadplegen: GeoWeb.” IRIS zal

op zo’n honderd werkplekken draaien en

GeoWeb zal eerst intern aan alle gebrui-

kers beschikbaar worden gesteld. Later

wellicht ook voor externe communicatie

naar bijvoorbeeld burgers.

Op AFStAnD SAMEnwERKEn

Bram Kort van Esri Nederland denkt dat

Esri Nederland vanwege haar expertise op

dit gebied de opdracht mocht uitvoeren.

De keuze voor Esri lijkt in eerste instantie,

gezien de afstand naar Middelburg, niet

logisch. De collega’s met de benodigde ex-

pertise hebben als basis Esri’s vestiging in

Zwolle.

Het ‘op afstand werken’ bleek dé oplos-

sing. Kort: “We zetten ’s ochtends een

VPN-verbinding open, overlegden wat we

die dag gedaan wilden hebben en evalu-

eerden de resultaten aan het einde van de

dag. De tussentijdse communicatie én de

resultaten leverden voldoende vertrouwen

om steeds meer op deze nieuwe manier te

werken. Natuurlijk ontmoetten we elkaar

ook, maar een derde van de tijd gebeur-

de dit digitaal en werkten we op afstand.

Voor ons was dit ideaal, omdat we minder

te maken hadden met de abnormale reis-

tijd.” Alles moet natuurlijk wel werken,

legt Kort uit. “Goede middelen zijn nog

altijd het belangrijkst. De VPN-verbinding

moet wel snel genoeg werken en bevei-

ligd zijn. Daarvoor is goede communicatie

met de ICT-afdeling van het waterschap

belangrijk. Dat werkt geweldig, ze acteren

per direct.”

vERtROUwEn

Bisdom: “Vanaf het begin wilden we een

samenwerkingsrelatie met Esri, waarbij we

naast elkaar werken en elkaar aanvullen;

Esri heeft heel veel kennis in huis, en die

willen we graag op ons overgedragen krij-

gen, zodat we samen kunnen bouwen. Die

kennisoverdracht werkt ook op afstand

32

opinie

heel goed, en de samenwerking

is altijd soepel verlopen. Door die

goede samenwerking er is vertrou-

wen over en weer. ”

De projectmanager van Esri ver-

volgt: “Je bouwt samen een relatie

op; ik heb zelfs het idee dat het

‘telewerken’, zo noem ik het, ie-

ders belangen nóg beter behartigt.

Beide partijen plukken er de vruch-

ten van.” Bisdom beaamt dat. “Het

werkt heel makkelijk: je kunt met

elkaar meekijken, systemen even

overnemen, je kunt overal bij; som-

mige problemen zijn daardoor bin-

nen vijf minuten opgelost. Je bent

continu met elkaar aan het bou-

wen, en dat gaat op afstand net zo

goed.”

COnStAnt MOnItOREn

Kort ziet vooral voordelen in de

tussentijdse controles die Esri kan

doen, met name de remote data-

baseactiviteiten. “Meestal is daar

maar één specialist voor nodig. Je

initieert een actie die een paar uur

of soms zelfs een dag draait; dat

moet je constant monitoren. Als je

daarvoor naar Middelburg moet,

dan kost dat heel veel tijd, terwijl

het prima op afstand kan. Kort be-

noemt ook de flexibiliteit bij kleine

aanpassingen: “Je kunt bij wijze

van spreken in de pauze nog even

aan een klus werken, terwijl je de

rest van de dag met een andere op-

dracht bezig was.”

Het project bij het waterschap is na-

genoeg afgerond. Om de productie

minimaal te verstoren zijn er veel

voorbereidende werkzaamheden

voor de datamigratie buiten werk-

tijd uitgevoerd. Door tussentijdse

monitoring van de processen op af-

stand werd de voortgang constant

gemonitord en kwamen we niet

voor verrassingen te staan als we de

volgende dag, of na een weekend

weer verder wilden.

Door de goede samenwerking voelt

dit project echt als een soort part-

nerschap waarin je gezamenlijk

werkt aan een oplossing. Kort: “Esri

heeft aan het waterschap een klant

die continu meedenkt – ook als het

even tegenzit. De saamhorigheid in

dit project zorgt ervoor dat iedereen

hard meewerkt aan een oplossing.”

AUTEUR: Wilfred Hermans

E-MAIL: waterschappen@esri.nl

Medewerkers van Esri bij dit project

• Bram Kort (projectmanager)

• Marijn Schellekens (accountmanager)

• Jan Heida (advies)

• Peter Weijzig (system engineering)

• Maarten de Jong (databases)

• Pieter Geert van de Beukel (inrichting IRIS)

• Stefan Thorn (opleiding en inrichting Mobiel Watis en

test coördinatie)

• Chris Geers (opleiding en inrichting GeoWeb)

• Jan de Wit en Jeroen Aarts (opleiding IRIS)

• Shuman Kibria (opleiding ArcGIS Server)

• Gerhard Hazelhof (opleiding ArcMAP Basis)

“Dit werken opafstand behartigt ieders belangen nóg beter.”

