ICT gebruiken voor actief en samenwerkend leren

Foto: © lightsource, Depositphotos

Foto: © viperagp, Depositphotos

Veel samenwerkenOp eigen niveau werken

Inspelen op eigen talenten en ambitiesJouw inzet bepaalt de beoordeling

Foto: © lightsource, Depositphotos

Hoe kan ICT dit onderwijs versterken en faciliteren?

En ja, jullie krijgen de dia’s

Wie zijn jullie?

Programma

•Achtergronden ICT en samenwerkend en actief leren

•Leertechnologieën verkennen

•Voorbeelden actief en samenwerkend leren met ICT

•Onderwijs ontwikkelen (actief, samenwerkend leren, interactief leren, met ICT)

•Aandachtspunten

Vragen?

https://todaysmeet.com/

Achtergronden

Wat weten jullie al?

Wat weten jullie al?

Uitkomsten

5 Redenen om ICT binnen onderwijs in te zetten

Foto: Stockfoto © Genialbaron #12652578

Meer flexibel leren, personalisering

Leervragen, tempo, ‘just-in-time’

Foto: © iqoncept, Depositphotos

Condities Acties Data

Kennen en weten hoe (rekenen, taal, basisvakken)

Foto: Paul Laaper

Leeromgeving vergroten

Efficiëntie bevorderen

Zicht op voortgang van leren

Foto: Biljuska1

Meer mogelijkheden realisatie krachtige

leeromgeving

By Allan Ajifo [CC BY 2.0 (http://creativecommons.org/licenses/by/2.0)], via Wikimedia Commons

Actief leren: activiteiten die (denk)activiteit van de lerende stimuleren

By Allan Ajifo [CC BY 2.0 (http://creativecommons.org/licenses/by/2.0)], via Wikimedia Commons

Actief leren: activiteiten die (denk)activiteit van de lerende stimuleren

Actief leren: hogere scores, vaker slagen

(Freeman, 2014)

Wat is effectief?• Realistische problemen oplossen (taak laten zien,

betrokkenheid bij taak, progressie in complexiteit)

• Bestaande voorkennis activeren als basis voor nieuwe kennis

• Nieuwe kennis demonstreren (voorbeelden, visualisaties, voordoen)

• Nieuwe kennis laten toepassen (feedback!)

• Nieuwe kennis in praktijk integrerenMerrill, 2002

Merril’s First Principles of Instruction, 2002

Interactie: op elkaar reageren, actie-reactie, niet alleen personen

Leerling-content interactie

Leerling-leerkracht interactie

Leerling-leerling interactie

(Moore, 1989)

Samenwerkend leren en ICT

• ICT faciliteert interactie en groepswerk

• Gemeenschappelijke doelen (coöperatief leren)

• Peer feedback

• Combi met bijeenkomsten

Voorbeeld aanpak

Progressive Inquiry Model, naar Hakkarainen e.a.

Waarom met ICT?

• Opnieuw structureren en vormen van gedachten

• ‘Stille’ leerlingen

• Meer inbreng leerlingen

• Nadenken over feedback

• Bijdragen blijven zichtbaar

Werkt het?

• “Een effectieve en efficiënte instructiestrategie” (Valcke, 2010)

• Samenwerkend leren niet het zelfde als werkverdeling

• Groepsdynamica :-(

• Bepaalde voorkennis nodig

Belangrijk!• Gemeenschappelijke leerdoelen

• Kwaliteit taak, beoordelingscriteria

• Groep verantwoordelijk voor resultaat

• Ook individueel afrekenen

• Vorm van competitie

• Communicatievaardigheden (ook op monitoren)

• Manier van samenwerken vooraf vastleggen

Groepsgrootte

Bron: http://www.flickr.com/photos/bks62464/91455563/

Groepsgrootte

Bron: http://www.flickr.com/photos/bks62464/91455563/

•Voldoende communicatie: 5-8 lerenden •Van en aan elkaar leren (diversiteit opvattingen): 8-12 lerenden

•Samen aan opdrachten werken: 3 lerenden (meeliftgedrag)

