Samenwerkend Leren Met Social Software

62
http:// www.wilfredrubens.com Samenwerkend leren met behulp van social software

description

Slides van de workshop over samenwerkend leren en social software, nationaal e-learning congres 2008

Transcript of Samenwerkend Leren Met Social Software

Page 1: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Samenwerkend leren met behulp van social software

Page 2: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

http://blaugh.com/2006/11/24/this-is-the-future/

Wie ben ik?

Page 3: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Inhoud

• CSCL (wat, waarom, voordelen, beperkingen)

• Do’s & don’ts CSCL

• Tekortkomingen ‘traditionele’ tools

• Social software (voorbeelden, didactische mogelijkheden, beperkingen)

• Tussendoor opdrachten en stellingen

Page 4: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Wat is samenwerkend leren t.b.v. ICT?

•Computer Supported Collaborative Learning (CSCL)•ICT ondersteunt en begeleidt leerproces•Meestal: combinatie F2F en ICT•Lerenden werken in kleine groepen aan gezamenlijke taak (bijv. een product), geven elkaar feedback

Page 5: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Stelling

• Binnen onze organisatie is vaker sprake van individueel leren dan van samenwerkend leren

Page 6: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Samen complexe problemen oplossen in plaats van individueel routinematig werk uitvoeren

Arbeidsprocessen kennisintensieverToenemende dynamiek kennisontwikkelingInnovatie ‘business as usual’

Prof. Dr. L. Nieuwenhuis (2006). Vernieuwend vakmanschap.

Page 7: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Werken

Leren

Page 8: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Uitgangspunten effectief lerenLeren: sociaal proces

Actief lerenAansluiten bij interesse

en voorkennisComplexe realistische

takenInteractie

“Rijk” materiaalAfwisselende werkvormen

Page 9: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Beperkingen CSCL (1)

• Participatiegraad vaak laag

• Samenwerking verloopt niet altijd goed

• Informatie uitwisselen i.p.v. gezamenlijk kennis ontwikkelen

• Past het bij dominante mentale model van leren?

Page 10: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Beperkingen CSCL (2)

• Wennen aan technologie

• Wennen aan werkwijze

• Eenvoudige vaardigheden?

• Langere doorlooptijd asynchrone discussies (zap-generatie)

• Bijdragen typen kost meer tijd

Page 11: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Beperkingen CSCL (3)

Part of the challenge to makingcollaborative learning, in general, succeedin corporate training settings may be thecompetitive nature of most workplaces.

G. Woodill (2008). Computer-Based Collaborative Learning for Training and Development: Research and Practice

Page 12: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

CSCL leren werkt!

• Onderzoek schuift een zeer positief beeld naar voren. Aandacht nodig voor aard van de verwachte leerresultaten, type student (novice?), ondersteuning, taakstructuur, groepssamenstelling, …

Bron: prof. Dr. Martin Valcke cs

Page 13: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Voordelen CSCL (1)

• Schrijven bevordert het opnieuw structureren en vormen van gedachten (“verdiepend leren”)

• Deelnemers komen “aan het woord” die normaliter niet aan bod komen

• Inbreng deelnemers groter inbreng docenten

Page 14: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Voordelen CSCL (2)

• Veel mogelijkheden om kwalitatief goede feedback te geven (bezinning op interventies)

• Bijdragen blijven zichtbaar (stimuleert zorgvuldigheid)

• Toegevoegde waarde vaak procesmatig van aard en gericht op impliciete doelen (leren samenwerken, ICT-leren gebruiken, etc).

Page 15: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Stelling

• De voordelen van CSCL wegen zwaarder dan de beperkingen. Mijn organisatie zou CSCL vaker moeten toepassen als het gaat om professionalisering van medewerkers

Page 16: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Vragen?