Foto: Nationale Beeldbank

33

gis voor

overheid

‘Ik zie nu zóveelmogelijkheden enkansen!’

33

Provincie Flevoland stapt over op ArcGIS Server.

Dubbel feest bij de provincie Flevoland: dit jaar bestaat ze 25 jaar, én ArcGIS Server is bijna in-

gericht. Dat laatste is een intensief traject, maar met de hulp van Esri is de overstap nu al een

groot succes: verschillende afdelingen hebben leren samenwerken en de nieuwe tools maken het

mogelijk om regionaal samen te werken aan een nieuw product. Met zo weinig mogelijk midde-

len het maximale eruit te halen, noemt Alex Lucassen (GIS-adviseur van de provincie Flevoland)

dat. “Ik ben geïnspireerd door het werk van Esri; ik zie zoveel mogelijkheden en kansen voor de

provincie en al onze ketenpartners – geweldig!”

Foto: Bron: Esri Nederland

34

“Esri heeft ons op hethart gedrukt om samenop te trekken.”

Sinds maart vorig jaar assisteert Jack

van der Horst, technisch consultant

van Esri Nederland, de provincie

Flevoland met hun overstap. Hoe?

“Eerst meedenken over hoe het

architectuurplaatje en het functio-

nele ontwerp eruit gaan zien, dan

het daadwerkelijk neerzetten van

de software, zorgen dat alles werkt

en ten slotte de provincie begelei-

den bij het gebruik van de nieuwe

omgeving. Het is voor de provincie

best omschakelen: ze moeten een

nieuw werkproces volgen. Verschil-

lende partijen binnen de provincie

gaan samenwerken.”

SMEEROLIE

Van der Horst vervolgt: “De dy-

namiek is hoog, in de nieuwe om-

geving moeten wijzigingen snel

doorgevoerd kunnen worden. De

verschillende partijen moeten el-

kaars taal leren spreken. Dat lever-

de soms de nodige uitdagingen op.

Esri was de smeerolie die de wrij-

ving in glans veranderde.”

Alex Lucassen van de provincie Fle-

voland vult aan: “De mensen van de

(geo)inhoud en techniek begrijpen

niet altijd elkaars wereld. Daarom

is het goed dat er iemand van Esri

rondloopt die de kunst verstaat

deze twee partijen bij elkaar te

brengen. Esri heeft ons op het hart

gedrukt om samen op te trekken.”

Van der Horst vult aan: “Uiteinde-

lijk is ons doel: de klant succesvol

maken. De prachtige OTAP-straat

die we hier hebben neergezet is

overigens ook exposure naar bui-

ten: de burger wil alles live en real-

time kunnen zien, en de provincie

kan in die behoefte voorzien.”

OtAp

OTAP (Ontwikkeling, Test, Accep-

tatie en Productie) is een veelge-

bruikte ICT-afkorting en geeft het

proces aan van onder meer soft-

wareontwikkkeling tot het in ge-

bruik nemen ervan. Volgens beide

heren is de OTAP-implementatie bij

de provincie heel prettig verlopen.

Lucassen: “Vooraf hebben duidelijk

gemaakt wie welke verantwoorde-

lijkheden heeft. De testomgeving

werd opgeleverd door Esri, waarna

we alles hebben getest aan de hand

van een functioneel eisenpakket.

De OT-omgeving draaide perfect.

Dat hebben we gedocumenteerd

en naar de automatiseerders door-

gesluisd. Zij hebben aan de hand

daarvan een acceptatie en produc-

tieomgeving ingericht. Door de

aanwezigheid van Jack konden we

meteen anticiperen als er iets niet

goed ging.”

nIEUwE DIEnStEn

Dankzij de nieuwe GIS-infrastruc-

tuur biedt de provincie straks nieu-

we diensten, zoals gezamenlijk van-

uit dezelfde database werken en bij

elkaars data kunnen. Lucassen: “De

nieuwe tools maken dat mogelijk,

om regionaal samen te werken aan

een product; met zo weinig moge-

lijk middelen het maximale eruit

halen. Wij moeten binnen zes we-

ken reageren op een plan; op de

oude manier zou dat nooit lukken.

Rechtstreeks ontsluiten kan die ter-

mijn verkorten. We willen vóóraan

in het proces betrokken raken, daar

heb je achteraf alleen maar profijt

van.”

Lucassen wil laten zien dat je meer

met geo kunt dan wat de provincie

nu doet. “Niet alleen techneuten,

maar ook gewone gebruikers kun-

nen prima met bijvoorbeeld ArcGIS

Online gaan werken. Dat willen we

gaan oppakken. En voor de zwem-

waterkaart wordt informatie ont-

sloten vanuit het waterschap, maar

ook vanuit onze bron, dus één pro-

duct. Zo kunnen we meer kaarten

gecombineerd gaan aanbieden.”