GroepssamenstellingLerenden moeten

elkaar leren kennen (vertrouwen) Samen leren:

heterogene groepen (procesgericht) Samen werken:

homogene groepen (productgericht, taken

verdelen) Bron: http://www.flickr.com/photos/fpalazzi/150855302/

Taak

• Authentiek

• Uitdagend, maar te doen

• Wederzijdse afhankelijkheid

• Heldere verwachtingen (criteria)

• Sociale interactie

Structuur en coördinatie

Bron: http://www.flickr.com/photos/rudiriet/109718350

• Richtlijnen• Procedures• Agenda• Deadlines (maar neem

de tijd)• Live-sessies, spreekuur,

bijeenkomsten

Eigenlijk zou ik nu een toets moeten afnemen…..

Vragen?

Leertechnologieën verkennen

https://todaysmeet.com/

Leertechnologieën verkennen

https://todaysmeet.com/

Resultaten verkenning leertechnologieën

https://todaysmeet.com/

Voorbeelden actief en samenwerkend leren

Eenvoudige peilingen

Foto: Alumroot

Mogelijke toepassingen

A.Om discussies op gang te brengenB.Om meningen te peilen bij gevoelige

onderwerpenC.Om ‘stille’ lerenden bij de activiteit te

betrekkenD.Ideeën inventariserenE.Om te checken of lerenden uitleg

hebben begrepenF.Voorkennis activeren

Formatief toetsen

• Voorkennis activeren

• Checken of/wat is geleerd (regelmatig)

• Vragen beantwoorden waar voorbereiding must voor is

• Doe wat met resultaten (o.a. feedback)

Foto: Darden United

Foto: Alumroot

Samen aan een document werken

OpdrachtDocument maken en

configurerenDocument exporterenInleveren als opdracht

WikiGoogle Docs

Office 365Word+Dropbox

Voorkennis activeren

Foto: Alumroot

Discussie-opdrachten

Gedachten opnieuw structurerenBeter nadenken

Meer leerlingen betrokkenAnalysemogelijkheden

TijdsintensiefLangere tijd nodig

Inbedding!Duidelijke afspraken (o.a. doorlooptijd)

Foto: Guido van Dijk, tool: Targetprocess

Overzicht van taken (agile aanpak projecten)

Andere voorbeelden

• Laat leerlingen vragen over stof maken en inleveren

• Laat leerlingen presentaties maken over de leerstof (o.a. screencasts)

• Tekst lezen, na vertellen, herlezen (Evernote, Instuuropdracht)

Andere voorbeelden

• Laat leerlingen vragen over stof maken en inleveren

• Laat leerlingen presentaties maken over de leerstof (o.a. screencasts)

• Tekst lezen, na vertellen, herlezen (Evernote, Instuuropdracht)

Vragen?

Opdracht

Opdracht onderwijs ontwikkelen met ICT

https://todaysmeet.com/

Negen leerdoelen. Jullie groepje krijgt één leerdoel toegewezen.

Ontwikkel de opzet van een les waarmee leerlingen aan dit leerdoel werken.

Ga daarbij uit van actief leren, leren via interactie of samenwerkend leren.

Kies zelf één of meer typen technologieën uit die je hierbij kunt gebruiken. Geef aan waarom je voor kiest voor dit type technologie.

Beschrijf welke activiteiten leerlingen uitvoeren.

Werk dit uit op een flip over.

Plenaire terugkoppeling opdracht

Aandachtspunten

Waar ICT inzetten?

Foto: gyazickr

Waarom in de klas, en niet er buiten?

Bewust didactisch concept Afwisseling

Checken of uitleg is begrepen

Afleiding voorkomenRegels

Afspraken (wat mag wel) Belonen

Structuur en duidelijkheid Beperkt aantal keren, korte duur

Beeldschermen zien Aanspreken op gedrag

Passende didactische werkvormen

Voorkom vrijblijvendheid

Foto: Stockfoto © Yanik Chauvin #12198844

Voorkom application overload

30-15-5

Foto: Stockfoto © Yanik Chauvin #12198844

Wat heb je al in huis?

Vragen?

Dank!

wilfred@wilfredrubens.com @wrubens