Page 17: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Do’s and don’ts CSCL

Page 18: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Groepsgrootte

Bron: http://www.flickr.com/photos/bks62464/91455563/

•Voldoende communicatie: 5-8 lerenden•Van en aan elkaar leren (diversiteit opvattingen): 8-12 lerenden•Samen aan opdrachten werken: 3 lerenden (meeliftgedrag)

Page 19: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

GroepssamenstellingLerenden moeten elkaar leren kennen (vertrouwen)

Samen leren: heterogene groepen (procesgericht)

Samen werken: homogene groepen (productgericht) Bron:

http://www.flickr.com/photos/fpalazzi/150855302/

Page 20: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Taak

• Authentieke taak

• Complexe, voorgestructureerde, taak die discussie uitlokt en onderhandelen over kennis noodzakelijk maakt

• Gedeelde verantwoordelijkheid

• Wisselende rollen

Page 21: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Rol docent

•Docent belangrijke begeleidende rol (o.a. participatie bevorderen, voortgang proces bespreken, eindproduct beoordelen).•Sociale, organisatorische en inhoudelijke rol

Bron: http://www.flickr.com/photos/elliottcable/1369435081/

Page 22: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Structuur en coördinatie nodig

• Richtlijnen• Procedures• Agenda• Deadlines• Peilingen• Stemmen

Bron: http://www.flickr.com/photos/rudiriet/109718350

Page 23: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

CSCL is effectief…

…als deelnemers gemeenschappelijke doelen/interesses hebben (“common ground”) èn individueel “afgerekend”

worden

(Simons, 2000: http://www.pjb.co.uk/npl/bp31.htm)

Page 24: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Bedenk nu individueel een authentieke taak, relevant voor jouw organisatie, die met behulp van CSCL aangepakt kan worden.

Hoe ‘zien’ de groepen er uit die met deze taak aan de slag gaan?

Duur: 10 minuten

Wissel argumenten uit over gemaakte keuzes (15 minuten)

Wat is het belangrijkste dat je hebt geleerd?

Page 25: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Tekortkomingen traditionele tools voor online samen leren

• Weinig ruimte niet-taakgerichte communicatie (belangrijk voor opbouwen vertrouwensrelaties)

• Weinig zicht op samenwerkingsproces

• Moeizaam samen werken aan documenten

• Weinig eigenaarschap

Page 26: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Vragen?

Page 27: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.comBron: http://www.slideshare.net/igorterhalle

We shape our tools and afterwards our tools shape us (Marshall Mcluhan)

Internet revolutie 2.0 (participatie, massa’s informatie, transparantie, openheid, toegankelijkheid)

Page 28: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Social software

Gebruikersvriendelijk

Interactie en participatie

Zelforganiserend

Individu: eigenaar

Ondersteunt netwerken

‘Prosumers’

Page 29: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Paradoxically, there is a significant interest in what the future holds for e-learning with the advent of Web 2.0, a brand-new generation of the workforce and partial acknowledgment that something went wrong with the e-learning of the past.

“Fordism”

S. Buttan (2008). E-Learning Is Dead. Long Live E-Learning! http://www.clomedia.com/features/2008/January/2037/index.php

Page 30: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Instead of focusing on the real problem — the need for a new model of learning design effectiveness — the industry spent most of its time on how much more Las Vegas-like the courses could become, with neon lights and razzle-dazzle to suck in the unsuspecting learner.

S. Buttan (2008). E-Learning Is Dead. Long Live E-Learning! http://www.clomedia.com/features/2008/January/2037/index.php

Page 31: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

E-learning 2.0 (analoog aan web 2.0)

• Social software maakt gepersonaliseerde leeromgevingen mogelijk (lerende centraal)

• Social software maakt leren samen met anderen (binnen netwerken) beter mogelijk

• Gebruikersvriendelijk (o.a. dankzij breedband)

• Lerende is meer „in control“ (Stephen Downes, 2005)

• Downes, S. (2005). E-learning 2.0. http://elearnmag.org/subpage.cfm?section=articles&article=29-1

Page 32: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Is social software geschikter voor CSCL?

Page 33: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Educational effectiveness (gewin)

Ease of use (gemak)

Personal engagement (genot)

Collis e.a, 2001

Nieuwe technologieën zouden op al deze drie aspecten wel eens hoger kunnen scoren dan de traditionele technologieën

Page 34: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Nadelen

• Interaction-overload• Wennen aan technologieën

Bron: http://www.slideshare.net/igorterhalle

Page 35: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Weblog

Page 36: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Weblog

Wie leest weblogs? Hoeveel?

Wie heeft een weblog?

Page 37: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Weblogs

• Online redeneren stimuleren. • Expliciet werken aan schrijfvaardigheden.• Persoonlijk kennisarchief

• Informatie, kennis en ervaringen met anderen te delen (uitdragen). Ook als docent.

Page 38: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Weblogs en leren

• Persoonlijk karakter stimuleert deelname.