Lucassen: “Ik ben ervan overtuigd

dat er komend jaar nog vraagstuk-

ken op ons pad komen. Ideaal om

dan iemand te hebben die de situ-

atie kent. Ja, ik ben zeker geïnspi-

reerd door de hulp van Esri; ik zie

nu zoveel mogelijkheden en kansen

voor de provincie en al onze keten-

partners – geweldig!”

AUTEUR: Wilfred Hermans

E-MAIL: overheid@esri.nl

gis voor

overheid

Wettelijke verplichtingen (Wet Ruimtelijke Ordening en

geo-informatie-infrastructuur INSPIRE) vormden de aan-

leiding voor de provincie om zich te oriënteren op het

moderniseren van de geo-informatievoorziening. In Arc-

GIS Server zag de provincie het meest geschikte technisch

middel. Alex Lucassen, GIS-adviseur van de provincie Fle-

voland: “We waren al in beweging, dus dit was een goed

moment om onze infrastructuur op orde te maken. De

tools die we al hadden konden we niet op een verant-

woorde manier testen, omdat onze productie- en ont-

wikkelomgeving vaak niet synchroon liepen.”

Theo Michielse, business consultant van Esri Nederland:

“Om de meerwaarde van geo-informatie te realiseren is

een platform als ArcGIS uitermate geschikt. Samenwer-

king met ketenpartners is bijvoorbeeld belangrijk voor

de provincie. Door de ondersteuning van vele open stan-

daarden is ArcGIS Server geknipt voor deze taak.”

De meerwaarde van ArcGIS Server is voor Lucassen

overduidelijk. “Je kunt scenario’s voor de toekomst

genereren en visualiseren wat we samen met onze

ketenpartners – de lage overheden, gemeenten, wa-

terschappen maar ook het Rijk – ontwikkelen in het

kader van de WRO. Een kaart zegt meer dan duizend

woorden en is van oudsher een communicatiemiddel. Be-

stuurders willen altijd graag een kaart zien, daar hebben

ze meer aan dan een dikke stapel documenten. Voor ge-

biedsontwikkelingen is geo-informatie essentieel. Daar-

naast volgen er steeds meer wettelijke taken, waaronder

de basisregistraties, waarvoor geo-informatie nodig is.”

Het realiseren van een betrouwbare en toekomst vaste

geo-informatievoorziening kent mooie uitdagingen,

geeft Michielse aan. “De techniek is voorhanden, maar

hoe haalt een organisatie nu het maximale uit de tech-

niek? Hoe maakt een organisatie GIS rendabel? Uitein-

delijk is het mensenwerk. Mensen maken meters. Waar

een organisatie en techniek structuur aanbrengt zijn het

de mensen die het resultaat behalen. Door de juiste aan-

dacht voor de belangen van betrokkenen ontstaat de ba-

sis voor een vruchtbare succesvolle samenwerking tussen

de afdelingen geo en ICT.”

‘Samenwerkenis de sleutel’

Medewerkers van Esri bij dit project• TheoMichielse(businessconsultant,heeftveel‘sociaalwerk’gedaan,zodathetvoorJackvanderHorstgemak-

kelijker werken was. “Ik noem hem kwartiermaker”, aldus Lucassen)

• NielsvandeGraaf(accountmanager)

• ErnstBostelaar(seniorsystemengineer,heeftmeegedachtbijhetopstellenvanhetTechnischOntwerpenhet

Funcioneel Ontwerp en heeft ArcSDE geïnstalleerd en geconfigureerd)

• EdgarIparraguirre(seniorsystemengineer,heeftGeoportalExtensiongeïnstalleerd)

• SabinePut(productmanager,heeftGeoportalExtensiongeconfigureerdeneruitlegovergegeven)

35

Theo Michielse: “Voor meerwaarde van geo-informatie is

ArcGIS uitermate geschikt.”

36

37

‘innovatief zijn is voor mij leuk, maar ook voor anderen’

wat leidt in jouw organisatie tot succes? In perspectief legde deze vraag voor aan drie partners

met een verschillende achtergrond. vanuit hun eigen perspectief gaan ze met elkaar in gesprek

over de doorslaggevende factor van succes: de mensen.

Interview

38

Het interview vindt deze editie van

In Perspectief niet plaats met één

persoon, zoals gebruikelijk. Dit

keer spreken we met drie kopstuk-

ken in de GIS-wereld. Wie zitten er

aan tafel? Op rechts zit Hoofd GIS

Erwin van Klaveren van advies- en

ingenieursbureau Grontmij Neder-

land. Daarnaast zit practice ma-

nager Geo-ICT Robert Voûte van

Logica, een system integrator. Aan

de andere kant neemt directeur

Pim van der Kleij van detacheerder

Merkator, een jonge organisatie in

de geo-sector, plaats. Drie orga-

nisaties, drie perspectieven. Maar

dat de mensen het verschil maken

in het werk voor klanten, daar zijn

ze het alle drie over eens.

KEnnIS & InnOvAtIE

Wanneer is iets een succesverhaal?

Pim van der Kleij van Merkator

steekt van wal: “Onlangs zijn we

bij het Kadaster aan de slag gegaan

voor de visualisatie van TOP10NL tot

TOP500NL. Dit vroeg om zeer spe-

cifieke en specialistische kennis die

wij in huis hadden: een van onze

medewerkers heeft bij de Bosatlas

GIS geïntroduceerd en was daar-

door geknipt voor deze klus. Hij kan

zijn GIS-IT-achtergrond visueel ver-

talen in de TOP kaarten. Dat vergt

ook gevoel voor esthetiek, een zeld-

zame combinatie.”

Robert Voûte van Logica vervolgt:

“Binnen de ArcGIS-kaders zijn we

erg trots op de Geo Solar-tool. Dit

is echt state of the art-ArcGIS en

zoekt naar de optimale plaatsing

van zonnepanelen. De tool wordt

dus gekenmerkt door innovativiteit

en duurzaamheid. Dat zijn twee be-

langrijke waarden voor Logica. Op

dit moment bouwen we Geo Solar

om tot webapplicatie, geheel in lijn

met het Logica-speerpunt Cloud

Computing. De tool bouwen we

met de hele afdeling, waardoor we

allemaal ongelofelijk veel van dit

project leren.”

Ook Erwin van Klaveren roemt in

zijn succesverhaal de waarde van in-

novatie: “We sluiten aan op ontwik-

kelingen in de wereld van Geo-ICT.

Dat maakt ons onderscheidend. Zo

hebben we voor de Ruimtelijke Or-

dening als enige een echte Cloud-

oplossing. Het toetsingsproces vindt

geheel online plaats. Dat scheelt in

de planvorming veel tijd. Zo doen

we dat: ingenieursprocessen adres-

seren met GIS-innovatie.”

Robert Voûte vindt dat interessant.

Hij meent dat innovatie de kwaliteit

van organisaties verhoogt. “Boven-

dien, innovatie kan grote bijdragen

leveren aan maatschappelijke ont-

wikkelingen, zoals duurzaamheid.

Innovatief zijn is voor mij dus leuk,

maar ook voor anderen. Het bindt

medewerkers aan je organisatie.”

Pim van der Kleij herkent zich in

het ‘bindmiddel’: “Onze slogan is

‘Ruimte voor innovatie’. We houden

regelmatig een innovatiedag om te

Interview

Robert Voûte vindt dat innovatie de kwaliteit van organisaties verhoogt.

brainstormen. Per medewerker stellen we

3 dagen per kwartaal beschikbaar voor in-

novatie.”

Erwin van Klaveren vindt dat innovatie

niet het doel kan zijn. “Het moet in de

hoofden van mensen zitten. Het vergt een

investering om met dit praktische middel

tot oplossingen te komen: toepassingen!”

Mensen kunnen het verschil maken met

technologie door zich goed te realiseren

wat er speelt bij de klant, vindt Van Kla-

veren. “Alles wat we doen is gebaseerd op

een bestaande business case. De aanvul-

lende ideeën worden samen met klanten

ontwikkeld. Zo wordt het gesprek over de

toegevoegde waarde gevoerd. Werken bij

Grontmij is een kweekvijver voor goede

ideeën.” Robert Voûte geeft aan dat in-

novatie bij Logica vast onderdeel is van de

bedrijfscultuur. “Niet altijd kost innovatie

de klant wat, soms wordt het proces met

gesloten beurs bekostigd.”

SUCCES & MEnSEn

Erwin van Klaveren geeft aan dat Gront-

mij heeft geleerd om hun succesvolle pro-

jecten goed te verkopen. Er is veel moeite

en effort in deze projecten gestoken en

heeft voor de klant grote waarde. Dat

betekent intern successen vieren en met

anderen delen. Dat mag breed naar voren

gebracht worden, met enthousiasme.”

Pim van der Kleij legt uit dat ze ook bij een

kleine organisatie als Merkator expliciet

ruimte maken voor het delen van succes-

sen. “Dat is belangrijk voor het gevoel.”

Robert Voûte vult aan: “Mensen willen

graag bij een succesvolle club horen. Daar-

om vieren we successen. Dat verbindt.

39

pARtnERS In GESpREK

OvER SAMEnwERKEn

Namens Logica, een grote

internationale IT-organi-

satie waar geo onderdeel

wordt van de mainstream

IT, was Robert Voûte aan-

wezig. “Het leuke van Esri-

technologie is dat het iets

is wat blijft en wat smoelt,

het straalt professionaliteit

uit. En het werkt ook ge-

woon. Erwin van Klaveren

bracht het perspectief in

van het advies- en ingeni-

eursbureau Grontmij Ne-

derland, een internationale

organisatie met een forse

afdeling GIS/ICT voor pro-

jecten en productontwik-

keling: “We hebben altijd

in een sfeer van harmonie

samengewerkt en we we-

ten elkaar altijd te vinden.