• Grotere betrokkenheid studenten

• Japans-Taiwanees onderzoek: studenten prefereren weblogs boven ELO

Page 39: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Weblogs en leren

• Weblogs en academische discours ‘natural allies’ (Williams en Jacobs, 2004)

• Blog-based conversations have nearly always been disappointing to me (A. Kotsko, 2007, A Skeptic’s Take on Academic Blogs)

Page 40: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Weblogs en leren

• Leggen van relaties tussen (bijdragen van) verschillende personen, sociale interactie. Ook van externen!

• Meerdere perspectieven van een onderwerp komen aan bod

• Informeel leren

Page 41: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

De kracht ligt in de samenhangVaker geattendeerd op bericht

Weblog ander

Artikel (online)

Bericht in eigen weblog Werkopdracht

Zoeken in eigen weblog (bijv. via Google)

Omzetten in passage rapport, presentatie, artikel

Page 42: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Non-liniaire karakter: complex

Blogbijdrage 1 Blogbijdrage 2

Blogbijdrage 3

Commentaar 1Commentaar 2

Commentaar 1Commentaar …Commentaar 8

Page 43: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Weblogs minder geschikt om samen aan producten te werken

Lange doorlooptijd discussies

Andere beperkingen weblogs en CSCL

Page 44: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Wiki

Wie gebruikt een wiki om informatie te zoeken?

Wie schrijft in een wiki?

Page 45: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Wikipedia=WikiWiki≠Wikipedia

Page 46: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Bronnen toegankelijk maken

Page 47: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

• Online publiceren (uitdragen)

• Samen aan teksten schrijven (met versiebeheer)

• Brainstormen

Page 48: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

• Elkaars fouten verbeteren

• Defining en redefining (Akkermans, 2006)

Page 49: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

• Wie heeft welke bijdrage geleverd?

• Voortgang schrijfproces volgen en achteraf analyseren

• Discussietool kan proces en inhoud helpen scheiden Geen ideale tool

voor communiceren

(lastig te ordenen)

Page 50: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Mogelijke rollen

• Docent: structuur aanbrengen

• Lerenden: schrijven

• Docent en lerenden: feeback geven

• Lerenden: discussiëren

• Docent: proces volgen

Page 51: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Sociale netwerken zoals Hyves of Facebook

Wie is lid van een social network site? Van welke?

Page 52: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Waarom sociale netwerken om te leren? (1)

• Aansluiten belevingswereld jongere lerenden

• Integratie van toepassingen (weblog, wiki, social bookmarking): krachtige leeromgeving

• Minder hiërarchisch, informeler, persoonlijker

Page 53: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Waarom sociale netwerken om te leren? (1)

• Externen toegang geven (muren onderwijsinstelling slechten, co-makership vorm geven)

• Feedback van buitenaf ontvangen• Online aanwezigheid is zichtbaar• Veel interactie

Page 54: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Waarom sociale netwerken om te leren? (3)

• Persoonlijk• ‘Presence’ (wie is er online?), ‘social

awareness’• Gevoel er bij te horen

Page 55: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Deze technologieën sluiten beter aan op

nieuwe manier van leren, maar zijn nog onvolwassen

Page 56: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Onderwijs: blijf van onze tools af!

(geen associatie met ‘leren’)

Page 57: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

RSS

• "Rich Site Summary" of "Really Simple Syndication“

• Filmpje

• Techniek om veranderingen op website in één oog opslag te kunnen zien

• Massa’s informatie beheersen

• Voordeel: minder ‘push’, minder e-zines

Page 58: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

RSS feed reader

Sommige bronnen

genoemd door interessante

personen!

Wie gebruikt een RSS feed reader? Welke? Hoeveel feeds?

Page 59: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Alleen in samenhang met andere tools ondersteunt RSS-feedreader CSCL

Page 60: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Opdracht

Kies één van de authentieke opdrachten die jullie eerder hebben gemaakt (5 minuten)

Welke applicatie(s) wil je gebruiken om deze taak uit te laten voeren en waarom?

Hoe wil je deze applicatie(s) gebruiken?

Duur: 20 minuten

Page 61: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

Vragen?

Page 62: Samenwerkend Leren Met Social Software

http://www.wilfredrubens.com

[email protected]://www.wilfredrubens.com

Bron: http://www.slideshare.net/igorterhalle