Vanuit de gedachte dat we

elkaar nodig hebben, vin-

den we elkaar.” De derde

gesprekspartner was Pim

van der Kleij van Merkator,

een nieuw detacheerders-

bedrijf in de GIS-wereld:

“Ik kan me niet veroorlo-

ven geen partnership te

hebben met de marktlei-

der in GIS. Ik kan anders de

markt niet een compleet

aanbod doen.”

“Innovatie moet inde hoofden van mensen zitten.”

Pim van der Kleij heeft een profiel van een Merkator-medewerker bedacht, “gretigheid om

te leren en kennis met de klant delen.”

40

Interview

Zeker nu we internationaler en meer

op afstand werken is dat belang-

rijk.” Voûte vindt het persoonlijke

aspect in het werk belangrijk. “Ik

ken mijn medewerkers allemaal.

Het is hartstikke belangrijk om de

mens achter de medewerker niet te

vergeten.”

COMMUnItY & DELEn

Logica organiseert voor interne com-

municatie maandelijkse terugkom-

avonden met allerlei presentaties.

Bij Grontmij doen ze dat ook, zegt

Van Klaveren: “Zo houden de

medewerkers binding met de or-

ganisatie waar ze voor werken.”

Van der Kleij geeft aan dat bij een

kleine organisatie als de zijne au-

tomatisch veel meer kennis en er-

varingen gedeeld worden, “door

de gedrevenheid en passie van de

mensen”.

Robert Voûte: “Naast intern kennis

en ervaringen delen, is dat ook met

het externe netwerk erg belang-

rijk. We vragen ons voortdurend af

of we daarin een rol spelen. Kun-

nen we onze klanten met elkaar in

contact brengen als dat nuttig is?

Zijn we aanspreekbaar? Blijven we

bij? Doen we kennis op, zonder dat

dat geld kost? En worden we daar-

om gewaardeerd?”

Erwin van Klaveren geeft aan dat

betrouwbaarheid voor klanten be-

langrijk is. “Afspreken is aanspre-

ken. Daarom moet je weten wat

bij klanten gebeurt, zo sta je voor-

aan in de markt.” Pim van der Kleij:

“Ik heb eens een profiel van een

Merkator-medewerker bedacht:

Gretigheid om te leren en de ken-

nis met de klant delen. Dat zou

dan moeten leiden tot: ‘wordt het

moeilijk, bel Merkator, die komt er

wel uit.”

AUTEUR: Harmen van Doorn

E-MAIL: contact@esri.nl

“Per medewerkerstellen we 3 dagen per kwartaal beschikbaar voor innovatie.”

Erwin van Klaveren: “We sluiten voortdurend aan op ontwikkelingen in de

wereld van Geo-ICT.”

41

Column

“That’s a very interesting thought, I hear what you say.” Met

deze woorden sloot een Britse consultant onlangs een confe-

rence call af waaraan een internationaal gezelschap vertegen-

woordigers van klanten en leveranciers deelnam. Na afloop con-

cludeerde een deel van de mensen dat de voorgestelde route

duidelijk zeer serieuze bedenkingen heeft. Een ander deel juist

het tegenovergestelde. De deelnemers op dezelfde fysieke loca-

tie praten nog even na, en stellen vast dat zij dezelfde - en dus

goede – interpretatie geven aan het gesprek en gaan aan de slag

met de vervolgstappen…

Het nieuwe werken. Sinds kort in zijn meest intensieve vorm een

realiteit voor veel organisaties. Ook voor Tensing. Een virtueel,

internationaal team van diverse organisaties werken samen aan

een omvangrijk project voor een klant in de Verenigde Staten.

Mensen met verschillende rollen, verspreid over verschillende

continenten, hebben als doel om gezamenlijk een innovatief

platform te realiseren, op tijd en binnen budget. Zelfs voor een

ervaren team op één locatie en met dezelfde taal is dit een uit-

daging van formaat.

Deze nieuwe vorm van samenwerken stelt nieuwe eisen aan me-

dewerkers en organisatie. Tot voor kort zochten wij vooral naar

hele slimme techneuten. Mensen met een passie voor IT en de ca-

paciteit om innovatieve software te realiseren. Andere vaardig-

heden waren feitelijk ondergeschikt. Echter, de consultant moet

anno 2011 technisch vaardig zijn, buitengewoon communicatief,

herkent onuitgesproken boodschappen - als het even kan ook in

een taal die niet zijn eerste is. Verder: Een universeel gevoel voor

humor, werkdagen moeten vrijelijk verschoven kunnen worden

over het etmaal heen. Natuurlijk geen kwaliteitsverlies. Kortom:

we zoeken alleskunners met een eindeloze mate van flexibiliteit!

Organisaties moeten investeren in de ontwikkeling van con-

sultants nieuwe-stijl. Dat vraagt natuurlijk tijd. Totdat we deze

transformatie hebben doorlopen in onze sector, voorspel ik dat

consultants die nu al weten dat ‘interesting’ een diplomatiek eu-

femisme is voor “ik ben het totaal niet met je eens” een gouden

toekomst tegemoet gaan.

AUTEUR: Sophie Verbeek | Tensing

E-MAIL: sverbeek@tensing.com

alleskunnersgezocht!

“Het woord‘Interesting’,

een diplomatiekeufemisme.”

42

waar ligt de grens tussen open en

gesloten? Het valt mij op dat het on-

derwerp ‘Open’ ineens echt overal te

bekennen is. Ook minister verhagen

van Economie, Landbouw en Inno-

vatie sprak zich positief uit over een

‘open’ onderwerp: open data. Op

weg naar nog meer openheid in het

web 2.0-tijdperk?

Recent nam ik deel aan het laat-

ste NOiV-congres. Deze organisa-

tie promoot het gebruik van open

standaarden en open source. De dag

op het congres startte goed voor

geo-informatie. Er werd meteen een

‘geofeit’ aangekondigd: “De geo-

standaarden zijn definitief toege-

voegd aan de ‘pas toe of leg uit’-lijst

met open standaarden van het Col-

lege Standaardisatie.” Dat zal de dis-

cussie over open standaarden weer

een stuk transparanter maken. Een

mooie opsteker voor Esri, dat tijdens

het congres een presentatie gaf over

de betrokkenheid bij en het belang

van open standaarden.

OpEn DAtA DELEn

Naast open standaarden en open

source kwam ook open data tijdens

het congres ter sprake. Met een

open data-initiatief stellen organi-

saties databanken open voor extern

gebruik. De achterliggende gedach-

te van het ‘zo maar’ ter beschikking

stellen: waarom niet open delen wat

je als overheid kan delen? Zolang

privacy en veiligheid niet in het ge-

ding zijn en de kosten zeer gering,

moet dat toch geen enkel probleem

opleveren?

De Europese Commissie ziet het als

kans voor hogere betrokkenheid van

burgers, een transparante overheid

en bijdrage aan de kenniseconomie.

Het stimuleert innovatie en de waar-

de, die al in de data zit, kan worden

omgezet door andere organisaties.

Een sterk staaltje open innovatie.

OpEn ALS tREnD

Organisaties als het Spaans Kadaster

en de Engelse Topografische Dienst

hebben zich al op het open pad be-

geven. En minister Verhagen kondig-

de aan op Twitter dat “we overheids-

data waar mogelijk beschikbaar

stellen voor allerlei toepassingen”.

Er bestaan in Nederland nog amper

voorbeelden van open data. Rotter-

dam startte recent een groots Open-

data experiment. Enschede heeft

zich al ‘Open data-stad’ verklaard.

Wie volgt?

Vorig jaar sprak ik tijdens de beurs

Overheid & ICT al over de Megatrend

Open. Het lijkt er wel op dat er een

trend is naar meer trends, die alle-

maal open zijn. Bij de Amerikaanse

overheid staat transparantie voorop

en geeft recovery.org aan waar door

de overheid wordt geïnvesteerd. Op

openspending.org (‘mapping the

money’) kan dat binnenkort ook

wereldwijd worden nagegaan. Maar

hoever kan en moet openheid gaan?

Waar ligt de grens?

Het NOiV-congres werd afgesloten

door een wethouder uit Windsor,

Engeland. Daar is de gemeente wel

erg open en transparant: alle factu-

ren van boven de 500 pond worden

op het internet gepubliceerd. Waar-

om? Omdat het kan, en omdat het

wel zo transparant is. Dat noem ik

echt Openheid 2.0!

AUTEUR: Jan Willem van Eck

Esri Nederland

E-MAIL: jwvaneck@esri.nl

opinie openheid 2.0

Foto: Katharina van Eck

Waar ligt de grens?

Jan Willem van Eck is directeur stra-

tegie bij de Esri Nederland Groep.

Op zijn blog www.kortsteroutes.nl

is deze column ook te vinden, inclu-

sief een aantal links.

43

gis

Diensten

De BGt hoeft geenuitdaging te zijn!

De Basisregistratie Grootschalige

topografie (BGt) realiseren is

voor veel gemeenten een extra

intensieve en complexe taak.

De BGt is bij uitstek een GIS-

uitdaging. topologische regels zoals

kademuren moeten altijd naast

water liggen en wegen mogen

niet overlappen met water, tenzij

er natuurlijk niveauverschil is. Dat

soort vragen: gesneden koek voor

een GIS. zeker voor ArcGIS. De

overheden zijn vaak op zoek naar

een partij die kennis en ervaring

heeft op het gebied van geo-

informatie in het algemeen, en van

GIS bij gemeenten in het bijzonder.

ze komen vaak terecht bij Esri

nederland.

Het proces van de totstandkoming

van de BGT borgen en het beheer

verankeren in uw organisatie wordt

vaak als slopend ervaren. Een team

GIS-medewerkers (business consul-

tants en projectleider) biedt veel or-

ganisaties verlichting in dit proces.

IMpACt

Om te beginnen is het uitvoeren van

een impactanalyse belangrijk. Hier-

in komen veel belangrijke vragen

naar voren zoals: ‘Wat is de BGT?’;

‘Wat zijn de gevolgen van de invoe-

ring van de BGT voor uw organisa-

tie?’; ‘Hoe vertaalt u de wetgeving

naar uw processen en organisatie?’;

‘Wat zijn de aandachtspunten en de

voordelen van de BGT voor u?’; ‘Hoe

kunt u in brede zin gebruik maken

van de BGT?’; ‘En wat betekent de

BGT op de langere termijn voor u?’.

Maar, vooral belangrijk zijn de ant-

woorden op de volgende vragen:

‘Wat is de relatie met Beheer Open-

bare Ruimte en IMGeo?’; ‘Hoe zorg

je dat het niet alleen een wettelijke

plicht wordt, maar ook een kernre-

gistratie waar de hele organisatie

baat bij kan hebben?’.

Esri Nederland-consultants kunnen

in 2 dagen een proefconversie op

basis van een eigen beheerkaart

(groen en weg) realiseren, in sa-

menhang met de Grootschalige

Basis Kaart (GBK) en andere bron-

openheid 2.0

De BGT is bij uitstek een GIS-uitdaging, betoogt Barend Sneller in zijn artikel.

44

beheerders zoals Rijkswaterstaat,

ProRail en EL&I. Op basis van stan-

daard controles en procesbewerkin-

gen leidt dit tot een onderbouwde

inschatting van de hoeveelheid

werk die de BGT of eigenlijk de

kernregistratie de gemeente aan

transitie gaat kosten. Naar aanlei-

ding van de bevindingen wordt een

presentatie voorbereid en gehou-

den om aan de hand van concrete

lokale voorbeelden en getallen het

management inzicht te verschaffen

in de problematiek van de organi-

satie.

pLAn vAn AAnpAK

Na de impactanalyse volgt een Plan

van Aanpak voor het opbouwen van

de BGT. Daarin staan onder meer

de volgende vragen centraal: ‘Wat

moet en gaat u doen?’; ‘Hoe komt

u van de huidige situatie naar een

‘full proof’ kernregistratie en van

daaruit geautomatiseerd naar een

BGT levering?’; ‘Hoe en wat stemt u

af met andere bronhouders?’; ‘Hoe

combineert u het voldoen aan de

wetgeving met uw eigen wensen

en ambities?’; ‘Hoe integreert u de

BGT met uw informatiseringspro-

ces?’; ‘En hoe garandeert u het be-

heer van de BGT?’.

Een consultant van Esri Nederland

kan in 2 dagen op basis van een

standaard vragenlijst een inschat-

ting van het stappenplan, de impact

en gevolgen maken voor eventu-

ele organisatiewijzigingen. Hierbij

wordt vooral gefocust op het voor-

komen van dubbelwerk en het goed

doordenken van welke gegevens nu

daadwerkelijk relevant zijn voor uw

organisatie en uw rol in de keten.

De oplossing die het proces van de

BGT ondersteunt is GeoBGT. Dit

product legt ook verschillen bloot

door middel van stelselmatig ana-

lyseren en vastleggen. Gemeenten

beheren zelf het takenpakket – ook

al wordt het werk uitbesteed. Con-

troles en systematische verwerking

van de resultaten vinden plaats op

exact dezelfde wijze en onder ge-

controleerde omstandigheden. Veel

gemeenten die worstelen met de

BGT, of nog niet weten hoe ze dit

moeten aanpakken, starten met

veel energie aan het project – sa-

men met de medewerkers van Esri

Nederland en de GeoBGT-oplossing.

AUTEUR: Barend Sneller

E-MAIL: bsneller@esri.nl

gis

Diensten

HULpMIDDELEn

Naast het al zeer complete ArcGIS-pakket levert Esri Nederland ook een standaard extensie op ArcGIS voor syste-

matische controle en opbouw van een IMGeo 2.0-database en voor het automatisch afleiden van een BGT-data-

base. Inclusief (te zijner tijd) uitwisseling door middel van StUF-BGT aan de LV of Gemeenschappelijk Beheer en

Koppelvlak Beheer voor uitwisseling met de beheerpakketten van Oranjewoud, DHV, Arcadis en Grontmij.

Lees meer op esri.nl/gis-voor-gemeenten/BGT of e-mail vragen naar gemeenten@esri.nl

“Wat is de relatie metBeheer Openbare Ruimte en IMGeo?”

Bron:Esri Nederland

45

De revolutionaireinnovatie voorbij

De afgelopen decennia heeft de geo-sector zich vanuit

een niche in rap tempo ontwikkeld tot een belangrijke

speler in onze informatie- netwerkmaatschappij. Met

toepassingen in allerlei sectoren zoals Openbare Orde &

Veiligheid, Ruimtelijke Ordening en Bouw & Infrastruc-

tuur. Alle geo-bedrijven hebben hieraan bijgedragen

door de inzet van geografische informatietechnologie

als middel om de bedrijfsvoering van gemeenten, an-

dere overheidsorganisaties en het bedrijfsleven te opti-

maliseren.

Innovatie in de geo-sector is altijd belangrijk geweest,

waarbij innovatie activiteiten zich vooral hebben gericht

op de precisie en betrouwbaarheid van de geo-techniek

en geo-informatie.

Tegenwoordig worden we echter ook geconfronteerd

met andere vormen van innovatie – die ik zou willen

omschrijven als de ‘revolutionaire innovatie’. Voorbeel-

den van revolutionaire innovatie zijn Google, Layar en

TomTom met toepassingen van geo-informatie voor het

grote publiek. Deze creatieve nieuwkomers boren nieu-

we markten aan waar de traditionele geo-sector zich tot

voorheen niet op begaf. Een markt met alleen al in Ne-

derland meer dan zestien miljoen potentiële gebruikers!

Deze nieuwkomers zorgen ervoor dat de geo-sector zelf

zich ook moet bezinnen over haar eigen innovatiestrate-

gie en de rol die zij wil en kan spelen in nieuwe markten.

Niet langer zijn overheden en bedrijven de enige ge-

bruikers en niet langer zijn precisie en betrouwbaarheid

de enige kernwaarden. Applicaties moeten mobiel zijn,

informatie op maat bieden en snel, goedkoop en simpel

zijn. Voor de geo-sector liggen er grote kansen, omdat

er nieuwe economische mogelijkheden en toepassingen

worden gecreëerd.

Het ICT Innovatieplatform Geo-informatie (IIPGeo) is

eind 2010 gestart en gaat een nieuw kader voor samen-

werking bieden voor innovatie met geo-informatie. Het

IIPGeo staat open voor iedereen (bedrijfsleven, over-

heid, onderwijs, wetenschap en individuen) die interes-

se heeft in de geo-informatiesector en gebruik maakt of

wil maken van geo-informatie. Om dit te bereiken wordt

een Strategische Research Agenda (SRA) opgesteld. Aan

het einde van de tweejarige looptijd wordt het IIPGeo

voortgezet in het open innovatieplatform GeoLab.

Het GeoLab is een geweldige stap vooruit, omdat de

onderzoeksonderwerpen uit de SRA (de wetenschappe-

lijke en technologische kennis uit het publieke domein)

worden toegepast in een open en transparante infra-

structuur. Het worden dan ook prachtige tijden; einde-

lijk is er een platform waarin wisselwerking mogelijk is

tussen de geo-informatiesector en creatieve onderne-

mers van buiten de geo-informatiesector.

AUTEUR: Camille van der Harten | Nexpri BV

E-MAIL: c.vanderharten@nexpri.nl

WEB: www.nexpri.nl | www.iipgeo.nl

miJn

Perspectief

Ag

end

aw

ie, wat en w

aar

CIjFER

S zOn

DER

GR

EnzEn

26 mei 2011

Den

Haag

cbs.n

l/cijfers-zon

der-g

renzen

AG

Gn

-GEB

RU

IKER

SMID

DA

G (G

IS-tRIp)

21 jun

i 2011 ‘GIS vo

or een

gro

ot p

ub

liek’

Bu

nn

ik

ww

w.ag

gn

.nl

InSpIR

E CO

nFER

EnC

E

27 jun

i – 1 juli 2011

Edin

bu

rgh

, Scho

tland

insp

ire.jrc.ec.euro

pa.eu

ESRI In

tERn

AtIO

nA

L USER

CO

nFER

EnC

E

11-15 juli 2011

San D

iego

, Veren

igd

e Staten

esri.com

/events/u

c

An

tIqU

E MA

p FAIR

nEtH

ERLA

nD

S

24 septem

ber 2011

Putten

amf-n

l.nl

GIS C

On

FEREn

tIE 2011

28-29 sep

temb

er

Ro

tterdam

gisco

nferen

tie.nl

2011 ESRI EU

RO

pEAn

USER

CO

nFER

EnC

E

26–28 o

kto

ber

Mad

rid, Sp

ain

esri.com

/events/em

ea

GIS D

AG

16 no

vemb

er 2011

Wereld

wijd

gisd

ay.com